Departamenti amerikan i Shtetit tha se pajtohet me Bashkimin Evropian se Serbia ka shkelur detyrimet nga dialogu i Brukselit, duke e miratuar projektligjin për juridiksion gjyqësor në Kosovë dhe duke e shpallur Kosovën “zonë të mbrojtjes së veçantë sociale”.

“Ne përsërisim mbështetjen e Qeverisë amerikane për integritetin territorial dhe sovranitetin e Kosovës në gjithë territorin e saj”, tha një zëdhënës i DASH-it për Radion Evropa e Lirë.

Uashingtoni tha se dialogu për normalizimin e raporteve mes Kosovës dhe Serbisë, që ndërmjetësohet nga BE-ja, ka zhvilluar zgjidhje praktike që promovojnë të drejtat e qytetarëve të Kosovës, përfshirë serbët që jetojnë në veri të Kosovës.

“Kjo duhet të zbatohet. Ne u bëjmë thirrje Kosovës dhe Serbisë që të zbatojnë, pa vonesa, zotimet që kanë bërë në Marrëveshjen e vitit 2023 për rrugën drejt normalizimit të raporteve, përfshirë themelimin e një asociacioni të komunave me shumicë serbe”, tha zëdhënësi i DASH-it.

Një ditë më herët, BE-ja kritikoi Serbinë për ligjin e miratuar më herët gjatë javës nga Serbia, që synon ndjekjen e veprave penale të kryera në territorin e Kosovës.

Ligji që Qeveria e Serbisë ia propozoi Kuvendit serb për miratim më 28 tetor, parasheh gjykime për të gjitha krimet e parapara me Kodin Penal të këtij vendi, të cilat janë kryer pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës, në shkurt të vitit 2008.

Ky ligj u tha se do të zbatohet edhe për procedurat penale të nisura para miratimit të tij.

Shefi i Zyrës për Kosovën në Qeverinë serbe, Petar Petkoviq, tha se ligjet janë reagim, ndaj, siç u shpreh ai, “shtypjes së popullit serb nga regjimi në Prishtinë dhe mungesës së veprimeve të dukshme nga misioni i BE-së, EULEX”.

Ai tha po ashtu se “nëse do të kishte sundim të ligjit në Kosovë dhe nëse serbët do të kishin ndonjë siguri juridike”, atëherë ligji i propozuar nga Qeveria në Beograd nuk do të ishte i nevojshëm”.

Edhe Kosova e ka kritikuar këtë legjislacion të Serbisë dhe zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi, e ka akuzuar Beogradin për shkelje të marrëveshjeve të dialogut dhe shkelje të sovranitetit dhe integritetit territorial me këto projektligje.

Kosova dhe Serbia kanë arritur marrëveshjen për gjyqësorin në vitin 2015 dhe më 2017 dhe janë pajtuar për zbatimin e saj dhe integrimin e serbëve të Kosovës në institucionet e drejtësisë në Kosovë.

Por, qindra pjesëtarë të komunitetit serb në veri dhanë dorëheqje nga institucionet e Kosovës, përfshirë komunat, policinë, gjykatat dhe prokurorinë, në nëntor të vitit 2022, në shenjë pakënaqësie me disa vendime të Qeverisë së Kosovës.

Gjatë këtij viti, Qeveria e Kosovës ndërmori disa hapa – si heqja e dinarit serb nga përdorimi dhe mbyllja e strukturave paralele serbe – në përpjekje për të shtrirë sa më shumë autoritetin e saj në veri.

Kjo e shtyri Beogradin zyrtar të njoftojë në shtator se do të krijojë prokurorinë speciale për territorin e Kosovës, si një masë për mbrojtjen e “interesave jetike kombëtare të popullit serb” në Kosovë.

Ndërkaq, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka paraqitur më herët gjatë javës disa masa për Kosovën, duke thënë se prokuroria speciale dhe dhomat gjyqësore të veçanta do të “ndjekin të gjithë ata që marrin pjesë në persekutimin e popullsisë serbe” në Kosovë./ REL.

