VOAL

VOAL

Thatësira më e madhe në Evropë në 500 vjet

September 7, 2022

Komentet

Gazetari Tucker: Me urdhër të Vuciqit-Vulin jep intervista në mediat ruse, duke menduar se ato nuk i sheh perëndimi

Maxim Tucker gazetari i pavarur me bazë në Kiev, së fundi ka shkruar një tekst për qëndrimin e Serbisë ndaj BRICS dhe BE-së q ë është publikuar në London Times.

E pos kësaj, ai vazhdimisht ka vënë në pah lojën dhe veprimet e presidentit serb Aleksandar Vuciq në raport me Perëndimin dhe besnikërinë e tij ndaj presidentit rus Vladimir Putin.

Ai në një intervistë për N1 së ka vënë në pah se loja që po bën Vuçiq e dukshme. “Sepse padyshim që po i dërgon mesazh Rusisë, Vulin jep intervista për mediat ruse dhe autoritetet në Beograd nuk po presin që ato intervista të përkthehen për një audiencë perëndimore”, tha ai.

Dhe sipas tij ndryshe nga ato që i thotë Vulin nëpër mediat ruse, e që normalisht qarkullojnë edhe tek evropianët, flet Vuciq kur takohet me perëndimorët.

“Kryeministri iu thotë diçka krejtësisht ndryshe liderëve të BE-së dhe do të shkojë në Berlin, të flasë me Scholz-in. Pra, këto janë dy mesazhe krejtësisht të kundërta. Në fakt, ata nuk shkojnë bashkë. Por është një lojë”, tha gazetari Tucker.

Ai thotë se BE-ja ende dëshiron të ruajë këtë marrëdhënie me Serbinë, por e kotë.

“Pra, BE-ja po përpiqet ta mbajë Vuçiqin në anën e saj, dhe Vuçiq po përpiqet t’i mbajë të gjithë në anën e tij. Por gjithashtu, në një moment, do të ketë një pikë ku nuk mund t’i keni më ato dy akte balancuese”

Por gazetari thotë se BE-së mund edhe t’i harxhohet durimi me Serbinë.

“Kështu që në një moment do të prisja që BE-ja të thoshte: nëse vazhdoni të devijoni në atë drejtim, do të duhet të kemi një diskutim serioz për të ardhmen e Serbisë në BE”. sn

Si ish-gjyqtarja Pajtime Fetahu u kërkoi bandave të hakmerren për gazetarin Saimir Kodra!

Ish-gjyqtarja Pajtime Fetahu është në mesin e 21 personave për të cilët SPAK ka lëshuar 21 urdhër arreste për lidhje me bandat kriminale në qytetin e Elbasanit.

Pas zbardhjes së përgjimeve në aplikacionin e koduar SkyEcc është zbuluar se Pajtime Fetahu ka bashkëpunuar me bandat ndaj gazetarit Saimir Kodra, pas denoncimit në emisionin investigativ të çështjecve korruptive të ish-gjyqtares.

Në bisedën, e bërë publike në emisionin “Opinion”, Pajtime Fetahu komunikon me një personazh në lidhje me gazetarin. Bashkëbiseduesi siguron ish-gjyqtaren se do të hakmerret ndaj Saimir Kodrës duke u shprehur se do ta paguajë 10-fish.

“Ai, djali i vogël, të gënjej me jetën time, nuk ka djegur asgjë, po pse ty do të gënjej unë, ai mund të ketë djegur shtëpinë e familjarëve të Saimir të Stopit, se kam të sigurt. Unë kam menduar që e ke kuptuar. Atë e kanë bërë shokët e mi me dijeninë time. Në fakt unë doja të dëmtoja direkt Saimirin, ishte e pamundur, ruhej shumë. Flinte te “Plaza” vetë qeni, por do ta kap. Atë që të ka ba ty, ai do ta paguajë 10-fish. Do më falësh që nuk jam marrë më shumë me të, se e di jemi të ngarkuar.

Ta kalojmë këtë valë, nuk të falet, do ta paguajë për atë që të ka bërë ty. Me atë jam marrë personalisht”, thuhet në bisedën e zbardhur. gsh

Gazetari i REL-it, Kuznechyk shënon vitin e tretë në burg në Bjellorusi

Gazetari i Radios Evropa e Lirë (REL), Andrey Kuznechyk, e shënoi vitin e tretë në burg më 25 nëntor, për akuza të cilat ai, punëdhënësi i tij dhe organizatat për të drejtat e njeriut i cilësojnë si të motivuara politikisht.

Kuznechyk, babai i dy fëmijëve, u arrestua më 25 nëntor 2021, dhe fillimisht u dënua me 10 ditë burgim për huliganizëm, akuzë që e kishte mohuar.

Pasi e kreu atë dënim, Kuznechyk nuk u lirua por u akuzua për krijimin e një grupi ekstremist, një vendim për të cilin zyrtarët nuk i kishin njoftuar të afërmit dhe kolegët e Kuznechykut për muaj të tërë.

Më 8 qershor 2022, gjykata rajonale në lindje të vendit e shpalli Kuznechykun fajtor dhe e dënoi me gjashtë vjet burgim. Gjykimi ndaj tij zgjati vetëm një ditë.

Grupet për të drejtat e njeriut në Bjellorusi e kanë njohur Kuznechykun si të burgosur politik. Kuznechyk punon për Shërbimin bjellorus të REL-it, i njohur në vend si Radio Svaboda.

Kuznechyk, i cili ka këmbëngulur për pafajësinë e tij, dhe rreth 150 të burgosur politikë të tjerë bjellorusë, përfshirë një tjetër gazetar të REL-it, Ihar Losik, dhe ish-kandidatin e mundshëm presidencial Viktar Babaryka, po i vuajnë dënimet në të njëjtën burg në qytetin verior të Navapolatskut.

Që nga zgjedhjet e diskutueshme presidenciale të gushtit 2020, të cilat nxitën protesta masive kundër fitores së sundimtarit autoritar, Alyaksandr Lukashenka, dhjetëra mijëra bjellorusë janë arrestuar për shprehjen e mospajtimit me regjimin.

Shumica e politikanëve të opozitës, të cilët thonë se votimi ishte manipuluar, janë detyruar të largohen nga vendi duke pasur frikë për sigurinë dhe lirinë e tyre.

Shumë qeveri perëndimore kanë refuzuar ta njohin rezultatet e zgjedhjeve dhe nuk e konsiderojnë Lukashenkan si udhëheqës legjitim të vendit.

Shumë vende kanë vendosur disa raunde sanksionesh kundër regjimit të tij si përgjigje ndaj shtypjes kundërshtarëve në vend.

Gazetarët e burgosur të Radios Evropa e Lirë (nga e majta në të djathtë): Ihar Losik, Andrey Kuznechyk dhe Vladyslav Yesypenko.

Gazetarët e burgosur të Radios Evropa e Lirë (nga e majta në të djathtë): Ihar Losik, Andrey Kuznechyk dhe Vladyslav Yesypenko.

Kuznechyk është një nga tre gazetarët e REL-it – Losik dhe Vladyslav Yesypenko janë dy të tjerët – aktualisht të burgosur për akuza të lidhura me punën e tyre.

Grupet për të drejtat e njeriut dhe REL-i kanë bërë thirrje në mënyrë të përsëritur për lirimin e të treve, duke thënë se ata janë ndaluar padrejtësisht.

Losik është një bloger dhe kontributor për Shërbimin bjellorus të REL-it, i cili u dënua në dhjetor 2021 për disa akuza, duke përfshirë “organizimin dhe përgatitjen e veprimeve që shkelin rëndë rendin publik” dhe u dënua me 15 vjet burg.

Yesypenko, me shtetasi të dyfishtë ukrainase dhe ruse që kontribuoi për Crimea.Realities, një media rajonale e Shërbimit ukrainas të REL-it, u dënua në shkurt 2022 me gjashtë vjet burg nga një gjykatës rus në Krimenë e pushtuar, pas një gjyqi me dyer të mbyllura.

