Ish-presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi gjatë paraqitjes së parë në Hagë, u deklarua i pafajshëm për të gjitha pikat e aktakuzës për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit, të ngritur nga Dhomat e Specializuara. Pala mbrojtëse tha se do të dorëzojë kërkesën për lirimin e përkohshëm të Thaçit.
Veprat që rëndojnë ndaj Thaçit kanë të bëjnë me krime lufte, ndalimit të paligjshëm ose arbitrar, trajtimit mizor, torturës dhe vrasjes së paligjshme dhe krimet kundër njerëzimit të burgosjes, akteve të tjera çnjerëzore, torturës, vrasjes së paligjshme, zhdukjes me forcë të personave dhe përndjekjes, të cilat sipas Dhomave të Specializuara, janë kryer midis marsit 1998 dhe shtatorit të vitit 1999.
Sipas aktakuzës, krimet dyshohet se janë kryer në disa lokacione të Kosovës, por edhe në Kukës dhe Cahan në Shqipërinë Veriore “dhe u kryen nga anëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) kundër qindra civilëve dhe personave që nuk merrnin pjesë aktive në luftime”.
“Deklarohem i pafajshëm për të gjitha pikat e akuzës”, tha Thaçi, kur u pyet nga gjykatësi i procedurës paraprake, nëse ndihet i pafajshëm apo fajtor rreth atakuzës për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.
Ai e cilësoi aktakuzën kundër tij si “të paqëndrueshme” dhe tha se është i pafajshëm “plotësisht”.
Mbrojtja: Ku janë akuzat për vjedhje organesh?
Avokati i Thaçit, David Hooper tha se aktakuza është tejet e redaktuar, dhe nuk është aq informuese dhe treguese për mbrojtjen.
Mbrojtja e Thaçit pyeti gjykatën se ku janë akuzat për vjedhje organesh dhe të ashtuquajturën Shtëpi të Verdhë, që sipas tij, janë “njollë mbi Kosovën dhe kosovarët”.
“Ku janë këto pretendime për vjedhjen e organeve njerëzore dhe historisë e Shtëpisë së Verdhë e cila ishte e rëndësishme për krijimin e kësaj gjykate”, tha Hooper, duke shtuar se asnjë nga këto pretendime nuk përmenden në aktakuzën e konfirmuar ndaj Thaçit.
Hooper ngriti edhe çështjen e vendosjes së prangave ndaj Thaçit, gjatë marrjes nga qendra e paraburgimit e deri në sjelljen në objektin e gjykatës.
Administratorja e Dhomave tё Specializuara Fidelma Donlon tha se parashihet që të akuzuarit të shoqërohen me pranga deri në futjen e sallës së gjyqit, pavarësisht se kush është personi që akuzohet.
Hooper madje kritikoi që Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit të Specializuar, që ndryshe njihen si Gjykata Speciale, që nuk kanë simbole të Kosovës, ndonëse janë krijuar nga Prishtina zyrtare.
“Këto pretendime Thaçi i dinte se ishin gjepura, ai ndihmoi Komisionin Evropian në krijimin e kësaj gjykate”, tha ai.
Hooper ka thënë se pala mbrojtëse do të bashkëpunojë me gjykatën, por ka argumentuar, se për shkak të kohës së shkurtër, që prej njoftimit për konfirmimin e aktakuzës e deri në paraqitjen e parë të klientit të tij para gjykatës, nuk kanë arritur që të formojnë një ekip mbrojtës.
Mbrojtja po ashtu ka kërkuar që Zyra e Prokurorit të Specializuar të argumentojë se pse Thaçi po mbahet në paraburgim dhe të paraqes fakte se pse ai po konsiderohet se mund t’i ikë drejtësisë.
Alan Tieger nga Zyra e Prokurorit të Specializuar tha se brenda javës do të japin informacione për mbrojtjen duke argumentuar se kanë vendosur që ta ndalojnë Thaçin që të ruajnë sigurinë e proceseve gjyqësore dhe të mbrojnë dëshmitarët si dhe për të parandaluar ndërhyrjen mbi drejtësi.
Sa i përket rrezikut për drejtësi, prokurori Tieger, i cili ka qenë prokurori kryesor në rastin ndaj Radovan Karaxhit në Gjykatën Ndërkombëtare për Krimet në ish-Jugosllavi, përmendi disa nga aktivitetet e fundit të Thaçit, të cilat ai tha se mund të shihen si rrezik për ndërhyrje.
“…përfshirë ngjarjet apo aktivitetet e fundit, si për shembull faktin që zoti Thaçi, ditën e fundit fare përpara se të fillonte procesi i arrestit, u informuam për faljen e dy personave të cilët ishin të dënuar për vrasjen e një bashkëpunëtori të pretenduar që nga viti 2001, që ishin dënuar më 2012 dhe pastaj ishin larguar në drejtim të paditur për një periudhë kohore”, tha Tieger.
Mediat në Kosovë kanë raportuar se Thaçi, në ditën e fundit si president i Kosovës, ka falur dy të dënuar në rastin gjyqësor të njohur në opinion si “Bllaca”.
