Ukraina është viktima e radhës dhe e re e gjeopolitikës ruse, e asaj gjeopolitike, e cila herë ka vepruar nën mantelin e gjeopolitikës komuniste dhe pas viteve 1991 edhe pa ideologji zyrtare, por që ka rreth 100 vjet që “vepron” e që ndan e bashkon popuj sipas interesit rusomadh. Kështu ka edhe 3 vjet me radhë që ka nisur sulmi ushtarak rus mbi Ukrainë, sulm me të gjitha llojet e armëve konvencionale ruse duke lënë nëpër fshatra e qytete shkatërrimet masive marramendëse dhe sakrifikimin e qindra ushtarëve e oficerëve dhe të mijëra civilëve nga të dyja a më shumë palët, një veprim ky gjeopolitik, i cili e ka bazën thellë te gjeopolitika komuniste. Për ta përligjur konkluzionin po e ilustroj me një pasqyrë interesante të zbatimit të gjeopolitikës komuniste, që e justifikon plotësisht atë që e kam titulluar si ngatërrestare e popujve.

Në maj të vitit 1918 sapo proklamohet krijimi i BRSS, akaparohen nga federata socialiste ruse shtetet jugore të Armenisë, Azerbajxhanit dhe Gjeorgjisë dhe në vitin 1920 ripushton Ukrainën, në vitin 1921 edhe Gjeorgjinë, ndërsa fillon edhe luftën me Poloninë. Më 1922 pas Ukrainës, pushton Bjellorusinë, Transkauzinë dhe i bashkon me Bashkimin e Republikave Socialiste Sovjetike. Pas një periudhe tërheqjeje nga Polonia, në vitin 1939 BS e risulmon atë dhe po në vitin 1939 sulmoi edhe Finlandën e me pas në vitin 1940 edhe Estoninë, Lituaninë dhe Letoninë, “sebep” që hitlerianët të sulmojnë drejt lindjes dhe ndezja e Luftës së Dytë Botërore. Dihet rezultati i Luftës së Dytë Botërore dhe pastaj aplikuesit e gjeopolitikës komuniste, kryesori dhe frymëzuesi Bashkimi Sovjetik, më 1956 sulmon Hungarinë, më 1968 sulmon Çekosllovakinë e me 1979 Afganistanin. Mirëpo edhe pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik, dokumentet e gjeopolitikës komuniste ishin po aty në “grazhdin” e Moskës. Ndonëse për një farë kohe ish-Bashkimi Sovjetik ishte me “br…” nëpër këmbë ekonomikisht, më pas Federata Ruse sulmoi në vitin 1992 Moldavinë dhe dy vjet më pas në vitin 1994 edhe Çeçeninë, sulm që e përsëriti edhe në vitin 1999. Në vitin 2008, Rusia sulmon Gjeorgjinë dhe në vitin 2014 edhe Krimenë. Një vit më pas, në 2015 kemi sulme të njëanshme ndaj Sirisë dhe më e madhja më 2022 sulmon Ukrainën, agresion që ende vijon. Nga të gjitha këto, dalim në konkluzionin se edhe me shpërbërjen e ish-Bashkimit Sovjetik, nga Rusia nuk “pushoi” ideologjia komuniste, gjeopolitika e së njëjtës ideologji, e cila asnjëherë nuk lëvizi nga tryeza zyrtare e Moskës së sotme.

