Shtatëdhjetë e pesë vjet më parë, Shtetet e Bashkuara dhe pjesa më e madhe e botës u tronditën dhe pikëlluan pas lajmit se Presidenti amerikan Franklin D. Roosevelt vdiq papritur .
Roosevelt ishte në shtëpinë e tij të pushimit në Warm Springs të Xhorxhias më 12 Prill, ku një piktor po krijonte portretin e tij, kur papritur tha, “kam një dhimbje koke të tmerrshme”.
Ato ishte fjalët e fundit. Ndihmuesit e çuan presidentin pa ndjenja në dhomën e gjumit. Një mjek e deklaroi atë të vdekur nga një hemorragji cerebrale. Ai ishte vetëm 63 vjeç.
Fëmijët ishin të parët që mësuan për vdekjen e presidentit kur buletinet e lajmeve ndërprenë në radio serialet e aventurave “Capiten Midnight” dhe “The Tom Mix Ralston Straightshooters”.
Lajmi u përhap me shpejtësi. Burra dhe gra në dyqane, zyra, autobusë dhe në rrugë filluan të qanin.
Hitleri dhe regjimi i shkatërruar nazist e panë vdekjen e Rooseveltit si një shenjë nga zoti se lufta mund të kthehej në favor të Gjermanisë.
Forcat amerikane që luftojnin në Evropë thanë se ishte ndjerë si të humbisnin babanë e tyre. Por ata nuk kishin kohë për t’u pikëlluar dhe vdekja e Rooseveltit i bëri edhe më të vendosur për të mposhtur vagonin e fundit të nazizmit.
Mijëra njerëz u rreshtuan përgjatë linjës hekurudhore që solli trupin e tij nga Warm Springs në Uashington për funeralin më 14 prill dhe nga Uashingtoni në Hyde Park, në Nju Jork për varrosjen më 15 prill. Radioja solli tingujt e marshimit të varrimit në miliona shtëpi.
Roosevelt kishte qenë president për më shumë se 12 vjet dhe një gjeneratë e tërë nuk mbante mend një kohë kur dikush tjetër kishte qënë i ulur në Zyrën Oval.
Profesori i historisë në Kolegjin Marist, David Woolner është autori i librit “100 ditët e fundit: FDR në luftë dhe në paqe”.
“Franklin Roosevelt transformoi marrëdhëniet mes popullit amerikan dhe qeverisë së tyre dhe mes Shteteve të Bashkuara dhe botës ,” tha Woolner.
Ajo që e bëri vdekjen e Rooseveltit veçanërisht tragjike ishte se nëse ai do të kishte jetuar vetëm katër javë të tjera, do të kishte parë dorëzimin e pakushtëzuar të Gjermanisë naziste.
“Nuk ishte e pazakontë të shihje njerëz në vende të tjera, në Londër dhe Paris dhe madje edhe në Moskë që të qanin në rrugë kur mësuan lajmin se Roosevelti kishte vdekur … në vendet në mbarë botën, sigurisht në Evropë dhe Rusi dhe në pjesë të Azisë Roosevelti kujtohet me shumë respekt dhe dashuri, “tha Woolner.
Profesori Woolner beson se nëse Roosevelti nuk do të ishte zgjedhur president gjatë Depresionit të Madh, Shtetet e Bashkuara siç i njohim sot, mund të mos ekzistonin.
“Roosevelti në thelb shpëtoi kapitalizmin … para se Franklin Roosevelt të merrte detyrën në vitin 1933, ne nuk kishim sigurim papunësie, nuk kishim sigurim social, nuk kishim sigurim federal të depozitave, nuk kishim rregullimin e tregut të aksioneve, ne nuk kishim të drejtën për t’u bashkuar në sindikata, nuk kishim pagë minimale.”
Edhe pse trashëgimia e tij është vënë në pikëpyetje, me disa që besojnë se ai bëri pak për të përparuar të drejtat civile në SH.B.A. dhe të tjerë që thonë se ai injoroi lutjet për të shpëtuar më shumë hebrenj evropianë nga nazistët, Woolner thotë se për ata që jetuan mes depresionit dhe Luftës së Dytë Botërore, Roosevelti gjithmonë do të respektohet në mënyrë universale. zëri i amerikës
Sot jemi 75 vjet mbas vdekjes se Roosevelt!
Per fat historia asht shkrue mjaft ne detaje, sidomos per njerzit qe drejtuene shtetet e medhaja.
Libri i botuem i F. Roosevelt “I dashur shoku Stalin”, asht nje portret i gjalle i Roosevelt.
Ju falemnderes.