Gjykatësi i procedurës paraprake, Nicolas Guillou i lexoi Thaçit të gjitha të drejtat dhe kërkoi nga palët që të deklarohen rreth një date për mbajtjen e konferencës statutore.
Pala mbrojtëse tha se sugjeron që konferenca statutore të mbahet më 30 nëntor.
Në Rregullorën e Procedurës dhe Provave të Dhomave të Specializuara të Kosovës, rregulla 96 thuhet se “Gjykatësi i procedurës paraprake thirr një konferencë mbi ecurinë e çështjes sa më shpejt që të jetë e mundshme, pas paraqitjes së parë të të akuzuarit”.
Më herët gjatë ditës së hënë, pranë këtyre dhomave, paraqitjen e parë e bëri edhe ish-kryetari i Kuvendit të Kosovës, Jakup Krasniqi, i cili u deklarua i pafajshëm dhe e quajti aktakuzën si “padrejtësi të madhe” ndaj tij.
Më 10 nëntor, pranë këtyre dhomave do të paraqitet edhe ish-kreu i Partisë Demokratike të Kosovës, Kadri Veseli, ndërsa, më 11 nëntor, deputeti i Kuvendit të Kosovës, Rexhep Selimi.
Thaçi, Krasniqi, Veseli dhe Selimi, të gjithë ish-eprorë të UÇK-së, janë arrestuar javën e kaluar në Prishtinë, pas konfirmimit të një aktakuze kundër tyre për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit.
Menjëherë pas arrestimit, ata janë transferuar në qendrën e paraburgimit të Dhomave të Specializuara në Hagë.
Më 5 nëntor, Thaçi – i cili ka shërbyer si drejtor politik në Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës –dha dorëheqje nga posti i presidentit, pas konfirmimit të aktakuzës.
Aktakuza
Aktakuza e përbashkët për krime lufte dhe krime kundër njerëzimit ndaj Thaçit, Veselit, Selimit dhe Krasniqit, prej 68 faqesh është konfirmuar më 26 tetor, por u bë publike më 5 nëntor.
Sipas aktakuzës, veprat që rëndojnë ndaj Thaçit, Veselit, Selimit dhe Krasniqit, kanë të bëjnë me krime lufte: ndalim të paligjshëm ose arbitrar, trajtim mizor, torturë dhe vrasje të paligjshme dhe me krime kundër njerëzimit.
Po ashtu përmenden edhe akte tjera çnjerëzore, si: torturë, vrasje të paligjshme, zhdukje me forcë e personave dhe përndjekje, të cilat, sipas Dhomave të Specializuara, janë kryer midis marsit 1998 dhe shtatorit të vitit 1999.
Aktakuza pretendon se këto krime janë kryer në disa lokacione në Kosovë, por edhe në disa pjesë në veri të Republikës së Shqipërisë, si në Kukës dhe Cahan.
Dhomat e Specializuara pretendojnë se për këto krime, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi dhe Jakup Krasniqi mbajnë përgjegjësi penale si individë në bazë të formave të ndryshme të përgjegjësisë penale për krimet e paraqitura në aktakuzë, “që u kryen në kontekstin e një konflikti të armatosur jondërkombëtar në Kosovë dhe në kuadrin e një sulmi gjerësisht të përhapur dhe sistematik kundër personave të dyshuar si kundërshtarë të UÇK-së”.
Në aktakuzë pretendohet se nga marsi i vitit 1998 deri në shtator të 1999, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi, Jakup Krasniqi dhe anëtar të tjerë të “ndërmarrjes së përbashkët kriminale kanë ndarë qëllimin e njëjtë për të marrë dhe ushtruar kontrollin në gjithë Kosovën me të gjitha mjetet, përfshirë edhe frikësimin, keqtrajtimin, ushtrimin e dhunës dhe eliminimin e atyre që i konsideronin kundërshtarë”.
Kundërshtarët, sipas aktakuzës, ishin njerëz që u perceptuan se kanë “bashkëpunuar me forcat e ish-Republikës Jugosllave, me zyrtarët apo institucionet shtetërore ose nuk mbështesnin qëllimet e UÇK-së, përfshirë personat e lidhur me LDK-në dhe persona të etnisë serbe, rome dhe etnive tjera”.
Sipas aktakuzës pretendohet se Thaçi, Veseli, Selimi dhe Krasniqi “kanë pasur synimin e njëjtë për kryerjen e të gjitha krimeve që janë në këtë aktakuzë, së bashku me anëtarë të tjerë të ndërmarrjes së përbashkët kriminale”.
Aktakuza pretendon se Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Rexhep Selimi dhe Jakup Krasniqi, personalisht kanë marrë pjesë në “kërcënime, marrje në pyetje, keqtrajtimin dhe ndalimin e kundërshtarëve”.
Dhomat e Specializuara pretendojnë se në korrik të vitit 1998, pas një sulmi të UÇK-së në Rahovec dhe rrethinë, ishin marrë peng civilë serbë, sipas aktakuzës në këto operacione ishin të përfshirë, Thaçi, Veseli e Selimi. Sipas aktakuzës, disa të ndaluar më pas ishin dërguar në një ish-stacion policor në Malishevë, ku Krasniqi ishte identifikuar se ka qenë në vendin e ngjarjes dhe “në një rast ka vizituar një dhomë ku po mbaheshin të ndaluarit”.
