Ndryshe nga shumica e qyteteve të tjera të mëdha zvicerane, Zyrihu u ngrit në statusin e një qyteti në mesjetën e hershme. Në Turicum kishte tashmë një stacion doganor në kohën romake, një vend të shenjtë Hadrianik në Grosser Hafner në pellgun më të ulët të liqenit në rrjedhën e Limmat dhe një fortesë, por vendbanimi i lidhur nuk mund të quhet ende një qytet. Mesjeta e hershme, Zyrihu alemanik ishte i lidhur ngushtë me Dukatin e Suabisë dhe dy themelet e rëndësishme kishtare të mbretërve gjermanë, Grossmünster dhe Fraumünster, të cilat iu kushtuan kultit të shenjtorëve mbrojtës të qytetit Felix dhe Regula. Pas rënies së pushtetit qendror në Dukatin e Suabisë dhe zhdukjes së dinastisë Zähringen në 1218, Zyrihu ishte në gjendje të siguronte statusin e menjëhershëm perandorak; Më 1262 u vërtetua shprehimisht edhe liria perandorake e qytetarëve. Titulli i Qytetit Perandorak nënkuptonte de fakto pavarësinë e qytetit. Megjithatë, Zyrihu nuk u çlirua de jure nga sovraniteti i Perandorit të Shenjtë Romak deri në vitin 1648. Në mesjetën e vonë, Zyrihu fitoi dhe pushtoi territore të rëndësishme në zonën përreth tij, të cilat ishin politikisht në varësi të qytetit deri në vitin 1798 (shih Zhvillimi Territorial i Zyrihut). Që nga revolucioni i esnafit të udhëhequr nga kryebashkiaku Rudolf Brun më 1336, fati i Zyrihut është menaxhuar bashkërisht nga fisnikëria e qytetit dhe shoqatat (esnafet) artizanale (Kushtetuta e Esnafit të Brunit). Brun ishte gjithashtu përgjegjës për bastisjen e Rapperswil. Më 1351, Zyrihu u bashkua me Konfederatën Zvicerane për të siguruar pavarësinë e tij kundër familjes aristokratike gjermane jugore në rritje të Habsburgëve dhe, së bashku me Bernën, u bënë periferia e kësaj konfederate.

Kontributi më i rëndësishëm i Zyrihut në historinë botërore deri sot ishte Reformimi i Huldrych Zwingli. Nën udhëheqjen e tij shpirtërore, Zyrihu u bë Roma e reformuar në Limmat nga viti 1519 e tutje. Bibla e Zyrihut, një nga përkthimet e para të Biblës në gjermanisht, u krijua në Profezei nën Zwingli, Leo Jud dhe bashkëpunëtorë të tjerë nga viti 1524 deri në 1525 dhe u botua nga printeri i Zyrihut, Christoph Froschauer, fillimisht pjesë-pjesë dhe më vonë si një Bibël e tërë.

Lëvizja anabaptiste filloi në Zyrih në 1523 nën udhëheqjen e Konrad Grebel, Felix Manz, Jörg Blaurock, Balthasar Hubmaier dhe njerëz të tjerë që u ndanë nga Zwingli dhe pak më vonë u persekutuan dhe u burgosën. Në janar 1527, Felix Manz u mbyt në Limmat dhe shumë anabaptistë ikën në Schaffhausen ose në Oberland të Zyrihut.

Heinrich Bullinger (1531–1575) dhe Rudolf Gwalther (1575–1586) konsoliduan Reformacionin në Zyrih si Antiste dhe pasues të Zwinglit dhe mbajtën kontakte të shumta në të gjithë Evropën. Gjatë kohës së saj, shumë refugjatë protestantë nga Ticino, Italia, Franca dhe Anglia u pranuan. Këto më pas kontribuan ndjeshëm në prosperitetin ekonomik të Zyrihut nëpërmjet zejtarisë, prodhimit të tekstileve të panjohura më parë dhe tregtisë.

