Karikaturisti zvicerano-libanez Patrick Chappatte flet për pasojat për profesionin, duke përfshirë censurën, autocensurën dhe lirinë e shprehjes.
VOAL- “U zgjova në një makth, një makth që vazhdon dhe që ka shënuar këtë dekadë të fundit.” Kështu e kujton karikaturisti zvicerano-libanez Patrick Chappatte 7 janar 2015. “Më telefonuan, dëgjova një zë, ishte gruaja ime që më thoshte: kishte një sulm në Charlie Hebdo. Cabu ka vdekur, Tignus ka vdekur…”.
Në atë kohë, shpjegon ai për RSI, Chappatte ishte në Los Anxhelos dhe po bashkëpunonte me Universitetin e Kalifornisë së Jugut. Pas sulmit, debati mbi censurën dhe lirinë e shprehjes u rikthye në plan të parë në mbarë botën: “E perceptova në mënyrë dramatike mospërputhjen që ekzistonte mes Francës, me debatin e saj mbi sekularizmin, lirinë e shprehjes, të drejtën për blasfemi dhe Shteteve të Bashkuara, së bashku me pjesën tjetër të botës, ku njerëzit nuk mendonin në të njëjtën mënyrë. Kishte një ndjeshmëri të fortë por edhe një keqkuptim të fortë ndaj vizatimeve provokuese”.
“Është diçka që ka hyrë në nënvetëdijen tonë”
Një ngjarje e këtij lloji shënoi, pjesërisht, punën e karikaturistëve: “Është diçka që ka hyrë në nënvetëdijen tonë. Ne nuk e censurojmë veten më shumë seç kemi bërë më parë, por e vërteta është se një hije po afrohet”. Ndryshimet, gjithsesi, janë ende aty: “Koncepti i censurës ka ndryshuar me kalimin e kohës, me evoluimin e ndjeshmërisë së publikut tonë, me fushatat e kryera nga mediat sociale për të censuruar batutat që një grup social i konsideron fyese”.
Një censurë që vjen gjithnjë e më shumë nga pushteti
Sipas Chappatte, kufizimet politike do të kenë ndikimin më të madh. “Presioni që vjen nga pushteti do të thotë se ka gjithnjë e më shumë kryeredaktorë, të cilët, qoftë për shkak se janë besnikë ndaj pushtetit, qoftë sepse i frikësohen atij, priren të vetëcensurohen”.
Një shembull është një aferë që ndodhi në Washington Post, ku karikaturistja Anne Telnaes vendosi të jepte dorëheqjen pasi gazeta refuzoi të botonte një karikaturë të sajën, e cila ilustron, ndër të tjera, Jeff Bezos, pronar i gazetës, i gjunjëzuar para Donald Trump. . “Washington Post, e cila ishte një fener i gazetarisë kritike dhe karikaturave, ka disa muaj që ka shfaqur shenja nënshtrimi ndaj Jeff Bezos.” RSI