Talebanët i kanë bërë thirrje Turqisë dhe vendeve tjera botërore të ndihmojnë Afganistanin, disa ditë pasi grupi mori pushtetin në vendin e shkatërruar nga lufta.
Duke folur në një intervistë ekskluzive për Anadolu Agency (AA), Mohammad Naeem, zëdhënës i zyrës politike të talebanëve, tha se lëvizja afgane është vënë në shënjestër të mediave në dy dekadat e fundit dhe i është mohuar e drejta për të mbrojtur veten.
“Turqia është një vend i rëndësishëm në botë dhe populli turk është popull vëlla mysliman dhe ne kemi marrëdhënie historike, shoqërore dhe kulturore me Turqinë”, tha Naeem.
Zëdhënësi i talebanëve tha se grupi i tij është në kontakt me shtetin turk.
“Ne duam të krijojmë marrëdhënie të mira me Turqinë dhe ta zhvillojmë këtë marrëdhënie në të ardhmen”, shtoi ai.
Naeem tha se populli afgan është shkatërruar nga lufta gjatë katër dekadave të fundit.
“Populli afgan ka nevojë për ndihmë dhe ne i bëjmë thirrje të gjitha vendeve, veçanërisht Turqisë, të ndihmojnë popullin tanë dhe vendin tonë”, shtoi ai.
Zëdhënësi shtoi se Turqia “mund të luajë një rol të rëndësishëm dhe konstruktiv në Afganistan në drejtim të rindërtimit të vendit të shkatërruar nga lufta”.
Talebanët morën kontrollin e Afganistanit pasi morën kryeqytetin Kabul më 15 gusht, duke detyruar presidentin dhe zyrtarë të tjerë të lartë të largohen nga vendi.
Avancimi i papritur i talebanëve shkaktoi një nxitim për të ikur nga Afganistani, përfshirë civilët që ndihmuan ushtarët ose grupet e huaja dhe tani kanë frikë nga hakmarrja e talebanëve.
– Garancitë
Naeem tha se praktikat e talebanëve në terren do të sigurojnë popullin afgan dhe botën e jashtme.
“Ne nuk kemi shumë probleme brenda Afganistanit, sepse ne jemi me popullin dhe populli janë me ne, ne e njohim njëri-tjetrin”, tha ai.
Zëdhënësi i talebanëve vuri në dukje se problemi më i madh me të cilin përballet Afganistani është lufta.
“Lufta ka prishur të gjitha aspektet e jetës në Afganistan”, tha Naeem.
“Ne arritëm t’i japim fund luftës që na u imponua për 20 vjet. Kjo ishte dëshira e secilit prej njerëzve tanë”, tha zëdhënësi, duke shtuar: “Ne mund të përfitojmë nga kjo mundësi dhe të jemi të sigurt se njerëzit tanë janë në gjendje të rindërtojnë vendin e tyre”.
Naeem tha se grupi afgan, i cili u rrëzua nga pushteti nga pushtimi i udhëhequr nga SHBA në vitin 2001, ka qenë në kontakt me disa vende dhe organizata gjatë 10-15 viteve të fundit.
“Gjatë kësaj periudhe, talebanët arritën të krijojnë një mirëkuptim me këto palë, edhe pse ka mosmarrëveshje”, tha ai.
Zëdhënësi gjithashtu tha se komunikimi ndihmon në zgjidhjen e çdo keqkuptimi midis talebanëve dhe palëve të tjera.
“Ne e kemi provuar këtë me disa vende kur komunikuam së bashku”, tha Naeem, pa përmendur këto vende.
Zëdhënësi i talebanëve tha se lëvizja e tij po komunikon me disa vende.
“Ata mund të ngrenë disa çështje të tilla si çështja e drogës,” tha Naeem, duke shtuar: “Ne kemi arritur në të kaluarën për të eliminuar këtë problem, por kjo kërkon ndihmë nga të gjitha palët, veçanërisht komuniteti ndërkombëtar”.
– Të drejtat e grave
Zëdhënësi i talebanëve tha se feja islame mbron të drejtat e grave dhe pakicave.