Ai u dënua për “posedim dhe transport të eksplozivëve”, një akuzë që ai e mohon kategorikisht. REL

Shtëpia e Bardhë: Biden do të marrë pjesë në inaugurimin e Presidentit të zgjedhur Donald Trump

VOA/Marrë nga Agence France-Presse

Presidenti amerikan Joe Biden do të marrë pjesë në inaugurimin e Presidentit të zgjedhur Donald Trump në janar, tha Shtëpia e Bardhë të hënën, duke e quajtur atë një “angazhim ndaj vlerave tona demokratike” pavarësisht se zoti Trump nuk kishte qenë i pranishën në ceremoninë e betimit të Presidentit Biden në 2021.

Presidenti i atëhershëm Donald Trump refuzoi të merrte pjesë në inaugurimin e zotit Biden në vitin 2021, pasi pretendoi në mënyrë të rreme se zgjedhjet, që i fitoi zoti Biden, ishin të manipuluara dhe përsëriti këto akuza në një tubim në Uashington, para se një pjesë mbështetësve të tij të sulmonte Kapitolin.

“Presidenti premtoi se do të merrte pjesë në inaugurimin e kujtdo që të fitonte zgjedhjet”, tha zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë Andrew Bates para gazetarëve.

“Ai dhe Zonja e Parë do ta mbajnë premtimin dhe do të marrin pjesë në ceremoninë e inaugurimit”.

Zëdhënësi Bates shtoi: “Ai e sheh këtë si një demonstrim të rëndësishëm të përkushtimit ndaj vlerave tona demokratike dhe për nderimin e vullnetit të popullit, ndërsa ne vazhdojmë të ofrojmë një tranzicion të rregullt dhe efektiv.”

Pavarësisht se në mënyrë të përsëritur e cilësoi zotin Trump si një kërcënim për demokracinë gjatë fushatës së zgjedhjeve të këtij viti, demokrati Biden ka vendosur t’i sigurojë Trumpit një tranzicion të qetë edhe pse republikani Trump ia mohoi atij këtë.

Presidenti Biden e ftoi Presidentin e sapozgjedhur Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë një javë pas zgjedhjeve të 5 nëntorit, në të cilat ai fitoi ndaj rivales demokrate, Nënpresidentes Kamala Harris.

Biden, 82 vjeç, u tërhoq nga gara për një mandat të dytë në korrik dhe mbështeti Nënpresidenten Harris pasi një paraqitje katastrofike në debatin me zotin Trump shkaktoi frikë tek demokratët për moshën dhe shëndetin e tij mendor.

Nesër protesta e PD- Burimi: Opozita ka fituar pikë në sytë e ndërkombëtarëve!

Nesër në orën 17:00 opozita do të mbajë sërish protestë, duke bllokuar segmentet kryesore rrugore në vend.

Në lidhje me këtë protestë, analisti Genc Burimi, në një intervistë me Skype në News 24 deklaroi se PD ka fituar pikë në sytë e ndërkombëtarëve. Ai tha se rezoluta e PPE është e jashtëzakonshme. Sipas tij, pas protestave, PD do të prezantojë edhe programin ekonomik, gjë që iu intereson shumë shqiptarëve.

“Nuk ka rëndësi numri i protestuesve. Opozita po fiton pikë në sytë e ndërkombëtarëve. Rezoluta e fundit e PPE, që u propozua nga PD është e jashtëzakonshme. PD ka fituar pikë të jashtëzakonshme me rezolutën e PPE. Nuk besoj se është problem bllokimi i rrugëve, sepse në Francë ka protesta të mëdha të fermerëve dhe nuk ka ndonjë problem. Pas tubimeve, opozita do kalojë te programi ekonomik. Kjo opozitë mendon sot se ka rëndësi kryesore që të mbahen zgjedhje të ndershme. Rezoluta e PPE për maxhorancën është shumë e rëndë. Kjo, pasi godet drejtësinë, godet arrestimet e liderëve të opozitës. Incidentet në takimet e Ramës janë normale, pasi ky kryeministër udhëton shtrenjtë me charter, kur drejton një popull të varfër”, tha Burimi.

Në lidhje me datën e zgjedhjeve, Burimi deklaroi se nuk ka rëndësi shumë kjo çështje, por fakti që po shkelen të drejtat e opozitës.

“Opozita nuk thotë se ka problem date, por ka problem të funksionimit të institucioneve. Edhe opozita dëshiron që të ketë kohë që vota e diasporës të numërohet sa më saktë. Janë dy rezoluta të CDI dhe të PPE, që thonë se në Shqipëri partia-shtet përdor burimet shtetërore për interesat e veta. Opozita po fiton terren pozitiv në arenën ndërkombëtare. Nga burimet e mia më thonë se opozita nuk ka kërkuar datën 4. Nëse opozita dëshiron datën 4 maj, duhet të bëjë mbledhje. Maxhoranca ka shkelur me këmbë të drejtat e opozitës. Opozita sot s’po përgjigjet shumë për datën e zgjedhjeve, sepse po i kthen reston kësaj maxhorance”, u shpreh Burimi. bw

SPAK: Arrest shtëpie për gazetarin Artan Hoxha, detyrim për paraqitje gazetarit Elton Qyno

Gazetarët Elton Qyno dhe Artan Hoxha janë paraqitur në SPAK.

Pasi lajmeve jo zyrtare se, ndaj dy gazetarët të njohur të aktualitetit dhe kronikës së zezë, SPAK ka ngritur akuza, Qyno dhe Hoxha kanë shkuar pak para orës 15:00 në ambientet e Prokurorisë së Posaçme.

Deri më tani, burime jo zyrtare kanë bërë të ditur se, mbi gazetarin Hoxha rëndon akuza “anëtar i organizatës kriminale” dhe është vendosur masa arrest shtëpie.

Ndërsa, për gazetarin Elton Qyno është akuza e korrupsionit dhe është vendosur masa detyrim paraqitje.

Ky operacion i SPAK është drejtuar nga prokurori Vladimir Mara. sn

Kosova në tellallët rusë dhe nevoja për strategji efikase

Flamujt e Rusisë në Mitrovicë të Veriut më 17 janar 2019.

 

Valona Tela

Nëntorin e para gjashtë vjetëve, presidenti i atëhershëm i Kosovës, Hashim Thaçi, takoi presidentin e Rusisë, Vladimir Putin, në Forumin e Paqes në Paris.

Ishte takimi i parë mes tyre ndonjëherë dhe, sipas një postimi që bëri Thaçi atëkohë në Twitter, ai u fokusua në normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë.

Presidenti i Kosovës citoi homologun rus të ketë thënë qartazi se Rusia do ta mbështeste një marrëveshje të paqes midis dy vendeve.

Rusia – aleate e Serbisë – nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, e cila u shpall në vitin 2008, dhe Putin e përdor atë dhe ndërhyrjen e NATO-s në ish-Jugosllavi si “precedent” për t’i legjitimuar veprimet e veta në Ukrainë.

Kur nisi pushtimin në shkallë të plotë të këtij vendi, më 24 shkurt të vitit 2022, Putin tha se “ky operacion i posaçëm ushtarak” ndjek shumë shembuj të tjerë.

“Fillimisht, një operacion i përgjakshëm ushtarak u zhvillua kundër Beogradit, pa miratimin e Këshillit të Sigurimit të OKB-së, por me avionë luftarakë dhe raketa, të përdorura në zemër të Evropës. Bombardimi i qyteteve paqësore dhe i infrastrukturës jetike vazhdoi për disa javë”, tha Putin.

Krahasime të tilla – sipas Perëndimit pa vend – Putin bëri vazhdimisht, sidomos nga 2014-ta e këndej. Kur aneksoi Gadishullin ukrainas të Krimesë, dhjetë vjet më parë, ai e krahasoi atë me pavarësinë e Kosovës nga Serbia.

Prej vitesh, Rusia u angazhua edhe në luftë hibride kundër Kosovës, duke përhapur informacione të rreme.

