VOAL

VOAL

Trump: Pakistani nuk ka bërë “as edhe një gjë për ne”

November 19, 2018

Komentet

Rrëzohet avioni i Azerbajxhanit, presidenti akuzon hapur Rusinë

 

VOAL- “Sistemet e luftës elektronike e nxorën avionin tonë jashtë kontrollit” dhe sërish “bishti u dëmtua nga zjarri që vinte nga toka”: këto janë fjalët e presidentit të Azerbajxhanit, Ilham Aliyev, i cili sot, të dielën, në një intervistë në televizionin publik tha. zbuloi disa detaje në lidhje me Aeroplanin Embraer 190 të Azerbajxhanit, i cili u rrëzua të mërkurën në Kazakistan pasi tentoi të ulej në aeroportin e Groznit (Çeçeni, Federata Ruse). 38 persona humbën jetën në aksident.

“Sigurisht që versioni përfundimtar do të jetë i qartë pas ekzaminimit të kutive të zeza. Megjithatë, edhe teoritë fillestare janë mjaft të arsyeshme dhe të bazuara në fakte. Faktet janë se avioni civil i Azerbajxhanit u dëmtua nga jashtë mbi territorin rus, pranë qytetit të Grozny, dhe pothuajse humbi kontrollin. Ne gjithashtu e dimë se sistemet e luftës elektronike e kanë nxjerrë avionin tonë jashtë kontrollit. Ky ishte goditja e parë në aeroplan. Në të njëjtën kohë, për shkak të zjarrit që vinte nga toka, edhe bishti i avionit u dëmtua rëndë”, tha kreu i shtetit, sipas transkriptit të siguruar nga APA, agjencia e lajmeve e qeverisë së Azerbajxhanit.

“Rusia donte ta mbulonte çështjen”

“Fakti që trupi i avionit është plot me vrima tregon se teoria e aeroplanit që godet një tufë zogjsh, e cila është paraqitur nga dikush, është krejtësisht jashtë axhendës,” shtoi Aliyev. “Për fat të keq, megjithatë, disa qarqe në Rusi preferuan të parashtronin këtë teori. Një moment tjetër i pakëndshëm dhe befasues për ne ishte se agjencitë zyrtare ruse hodhën teori për shpërthimin e një bombole gazi në bordin e avionit. Me fjalë të tjera, kjo tregoi qartë se pala ruse donte të mbulonte çështjen, e cila, natyrisht, është e pahijshme për askënd – shpjegoi më tej presidenti i Azerbajxhanit. Sigurisht që avioni ynë u godit rastësisht. Natyrisht nuk mund të flasim për një akt të qëllimshëm terrori. Prandaj, pranimi i fajit, kërkimi i menjëhershëm i faljes ndaj Azerbajxhanit, i cili konsiderohet një vend mik, dhe informimi i publikut janë të gjitha masat dhe hapat që duhet të ishin ndërmarrë. Fatkeqësisht, për tre ditët e para, nuk dëgjuam asgjë nga Rusia, përveç disa teorive absurde”.

Presidenti, sipas APA, tha: “Më lejoni të ritheksoj se pasi të ekzaminohen regjistruesit e fluturimit dhe të marrim informacion më të detajuar, do të zbulohet tabloja e plotë e asaj që ka ndodhur dhe do të sqarohen shumë pyetje që mbeten pa përgjigje sot. Për shembull, pse avioni nuk u ul në Grozny? Në çfarë mase ndikuan sistemet e luftës elektronike në kontrollet e avionëve? Sa ishte shkalla e dëmtimit të shkaktuar nga sulmi dhe shpërthimi pranë avionit? Më duhet gjithashtu të theksoj se përpjekjet për të mohuar faktet e qarta ose për të mashtruar njerëzit janë të pakuptimta dhe absurde.”

Lavdërime për pilotët

“Unë e vlerësoj shumë performancën e tyre (të pilotëve), profesionalizmin dhe përkushtimin e tyre”, deklaroi Presidenti Ilham Aliyev. “Pilotët demonstruan profesionalizëm dhe heroizëm, duke kontrolluar në mënyra të ndryshme avionin jashtë kontrollit. Natyrisht, ata ishin pilotë me përvojë dhe e dinin se nuk do t’i mbijetonin dot këtij ulje emergjente. Megjithatë, ata treguan një heroizëm të madh për të shpëtuar pasagjerët dhe falë tyre ka të mbijetuar nga ky aksident avioni. Falë tyre nuk u dogj një pjesë e trupit të avionit dhe falë tyre sot mund të themi qartë se avioni u rrëzua nga Rusia”, vuri në dukje presidenti.

Kërkesa për Rusinë

Më pas Aliyev shtoi: “Ne i kemi shprehur qartë kërkesat tona palës ruse. Këto kërkesa janë komunikuar zyrtarisht më 27 dhjetor. Nga çfarë përbëhen ato? Së pari, pala ruse duhet t’i kërkojë falje Azerbajxhanit. Së dyti, ai duhet të pranojë fajin e tij. Së treti, përgjegjësit duhet të ndëshkohen, të sillen në gjyq dhe të ketë dëmshpërblim për shtetin e Azerbajxhanit, si dhe për pasagjerët dhe anëtarët e ekuipazhit të dëmtuar. Këto janë kushtet tona. I pari ishte i kënaqur dje. Shpresoj që të pranohen edhe kushtet e tjera. Të gjitha këto kërkesa janë të drejta. Nuk ka kërkesa apo çështje të jashtëzakonshme; e gjithë kjo bazohet në përvojën ndërkombëtare dhe sjelljen normale njerëzore”. RSI

Vetëm dy të mbijetuar pas rrëzimit të avionit me 181 persona në bord

Vetëm dy persona i kanë mbijetuar rrëzimit të avionit në Korenë e Jugut, thanë zyrtarët.