Lëvizjet e dekolonizimit, fundi i perandorisë sovjetike apo edhe i krijesave të tjera komuniste, nuk çuan në “varrosjen” e gjeopolitikës së tyre të njëjtë, por koha tregoi se ato u shumëfishuan në disa vite dhe shtetet (numri i të cilëve arrin në më shumë se 190) me kufij ndonjëherë artificialë, që janë shfaqur në hartën botërore, shprehin shpesh qëllimet e realizuara të bazuar në gjeopolitikën komuniste pse jo edhe pa komunizëm të pranuar zyrtarisht. Referuar ngjarjeve të paspërfundimit të menjëhershëm të Luftës së Ftohtë u krijua ideja e gënjeshtërt se gjeopolitika mbaroi edhe ajo së funksionuari. E këto percepsione bazoheshin te shumë nisma që u morën kryesisht rreth çarmatimit bërthamor dhe te mungesa e rivalitetit kur në spektrin superfuqi botërore mbetën vetëm Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Mirëpo koha tregoi se asnjë kontinent nuk ishte e nuk është realisht i çliruar nga rreziku i konflikteve. Nëse Afrika dhe Azia mund të prodhojnë kriza, që vendosin në rrezik ekuilibrat rajonalë, Europa nga ana tjetër nuk ka qenë e aftë të zgjidhë konfliktet brenda saj si psh., ato ballkanike, rezultat i “inateve të vjetra” të këtyre vendeve, të shfaqura në hartën botërore mbi rrënojat e ish-Jugosllavisë. Në hapësirën ish-sovjetike, konstatimi është i njëjti: Republikat e vogla të Azisë Qendrore janë në kërkim të stabilitetit.

Ndërhyrja e Rusisë në Gjeorgji apo Çeçeni e së fundi në Ukrainë ka provuar se lufta është gjithmonë prezente në “portat” e Perëndimit… Po ku e ka zanafillën gjeopolitika bashkëkohore? Studimi i gjeopolitikës moderne, apo të asaj të periudhës pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, tejkalon konceptin e shteteve-kombe dhe shteteve multietnike, ku dhe konsistojnë shkaqet e thella të konflikteve në botë… Duke nisur që nga zanafilla e saj në shek. XIX, gjeopolitika ka evoluar ndjeshëm, aq sa mund të studiohet në një këndvështrim epistemologjik. Ky term u shpik nga Rudolf Kjellen, një shkencëtar politik suedez në fillim të shek. XX, i cili u frymëzua nga gjeografi gjerman Friedrich Ratzel, që cilësohet si babai i Gjeopolitikës. Edhe Halford Mackinder gjithashtu ishte një ndër studiuesit e sferës së gjeopolitikës, por pa e përdorur asnjëherë mirëfilltazi termin “Gjeopolitikë”. Këtu rol lozin nëndegët e gjeopolitikës si gjeostrategjia, gjeoekonomia etj..

Analiza e gjeopolitikës aktuale të çojnë të konceptohet në këndvështrimin e studimit të ndërveprimit midis politikës dhe territorit, rivaliteteve apo tensioneve, që e gjejnë origjinën e tyre pikërisht në zhvillimet territoriale. Rrjedhimisht, gjeopolitika me qëllim që të mos përfshihet sërish në gjurmët e së kaluarës shfrytëzon gamën e njohurive mbi gjeografinë (gjeografinë fizike, humane dhe të gjithë elementët përbërës së saj socialë, ekonomikë, kulturorë etj.), duke mos përjashtuar edhe shfrytëzimin e historisë dhe shkencave politike… Në këtë pikëpamje, termi “Gjeopolitikë” përmban këndvështrimin strategjik dhe atë ushtarak të veprimtarisë pushtuese e ndarëse të “preve” të të mëdhenjve.

Konstatohet se shpërbërja e sistemit bipolar të Luftës së Ftohtë ka rritur kompleksitetin e marrëdhënieve midis popujve të planetit. Gjatë 10 viteve të fundit, qendrat universitare kanë shumëfishuar korpuset e tyre gjeopolitike, me qëllim që t’i përgjigjen një kërkese në rritje të analizës së ashtuquajtur gjeopolitike. Të afrohemi pak me afër nesh se cila është gjeopolitika ballkanike dhe vendin që zë Shqipëria në të?! Rajoni i Ballkanit ka qenë e mbetet një pikë strategjike në të gjitha aspektet, e ndoshta nuk do të ishte e tepërt të cilësohej edhe si “thembra e Akilit” e arenës gjeopolitike ndërkombëtare… Rrjedhimisht, edhe në botën shumëplanëshe të gjeopolitikës është pikërisht Ballkani i vogël e problematik, ai që realisht pothuajse “vendos” rregullat e lojës, duke përcaktuar prioritet strategjike të fuqisë rusomadhe që mbetet ish-gjeopolitika komuniste me synime të njëjta. Pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, balancat gjeopolitike ndryshuan. Pesha e statusi i Ballkanit në këtë gjeopolitikë gjithashtu iu përshtat realiteteve të reja. Por, nëse do të analizohen synimet gjeopolitike në Ballkanin tonë, ndoshta do të dilnim në konkluzionin se në thelb ato janë të njëjtat, vetëm format janë të ndryshme dhe lojtarët kanë shkëmbyer rolet. Dhe e vërteta është se gjeopolitika ka ekzistuar, e do të ekzistojë.