“Ne jemi plotësisht të përkushtuar për të mbrojtur të drejtat e grave. Gratë kanë të drejtë në arsim, punë dhe pronë”, tha Naeem, duke shtuar: “Ne i sigurojmë të gjitha për këtë. Ne nuk do të themi se situata do të përmirësohet në një ose dy ditë. Ne duam një shans për të zgjidhur këto probleme”.
Zëdhënësi i talebanëve u ankua se grupi i tij ishte shënjestruar nga media gjatë dy dekadave të fundit.
“Ata janë të gjithë kundër nesh dhe ne nuk kishim mundësi të flisnim përveç tre viteve të fundit”, tha ai.
Sa i përket formës së sundimit në Afganistan në periudhën e ardhshme, zëdhënësi i talebanëve tha se “sundimi duhet të jetë islamik”.
“Më shumë se 99 për qind e popullit afganë janë muslimanë, kështu që njerëzit duhet të qeverisen sipas besimit, traditave dhe normave të tyre”, tha ai.
“Të gjitha përpjekjet e pushtimit për të ndryshuar besimin dhe traditat e njerëzve kishin dështuar”, theksoi Naeem, duke shtuar: “Ne themi se sundimi ynë duhet të jetë islamik. Ka shumë forma të sundimit në Islam, dhe zgjedhja është një mjet, por jo një objektiv.
– Dialogu
Zëdhënësi i talebanëve fajësoi SHBA-në dhe fuqitë e tjera të huaja që i shtynë afganët të largohen nga Afganistani.
“Ne e njohim shoqërinë tonë. Nëse i them dikujt që do ta dërgoj në SHBA ose në një vend tjetër pa pasur nevojë të ketë një pasaportë, natyrisht që ai do të shkojë”, tha Naeem.
“Ata i kanë joshur njerëzit të udhëtojnë dhe ua kanë hapur derën atyre”, shtoi ai.
Zëdhënësi i talebanëve tha se lëvizja e tij kërkon të zgjidhë problemet në Afganistan përmes dialogut dhe mirëkuptimit.
“Politika jonë synon të zgjidhë problemet përmes dialogut. Kjo ka dhënë fryte në të gjitha vendet e botës”, theksoi ai.
Zëdhënësi tha se talebanët kanë arritur të marrin kontrollin mbi Afganistanin duke arritur mirëkuptime.
“Ne nuk duam probleme apo luftë”, tha Naeem, duke shtuar: “Përfundimi i luftës ka qenë dëshira e të gjithë popullit afganë, ne i këshillojmë të gjithë edhe një herë të jetojnë së bashku”.
Naeem tha se talebanët kanë shpallur amnisti për të gjithë punonjësit e qeverisë.
“Ne mezi presim për një të ardhme të re dhe për të ndërtuar vendin tonë”, tha ai, duke shtuar: “Ne kemi siguruar të gjithë punonjësit ushtarakë dhe jo-ushtarakë se ata do të kenë një shans në të ardhmen për t’i shërbyer popullit dhe vendit të tyre”.
– Aeroporti i Kabulit
Sa i përket propozimit që OK të mbikëqyrë Aeroportin e Kabulit, zëdhënësi i talebanëve tha se aeroporti është ndërtuar në një territor afgan.
“Afganët janë përgjegjës për tokën dhe interesat e tyre. Kjo është një çështje sovraniteti”, tha ai.
“Menaxhimi i vendit tonë është përgjegjësia jonë dhe ne kemi aftësinë për ta bërë këtë”, tha Naeem, duke shtuar se luftëtarët talebanë po sigurojnë aeroportin.
Zëdhënësi i talebanëve u bëri thirrje të gjitha vendeve të respektojnë ligjet dhe sovranitetin e Afganistanit.
“Ne nuk duam t’ia japim vendin tonë të tjerëve që ta drejtojnë atë”, tha Naeem, duke shtuar: “Ne jemi të gatshëm t’i zgjidhim problemet me dialog dhe pa braktisur të drejtat e vendit tonë”.
Komentet