Polonia për herë të dytë, prej kur është bërë anëtare e Bashkimit Evropian, ka marrë përsipër Presidencën e BE-së, duke filluar nga dita e parë e vitit 2025. Ky vend merr kryesimin e radhës nga Hungaria, ndërsa pas gjashtë muajsh do t’ia dorëzojë këtë Danimarkës, e cila do të kryesojë bllokun evropian në gjysmën e dytë të vitit.

Krahas prioriteteve tjera, sikurse siguria e bllokut evropian, ruajtja e kufijve të BE-së, energjia dhe emigracioni, për Poloninë do të jetë prioritet edhe zgjerimi i Bashkimit Evropian. Këtë e kanë thënë shumë zyrtarë të lartë të Polonisë nëpër takime në të cilat i kanë shpalosur prioritetet e kryesimit të tyre gjashtëmujor.

Edhe Hungaria, e cila përmbylli kryesimin e saj në fund të vitit 2024, konsideron se ka arritur një sukses të konsiderueshëm në procesin e zgjerimit, gjë që e kanë pranuar edhe disa diplomatë të Bashkimit Evropian.

Në fund të Presidencës së saj, Hungaria arriti të ndërmjetësojë në Këshillin Evropian një pajtueshmëri për hapjen e disa kapitujve në negociatat e anëtarësimit me Shqipërinë, dhe mbylljen e disa kapitujve në negociatat e Malit të Zi për anëtarësim në BE.

Kjo u konsiderua si sukses dhe dëshmi se procesi i zgjerimit po hyn në një fazë më dinamike dhe se, nëse vendet kandidate do të shënojnë progres në përmbushjen e kritereve, do të ketë avancim konkret në këtë proces.

Përkundër përpjekjeve, Hungaria nuk arriti të sigurojë hapjen e një grup kapitulli në negociatat e anëtarësimit të Serbisë në BE, sepse me këtë nuk u pajtuan disa vende anëtare. Në procesin e zgjerimit vendimet për të hapur apo mbyllur kapituj miratohen vetëm me konsensusin e të gjitha 27 vendeve anëtare.

Në këtë proces të diskutimeve vendi që ka kryesimin e radhës e luan rolin e një ndërmjetësi të sinqertë dhe të paanshëm.

Tash pritet që Polonia të vazhdojë aty ku kanë mbetur disa dosje nga Hungaria, përfshirë edhe hapjen e kapitujve me Serbinë. Këtë e kishte premtuar edhe kryeministri i Polonisë, Donald Tusk gjatë një vizite në Beograd në vjeshtën e vitit të shkuar.

Se zgjerimi do të jetë prioritet i BE-së gjatë kryesimit të Polonisë është shkruar edhe në programin e Qeverisë polake për kryesimin e saj gjatë gjashtë muajve të ardhshëm. Polonia beson se paralelisht me hapat konkretë me vendet kandidate, në formën e hapjes apo mbylljes së kapitujve, gjatë këtyre muajve do të ketë avancim edhe në reformat e brendshme të BE-së për t’u bërë gati për të pranuar vende të reja anëtare.

“Zgjerimi është instrumenti më i mirë i mundshëm për Bashkimin Evropian për të forcuar dhe promovuar paqen, demokracinë, sundimin e ligjit dhe prosperitetin në Evropë. Vendet e reja anëtare forcojnë potencialin konkurrues dhe të rritjes në tregun unik, krijojnë mundësi të reja ekonomike për qytetarët dhe bizneset. Zgjerimi është, po ashtu, edhe kanali më efikas për promovimin e vlerave evropiane, me në krye demokracinë dhe sundimin e ligjit, dhe forcimin e stabilitetit në fqinjësinë tonë”, thuhet në programin e Presidencës polake të BE-së.

“Qëllimi i Presidencës polake është të bëjmë progres në procesin e zgjerimit, edhe në drejtim të lindjes edhe me Ballkanin Perëndimor, në përputhje me angazhimin e vendeve që synojnë anëtarësimin në BE, dhe në bazë të parimit të meritave individuale. Duhet të konsolidojmë procesin e reformave në vendet kandidate, të ruajmë besueshmërinë në Bashkimin Evropian dhe të forcojmë sigurinë e Evropës”, thuhet në këtë dokument që është bazë për veprimin e Presidencës polake në krye të BE-së.

Polonia është një ndër vendet më aktive të BE-së në thirrjet për sanksione ndaj Rusisë dhe për ndihmë ndaj Ukrainës. Ky vend promovon edhe avancimin e Ukrainës në procesin e integrimit në BE, sikurse edhe të Moldavisë. Këto dy shtete, krahas Gjeorgjisë, u janë bashkuar vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe Turqisë në procesin e zgjerimit në BE. Nga të gjitha dhjetë vendet e përfshira në proces, vetëm Kosova nuk ka status kandidati. Kosova ka aplikuar për anëtarësim në BE në fund të vitit 2022, kur kryesimin e BE-së e kishte Çekia.

