VOAL – Le të flasim për gështenjat, për disa javësh mbledhja e tyre do të fillojë në Tiçino: vitin e kaluar ato arritën 58 tonë dhe edhe këtë vit perspektivat duken të mira.

Të shkosh për gështenja do të thotë gjithashtu të mbash pyjet e gështenjës të shëndetshme dhe të rritësh një traditë që ka humbur gjatë shekujve. Kultivimi i gështenjave është i lashtë, shpjegon Bernardino Croci Maspoli, partneri themelues i muzeut etnografik Malcantone. “Dëshmitë arkeologjike tregojnë se gështenja ishte e përhapur në epokën para-kristiane në luginat e Alpeve të Jugut; kultivimi dhe shfrytëzimi i saj janë me të vërtetë të lashta”.

Pemë par ekselencë. E çmuar për drurin e saj dhe me një frut të shijshëm që mund të përdoret në pjata të ndryshme. Edhe lëkurat dhe gjethja përdoren, për shembull, si shtrojë për bagëtinë ose si një ngjyrë mbrojtëse për rrjetat e peshkimit.

“Ekzistonte edhe një ekonomi e vogël e lidhur me gështenjën, gjëra që nuk mbahen mend sot, mendojmë për jus plantandi, për faktin se pema e gështenjës ishte në pronësi të një familje të vetme. Sot nuk ka më kuptim të zotërosh një gështenjë, megjithatë, është gjithashtu e vërtetë që në disa pyje të gështenjës është një ide e mirë të mos shkosh të mbledhësh gështenja, sepse ato janë pyje ose pemë individuale private “, nënvizon Bernardino Croci Maspoli.

Sot nuk flasim më për shkëmbim ose treg të gështenjave, por më tepër për rivlerësim të produkteve dhe ruajtjen e pyjeve. Po flasim për një sipërfaqe prej rreth 17 000 hektarë, gjithashtu falë shtytjes së shoqatës së prodhuesve të gështenjave të Zvicrës italishtfolëse, e themeluar në vitin 1999.

“Nëse për një pyll gëshenjash kujdesemi mirë, atëherë ka kuptim të shkosh dhe të mbledhësh gështenja. Mijëra tonë gështenja kalben çdo vit në pyjet tona. Gështenja është një gjë e bukur, gjithashtu nga pikëpamja turistike, që njerëzit i marrin për t’i shijuar”, thotë Croce Maspoli.

Sot rinovohet ftesa pë atë që nuk konsumohet privatisht ta grumbullojmë në qendrat e mbledhjes kantonale në Cadenazzo, Biasca, Vezia dhe Stabio në mënyrë që të dërgohen përsëri në tregun kombëtar produkte të shijshëm natyralë të bazuar në këtë frut të çmuar. rsi-eb