Avioni me 181 persona në bord, teksa po tentonte të ulej, preku pistën, u kaplua nga flakët dhe më pas u përplas për një mur në Aeroportin Ndërkombëtar Muan të Koresë së Jugut. Për shkak të këtij aksidenti ajror, në këtë shtet janë shpallur shtatë ditë zie.

Dy anëtarë të ekuipazhit, një burrë dhe një grua, u shpëtuan nga pjesa e bishtit të avionit, tha zëdhënësi i zjarrfikësve në Korenë e Veriut, Lee Jung-hyun, duke shtuar se është arritur që të shuhet zjarri.

Avioni shkoi në Korenë e Jugut nga Bangkoku i Tajlandës tentoi të ulej në pistë pak pas orës 09:00, sipas kohës lokale, në aeroportin në jug të Seulit, tha Ministria jugkoreane e Transportit.

Autoritetet thanë se dy nga pasagjerët e këtij avioni ishin shtetas të Tajlandës, ndërkaq pjesa tjetër besohet se ishin nga Koreja e Jugut.

Ky është aksidenti më i rëndë ajror ku është përfshirë një kompani ajrore jugkoreane në tri dekadat e fundit.

Avioni i përfshirë nga flakët. 29 dhjetor 2024.

Avioni i përfshirë nga flakët. 29 dhjetor 2024.

Në videot e publikuara në rrjetet sociale mund të shihej avioni i llojit Boeing 737-800 duke rrëshqitur në pistë dhe nuk dukej se ka pajisje për ulje, para se të përplasej në një mur dhe të shpërthejë në flakë.

Dy anëtarët e ekuipazhit, që i mbijetuan aksidentit, po trajtohen në spitale dhe autoritetet thanë se ata janë jashtë rrezikut për jetë.

Disa orë pas rrëzimit, familjarët e pasagjerëve u mblodhën në aeroport, teksa atyre u janë dhënë letra që të shkruajnë detaje për familjarët e tyre.

Ky është aksidenti më i rëndë ajror ku është përfshirë një kompani jugkoreane që nga viti 1997, kur një avion i Korean Air u rrëzua në Guam, duke lënë të vrarë më shumë se 200 persona.

Hetuesit po shikojnë nëse faktorët e rrëzimit të avionit mund të jenë goditjet nga zogjtë apo kushtet atmosferike, tha Lee. Agjencia e lajmeve Yonhap citoi autoritetet e aeroportit të kenë thënë se goditjet nga zogjtë mund të kenë shkaktuar mosfunksionimin e pajisjeve për uljen e avionit.

Kulla e Kontrollit kishte lëshuar një paralajmërim për goditje nga zogjtë pak pasi pilotët shpallën emergjencë brenda fluturakes, tha një zyrtar i Ministrisë së Transportit, duke mos specifikuar nëse avioni ishte goitur nga zogjtë.

Pothuajse një minutë pasi pilotët njoftuan për situatën, ata nisën përpjekjen e tyre të dështuar për t’u ulur, tha zyrtari.

Agjencia News1 raportoi se një pasagjer i kishte dërguar mesazh një familjari të tij, duke thënë se një zog kishte goditur krahun e avionit.

Avioni Boeing 737-800, që operohej nga Jeju Air, ishte prodhuar më 2009. Shefi ekzekutiv i Jeju Air kërkoi falje për aksidentin dhe gjatë një adresimi televiziv ai u përkul për të shprehur keqardhje. Ai tha se ende nuk dihet shkaku i rrëzimit, duke shtuar se fluturakja nuk kishte pasur asnjë aksident të mëparshëm dhe nuk kishte tregues se kishte ndonjë problem në avion dhe tha se do të bashkëpunojë me autoritetet për hetimet.

Kur avioni u largua nga aeroporti i Bangkokut, Suvarnabhumi, nuk ishte raportuar për kushte anormale, tha presidenti i aeroporteve të Tajlandës, Kerati Kijmanawat.

E themeluar më 2005, kompania Jeju Air është një kompani ajrore me kosto të ulët që operon në rrugët ndërkombëtare për në Japoni, Tajlandë dhe Filipine, si dhe kryen fluturime të shumta brenda Koresë së Jugut. REL

Të paktën 127 të vdekur pas rrëzimit të avionit në Korenë e Jugut

Të paktën 127 persona kanë vdekur teksa një avion pasagjerësh, teksa po ulej preku pistës, u kaplua nga flakët dhe u përplas për një mur në Aeroportin Ndërkombëtar Muan të Koresë së Jugut, thanë autoritetet.

Avioni shkoi në Korenë e Jugut nga Bangkoku i Tajlandës me 181 persona në bord dhe tentoi të ulej pak pas orës 09:00, sipas kohës lokale, në aeroportin në jug të Seulit, tha Ministria jugkoreane e Transportit.