Shtetet e Bashkuara kanë vendosur sanksione ndaj kompanisë serbe, Ventrade, dhe ndaj International Business Corporation Bar (IBC), me bazë në Mal të Zi, për shkak të eksportimit të mallrave me përdorim të dyfishtë në Rusi, të cilat mund të përdoren në industrinë e mbrojtjes.

Zyra amerikane për Kontrollin e Aseteve të Huaja (OFAC) tha përmes një deklarate se Ventrade i ka shitur Rusisë radio të kategorisë ushtarake, ndërkaq IBC ka transferuar pajisje të përpunimit dhe kushineta të topave te kompanitë ruse, përfshirë te një kompani që është nën sanksione amerikane.

Sipas të dhënave të tregtisë të kompanisë Ventrade, kompani e themeluar në prill të vitit 2022, pak pasi Rusia nisi pushtimin e Ukrainës, kjo firmë eksportoi radio në Rusi në vlerë prej 570.000 dollarësh. Këto eksporte ishin bërë në periudhën shtator 2022 deri në qershor 2023 përmes Gjermanisë, Malajzisë, Austrisë, Kinës dhe Meksikës.

Që nga viti 2021, IBC është në pronësi të shtetasit rus me bazë në Mal të Zi, Sergei Kokorev, dhe kjo kompani ka rritur fitimet më 2023 me rreth 1 milion dollarë.

Pesë firma të tjera serbe – MCI Trading, Kominvex, Goodforwarding, Soha Info dhe TR Industries – po ashtu veçse janë nën sanksione nga OFAC për shkak të bashkëpunimit me Rusinë.

Mali i Zi ka vendosur sanksione ndaj Rusisë, pasi Moska nisi pushtimin e Ukrainës në shkurt të vitit 2022. Ndërkaq Serbia, pavarësisht se është shtet kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian, nuk i është bashkuar sanksioneve të bllokut evropian kundër Rusisë. REL

Nënpresidentja Kamala Harris pritet të paraqesë sot argumentet përmbyllëse të fushatës në kryeqytetin e vendit, në Uashington, nga i njëjti vend ku ish-Presidenti Donald Trump mbajti fjalimin përpara se mbështetësit e tij të sulmonin dhunshëm Kapitolin, më 6 janar të vitit 2021.

Zonja Harris do të zotohet para amerikanëve sot se do të punojë për të përmirësuar jetën e tyre, duke i mëshuar argumentit se rivali i saj, Trump punon vetëm për veten e tij.

Ndërsa mbetet një javë nga dita e zgjedhjeve, fjalimi i zonjës Harris në vendin e njohur si Elipsi, referuar ndonjëherë si Parku Jugor i presidentit, pranë Shtëpisë së Bardhë, është projektuar për të inkurajuar amerikanët të bëjnë dallimin mes një të ardhmeje me të (Harris) në Zyrën Ovale, apo me Donald Trumpin.

Ajo shpreson të vërë theksin në kontrastin mes tyre, duke e mbajtur fjalimin nga i njëjti vend ku gati 4 vjet më parë, zoti Trump pohoi pa fakte se zgjedhjet e vitit 2020 u manipuluan, dhe ku frymëzoi turmën e mbështetësve të tij të marshonin drejt Kapitolit në një përpjekje që dështoi, për të penguar çertifikimin e rezultatin që shpallte fitues demokratit Joe Biden.

Ndihmësit e fushatës së zonjës Harris thanë se ajo synon të përforcojë argumentet se pse votuesit duhet të refuzojnë zotin Trump dhe të marrin në konsideratë politikat që ajo ofron.

“Ka një ndryshim të madh mes meje dhe atij” u tha zonja Harris gazetarëve të hënën që e pyetën lidhur me përmbatjen e fjalimit.

