Pas një sage ligjore prej vitesh, Wikileaks tha se themeluesi i saj Julian Assange ka ikur nga Mbretëria e Bashkuar pasi ka arritur një marrëveshje me autoritetet amerikane që do ta shohë atë të pranojë fajësinë për akuzat penale dhe të lirohet.

Assange, 52 vjeç, u akuzua për komplot në marrjen dhe zbulimin e informacionin e mbrojtjes kombëtare.

Për vite me radhë, SHBA-ja ka argumentuar se dosjet e Wikileaks – të cilat zbulonin informacione për luftërat në Irak dhe Afganistan – rrezikonin jetë njerëzish.

Assange i kaloi pesë vitet e fundit në një burg britanik, nga ku po luftonte kundër ekstradimit në SHBA.

Sipas CBS, partnerit amerikan të BBC-së, Assange nuk do të kalojë asnjë orë në paraburgim në SHBA dhe do të vlerësohet për kohën e kaluar si i burgosur në Mbretërinë e Bashkuar.

Assange do të kthehet në Australi, sipas një letre nga departamenti i drejtësisë.

Në X, platforma e njohur më parë si Twitter, Wikileaks tha se Assange doli nga burgu Belmarsh të hënën pas 1,901 ditësh në një qeli të vogël.

Ai më pas “u  la në aeroportin Stansted gjatë pasdites, ku hipi në një aeroplan dhe u largua nga Mbretëria e Bashkuar” për t’u kthyer në Australi, shtoi deklarata.

Videoja e shpërndarë në internet nga Wikileaks duket se tregon Assange, i veshur me xhinse dhe një këmishë blu, duke u çuar në aeroportin Stansted përpara se të hipte në një avion.

BBC nuk ka qenë në gjendje të verifikojë në mënyrë të pavarur videon.

Gruaja e tij, Stella Assange, shkroi në Tëitter duke falënderuar mbështetësit e tij “të cilët janë mobilizuar të gjithë për vite dhe vite për ta bërë këtë realitet”.

Marrëveshja – e cila do ta shohë atë të pranohet fajtor për një akuzë – pritet të finalizohet në një gjykatë në Ishujt Northern Mariana të mërkurën, 26 qershor.

Ishujt e largët të Paqësorit, një kombësi amerikane, janë shumë më afër Australisë sesa gjykatat federale të SHBA-së në Haëaii ose SHBA-të kontinentale.

Agence France Press citoi një zëdhënës të qeverisë së Australisë të thoshte se rasti ishte “zvarritur për shumë kohë”.

Avokati i tij, Richard Miller, nuk pranoi të komentonte kur u kontaktua nga CBS.

BBC ka kontaktuar gjithashtu avokatin e tij me bazë në SHBA. Ai dhe avokatët e tij prej kohësh pretendonin se çështja kundër tij ishte e motivuar politikisht.

Në prill, presidenti amerikan Joe Biden tha se po shqyrtonte një kërkesë nga Australia për të hequr ndjekjen penale kundër Assange.

Në një fitore muajin më pas, Gjykata e Lartë e Mbretërisë së Bashkuar vendosi që Assange mund të bënte një apel të ri kundër ekstradimit në SHBA, duke e lejuar atë të kundërshtonte garancitë e SHBA mbi mënyrën se si do të zhvillohej gjyqi i tij i mundshëm dhe nëse e drejta e tij për fjalën e lirë do të shkelej.

Pas vendimit, gruaja e tij Stella u tha gazetarëve dhe mbështetësve se administrata e Biden “duhet të distancohet nga kjo ndjekje e turpshme”.

Prokurorët amerikanë fillimisht kishin dashur të gjykonin themeluesin e Ëikileaks në 18 akuza – kryesisht sipas Aktit të Spiunazhit – mbi publikimin e të dhënave konfidenciale ushtarake amerikane dhe mesazheve diplomatike në lidhje me luftërat në Afganistan dhe Irak.

Ëikileaks, të cilin Assange e themeloi në vitin 2006, pretendon se ka publikuar mbi 10 milionë dokumente në atë që qeveria amerikane më vonë e përshkroi si “një nga kompromiset më të mëdha të informacionit të klasifikuar në historinë e Shteteve të Bashkuara”.

Në vitin 2010, faqja e internetit publikoi një video nga një helikopter ushtarak amerikan që tregonte më shumë se një duzinë civilësh irakianë, duke përfshirë dy reporterë të lajmeve të Reuters, duke u vrarë në Bagdad.

Një nga bashkëpunëtorët më të njohur të Assange, analistja e inteligjencës së ushtrisë amerikane, Chelsea Manning, u dënua me 35 vjet burg përpara se presidenti i atëhershëm Barack Obama t’ia zbuste dënimin në vitin 2017.

Assange gjithashtu u përball me akuza të veçanta për përdhunim dhe sulm seksual në Suedi, të cilat ai i mohoi.

Ai kaloi shtatë vjet i fshehur në ambasadën e Ekuadorit në Londër, duke pretenduar se rasti suedez do ta çonte atë që të dërgohej në SHBA.

Autoritetet suedeze e hoqën çështjen në vitin 2019 dhe thanë se kishte kaluar shumë kohë nga ankesa fillestare, por autoritetet e Mbretërisë së Bashkuar më vonë e morën atë në paraburgim. Ai u gjykua për mosdorëzimin në gjykata për t’u ekstraduar në Suedi.

Edhe në mes të betejave të gjata ligjore, Assange është parë rrallë në publik dhe për vite raportohet se ka vuajtur nga shëndeti i dobët, duke përfshirë një tronditje të vogël në burg në vitin 2021. sn