Ky është aksidenti më i rëndë ajror ku është përfshirë një kompani ajrore jugkoreane në tri dekadat e fundit dhe është aksidenti më vdekjeprurës, sipas autoriteteve në Seul.

Avioni i përfshirë nga flakët. 29 dhjetor 2024.

Avioni i përfshirë nga flakët. 29 dhjetor 2024.

Në videot e publikuara në rrjetet sociale mund të shihet avioni i llojit Boeing 737-800 duke rrëshqitur në pistë dhe nuk duket se ka pajisje për ulje, para se të përplaset në një mur dhe të shpërthejë në flakë.

Dy anëtarë të ekuipazhit, një burrë dhe një grua, u shpëtuan nga pjesa e bishtit të avionit, tha zëdhënësi i zjarrfikësve në Korenë e Veriut, Lee Jung-hyun, duke shtuar se është arritur që të shuhet zjarri.

Autoritetet tani kanë nisur të kërkojnë në zonat përreth për trupa të mundshëm të pasagjerëve.

Dy anëtarët e ekuipazhit po trajtohen në spitale me lëndime nga mesatare deri të rënda, thanë autoritetet.

Disa orë pas rrëzimit, familjarët e pasagjerëve u mblodhën në aeroport, teksa atyre u janë dhënë letra që të shkruajnë detaje për familjarët e tyre.

Ky është aksidenti më i rëndë ajror ku është përfshirë një kompani jugkoreane që nga viti 1997, kur një avion i Korean Air u rrëzua në Guam, duke lënë të vrarë më shumë se 200 persona.

Hetuesit po shikojnë nëse faktorët e rrëzimit të avionit mund të jenë goditjet nga zogjtë apo kushtet atmosferike, tha Lee. Agjencia e lajmeve Yonhap citoi autoritetet e aeroportit të kenë thënë se goditjet nga zogjtë mund të kenë shkaktuar mosfunksionimin e pajisjeve për uljen e avionit.

Kulla e Kontrollit kishte lëshuar një paralajmërim për goditje nga zogjtë pak pasi pilotët shpallën emergjencë brenda fluturakes, tha një zyrtar i Ministrisë së Transportit, duke mos specifikuar nëse avioni ishte goitur nga zogjtë.

Pothuajse një minutë pasi pilotët njoftuan për situatën, ata nisën përpjekjen e tyre të dështuar për t’u ulur, tha zyrtari.

Agjencia News1 raportoi se një pasagjer i kishte dërguar mesazh një familjari të tij, duke thënë se një zog kishte goditur krahun e avionit.

Në mesin e pasagjerëve ishin dy shtetas të Tajlandës, ndërkaq pjesa tjetër besohet se janë nga Koreja e Jugut, tha Ministria e Transportit në Seul.

Avioni Boeing 737-800, që operohej nga Jeju Air, ishte prodhuar më 2009. Shefi ekzekutiv i Jeju Air kërkoi falje për aksidentin dhe gjatë një adresimi televiziv ai u përkul për të shprehur keqardhje. Ai tha se ende nuk dihet shkaku i rrëzimit, duke shtuar se fluturakja nuk kishte pasur asnjë aksident të mëparshëm dhe nuk kishte tregues se kishte ndonjë problem në avion dhe tha se do të bashkëpunojë me autoritetet për hetimet.

Kur avioni u largua nga aeroporti i Bangkokut, Suvarnabhumi, nuk ishte raportuar për kushte anormale, tha presidenti i aeroporteve të Tajlandës, Kerati Kijmanawat.

E themeluar më 2005, kompania Jeju Air është një kompani ajrore me kosto të ulët që operon në rrugët ndërkombëtare për në Japoni, Tajlandë dhe Filipine, si dhe kryen fluturime të shumta brenda Koresë së Jugut. REL

“U endëm për rreth 2 orë në ajër”, dëshmi tronditëse nga rrëzimi i avionit në Kazakistan: Piloti tentoi tri herë ulje emergjente

Aykhan Bayramzada është një nga 29 të mbijetuarit nga rrëzimi i aeroplanit të Azerbajxhan Airlines në Kazakistan të mërkurën, ku humbën jetën 38 persona.

Ai ka dhënë një deklaratë për mediat vendase në lidhje me aksidentin e ndodhur më 25 dhjetor.

“Ishte hera ime e parë që udhëtoja me avion, por nuk shkoi siç duhej. Mbaj mend që pilotët tentonin të zbrisnin avionin në pistë, disa herë, por nuk mundeshin. Ne e ndjemë se diçka nuk po shkonte mirë , ekuipazhi na lajmëroi se duhet të bënim një ulje emergjent” tha Bayramzada.

Sipas të dhënave të marra , pavarësisht kërkesave te pilotit për ulje emergjente, avioni i dëmtuar nuk është lejuar të zbresë në aeroportet ruse, dhe është urdhëruar të fluturojë përmes detit Kaspik në drejtim të Aktau.

Aeroportet e Makhachkala dhe Mineralnye refuzuan avionin, dhe sistemet elektronike ruse bllokuan komunikimin me kullat e kontrollit. bw

Izraeli arreston drejtorin e një spitali në veri të Gazës

Spitali Kamal Adwan në Gazë.

 

Ushtria izraelite ka arrestuar një drejtor të një prej spitaleve të pakta funksionale në veri të Gazës, teksa sulmet ajrore gjatë natës në këtë enklavë kanë vrarë nëntë persona, përfshirë fëmijë, thanë zyrtarët shëndetësorë palestinezë më 28 dhjetor.

