VOAL

VOAL

Copyright © 2022

VOAL

Si e shkatërruan Asllan Rusin pse dashuroi vajzën e Enver Hoxhës

May 20, 2017

 

Bisedoi Ferdinand Dervishi

“SI E SHKATËRRUAN VOLEJBOLLISTIN ASLLAN RUSIN PSE DASHUROI VAJZËN E ENVERIT” – pohon Mjeshtri Vangjel Koja ish-trajneri i ekipit “DINAMO” –

Asllan Rusi, ish- volejbollisti më i mirë i ekipit të Dinamos në vitet ‘70, është goditur dhe shkatërruar nga Sigurimi i Shtetit në kulm të karrierës së tij, vetëm sepse dashuronte vajzën e Enver Hoxhës. Një ngjarje e frikshme, pasojat e së cilës pak vite më vonë i kanë kushtuar jetën. Tashmë, pas rreth 25 vitesh nga humbja tragjike, historia e njeriut që shkroi një faqe të artë në librin e sportit shqiptar, për herë të parë pranohet e bashkuar me një tjetër fletë, kësaj radhe të zezë, të një historie tjetër. Faktin e pohon Mjeshtri Vangjel Koja, ish-trajneri i shquar i ekipit të meshkujve të Dinamos në vitet 1960-‘90. Është një burrë rreth të shtatëdhjetë e pesave, por këtë moshë vetëm pamja nuk mundet ta fshehë. Ndërsa për 75 vitet e logjikës, Vangjel Koja, duket se është i aftë të matet me më të mirin. Në raste të tilla me vete mban edhe një bllok shënimesh, që daton vitet ‘50 dhe që e ndihmon të jetë konçiz, më saktë të hedhë baste gjithmonë të fituara me veten. “Hidhini një sy. Në vitin 1962 Asllan Rusin e kam të fundit në listën e volejbollistëve, një renditje që e bëja duke respektuar aftësitë e gjithsecilit. Kurse në vitin 1975, kur edhe ndodhi ngjarja, e kam të parin në listë. Prej këtej e thyen dhe e hodhën përtokë si të ishte një fletë peme…”, – rrëfen trajneri Koja, duke shpjeguar se shkatërrimi i jetës së Asllan Rusit, është një nga pengjet më të mëdha të jetës së tij. Gjithçka kishte ardhur papritur, aq papritur sa vijnë gjithmonë ngjarjet e frikshme.

Zoti Koja, do më pëlqente ta nisnim nga fillimi. Si jeni njohur me Asllan Rusin?

VANGJEL KOJA: Ka qenë viti 1961. Asllan Rusin, një adoleshent gjatosh, e pikasa në skuadrën e volejbollit të të rinjve të ekipit të Tiranës që kishte për trajner një mikun tim, Thanas Mitrushin. Duket Asllani ishte paska tip i pashtruar dhe kishte pasur disa përplasje me trajnerin. Kurse mua më bëri përshtypje që ishte më i gjatë se shokët e skuadrës. Biseduam dhe kur dëgjoi dëshirën time për ta marrë me Dinamon, Mitrushi nuk ma bari dysh: Ta jap unë Asllanin, – më tha. Unë isha tjetër tip, u bija kokës lojtarëve dhe nuk kisha asnjëherë probleme disipline, kështu që nuk më trembi “shtrimi” i Asllanit. Ai nisi të stërvitej me të rinjtë e Dinamos përgjatë vitit 1961. Një vit më pas forma e tij ishte shumë e mirë dhe e kaluam me ekipin e të rriturve. Kështu nisi edhe historia e tij që pak vite më pas do të njësohej me historinë e Dinamos së madhe, ekipit që do të bënte epokë në volejbollin evropian. Asllani ka qenë i vitlindjes 1945. Vinte i dobët, por me kalimin e viteve u mbush dhe gëzonte një fizik dhe një trup të formuar për të pasur zili. Kam edhe parametrat: Ishte 188 cm i gjatë, peshonte 88 kilogramë, gjatësia me krahë 2,45 m, kërcimi 3,45 metra…

Dhe kur, në ç‘vit Asllani arriti të ishte një nga më të mirët e ekipit të Dinamos?

 VANGJEL KOJA: Ishte i talentuar dhe u ingranua shumë shpejt. Nisi të shkëlqente që në vitin 1963. Një vit më pas me Asllanin në skuadër do të fitonim titullin Kampion Kombëtar, madje filluar nga ky vit titullin e fituam tetë herë radhazi. Pikërisht në kampionatin e fituar të vitit 1964 spikatën gjuajtjet nga vija e dytë të Asllanit. Kujtoj se këto gjuajtje në atë kohë nuk i bënte askush në Shqipëri. Kishte një taktikë të gabuar, sipas të cilës për gjuajtjet nga vija e dytë nuk organizohej bllok dhe liheshin të priteshin. Por pothuaj në të gjitha këto gjuajtje Asllani merrte pikë. Kujtoj se kampionatin e fituam me një ndeshje të drejtpërdrejtë me ekipin e Partizanit, që në ato kohëra lulëzonte dhe kishte “aneksuar” prej kohësh titullin kampion.

Dihet që Dinamo në atë kohë ka arritur të luajë deri në gjysmëfinalet e Kupës së Evropës, një arritje nga më të mirat e sportit shqiptar, tashmë krejt e paimagjinueshme. Cili ishte roli i Asllanit në skuadër?

    VANGJEL KOJA: Asllani ishte nga më të mirët e turneve në një kohë që luanim më skuadra kampione të Evropës. Kujtoj se ai, por edhe Dashamir Fagu, – këtë e merrnim “borxh” nga “Partizani”, patën oferta për të luajtur me ekipe të mëdha të Evropës. Kuptohet, një ëndërr që komunizmi nuk e lejonte. Pra, me kalimin e viteve loja e Asllanit vinte në rritje. Le të shohim një statistikë. Në kampionatin e vitit 1969-‘70 Asllan Rusi i ka dhënë skuadrës 160 pikë, pra është më i miri i ndjekur nga Kreshnik Tartari, që renditet i dyti. Pas kësaj kohe ka qenë absolut në lojën e tij që vinte duke u rritur. Në vitin 1972 arritëm të futeshin në gjysmëfinalet e Kupës së Evropës, ku Asllan Rusi dhe Dashamir Fagu bëjnë figurë të shkëlqyer. Hidhini një sy bllokut të shënimeve. Që nga viti 1973 Asllan Rusi renditet i pari, jo vetëm sipas vlerës, por edhe sipas pjekurisë. Por siç e shikoni edhe vetë, ai ka luajtur deri në vitin 1975. Më tej Asllani nuk luan më… nuk ka më Asllan.

Pse nuk ka… çfarë ndodhi?

    VANGJEL KOJA: E goditën, e rrëzuan… Kaloi disa peripeci në këtë kohë… dashuronte vajzën e Enver Hoxhës.

Si u krijua mundësia të njihej me vajzën e Enver Hoxhës?

    VANGJEL KOJA: Janë njohur në plazhin e Durrësit, në Kavalishencë. Duhet t‘ju kujtoj se ekipi i Dinamos i përkiste Ministrisë së Brendshme dhe si të tillë kishim të drejtë të shfrytëzonim një pjesë plazhi të rrethuar në Durrës në dispozicion të Ministrisë së Brendshme, që rëndom quhet Kavalishenca. Ngjitur ishin edhe vilat dhe plazhi i udhëheqjes komuniste të kohës. Pikërisht këtu janë njohur Asllani me të bijën e Enver Hoxhës. Kujtoj gjithashtu se vajza e Enverit stërvitej me ekipin e femrave të Dinamos dhe kjo ka qenë një tjetër mundësi kontakti mes të dyve. Vajza ishte e gjatë dhe llogaritej të ishte një volejbolliste me perspektivë. Kujtoj gjithashtu se ajo ishte më e vogël në moshë nga Asllani.

Nga sa dini ju, bëhej fjalë për dashuri të ndërsjellë, apo vetëm Asllani ishte dashuruar pas vajzës?

    VANGJEL KOJA: Unë flas nga pozita e një trajneri, që sigurisht nuk e ka mundësinë të dijë më shumë se lojtarët e skuadrës. Kështu që mendoj se lojtarët e tjerë të skuadrës dinë më shumë hollësi të këtij lloji. Për një gjë jam i sigurt, që Asllani e dashuronte. Jam i sigurt gjithashtu se pikërisht kjo dashuri u bë shkaktare që atij ti shkatërrohej jeta, duke filluar me largimin nga ekipi i Dinamos e dërgimin me dhunë në spitalin psikiatrik.

   “Në psikiatri, Asllan Rusit i injektuan ilaçe shkatërruese” “E larguan nga ekipi, se donte vajzën e Enverit”

Mjeshtër, kur kuptuat se Asllan Rusi kishte probleme, apo nisi të ndryshonte në sjelljen e tij?

    VANGJEL KOJA: Bëhet fjalë gjithmonë për në vitin 1975. Kohë kur ai dashuroi vajzën e Enver Hoxhës. Natyrisht unë e mësova më pas këtë fakt, por pikërisht në këtë kohë Asllani pati një ndryshim në sjelljet e tij, që s’më shpëtoi nga vëmendja. Nisi të konsumonte alkool. Duket që e kishte një hall. Gjithsesi, në fushën e lojës vazhdonte të ishte një lojtar perfekt. Pak ditë më pas, pas interesimit pse mungonte në stërvitje, më thanë se e kishin shtruar në spitalin psikiatrik. Kjo më shokoi.

 Për sa kohë e kishit njohur, ju kishte dhënë ndonjë shenjë Asllani se kishte probleme nga ato që mund të shërohen në psikiatri?

    VANGJEL KOJA: Absolutisht jo. Asllani ishte në kulmin e karrierës dhe shkëlqimit të tij si sportist. S’ka ndodhur kurrë të ketë shkaktuar situata të pakëndshme, apo të tregonte se kishte probleme mendore. Prandaj, edhe shtrimi në spitalin psikiatrik m’u shkarkua me dhimbje në mendje. Me të mësuar për këtë, u nisa me urgjencë për në spital që ta vizitoja.

Mund të na përshkruani si e gjetët?

    VANGJEL KOJA: Po. Ka qenë një nga skenat më të dhimbshme që kam përjetuar. Sa hyra në dhomë, mu shfaq një Asllan i tjetërsuar. Të më kuptoni. Gjatë atyre viteve isha mësuar të konceptoja një Asllan me trup viganësh, që ia kishin zili shumëkush, një Asllan vital, të qeshur dhe njëkohësisht të sjellshëm e të bindur. Pra, u futa me këtë përshtypje në dhomën ku e kishin shtruar dhe u shtanga kur e pashë. Në pak orë të kaluara aty brenda, se nuk ishin bërë akoma ditë, ai ishte tjetërsuar. Ishte lëshuar krejt dhe nuk ishte në gjendje as të çonte gotën e ujit me duart e veta te goja. U tmerrova dhe kërkova shpjegime. Një mjek më sqaroi se ishin duke e kuruar për sistemin nervor. Mjeku mu prezantua si tifoz i sportit të volejbollit. Më thotë: Mos u tremb. Po i bëjmë një kurë me ilaçe që i heqin forcën nervore… Por me kalimin e kohës gjithçka do kalojë…

Si u gjend në këtë spital Asllan Rusi, shkoi me rekomandimin e ndonjë mjeku, apo…?