Përmes mediave dhe institucioneve të saj, ajo manipuloi narrativët në favor të interesave të veta, duke shënjestruar kryesisht zonat e banuara me serbë.

Në qershor të vitit 2022, për shembull, Ambasada ruse në Shqipëri publikoi një listë me numrin e pretenduar të mercenarëve të huaj që i janë bashkuar luftës në anën e Ukrainës – në mesin e tyre ishin 156 nga Kosova.

Autoritetet e Kosovës i hodhën poshtë këto shifra dhe i cilësuan si propagandë, e ngjashëm edhe hulumtuesit e dezinformimit rus.

Por, tendencat e tilla, për ta paraqitur Kosovën si të paqëndrueshme, vazhdojnë ende sot, sipas një raporti të Qendrës së Kosovës për Studime të Sigurisë, që u publikua këtë muaj.

Për këtë raport u analizuan mbi 34 mijë fjalë, që u nxorën nga mbi 100 deklarata zyrtare, fjalime, intervista e tekste të tjera të Ministrisë së Jashtme ruse.

Kryesoret prej tyre e paraqesin Kosovën si vend të dështuar, thonë se ndërhyrja perëndimore është bërë për interesa vetjake, se Perëndimi e përdor Kosovën për ta zgjeruar ndikimin e tij dhe për ta izoluar Serbinë.

Raporti thekson po ashtu se vetë Rusia është duke e dëmtuar procesin e normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë, pasi një normalizim i tillë do t’i jepte një goditje të fortë ndikimit të saj si në Serbi, ashtu edhe në Ballkanin Perëndimor.

Lulzim Peci, nga Instituti për Hartimin e Politikave, KIPRED, në Prishtinë, thotë se Rusia nuk do që ky dialog të përfundojë sipas planit të Perëndimit dhe se Kosova nuk duhet të shpresojë se sjellja e saj do të ndryshojë në ndonjë të ardhme të afërt.

Me këtë qasje, Peci thotë se Rusia do që ta pengojë sa më gjatë integrimin e Ballkanit Perëndimor në strukturat euroatlantike.

“Rusia tenton që tensionet t’i mbajë të larta, duke e përkrahur Serbinë, përkundër faktit se Serbia është duke i shitur armë Ukrainës”.

“Mosprishja e marrëdhënieve mes tyre, megjithëkëtë, tregon se Serbia i duhet Rusisë si asnjëherë më parë. Asaj i duhet që kjo pikë nevralgjike – e moszgjidhjes së marrëdhënieve bilaterale Kosovë-Serbi – të mbetet e tillë dhe ta pengojë integrimin e rajonit në BE”, thotë Peci për programin Expose të Radios Evropa e Lirë.

Gjithashtu, për Ivana Stradnerin, hulumtuese në Fondacionin për Mbrojtjen e Demokracive me bazë në Uashington, Rusia është duke e shfrytëzuar Serbinë për qëllimet e veta. Por, thekson se lufta hibride që bën në Kosovë – me informacione të rreme dhe duke polarizuar shoqërinë në vija etnike, sociale dhe fetare – është “shumë e rrezikshme”.

“Informacioni është armë. Kujtoni se çfarë ka ndodhur në Ukrainë në vitin 2014! Rusia ka arritur t’i përmbushë të gjitha synimet e saj atje, pa një plumb të vetëm”.

“Ajo ka përdorur operacionet e veta të ndikimit, ka shënjestruar grupe, ka përcaktuar rrethanat e informimit, përpara se ka përshkallëzuar situatën. Kjo është pikërisht ajo që po ndodh tani në Ballkanin Perëndimor”, thotë Stradner për Exposenë.

Autoritetet e Kosovës, si presidentja Vjosa Osmani, ashtu edhe kryeministri Albin Kurti, paralajmërojnë vazhdimisht se Rusia, “përmes satelitit të saj – Serbisë”, synon ta destabilizojë Kosovën.

Gjatë një vizite në Prishtinë, muajin e kaluar, edhe presidentja e Komisionit Evropian, Urusla von der Leyen, dënoi “luftën hibride” të Rusisë, që tha se ka qëllim t’i destabilizojë demokracitë në Ballkanin Perëndimor, përfshirë Kosovën.

Dezinformimi në BE paraqet sot një kërcënim serioz për funksionimin normal të demokracisë, sistemit politik, shoqërisë dhe ekonomisë.

Për të luftuar propagandën ruse, autoritetet e Kosovës ndërmorën disa masa, përfshirë ndalimin e punës së mediave dhe platformave online me origjinë nga Rusia, të cilat fabrikojnë informacione të rreme për Kosovën.

Por, Peci thotë se kjo nuk është e mjaftueshme, sepse zëri i Kosovës në shumë shtete të botës – nga Azia në Afrikë – vazhdon të mos dëgjohet.

Sipas tij, vendit do t’i duhej një njësi – që i bashkon të gjitha institucionet, nga Ministria e Jashtme deri tek Agjencia e Inteligjencës – për t’u marrë me Rusinë dhe informacionet keqdashëse të saj.

“E tërë kjo mund të bëhet, por, deri më tani, nuk është bërë asnjë hap konkret në këtë aspekt. Nuk mjafton të jemi reaktivë. Një gjë e tillë tregon se Kosova nuk ka një politikë të mirëfilltë dhe një strategji të kundërvënies ndaj dezinformatave të Rusisë si në nivelin global, ashtu edhe rajonal”.

“Nëse ka vullnet politik dhe ide të qarta se si të ecet përpara, Kosova për gjashtë muaj deri në një vit mund t’i ndërtojë këto kapacitete në mënyrë solide”, thotë Peci.

Radio Evropa e Lirë pyeti Qeverinë e Kosovës për masat e ndërmarra kundër dezinformimit rus dhe a planifikon të reja, por nuk mori përgjigje.

Stradner thotë, po ashtu, se Kosova nuk ka bërë mjaftueshëm.

“Ne nuk do ta bënim këtë bisedë sot nëse Kosova ose aleatët e Kosovës do të bënin një punë fantastike. Propaganda ruse është e gjithanshme në rajon dhe është duke u rritur. Unë nuk arrij t’i ndjek llogaritë në Telegram sesa shpejt që shfaqen”, thotë ajo.

Adresimi i kësaj problematike, sipas saj, bëhet edhe më urgjent në kohën kur Shtetet e Bashkuara po përgatiten për një administratë të re, të udhëhequr nga presidenti i zgjedhur, Donald Trump.

Ajo beson se administrata e ardhshme do të ndjekë një politikë transaksionale, apo ‘shit e blej’, në Ballkanin Perëndimor.

“Unë dyshoj se fokusimi te çështjet ekonomike do t’i zgjidhë të gjitha. Ajo çfarë do t’i rekomandoja administratës së re, nëse vërtet do që të parandalojë ndonjë përshkallëzim të mëtejshëm, është t’i kushtojë më shumë vëmendje rajonit [të Ballkanit Perëndimor] dhe të mos bie pre e lojërave që vijnë nga Moska dhe Beogradi”, thotë Stradner.

Këtë javë, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, konfirmoi se do të vizitojë Moskën në maj të vitit të ardhshëm, me ftesë të homologut rus, Putin.

Ai tha se e konsideron si “nder të madh” pjesëmarrjen në festimet për 80-vjetorin e fitores në Luftën e Dytë Botërore.

Kjo do të jetë vizita e tij e parë në Moskë, prej se Rusia nisi pushtimin në shkallë të gjerë të Ukrainës, gati tre vjet më parë.

Serbia nuk iu bashkua kurrë sanksioneve të Perëndimit kundër Rusisë, për shkak të kësaj lufte, dhe vazhdoi bashkëpunimin ekonomik dhe ushtarak me Moskën.

Në Kosovë, Rusia ka një zyrë ndërlidhëse, të cilën REL-i e kontaktoi për të mësuar më shumë për aktivitetet e saj, por pa sukses.

Sipas një ankete që publikoi këtë vit Instituti Republikan Ndërkombëtar (IRI), për qytetarët e Kosovës, Rusia mbetet kërcënimi kryesor për vendin, pas Serbisë.