Por, aplikimi i Kosovës nuk është shqyrtuar akoma nga Këshilli i BE-së. Diplomatët evropianë në Bruksel thonë se nuk mund të parashihet nëse në rastin e Kosovës do të ketë lëvizje nga ana e BE-së gjatë Presidencës së Polonisë, sepse kjo do të varet edhe nga procesi i dialogut për normalizimin e raporteve me Serbinë. Në anën tjetër, gjithnjë e më shumë po flitet për suspendimin e procesit të zgjerimit me Gjeorgjinë, pasi Qeveria e këtij vendi ka ndërmarrë disa hapa dhe ka miratuar ligje që shkojnë në kundërshtim me parimet e BE-së.

Krahas avancimit të vendeve nga procesi i zgjerimit pritet që pikërisht gjatë Presidencës polake të nisin edhe diskutimet politike për reformat e Bashkimit Evropian që janë të nevojshme për zgjerim.

“Presidenca do të vazhdojë punën në procesin e reformave të brendshme të BE-së për të realizuar prioritetet afatgjate, për të siguruar funksionimin e duhur të politikave të BE-së dhe për të siguruar kapacitetet e nevojshme për veprim në realitetin e ri gjeopolitik dhe duke pasur parasysh zgjerimin në të ardhmen. Ne do të fokusohemi në nevojat për t’u bërë gati për anëtarë të rinj duke përmbushur edhe ambiciet e përmendura në agjendën strategjike”, thuhet në programin e Polonisë për kryesimin me BE-në.

Presidenca polake pret që edhe Komisioni Evropian të dalë me një analizë të hollësishme të para-anëtarësimit, dhe që për këtë të ketë edhe debat në Këshillin Evropian. Shumë liderë të BE-së kanë thënë se procesi i zgjerimit duhet të shkojë paralelisht edhe me procesin e reformave të brendshme të unionit, pasi me strukturën e tashme ligjore BE-ja do ta kishte të vështirë të funksionojë me më shumë se 30 vende anëtare në të ardhmen. Por, pos debateve joformale deri tash nuk ka pasur nisma zyrtare në këtë drejtim.

Mundësia që në mandatin e ardhshëm pesëvjeçar të Komisionit të ri Evropian të ketë zgjerim, ka bërë që tash të nisin edhe diskutimet në BE për t’u bërë gati për arritjen e këtij qëllimi.

Zgjerimi i fundit i BE-së kishte ndodhur në vitin 2013 me anëtarësimin e Kroacisë. Kroacia pati nënshkruar Traktatin e anëtarësimit në BE në pjesën e dytë të vitit 2011, pikërisht kur kryesimin e radhës e kishte Polonia. Edhe atëherë kryeministër i Polonisë ishte Donald Tusk, i cili përsëri është kthyer në atë post. Ndërkohë pas anëtarësimit të Kroacisë në BE nga blloku është larguar Britania e Madhe, duke e kthyer numrin e vendeve anëtare në 27 sa ka sot. REL

Më shumë se 10.000 emigrantë humbën jetën në përpjekje për të mbërritur në Spanjë përmes detit, sipas një raporti të publikuar të enjten nga një grup spanjoll për të drejtat e imigrantëve.

Kjo shifër nënkupton se 30 imigrantë kanë vdekur mesatarisht çdo ditë në vitin 2024 në tentim për të shkuar në Spanjë përmes anijeve, tha grupi Caminando Fronteras.

Numri i të vdekurve u rrit për 58 për qind, krahasuar me vitin e kaluar, thuhet në raport.

Dhjetëra mijëra imigrantë u larguan nga Afrika Perëndimore më 2024 në drejtim të Ishujve Kanarie të Spanjës, të cilët ndodhen në afërsi të bregdetit afrikan, që është përdorur bujshëm si pikënisje drejt kontinentit të Evropës.

Caminando Fronteras tha se shumica e 10.457 vdekjeve të regjistruara deri më 15 dhjetor ndodhën përgjatë të ashtuquajturës rruga atlantike, e cila cilësohet si njëra prej më të rrezikshmeve në botë.

Kjo organizatë i mbledh shifrat nga familjet e imigrantëve dhe nga të dhënat zyrtare të atyre që shpëtohen.

Në mesin e të vdekurve ishin 1.538 fëmijë dhe 421 gra. Prilli dhe maji ishin muajt më vdekjeprurës, sipas raportit.

Caminando Fronteras gjithashtu theksoi një “rritje të madhe” më 2024 të imigrantëve që nisen nga Mauritania, e cila është bërë pikënisja kryesore në rrugën drejt Ishujve Kanari.

Në shkurt, Spanja ia dha Mauritanisë 210 milionë euro për ta ndihmuar t’i luftojë trafikantët me imigrantë dhe të mos i lejojë anijet me imigrantë të nisen drejt ishujve të saj.