Në një tjetër rast, që sipas aktakuzës pretendohet se ka ndodhur në fillim të shtatorit të vitit 1998 në Zonën Operative të Dukagjinit, ku, siç pretendon Gjykata, “Thaçi dhe Selimi ndërmorën hapa për të frikësuar dhe ushtruar dominim ndaj njësive që ishin të lidhura me LDK-në, përfshirë edhe Forcat e Armatosura të Republikës së Kosovës (FARK), që ishin të lidhura me qeverinë në ekzil”.
Aktakuza pretendon se më 1999, Veseli, Selmi dhe Krasniqi “ishin të përshirë në aspekte të ndryshme të transferimit, ndalimit apo dhe lirimit të të ndaluarve, që mbaheshin në një qendër ndalimi afër Kleçkës”.
Në aktakuzë pretendohet se ka pasur qendra të ndalimit në Likoc, Jabllanicë, Llapushnik, Drenoc, etj.
Sipas aktakuzës, Thaçi, Veseli, Selimi dhe Krasniqi kanë kontribuar në arritjen e qëllimit “të përbashkët, ku përfshihet edhe kryerja e krimeve në këto mënyra: duke formuluar ose marrë pjesë në zhvillimin, miratimin, promovimin, shpërndarjen e planeve dhe politikave ; dështimin për të ndërmarrë hapat e duhur për të parandaluar dhe hetuar krimet… etj”.
Përmes veprimeve ose mosveprimeve, thotë aktakuza, Thaçi, Veseli, Selimi e Krasniqi “së bashku me ndërmarrjen e përbashkët kriminale, kryen, ndihmuan ose nxitën pjesëmarrës të tjerë për krimet e paraqitura në këtë aktakuzë”.
Të pandehurit, thuhet tutje në aktakuzë “si eprorë, janë përgjegjës për krimet e kryera nga vartësit e tyre. Ata dinin ose dinin arsyet se krimet e paraqitura në këtë aktakuzë, do të kryheshin ose ishin kryer nga vartësit e tyre dhe dështuan të ndërmarrin veprimet e duhura që të parandalonin krimet e tilla ose të ndëshkonin kryerësit e këtyre krimeve”.
Ndryshe, i akuzuari i parë i Dhomave të Specializuara ka qenë ish-eprori i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, Salih Mustafa.
Ai tashmë ka deklaruar i pafajshëm për akuzat për krime lufte, të ngritura nga Dhomat e Specializuara në Hagë.
Në paraburgim, si të dyshuar nga Gjykata Speciale ndodhen edhe dy udhëheqës të organizatës së veteranëve të UÇK-së: Hysni Gucati dhe Nasim Haradinaj.
Ata dyshohen për pengim të drejtësisë, frikësim të dëshmitareve dhe vepra të tjera që kanë të bëjnë me bërjen publike të disa dokumenteve sekrete të Gjykatës.
Dhomat e Specializuara dhe Zyra e Prokurorit të Specializuar – që ndryshe njihen edhe si Gjykata Speciale – hetojnë krimet e pretenduara të pjesëtarëve të ish-Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, të kryera kundër pakicave etnike dhe rivalëve politikë që nga janari i vitit 1998 e deri në dhjetor të vitit 2000.
Këto krime të pretenduara përmenden në një raport të Këshillit të Evropës, të vitit 2011, autor i të cilit është senatori zviceran, Dick Marty.
Në Forumin Ekonomik të Vjenës, kryeministri i Kosovës Albin Kurti ka deklaruar se Serbia duhet të lehtësojë procedurat e hyrjes së të huajve kah territori i saj në Kosovë, pasi sipas tij, kjo do të ndikonte në zhvillimin ekonomik dhe në rregullimin e raporteve fqinjësore.
Të hënën, Kurti ka thënë se kushdo që futet në Kosovë si hyrje të parë, nuk mund të udhëtojë më pas kah Serbia pa shkuar në Maqedoni të Veriut “pasi për Beogradin hyrja në Kosovë fillimisht nënkupton hyrje të paligjshme”.
“Fqinji ynë verior, Serbia duhet t’i lejojë të huajt, destinacioni i të cilëve është Kosova, që më pas të mund të shkojnë në Serbi. Fatkeqësisht, kushdo që vjen nga Austria në Kosovë si hyrje e parë, nuk mund të vazhdojë (udhëtojë) për në Serbi pa shkuar më parë në Maqedoninë e Veriut, sepse në këndvështrimin e Beogradit zyrtar hyrja në Kosovë e parë nënkupton hyrje të paligjshme në territorin e Serbisë. Për marrëdhënie të mira fqinjësore, për bashkëpunim ekonomik kjo duhet të ndryshohet”, ka thënë ai.
Kurti u tha se ka folur edhe për hapjen e hapësirës ajrore.