Ish-presidenti Thaçi mund të ketë shpresuar se Putin është i interesuar për paqen, por duket se ai e ka versionin e vet të saj, i cili përqendrohet në nxitjen e tensioneve dhe përfitimin prej tyre.

Për ekspertët është imperative që Kosova të zhvillojë një strategji proaktive kundër ndikimit rus dhe t’i forcojë marrëdhëniet me aleatët perëndimorë. REL

Depolitizimi i mërgatës!- Nga Florim Zeqa 

 

Partitë politike siq shihet nuk kanë nevojë për intelektual, por vetëm për tifozeri dhe fansa partiak që i ndihmojnë me mjete financiare dhe më votë partitë e dështuara politike.

Janë këto parti të dështuara politike që e përçanë mergatën edhe në të kaluarën përmes shoqatave, por jo sikurse tani në këto permasa me politizimin e skajshëm të mërgatës.

Një gjë duhet ta dijnë mirë mërgimtarët, se këta kusarë politikë që e zbrazën Kosovën, asnjëherë nuk do të krijojnë kushte për riatdhesim e mergimtarëve në vendlindje!

 

 

Fillim i ri me njerëz të rinj

 

Andaj duhet një fillim i ri, me njerëz të rinj për t’i dhën fund kësaj epoke të errët të historisë sonë kombëtare, për t’i dhënë fund mashtrimeve dhe abuzimeve me pushtetin, për t’i dhënë fund hajnisë dhe haraçit qeveritar, për t’i dhënë fund korrupsionit dhe krimit të organizuar, për t’iu dhënë fund një herë mirë padrejtësive dhe pabarazisë qytetare.

Për të arritur deri këtu duhet një klasë e re politike dhe një lider i ri shtetërorë që e merrë përgjegjësinë morale para qytetarëve për t’a kthyer vendin në binarë të shëndosh të qeverisjes dhe shtetndërtimit, ku funksionon ligji dhe drejtësia sikurse në çdo shtet të lirë dhe demokratik, ku pushtetarët e respektojnë dhe ia kanë frikën ligjit, kurse qytetarët i kryejnë lirshëm dhe më dëshirë të gjitha obligimet ndaj shtetit.

Nga rishpallja e pavarësisë e deri më sot nuk kemi pasur mirëfunksionim të sistemit të drejtësisë, që i bie se nuk kemi pasur drejtësi të pavarur dhe të njëjtë për të gjithë qytetarët e vendit. Por, në vend të kësaj kemi pasur drejtësi selektive, ku gjithnjë të fortët e politikës dhe oligarkët ekonomik kanë qëndruar mbi ligjin dhe drejtësinë.

Si rezultat i kësaj situate, asnjëherë deri më sot “peshqit e mëdhenj” nuk ranë në grepin e drejtësisë, pasi drejtësinë nuk e vendosi ligji por “maliqi”!

Si rezultat i mungesës së një lidershipi shtetëror, shteti Kosovës është kthyer në ‘Oazë’ të krimit të organizuar, në duart e grupeve kriminale dhe fajdegjinjëve që e kontrollojnë çdo institucion dhe segment të jetës në Kosovë.

Mjafton ta marrim si shëmbull sistemin shëndetësorë, i cili tërësisht ka rrëshqitur në duart e mjekve të fabrikuar dhe të kriminlaizuar, të cilët bëjnë tregti me jetën e qytetarëve. Janë mjekët abuziv ata që ndërmjetësojnë mes familjarëve të pacientëve dhe fajdegjinjëve për dërgimin e të sëmuarve për mjekim jasht vendit, duke përfituar me dhjetramijëra euro për një intervenim që mund të kryhet pa problem në QKUK dhe klinikat tona private!

E gjithë kjo ndodh para syve të tanë dhe të drejtuesve të lartë institucioneve shtetërore!

Në këtë rast, shtrohen pyetjet logjike, cili është roli i prokurorisë dhe gjykatave, cili është roli i ministrit të shëndetësisë, cili është roli i misnistrit të drejtësisë, cili është roli i liderëve shtetëror para këtyre akteve të rënda kriminale që ushtrohen ndaj qytetarëve të vendit tonë?!

Përgjigja është e thjeshtë, këta i shohin të gjitha por nuk bëjnë zë, pasi janë pjesëmarrës në çdo aferë korrruptive dhe kriminale që ndodhë në vendin tonë.

Sikur të ishte ndryshe, këta do duhej mobilizoheshin të gjithë së bashku për luftimin e këtij fenomeni të krimit të organizuar, i cili po i detyron njerëzit, i madh e i vogël të largohen sa më parë nga vendi i tyre i lindjes në kërkim të shërimit në një shtet të rajonit apo edhe më largë në shtetet evro-perëndimore!

Përgjegjësia në këtë rast bie në radhë të parë mbi liderët shtetëror dhe ata partiak, që mbyllin sy e vesh para fatkeqësisë së qytetarëve, për të cilët u bie ndërmend që ekzistojnë vetëm në fushata zgjedhore derisa t’ua grabitin votën për t’i harruar menjëherë dhe për katër vjet të tjera duke mos i trajtuar as si numra e lërë më si qytetarë të këtij vendi!

 

Çfarë duhet të bëjmë?

 

Ne si mërgatë nëse duam ta ndihmojmë vendin tonë duhet të mobilizohemi si një trupë e vetme për t’i bojkotuar këta kusarë politikë që na sollën shtetin në këtë gjendje të mjerë. Pra, duhet të distancohemi nga të gjitha aktivitetet partiake në mërgatë. Politikanëve që vijnë dhe e kërkojnë votën tonë duhet t’iu themi; “Nuk keni vota nga ne që na larguat nga vendi, kthehuni dhe kërkojuni votën atyre që ua bëtë jetën ferr në Kosovë”!

Vetëm kështu mërgata e jonë do të bënte aktin heroik për shtetin e Kosovës. Për shkak se vetëm largimi i tërësishëm i këtyre kusarve nga skena politike do të hapte rrugën për ndryshime të mirëfillta dhe përmbajtësore për vendin tonë.

Kryediplomati i ardhshëm amerikan, Marco Rubio dhe politika e jashtme

VOA/Steve Herman

Presidenti i zgjedhur Donald Trump ka emëruar Senatorin republikan, Marco Rubio, për të drejtuar politikën e jashtme amerikane gjatë katër viteve të ardhshme të presidencës republikane. Siç njofton korrespondenti i Zërit të Amerikës, Steve Herman, republikani Rubio ka përfaqësuar shtetin e Floridës në Senatin e Shteteve të Bashkuara që nga viti 2011 dhe shërben në komisionin për Marrëdhëniet me Jashtë dhe komisionin për Zbulimin.

Senatori Marco Rubio, 53 vjeç, është bir emigrantësh nga Kuba. Nëse konfirmohet nga Senati, ai do të bëhet i pari sekretar shteti me prejardhje hispanike. Zoti Rubio njihet për qëndrimet e ashpra ndaj regjimeve autoritare në Kubë, Nikaragua, Venezuelë dhe Kinë.

“Ka treguar vendosmërinë për një sërë çështjesh, sigurisht edhe Kina mes tyre”, thotë analisti Michael O’Hanlon me Institutin Brookings.

Senatori Rubio ka thënë se Kina është në një linjë me Iranin, Korenë e Veriut dhe Rusinë kundër Shteteve të Bashkuara.

Pas agresionit rus në shkallë të gjerë kundër Ukrainës në vitin 2022, zoti Rubio ishte një mbështetës i zëshëm i Kievit. Kohët e fundit ai ka bërë thirrje për negociata për t’i dhënë fund konfliktit ndërsa në muajin prill votoi kundër një pakete ndihme prej 95 miliardë dollarësh.

“Qëllimi ynë, kur bëhet fjalë për Ukrainën, është që ta ndihmojmë në një mënyrë që nuk na shteron buxhetin, dhe nuk i dëmton aleancat tona në mbarë botën”, thotë zoti Rubio.