Shqipëria, duke u ndërgjegjësuar mbi pozicionin e favorshëm e kyç gjeopolitik që disponon, ndoshta duhet të nisë tashmë ta shfrytëzojë më me efikasitet këtë pozicion, duke u fokusuar në interesa kombëtare afatgjata e largpamëse dhe jo në prioritete pa të ardhme. Konkluzioni mund te ishte se pavarësisht nga format me ideologji komuniste zyrtare e pa të, gjeopolitika ka ekzistuar, ekziston e do të vijojë të ekzistojë, sepse në epokën tonë në të cilën jetojmë, e përditshmja ndërtohet në ndërveprim me planetin.

Tashmë në arenën ndërkombëtare e me pikëmbështetje të veçantë në Europë kemi Rusinë e dytë si dhe e para në krizat e vjetra e të reja gjeopolitike. Është kjo e sotmja, shteti mbi forcën dhe potencialin ushtarak të së cilës mbështetet ekspansionizmi rusomadh, shto edhe agresivitetin serb mbi shqiptarët, por edhe fryma armiqësore që përshkon sllavët e tjerë në Ballkan, madje edhe ortodoksinë greke. Duke ndjekur protestat e sllavëve maqedonas, për të formuar qeverinë në koalicion me partitë shqiptare, s’mund të mos bjerë në sy fryma armiqësore ndaj kombësisë shqiptare në këtë republikë. Është po ajo armiqësi, që u kultivua në mes të shek. 19-të, ku shqiptarët, të tradhtuar e braktisur nga Turqia e të lënë në mëshirë të fqinjëve sllavë, u bënë pre e tyre. Po Rusia e ndërmjetme! Për të shkuar drejt të vërtetës, duhet pohuar se ka pasur një Rusi të ndërmjetme mes dy Rusive armiqësore. Është ajo e miqësisë së ideologjisë komuniste dhe internacionalizmit proletar që nisi nga viti 1945 e vazhdoi për dhjetëra vjet.

Ajo periudhë pati mjaftueshëm ndikim si për zhvillimin, ashtu edhe për ndikimin rus, i cili ende vazhdon të shpërfaqet në hapësirat tona si kulturë kryesisht e atyre individëve, që u përgatitën në shkollat e saj. Sot, mendimi i pranuar në unison nga ne shqiptarët është se, duke parë që në Serbi, në Mal të Zi, në Maqedoninë e Veriut, por edhe në Shqipëri, ndikimi rus po shtohet përmes investimeve në fusha strategjike që përfshijnë industrinë, metalurgjinë, naftën, gazin, minierat deri te blerjet e apartamenteve në bregdetin shqiptar, që përbën një farë rreziku në rritje. Investimet e tyre përfshijnë hotele e resorte bregdetare.