Ministria e Shëndetësisë në Gazë tha se mjeku Hussam Abu Safiya, drejtor i spitalit Kamal Adwan, u arrestua nga forcat izraelite së bashku dhe dhjetëra pjesëtarë të tjerë të stafit dhe u dërguan në një qendër për marrje në pyetje. Ministria tha se trupat izraelite hyn në spital dhe detyruan shumë pjesëtarë të stafit dhe pacientë që të dilnin jashtë.

Izraeli ende nuk ka komentuar për këtë rast. Por, një ditë më parë mohoi se ka hyrë në spital, megjithatë e pranoi se ka urdhëruar që njerëzit të dilnin jashtë objektit duke thënë se po kryente operacione kundër infrastrukturës së Hamasit – grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – dhe militantëve në atë zonë.

Ushtria izraelite vazhdimisht ka pretenduar se Hamasi operon brenda spitalit Kamal Adwan, por nuk ka ofruar dëshmi. Zyrtarët spitalorë kanë mohuar këto pretendime të Izraelit.

Ky spital është goditur disa herë në tre muajt e fundit nga Izraeli, teksa ushtria e këtij shteti po vazhdon ofensivën në pjesën veriore të Gazës kundër Hamasit. Më herët gjatë javës, zyrtarët spitalorë thanë se nga një sulm ajror u vranë pesë pjesëtarë të stafit.

Në fushatën pothuajse 15-mujore ushtarake të Izraelit, sistemi shëndetësor i Gazës ka pësuar dëme të mëdha. Organizata Botërore e Shëndetësisë tha se bastisja në Kamal Adwan e ka “nxjerr jashtë funksionit” spitalin e fundit të madh funksional në veri të Gazës, duke thënë se “ky terror duhet të marrë fund dhe sistemi shëndetësor duhet të mbrohet”.

Autoritetet shëndetësore palestineze thanë se pacientët e spitalit janë zhvendosur në një spital aty pranë ku situata “është jashtëzakonisht e vështirë”.

Lufta në Gazë nisi në tetorin e kaluar, pasi Hamasi sulmoi jugun e Izraelit duke vrarë afër 1.200 persona dhe duke rrëmbyer 250 të tjerë. Si pasojë e fushatës ushtarake izraelite, në Gazë janë vrarë më shumë se 45.000 palestinezë, shumica gra dhe fëmijë, dhe janë plagosur më shumë se 108.000 të tjerë. REL

Putini i thotë Azerbajxhanit se mbrojtja ajrore ruse ishte e aktivizuar kur u rrëzua avioni

Presidenti rus, Vladimir Putin, i tha udhëheqësit të Azerbajxhanit, Ilham Aliyev, tha se mbrojtja ajrore ruse ishte e aktivizuar për të zmbrapsur një sulm të supozuar me dronë nga Ukraina, teksa avioni i kompanisë Azerbaijan Airlines, tentoi të ulej në qytetin rus të Groznit.

Megjithatë, Putin nuk tha nëse mbrojtja ajrore ruse ishte përgjegjëse për rrëzimin e avionit.

“Gjatë kësaj kohe, Grozni, qyteza e Mozdokut dhe Vlladiavkazit ishin duke u sulmuar nga dronët luftarakë ukrainas dhe mbrojtja ajrore ruse ishte duke i zmbrapsur këto sulme”, i tha Putini Aliyevit, sipas Kremlinit.

Avioni me pasagjerë i kompanisë Azerbaijan Airlines, u rrëzua më herët gjatë javës afër Aktaut të Kazakistanit, duke vrarë 38 nga 67 personat në bord dhe spekulimet u shtuan se rrëzimi u shkaktua nga sistemet kundërajrore ruse që ishin në gatishmëri për shkak të sulmeve ruse me dronë në rajonin e Çeçenisë, para se avioni të ndryshonte rrugën. Grozni është kryeqyteti i rajonit rus të Çeçenisë.

Më 27 dhjetor, ligjvënësi azerbajxhanas Hikmat Babaoghlu ka thënë se ka “shumë mundësi” se rrëzimi i një avionit u shkaktua nga sistemet e mbrojtjes ajrore të Rusisë që ishin në gatishmëri për sulme ukrainase me dronë.

“Kjo është vetëm një mundësi, por një mundësi shumë e madhe, dhe vëzhgimet dhe përfundimet e nxjerra deri tani mbështesin idenë se rrëzimi i avionit nga goditja me armë është më pranë të vërtetës”, tha ai.

Po të njëjtën ditë, zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë, John Kirby, tha se ekspertët amerikanë “kanë parë disa tregues që thonë se ka mundësi që avioni të jetë rrëzuar nga sistemet ruse të mbrojtjes ajrore”.

Provat përfshijnë pamje nga brenda avionit apara rrëzimit, imazhe ku shfaqen vrima në bishtin e avionit pas rrëzimit, dëshmitë e të mbijetuarve dhe dëshmitë që lënë të kuptohet se dyshohej për një sulm me dronë në kohën kur aeroplani u përpoq të aterojë në Grozni.

Reuters ka cituar një burim në Azerbajxhan të ketë thënë se rezultatet e hetimeve thonë se avioni u godit nga sistemi Pantsir-S, i Rusisë.

