Një ekzistencë gjithnjë e më e kërcënuar për banorët e qiejve
Rënie e zogjve me 25% në 40 vjet – Një studim drejton gishtin te pesticidet dhe plehrat – Zvicra është prekur gjithashtu – Në Tiçino, shkaba me mjekër mbijeton përsëri
VOAL- Numri i zogjve në Evropë është në një rënie dramatike. Sipas një studimi të bazuar në të dhënat nga 28 vende, rënia ka qenë rreth një e katërta gjatë 40 viteve të fundit. Shkaku kryesor duhet kërkuar në intensifikimin e bujqësisë. Instituti Ornitologjik Zviceran në Sempach mori pjesë në hulumtim.
“Pa ndryshim të shpejtë në bujqësi, fati i popullatave evropiane të shpendëve është në rrezik”, shkruajnë autorët e studimit, të botuar të hënën në revistën Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). Pesticidet dhe plehrat janë shkaku kryesor i kësaj rënieje drastike. Përdorimi i këtyre produkteve ka çuar në zhdukjen e një sasie të madhe ushqimi për shpendët, si insektet dhe krimbat.
Studiuesit analizuan të dhënat për 170 speciet më të zakonshme të shpendëve në Evropë në më shumë se 20,000 vende në 28 vende – përfshirë Zvicrën – gjatë një periudhe prej 37 vjetësh.
Vdekja më e madhe në fusha
Fenomeni shfaqet veçanërisht serioz në fushat e kultivuara ku rënia ishte 57% midis viteve 1980 dhe 2016. Zogjtë që jetonin në qytete u asgjësuan me 28% dhe ato në zonat e pyllëzuara me 18%.
Përveç intensifikimit bujqësor, studiuesit kanë identifikuar urbanizimin dhe rritjen e temperaturave të lidhura me ndryshimet klimatike si arsye të tjera për rënien. Megjithatë, ka lloje që kanë përfituar nga këto ndryshime.
Duhet të merren masa edhe në Zvicër
Edhe në Zvicër, intensifikimi i bujqësisë ka çuar në rënien e shumë llojeve të shpendëve, siç shpjegoi Hans Schmid, bashkëautor i studimit, për agjencinë e lajmeve Keystone-ATS. Megjithatë, situata në Zvicër është më e nuancuar se në Evropë: “Tek ne, rënia në disa raste daton prej dekadash. Në 20-30 vitet e fundit, disa specie tashmë kanë arritur të rifitojnë terren”.
Sipas Hans Schmid, megjithatë, nevojitet veprim edhe në Zvicër. Për shembull, në zonat me lartësi të ulët, krijimi i livadheve me lule ose njollave me barëra të egra vendase në tokë të kultivuar mund të ofrojë mundësi të reja për shumë zogj folezues.
Në Tiçino, shkaba me mjekër përpiqet të mbijetojë
Për të tretin vit radhazi, pas dy tentativave të dështuara, një palë shkaba me mjekër janë angazhuar në fole dhe veza tashmë ka dalë. Foshnja e lindur javë më parë duket se e ka kaluar mirë periudhën kritike dhe po kujdeset nga dy prindërit”, shkruante të hënën shoqata Ficedula duke e shoqëruar lajmin me një ftesë për të mos trazuar pjelljet.
Do të ishte shkaba e parë me mjekër krejt Ticino, 150 vjet pasi vendet riprodhuese u braktisën në zonën tonë. “Zogjtë grabitqarë janë shumë të ndjeshëm ndaj kalimit të dronëve, paragliderëve dhe helikopterëve të cilët duke i frikësuar ata bëjnë që të miturit të kërcejnë para kohe nga foletë e tyre me efekte vdekjeprurëse”.
Shqiponja e artë ka qenë gjithmonë një nga zogjtë më magjepsës dhe madje më të adhuruar, aq sa Aristoteli e konsideronte atë edhe hyjnor. rsi-eb