Senatorët që do të votojnë për konfirmimin, pritet që të shqyrtojnë bindjet e tij mbi politikën amerikane, thotë për Zërin e Amerikës analisti Michael O’Hanlon.

“Nëse do ta braktisnim Ukrainën, diçka që Rubio nuk e thotë, por nëse Ukraina do të pësonte disfatë, kjo do të bënte që shumë aleatë në mbarë botën të shtronin pyetjen nëse ne do t’i mbështesim ata.”

Tetë vjet më parë, zoti Rubio ishte një nga rivalët e zotit Trump në garën republikane për president. Në krye të Departamentit të Shtetit, zoti Rubio do të ishte përgjegjës për zbatimin e politikës së jashtme të Presidentit të zgjedhur Donald Trump.

Zëri i Amerikës bisedoi hulumtuesen e politikës së jashtme, Vilma Petrash, profesore në Kolegjin Miami-Dade.

“Pavarësisht pritshmërive, duhet të jemi realistë. Shtetet e Bashkuara do t’i japin përparësi interesave të tyre mbi ato të pjesës tjetër të botës”, shprehet ajo.

Kur bëhet fjalë për Lindjen e Mesme, zoti Rubio ka qenë një mbështetës i fortë i Izraelit, në të njëjtën linjë me republikanin Trump. Senatori Rubio i ka bërë thirrje Izraelit që ta zhdukë Hamasin nga Gaza, ndërsa ka kundërshtuar armëpushimet, për të cilat ai thotë se do të mundësonin rigrupimin e Hamasit, që cilësohet si organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara.

Vrasja e 14-vjeçarit në Tiranë: Një rikujtim i zymtë i “dështimit kolektiv”

Një pjesëmarrëse në protestën në Tiranë pas vrasjes së Martin Canit, mban në duar një letër ku shkruan: “Sot Martini, nesër mund të jetë fëmija yt!”.

 

Jetmira Delia-Kaci

Vrasja e 14-vjeçarit Martin Cani, mesditën e 18 nëntorit në Tiranë, tronditi opinionin në Shqipëri.

Institucionet, familja, shkolla, shoqëria – të gjithë janë duke kërkuar masa të reja, nisma ligjore, rregulla e protokolle se si ta reduktojnë dhunën te të miturit.

Reagimi apo mosreagimi i faktorëve dhe aktorëve të përfshirë në ngjarje janë tashmë pjesë e hetimeve.

Martini u vra nga sulmi me thikë nga një bashkëmoshatar, nxënës i së njëjtës shkollë në Tiranë.

Ai u arrestua nga policia, ndërsa një tjetër nxënës ndodhet në spital, pas plagëve që mori si pasojë e sherrit.

Pas vrasjes, autori i dyshuar publikoi në rrjetet sociale fotografi me dorën e plagosur dhe grushtin e ngritur, ndërsa më herët kishte publikuar edhe fotografi me thikë në dorë.

Rasti i Martinit është i treti i vrasjes së të miturve nga bashkëmoshatarët e tyre këtë vit në Shqipëri.

Policia: Masa të reja për ta ndalur dhunën te të miturit

Zëdhënësi i Policisë së Shtetit, Gent Mullai, thotë për Radion Evropa e Lirë se ngjarja ka treguar se zinxhiri i sigurisë ka dështuar.

“Ka një zinxhir sigurie, pjesë e të cilit nuk është vetëm policia, por edhe oficeri i sigurisë, stafi pedagogjik, psikologët, sociologët, prindërit. Ngjarja ka treguar se ka një dështim në këtë zinxhir sigurie – besoj jo me dashje apo nga neglizhenca”, thotë Mullai.

Ai shton se vrasja e Martinit e bën domosdoshmëri rishikimin e Paketës së sigurisë në shkolla dhe marrjen e disa masave të tjera.

“Paketa e sigurisë në shkolla ishte gjë e mirë që u zbatua, ndoshta ka ardhur koha të rifreskohet. Paketa e sigurisë nuk ka dështuar, por duke parë mangësitë – nisur edhe nga rastet konkrete – ka nevojë të rishikohet, për të sjellë masa më të mira të sigurisë”, thotë Mullai.

Paketa e sigurisë në shkolla

Kjo masë është në vitin e dytë të zbatimit.

Ajo është hartuar për shkak të rritjes së numrit të veprave penale të regjistruara pranë shkollave, ku shpesh përfshihen edhe të mitur.

Mes tjerash, paketa përfshin oficerë të sigurisë në shkolla, përcaktimin e një perimetri sigurie, brenda të cilit nuk mund të kalojnë persona të paautorizuar, largimin e shitësve ambulantë nga shkollat e të tjera.

Sipas Mullait, ngjarja është nën hetim dhe tani për tani nuk mund të thuhet nëse ka përgjegjësi mbi oficeren e sigurisë që nuk e ka referuar ngjarjen në polici.

“Mendoj se nuk është neglizhuar. I kanë marrë në pyetje disa herë, nxënësit janë pajtuar në prezencë të oficeres së sigurisë, psikologes, punonjëses sociale e drejtorisë së shkollës. Dhe, duke parë që të dy ishin nxënës të mirë në mësime dhe nuk kanë shfaqur probleme, kanë menduar se është zgjidhur si problem”, thotë Mullai.

Ai, po ashtu, tregon se drejtori i përgjithshëm i Policisë së Shtetit, Ilir Proda, menjëherë pas ngjarjes, ka mbledhur ekspertët e policisë në një analizë të detajuar për ngjarjen dhe zbatimin e masave të përcaktuara në Paketën e sigurisë.

Ai ka urdhëruar, gjithashtu, që videot që publikohen nga të rinjtë me armë apo duke bullizuar, të verifikohen dhe të merren masa të menjëhershme kundër tyre.

Sipas Mullait, drejtori i përgjithshëm i Policisë së Shtetit i është drejtuar Ministrisë së Arsimit me një ftesë për bashkëpunim në ngritjen e një tryeze teknike dhe më pas për një debat të gjerë publik, me qëllim rifreskimin e masave të sigurisë, të përcaktuara në Paketën e sigurisë në shkolla.

“Ende nuk e dimë nëse fëmija [autori] ka hyrë me thikë në shkollë… Nuk kalon lehtë si ngjarje. Po bëhet analizë e detajuar, pasi është urgjente, është në pyetje jeta e fëmijëve tanë. Është kambanë alarmi që duhet të na bëjë të reflektojmë të gjithëve”, thotë zëdhënësi i Policisë së Shtetit në Shqipëri.

Ministria e Arsimit nuk iu përgjigj interesimit të REL-it në lidhje me trajtimin e kësaj ngjarjeje, masat që po diskutohen nga ky institucion pas vrasjes së Martinit dhe të dhënat që disponon për rastet e dhunës në shkolla.

Më herët, ajo doli me një komunikatë, ku kërkonte zbardhjen e vrasjes së Martinit.

Deri në 200 telefonata në ditë: Të miturit denoncojnë dhunë

Drejtuesja e Linjës Kombëtare të Telefonit për Fëmijë “Alo 116”, që vepron prej 15 vjetësh në Shqipëri, thotë se çdo ditë marrin 150-200 telefonata për situata dhune fizike apo online nga fëmijët.

“Deri më sot në vitin 2024 kemi marrë 14 mijë telefonata”, thotë Belioza Çoku.

“Nga periudha 2018-2023 evidentohet qartë se ka rritje të madhe të raportimeve sa i përket dhunës online dhe offline. Kemi një shtatëfishim të raportimeve për dhunë. Fëmijët raportojnë mjedis më të pasigurt për dhunë fizike – familjen me 41%, komunitetin me 34% dhe më pas shkollën me 24%”, bën të ditur ajo.

Çoku, gjithashtu, tregon se grup-mosha e telefonuesve më të shpeshtë është 10-12 dhe 13-15 vjeç.

Ajo që vërehet me shqetësim është edhe rritja e raportimeve që kanë të bëjnë me tendenca vetëvrasëse, për shkak të dhunës apo shtantazhit online, sipas saj.