Rrëzimi i avionit ka shkaktuar pengesa në trafikun ajror në Kaukaz dhe përtej. Më 27 dhjetor, një avion i Azerbaijan Airlines, që u nis nga Bakuja drejt qytezës ruse Mineranli Vodi, jo shumë larg Groznit, papritur u kthye mbrapsht pasi pranoi informacione se hapësira ajrore ruse ishte mbyllur. Më vonë kompania ajrore tha se ka pezulluar fluturimet drejt disa qyteteve ruse. REL

Osamu Suzuki, manjati japonez i industrisë së automobilave vdes në moshën 94-vjeçare

Manjati japonez i biznesit dhe ish-presidenti i “Suzuki Motor Corporation”, Osamu Suzuki, ka vdekur në moshën 94-vjeçare, njoftoi sot kompania.

Ai shërbeu si president, kryetar ose shef ekzekutiv i “Suzuki Motor Corporation” që nga viti 1978.

Në shkurt 2021, kompania japoneze e prodhimit të automjeve njoftoi se Suzuki do të tërhiqej nga posti në qershor 2021 dhe do të bëhej këshilltar.

Me më shumë se tre dekada si kreu i kompanisë, Suzuki raportohet të jetë një nga liderët më jetëgjatë në industrinë globale të automobilave.

Suzuki vlerësohet për transformimin e “Suzuki Corporation” në një nga kompanitë më të mëdha të prodhimit të makinave të vogla në botë. bw

Seuli: Ukraina ka zënë rob një ushtar verikorean

Agjencia e spiunazhit e Koresë së Jugut tha se ka konfirmuar që një ushtar i Koresë së Veriut, që ka luftuar në anën e Rusisë në luftën kundër Ukrainës, është kapur nga forcat ukrainase.

Pheniani ka dislokuar mijëra trupa për të ndihmuar ushtrinë ruse, përfshirë në rajonin kufitar të Kurskut ku Ukraina nisi një ofensivë të befasishme në gusht.

“Përmes ndarjes së informacioneve në kohë reale me një agjenci të inteligjencës të një shteti aleat është konfirmuar se një ushtar i plagosur i Koresë së Veriut është zënë rob”, tha përmes një deklarate më 27 dhjetor Shërbimi Kombëtar i Inteligjencës i Koresë së Jugut.

Ky njoftim i Seulit vjen disa ditë pasi presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, tha se pothuajse 3.000 ushtarë të Koresë së Veriut janë “vrarë ose plagosur” që kur u janë bashkuar në luftime trupave ruse.

Shërbimi i inteligjencës i Seulit paraprakisht ka thënë se numri i ushtarëve të vrarë apo të plagosur verikorean është 1.000, duke shtuar se ky numër i lartë i viktimave mund të jetë për shkak se ushtarët e Phenianit janë të pafamiljarizuar me fushëbetejën dhe nuk kanë aftësi që të zmbrapsin sulmet me dronë.

Koreja e Veriut dhe Rusia kanë forcuar lidhjet e tyre ushtarake që kur Moska nisi pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

Në qershor të këtij viti, dy shtetet nënshkruan edhe një pakt për mbrojtje të përbashkët.

Aleatët e Ukrainës e kanë cilësuar përfshirjen e Phenianit në luftën e Rusisë kundër Ukrainës si “zgjerim të rrezikshëm” të konfliktit. REL

Njëzet vjet nga cunami që shkaktoi vdekjen e 230 mijë njerëzve

Një grua fshin lotët gjatë ceremonisë përkujtimore me rastin e 20 vjetorit të cunamit në Oqeanin Paqësor, në Banda Aceh, Indonezi, më 26 dhjetor, 2024/AP

VOA

BANDA ACEH, Indonezi – Familjarë e të afërm të viktimave të tsunamit u mblodhën për t’u lutur dhe vizituar varrezat masive në qytetin Banda Aceh të Indonezisë së enjten për të përkujtuar 20 vjetorin e cunamit në Oqeanin Paqësor, një prej katastrofave më të mëdha natyrore në historinë moderne.

Shumë prej të pranishmëve qanin ndërsa vendosnin lule në varrin masiv në fshatin Ulee Lheue, ku ndodhen mbi 14,000 viktima të paidentifikuara të cunamit. Kjo është një prej varrezave masive në Banda Aceh, kryeqytetin e njërës prej krahinave veriore të Indonezisë, që ishte edhe njëri prej vendbanimeve më të goditura nga tërmeti prej 9.1 shkallësh dhe cunamit masiv që e shkaktoi ai.

“Na mungojnë dhe ende nuk e dimë se ku janë. E tëra që dimë është se çdo vot e vizitojmë varrin masiv në Ulee Lhue dhe në Siron”, thotë Muhamad Amirudin, i cili humbi dy fëmijtë e tij para 20 vitesh deh kurrë nuk i gjeti trupat e tyre.

Tërmeti i fuqishëm në afërsi të ishullit indonezian Sumatra më 26 dhjetor të vitit 2004, nxiti cunamin që shkaktoi vdekjen e rreth 230,000 njerëzve në disa shtete, përfshirë disa prej tyre në Afrikën Lindore. Rreth 1.7 milionë njerëz u zhvendosën si pasojë, shumica në katër vendet që u goditën më së shumti: Indonezi, Shri Lankë, Indi dhe Tajlandë.

Mbi 170 mijë njerëz humbën jetën vetëm në Indonezi.