    VANGJEL KOJA: Këtë e mësova më pas. Është nga ato histori të cilat pasi i dëgjon të presin krahët, pasi dalin jashtë fuqive të tua. Më rrëfyen se Asllanin e kishin çuar me forcë në spitalin psikiatrik. I kishin kurdisur një kurth. Duket, ata kishin tentuar ta merrnin dhunshëm në ndonjë tjetër rast, por ka gjasa që kishin dështuar, për shkak të fizikut të jashtëzakonshëm të Asllanit. Prandaj i kishin bërë llogaritë mirë që të mos dështonin sërish. Më rrëfyen se kurthin ia kishin gatitur në afërsi të Degës së Brendëshme të Tiranës. Sot në të njëjtat ambiente është Drejtoria e Policisë. Dy policë të bëshëm, të cilët ishin njëkohësisht mundësa të “Dinamos”, që të dy të njohur apo miq të Asllanit, i kishin prerë rrugën me një makinë policie. Dy policët kishin zbritur nga makina dhe pa dhënë asnjë shpjegim e kishin marrë Asllanin me forcë dhe futur dhunshëm në brendësi të xhipit. Mua më thanë se nga këtu ishin nisur drejt e në spitalin psikiatrik.

 Pra, Asllani u çua në spital forcërisht, jo sepse kishte nevojë për kurim?

    VANGJEL KOJA: Asllan Rusi u shkatërrua nga injeksionet në spitalin psikiatrik. Nuk ishin të natyrshme këto zhvillime. Asllani nuk u dërgua në spital se ishte i sëmurë, ai u shkatërrua nga diçka tjetër. E goditën, sepse dashuronte vajzën e Enver Hoxhës. Kjo histori e shkatërroi. Kur e pashë në atë gjendje, e mendova të humbur. Kujtoj se në spital i shkonte përditë i vëllai, Mimi, një basketbollist i mirë joni, i cili i rrinte pranë me orë të tëra. Pas vdekjes së Asllanit, në vitin 1983, Mimi kaloi shumë kriza nervore dhe humbi jetën duke u hedhur nga dritarja e pallatit.

Ç’ndodhi më pas? Asllani doli një ditë nga spitali, apo jo?

    VANGJEL KOJA: Patjetër. Por nuk ishte më në gjendje të stërvitej. Ishte lëshuar shumë fizikisht. Kujtoj Asllanin që vinte pranë fushave ku stërviteshin shokët e vet dhe kalonte kohën duke luajtur “nëntësh” me rojen. Një skenë që më shkaktonte lotë. Por çuditërisht pati një periudhë që Asllani e merr veten. Ishte i njëti vit, 1975, dhe skuadra jonë ishte në Rumani për Kampinatin Evropian. Aty Asllani luajti si i barabartë me ekipin. Por me t’u kthyer në Shqipëri, sërish përfundoi në spital. Pas kësaj e detyruan të largohej nga ekipi i “Dinamos”…

Le të ndalemi pak në këtë pikë, pasi kolegët e vet thonë se pikërisht largimi nga ekipi i “Dinamos” e shkatërroi përfundimisht Asllan Rusin… Jeni edhe ju i të njëjtit mendim?

    VANGJEL KOJA: Kam qenë dhe mbetem i mendimit se atë e shkatërruan, sepse dashuronte vajzën e Enver Hoxhës. Mua më kanë thirrur në Ministrinë e Brendshme dhe më kanë urdhëruar ta largoj Asllanin nga skuadra. Duhet t’ju risjell në vëmendje, se “Dinamo” ishte ekip i Ministrisë së Brendshme. Nuk më kujtohen njerëzit që më thirrën, por kujtoj se më thanë prerë: Asllani s’është më për ne. Një urdhër përpara të cilit isha krejt i pafuqishëm, edhe pse u përpoqa ta ndihmoja Asllanin. Sipas mjekëve, atij i bënte mirë sporti. Kështu që në atë përballje të pabarabartë në Ministrinë e Brendshme, arrita të paktën që të “merrja leje” që Asllani të kalonte në një tjetër ekip.

Si reagoi Asllani kur i komunikuat largimin nga skuadra?

    VANGJEL KOJA: Nuk më keqkuptoi kur ia thashë. – Të paktën më rregullo në ndonjë ekip tjetër, – më tha.

Ishte një nga bisedat më të vështira të jetës sime. Më dhimbsej. Asllani nisi të luante me ekipin e Studentit përgjatë vitit 1966 dhe natyrshëm që vazhdonte të ishte më i miri i ekipit. Por duket aty nuk merrte të njëjtën kënaqësi shpirtërore që merrte me “Dinamon”. E la shpejt sportin, në vitin 1976. Kujtoj se vitet e fundit të jetës i kaloi si mësues fizkulture në Liceun Artistik “Jordan Misja” në Tiranë. Më tej u godit nga një sëmundje kanceroze. Unë shkoja shpesh ta shihja në spital. Aq shpesh, saqë dikur i kishte thënë Andi Tiranës, që ishte njëkohësisht mjek dhe volejbollist i Dinamos: “Nuk ma merrte mendja se nga të gjithë, më shumë më donte profesori”. Vdiq në vitin 1983. Ishte vetëm 38 vjeç.

    “SI E MORËM ASLLANIN NË RUMANI PËR TA KURUAR”

Ka pasur një periudhë kur Asllan Rusi ishte shfaqur i njëjtë me Asllanin që kishte qenë para se ta shkatërronin me ilaçe. Një kohë e shkurtër që kishte bërë trajnerin dhe kolegët e tij të mendonin se gjithçka do të riparohej më në fund. Ishte viti 1975 dhe Rusi i shkatërruar fizikisht nga injeksionet në spitalin psikiatrik, vetëm sa paraqitej në stërvitjen e skuadrës. Në këtë kohë “Dinamo” duhet të shkonte në Rumani për të marrë pjesë në Kampionatin Ballkanik të volejbollit. Nuk dihet se si ia kishte arritur, por trajneri Koja kishte mundur të fuste edhe emrin e Asllan Rusit në listën e lojtarëve që do të niseshin jashtë vendit. Ishte justifikuar me shprehjen: Ta kurojmë njëherë në Rumani. Një shprehje që fatmirësisht kishte funksionuar me suksesin e “hapu Susam”. Duket njerëzit e Sigurimit të Shtetit që shihnin me lupë emrat e sportistëve të cilët shkonin jashtë shtetit, nuk kishin pasur kontradikta pikërisht me këtë kërkesë: Ta kurojmë njëherë në Rumani. Ajo duket u kishte ardhur për shtat e kishte përkëdhelur variantin e tyre, sipas të cilit Asllan Rusi ishte një i sëmurë që duhet të kurohej në spitalin psikiatrik. Duke vazhduar rrëfimin, trajneri Koja shpjegon se si me të mbërritur në Rumani shëndeti i Asllanit ishte përmirësuar me hapa galopantë. “Në pak ditë nisi të stërvitej dhe po tregonte një formë të shkëlqyer sportive. Nuk do ta besoni, por falë kësaj forme ne e aktivizuam në ndeshjet e drejtpërdrejta me ekipet më të mira të Ballkanit dhe Asllani ishte ai i mëparshmi. U vlerësua madje, ndër të dalluarit e këtij kampionati”, – rrëfen Mjeshtri Vangjel Koja. Por duket në tokë të huaj, larg stresit të Tiranës, kishte ndodhur edhe shkëlqimi i fundit i Asllan Rusit. Pasi me t’u kthyer në Tiranë, shëndeti i tij sërish shkatërrohet. Askush nuk di të thotë se në ç’rrethana ai përfundoi për së dyti në spitalin psikiatrik. Për më tepër, asnjë nga miqtë e tij nuk di shumë hollësira. Duket Asllani nuk u rrëfente kolegëve të vet për problemet e tij. Të pyetur për këto ngjarje, ata që gjenden në Shqipëri janë mjaftuar me shprehjen: “Dimë vetëm atë historinë me vajzën e Enver Hoxhës”. Duke qenë se janë të pakët dëshmitarët e hollësive të kësaj historie, ka shumë të ngjarë që të vërtetat e tij Asllani t’ia ketë besuar një tjetër personi, që tashmë nuk jeton, mbase të vëllait, ish-basketbollist, i cili i ka marrë me vete në varr, pasi humbi jetën në rrethana të habitshme duke u hedhur nga lartësia e një pallati. Fe. De.

KUSH ËSHTË VANGJEL KOJA?

Një jetë në punë. Kjo është historia me tre fjalë e njeriut që mban emrin Vangjel Koja. Ka drejtuar ekipin e volejbollit të meshkujve të Dinamos për më shumë se 30 vite, por është marrë me këtë sport për gati 50 vite. Dhe gjithmonë ka pasur rezultat, madje edhe pak javë më parë kur ndihmoi ekipin e femrave të Dinamos të shpallej kampion. Tashmë “Mjeshtër i Madh”, titull i dhënë nga Presidenti i vendit në dhjetor 2003, Koja është laureuar gjithashtu me tre urdhra “Naim Frashëri” të kategorive 1,2 dhe 3 si dhe me titullin “Mësues i Popullit”. Mbart me vete gjithashtu një histori interesante, sipas së cilës dikur e kishin detyruar të zgjidhte volejbollin. Vangjeli e kishte nisur sportin në vitin e largët 1947. Në moshën 14 vjeçare ishte shpallur kampion me të rinjtë e ekipit të Tiranës në katër gara: hedhje shtize, kërcim së gjati dhe në vrapimet në distancat 800 e 400 metra. Njëkohësisht i pëlqenin basketbolli dhe volejbolli. Por kur në vitin 1956 “nga lart” vjen një direktivë që sportistët duhet të specializoheshin në një lloj sporti, Vangjeli zgjedh më të fundit, volejbollin. Në vitin 1958 krijon shkollën sportive “Dinamoviti i ri”. Deri në vitin 1963 bën trajnerin dhe lojtarin në ekipin e volejbollit (meshkujt) të Dinamos, një ekip që u krijua në vitin 1958. Merr pjesë në disa turne ndërkombëtarë, por në këtë kohë forma e ekipit të ri nuk ishte më e mira. Dinamo luan fillimisht në kategorinë e dytë, por duke dalë kampion në vitin 1959, futet në të parën. Më tej rritja e ekipit të Kojës është e papërballueshme. Në vitin 1961 zë vendin e katërt, një vit më pas të tretin, më 1963 të dytin dhe më 1964 të parin. Më pas 8 vite rresht Dinamo shpallet kampion kombëtar. Tetë vite më pas ekipi futet në gjysmëfinalet e Evropës. Koja është në drejtim të Dinamos deri në vitin 1990. Më tej shkon trajner në Itali, ku merret për gati 10 vite më trajnimin e femrave në Kastelana Grotte (Pulia) duke pasur sërish sukses.

Fatkeqesite e familjes Rusi

Familjen e Asllan Rusit e kanë ndjekur pas aq shumë fatkeqësi, sa tashmë prej trungut të saj nuk jeton askush. Babai, Xhelal Rusi, një farmacist i diplomuar në Francë, që njihej edhe me Enver Hoxhën, vdiq në moshë ende të re duke u shprehur gjithmonë i pakënaqur nga regjimi komunist. Të njëjtin fat pati edhe e shoqja, që ishte njëkohësisht e mbesa e poetit kombëtar Naim Frashëri. Në vitin 1983 vdekja nuk kurseu edhe volejbollistin e talentuar, Asllan Rusi, në këtë kohë me fizik të shkatërruar. Por e dhimbshme është edhe historia e vëllait të tij të vetëm, që pas humbjes së të afërmve të familjes, përgjatë një krize mendore, u hodh nga një kat i lartë pallati duke humbur edhe ai jetën.