Treva që dikur thirrej “Albania veneta-Shqipëria venedike” e që përbën bregdetin malazez, sot përmes blerjeve është duke u shndërruar gradualisht në pronë ruse. Janë jo të pakta dhe investimet në media, përmes të cilave përhapet më tej ndikimi rus. Si vepron gjeopolitika?! Është kjo arsyeja që udhëheqësit e shteteve shqiptare në Ballkan këtë ndikim e prani ua kanë bërë të ditur e shprehur si shqetësim autoriteteve më të larta europiane e amerikane, duke qenë të ndërgjegjshëm se ajo ka përmbajtjen dhe organizimin në funksion të përkrahjes së Serbisë, të përkëdhelurve sllavo-ortodokse, që drejtohet kryesisht kundër shqiptarëve. Në konferencat e ndryshme me tema ndërkombëtare shfaqen hapur ambiciet që Rusia ka për ndikimin në rajon, për të cilën ofensiva ruse po shfrytëzon problemet e brendshme të BE-së dhe paqartësitë e perspektivës europiane për vendet e rajonit, pas brexit. Edhe veprimi destruktiv i ndërmarrë kohë më parë në Mitrovicë, apo përpjekja për hyrjen në Kosovë me trenin e nisur nga Beogradi, kanë prapavijën politike ruse, pasi realiteti në Ballkan është shumë kompleks e gjeopolitika e tyre vepron.

Jo vetëm realiteti është shumë kompleks, por edhe më i ngatërruar e më i rrezikshëm seç duket, që shkakun e gjen edhe në mungesën e unitetit e të armiqësive të palëve partiake në luftën për pushtet, realitete që krijojnë përshtypjen se nuk jemi dhe aq të përgjegjshëm ndaj situatës. Po teoricienë mbi gjeopolitikën çfarë thonë?! Sigurisht, kolapsi i Bashkimit Sovjetik në 1991 nuk mund të lexohet ndryshe, veç si një ngjarje epokale. Historiani Eric Hobsbawm e përdor këtë datë për të shënuar fundin e asaj që ai e quan “Shekulli i shkurtër i XX”, shekull që filloi në Sarajevë më 1914 dhe mbaroi në mënyrë ironike po atje ku filloi, pra, në Sarajevë. Kohë përpara kolapsit të Bashkimit Sovjetik dhe fundit të Luftës së Ftohtë, figura të tilla si Paul Virilio dhe James Der Derian argumentonin se mbaroi epoka e gjeopolitikës dhe propagandonin tranzicionin nga gjeopolitika në gjeoekonomi. Të jetë kështu?! “Asnjëherë mos u trembni nga hiperbola, vazhdon Virilio 14 vjet më parë, në atë që ‘Hapësira nuk është më gjeografi. Jo, është më tepër, një lëvizje nga gjeopolitika në krono politikë, aq sa hapja e territorit kthehet në shpërndarje të kohës”. Të tjerë, si Edward Luttwak, kohë përpara kolapsit, kuptuan që venitja e Luftës së Ftohtë kishte ulur ndjeshëm peshën e fuqisë ushtarake në çështjet globale.

Duke vlerësuar një konsensus të supozuar, brenda fuqive perëndimore, në fillimet e viteve ‘90, ai parashikoi një tranzicion “nga gjeopolitika në gjeoekonomi”. Kjo përputhet me konceptet e sotme mbi gjeopolitikën. Gjithkush, siç duket, pajtohej që metodat e marketingut po zbythnin metodat e dhunës-fuqitë e kapitalit po venisin fuqitë e zjarrit, novacioni civil po linte mbas avancimin e teknologjisë së luftës, depërtimi i tregut po shtynte tej garnizonet dhe bazat ushtarake. Sidoqoftë, entuziazmi i Luttwak-ut nuk zhytet aq thellë në përqafimin e globalizimit, siç kërkon Keniche Ohmae, i cili e përfytyron të ardhmen e afërt si një market pa kufi dhe si “fundin e nocionit shtet”. Shtetet, për Luttwak paraqiten si vendosje në “hapësira ekzistuese të strukturuara për të ruajtur me xhelozi, kufijtë e territoreve të veta”.