Ndonëse 20 vite kaluan që nga kjo ngjarje, të mbijetuarit në Indonezi ende po vajtojnë për të dashurit që i humbën kur valët gjigande rrafshuan ndërtesat deri në kryeqytetin Banda Aceh.

Qindra njerëz u mblodhën për të marrë pjesë në lutje në Xhaminë Baiturrahman në qendër të kryeqytetit. Sirenat kumbuan nëpër tërë qytetin për tre minuta për të shënuar kohën kur goditi tërmeti.

Infrastruktura në Banda Aceh është rindërtuar dhe tani është më e qëndrueshme se atëherë kur goditi cunami. Sistemi i paralajmërimit të hershëm tani është vendosur në zonat bregdetare për t’i paralajmëruar banorët për rreziqet nga cunami.

Rindërtimi është mundësuar me mbështetjen e donatorëve dhe organizatave ndërkombëtare, të cilat kontribuan fonde të konsiderueshme për të ndihmuar në rimëkëmbjen e rajonit.

Shkollat, spitalet dhe infrastruktura thelbësore, të cilat u shkatërrua gjatë kësaj katastrofe, u rindërtuan.

Në Tajlandë, banorët u mblodhën në një ceremoni përkujtimore në Ban Nam Khem, një fshat peshkimi në krahinën Phang Nga, i cili ishtë ndër vendbanimet e goditura më së shumti nga valët vdekjeprurëse në këtë shtet.

Cunami shkaktoi vdekjen e mbi 8 mijë njerëzve në Tajlandë, përfshirë ata që ende figurojnë të zhdukur, duke lënë një plagë të thellë në historinë e këtij vendi. Rreth 400 trupa ende nuk janë identifikuar.

Të afërmit e viktimave qajtën dhe përfaquan njëri-tjetrin ndërsa vendosën lule në monumentin përkujtimor. Rreth 300 banorë u bashkuan në një ceremoni modeste lutjesh muslimane, të krishtera dhe budiste.

Njëra nga të pranishmet, Urai Sirisuk tha se ajo shmang gjatë tërë vitit parkun përkujtimor pranë detit për shkak të tronditjes së humbjes së vajzës së saj 4 vjeçe.

“E kam ndjenjën që deti më mori fëmijën tim. Jam shumë e zemëruar në të. Nuk mund as ta fus më këmbën në det”, thotë ajo.

Por, thotë ajo, “ende e dëgjoj zërin e saj në veshët e mi, që po më thërret. Nuk mund t’ia kthej shpinën. Andaj më duhet të qëndroj këtu, për vajzën time”.

Në Indi, qindra banorë u mblodhën në plazhin Marina në qytetin jugor Chennai në krahinën Tamil Nadu. Ata derdhën qumësht në det për t’i qetësuar zotërat dhe dhuruan lule e lutje për të vdekurit ndërkohë që daullet kumbonin.

Sipas të dhënave zyrtare, 10,749 persona humbën jetën në Indi, përfshirë 7,000 banorë të krahinës Tamil Nadu.

“Kaluan 20 vite që kur goditi cunami”, tha 69 vjeçarja Sadayammal. “Jemi këtu për të shprehur respektin për njerëzit që humbën jetën”.

Në Shri Lankë, të mbijetuarit dhe familjarët e viktimave të cunamit u mblodhën në fshatin bregdetar Pereliya dhe vendosën lule në monumentin përkujtimor që përkujton 2,000 udhëtarët që humbën jetën kur treni – ‘Queen of the Sea’ – me të cilin po udhëtonin u godit nga valët. Vetëm disa dhjetëra prej tyre besohet se mbijetuan.

Anura Ranjith iu bashkua turmës për të përkujtuar motrën e tij, Anula Ranjani dhe vajzën e saj 9 vjeçare, që udhëtonin me tren. Ai kurrë nuk dëgjoi më për fatin e tyre.

“Me vite i kam kërkuar gjithandej dhe ende nuk kam ndonjë informacion për to. E ndjej një pikëllim të thellë dhe dhimbje për humbjen e tyre. Ende po vajtoj”, thotë ai.

Mbi 35,000 njerëz humbën jetën nga cunami në Shri Lankë. Banorët e këtij vendi mbajtën dy minuta heshtje të enjten për të përkujtuar ata që nuk janë më.

 

 

Përkujtohen viktimat e cunamit në Oqeanin Indian

Njerëzit janë bashkuar për t’u lutur dhe kanë vizituar varret masive në provincën Aceh të Indonezisë më 26 dhjetor për të shënuar 20-vjetorin e cunamit masiv në Oqeanin Indian që goditi rajonin dhe që ishte një nga katastrofat më të këqija natyrore në historinë moderne.

Shumë njerëz vendosën lule në varrin masiv në fshatin Ule Lue, ku më shumë se 14.000 viktima të paidentifikuara të cunamit janë varrosur. Ky është një prej disa varreve masive në Banda Aceh, kryeqytetin e provincës më veriore të Indonezisë që ishte një nga zonat e goditura më së rëndi nga tërmeti prej 9.1 shkallësh dhe nga cunami masiv që u shkaktua më pas.

“Na mungojnë dhe ende nuk e dimë se ku janë. Të gjithë e dimë se çdo vit ne vizitojmë varret masive në Ule Lue dhe Siron”, tha Muhamad Amirudin, i cili humbi dy fëmijët e tij 20 vjet më parë. Trupat e tyre nuk u gjetën kurrë.