“Rastet vlerësohen nga një grup ekspertësh dhe më pas i referojmë te juristët, psikologët, qendrat shëndetësore, në varësi të specifikës së tyre. Në rastet e dhunës online kemi një bashkëpunim shumë të mirë me policinë, i referojmë rastet kur përdoren pamje, imazhe të fëmijëve”, thotë Çoku, duke shtuar se “përgjegjësia është e të gjithëve”.

“Duhet të bëhemi të gjithë bashkë për ta ndryshuar situatën”, thotë ajo për Radion Evropa e Lirë.

Arsyet e shtimit të dhunës te të miturit

Sociologia Marsi Simo thotë se arsyet e dhunës te të miturit janë komplekse.

“Janë faktorë shoqërorë, psikologjikë, ekonomikë… Familjet përballen me probleme të mëdha pamjaftueshmërie ekonomike, e përveç kësaj, të kohës cilësore që duhet ta kalojnë me fëmijët që kur janë shumë të vegjël”, thotë Simo.

Si faktor tjetër, ajo përmend edhe modelet e dhunshme që i marrin nga rrjetet sociale, si TikTok-u.

Sipas Simos, ka po ashtu rritje të numrit të përdoruesve të lëndëve narkotike në mesin e më të vegjëlve.

“Nëse vite më parë ky fenomen ndeshej te 18-vjeçarët, tani e gjejmë në mosha 12 apo 10 vjeç. Përdorimi i tyre rrit më shumë agresivitetin”, thotë Simo për Radion Evropa e Lirë.

Sociologia shton se fëmijëve u mungon mbështetja sociale dhe psikologjike.

Familjet duan më të mirën, por nuk e dinë se ku të drejtohen, sipas saj.

“Më e keqja është se tani po normalizohet dhuna duke thënë: të miturit e sotëm janë të dhunshëm, nuk tolerojnë, nuk respektojnë, derisa shohim ngjarje të tilla të rënda si kjo e vrasjes së Martinit”, thotë Simo.

Ajo vëren se kjo situatë ka krijuar edhe probleme të shëndetit mendor te fëmijët.

Pas vrasjes së Martinit, ajo që tronditi opinionin publik në Shqipëri ishte një fotografi e autorit të dyshuar të vrasjes, e publikuar në rrjete sociale, ku ai shfaqej me plagë në njërën dorë dhe me grushtin lart.

“Fakti që pasi një i mitur kryen një veprim devijant dhe nuk shfaq pendesë, bën të kuptojmë që duhet t’i analizojmë më shumë elementet e shëndetit mendor. Sepse, një mendje e shëndoshë pranon atë që ka ndodhur, kërkon falje, merr parasysh pasojat”, thotë Simo.

Disa ditë pas vrasjes së 14-vjeçarit, Qeveria e Shqipërisë nxori në diskutim dy propozime që synojnë ta frenojnë ndikimin e rrjeteve sociale, TikTok dhe Snapchat, te fëmijët.

Kryeministri shqiptar, Edi Rama, tha se vendimi do të merret pas konsultimit me mësues dhe prindër.

“Dilema është nëse duhet të provojmë të ecim në drejtim të vendosjes së filtrave – kur, në fakt, nga të gjitha eksperiencat mësojmë se efektiviteti është ende shumë i ulët – apo të ndërmarrim masë drastike për mbylljen e plotë të TikTok-ut dhe të Snapchat-it në Shqipëri”, tha Rama.

Prindër dhe nxënës protestuan këtë javë, duke kërkuar dorëheqjen e ministres së Arsimit, Ogerta Manastirliu, marrjen e disa masave për të reduktuar dhunën te të miturit dhe buxhet më të lartë për arsimin, plotësimin e shkollave me psikologë dhe qëndrimin e nxënësve në hapësirat e shkollës deri në orën 16:00, duke u ofruar program, ushqim dhe mundësi për t’i bërë detyrat.

Radio Evropa e Lirë

Marrja nën hetim e kryebashkiakut të Shkodrës ilustrim se si është thurur rrjeta e merimangës së rilindjes

Organigama e grabitjeve të rilindjes nxjerr para kudo ku ta prekësh. Një herë një pastruse vjedh punëdhënësen e vet dhe nga tubi i aspiratorit derdhen “rastësisht” gjysëm milioni euro. Një herë SPAK sekuestron celularët për tendera rrugësh dhe papritmas kap një vjedhje në KESH.

Kështu ka ndodhur edhe herën e fundit, kur prokurorët e posatçëm po hetonin skemën e kompanive përmes të cilave dyshohet se bënte korrupsion ish drejtori i rrugëve Evis Berberi. Ish krahu i djathtë i Belinda Ballukut, që shihej kudo pas saj në videot promovuese u arrestua në mars të këtij viti. Prokurorët që e akuzojnë për korrupsion dhe pastrim parash dyshojnë se nën ombrellën e zv kryeministres është ngritur një skemë tjetër e ngjashme me atë 5D duke u nisur nga fakti se Berberi u kishte dhënë tendera publikë të njëjtëve biznesmenë me të cilët kishte qenë edhe në marëdhënie private, për shtitblerjen e një kompanie. Këto hetime vazhdojnë ende, por e bukura është se si efekt kolateral i tyre duket se e ka pësuar edhe kryebashkiaku aktual i Shkodrës, Benet Beci.

Si është e mundur dhe ç’lidhje ka mund të pyesë dikush? Historia është sa rastësore qa edhe qesharake. Sikurse e kanë bërë zakon agjentët e BKH ata ia behin për kontroll të befasishëm në në shtëpitë dhe të afërmit e atyre që prangosin. kështu ka ndodhur dhe me rastin Berberi. Ata nuk kanë gjetur vetëm udhëtime turistike të paguara nga klientët për atë vetë, bashkëshorten e tij Adela Ruko dhe fëmijët e tyre të mitur, por për të zbuluar më shumë kanë sekuestruar edhe celularin e Adelës.

Ashtu si i shoqi edhe ajo i kish pasur shpatullat të ngrohta për të siguruar një vend pëllumbash në administratën shtetërore. Pra Belinda Ballukiu ishte kujdesur ti sistemonte si familje. Adela në vitin 2020 kryente dhe detyrën e kryetares esë Komisionit të Vlerësimit të Ofertave të një tenderi në KESH. Bëhej fjalë për një garë të shpikur gjoja për të kontraktuar një kompani që do hartonte një studim për strategjinë e sektorit energjetik. Në atë kohë, kreu i KESH, ishta krebashkiaku aktual i Shkodrës. Atij me sa duket i ishte propozuar  që studimi në fjalë do ë bëhej nga një kompani me përvojë nga iniversiteti me famë i Harvardit. Sigurisht duke i njohur rregullat e lojës Benet Beci nuk mund të kundërshtonte.

Pikërisht kjo duket qartë në bisedat që janë ruajur në celularin e sekuestruar. Celulari është i zonjës Adela Ruko, por atë e ka përdorur bashkëshorit i saj, Evsis Berberi për ti shkruar në numrin e tij personal Benet Becit, shefit direkt të gruas që drejtonte komisionin e tenderit. “500 mijë euro për profesorët e Harvardit, 320 mijë euro për ne me dy klasë shkollë” i ka shkruar ai Becit. Pra fjala është për të ndarë mes tyre afro 40% të shumës 834 mijë euroshe. Ngjarjet e mëvonshme regojnë se gjithçka është zhvilluar sipas parashikimeve dhe të gjitha gjasat janë që po ashtu të jenë ndarë edhe paratë.

Po a kemi të bëjmë këtu me një korrupsion të rastësishëm që u zbulua papritur nga marrja e një telefoni për arsye të tjera? Jo tamam. Dokumanta të nxjerra në dritë nga media Kapitali.al kanë treguar se e vërtata e këtij abuzimi nuk fshehej vetëm në bisedat e koduara të aplikacionit ëhats app të Adela Rukos. Ndarja e parave ishte një e fshehtë publike.