Ministria e Brendshme e Spanjës thotë se më shumë se 57.700 imigrantë mbërritën në Spanjë përmes anijes deri më 15 dhjetor këtë vit, që është një rritje prej rreth 12 për qind krahasuar me vitin e kaluar. Shumica e tyre erdhën përmes rrugës atlantike. REL

Nga Laura Meinfelder, BILD

Këto fjali shqetësuese, shoferi i vdekjes së Magdeburgut, Taleb A., i shpërndau në internet. Ai kërcënoi hapur me dhunë. Shumë herë. A e shpalli atentatori aktin e tij të tmerrshëm? A duhej ta dinin ata që e rrethonin dhe autoritetet se çfarë po bënte?

Mjeku që vrau katër persona dhe plagosi shumë të tjerë me një BMË të premten në mbrëmje, ndau qindra postime të çuditshme në llogarinë e tij në X.

Ai pretendoi se kishte një komplot nga autoritetet gjermane kundër refugjatëve sauditë. Flitet edhe për operacione sekrete. Kryesisht ka të bëjë me urrejtjen kundër Islamit. Dhe hakmarrje për faktin se Gjermania, siç pretendonte ai, donte të islamizonte Evropën.

Më 13 gusht, ai postoi në arabisht: “Ju siguroj: Nëse Gjermania dëshiron luftë, do ta ketë atë. Nëse Gjermania dëshiron të na vrasë, ne do t’i therim ata, do të vdesim ose do të shkojmë me krenari në burg”.

Aty vazhdon: “Për shkak se i kemi shteruar të gjitha mjetet paqësore, kemi hasur vetëm në krime të tjera nga policia, sigurimi i shtetit, prokuroria publike, gjyqësori dhe Ministria e Brendshme. Paqja nuk u sjell dobi atyre”.

Në maj, ai postoi se priste të vdiste këtë vit. Më tej ai pretendon se autoritetet gjermane janë të korruptuara. “Do të kërkoj drejtësi me çdo kusht”, shkroi ai.

Në postimet e mëtejshme ai foli për hakmarrje.

“Ju siguroj, 100 për qind, hakmarrja do të vijë së shpejti. Edhe nëse më kushton jetën”.

“Gjermania do të duhet të paguajë çmimin. Një çmim i madh.” Postimi është fshirë që atëherë.

Një burim i brendshëm nga Arabia Saudite pretendon, sipas agjencisë së lajmeve Reuters, se mbretëria paralajmëroi autoritetet gjermane për sulmuesin dhe pikëpamjet e tij ekstremiste.

Taleb A. është shfaqur vazhdimisht në media vitet e fundit. Sipas deklaratave të tij, ai u përpoq të ndihmonte gratë në Arabinë Saudite të arratiseshin. Në një intervistë me FAZ në vitin 2019, ai tha se e urrente Islamin dhe kishte humbur miqtë dhe familjen për shkak të tij.

“Kur isha jashtë me të njohur të largët ose me të huaj, gjithmonë shkoja në lutje dhe pretendoja se isha ende mysliman,” tha Taleb A. për FAZ.

Por pasi kërkesa e tij për azil u miratua në vitin 2016, ai e bëri publike heqjen dorë. Taleb A.: “Familja ime më urren sot vetëm sepse nuk mund ta besoj se një hajduti duhet t’i pritet dora.”

Në Gjermani, gjithashtu, ai u ndje i refuzuar nga të njohurit dhe kolegët e punës: “Myslimanët këtu i trajtojnë njerëzit si unë, të cilët kanë prejardhje islame, por nuk janë më fetarë, pa mirëkuptim dhe tolerancë”.

Sa i izoluar ishte ai? Edhe atëherë ai tha: “Do t’i humbasim miqtë tanë nëse u themi se kemi lënë Islamin”.

Edhe azilkërkuesit, me të cilët vinte në kontakt përmes punës së tij si mjek, e konsideronin atë një person të keq për shkak të mungesës së besimit të tij. sn

Revista gjermane Spiegel raporton se Arabia Saudite e kishte paralajmëruar tre herë Gjermaninë për autorin e sulmit të mbrëmshëm në Magdeburg.

Sipas kësaj reviste, paralajmërimet janë bërë në një të kaluar jo shumë të largët.

Se çfarë përmbajtje specifike kanë pasur këto paralajmërime, kjo nuk dihet.

Edhe më herët, agjencia Reuters kishte raportuar se ka pasur një paralajmërim nga Arabia Saudite.

Të paktën 5 persona kanë humbur jetën pasi një mjek me origjinë nga Arabia Saudite u fut me makinën e tij me shpejtësi në një treg Krishtlindjesh.

Mbi 200 persona janë plagosur, ndërsa autori 50-vjeçar thuhet se ka vepruar vetëm.

Ai është arrestuar dhe ndodhet në paraburgim. sn