Tërmeti i fuqishëm që goditi në afërsi të brigjeve të ishullit Sumatra më 26 dhjetor 2004, shkaktoi cunamin që la të vrarë afër 230.000 persona në dhjetëra shtete dhe ai arriti deri në Afrikën Lindore. Afër 1.7 milion persona u zhvendosën, kryesisht në katër shtetet e goditura më së rëndi nga fatkeqësia natyrore: Indonezi, Shri Lankë, Indi dhe Tajlandë.

Vetëm në Indonezi vdiqën më shumë se 170.000 persona.

Qindra njerëz u mblodhën në ceremonitë përkujtimore në Banda Aceh. Sirenat u lëshuan për tre minuta në mbarë qytetin për të shënuar kohën sa zgjati tërmeti i fuqishëm.

Tani ky qytet është rindërtuar dhe janë vendosur sisteme paralajmëruese për cunami.

Edhe në Tajlandë janë organizuar ceremoni për të përkujtuar më shumë se 8.000 persona që vdiqën si pasojë e cunamit. Afër 400 trupa ende janë të paidentifikuar.

Afër 300 persona morën pjesë në një ceremoni të lutjeve ku kishte besimtarë myslimanë, të krishterë dhe budistë.

Në Indi, qytetarët u mblodhën në plazhin Marina në qytetin Çenai. Ata hodhën qumësht në det për të qetësuar zotat dhe ofruar lule dhe u lutën për viktimat.

Sipas të dhënave, në Indi kanë vdekur 10.749 persona nga cunami i vitit 2004.

Ceremoni përkujtimore janë zhvilluar edhe në Shri Lankë, ku u mblodhën të mbijetuarit dhe familjarët e viktimave. Në këtë shtet më shumë se 35.000 persona kanë humbur jetën nga fatkeqësia natyrore që ndodhi dy dekada më parë. REL

E konfirmuar: Avioni ku humbën jetën 38 pasagjerë, u qëllua nga një raketë ruse

Të mërkurën, 38 pasagjerë humbën jetën kur fluturimi ‘8432’ i Azerbajxhan Airlines u rrëzua teksa përpiqej të bënte një ulje emergjente pranë qytetit Aktau në Kazakistan.

Burimet e qeverisë së Azerbajxhanit kanë konfirmuar për Euronews International në Lyon se shkaku i rrëzimit të avionit ishte një raketë ruse tokë-ajër, e cila goditi avionin gjatë një aktiviteti ajror me dron mbi Grozny, në Çeçeni.

Raketa shpërtheu pranë avionit dhe copëzat e saj goditën pasagjerët dhe ekuipazhin e kabinës.

Goditja ndodhi gjatë fluturimit mbi Detin Kaspik, ndërsa avioni, i cili ishte dëmtuar rëndë, nuk iu lejua të ulej në asnjë aeroport rus, pavarësisht kërkesave të pilotëve për një ulje emergjente.

Si rezultat, avioni u detyrua të fluturonte mbi det drejt qytetit Aktau në Kazakistan. Sipas të dhënave të tjera, sistemet e navigimit GPS të avionit u bllokuan gjatë fluturimit mbi Detin Kaspik, duke përkeqësuar situatën. sn

Trupat e Koresë së Veriut marrin goditje të rëndë në përballje me Ukrainën

Todd Prince

Nëse trupat elite të Koresë së Veriut prisnin një fushatë të lehtë kundër forcave ukrainase në rajonin Kursk të Rusisë, ata janë përballur me një realitet të ashpër në terren.

Afër 1.100 forca speciale të Koresë së Veriut janë vrarë apo plagosur në Rusi që kur kanë nisur përleshjen me Ukrainën disa javë më parë, raportoi Shërbimi Kombëtar i Inteligjencës i Koresë së Jugut më 19 dhjetor. Një gjeneral raportohet se është në mesin e të vrarëve.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, tha më 23 dhjetor se kjo shifër është më e lartë, mbi 3.000 apo çereku i forcave speciale të Koresë së Veriut që u dërguan në Rusi, edhe pse udhëheqësi ukrainas tha se këto të dhëna janë preliminare. Radio Evropa e Lirë nuk ka mundur të konfirmojë asnjë nga shifrat e raportuara.

Udhëheqësi i Koresë së Veriut, Kim Jong-un, megjithatë, nuk duket se është i shqetësuar nga humbjet. Udhëheqësi autoritar raportohet se po dyfishon mbështetjen e tij për presidentin rus, Vladimir Putin, në këmbim të furnizimeve kritike të naftës, parave të gatshme dhe teknologjisë ushtarake.

Zelensky tha më 23 dhjetor se Koreja e Veriut mund të dërgojë më shumë trupa dhe armë në front. Shtabi i Përgjithshëm i Koresë së Jugut e mbështeti këtë parashikim, duke thënë se Pheniani po përgatitet për rotacion të ushtarëve apo që ta furnizojë Rusinë me trupa shtesë.

Mbështetja ushtarake e Koresë së Veriut po vjen në një kohë kritike të luftës. Rusia po synon që të mposhtë këmbësorinë ukrainase, e cila ka më pak ushtarë dhe burime, dhe të fitojë territor para se fuqia njerëzore dhe burimet e saj të kufizohen.