Që në vitin 2022 Kontrolli i Lartë i Shtetit pati hedhur dyshime për tenderin e zhvilluar në janar të 2021, e që ishte fituar nga kompania e vetme që garoi me 99.8 për qind e fondit limit. Sipas LKSH-së ky tender ishte fare i panevojshëm pasi tashmë ekzistonte një  strategji e sektorit energjitik e hartuar më parë, nga ministria e Energjisë me ndihmën e donatorëve të huaj.

E dyta dhe më qesharakja qëdel nga pjesët e KLSH që nga nxjerrë Genc Pollo, në dokumentin e përgatitur nga “profesorët e Harvardit” është se ata servirnin vetëm të dhëna nga institucionet tona publike si psh tatimet, INSTAT, Banka e Shqipërisë, të cilave këto informacione ia kishte dhënë vetë KESH.

Por, pavarësisht estradës, puna u krye dhe me siguri paratë u ndanë sipas planit.

Por, kjo histori tragjikomike, nxjerr në pah shumë më tepër se njollosja me vulën e mundshme prej hajduti të njeriut që u shndërrua në simbolin e rilindjes, në zgjedhjet e fundit lokale, për arsye se i ktheu asaj bastionin e Shkodrës. Ajo shkon përtej marrjes së Benet Becit si i pandehur nga SPAK. Prej saj rrjedhojnë disa pyetje që flasin për batërdinë e abuzimit me paranë publike. Sepse aty përfshihet krahu i djathtë i Belinda Ballukut, Evis Berberi, që akuzohet për korrupsion dhe pastrim parash. Por ky zyrtar i lartë kishte sistemuar dhe gruan, Adela Ruko, në vend pëllumbash në administratë. Pra pa i mjaftuar paratë e rrugëve, gjithë familja qe regulluar nën çadrën e Belindës. Edhe ajo qe drejtuese tenderash, aq e përfshirë sa, njeriu me të cilin ndante krevatin është kapur në allishverishe me njeriun që ndante zyrën. A dinte gjë Balluku për këto? Le ta zëmë se jo, se edhe asaj i hanin kumblla dhe dardha pas shpine. Po çbëri ajo kur u njoh me raportin e KLSH, që fliste për tender fiktiv? A vuri ujin në zjarr prej dy vitesh? Apo mos qe dhe ajo një “e pashkollë”, me diploma fallco, që kishte pjesën e saj?

Fakt është se raporti i KLSH ra në vesh të shurdhër. Prandaj kjo ngarje nuk është një rastësi e çuditshme e dalë në dritë nga një celular i kapur për arsye të tjera. Ajo është simbol i një rrjeti që vijon të punojë si sahat.  /Lapsi.al

Mbi “pacientët e lartë” nëpër “getot, izolimet ose karantinat” qeveritare- Nga Agron Shabani

Në “kozmosin” ose botën e çrregulluar shpirtëror, emocional, mental dhe psikologjik të personave ose individëve të ndryshëm me të meta ose aftësi të kufizuara shpirtërore, emocionale, mentale, psikofizike, psikosociale dhe të tjera, gjthmonë ose vazhdimisht sikur ndodhet ose ekziston një “dikush tjetër” si rival, kundërshtar apo si armik i tij imagjinar ose fiktiv… i një “bote” imagjinare ose fiktive të stërmbushur ose mbingarkuar me ” forcë” ose “energji të madhe” iracionale dhe teper negative!

Ndërkohë që zemra e një njeriu të shëndetshëm ose normal, brenda 24 orëve i shpërndan ose p0mpon afro 7000 litra gjak në trupin ose organizmin e tij, gjegjësisht, në muskujt, organet ose trurin e njeriut. Duke i mbushur ose pajisur ato edhe me oksigjen si dhe me elemente tjera kruciale ose jetike. Zemra e njeriut të shëndetshëm ose normal i kryen mëse 100.000 rrahje ose ritmime brenda 24 orëve.

Në këtë prizëm, sipas studimëve, analizave dhe teorive të njohura shkencore ose sociopsikologjike të Zigmund Frojdit, Karl Gustav Jungut, Alfred Adlerit,
Maks Veberit si dhe të shumë studiuesve dhe psikoanalistëve të tjerë në këtë drejtim: Si të thuash të të gjitha anomalitë, patologjitë, mediokritetët, turbulencat, fenomenët, reaksionet, destruksionet ose dekonstruksionet e ndryshme shoqërore ose qytetare në kontekstin e mesipërm reaksionar ose negatië të shtetit dhe shoqërisë: Në radhë të parë janë produkte ose rezultate të ndryshme objektive dhe subjektive, gjegjësisht, eksterne ose eksplikative të natyrës dhe karakterit të përgjithshëm shpirtëror, emocional, mental ose psikofizik të një personi ose individi të caktuar shoqërorë ose qytetar. Gjegjesisht, shteteror ose qeveritar. Ashtu siç mund të jenë edhe proceset, zhvillimet ose fenomenet e mësipërme në anën tjetër e kundërta e tyre. Gjegjësisht, si indikatorët ose predikatorët me të rëndësishëm ose kryesorë të stabilitetit dhe instabilitetit ( jostabilitetit) të njohur objektivë ose subjektivë të personit ose individit e kështu me radhë.

Së këndejmi, Zigmund Frojd, Karl Gustav Jung, Alfred Adler dhe psikoanalistë të tjerë, në kuader të studimeve, analizave dhe hulumtimeve të njohura shkencore dhe metodologjike të ” Robinson Krusove”, ” Zoon-politikokonëve”, “Homo-politikusëve” ose “Homo-ekonomikusëve” të ndryshëm në kohë dhe hapësirë, gjegjësisht, të qarqeve, strukturave, “elitave” ose “par exelencave” të ndryshme shtetërore, qeveritare, politike, policore, ushtarake, fetare, kulturore, sociale, societale, ekonomike dhe të tjera në këtë drejtim: Në kuadrin e studimëve, analizave, teorive ose konstatimeve të mësipërme shkencore ose psikologjike mbi ” kosmosin” ose ” botën e brendshme” shpirtërore, emocionale, mentale- psikologjike të personit ose individit i kanë paraparë dhe prognostifikuar edhe perceptimet, akceptimet, anticipimet dhe justifikimet e njohura teorike dhe praktike mbi ndikimet dhe reflektimet e tyre eksterne ose eksplikative në sfondin ose kontekstin e mësipërm të pothuajse të të gjitha zhvillimeve, proceseve, trendeve, fenomeneve, paradokseve ose turbulencave të ndryshme shoqërore ose qytetare. Kjo sidomos në marrëdhëniet, raportet ose dimensionet e njohura në relacionin personi(individi)- prindërit-familja-grupi-mjedisi-ambienti- institucionet e shtetit ose shoqëria e gjërë njerëzore dhe qytetare.

Ç´është e vërteta , konstaton në vazhdim Frojdi, psikologjia e njohur reflektive, perceptive, asertive, rezilente, kognitive, funksionale dhe aksionaliste mbi personin ose individin, në fokusin dhe agjendën e saj kryesore ose substanciale e ka pikërisht njeriun, gjegjësisht personin ose individin. Respektivisht, studimet, hulumtimet ose analizat e njohura shkencore dhe metodologjike me anë të të cilave një person ose individ i caktuar shoqeror, qeveritar ose politik mund t´i hasi, ushqejë, sigurojë dhe realizojë nevojat ose kërkesat e tij objektive dhe subjektive së bashku me ambiciet, qëllimet, idealet, vizionet ose pretëndimet e tij shoqërore, qytetare fetare, kulturore, sociale,politike, profesionale, karieriste, materiale, funksionale dhe të tjera. Duke i përfshirë dhe nënkuptua këtu edhe ” egon” ose “libidon” e tij pozitive dhe negative.