“…Hapësira ajrore e Serbisë mbetet e mbyllur për fluturime komerciale për dhe nga Kosova. Kjo nuk është as e mirë për marrëdhënie fqinjësore, për bashkëpunim ekonomik e as për përshtatje klimatike. Fluturimet nga Vjena në Prishtinë dhe anasjelltas mund të jenë shumë më të shkurtra dhe më pak të ndotura nëse Serbia i lejon aeroplanët komercialë të fluturojnë nëpër hapësirën ajrore të Serbisë, destinacioni i të cilëve është Prishtina”, ka thënë Kurti, thuhet në komunikatën e Zyrës së Kryeministrit.
Ai ka përmendur edhe mundësinë që qytetarë nga Bosnjë-Hercegovina të futen në Kosovë me letërnjoftime, duke kërkuar që një gjë e tillë të vlejë edhe për kosovarët.
“Muajin e kaluar në 10 vjetorin e Procesit të Berlinit, në Berlin njoftova se Kosova do të mundësojë lirinë e lëvizjes për të gjithë ata që posedojnë letërnjoftime të Bosnjës dhe Hercegovinës. Kjo do t’i japë fund pritjes së gjatë dhe procedurave të shtrenjta të nevojës për vizë për të udhëtuar lirshëm. Natyrisht, shpresoj se në kohën e mbetur, Bosnja dhe Hercegovina do të mund të ratifikojë Marrëveshjen e Procesit të Berlinit në mënyrë që qytetarë të të dy vendeve tona të lëvizin lirshëm me letërnjoftime. Por edhe nëse nuk e bëjnë këtë, nga 1 janari 2025, të gjithë qytetarët e Bosnjës dhe Hercegovinës do të mund të vijnë lirisht në Kosovë me letërnjoftime. Liria e lëvizjes është një nga katër liritë themelore që ka mundësuar lëvizjen e njerëzve në të gjithë Evropën dhe kështu duhet të jetë rasti midis dy vendeve tona”, ka deklaruar Kurti.
Kurti ka shtuar se heqja e barrierave tregtare është thelbësore, por ato duhet të bazohen në bashkëpunim, besim dhe qëllime të mira.
Nëpërmjet Tregut të Përbashkët Rajonal ne po ecim në drejtimin ku jo vetëm do të kemi mundësi të kemi qasje në një treg më të gjerë, por edhe të integrojmë ekonominë tonë me fqinjët tanë. Kjo do t’i ndihmojë bizneset në Kosovë të ekspozohen, të rriten dhe të bëhen më konkurruese. Duke eliminuar tarifat, duke harmonizuar standardet dhe duke promovuar lëvizjen e lirë të mallrave dhe shërbimeve, ne bëhemi shumë më të fortë ekonomikisht, krijojmë vende të reja pune dhe mbështesim industrinë tonë vendase”, ka theksuar ai.
Kreu i ekzekutivit tutje ka folur për shoqërinë kosovare, duke thënë se është e re dhe inovative. sn
Partitë opozitare në Kosovë kritikuan të hënën pushtetin për siç thanë sjellje të papërgjegjshme kundrejt detyrimeve ndërkombëtare të marra përsipër në procesin e bisedimeve për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë, përfshirë Asociacionin e komunave me shumicë serbe.
Kritikat pasuan deklaratat e javëve të fundit të zyrtarëve të pushtetit të cilët hodhën mëdyshje nëse do të themelojnë Asociacionin, një detyrim në rrugën evropiane të Kosovës.
Shefi i grupit parlamentar të Lidhjes Demokratike të Kosovës Arben Gashi, tha se vendi po dëmtohet nga veprimet e qeverisë.
“Njëherë thonë e pranojmë, njëherë tjetër nuk e pranojmë, herën tjetër thonë vendoseni ta nënshkruajmë pastaj thonë t’i nënshkruaj dyjat, pastaj bëhet obligim i Bashkimit Evropian dhe tash thonë se nuk e pranojnë. Pra po bëjnë lojëra të cilat po e dëmtojnë vazhdimisht Kosovën si rezultat i papjekurisë politike, si rezultat i paaftësisë dilplomatike dhe si rezultat i mendjemadhësisë në sjellje”, tha ai.
Shefi i grupit parlamentar të Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës Besnik Tahiri, tha se qeveria ka marr përgjegjësi për të themeluar Asociacionin.
“Ka një letër të nënshkruar nga kryeministri, kryeparlamentari dhe presidentja dhe ekziston poashtu një letër tjetër nga qeveria nga ministrja e punëve të jashtme që e ka në pranuar Asociacionin. Mund të thonë është “non paper” apo jo, mirëpo është pranuar nga qeveria dhe po ju them me përgjegjësi të plotë na e kanë lan te dera, do të thotë kushdo që vjen, kjo qeveri e ka lan te dera marrëveshjen e Brukselit, marrëveshjen e Ohrit edhe draft statutin e Asociacionit”, tha ai.
Zyrtarë të Bashkimit Evropian thonë se marrëveshja për të cilën Kosova dhe Serbia ranë dakord vitin e kaluar është ligjërisht e detyrueshme, përfshirë këtu edhe çështjen e Asociacionit.
Edhe në raportin vjetor të Komisionit Evropian për procesin e zgjerimit të bllokut, që u publikua javën e kaluar i kërkohet Kosovës që të fillojë procesin që çon në themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe bazuar në propozimin evropian të paraqitur më 21 tetor 2023.