Rusia ka humbur më shumë se 600.000 ushtarë gjatë pothuajse 3 vjet luftë, tha Pentagoni gjatë muajit tetor. Moska ka shpenzuar shumicën e materialit të luftës dhe po përballet me vështirësi që të zëvendësojë artilerinë dhe raketat e saj që i duhen për shkak të sanksioneve perëndimore.

Tani, pothuajse dy e treta e mortajave dhe granatave që Rusia lëshon në Ukrainë vijnë nga Koreja e Veriut, ka raportuar Wall Street Journal, duke cituar Andriy Kovalenko, oficer të ushtrisë ukrainase. Dhe çdo e treta raketë balistike që gjuhet drejt Ukrainës është prodhuar në Korenë e Veriut, sipas zyrtarëve ukrainas.

Pheniani po rrit prodhimin e armëve për të përmbushur kërkesën në rritje të Rusisë, thanë ekspertët.

Lufta e llogoreve

Trupat ruse tani po fitojnë terren në lindje të Ukrainës me një ritmin më të shpejtë që nga nisja e luftës. Kievi ka kryer një inkursion të befasishëm në rajonin e Kurskut në gusht, duke marrë nën kontroll pjesë të territorit rus me shpresën që do të tërheqë forcat armike nga lindja e Ukrainës. Kjo ende nuk ka ndodhur, pjesërisht falë furnizimit me trupa nga Koreja e Veriut.

Shkuarja e trupave të Koresë së Veriut në Rusi në muajin tetor fillimisht u pa si një akt i dëshpërimit nga ana e Puinit, i cili u detyrua të rriste ndjeshëm pagat për të tërhequr rekrutë të rinj.

Megjithatë, The New York Times raportoi më 23 dhjetor, duke cituar zyrtarë amerikanë, se ishte Koreja e Veriut ajo që i ofroi Rusisë trupa dhe Putini e pranoi këtë ide. Është e paqartë se kur Kim e ka bërë këtë ofertë.

Putin udhëtoi për në Phenian dhe u takua me Kimin në qershor. Gjatë samitit, dy udhëheqësit u pajtuan për një traktat strategjik që përfshin mbrojtjen e përbashkët. Putin e nënshkroi në ligj këtë traktat gjatë muajit nëntor.

Furnizimi me trupa për Rusinë mund ta ndihmojë Kimin që të shmangë sanksionet ndaj teknologjisë dhe materialeve me përdorim ushtarak. Koreja e Veriut është goditur nga sanksione ndërkombëtare pasi kreu testimin e saj të parë bërthamor më 2006.

Koreja e Veriut nuk është përfshirë në luftë aktive për dekada të tëra. Kështu, trupat e saj ushtarake – që janë mbi 1 milion – nuk kanë përvojë luftarake. Dislokimi në Ukrainë është një mënyrë që Kimi dhe ushtria e tij të përfitojnë këtë përvojë.

Megjithatë, trupat e Kimit nuk janë të përgatitur mirë për luftën e llojit të llogoreve, me përdorim të madh të dronëve dhe raketave, luftë me të cilën po përballen në Ukrainë, thanë ekspertët.

Hyunseung Lee, një qytetar i Koresë së Veriut që për tre vjet e gjysmë në vitet 2000 ishte pjesë e një batalioni të përgjimit, para se të dezertonte, muajin e kaluar i tha Radios Evropa e Lirë se trupat e Koresë së Veriut “nuk trajnohen me këto pajisje”.

Ai tha se ata nuk mund të mësojnë shpejt përdorimin e dronëve dhe pajisjeve të teknologjisë së lartë në një periudhë kaq të shkurtër kohore.

Videot që qarkullojnë rrjetet sociale shfaqin dronë kamikazë ukrainase që godasin dhe vrasin ushtarë të Koresë së Veriut në fushat e mbuluara me borë në Kursk.

Duke komentuar për këto video, më 19 dhjetor Lee shkroi në X se këto pamje ishin një “rezultat i trishtueshëm dhe të parashikueshëm”.

Teknologjia moderne luftarake nuk është i vetmi faktor që çon në vdekjen në shkallë të gjerë të ushtarëve të Koresë së Veriut, sipas Institutit për Studimin e Luftës. Ky institut me bazë në Uashington tha se ushtarët e Koresë së Veriut po përballen me vështirësi në komunikimin dhe koordinimin me forcat ruse për shkak të barrierave gjuhësore.

Ndoshta më e rëndësishmja, koreanoveriorët tani po kryejnë sulmin fillestar në terren të hapur ndaj pozicioneve ukrainase, tha Instituti për Studimin e Luftës. Disa ekspertë ushtarakë e quajnë këtë taktikë luftimi “mish për top” pasi ajo shkakton humbje të mëdha jete në mesin e ushtarëve të përfshirë në këto operacione.

Yevgen Yerin, zëdhënës i shërbimit të inteligjencës ushtarake ukrainase, i tha agjencisë së lajmeve AFP më 24 dhjetor se përdorimi i trupave koreanoveriore nga Rusia nuk ka pasur një ndikim të madh në fushëbetejë.

“Nuk është një numër kaq i madh personeli”, tha ai, duke shtuar se ata përdorin taktika që janë “primitive, të lidhura më shumë me kohët e Luftës së Dytë Botërore”.

Radio Evropa e Lirë

Përgatiti: Mimoza Sadiku

Send this to a friend