“ME RUSIN NGJITËM DINAMON NË GJYSMËFINALET E EVROPËS”

Duket gjithçka ka qenë një bashkim njerëzish që dëshironin shumë të dallonin nga të tjerët, nisur nga trajneri. Pasi historia e ngritjes së ekipit të sapoformuar të volejbollit të meshkujve të Dinamos ka qenë spektakolare. I krijuar më 1958 ekipi e nis startin nga kategoria e dytë për të mbërritur 14 vite më pas të barazohej me më të mirët e Evropës. Është një histori e denjë dhe e pazakontë që barazohet me shumë pak raste në botë, më saktë aktualisht mund të krahasohet me ngritjen e futbollit të ekipit të Kievos pak vite më parë. Sipas rrëfimit të trajnerit Vangjel Koja, gjithçka i dedikohet një grupi lojtarësh shumë të aftë, siç ishin Asllan Rusi, Kreshnik Tartari, Ylli shehu, Franc Jakova, Zhani Bonata, Anastas Panteqi, Andrea Gjika, Foto Kola, Ali Lulolli, Shkëlzen Hoxha, Shaban Uka, Kiço Lena, Enis Terihati, Rajmond Gjerazi, Ilir Cirinaku, Hajrulla Beriolli, Leonard Tase, Vladimir Starja e të tjerë.
Pasi ekipi meriton titullin “Kampion Kombëtar” në vitin 1964, rritja është e papërmbajtshme. Sipas trajnerit, në vitin 1966 Dinamo shpallet kampion me 14 fitore dhe asnjë humbje. “Ndërkohë, kishim humbur një lojtar shumë të mirë, Zhani Bonatën, një gjuajtës që rivalizonte Asllan Rusin. Bonatën e goditën për shkak të biografisë. I kishin pushkatuar të atin. Ishte një humbje e madhe për skuadrën”, – rrëfen Vangjeli. Gjithsesi, Dinamo kishte bërë përpara. Turne të ndryshme, qoftë në Kinë, vend që me të cilin në atë kohë shteti shqiptar kishte marrëdhënie të mira, kishin bërë që skuadra të merrte edhe përvojën e duhur në ndeshje ndërkombëtare.

Sfida evropiane nis në vitin 1966, kur për herë të parë një ekip shqiptar merr pjesë në kupat e Evropës. Ndeshja e parë sipas shortit zhvillohet në Tiranë. Përballë ishte kampania e Italisë, VIRTUS-Bolonja. Sipas statistikave të pagabueshme të trajnerit, Mjeshtrit Vangjel Koja, Dinamo fiton 3-0 (45-18). Ndërsa në Itali mundet 0-3 (45-28). Dy pikët më tepër të shënuara e kualifikojnë. Kalimi i këtij turi ishte një ngjarje e pazakontë për spotin shqiptar. Por i njëjti skenar, pra vetëm për dy pikë, do të skualifikonte Dinamon në ndeshjet e radhës. Këtë radhë përballë kishin volejbollistët me eksperiencë të BLLOKER, kampiones së Holandës. Ndeshja e parë përfundon 3-0 (45-30), por në Holandë gjithçka përmbyset. Dinamo humbet 0-3 (45-28) dhe skualifikohet vetëm për dy pikë. “Na bëri hile një arbitër gjermano-perëndimor. Ishte koha e Luftës së Ftohtë dhe ne lindorëve nuk na donin. Kujtoj se në setin e dytë ishim ne përpara me pikë 13-10, por arbitri na penalizoi disa herë rresht duke e përmbysur në 13-15 setin”,- rrëfen me keqardhje Vajgjeli. Por sukseset duket kishin bërë pakt me Dinamon. Në vitin 1970 dhe 1971 Dinamo mund dy herë në Athinë dhe dy herë në Tiranë ekipin kampin grek Panathinaikos, ndërkohë që fitorja në Tiranë me MLLADOST-in e Zagrebit 3-1, me gjithë humbjen në transfertë 0-3, është llogaritur si nje tjetër arritje e madhe e volejbollit shqiptar, për shkak se kjo skuadër ishte në elitën e volejbollit botëror. Ndërsa historia shkruhet në vitin 1972, kur Dinamo kualifikohet në gjysmëfinalet e kampionëve të Evropës. Dinamo kualifikohet duke pasur në grup skuadra nga më të mirat si AMVJ-Holandë, CSKA-Sofje dhe REBELS-Belgjikë. Dinamo fiton 3-2 me CSKA dhe 3-1 me REBELS, mundet 3-0 nga kampionët e Holandës (këtu u bënë ndeshjet kualifikuese), por gjithsesi del në gjysmëfinale që zhvillohen në Belgjikë. Edhe pse mundet nga AMVJ 3-0, ZOTOR-BRNO (Çekosllovaki) 3-0 dhe RUIN (Itali) 3-2, Dinamo bën një figurë të shkëlqyer. “Ishin rezultate që sot as mund të ëndërrohen. Natyrshëm që lojtari më i mirë yni ishte absolutisht Asllan Rusi. Ishte vërtet një kundërshtar që trajnerët e skuadrave më të mira të Evropës e kishin në konsideratë. Ishte koha kur edhe Asllan Rusi edhe Dashamir Fagu, i marrë nga Partizani, kishin shumë oferta për të luajtur me ekipe të ndryshme të Evropës”, – përfundon trajneri që ka pasur fatin të stërvitë kampionë./GSH2007

  • twitter
  • facebook
  • linkedin
Fjalë kyçe: , ,
1 Comments
  • author avatar
    Teuta 5 years ago Reply

    Mos abuzoni kot. Vajza e Enver Hoxhes nuk e ka dashur Asllan Rusin. Atij i pat ikur mendja e i shkonte mbrapa. Ajo me qytetari i thoshte qe mos me ndiq se pergjigja ime eshte qe nuk te dua. Tani sajohen historira koti. Mos genjeni kot o njerez.

Komentet

Lajme të ngjashëm

Më 17 dhjetor 1916 u vra Rasputini, mistiku i famshëm rus

VOAL – Grigorij Efimovič Novy, i njohur si Rasputin ka lindur në Pokrovskoe, një fshat i largët në Siberi, i vendosur në provincën e Tobolsk pranë maleve Ural. Data e lindjes ka qenë gjithmonë objekt debati; ishte vetë Rasputin me vullnetin e tij që krijoi konfuzion rreth datës së lindjes së tij. Murgu e plaku veten para kohe për ta mbajtur të besueshme figurën e tij të Starec, një fjalë ruse që do të thotë “i vjetër” dhe që identifikon prestigjin e veçantë të disa murgjve. Në kohën e Rasputin emërtimi ishte gjithashtu i ngarkuar me kuptime mistike, aq sa starecët konsideroheshin të zgjedhur nga Zoti, të aftë për fuqi profetike dhe shëruese, në fakt ata konsideroheshin si udhërrëfyes shpirtërorë të nderuar dhe shumë të ndjekur.

Midis regjistrave të humbur dhe kërkimeve në të dhënat e regjistrimit, data e lindjes së Rasputin u përcaktua më 10 janar 1869.

Grisha – siç e thërrisnin në familje – fëmijërinë dhe adoleshencën e kaloi në botën e tij të vogël fshatare pa arsim, duke punuar në arë me vëllain e tij Mishën. Pas një sëmundje të gjatë vëllai vdes; Rasputin ende një adoleshent gjatë një sulmi me ethe ka një vizion: ai do të tregojë se ka parë Madonën, e cila duke folur me të do ta kishte shëruar. Nga ky episod ai fillon t’i qaset fesë dhe Starecëve.

Ai martohet në moshën njëzet vjeçare. Pas vdekjes së djalit, vetëm disa muajsh, ai bie në depresion. Ai shërohet falë një shfaqjeje tjetër të Madonës, e cila e shtyn të lërë gjithçka dhe të largohet. Ai nis udhëtimet e gjata që e vënë në kontakt me anëtarët e Chlisty, një sekt i konsideruar i paligjshëm, por shumë i popullarizuar në Rusi. Klistitë kritikojnë ashpër Kishën Ortodokse, të cilën ata e akuzojnë për korrupsion dhe dekadencë. Fizikaliteti dhe religjioziteti janë të përziera në mënyrë të paqartë në këtë doktrinë heretike: riti erotik dhe lidhjet trupore – madje edhe të grupit – janë një nga karakteristikat e tij themelore të besimit.

Rasputin, pasi ka kaluar një vit në manastirin Verchoturje, udhëton në të mëdhenjtë si Moska, Kievi dhe Kazani. Ai kthehet në fshatin e tij të lindjes ku ngre një kishë personale. Forca e Rasputinit qëndron në vështrimin e tij magnetik, intensiv dhe halucinativ, i aftë për t’i kontrolluar njerëzit; fjalët e tij janë të thjeshta, të afta për të bindur: fama e tij u përhap shpejt, duke tërhequr në kishën e tij shumë njerëz që vijnë nga i gjithë rajoni.

Ai u zhvendos në Shën Petersburg në vitin 1905 dhe mbërriti në oborrin e Carit Nikolla II të Rusisë. I shoqëruar nga fama e tij si shërues, ai thirret nga njerëz shumë të afërt me familjen Romanov: shpresa e tyre është që Rasputin të mund të përmbajë hemofilinë e pashërueshme të Alexeit, djalit të carit. Tashmë në takimin e parë Rasputin arrin të marrë disa efekte të dobishme për të voglin. Ekziston një teori sipas së cilës Rasputin ishte në gjendje të ndalonte krizat e gjakut të Alexeit duke përdorur një lloj hipnoze që ngadalësonte rrahjet e zemrës së foshnjës, duke ulur kështu shpejtësinë e qarkullimit të gjakut. Një hipotezë tjetër do të ishte se thjesht duke ndaluar marrjen e aspirinës, të cilën mjekët e gjykatës e administruan për të qetësuar dhimbjet e kyçeve, shëndeti i Alexeit u përmirësua për shkak të uljes së gjakderdhjes që rezultoi, dhe merita i atribuohej Rasputinit.

Megjithatë, ekziston edhe një fakt i pashpjegueshëm shkencërisht. Më 12 tetor 1912, murgu mori një telegram nga familja mbretërore që e informonte për një krizë të rëndë në Alexeit: “Mjekët janë në dëshpërim. Lutjet tuaja janë shpresa jonë e fundit”. Rasputin, i cili ndodhet në vendlindjen e tij, pasi është zhytur në një gjendje transi për disa orë në lutje, i dërgon një telegram familjes mbretërore me të cilin siguron shërimin e vogëlushit, gjë që ndodhi menjëherë brenda pak orësh.

Karizma mistike e murgut ka një ndikim të fortë në veçanti te Carina Alessandra, aq sa marrëdhënia me të shkakton shpifje të shfrenuara. Të gjitha raportet e policisë sekrete dhe deputetëve të Dumës për sjelljen e Rasputin që arritën te Cari konsideroheshin gjithmonë si rezultat i shpifjeve të kurdisura nga inteligjenca liberale dhe të mohuara nga çifti mbretërues.

Me shpërthimin e Luftës së Parë Botërore, biznesi i Rasputinit kalon nga privat në atë politik.

Një pacifist i bindur, ai përpiqet të kundërvihet me të gjitha mënyrat: ndërsa Car Nikolla është në front, ai përpiqet të manipulojë Carina Alessandra (me origjinë gjermane), për ta sjellë Rusinë në pozicione pacifiste.