Nga gjeopolitika tek ekopolitika. Ne këtë mënyrë, epoka që po vjen e “gjeoekonomisë” nuk mund të jetë në harmoni me një copëzim global, por do të kërkojë që koha e rivaliteteve ku është në fuqi “logjika e konflikteve”, të shprehet në “gramatikën e tregut”. Por, ende, mjaft të tjerë, e vlerësojnë krizën ekologjike dhe çorganizimin ambiental si faktor që kërcënon në mënyrë radikale natyrën e politikës globale. Për shumë intelektualë dhe politikëbërës, tranzicioni i vërtetë qëndron në kalimin nga gjeopolitika tek “ekopolitika”, që do të thotë se sot shkohet nga gjeopolitika te gjeoqeverisja. Dilema e politikës globale nuk është aq në gjeopolitikë sesa në “gjeoqeverisje” dhe vazhdimësia e më dendur paraqitet si një përplasje jo fort e pëlqyeshme. Ajo zhvendoset dhe qëndron në krijimin e strukturave drejtuese në shkalle globale. Në të vërtetë, në standardet e së drejtës, sipas Falk dhe të tjerëve, kjo përplasje është jo më pak se “një rënie e dëshpëruar”. Dhe rendi botëror i shekullit të 21-të duket sikur do të jetë ai i një “qeverisje të ndryshme”, por gjeopolitika komuniste në konceptin bashkëkohor është prezente dhe vepron si ideologji pa ideologji të pranuar zyrtare.

Autori: Drejtor ekzekutiv Instituti i Sigurisë dhe Mbrojtjes

/Gazeta Panorama 

Edhe pse kanë kaluar 26 vjet, akoma përvjetori i nisjes së sulmeve ajrore të NATO-s nxit shumë kujtime. Për shqiptarët e Kosovës janë kujtime të përziera. Ata e kujtojnë si nisjen e fundit të terrorit serb mbi ta, por edhe si periudhën e përshkallëzimit të krimeve serbe në terren. Në anën tjetër, në Serbi, edhe pas 26 vjetësh nuk shihet aspak gatishmëri për të pranuar se përse ndërhyri NATO-ja.

Përpjekja e vazhdueshme e Serbisë, pa marrë parasysh se kush është në pushtet, për ta paraqitur ndërhyrjen e NATO-s si një agresion të panevojshëm, është pjesë e mungesës së vullnetit për ta tejkaluar trashëgiminë nga e kaluara. Serbia në këtë drejtim llogarit edhe në harresën e bashkësisë ndërkombëtare dhe në faktin se gjeneratat e reja në botë nuk e dinë se si dhe përse ndodhi kjo ndërhyrje.

Prandaj Beogradi e paraqet veten si viktimë të “agresionit”, ndërsa me asnjë fjalë nuk i përmend arsyet që sollën deri te kjo ndërhyrje. Nuk vendosi NATO-ja kot e pa asnjë arsye t’i sulmonte forcat e Milosheviçit. Ndërhyrja e NATO-s ishte rezultat i dështimit të proceseve të stërzgjatura për të gjetur një politikë jo vetëm në rastin e Kosovës, por më herët edhe në atë në Kroaci dhe Bosnjë-Hercegovinë.

Ishte një gabim i vazhdueshëm politik në atë kohë i bashkësisë ndërkombëtare, që kërkonte për gati dhjetë vjet zgjidhje politike me Milosheviçin, duke llogaritur se diktatori serb ishte bashkëbisedues i duhur. Rezultati ishte katastrofik. Kroacisë, pas shumë dëmeve dhe viktimave, iu desh ta çlironte vetë tokën e saj të okupuar.

Çmimi i agresionit serb në Kroaci vazhdon të ndihet edhe sot, me fusha të minuara që nuk janë pastruar ende dhe me rreth 1.600 të zhdukur, fati i të cilëve nuk është zbardhur. Marrëveshja paqësore për BosnjëHercegovinën, e arritur në Dayton e me të cilën iu dha fund luftës, e copëtoi këtë shtet dhe i shpërbleu ata që bënë gjenocid me formimin e Republikës Sërpska, duke ua dhënë serbëve pothuajse gjysmën e shtetit me të drejtën që të mbajnë peng çdo hap në atë shtet.