Tetorin e vitit të kaluar zyrtarët më të lartë evropianë i kërkuan Kosovës themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe dhe i dorëzuan një projekt statut për të, ndërsa Serbisë përmbushjen e pjesëve të marrëveshjes që çojnë në njohjen ‘de facto’ të Kosovës, sipas marrëveshjes së arritur mes palëve në Bruksel dhe në Ohër.
Kryeministri i Kosovës Albin Kurti në atë kohë tha se ishte i gatshëm të nënshkruante propozimin për Asociacionin i cili parasheh që Gjykata Kushtetuese të jap vlerësimin e kushtetutshmërisë dhe sipas tij projekti është shkruar me kujdes “ndaj shkronjës dhe strukturës kushtetuese të vendit”.
Kryeministri Kurti tha javën e kaluar se si shef i qeverisë së vendit nuk mund të formojë Asociacionin e komunave serbe gjë që sipas tij, është përgjegjësi e vet komunave.
Kryetari i parlamentit të Kosovës Glauk Konjufca tha ndërkaq se Bashkimi Evropian nuk mund t’i imponojë Kosovës një projekt statut për Asociacionin. Ai tha se Kosova e ka pranuar projekt statutin për shqyrtim ndërsa theksoi se do të ngulë këmbë për të drejtën e saj që të propozojë vet një projekt statut.
Vëzhgues të proceseve politike në Kosovë thonë se deklaratat e fundit të zyrtarëve të partisë në pushtet lidhen edhe me çështjen e zgjedhjeve parlamentare që pritet të mbahen në shkurt të vitit 2025 në Kosovë.
Bashkimi Evropian thotë se përparimi në zbatimin e marrëveshjes është i lidhur ngushtë me përparimin e Kosovës dhe Serbisë në proceset integruese.
Rrjeti Ballkanik për Zhvillim të Shoqërisë Civile (BCSDN), anëtare e së cilës është Fondacioni Kosovar për Shoqëri Civile (KCSF), ka dorëzuar letrën e nënshkruar nga mbi 100 organizata të shoqërisë civile nga Ballkani në Këshillin Ekonomik dhe Social të BE-së (KEES/EESC), me kërkesën për përfshirjen e Kosovës në Iniciativën për Anëtarë nga Vendet Kandidate të Zgjerimit (ECMI), si dhe vazhdimin e kësaj iniciative edhe pas fazës pilot.
Në fillim të këtij viti, Këshilli Ekonomik dhe Social i Bashkimit Evropian, si institucion përgjegjës i BE-së për përfshirjen e partnerëve social nga sektori i punëdhënësve, punëmarrësve dhe organizatave të shoqërisë civile, pati lansuar këtë pilot projekt të përfshirjes të përfaqësuesëve të këtyre sektorëve nga vendet e zgjerimit të cilat ende nuk janë shtete anëtare të BE-së, duke lënë jashtë kësaj nisme vetëm Kosovën.
KCSF nëpërmjet një komunikate njofton se ka përcjellur me vëmendje zhvillimet në kuadër të kësaj nisme dhe në prill të këtij viti kishte nisur reagimin në kuadër të BCSDN-së, pasi që Këshilli Ekonomik dhe Social, vendosi që të përdorë kornizën e vendeve me status të vendit kandidat si kriter bazë për kualifikueshmërinë e përfshirjes në këtë nismë. Kjo kornizë bëri që Kosova të mbetet vendi i vetëm me perspektivë të anëtarësimit në BE që nuk përfshihet në këtë nismë.
“Duke e konsideruar këtë vendim të Këshillit Ekonomik dhe Social si të gabuar dhe në kundërshtim me vet vlerat dhe parimet që promovohen nga ky institucion i BE-së, KCSF bashkë me përfaqësues tjerë të shoqërisë civile dhe sindikatave nga Kosova më 24 maj 2024 ka pasur takim me udhëheqës të KEES/EESC ku është shprehur shqetësimi për mos-përfshirje të Kosovës dhe është kërkuar korrigjimi i këtij vendimi. Për më tepër, e njëjta kërkesë është përsëritur edhe në Konferencën e Nivelit të Lartë për shoqërinë civile që u zhvillua në Bruksel nga Këshilli Ekonomik dhe Social i BE-së, më 24 tetor 2024. KCSF vlerëson se përfshirja e Kosovës në këtë nismë është thelbësore për një bashkëpunim më të fortë rajonal dhe për të mbështetur rrugën tonë të përbashkët drejt integrimit evropian”, thuhet në komunikatë. /KosovaPress/
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka thënë se Serbia do të jetë gjithmonë rrezik për vendet që e pengojnë projektin e ashtuquajtur “bota serbe”.
Përveç Kosovës, Kurti ka përmendur edhe Malin e Zi dhe Bosnjë e Hercegovinën si vende që “ngacmohen” nga Serbia.