Gjatë gjuetisë së shtrigave, gjyqet e shtrigave u kryen kundër 79 njerëzve në Zyrih nga 1487 deri në 1701. Në gjyqin e shtrigave të vitit 1701, tetë persona nga Wasterkingen u dënuan për gjoja magji. Presidenti i qeverisë Markus Notter dhe Presidenti i Këshillit të Kishës Ruedi Reich dënuan këto vrasje gjyqësore më 2001.VOAL/Wikipedia

Frühgeschichte, Mittelalter und ältere Neuzeim

Im Unterschied zu den meisten anderen Schweizer Grossstädten stieg Zürich im Frühmittelalter in den Rang einer Stadt auf. In Turīcum gab es zwar bereits zur Römerzeit eine Zollstation, ein hadrianisches Heiligtum auf dem Grossen Hafner im untersten Seebecken beim Ausfluss der Limmat und ein Kastell, die zugehörige Siedlung kann aber noch nicht als Stadt bezeichnet werden. Das frühmittelalterliche, alemannische Zürich war eng verbunden mit dem Herzogtum Schwaben und zwei bedeutenden geistlichen Stiftungen der deutschen Könige, dem Grossmünster und dem Fraumünster, die dem Kult um die Stadtpatrone Felix und Regula geweiht waren. Nach dem Zerfall der zentralen Gewalt im Herzogtum Schwaben und dem Aussterben der Zähringer 1218 konnte sich Zürich den Status der Reichsunmittelbarkeit sichern; 1262 wurde auch die Reichsfreiheit der Bürgerschaft ausdrücklich bestätigt. Der Titel einer Reichsstadt bedeutete de facto die Unabhängigkeit der Stadt. De jure löste sich Zürich jedoch erst 1648 von der Oberhoheit des Kaisers des Heiligen Römischen Reiches.

Im Spätmittelalter erwarb und eroberte Zürich in seinem Umland bedeutende Territorien, die der Stadt bis 1798 politisch untergeordnet waren (siehe Territoriale Entwicklung Zürichs). Im Innern wurden die Geschicke Zürichs seit der Zunftrevolution durch Bürgermeister Rudolf Brun im Jahr 1336 durch den Stadtadel und die Handwerkervereinigungen (Zünfte) gemeinsam geleitet (Brunsche Zunftverfassung). Brun war auch verantwortlich für den Überfall von Rapperswil. 1351 schloss sich Zürich zur Sicherung seiner Unabhängigkeit gegen das aufstrebende süddeutsche Adelsgeschlecht der Habsburger der schweizerischen Eidgenossenschaft an und wurde zusammen mit Bern zum Vorort dieses Staatenbundes.

Der wohl bis heute wichtigste Beitrag Zürichs zur Weltgeschichte war die Reformation von Huldrych Zwingli. Unter seiner geistigen Führung wurde seit 1519 Zürich zum reformierten Rom an der Limmat. Die Zürcher Bibel, eine der ersten deutschen Bibelübersetzungen, entstand in der Prophezei unter Zwingli, Leo Jud und weiteren Mitarbeitern 1524 bis 1525 und wurde vom Zürcher Buchdrucker Christoph Froschauer zuerst in Teilen und später als ganze Bibel herausgegeben.

Die Täuferbewegung nahm ihren Ausgangspunkt ab 1523 in Zürich unter Führung von Konrad Grebel, Felix Manz, Jörg Blaurock, Balthasar Hubmaier und weiteren Personen, die sich von Zwingli trennten und kurz darauf verfolgt und gefangen genommen wurden. Im Januar 1527 wurde Felix Manz in der Limmat ertränkt, viele Täufer flüchteten nach Schaffhausen oder ins Zürcher Oberland.

Heinrich Bullinger 1531–1575 und Rudolf Gwalther 1575–1586 konsolidierten als Antistes und Nachfolger von Zwingli die Reformation in Zürich und pflegten zahlreiche Kontakte europaweit. Während ihrer Zeit wurden viele evangelische Flüchtlinge aus dem Tessin, Italien, Frankreich und England aufgenommen. Diese trugen in der Folge durch Handwerk, Produktion noch unbekannter Textilien und Handel wesentlich zum wirtschaftlichen Gedeihen Zürichs bei.

Zur Zeit der Hexenverfolgungen wurden in Zürich von 1487 bis 1701 Hexenprozesse gegen 79 Personen geführt. Im Hexenprozess 1701 wurden acht Menschen aus Wasterkingen wegen angeblicher Hexerei verurteilt. Regierungspräsident Markus Notter und Kirchenratspräsident Ruedi Reich verurteilten 2001 diese Justizmorde. WIKIPEDIA