Gabriel Tardi ndërkaq, në kuader të studimeve dhe analizave të tij shkencore ose sociopsikologjike me titull ” Ligjet shoqërore ose qytetare”, si të thuash të të gjitha zhvillimet, proceset ose fenomenet e mundshme shoqërore ose qytetare në radhë të parë i ka mbështetur dhe projektuar pikërisht në natyrën dhe karakterin e njohur shpirtëror, emocional, mental ose psikofizik të personit ose individit. Përkatësisht, në substratin dhe substitutin e funksionimit optmimal ose maksimal të një personi ose individi të caktuar shoqëror ose qytetar që ndodhët në pozita ose funksione të larta shtetërore, qeveritare, shoqërore, politike etj.

I të të njëjtit mendim është edhe Maks Weberi; i cili në kuadër të veprave të tij të shquara si ” Etika Protestante” , “Shkenca si thirrje” , ” Politika si thirrje” etj… Në vazhdim konstaton faktin e mësipërm sipas të të cilit pothuajse të gjitha zhvillimet, proceset, dukuritë, reaksionët ose fenomenet e ndryshme shoqërore ose qytetare ( qofshin ato negative ose pozitive)-në radhë të parë janë pasoja, rezultate, indikacione ose predikacione të pashmangshme (eskterne ose eksplikative) të natyrës dhe krakterit të lartpërmendur të personit ose individit. Duke i përfshirë dhe nënkuptuar në vazhdim edhe aksionet dhe reaksionet ( reagimet) e qëllimshme dhe racionale në raport me qëllimet ose idealet e njohura objektive dhe subjektive të personit ose individit, gjegjësisht,,aksionet individuale dhe kolektive, aksionet ose reagimet e ndërgjegjshme, morale, humane, formale, normative, reflektive, afirmative dhe të tjera, aksionet ose veprimët e njohura shtetërore, fetare, kulturore, institucionale, konstitucionale, politike, aksionet ose reagimet tradicionale, empirike, evolutive, rekonstruktive, diakronike, pradigmatike dhe të tjera, aksionet logjike ose intelegjente, aksionet ose veprimet e njohura shkencore, akademike, pedagogjike dhe të tjera, aksionet ose reaksionet e ndryshme shpirtërore, emocionale, simpatike, parasimpatike, kognitive, negative, agresive, iracionale, imagjinre, fiktive, indikative,inkubative, simptomatike dhe shumë të tjera në këtë sfond.

Në këtë menyrë sipas pikëpamjeve, koncepteve ose vlerësimeve të njohura të J. Hajnzinh, H. G. Gadamer, H. Arendt dhe të tjerëve: Edhe raportët ose marrëdhëniet e ndryshme në mes nacionalzmit ekstrem ose radikal ( ultranacionalizmit) dhe patriotizmit të rrejshem ose lajkatar, vazhdimisht sikur u ngjajnë atyre marrëdhënieve ose raporteve të njohura në mes dashurisë dhe urrejtjes.

Në këtë mënyrë, mungesat ose deficitët e hetueshme të shtetit dhe pushtetit të preferuar ligjor, qytetar, parlamentar dhe demokratik vazhdimisht sikur kanë rezultuar me ngritjen dhe krijimin e strukturave, elitave ose ” par exelencave të reja ” pushtetmbajtëse, autoritare totalitariste dhe të tjera, gjegjësisht, të qarqeve dhe strukturave të ndryshme policore, ushtarake, burokratike, politokratike, kleptokratike, anrakoindividualiste, anarkoliberaliste etj… Të cilët me anë të bllokimit afatëshkurtër, afatëmesëm ose afatëgjatë të zhvillimeve ose proceseve të ndryshme politike dhe demokratike: E kanë për qëllim “rimobilizimin referendumial ” të shtetit dhe pushtetit autoritar dhe totalitarist, përkatësisht, rikthimin, ringritjen ose “riciklimin aklamativ” dhe “populist” të sistemeve ose regjimeve të njohura autoritare, totalitare, despotike, absolutiste, militare ,hegjemone, ekspanzioniste etj.

Ndërkohë që qarqeve ose faktorëve të ndryshëm ndërkombëtarë si për shembull, të alarmuar ose skandalizuar paksa nga kërrcnimet e vazhdueshme nuklerare ose atomike të Rusisë- ndaj Natos, BE-së dhe kështu me radhë (rasti konkret i luftes se njohur ne Ukraine etj…) – po vazhdon t´u merret ( mekët) goja dhe stepet zëri në “koncertin e madh” të britmave dhe ulurimave të përditshme hegjemone, ekspansioniste, militare ose paramilitariste të Serbisë ndaj shqiptarëve ose Kosovës në veçanti, si dhe ndaj popujve dhe vendeve të tjera në përgjithësi.

Patriotizmi për me tepër ndërkaq, sipas studimeve dhe analizave të ndryshme në fushat e njohura të sociopsikologjisë politike, strukturale, funksionale, reflektive, kognitive etj.: Në radhë të parë është ndjenjë, përjetim, përceptim ose një situatë e thellë emocionale, sentimentale, inkarnative ose ataraktive dhe psikologjike në shpirtin, natyrën ose karakterin e njohur të individit dhe kolektivitetit. Përkatësisht, ndjenjë, nuhatje, reflektim, përjetim, ndjeshmëri, ndershmëri dhe obligim i thellë moral , patriotik dhe emocional që i shërben shpirtit, mbamendjes ose kujtesës së përgjithshme shteterore, nacionale dhe historike të kolektivitetit, grupit, personit ose individit në kontekste ose relacione të ndryshme humane, njerëzore, reflektive, simbolike, alternative, evolutive, empirike, organike, determinante, paradigmatike, rekonstruktive, diakronike, sociopsikologjike dhe të tjera. Për dallim të nacionalizmit që në të shumtën e rasteve është e kundërta e tij.

Roli dhe funksioni optmal ose maksimal i medias së shkruar dhe elektronike:

Gazetat, portalet, agjencitë e lajmeve, radio-televizioni, ose mediat e shkruara dhe elektronike, si instanca ose institucione të njohura mendore, ideore, kulturore, politike, patriotike dhe të tjera, respektivisht si fuqi e katërt e shtetit dhe shoqërisë, sigurisht se e kanë peshën, ndikimin dhe rëndësinë e madhe, epokale dhe historike në momente ose situata të caktuara politike, ushtarake ( luftarake) etj. Si për shëmbull konkret: gazeta e përditshme autoritative ose renomative shqiptare si “Bota Sot”, Epoka e Re”, “Kosova Sot”, “Kosova Press” në mos gabohem, ka qenë instanca të larta morale, ideore dhe patriotike te cilat para dhe pas luftës në Kosovë, e kane ngritur, glorifikuar dhe afirmuar luftën dhe levizjen çlimtare dhe heroike të shqiptarëve. Si sot me kujtohet edhe shkrimet dhe artikujt e mi autorial mbi UCK-së në “Bota Sot” me titull:” Aty ku gjithmonë ata shkojnë, patjetër se do të ndodhë diçka ( Gazeta Bota Sot, viti 1997) etj. etj… Pa i cekur ato të tjerat në Radio-televizionin shqiptar, ish revistën “Eurozëri” etj…

Ndërkaq, vetë editori i Voalit, ish kryeredaktori i gazetës “Bota Sot”, ish drejtori gjeneral i Radiotelevizionit Shqiptar dhe diplomat Shqipërisë në Zvicër, z.Skënder Buçpapaj së bashku me zonjën ose bashkëshorten e tij ( Elida Buçpapaj) si intelektual ekselent dhe kulminant, u dolën zot Kosovës dhe shqiptarëve kur e kishin më së vështiri dhe kur kishin nevojë.

Ndërkohë që media e shkruar dhe elektronike në epokën e re moderne ose bashkëkohore, kanë bërë aq shumë për psikologjinë dhe nueropsikiatrinë, duke na ofruar pamje, imazhe, portete ose mesazhe të ndryshme mbi “pacientët e lartë” institucionalë dhe funksionalë nëpër “getot, izolimet ose karantinat” e ndryshme qeveritare, dikasteriale, politike dhe të tjera, ku jonjerëzit e lozin shpesh rolin e njerëzve.(….).


Send this to a friend