Me lojërat e tij të pushtetit murgu krijon shumë armiq duke përfshirë kastën ushtarake, aristokracinë nacionaliste, të djathtën dhe madje edhe opozitën liberale. Rusia po kalonte një kohë të vështirë, ushtria pësoi humbje të shumta, qeveria u nda brenda dhe Rasputin vazhdoi të komplotonte për të arritur paqen e menjëhershme. Kryeministri Trepov përpiqet të largojë Rasputin duke i ofruar një shumë të madhe parash, por Rasputin gjithashtu e kthen këtë rrethanë në favor të tij, duke informuar Carinën: pas këtij demonstrimi të ri të besnikërisë ndaj Kurorës, ai sheh që prestigji i tij të rritet aq shumë sa konsiderohet “miku i vetëm i familjes perandorake”.

I akuzuar për korrupsion, Rasputin arrin të dëbohet nga shtëpia e Romanovëve, por me përkeqësimin e kushteve të Aleksisit të vogël, mbretëresha kthehet për të kërkuar mistikun. Ai përgjigjet se kushtet e djalit do të ishin përmirësuar edhe në mungesë të tij dhe ashtu në një kohë të shkurtër ndodh.

Është një komplot i disa fisnikëve që dekretuan fundin e Rasputin: i tërhequr në një kurth, në natën midis 16 dhe 17 dhjetor 1916 ai fillimisht u helmua me cianid, pastaj – duke pasur parasysh rezistencën e tij ndaj helmit – u vra me një armë zjarri në zemër. Pavarësisht helmimit dhe goditjes me armë, Rasputin arrin të shërohet për të tentuar një arratisje, por kapet. Trupi i tij drobitet nga goditjet e shumta dhe, më në fund, hidhet në kanalin Fontanka në Shën Petersburg.

Trupi rishfaqet dy ditë më vonë; i nënshtruar autopsisë, nuk do të gjendet asnjë gjurmë e helmit dhe do të konstatohet se ai ishte ende gjallë kur u hodh në ujë.

Trupi fillimisht varroset, por më pas do të nxirret për t’u djegur në buzë të një rruge.

Caresha Aleksandra e merr lajmin me dëshpërim të dukshëm, ndërsa Car Nikolla, i shqetësuar për rolin gjithnjë e më të rëndë që Rasputin po merrte në gjykatë, do të mbajë një qëndrim të qetë; do të ketë parasysh edhe faktin se mes pjesëmarrësve në konspiracion kishte fisnikë të lidhur me të, aq sa askush nuk u ndëshkua për krimin.

Festimet e mëdha që pasojnë përhapjen e lajmit të vdekjes së Rasputin i shohin vrasësit si heronj, të aftë për të shpëtuar Rusinë nga ndikimi i rrezikshëm i gjermanikes Alexandra dhe mikut të saj të çmendur, murgut Rasputin./Elida Buçpapaj

Nga një simbol i fuqizimit të grave në botën arabe, në një figurë urrejtjeje dhe zemërimi, njihuni me Asma, bashkëshorten e Bashar al-Assad

E ardhmja e ish-diktatorit të Sirisë nuk dihet, pasi pas arratisjes së tij nga vendi, ai dhe familja e tij tani e gjejnë veten duke marrë azil politik në Rusi. Megjithatë, me interes është rasti i gruas së Bashar al-Assad, Asma, e cila nga arsimimi me karrierë në sistemin bankar u bë zonja e parë e Sirisë për më shumë se dy dekada.

Asma Al-Assad dikur ishte një simbol i çlirimit dhe modernizimit në Lindjen e Mesme, por sot ajo është sinonim i shtypjes dhe rënies së dinastisë së burrit të saj. Me origjinë nga Londra dhe me një karrierë në sektorin bankar, Asma e gjeti veten në qendër të vëmendjes ndërkombëtare përpara se zhvillimet e përgjakshme në Siri ta kthenin imazhin e saj në një figurë urrejtjeje dhe zemërimi.

Asma lindi në 1975 në Londër, vajza e kardiologut të suksesshëm Fawaz Ahras dhe diplomates Sahar Ahras.

Pas studimeve në Queen’s College dhe diplomimit në King’s College në vitin 1996 me një diplomë në shkenca kompjuterike dhe letërsi franceze, ajo filloi një karrierë të shkëlqyer në investime, duke punuar me kompani si Deutsche Bank dhe JPMorgan.

Në vitin 2000, ajo u martua me Bashar Al-Assad, i cili mori pushtetin në Siri pas vdekjes së babait të tij, Hafez Al-Assad. Prania e saj pa shami, stili i saj i sofistikuar dhe paraqitjet e saj ndërkombëtare e bënë atë një simbol të fuqizimit të femrës në botën arabe.

Në vitin 2010, revista Vogue e përshkroi atë si një “Trëndafil në shkretëtirë”, duke nënvizuar imazhin e saj si një Zonjë e Parë në modë dhe e sofistikuar.

Megjithatë, gjithçka ndryshoi në vitin 2011, kur Siria u zhyt në një luftë civile që ekspozoi shtypjen brutale të regjimit të Asadit.

Asma, e konsideruar fillimisht një “modernizuese”, shpejt u lidh ngushtë me diktaturën dhe mizoritë e saj. Lufta ka lënë qindra mijëra të vdekur dhe miliona të zhvendosur, duke shkatërruar imazhin e Sirisë si një vend i hapur dhe progresiv.

Gjatë konfliktit, Asma mori një rol aktiv në ekonominë e regjimit, duke organizuar rrjete kontrolli që përfshinin shpërndarjen e ndihmave humanitare, aksesin në internet dhe subvencionet ushqimore. Kritikët e saj e quajtën atë “Zonja Makbeth”, pasi ajo e përdori rolin e saj për të forcuar pozitën e regjimit dhe për të siguruar mbajtjen e tij të pushtetit.

Një diagnozë e kancerit të gjirit në 2018 dhe vdekja e vjehrrës së saj në 2016 e sollën atë përsëri në qendër të vëmendjes, por përfshirja e saj në administrimin e regjimit tani kishte gërryer çdo imazh pozitiv që ajo kishte krijuar. Në të njëjtën kohë, protestat për veprimet e regjimit çuan në tërheqjen e intervistës së saj nga Vogue në 2012. Me afrimin e 24 vjetorit të martesës, çifti ka të ngjarë të festojë në rrethana larg luksit të pallatit në Damask. Rënia e Asma Al-Assad pasqyron tragjedinë e Sirisë, e cila është kthyer nga një vend shprese dhe përparimi në një fushë vuajtjesh të patreguara. E ardhmja e familjes Assad mbetet e pasigurt, ndërsa vetë Asma mbetet një figurë që do të ndjekë historinë e vendit të saj. bw

Kush është Manfred Weber, njeriu i fuqishëm i BE-së?

AFP

Manfred Weber pa shumë zhurmë është shndërruar në një nga njerëzit më të fuqishëm në skenën politike evropiane.

Pavarësisht se nuk është i njohur shumë nga publiku, politikani gjerman ka një kohë të gjatë që udhëheq subjektin e qendrës së djathtë, Partia Popullore Evropiane (PPE), që është grupi më i madh politik në Bashkimin Evropian.

Megjithatë, ai nuk është aq i panjohur në korridoret e Parlamentit Evropian, ku edhe rivalët që e akuzojnë atë se flirton me ekstremin e djathtë, e pranojnë se ai është “një person me ndikim të madh sa u përket vendimeve”.

Kjo pritet pasi “kam shansin të jem sot” presidenti i partisë më të madhe në Evropë, tha Weberr në një intervistë për AFP.

Ai e shënoi fitoren e fundit të mërkurën e 27 nëntorit, teksa ligjvënësit miratuan Komisionin e ri Evropian të udhëhequr nga Ursula von der Leyen, e cila mori mandatin e dytë në krye të këtij institucioni.

Javë të tëra të kompromiseve politike rezultuan me 27 komisionarët – shumica nga PPE-ja – të kalojnë pa problem në seancat për konfirmimin e tyre.

Kjo u bë pavarësisht kundërshtimit të madh nga e majta dhe qendra për Raffaele Fitton, e partisë së ekstremit të djathtë, Vëllezërit e Italisë – partia e kryeministres italiane, Giorgia Meloni – të cilit iu besua posti i zëvendëspresidentit të KE-së.

“Për mua kjo është një ditë e mirë”, u tha Weber gazetarëve para votimit në Strasburg.

Fitto argumentoi se ai përfaqëson një krah më të moderuar të së djathtës, e cila kërkon më shumë ballafaqim sesa shmangie.

“Dua që t’i ndaj ata, dua të bëj ndarjen ndërmjet ekstremit të vërtetë të djathtë” gjerman të Alternativës për Gjermaninë (AfD), “konservatorëve të vërtetë” të Marine Le Pen të Francës dhe Viktor Orbanit të Hungarisë, tha ai për AFP-në.

Futja e Melonit dhe AfD-së “në të njëjtin thes, është gabim i madh”, tha ai.

Kjo qasje nuk ka bërë që ai të krijojë shumë miq në mesin e së majtës dhe qendrës, pasi ligjvënësit e kanë akuzuar atë se qëllimshëm përdor gjuhë me dy kuptime ndaj ekstremit të djathtë për përfitime politike.

“Manfred Weber po argëtohet shumë”, tha Manon Aubry nga Franca, bashkëudhëheqëse e të ashtuquajturit Grupi i së Majtës në Parlamentin Evropian, e cila tha se kolegu i saj gjerman po kërkon aleanca nga e majta në të djathtë, varësisht se çfarë interesi ka në ditë të caktuara.

Një ligjvënës në BE që nga viti 2004 dhe udhëheqës i PPE-së që nga viti 2014, Weber për një kohë të gjatë ka punuar për të pasur nivelin e ndikimit që ka tani.

Më 2019, ai tentoi të bëhej president i KE-së, por humbi kundrejt Von der Leyen. Për këtë humbje, disa besojnë se ai ende ka hatërmbetje.

“Ti nuk ulesh këtu… prandaj je i zemëruar”, e talli Orbani atë gjatë një sesioni plenar të mbajtur gjatë këtij viti, duke bërë me gisht drejt karriges së Leyenit.

Por, Weber insiston se kjo humbje i përket së shkuarës.

“Viti 2019 është shumë kohë më parë”, tha Weber, i cili asnjëherë nuk ka mbajtur ndonjë post ministror në Gjermani, por është shprehur se është i lumtur ku është sot.

“Vendimet më të rëndësishme në Evropë sot nuk merren më në kryeqendrat evropiane, por në Bruksel dhe Strasburg”, tha ai.

PPE-ja ka konfirmuar statusin e tij si grupi më i fuqishëm parlamentar pas zgjedhjeve evropiane në qershor, duke fituar 188 nga 720 ulëset – disa ulëse më pak se më 2019.

Por, ndikimi i tij është rritur teksa ekstremi i djathtë dhe e majta kanë humbur, që i kanë lejuar atij të luajë në këta dy krahë politikë.

Inxhinier me profesion, që e paraqet veten si mbrojtës të fermerëve dhe kundërshtar të burokracisë, Weber e rizgjodhi Von der Leyenin në korrik, me mbështetjen e Socialistëve dhe Demokratës, dhe grupit të qendrës, Rilindja.

Por, që atëherë ai është lidhur me grupet e ekstremit të djathtë për të frenuar, mes tjerash, disa politika ambicioze mjedisore të BE-së.