“Nëse (Trump) zgjidhet, ditën e parë që ai do të ulet në Zyrën Ovale do të punojë në hartimin e listës së armiqve të tij. Ndërsa unë, në ditën e parë, nëse do të zgjidhem, siç dhe pres që të ndodhë, do të punoj në emër të popullit amerikan dhe do të hartuar listën e detyrave që kam”, tha ajo.

Pas fjalimit të saj në kryeqytet, zonja Harris do t’i rikthehet shteteve të fushëbetëjës në kërkim të mbështetjes.

Tubimi vjen disa ditë pasi zonja Harris udhëtoi në Teksas, një shtet i njohur për besnikërinë ndaj republikanëve ku ajo u shfaq krah këngetares së famshme amerikane Beyoncé. Nënpresidetja vuri theksin tek pasojat që ka sjellë për gratë rrëzimi nga Gjykata e Lartë amerikane e vendimit historik ‘Row kundër Wade’, që ofronte mbrotje kushtetuese për abortin.

Fjalimi në këtë shtetet kishte mesazhe që synonin të rezononin me votuesit në shtetet e fushëbetejës.

Për fjalimin në Uashington të nënpresidentes është punuar prej javësh, por ndihmësit e saj shpresojnë se mesazhi që zonja Harris do të përcjellë, do të ketë më shumë ndikim për shkak dhe tubimit të zotit Trump të dielën në arenën “Madison Square Garden” të Nju Jorkut.

Tubimi u përshkrua nga mesazhe fyese e raciste të mbështetësve të zotit Trump që morën fjalën, hedhur në drejtim të grupime të ndryshme në vend.

Zonja Harris tha se ajo që ndodhi në Nju Jork vuri theksin tek ajo “se Trump është i fiksuar në ankesat e tij, tek vetja dhe tek ndarja e vendit”, siç tha ajo.

Zonja Harris pritet ta përdorë fjalimin e saj në Uashington për të parashtruar një plan pragmatist dhe largpamës për vendin, duke u kujtuar votuesve planin e saj mbi ekonominë, si dhe premtimin për të punuar me vendosmëri për qasje tek kujdesi riprodhues, përfshirë abortin.

Gjithashtu qendrore në mesazhin e saj do të jetë dhe pozicionimi i saj si një “gjeneratë e re” udhëheqësish, pas zotit Trump dhe madje edhe shefit aktual të saj, zotit Biden.

Ndihmësit e zonjës Harris, shumë prej të cilëve ishin këshilltarë të fushatës së zotit Biden për t’u rizgjedhur përpara se të largohej nga gara, besojnë se përqendrimi tek ajo se kush është Trump dhe se çfarë mund të bëjë ndryshe zonja Harris, është mesazhi i tyre më i fortë për votuesit.

Guvernatori demokrat i Pensilvanisë Josh Shapiro, tha se ishte e rëndësishme që votuesve në shtetet fushëbetejë t’u bëhej e qartë se cilat do të ishin pasojat e zgjedhjes që ata do të bënin më 5 nëntor.

Ai tha se zonja Harris kishte propozime të forta lidhur me ekonominë, lirinë riprodhuese, duke shtuar se ajo “ka një vizion që do të sjellë më shumë rregull, më shumë shpresë e më shumë gëzim”.

Ndërkohë sot zoti Trump në një takim me gazetarët në klubin e tij në Mar-a-Lago të Floridës do të përpiqet të kundërshtojë paraprakisht tezat e fjalimit të zonjës Harris, sipas një personi në dijeni të kësaj çështjeje.

Zyrtarët amerikanë konfirmuan se janë aktorë rusë ata që fshihen pas videos false, të qarkulluar në mediat sociale, ku duket se votat e hedhura me postë për kandidatin republikan për president Donald Trump në shtetin Pensilvani, grisen.