Pasojat shihen edhe sot, ku nga entiteti serb vinë thirrje për shpërbërje të Bosnjë-Hercegovinës si shtet, ndërsa shteti është jofunksional. Ndërsa në rastin e Kosovës u hezitua aq shumë me nisjen e ndërhyrjes ndërkombëtare dhe iu dha hapësirë ushtarëve e paramilitarëve të Serbisë që t’i vazhdojnë pa pasoja krimet e tyre ndaj shqiptarëve. Para 26 vjetësh, pasi nga Beogradi ishte kthyer duarthatë ish-i dërguari i posaçëm amerikan, Richard Holbrook, dhe i kishte thënë sekretarit të përgjithshëm të NATO-s, Javier Solana, se diktatori Slobodan Milosheviç kishte refuzuar edhe kërkesën e fundit për t’i dhënë fund fushatës së pastrimit etnik të shqiptarëve në Kosovë, NATO-ja e dha urdhrin aktivizues dhe nisën sulmet ajrore të kësaj aleance.

Me ndërhyrjen në Kosovë, NATO-ja e mbajti premtimin ndaj popullatës shqiptare dhe ndaj atyre liderëve që kishin pranuar kompromisin e Rambouilletit. Mbajti edhe fjalën kërcënuese dhënë Milosheviçit se nëse nuk e pranon atë marrëveshje, nëse nuk dëshmon gatishmëri për ta ndalur dhunën ndaj shqiptarëve dhe tërheqjen e forcave serbe, do të pasojë ndërhyrja ushtarake. NATO-ja përballej me humbjen e madhe të kredibilitetit të saj, ndërsa Milosheviçi sikur nuk besonte se do të vinte deri te ndërhyrja. Në një mënyrë, NATO-ja me këtë ndërhyrje deshi edhe t’i përmirësonte gabimet që i kishte bërë duke hezituar aq gjatë që të ndërhynte. Nuk i ka bërë NATO-ja krimet në Prekaz, Reçak, Izbicë, Padalishtë dhe Krushë. Nuk i ka futur NATO-ja nëpër frigo trupat e shqiptarëve të vrarë për t’i dërguar në Serbi dhe për t’i varrosur nëpër varreza masive atje, në përpjekje për të fshehur gjurmët e krimeve. Këto krime nuk mund të harrohen dhe nuk guxojnë të harrohen.

Serbët, sa herë që dëgjojnë arsye dhe teori konspirative për ndërhyrjen e NATO-s, nga “rrethanat e pafavorshme ndërkombëtare” e deri te “dëshira për të mbuluar skandalin e Bill Clintonit me Monica Levinski”, le të ndalen pak dhe të mendojnë për mijëra viktimat civile shqiptare që u vranë në prag të shtëpisë, për mbi një milion të dëbuar nga shtëpitë e tyre, qindra apo mijëra viktima të bartura në Serbi dhe të rivarrosur në varreza masive nëpër Serbi. Ndërhyrja e NATOs ishte për t’u dhënë fund këtyre krimeve e jo për të dënuar dikë. Dhe po ashtu, ishte ndërhyrje për të mos e lejuar përsëritjen e gjenocidit të përmasave të Srebrenicës, ku para 30 vjetësh u masakruan mbi 8.000 meshkuj boshnjakë për vetëm disa ditë.

Do të ishte ideale sikur të mos kishte pasur nevojë për ndërhyrjen e NATO-s. Por ishte Serbia, ajo që nuk la asnjë mundësi tjetër. Dhe, ndonëse Shtetet e Bashkuara të Amerikës, si vendi kryesor i NATO-s, ishin në krye të këtij operacioni për ndërhyrjen e NATO-s, për të u pajtuan të gjitha vendet anëtare dhe në to morën pjesë edhe vendet evropiane. Në atë kohë kishte mbështetje të fuqishme edhe të popullatës evropiane për atë ndërhyrje, sepse ishin të vetëdijshëm se agresionit të tillë dhe krimeve të Serbisë duhej dhënë fund në një mënyrë./Gazeta Panorama 

“Bashkimi Evropian duhet të heqë dorë nga ideja se presidenti serb Aleksandar Vuçiç është garantuesi i stabilitetit rajonal. Ai mund të ketë qenë dikur, por tani që është në telashe serioze mund të bëhet rrezik”, vlerëson shtypi gjerman.