“Ai është personi që ka ndikim në marrjen e vendimeve, është ai që e thotë fjalën e fundit”, tha Marie Toussaint nga të Gjelbrit.

Përbërja e re e plotë e Komisionit u zgjodh edhe me votat nga e majta, qendra dhe e djathta, përfshirë edhe votat e grupit të Melonit.

Weber ishte personi i parë që e përqafoi Von der Leyenin pas votimit.

Weber shpesh preferon që t’i informojë gazetarët përmes takimeve joformale dhe nuk preferon që ata të citojnë deklaratat e tij.

Weber është proevropian, proukrainas dhe e përkrahë sundimin e ligjit. Ai shpesh shihet si “pak liberal” në Bavari, rajonin prej nga vjen, sipas homologut të tij gjerman, Daniel Freund.

“Këtu në Bruksel, ai bën pak të kundërtën e gjithë kësaj”, duke u afruar me ekstremin e djathtë, tha Freund.

Megjithatë, Weber shpërfill kritikat.

Një i krishterë i devotshëm, ai tha se gjen qetësi te feja dhe te bota jashtë institucioneve të BE-së.

“Shkuarja të dielave në kishë, bisedat me miqtë e mi që janë fermerë, që janë zejtarë, që janë njerëz normalë, janë shumë të rëndësishme sepse Brukseli nganjëherë është shumë si një ‘flluskë’”, tha ai.

Radio Evropa e Lirë

Përgatiti: Mimoza Sadiku

Ish-kancelarja Merkel nxjerr librin ”Freiheit. Memories 1954-2021”

Ish-kancelarja gjermane, Angela Merkel nxori sot në shitje librin me titull “Freiheit. Memories 1954 – 2021” (”Liria. Kujtime 1954-2021”).

Ish-liderja e Unionit Kristian-demokrat (CDU) gjerman do ta prezantojë sot librin në teatrin ”Deutsches”.

Aktiviteti do të jetë i hapur për publikun dhe do të moderohet nga gazetarja Anne Will.

Merkel shkroi kujtimet e saj politike së bashku me këshilltaren e saj politike historike, Beate Baumann.

Sipas botuesit ”Kiepenheuer & Witsch”, libri është afërsisht 700 faqe dhe do të botohet në mbi 30 vende.

Merkel, 70 vjeçe, nuk kandidoi në zgjedhjet federale të vitit 2021 pasi shërbeu si kancelare për 16 vite.

E lindur në qytetin verior gjerman të Hamburgut, ajo u rrit në ish-Gjermaninë Lindore, studioi fizikë dhe u bë politikisht aktive gjatë periudhës së trazirave politike pas rënies së Murit të Berlinit.

Ajo u zgjodh në Bundestag në vitin 1990 dhe shërbeu si ministre për Gratë dhe më vonë si ministre për Mjedisin. bw

Hasan MASURICA, në kodrina të Zarbicës testoi avionin e parë në gjithë Globin!- Nga REFIK HASANI


Hasan Masurica, kreu shkollën e lartë Pedagogjike në Shkup . Punoi gjithë jetën si Mësues i fesë islame në Mejtepin e Zarbicës dhe si Imam i po ksaj gjamie. Qysh si fëmij, në ndeja odash në Zarbicë, Malësi të Bujanocit e më gjërë është dëgjuar rrëfime për imamin, Mësuesin dhe shkenctarin që e konstruktoi ,,Ballanin “,si që e quanin në atë kohë, me të cilin djali i tij, Muharremi fluturoi lart në qiell.

 

Në vitin 1899 Hasan Masurica, duke punuar ditë e natë, me ndihmën e farkatarit të fshatit Zarbicë, ndërtoi aeroplanin e parë pa motor,me të cilin i biri, Muharremi, fluturoi 50 deri në 70 metra. Ai e realizoi këtë projekt 4 vjet para vëllezërve vright (Vilber adhe Orvil Rajt), të cilët e ndërtuan aeroplanin me motor dhe fluturuan në qiell në vitin 1903 nga një kodër e Zarbicës në drejtim fshatit Suharrën e Novosellë.

Muharremi djali i tij u tmerrua nga fluturimi dhe se theu këmbën në atë fluturim,pasi i ati e futi aty dhe litari mbajtës ju lëshua pa kuptuar dhe ballani u ngrit në erë. Fatmirësisht ai ra mbi disa pemë dhe aty e gjetën Muharremin e vogël me këmbë të thyer, dhe tregohet se si i ati megjithëse i dëshpëruar nga gjendja shëndetësore e të birit ,të cilit i lidhi këmbën me këmishën e tij që shqeu atë moment, nga suksesi i shpikjes të tij. Materiali ishte i zgjedhur që u përdore për ndërtimin e këtij avioni nga Hasan Masurica. 

 

Ai ka ndërtuar një Mulli në fshatin e Zarbicë dhe me ndihmën e bashkëfshatarëve ka ndërruar drejtimin e përroit, duke ditur pozicionin e përshtatshëm dhe ky mulli bluante rreth 1000 kg drithë në ditë.

Babëgjyshi im Miftari  ka treguar  se Hasan Masurica ishte i papërtuar, tepër inteligjent, respektohej dhe i dëgjohej fjala. Ai kishte një qoshe pune, një vend në plevicën e shtëpisë së tij, ku ai punonte me vegla primitive. Faktet janë mbledhur nga të dhëna gojore, nga dëshmi okulare dhe nga disa dokumente origjinale të pakta që kanë mbetur nëpër arkiva. Zarbicasit e vjetër tregojn dhe vërtetojn se Hasan Masurica ka jetuar e punuar në Mejtepin e Zarbicës.

                                     Ja se çka zbuloi Hasan Masurica!: 
– Ai ka hartuar kalendarin me të cilin përcakton pozitën dhe rrugën e planeteve në gjithësi që nga viti ‘52 deri në vitin 1952 të erës sonë. Kalendarët e tij kanë impresionuar disa njerëz profesionistë të asaj kohe.
– Që prej vitit 1901 e deri në vitin 1905 Mulla Hasan Masurica konstruktoi pushkët me një, pesë dhe njëzet e pesë fishekë dhe demonstroi funksionimin e tyre para Sulltan Abdyl Hamidit në Stamboll në vitin 1905.

Hasan Masurica që përveq që ishte Imam deri në vdekje për Zarbicë dhe Malësi, posedonte edhe një punëtori të vetën, duke ju ndihmuar fshatarëve të Malësisë, kryente edhe punën Mësuesit të fesë në Mejtepin e Zarbicës. Për në fund të këtij shkrimi fare të shkurtër, për inovatorin dhe shkenctarin që dy gjëra i bëri, se mbronte shqiptarizmin e mbajti me epitet mbiemrin Masurica e Sangjakut të Nishit prej nga ishte edhe i lindur i ati i tij dhe nuk dëshiroi që patenta e tij përë zbulimin e pushkës me një, pesë dhe njëzetë e pesë fishek ti jepet ushtrisë së Perandorisë Osmane për vrasjen e shqiptarëve.

*Autori është Refik Hasani,nga Zarbica e Bujanocit.

Më 13 nëntor 1850 lindi Robert Louis Stevenson, shkrimtari jashtëzakonisht i gjithanshëm skocez

VOAL- I lindur në Edinburg, Skoci, më 13 nëntor 1850, pas një rinie rebele dhe në polemika me të atin dhe me puritanizmin borgjez të mjedisit të tij, ai studioi drejtësi, u bë avokat, por nuk e ushtroi kurrë këtë profesion. Më 1874 simptomat e sëmundjes së mushkërive që e kishin prekur gjatë fëmijërisë u bënë më serioze; fillon një seri qëndrimesh shëruese në Francë. Këtu Stevenson takohet me Fanny Osbourne, amerikane, dhjetë vjet më e madhe se ai, e divorcuar dhe nënë e dy fëmijëve. Lindja e marrëdhënies së tij me Fanny-n përkon me fillimin e angazhimit të tij me kohë të plotë si shkrimtar. Nuk kalon shumë kohë dhe Stevenson ka mundësinë të publikojë tregimet e tij të para.

Krahas tregimeve të ndryshme filloi të shkruajë edhe ese dhe poezi për periodikë të ndryshëm. Ai boton libra të zhanreve të ndryshme, duke përfshirë “Një udhëtim në brendësi, 1878) dhe “Udhëtim me një gomar në Cevennes, 1879), koleksionin e artikujve filozofikë dhe letrarë ” Për vajzat dhe djemtë” (Virginibus puerisque, 1881) dhe përmbledhja me tregime “Netët e reja arabe” (1882). Në 1879 ai arriti Fanny në Kaliforni, ku ajo ishte kthyer për të marrë një divorc. Të dy martohen dhe kthehen së bashku në Edinburg.

Fama e tij erdhi papritur me “Ishullin e thesarit” (1883), libri i tij më i popullarizuar edhe sot: në njëfarë kuptimi, me romanin e tij Stevenson i dha jetë një rinovimi të vërtetë të traditës së romanit aventuresk. Stevenson konsiderohet si një nga eksponentët kryesorë të asaj lëvizjeje komplekse letrare që reagoi ndaj natyralizmit dhe pozitivizmit. Origjinalitetin e rrëfimit të tij e jep ekuilibri mes fantazisë dhe stilit të qartë, preciz, nervoz.

Më 1886 u botua “Rasti i çuditshëm i Dr Jekyll dhe zotit Hyde”. Edhe ky titull kontribuon – dhe jo pak – për të ngulitur emrin e Robert Louis Stevenson në historinë e trillimeve të mëdha botërore të shekullit të 18.

Rrëfimi i një rasti të personalitetit të ndarë merr një vlerë të fuqishme alegorike, duke ndriçuar forcat e së mirës dhe të së keqes të pranishme në natyrën njerëzore. Historia është shumë e famshme, objekt i një numri të konsiderueshëm adaptimesh dhe zhvillimesh filmike.

Në të njëjtin vit, Stevenson botoi “Kid napped”, të cilin autori e ndoqi në 1893 me “Catriona” (1893).

“Shigjeta e zezë” është e vitit 1888. Në “Mjeshtri i Ballantrae” (1889) tema e tërheqjes fatale të së keqes përfaqësohet me mjeshtëri në historinë e urrejtjes midis dy vëllezërve skocezë.

Ai arriti një mirëqenie të arsyeshme ekonomike, megjithatë shëndeti i tij i dobët dhe tërheqja ndaj aventurave e shtynë atë të largohej përgjithmonë nga Evropa në kërkim të një klime më të butë. Në vitin 1888, pas një ndalese të shkurtër në Nju Jork, ai u nis për në Perëndim dhe më pas, së bashku me familjen e tij, drejt Paqësorit Jugor. Ai u vendos në ishujt Samoa duke filluar nga viti 1891. Këtu ai kaloi një jetë të qetë, duke punuar deri në ditën e vdekjes, i rrethuar nga dashuria dhe respekti i vendasve, të cilët në disa raste pati mundësinë t’i mbronte nga ngacmimet e të bardhëve. .

Tregimet “Argëtimet e netëve të ishullit” (1893) dhe “Nei seas del Sud” (Në detet e jugut, 1896) janë të një mjedisi polinezian. Dy romane të papërfunduara u botuan pas vdekjes, “Weir of Hermiston” (1896), një nga veprat e tij më të vlefshme dhe “Saint Yves” (1898).