Videoja u përhap në mediat sociale të enjten, por brenda tre orëve u përgënjeshtrua nga zyrtarët zgjedhorë dhe strukturat e zbatimit të ligjit, pasi u raportua nga anëtarë të publikut.

Në një deklaratë të qarkulluar nga FBI-ja, zyrtarët amerikanë thonë se ata besojnë se videoja “u prodhua dhe u shpërnda” nga aktorë rusë. Zyrtarët thanë se ishte “në kuadrin e një përpjekjeje më të gjerë nga Moska për të ngritur pikëpyetje të pabaza për integritetin e zgjedhjeve amerikane dhe për të ngjallur ndasi mes amerikanëve”.

Deklarata mbështetet nga Zyra e Drejtorit të Zbulimit Kombëtar, FBI-ja dhe Agjencia për Sigurinë Kibernetike dhe Infrastrukturën.

Bordi i Zgjedhjeve i Qarkut Bucks në Pensilvani e identifikoi videon si false të enjten, duke thënë se zarfi dhe materialet e tjera të paraqitura në video “janë materiale qartësisht jo-autentike që nuk i përkasin bordit dhe që nuk janë shpërndarë nga bordi”.

Reagimi i menjëhershëm ndaj videos së inskenuar tregon se si zyrtarët zgjedhorë kanë mësuar të veprojnë me shpejtësi kundër varianteve false gjatë katër viteve të fundit, që kur një pjesë e madhe e votuesve amerikanë filloi të tregojë mosbesim ndaj procesit të votimit në vitin 2020. Megjithatë, një imitim i detajuar i fletëvotimeve në një qark të rëndësishëm për zgjedhjet presidenciale të këtij viti është një sinjal alarmues që demonstroi se sa të angazhuar janë aktorët e huaj për të dëmtuar besimin tek procesi elektoral amerikan në ditët e fundit të procesit zgjedhor.

Në video shfaqet një person që shqyrton votat e dërguara me postë në Qarkun Bucks. Personi në video, i cili duket të jetë afrikano-amerikan, shfaqet duke grisur votat e hedhura për ish-Presidentin Trump, ndërsa lë pa prekur mënjanë votat e hedhura për Nënpresidenten Kamala Harris.

Studiuesit që hulumtojnë nga afër fushatat ruse të influencimit e patën lidhur me parë videon me një rrjet rus të dezinformimit, të njohur me emërtimin Storm-1516, ose CopyCop. Ky rrjet pati shpërndarë më herët video të shumta me pretendime false për kandidaten demokrate për presidente Kamala Harris dhe kandidatin demokrat për nënpresident Tim Walz.

Darren Linvill, studiues në Universitetin Clemson që e ka ndjekur nga afër këtë grup, tha se i njëjti përdorues që shpërndau videon për Qarkun Bucks në platformën sociale X kishte përhapur më parë disa histori false, duke filluar nga gushti 2023.

Stili dhe paraqitja e videos më të fundit përputhet me videot e tjera nga po ky rrjet, thotë zoti Linvill.

Në video shfaqet një aktor afrikano-amerikan me një theks të huaj. Kjo mund të ketë qenë një përzgjedhje e qëllimshme si një mënyrë për të nxitur ndasitë ekzistuese në Shtetet e Bashkuara, thotë Josephine Lukito, ndihmës profesoreshë e gazetarisë në Universitetin e Teksasit në Austin, që ka hulumtuar rreth dezinformimit rus.

Është një strategji e zakonshme për videot që vijnë nga Rusia, thotë ajo.

“Synon të amplifikojë racizmin, apo jo?”, thotë zonja Lukito. “Po zhvillohet tashmë një debat për votim të paligjshëm nga emigrantët, apo për emigracionin më gjerësisht. Dezinformimi rus absolutisht që shfrytëzon këtë”.

Pasi u hodh poshtë vërtetësia e videos, përdoruesi në rrjetin X që e publikoi atë, më pas fshiu postimin e tij origjinal dhe shpërndau postime të shumta nga llogari të tjera duke e cilësuar atë si të rreme.