“Përderisa elita e saj autoritare vazhdon të propagandojë dezinformata, të mobilizojë trupa përgjatë kufirit tonë dhe të refuzojë të ndjekë penalisht terroristët që vranë rreshterin tonë të policisë një vit më parë në Banjskë të Zveçanit, Serbia gjithmonë do të përbëjë rrezik të madh për sigurinë jo vetëm të Kosovës, por edhe të vendeve të tjera fqinje që i pengojnë projektit të ‘Serbisë së Madhe’, që tani e quajnë ‘bota serbe’, përkatësisht Mali i Zi dhe Bosnja e Hercegovina po ngacmohen përveç Kosovës”, ka thënë Kurti. sn
Ministria e Mbrojtjes dhe Forca e Sigurisë së Kosovës nga sot, më 01.11.2024 do të ketë në menaxhim pronat e Aeroportit të Dumoshit, si pika strategjike për rritjen e mbrojtjes dhe sigurisë së vendit.
Kështu ka njoftuar ministri i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci i cili ka thënë se vendosja e ushtarëve të FSK-së në pronat e Aeroportit të Dumoshit në Podujevë është një zhvillim domethënës për sigurinë dhe stabilitetin në rajon.
“Kjo datë përkon edhe me ditëlindjen e Heroit të Kosovës, strategut dhe inspiruesit të luftës sonë çlirimtare, Komandant Zahir Pajazitit” – theksoi ministri.
Tutje ai shtoi se ky hap forcon praninë e FSK-së në regjionin e Llapit dhe Gollakut, duke ofruar siguri shtesë për banorët e kësaj ane si dhe për të ofruar mbështetje më të mirë dhe më të shpejtë për reagime emergjente dhe për operacione në rast të emergjencave civile.
Ministri u shpreh se ky vendim tregon angazhimin e institucioneve të Kosovës për të fuqizuar kapacitetet ushtarake dhe për të kontribuar në një mjedis më të sigurt. kallxo.com
Ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla, në panelin “Trajtim i Drejtë dhe Human” të Konferencës Ministeriale për Dimensionin Njerëzor të Formulës së Paqes për Ukrainën theksoi rëndësinë e përkushtimit të komunitetit ndërkombëtar për të ofruar mbështetje konkrete dhe të qëndrueshme për Ukrainën dhe qytetarët e saj, kthimin e fëmijëve të deportuar dhe lirimin e robërve të luftës si një synim kryesor i kësaj konference.
Sipas një kumtese për media, Gërvalla bëri thirrje që mbështetja për Ukrainën të jetë e plotë duke shtuar se asnjë kompromis me Rusinë nuk do të sjellë paqe të qëndrueshme sepse Rusia nuk do të ndalet pa u mposhtur plotësisht, transmeton Klankosova.tv.
“Konferenca në Montreal ka mbledhur ministra të jashtëm nga shumë vende të botës për të diskutuar dhe mbështetur paqen dhe trajtimin e drejtë të popullit të Ukrainës, përmes formulimit të një plani të qartë dhe të qëndrueshëm”.
Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe dhe Japonia mbështetën propozimin për shpërbërjen e misionit të UNMIK në Kosovë, duke argumentuar se e ka përmbushur mandatin e tij. Qëndrimi i shprehur në mbledhjen e Këshillit të Sigurimit u kundërshtua nga Kina, Rusia, Brazili dhe Emiratet e Bashkuara Arabe.
Shtetet e Bashkuara të Amerikës Britania e Madhe dhe Japonia mbështetën në Këshillin e Sigurimit propozimin për shpërbërjen e UNMIK, misionit të organizatës së kombeve të Bashkuara në Kosovë.
Përfaqësuesi i SHBA-së, në mbledhjen ku u diskutua raporti 6 mujor për misionin në Kosovë, theksoi se duhet pranuar që misioni i UNMIK-ut e ka përmbushur mandatin e tij shumë kohë më parë.
Ambasadori Robert Ëood theksoi se zhvillimi pozitiv i muajve të fundit tregon se është koha që OKB-ja të shqyrtojë një rol të përshtatshëm në Kosovë.
Koordinatori politik i misionit britanik në OKB, tha se Britania e Madhe e mbështet plotësisht Rezolutën 1244, por theksoi se është koha që të rishikohet mandati i misionit të UNMIK-ut.
Ai theksoi se Kosova dhe institucionet e saj kanë treguar pjekuri në periudhën e kaluar dhe se situata në terren nuk mund të krahasohet me atë të vitit 1999, prandaj është e nevojshme të rishikohet mandati i UNMIK-ut dhe të përshtatet puna e tij e ardhshme me situatën.
Propozimi për rishqyrtimin e mandatit të UNMIK në Kosovë u mbështet nga Japonia, por u kundërshtua nga Kina, Rusia, Brazili dhe Emiratet e Bashkuara Arabe
Zëvendës-ambasadorja e Francës në OKB tha se ata “presim që në takimin e ardhshëm mes Albin Kurtit dhe Aleksandar Vuçiqit të diskutohet konkretisht për statutin e mundshëm”.
