Çdo ditë, kolona njerëzish mbërrijnë në një parking makinash të një supermarketi në qytetin e Zaporizhzhia, të shoqëruar nga automjetet e policisë.
Ata kanë bërë udhëtimin e rrezikshëm jashtë territorit të pushtuar nga Rusia në Ukrainën jugore, duke mbërritur më në fund në sigurinë relative të këtij kryeqyteti rajonal ende nën kontrollin e Ukrainës.
E megjithatë ky është një nga katër rajonet ukrainase që Rusia po e anekson zyrtarisht, pas një votimi 5-ditor me detyrim që e quajti referendum , të cilin Ukraina dhe vendet e Perëndimit e dënuan si mashtrim.
Midis atyre që i dorëzojnë dokumentet e tyre në polici është Anton Osenev, i cili thotë se rusët u përpoqën ta mobilizojnë dy herë për të luftuar kundër vendit të tij në qytetin e lindjes, Melitopol.
“Ne nuk ishim në shtëpi herën e parë që erdhën,” thotë ai. “Herën e dytë kanë pritur ca kohë në shtëpinë time”.
Po të mos ishte gruaja e tij shtatzënë në dhomë, do ta kishin marrë, beson ai. Babai i tij është në ushtrinë ukrainase. “Unë ende nuk e kuptoj se çfarë po ndodh, kemi nevojë të mbledhim veten.”
Pakkush këtu kujdeset për deklaratën e aneksimit nga Moska. Ajo që ata kanë frikë është se çfarë do të bëjnë pushtuesit tani për të mbrojtur atë që kanë marrë – nëse kjo është që t’i detyrojnë të luftojnë për Rusinë apo Moska do të përdorë armë më vdekjeprurëse.
Javën e kaluar Vladimir Putin kërcënoi se do të përdorte të gjitha burimet që kishte në dispozicion, madje edhe armët bërthamore. Për Kremlinin, kjo është pikërisht çështja – të krijojë pasiguri mbi atë që vjen më pas.
Ndërsa ecni në jug drejt vijës së frontit nga qyteti i Zaporizhzhia, rrugët duket se po zbrazen. Më pak njerëz ecin përgjatë rrugës. Një makinë ose mjet ushtarak herë pas here kalon me shpejtësi.
Ajo që sheh më shumë janë pikat e kontrollit ushtarak. Forcat ukrainase i përdorin ato për të kontrolluar se kush kalon, për të gjetur se kush vjen nga drejtimi i territorit të pushtuar nga Rusia.
Pasi na parakalon eskorta jonë ushtarake, i takojmë një rrugë të hapur dhe të drejtë. Gjysmë ore më vonë arrijmë në fshatin Komyshuvakha, një vendbanim i vogël në periferi të Ukrainës.
Një grusht ndërtesash të dëmtuara përqafojnë një autostradë të gjerë e të drejtë. Shumica e dritareve janë të mbyllura. Në këtë pasdite vjeshte është pothuajse heshtje.
Nëse do të vazhdonim të ngismim makinën edhe 11 milje, do të hasnim në një pikë kontrolli rus. Një zonë që Moska e sheh tani si “kufirin” e saj të ri me Ukrainën.
Pavarësisht se kryeqyteti i rajonit qëndron nën kontrollin e Ukrainës, forcat ruse kontrollojnë pjesën më të madhe të rajonit të Zaporizhzhia.
Njoftimi i aneksimit sot është një vazhdimësi e përpjekjeve të tyre për ta bërë praninë e tyre të duket e drejtë.
Ama, për ata që ne takojmë në Komyshuvakha, asgjë nuk duket e drejtë.
Një prej tyre është Liubov Smyrnova. Ajo na tregon me lot një shtëpi të shkatërruar, e cila dikur ishte e saj. Shtëpia u godit nga një raketë në maj.
“Mendoj se politika e Putinit është të na shkatërrojë, është një gjenocid ndaj popullit tonë”, më thotë ajo. “Ne jemi nën presion të vazhdueshëm. Nuk mund ta përshkruaj as me fjalë. Komyshuvakha granatohet pothuajse çdo ditë.”
Shumica e njerëzve rrinë brenda sepse bombardime priren të ndodhin në mes të ditës, siç na thuhet. Tani për tani, zhurma e zërave të shpendëve dhe lehja e herëpashershme e një qeni maskojnë atë që i ka ndodhur këtij fshati të vogël.
Mësojmë se këtu kanë mbetur kryesisht femra. Burrat e Komyshuvakha janë kryesisht duke luftuar, ose thjesht diku tjetër.
Afër qoshes, ne flasim me tre gra jashtë ndërtesës ku ato kanë jetuar për 70 vjet. Sytë e tyre lagen nga lotët ndërsa stresi i jetës shfaq flluska në sipërfaqe.
“Dimri po vjen dhe nuk ka asnjë dritare në shtëpi”, shpjegojnë ato, duke folur shpesh për njëra-tjetrën. “Është sikur jemi ulur në një fuçi baruti”.
Pra, çfarë bëjnë ata me pretendimin e Rusisë për aneksimin e gjysmës së rajonit ku jetojnë?
“Duhet të jetë një Ukrainë të lirë dhe të pavarur”, thonë ato. “Ne nuk sulmuam askënd, nuk lënduam askënd dhe nuk donim asgjë. Ne duam të jetojmë ashtu siç kemi jetuar më parë.”
Pas një dere shpëtimi nga zjarri në një kopsht fëmijësh bosh, ka gjallëri. Aty janë tri gra që lajnë patate dhe gatuajnë petulla.
Ato nuk e dinë se për kë po gatuajnë, thonë ato, i udhëzon ushtria ukrainase.
Teksa e trazon brumin në një tas të madh, unë e pyes Anxhelën nëse i intereson që Rusia tani e sheh fshatin e saj si afër “kufirit” të ri.
“Ne nuk e duam këtë,” thotë ajo. “Ne duam të jetojmë ashtu siç kemi jetuar. Gjithçka ishte mirë, gjithçka ishte në rregull.”
Ajo e rreh brumin pak më fort. “Ne u rritëm në këtë mënyrë. Fëmijët tanë por edhe nipërit tanë.”/SYRI.NET
Komentet