America PAC, një organizatë e aksionit politik e krijuar nga miliarderi dhe pronari i rrjetit X, Elon Musk, për të mbështetur kandidimin për herë të dytë për president të zotit Trump, ishte ndër ata që denoncuan videon – një kontrast i fortë me keqinformimin që përhapet shpesh në rrjetin X. America PAC nuk pranoi t’i përgjigjet një kërkese për komente të mëtejshme.

Kishte të dhëna të shumta që menjëherë treguan se videoja për Qarkun Bucks ishte e fabrikuar. Për shembull, sipas ligjit të Pensilvanisë, zyrtarët zgjedhorë duhet të presin deri në orën 7 të mëngjesit në ditën e zgjedhjeve përpara se të fillojnë të përpunojnë fletëvotimet e nisura me postë dhe t’i përgatisin ato për t’u numëruar.

Aspekte të tjera kishin të bënin me ngjyrën jeshile të errët në anën e majtë të pjesës së jashtme të zarfeve – që në fakt duhet të ishte një jeshile më e çelët – si dhe shkëlqimi i zarfeve të brendshëm dhe të jashtëm, që në realitet duhet të kenë një material mat. Gjithashtu, në asnjë nga zarfet në video nuk ishin shkruar adresat e votuesve.

Ankesat e qytetarëve nga mbarë qarku Bucks dhe një telefonatë nga shefi i policisë në kontenë Yardley shërbyen si një lajmërim për prokuroren e qarkut, Jennifer Schorn se videoja po qarkullonte në internet. Zonja Schorn ishte në një konferencë gjyqësore të enjten dhe u informua më pas për videon.

“Menjëherë në atë moment, filluam ta hetojmë videon dhe arritëm në përfundimin tonë se ajo ishte në fakt e fabrikuar”, tha ajo në një intervistë nëpërmjet telefonit të premten.

Prokuroja Schorn hezitoi të përshkruajë se si autoritetet arritën në këtë përfundim, duke përmendur shqetësimet se këta aktorë në të ardhmen mund të përmirësojnë taktikat e tyre. Ajo tha se zyra e saj ka caktuar dy prokurorë për të shqyrtuar akuzat për mashtrim dhe se ata do të jenë në gatishmëri gjatë gjithë ditës së zgjedhjeve.

Republikanët dhe demokratët në këtë qark e quajtën videon false dhe shprehën shqetësimin se si ajo mund të ndikojë në zgjedhje.

“Për ne, ky është dezinformim, që synon të trembë votuesit dhe t’i dekurajojë ata nga dërgimi i fletëvotimeve me postë”, u shpreh në një deklaratë Komiteti Republikan i Qarkut Bucks. “Kemi parë taktika të ulëta këtë vit, që nga prishja e shenjave informuese, letrat që kërcënojnë mbështetësit e Trump-it dhe tani kjo video që përpiqet të trembë votuesit e Qarkut Bucks”.

Senatori i Pensilvanisë, Steve Santarsiero, kryetar i Komitetit Demokrat të Qarkut Bucks, e quajti videon një përpjekje për të “hedhur dyshime mbi votën tonë përmes sistemit të postës dhe, në fund të fundit, rezultatin e zgjedhjeve presidenciale”.

Zyrtarët thanë se ishin zemëruar nga shpejtësia me të cilën është përhapur ky dezinformim dhe disa falsitete të tjera të dëmshme gjatë këtij cikli zgjedhor.

“Nuk i fajësoj aspak amerikanët që duan të sigurohen se sistemit mund t’i besohet”, tha prokurorja Schorn. “Nuk i fajësoj për këtë sepse, për fat të keq, ju e dini që ka subjekte kriminale që dëmtojnë proceset. U ndjeva më e sigurtë dje. M’u duk sikur (sistemi) funksionoi siç duhet”.