“Ka kaluar një javë nga protesta masive në Beograd, por lufta e studentëve kundër qeverisë së Vuçiçit nuk ka përfunduar. Ka dyshime se forcat e tij të sigurisë kanë përdorur armë speciale. Nëse kjo rezulton e vërtetë, mund të ndryshojë tërësisht situatën”, shkroi gazeta Welt.

Fakti që protestat në Serbi dhe Maqedoninë e Veriut tani janë ndezur nga korrupsioni është arsyeja pse lëvizja është kaq e gjerë, vlerëson Tagesspiegtung. “Korrupsioni tingëllon i padëmshëm. Disa fatura këtu, një favor i vogël atje. Por korrupsioni ishte gjithashtu i përhapur dhe i dhunshëm në ish-Jugosllavi për një kohë të gjatë, edhe pa dy ngjarjet vdekjeprurëse në Novi Sad dhe Koçan.”

“Politikanët në shtetet pasardhëse të Jugosllavisë donin të eliminonin korrupsionin politik nga epoka komuniste dhe ata vetë u bënë politikanë dhe zyrtarë të korruptuar. Për vite të tëra mund të shikohej sesi besimi te shteti shkrihej më shpejt se akullnajat gjatë ndryshimeve klimatike”, shkruan gazeta gjermane.

“Në të njëjtën kohë, besimi në Bashkimin Evropian gjithashtu ka rënë. Frustrimi dhe frika po ndërtohen jo vetëm në Serbi dhe Maqedoni, por edhe në Kroaci, sepse mungesa e pavarësisë së gjyqësorit vazhdon të lulëzojë pothuajse pa pengesa, madje edhe në një vend të BE-së. Fakti që korrupsioni në Evropën Juglindore nuk shpërfillet më – pavarësisht nga të gjitha tragjeditë që më në fund ia vlen të jetojnë ngjarjet. Nëse BE-ja do të përballej vazhdimisht me korrupsionin, ajo mund të përjetonte pranverën e saj ballkanike”, thuhet në artikull më tej.

“Dështimi shtetëror dhe korrupsioni po mobilizojnë qytetarët e Serbisë dhe Rumanisë, por pamjet nga protestat nuk mund të ishin më ndryshe: në Serbi të rinjtë po marshojnë nëpër vend, të gëzuar dhe jo të dhunshëm, ndërsa vetëm disa qindra kilometra në lindje, në Rumani, qytetarë të frustruar po mblidhen rreth partive ekstremiste të djathta”, shkruan media zvicerane Zücheritung.

“Nëse i shikojmë me vëmendje, të dyja fenomenet kanë rrënjë të ngjashme: është një tjetërsim i thellë i qytetarëve nga një klasë politike që nuk arrin atë që është zgjedhur dhe nga institucionet që mund të korruptohen. Diçka po zihet në Ballkan”, thotë autori i artikullit, Andreas Ernst.

Sa i përket Serbisë”, thekson autori, “BE duhet të heqë dorë nga ideja se Vuçiç është garantuesi i stabilitetit rajonal. Ai mund të ketë qenë dikur, por tani që është në telashe të rënda, mund të bëhet rrezik. Me Bosnjën dhe Hercegovinën në perëndim dhe Kosovën në jug, Serbia kufizohet me dy zona krize. Vuçiç ka ndikim të drejtpërdrejtë përmes aleatëve të tij në Republikën Srpska dhe veriun e Kosovës. Evropa dhe SHBA duhet të jenë vigjilente këtu. Një krizë e hapur në rajon mund t’i japë Vuçiçit një justifikim për të ndaluar procesin e lëvizjes studentore. bw

Rekrutët rusë të thirrur për shërbimin ushtarak u thonë lamtumirë të afërmve në një stacion hekurudhor në Omsk, në nëntor 2022.