Një artist jashtëzakonisht i gjithanshëm, në karrierën e tij Stevenson trajtoi zhanret letrare më të ndryshme, nga poezia në një lloj romani detektiv, nga romani historik te përralla ekzotike. Thelbi i punës së tij është morali. Duke shfrytëzuar lirinë narrative të lejuar nga tregimi fantazi dhe romani aventure, Stevenson shpreh ide, probleme dhe konflikte me një formë shumë sugjestive mitiko-simbolike, duke i projektuar personazhet, ashtu si lexuesi, në rrethanat më të pazakonta dhe të papritura.

Robert Louis Stevenson vdiq në Upolu, Samoa, më 3 dhjetor 1894./Elida Buçpapaj

Fundi tragjik i lidhjes së dashurisë mes Sami Frashërit dhe aktores Mari Karyan! Historia e panjohur e dijetarit shqiptar

“Armenia e re, nuk mundi ta harronte Shemsedin Samiun, duke u kthyer kështu në Stamboll, më 1882 dhe duke iu dorëzuar në duart e tij e, do të priste një fëmijë nga kjo lidhje, por…”! –

******

Shemsedin Samiu apo Sami Frasheri, siç rendomë, njihet ndër shqiptarë, ishte figura qendrore e Rilindjes Kombëtare, dhe nga shumëkush  merret edhe si babai dhe ideologu i nacionalizmit shqiptar! Duke jetuar dhe vepruar në kryeqendrën e Perandorisë Osmane, me veprën dhe te bëmat e tij, dimensioni i Samiut tejkalon atë shqiptar, duke marrë kështu përmasa perandorake.

Si një poliglot i vërtet që ishte, botoi e përktheu shume vepra në gjuhë të ndryshme, duke lënë kështu gjurmë të pashlyera në historinë e dy popujve, shqiptar dhe atij turk. Me përmasat e një alimi, Samiu do të zinte një vend qendror në mesin e modernistëve myslimanë të shekullit XIX.

Edhe pse një figure shumëdimensionale, për lexuesin shqiptar Shemsedin Samiu, ende mbetet i pa eksploruar ne tërësinë e tij, duke u njohur vetëm në konturat e ideologjisë së nacionalizmit. Përmes arkivave dhe bibliotekave të Stambollit, bëhet i mundur një udhëtim në kohë, në Stambollin e asaj kohe, në gjurmët e Samiut, në përditshmërinë dhe botën e tij të brendshme…! gsh

Prof Dr Hektor Çoçoli me fat ai që e ka mjek e pedagog Nga Agron SEJAMINI

                 Tropoja në dimër

Nuk është titulli ynë. Është ndjesia që shprehin pacientët që janë mjekuar nga doktor Hektori dhe studentët e mjekësisë që e kanë pedagog. Më shumë se ata dy numra lakmitarë me nga 40 e ca vite për secilin pozicion, kanë qenë virtytet e karakterit të tij të përsosur që e kanë renditur në emrat më të shquar të historisë së mjekësisë shqiptare. Mjafton të kujtojmë se mbi 30 vjet, ka qenë krahu i djathtë i “babait të pneumologjisë shqiptare”, të madhit Prof.dr. Shefqet Ndroqi. Të rrije pranë atij njeriu vetëm mirësi do të ndieje dhe përfitoje. Një mjek që shënoi epokë në fushën e tij, në saj të përkushtimit dhe aftësive profesionale. Po aq i madhërishëm doktor Ndroqi edhe si njeri me shpirt të madh dhe të ndjeshëm. Edhe ditën e dasmës, iku në sanatorium për t’i ardhur në ndihmë pacientit që kishte ardhur në urgjencë. E nëse atë ditë të shënuar la nusen, pas disa vitesh do të linte dy gishtërinjtë e tij, pasojë e dëmtimit nga rrezet rengen prej radioskopive të pafundme në luftë me turbekulozin dhe tifon. Pas këtyre humbjeve fitoi madhështinë e emrin që nuk do të harrohet, por dhe një brez mjekësh të denjë për ta prezantuar veten si punonjës të Spitalit Universitar të Sëmundjeve të Mushkërive “Shefqet Ndroqi”. Më i spikaturi mes tyre është doktor Hektori. Dhe kush ecën në gjurmët e më të mirit, mirësia ka për ta ndjekur. Bëri çmos të merrte sa më shumë nga doktor Ndroqi, në aspektin profesional dhe shpirtëror. Nuk ishte e lehtë të zëvendësoje atë njeri dhe mjek të madh. Ky institucion mjekësor ishte bërë shumë i rëndësishëm dhe i njohur. Vetë përhapja dhe pasojat e sëmundjeve të mushkërive kërkonte disiplinë dhe aftësi profesionale. E kush më shumë se Hektori duhej të ndiente peshën e kësaj përgjegjësie dhe besimi. Gjithçka në shërbim të shëndetit të njerëzve të prekur nga këto sëmundje. Një staf i përgatitur dhe i pasionuar për pofilaksinë, diagnostifikimin dhe trajtimin e turbekulozit. Doktor Hektorit i duhej të bënte mjekun, por edhe drejtuesin e këtij stafi mjekësor. Të gjithë ata që kanë punuar me të, kujtojnë komunikimin e ngrohtë dhe thjeshtësinë e shefit të tyre. Por nuk harrojnë as ashpërsinë dhe qëndrimin e tij të prerë nëse vërente dobësi dhe gabime në punë. Në një rast që ai na i kujton vetë, edhe pse kanë kaluar vite, përsëri nuk ndien pishman për masën ndëshkuese që i dha një infermiereje.

Kishte tre-katër ditë që një pacient ishte në gjendje të rënduar dhe me temperaturë të lartë. Edhe me mjekimet e dhëna akoma nuk po dominohej situata. Netë pa gjumë të mjekëve në ato konsulta të gjata ku kërkoheshin arsyet e keqësimit. Lodhje dhe stërmundim kur shkaku ishte shumë i thjeshtë. Infermierja nuk i kishte dhënë pacientit antibiotikun kryesor që i kishin caktuar mjekët. Kjo për arsyen se ai medikament mungonte ato ditë në farmacinë e spitalit. Edhe pse detyra e infermieres ishte që ta ndiqte dhe jo ta gjente atë ilaç, ajo heshti. Heshtje që vuri në tension gjithë stafin e mjekëve dhe mbi të gjitha, në rrezik jetën e pacientit. Nuk u mendua dy herë shefi i shërbimit, doktor Hektori, që të propozonte largimin nga puna të infermieres. Pas këtij rasti, në stafin e shërbimit u shtua edhe më shumë përkushtimi dhe përgjegjësia. Jo rrallë, ndodh që nuk ke mundësi të shpëtosh një jetë njeriu, por ama kur është mundësia nuk të falet të bëhesh aleat me vdekjen. Por jo se i ka shpëtuar edhe këtij emocioni të padëshirueshëm. Çdo rast të humbjes së jetës, edhe pse nuk është për faj të tij, quhet dështim. Por doktor Hektori i ka ndierë më shumë se sa duhet. Madje, kjo është edhe pika më e dobët e tij. Një mjek nuk duhet të përjetojë, por të jetojë me diagnozën e të sëmurit. Por ja që ai në këtë ndjeshmëri, mbase shkon edhe më tej se ata. Kanë kaluar mbi dhjetë vjet dhe ende përjeton me emocion të fuqishëm një rast tragjik. E kuptoi diagnozën e atij djaloshi 20-vjeçar fatkeq, por nuk gjente forca t’i përgjigjej asaj nëne që në përlotjet e çdo dite, i lutej:

-Aman doktor! Më thuaj çdo gjë, vetëm mos më thuaj se ka sëmundje të keqe, se e kam djalë të vetëm!

Më e vështirë se sa ajo luftë që bënte me sëmundjen, i dukej përgjigjja e kësaj lutje nëne.

– Sëmundja është e rëndë, por ne do të bëjmë të pamundurën…, – mezi shqiptonte doktor Hektori.

U përkushtuan dhe u angazhuan natë e ditë i gjithë stafi në atë betejë që e dinin se e kishin të humbur. Një kujdes mjekësor që nuk u zvenit në shpirtin e asaj nëne të plagosur aq rëndë. Kështu, një ditë ndërsa kthehej nga puna, edhe pse u mundua t’i shmangej, ajo nënë dëshironte të takohej me doktor Hektorin. I shprehu mirënjohjen për atë çka kishin bërë për djalin e saj fatkeq. E sikur të çmallej me një relike të djalit të vet, puth duart e doktorit. I prekur tej mase, doktori e fton të ulen dhe të pijnë një kafe. Më tepër edhe për të ngushëlluar zemrën e asaj nëne. Por u çua nga ajo kafe edhe më i dëshpëruar, kur mësoi se para dy vjetësh ajo kishte humbur edhe bashkëshortin. Burrë e grua ishin rritur në shtëpinë e fëmijës dhe gëzimin më të madh në jetë kishin atë djalë… Me ditë të tëra përjetoi doktor Hektori shqetësimet e asaj fatkeqësie. Diçka jo e mirë, për një mjek që duhet të jetësa më i qetë dhe i ftohtë përballë të tilla emocionesh. Ndryshe, do të jetë më i dobët në përballjen me betejën e radhës… Por ama, edhe kjo e keqe dëshmon për karakterin dhe virtytet e larta njerëzore të doktor Hektorit, jo vetëm si mjek, por edhe si pedagog. Janë me dhjetëra studentët që kanë përfituar maksimumin e lëndës së sëmundjeve të mushkërive. I veçantë ky mjek i shquar edhe në mësimdhënie. Nuk kanë për të harruar studentët ditët e para të komunikimit me të. Pasionant, i rrjedhshëm dhe i qartë në ligjëratë e nis leksionin me postulatin: “Asgjë nuk kushton aq pak dhe nuk çmohet aq shumë sa sjellja e mirë!”, sepse mjeku nuk i takon vetes, por të tjerëve. Kush nuk mund të realizojë këtë kusht, është në kohën e duhur për t’i dhënë jetës një drejtim tjetër. Pasi u ka bërë testimin e parë shpirtëror, nuk vonon dhe u citon katër vargjet e popullit që i shërbejnë po shëndetit të popullit.

O more njeri me mend!

Mos e kërko në çdo vend,

Provoje në trupin tënd,

Si të dhemb, ashtu më dhemb!

E ku ka më mirë se të përdorësh mençurinë e popullit, në ngulitjen dhe përsosjen e virtyteve humane dhe njerëzore aq të domosdoshme për profesionin e mjekut. Është këndvështrimi dhe metoda që ndjek një pedagog kaq i suksesshëm, siç është doktor Hektori. Ndoshta është momenti për të dëshmuar edhe faktin tjetër, se në bibliotekën e tij prekëm edhe tre libra voluminozë me arritje dhe informacion të mjekësisë botërore për sëmundjet e mushkërive, botime të vitit 2009. Ndryshe nuk do të ishte aq i vlerësuar dhe i dëshiruar nga studentët e mjekësisë. Nuk ndjehet mirë kur shikon se shumica e tyre tymosin cigare, atë armik kryesor që shkakton edhe sëmundjet e mushkërive. Nuk i lodh apo mërzisë, duke u cituar rreshtat që janë shkruar me gërma kapitale edhe në paketat e cigareve. “Humbet” një orë mësimi dhe i shëtit studentët nëpër dhomat e pacientëve, duke i pyetur se sa prej tyre e pijnë duhanin. Vetë llogaria përfundimtare, u jep përgjigjen tronditëse se mesatarisht në 100 veta të prekur nga kjo sëmundjet e mushkërive, 97 pinë cigare.