Gjatë mbledhjes përfaqësuesit e SHBA, Britanisë së Madhe dhe Francës kërkuan që përgjegjësit për sulmin në Banjskë të përballen me drejtësinë dhe përparim në zbatimin e marrëveshjeve të dialogut mes Kosovës e Serbisë përfshirë atë për themelimin e Asociacionit. Përfaqësuesit e Prishtinës dhe Beogradit u përplasën me akuza të forta! sn
Qeveria e Kosovës ka miratuar projektbuxhetin për vitin 2025, që arrin vlerën prej 3.6 miliardë eurosh.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, tha se kjo shifër përbën një rritje prej afër 9 për qind krahasuar me buxhetin e vitit paraprak.
Ai tha se gjatë katër vjetëve të qeverisjes së partisë së tij, buxheti i Kosovës është rritur “vit pas viti si asnjëherë më parë”.
Kurti tha se rritje të buxhetit ka për shumë sektorë, përfshirë atë të pagave, ku hyn rritja e paralajmëruar e pagave për sektorin publik.
Një ditë më parë, ekzekutivi njoftoi se punëtorët e sektorit publik në janarin e vitit të ardhshëm do të pranojnë paga me 55 euro rritje dhe 55 euro të tjera në korrik të vitit 2025.
Në mbledhjen e Qeverisë të mbajtur më 30 tetor, Kurti tha se përveç pagave, buxheti është rritur edhe për shtesat për fëmijë, 100 milionë euro janë shtuar për të mbuluar rritjen prej 20 për qind të pensioneve, ndërsa sektorit të shëndetësisë i është shtuar buxheti për blerjen e barnave esenciale.
Ministri i Financave, Hekuran Murati, tha se buxheti është gjithëpërfshirës dhe reflekton trendin e rritjes ekonomike.
Murati tha se sektorët kryesorë që kanë përfituar rritje të buxhetit janë sektorët e mbrojtjes, sigurisë, shëndetësisë, infrastrukturës rrugore, e të tjera.
Ministri i Financave tha se sivjet Kosova ka pasur rritje të përshpejtuar ekonomike dhe në terma realë, kjo rritje në fund të vitit do të jetë 4.5 për qind.
Sipas mekanizmave ndërkombëtarë financiarë, rritja ekonomike e Kosovës këtë vit do të arrijë në afër 4 për qind.
Ndërkaq, sa u përket projeksioneve të Qeverisë për rritjen ekonomike për vitin e ardhshëm, Murati tha se në Kosovë kjo rritje ekonomike do të jetë 5.6 për qind.
Sipas ligjeve, Qeveria kishte afat deri në fund të tetorit që të votojë buxhetin për vitin e ardhshëm. Tani, buxheti duhet të shkojë në Kuvend dhe të shqyrtohet e miratohet nga deputetët, të cilët kanë afat deri në fund të vitit për miratimin e buxhetit. REL
Ministri i Brendshëm i Kosovës, Xhelal Sveçla, tha të mërkurën se bisedoi me të dërguarin e posaçëm të Gjermanisë për Ballkanin Perëndimor, Manuel Sarrazin, për masën e kontrolleve manuale të sigurisë për mallrat nga Serbia që hyjnë në Kosovë.
Më 7 tetor, Qeveria e Kosovës e zëvendësoi vendimin për ndalimin e importit të mallrave me origjinë nga Serbia me një të ri që lejon importin, por vetëm përmes kufirit në Merdare dhe me kontroll të detajuar të sigurisë.
Vendimi i saj erdhi pas një trysnie të vazhdueshme nga Gjermania.
“Zyrtarët tanë shtetërorë po e zbatojnë këtë vendim me përkushtim, me qëllim të garantimit të sigurisë së vendit tonë deri në funksionalizimin e sistemeve të skanerëve ‘X’, që do të lehtësojnë edhe punën e tyre edhe pritjet në pika kufitare”, tha Sveçla në Facebook.
Në vendkalimet e tjera u paralajmërua se do të lejohet importi vetëm kur të sigurohen skanerët, të cilët do t’i ndihmojnë Doganës së Kosovës në kontrollin e mallrave, pa ndërhyrje fizike.
Ambasada gjermane tha se blerja e këtyre skanerëve është në proces, “në përputhje me të gjitha rregullat dhe rregulloret e vlefshme për prokurimin publik”.
Ambasadori gjerman në Kosovë, Jorn Rohde, tha më herët se do ta monitorojë procesin e importit të mallrave nga Serbia, pasi vendi i tij i kërkoi Kosovës heqjen e ndalesës, në mënyrë që të zhbllokohej CEFTA, apo Marrëveshja e Tregtisë së Lirë e Evropës Qendrore, dhe të përparonte Procesi i Berlinit – një nismë kjo që synon të ndihmojë zhvillimin ekonomik të gjashtë vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe afrimin e tyre me Bashkimin Evropian.
Sveçla tha se e falënderoi Sarrazin për “angazhimin e tij të vazhdueshëm në avancimin e bashkëpunimit rajonal”.
“Diskutuam për ecurinë e takimit të fundit të Procesit të Berlinit dhe rikonfirmova përkushtimin tonë si palë aktive për angazhim të mëtejmë në kuadër të këtij procesi”, tha ai.