E fillova këtë shkrim kështu në mënyrë të pazakont, pasi e tillë është situata në Lidhjen Demokratike të Kosovës, ku humbja në zgjedhje është duke u trajtuar sikurse fitore nga pozicioni i tretë! Kurse lidershipi i saj është duke e nuhatur gjahun e pushtetit si patericë e partive tjera!

Peng-mbajtësit e LDK-së

Në ndërkohë pakënaqësitë mes politik-bërjes dhe elektoratit janë në rritje e sipër! Kjo çfarë po ndodhë aktualisht nuk ka pasur qare pa ndodhur një ditë në LDK!

Kjo është rezultat i mbushjes së ‘kupës’ nga abuzimet në vijimësi të përfituesve dhe matrapazëve në emër të filozofisë politike rugoviane!

Siq duket tashmë kësaj praktike të keqe po i vjen fundi. Ishte bërë praktikë, që pas çdo rezultati të dobët zgjedhor t’i thuren elozhe liderit të partisë, dhe t’i thuhet elektoratit se i kemi punët mirë, LDK-ja po rritet!

Rezultati i fundit zgjedhor po ua thotë të kundërtën, LDK-ja nuk i ka punët mirë! Renditja dy herë radhazi në vendin e tretë, e ka kthyer LDK-në në subjekt më pak të rëndësishëm të skenës politike kosovare.

Kërkesës për ndryshime, klanorët e pushtetit brenda subjektit më të vjetër politik po i përgjigjen në këtë mënyrë; “Zgjedhjet në LDK munden me ardhë në shprehje vetëm pas zgjedhjeve lokale, dhe atë në rast të rezultatit të pakënaqshëm zgjedhor!

Ne këtë lidership LDK nuk mund të dali mirë në zgjedhjet lokale, nga të cilat të rrezikon të mbetet duarthatë, eventualisht me 2-3 komuna të fituara e jo më shumë!

Si zakonisht, klanorët në krye të LDK-së, evitimin e zgjedhjeve të brendshme e arsyetojnë me kohën e shkurtër deri në zgjedhjet lokale.

Unë mendoj se nëse shkohet në zgjedhje të brendshme para zgjedhjeve lokale, e që është zgjidhja më e mirë për ta shpëtuar LDK-në nga debakli zgjedhor, atëherë ka gjasa që LDK të kthehet në rrugë të mbarë, në të kundërtën, situata do të vështirësohet akoma më shumë, saqë edhe shkarkimi i kryetarit aktual do të ishte i pamajftueshëm për kthimin e besimit në LDK.

Të mashtrohesh nga vetëkënaqësia pas humbjes në zgjedhje është më e rrezikshme sesa të mashtrohesh (nga të tjerët) për një pushtet të pandinjitetshëm për rehatimin e një grupi të vogël njerëzish në kurriz të elektoratit të mashtruar në emër të parimeve politike.

Vazhdimi i ‘Status Quos’ politike ju konvenon vetëm atyre që janë duke u ushqyer në grazhdin e LDK-së me paratë e buxhetit të shtetit. Të tillët po ja bëjnë lojën mashtruese elektoratit, hajde të kënaqemi, LDK-ja i ka punët mirë-nga vendi i tretë përseri në të tretin pas katër vjetësh!

Sukses se jo mahi!

Do të ishte ndryshe sikur LDK të ishte renditur e dyta pas LVV-së. Atëherë lidershipi, elektorati dhe të gjithë simpatizantët e saj do të kishin arsye të ndjeheshin krenar me rezultatin e zgjedhjeve të 9 shkurtit 2025.

Vazhdimi i ‘Status Quos’ politike do të thotë vazhdimësi e uzurpatorëve dhe peng-mbajtësve në LDK. Këtë e dëshirojnë vetëm klanorët dhe grupet e interesit në LDK, përfshirë të gjithë kundërshtarët e folozofisë politike rugoviane!

LDK-ist zgjohu nga gjumi letargjik sa nuk është bërë vonë për gjithçka!