Një llogari që na kujton një debat të zhvilluar mes mjekësh të shquar në Edinburg të Skocisë. Me siguri që të gjithë studentët e doktor Hektorit do të ndjeheshin krenar për pedagogun e tyre. Këtë kongres botëror mbi “Kontrollin e turbekulozit në shekullin XXI” e drejtonte doktori i shquar John Crofton, personaliteti më i shquar botëror në fushën e sëmundjeve të turbekulozit. Sapo kishte referuar doktor Hektori studimin me temë: “Gjendja epidemologjike aktuale për turbekulozin në Shqipëri”. Për të përgatitur këtë material ishte bërë një punë parapërgatitore voluminoze. Një grup mjekësh kishte bërë depistimin në gjithë vendin tonë. Ishin vizituar mijëra njerëz, prej të cilëve u gjetën 700 të sëmurë me turbekuloz. Ende pa u larguar nga podiumi doktor Hektori, çohet nga salla një mjek zviceran që kishte referuar pak orë më parë për modelet matematikore që mund të përdoren për vlerësimin e gjendjes me një numër më të vogël pacientësh. Çka do të thoshte kohë më e shkurtër pa e cënuar saktësinë e studimit. Me sa duket, emri pak i njohur i Shqipërisë, serioziteti dhe personaliteti i shfaqur nga mjeku shqiptar, kishte ngacmuar egon e sëmurë të kolegut, për të bërë pyetjen:

-Ku e bazoni ju saktësinë e të dhënave për të cilat ju referuat?

Pa humbur qetësinë dhe pa u menduar, doktor Hektori edhe pse kishte ndier ligësinë e pyetjes, përgjigjet:

-Duke mos vënë në dyshim saktësinë e përdorimit të modeleve matematikore për studimin që ju referuat, të dhënat e studimit tim saktësinë e bazojnë në ekzaminimin mjekësor të të gjithë pacientëve…

E si për të mos mjaftuar kjo shuplakë ndërhyn edhe drejtuesi i Kongresit, sër Crofton, duke e bërë të pavlefshme pyetjen e mjekut zviceran:

– Doktor Hektori nga Shqipëria, ka të drejtë!

Para disa muajsh, doktor Hektori, u shpall “Qytetar Nderi i Tropojës”. Nuk janë pak vlerësimet dhe titujt që atij i janë akorduar, por ky i fundit i ngjalli emocion të fuqishëm. Një mirënjohje e merituar që i rrizgjoi kujtimet e viteve 1960-1965 kur shërbeu si mjek në Tropojë. Pasi mbaroi me rezultate të shkëlqyera Fakultetin e Mjekësisë, shpresonte se do të emërohej në kryeqytet. Nuk u dëshpërua që iku në veriun ekstrem të Shqipërisë, por edhe të lehtë nuk e pati. Përfytyroni një djalosh 21-vjeçar që del për herë të parë nga Tirana dhe përfundon në Tropojë. Sapo kishte mbaruar specializimin njëvjeçar me doktor Ndroqin. Zonat veriore ishin më të prekura me sëmundjet e mushkërive, për arsye edhe të temperaturave të ulëta. Vetëm një mjek gjeti në Bajram Curr. Detyrimisht që nevoja e bëri të shërbente edhe si patollog, gjinekollog, pediatër etj. Çmon faktin që atje gjeti një personel mjekësor të përgatitur dhe të përkushtuar për punën. Akoma më me fat e quan veten që njohu një njeri të mrekullueshëm, të lindur për humor, siç është mjeshtri Ali Mula. Njohja me të ia bëri edhe më të lehtë kryerjen e detyrës së mjekut, por edhe të përshtatjes me banorët mikpritës dhe shumë të kulturuar. Kjo mirënjohje e veçantë që shkon për mikun e tij të respektuar bën që t’ja falë edhe atë “prezantim” torturues si mjek….

I vendosur përballë një aparati të vjetër skopie, fton pacientin e parë. Shikon që zemra e tij ishte në krahun e djathtë. I bën përshtypje, por jo se befasohet, pasi e dinte që në 10 000 banorë ndodh një anomali e tillë. Mbaron punë dhe fton para aparatit qytetarin e dytë. Fshin sytë, por nuk i largohet e njëjta pamje. Edhe ky zemrën e kishte në krahun e djathtë. Të paktën dhe për një arsye tjetër kjo që po i ndodhte nuk duhej të ishte e pranueshme. I kishin thënë që rrethi i Tropojës kishte rreth 11 mijë banorë. Kjo anomali që po shikonte në aparatin e skopisë, do të thoshte se numri i banorëve duhej të ishte mbi 20 mijë banorë. Nuk e jep veten dhe vazhdon punën. Para aparatit i shfaqet trupi i pacientit të tretë. Dhe përsëri, zemra në krahun e djathtë. I tronditur, heq këmbën nga pedali i aparatit që mbante dritën fikur dhe çohet menjëherë në këmbë. Shikon qytetarin që ishte vendosur me shpinë dhe jo siç duhej me fytyrë nga aparati. Nuk përmbahet dhe ngre zërin, duke i treguar se si duhej qëndruar. Ndërkohë edhe dy të tjerët që ishin duke u veshur i thonë se edhe ne kështu kemi hyrë aty, o doktor.

-Hyfshi dhe mos dalshi më! – u lëshoi mallkimin pa shpirt, por me zë të lartë dhe doli nga dhoma.

Por ditët, muajt dhe vitet në vazhdim e bënë doktor Hektorin njeriun më të dashur të asaj treve. Me vrullin djaloshar, pasionin për profesionin dhe dëshirën për të ndihmuar këta njerëz të dashur, por të zhytur në varfëri, nuk la fshat e shtëpi pa hyrë. I qëllonte që të ecte në këmbë ditën apo natën edhe 12 orë pa pushim. Nuk e harron atë përkujdesje dhe dashuri që tregonin për të si të ishte i shenjtë. Edhe sot kujton kur lëvizte në ditë me borë, para tij borën e hapnin dy njerëz të tjerë për t’ja bërë sa më të lehtë udhëtimin. E si të mos u shërbeje dhe ndodheshe pranë këtyre njerëzve në raste urgjente. Edhe sot në shtëpinë e doktor Hektorit trokasin miqtë e vjetër tropojanë. Kush për hall e kush për ta përshëndetur për të mirat e bëra në ato vite dhe në vazhdim, sepse doktor Hektori duke zbuluar dhe bllokuar të gjitha vatrat e infeksionit në Tropojë, hapi për gjithë jetën dyert e shpirtit dhe u bë mysafir i përjetshëm dhe i mirëpritur në çdo vatër tropojane…

Shikon këtë fotografi të çiftit Çoçoli dhe kushdo dallon se Lirika është më rinore. Por po të hysh në shpirtin e doktor Hektorit, këtë hijeshi dhe bukuri e gjen të shumëfishuar… Aq sa shpirti i tij, ndjehet disa vjet edhe më i ri se bashkëshortja e tij. Jo më kot e quan si një nga mbështetëset dhe frymëzueset e karrierës së tij të suksesshme. Një jetë e gëzuar mes harmonisë dhe mirëkuptimit, dashurisë dhe bashkëpunimit. Edhe sot janë po aq të dashuruar dhe të përkushtuar ndaj njëri-tjetrit, si dikur në sallën e Bibliotekës Kombëtare. Hektori përgatitej për temën e Doktoraturës, ndërsa Lirika studionte për provimet e sezonit. Më shumë se sa tek studimi, e kishin mendjen kur do të vinte pushimi që i bashkonte te koridori. Vërtetë kishin diferencë në moshë, por humori dhe natyra gazmore e Hektorit e bënë për vete menjëherë atë bukuroshe. Sepse edhe tek dashuria më shpejt dhe më sigurtë se çdo gjë, të çon mençuria. Rrjedhshmëria në të folur, çiltërsia dhe komunikimi elegant ia lehtësuan shumë fitimin e betejës atij djaloshi simpatik. Po me barcaletë e nisi dhe e bitisi propozimin. Ishte duke i treguar historinë e një personi që kishte rënë në dashuri me një studente që ai kishte pranë. Ia tregoi aq bukur sa edhe ajo vetë nuk po kuptonte se për kë po binin ato këmbana… Pas heshtjes së tij që priste reagimin e saj, kuptoi se ajo ishte studentja dhe ai personi i dashuruar. E pse duhej vështirësuar më shumë ai propozim kur përgjigjja e secilit prej tyre ishte dhënë prej kohësh nga zemrat e tyre?

-Tek Hektori gjeta jo vetëm njeriun me humor të veçantë, por njeriun e përkushtuar ndaj familjes së tij. Një admirues i zjarrtë i leximit, historisë, gjeografisë, arkitekturës, pikturës, muzikës, udhëtimeve… Është e lehtë të jetohet me Hektorin si bashkëshort sepse jetën ta bën të bukur jo vetëm duke u përshtatur me dëshirat e mija, por e pasuron me intelektin dhe natyrën e tij gazmore…

Nuk ka ç’i duhen më shumë se sa kaq një femre për ta ndier veten mirë dhe të sigurtë, në një jetë të lumtur bashkëshortore.

E dëshmon këtë vetë jeta e tyre, e dëshmon edhe kjo fotografi që shpalos hijshëm gëzimin dhe buzëqeshjen e tyre të përditshme…

AKTIVITETI I PUNËS:

1960 Diplomohet: “Mjek” nga Fakulteti i Mjekësisë i Universitetit të Tiranës.

1980 “Kandidat i Shkencave Mjekësore”, në Fakultetin e Mjekësisë, Tiranë,

1983 “Docent” (titull i barasvlefshëm me Prof.Ass), në Fakultetin e Mjekësisë, Tiranë.

1993 “Doktor i Shkencave Mjekësore”,

1994 “Profesor”, Universiteti i Tiranës,

2007 Profesor, në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit privat “KRISTAL”

2008 “Profesor Emeritus”

2009 Përshkruhet biografi e shkurtër në Enciklopedinë Shqiptare, botuar në Tiranë, 2009.

Aktiviteti Shkencor:

Ka marrë pjesë aktive në shumë konferenca, simpoziume, kongrese mjekësore si brenda shtetit ashtu dhe jashtë shtetit.

Jashtë Shqipërisë:

Prishtinë (Kosovë)

Ulqin (Mali i Zi)

Shkup (Maqedoni)

Bukuresht (Rumani)

Constanca ( ” “)

Varna (Bullgari)

Athinë (Greqi)

Janinë ( ” “)

Lubljanë (Slloveni)

Ankara (Turqi)

Budapest (Hungari)

Salzburg (Austria)

Rome (Itali)

Palermo (Itali)

Paris (France)

Nicë ( ” “)

Moskë (Rusi

Mainz (Gjermani

Essen ( ” “)

Fraiburg ( ” “)

Edinburg (Skoci)

Londër (Angli)

Wolfheze (Hollandë)

Seattle (ShBA)

Teheran (Iran)

Tunis (Tunizi)

Lome (Togo)

Ka marrë pjesë në të gjitha aktivitetet shkencore të zhvilluara në Shqipëri, për problemet e sëmundjeve të mushkërive dhe sidomos për ato të tuberkulozit, të zhvilluara në Tiranë apo në qytetet e tjera të vendit; në konferencat e organizuara me mjekë të huaj; në konferencat mjekësore te organizuara nga specialitetet e tjera ku ka diskutuar për problemet e sëmundjeve të mushkërive. Ka botuar studime të shumta: monografi, tekste mësimore, libra për probleme të tuberkulozit dhe sëmundjeve të mushkërive, artikuj shkencore etj. Botimet janë bërë në Shqipëri dhe në disa revista të huaja.