Përndryshe, Kosova thekson se vendimi për ndalimin e importit të mallrave nga Serbia, në mes të korrikut të vitit 2023, u mor për “arsye sigurie”, pas arrestimit të tre policëve të Kosovës nga policia serbe. REL
Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara (KSOKB) sot do të diskutojë raportin e ri gjashtëmujor të Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së Antonio Guterres për punën e Misionit të OKB-së në Kosovë (UNMIK).
Seanca e Këshillit të Sigurimit të OKB-së për punën e UNMIK-ut duhet të fillojë në orën 16:00.
Sipas raportit të Guterres i publikuar ditë më parë nga mediat serbe, atmosfera në Kosovë është ende e tensionuar dhe kur ekziston rreziku i përshkallëzimi i tensioneve.
Në raportin për periudhën nga 16 marsi deri më 15 shtator 2024, i cili do të prezantohet në seancë nga kryetarja e UNMIK-ut – Caroline Ziadeh, Guterres u bëri thirrje të dyja palëve që të konfirmojnë përkushtimin e tyre për dialog nën patronazhin e BE-së dhe të zbatojë plotësisht marrëveshjet e mëparshme.
Që nga miratimi i Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së më 10 qershor 1999, ky organ ka diskutuar për Kosovën katër herë në vit deri në vitin 2018. Në vitin 2019 për Kosovën janë mbajtur tri seanca të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, ndërsa nga viti 2020 mbahen çdo vit dy seanca, në prill dhe tetor.
Kosova përfaqësohet nga zëvendëskryeministrja dhe ministrja e Punëve të Jashtme dhe Diasporës e Republikës së KosovCs, Donika Gërvalla, Ajo është nisur për New York.
Lajmi është bërë i ditur nga Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës.
“Gjatë kësaj seance, Ministrja Gërvalla do të shpalosë arritjet e Republikës së Kosovës në fusha të ndryshme, përfshirë procesin e demokratizimit, zhvillimin ekonomik, të drejtat e komuniteteve dhe situatën aktuale në komunat veriore të Republikës së Kosovës.”, thuhet në njoftim.
Sipas njoftimit, Gërvalla do të flasë edhe për veprimet destabilizuese të Serbisë dhe sfidat që ato paraqesin për paqen dhe stabilitetin në rajon.
Kurse nga Serbia shkon homologu i Gërvallës, Marko Gjuriç. bw
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka pritur në takim emisarin e Gjermanisë për Ballkanin Perëndimor, Manuel Sarrazin.
Temë e diskutimit ishte bashkëpunimi rajonal në kuadër të Procesit të Berlinit, ndërsa Kurti ka thënë se është me rëndësi të fokusohet në zbatimin e marrëveshjeve të nënshkruara në kuadër të këtij procesi, është njoftuar nga Zyra e Kryeministrit.
Kurti po ashtu ka kërkura që Bosnjë-Hercegovina ta ratifikojë marrëveshjen për lëvizjen e lirë me ID, në mënyrë që qytetarët e Kosovës të udhëtojnë pa viza në Bosnjë.
“Ai nënvizoi rëndësinë e fokusimit në zbatimin e marrëveshjeve që janë nënshkruar. Në këtë drejtim Kryeministri theksoi se pas vendimit të Kosovës që qytetarët e Bosnjës dhe Hercegovinës të mund të udhëtojnë me letërnjoftime në Kosovë nga 1 janari i vitit të ardhshëm, është e rëndësishme që të punohet që Bosnja dhe Hercegovina të ratifikojë marrëveshjen për lëvizjen e lirë me ID ashtu që të mundësohet zbatimi i plotë i marrëveshjes. Në lidhje me kohën e pritjes në pikën kufitare në Merdar, kryeministri theksoi rëndësinë e respektimit të procedurave të lajmëruara me rastin e ndryshimit të masës së sigurisë deri në operacionalizimin e skanerëve me rreze X, si dhe foli për mobilizimin që kanë bërë institucionet e Republikës së Kosovës në këtë drejtim”, thuhet nga Zyra e Kryeministrit.bw
Zëvendëskryeministri Besnik Bislimi ka kërkuar nga Bashkimi Evropian që të reagojë ndaj Serbisë, pas miratimit të një projektligj për siç e quajti ajo organizimin dhe kompetencën e autoriteteve gjyqësore serbe në ndjekjen e veprave penale të kryera në Kosovë.
Në një postim në platformën X, ai ka pohuar se me këtë veprim dhe të tjera, Serbia po vazhdon të pengojë procesin e dialogut dhe të shkelë parimet dhe frymën e marrëveshjeve.
“Përmes lëvizjeve të vetë Serbisë në terren, duke përfshirë nxitjen e përshkallëzimeve në 3 vitet e fundit, sulmin në Banjskë, sulmet kundër institucioneve tona, inkursionin në territorin tonë dhe rrëmbimin e policëve, barrikadat në veri, MIG-të që fluturojnë pranë kufirit tonë duke u vendosur ushtria në gatishmëri të plotë dhe të lartë luftarake dhe tani, me projektligjin e persekutimit të paraqitur dje, konstruktiviteti i tyre i rremë vazhdon të ekspozohet”, ishin fjalët e zv.kryeministrit Bislimi… sn
Komentet