Agron Sejamini

 

27.08. 2009

https://www.voal-online.ch/index.php?mod=article&cat=SHQIPTAR%C3%8BT&article=2873

Kamala Harris dhe babai i saj

Thyerja me Kamalën është shumë e thellë, dhimbshme dhe nis me divorcin nga gruaja e tij. Por tani 85-vjeçari i ka ofruar këshilla vajzës së tij

Në vjeshtën e vitit 1962, Universiteti Kalifornian i Berkeley-t ishte tashmë kryeqyteti i protestave të studentëve për të drejtat civile me demonstrata në sheshin “Sproul”, në zemër të kampusit.

Shyamala Gopalan, një studente indiane e endokrinologjisë, ishte magjepsur nga një fjalim mbi pabarazitë sociale të mbajtur në një takim nga Donald Harris, një ekonomist i ri xhamajkan që ishte gati të merrte doktoraturën.

Të dy diskutuan për një kohë të gjatë dhe u takuan përsëri disa herë. Pasioni civil u bë një lidhje romantike: në vitin 1963 ata u martuan dhe një vit më vonë lindi Kamala.

Në rrëfimet e jetës së saj, kandidatja demokrate për Shtëpinë e Bardhë, përmend shumë shpesh nënën e saj: një studiuese, e cila u nda nga jeta në vitin 2009, e cila ia kushtoi jetën luftës kundër kancerit.

Megjithatë, figura e babait krejtësisht mungon, me përjashtim të një përmendjeje të shkurtër në fjalimin investitor në konventën e Demokratëve në Çikago, pavarësisht se Donald Harris ka kaluar dekada duke studiuar pabarazitë sociale, një temë qendrore për një udhëheqës politik demokrat.

Dhe megjithëse, siç zbuloi gazeta “New York Times”, 85-vjeçari tashmë ish-mësues, ende me shëndet të shkëlqyer, jeton tre kilometra larg rezidencës së zëvendëspresidentes së Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe që shpesh udhëton rreth Uashingtonit me makinën tip Chevrolet-Corvette të tij të argjendtë, të dy nuk dëgjohen pothuajse kurrë dhe nuk janë takuar kurrë në vitet e fundit.

Përjashtimi i vetëm ishte një darkë në Uashington në vitin 2016, kur Kamala u zgjodh senatore nga Kalifornia.

Është shkruar se Harris e mban të atin në distancë, sepse Donald Trump e përshkruan atë në mitingjet elektorale si një ekonomist marksist që indoktrinoi Kamalën.

Por ai, pavarësisht se kishte kritikuar ekonominë klasike nga e majta dhe kishte studiuar punën e Marksit, si dhe të shumë ekonomistëve të tjerë, nga Keynes te Sraffa, nuk ishte kurrë një marksist.

Historia e ndarjes me Kamalën është shumë më e thellë, më e dhimbshme dhe fillon me divorcin nga Shyamala (mamaja) në vitin 1972. As Kamala në kujtimet e saj nuk shpjegon arsyen e përfundimit të marrëdhënies mes prindërve.

Ai përmend vetëm mosmarrëveshjet në rritje dhe vrazhdësinë midis dy akademikëve, ndërsa Donaldi mori poste profesori në universitete të largëta, fillimisht në Illinois dhe më pas në Wisconsin.

Ndarja kishte ndodhur tashmë në vitin 1969. Kur ekonomisti u kthye në Kaliforni – në vitin 1972, afrikano-amerikani i parë që mori një post profesori në Stanford – beteja e divorcit kishte përfunduar.

Dhe babai i Kamalas shprehu hidhërimin e tij që nuk kishte marrë kujdestarinë e vajzave të tij, Kamala dhe Maya, duke akuzuar shtetin e Kalifornias se kishte vendosur që një baba nuk është në gjendje të kryejë rolin e prindërve, duke shtuar, sipas “Times”, “veçanërisht nëse ai prind është një burrë me ngjyrë që mund të hajë fëmijët e tij për mëngjes…”.

Zemërim, ndoshta, edhe ndaj vajzave që zgjodhën të qëndronin me nënën e tyre: inat që Donaldi e ka mbajtur me vete gjatë gjithë jetës.

Bir i sipërmarrësve të pasur xhamajkanë, ai u kthye në Xhamajka kur doli në pension në Stanford dhe autor i një plani të politikës industriale që i lejoi vendit të Karaibeve të përgjysmonte borxhin e tij publik dhe të reduktonte papunësinë nga 15% 10 vjet më parë, në 5.4% aktuale, në vitin 1978, Harris i dedikoi suksesin më të madh të librit të tij (Akumulimi i kapitalit dhe shpërndarja e të ardhurave) dy vajzave të tij. Por ai kurrë nuk donte t’i takonte.

Ai nuk shkoi në funeralin e Shyamalas në vitin 2009, as në dasmën e Kamalas me Doug Emhoff në vitin 2015. Dhe braktisi ceremoninë inauguruese të presidencës Biden-Harris tre vjet e gjysmë më parë.

Por tani ai duket se ka ofruar t’i japë këshillat e tij të politikës ekonomike vajzës së tij, duke i propozuar një takim publik në Baltimorë, shtëpia e fushatës së Kamalas dhe kompanive për të cilat babai i saj është konsulent.Tema

Corriere della Sera

Jimmy Carter kremton 100 vjetorin e lindjes

Një president amerikan që në detyrë konsiderohej i dobët dhe pesimist, por që me kalimin e viteve ka arritur të ripushtojë një pjesë të madhe të vendit.

VOAL- Jimmy Carter mbush 100 vjet, presidenti më jetëgjatë në historinë amerikane, i cili qëndroi në Shtëpinë e Bardhë për vetëm katër vjet. Gjysmën e jetës “si ish”, aq sa arritja sot është befasuese, si kur kandidoi për post më 1975.

Jimmy kush? Guvernatori demokrat i Gjeorgjisë, një fermer kikiriku jugor, luajti efektin surprizë: një njeri i zakonshëm për presidencën e Nixon dhe Johnson. Pas skandalit Watergate dhe gënjeshtrave për Vietnamin, ai i ofroi vendit humanizmin dhe busullën e tij morale. Ai fitoi mbi amerikanët, por iu desh të përballej me një komb të zhgënjyer, të testuar nga kriza energjetike dhe recesioni.

Dhe fronti ndërkombëtar theksoi aftësinë e tij – me marrëveshjen e paqes Nobel midis Izraelit dhe Egjiptit – dhe kufijtë e tij. Kriza e pengjeve në Teheran në vitin 1979, 52 amerikanë të mbajtur të burgosur nga regjimi i Khomeinit për më shumë se një vit, ishte elektoralisht fatale për të.

Reganizmi e dërgoi në papafingo epokën e përkohshme të Carter-it… meritat e të cilit do të njihen larg Shtëpisë së Bardhë: për betejat e tij humanitare dhe mjedisin dhe për ndërmjetësimin e tij në konfliktet në mbarë botën, aq sa iu dha një Nobel.

Një dashuri e rifituar me dëshmi personale, krahas dhe kundër sëmundjes, pas një tumori të parë.

Një dëshmi besimi dhe optimizmi punëtor, gjithmonë përkrah të dashurës së tij Rosalynn pranë tij për 77 vjet. Me rastin e funeralit të saj, nëntorin e kaluar, dalja e fundit publike e Jimmy Carter.

“Ai është shumë i kufizuar në atë që mund të bëjë. Ai nuk mund të flasë në telefon. Ai ndjek lajmet dhe kur e pyetëm nëse ishte i emocionuar për ditëlindjen, ai tha po, por aq më tepër për të votuar për Kamala Harrisin”, thotë Jason Carter, nipi i Jimmy Carter dhe president i Carter Center.

Misteri i vrasjes së Zija Dibrës: E vranë krerët e VMRO-së…

Një të diel të janarit të vitit 1925, gazeta “Indipendenca Shqiptare” lajmëronte në faqen e saj të parë: “Zija Dibra u vra. Ish-kapiten Zija Dibra, ministër tjetër herë në kabinetin e Pandeli Evangjelit, i akuzuar për çështje bolshevike, tek internohej në Berat, duke kaluar katundin Harizaj të Qarkut të Kavajës, u mundua të arratisej e t’ikë prej duarsh nji aspiranti, i cili e shoqnonte deri në Berat. Kështu, duke qenë i hypur në kalë, atë e ngau me gjithë fuqinë, përpara. Aspiranti i bërtiti nja dy herë të qëndronte, por mbasi s’e dëgjoi, e qëlloi në kokë dhe e rrëzoi të vrarë prej kalit”.

Zija Dibra, figurë e njohur e politikës shqiptare të fillim-shekullit XX u vra në të njëjtën ditë kur në Tiranë shpallej republika me president Ahmet Zogun tashmë të kthyer triumfator nga Jugosllavia. Vetëm pakkush e besoi versionin zyrtar të vrasjes. Zija Dibra, njihej si kundërshtar i vendosur i Ahmet Zogut, ai vetë kishte marrë pjesë si ushtarak në kryengritjen e drejtuar nga Hasan Prishtina në 1921.

Në 1923-in, bënte pjesë në një organizatë antizogiste të themeluar në Vjenë, nga Aqif Pashë Elbasani. Në qershor të 1924-ës, kishte luftuar me armë në dorë, në krah të kryengritësve, pastaj ishte vendosur në garnizonin e Shkodrës. Në vitin 1924, Noli e kishte dërguar Zija Dibrën, për t’i mbushur mendjen Elez Isufit, që të mos bashkohej me Zogun.

Dibra ia arriti t’i mbushte mendjen Elez Isufit, duke u kujtuar dibranëve armiqësinë e kahershme me serbët dhe duke përdorur edhe një shumë të majme parash. Njerëzit e Zogut, i kishin të gjitha arsyet për ta hequr qafe, por jo vetëm se ishte fanolist…! gsh

Nga grabitja e bankave, te dekadat në burg e miqësia me një bretkosë- Cili është Pepe, presidenti uruguajan që magjepsi botën e ndërtoi një nga demokracitë më liberale në botë

Një dekadë më parë, bota u magjeps pas José Mujica, i cili njihej edhe si Pepe, president i Uruguajit.

“Adhurimi” për të erdhi pas një zyrtar i këtij rangu, kishte zgjedhur të mos jetonte në pallatin presidencial, por banonte në një shtëpi të vogël me gruan dhe qenin e tyre.

Po kjo nuk është gjithçka që rrethonte figurën e tij jo konvencionale.

Jeta e tij është e përshtatshme për një skenar filmi.

Në rininë e tij, Pepe grabiste bankat si gueril, i mbijetoi 15 viteve në burgjet vendase, kjo falë edhe një miqësie me një bretkosë ndërsa qëndronte në qeli.

Pavarësisht të gjithave Pepe ishte ai që në transformimin e kombit të tij të vogël të Amerikës së Jugut në një nga demokracitë më të shëndetshme dhe më liberale në botë.

Tani po lufton me vdekjen, ndërsa është prekur nga një sëmundje e rëndë në ezofag. bw

Lajmet me interesante

Lajmet e fundit

ARKIVA E LAJMEVE

Kliko këtu për të parë arkivën e lajmeve

Send this to a friend