Në hapje të aktivitetit një suprizë e këndshme për të gjithë ishte ardhja e Minisitres së Emigracionit dhe Shtetësisë së Ontarios Znj.Laura Albanese, tashmë mike e shqiptareve e jo vetëm në Kanada.
Shoqata Shqiptaro Kanadeze organizoi një aktivitet shumë dinjitoz rreth krijimtarisë së shkrimtares dhe publicistes Eglantina Mandia dhe gazetares e publicistes Sanije Gashi. Shkrimtarja, publicistja dhe mësuesja znj.Eglantina Mandia, kishte ardhur enkas nga Winsdor, ON ku jeton prej shume vitesh, ndersa znj.Gashi u paraqit ndërmjet skype dhe ndoqi komplet veprimtarinë.
Aktivteti u hap me këngën e mbretëreshës së këngës shqiptare Vaçe Zela për Gjyshen, përderisa aktiviteti u zhvillua në prag të ditës së nënës ku të gjitha grave ju shpërndanë trëndafila të kuq dhe nën tingujt e të madhes Vace Zela auditori përshëndeti znj.Gashi, një suprizë e bukur për atë dhe për të gjithë pjesëmarrësit.Gjatë gjithë ditës ishe programuar të dëgjoheshin këngët e zgjedhura të dy mbretëreshave të këngës shqipe, Vaçe Zela dhe Nexhmije Pagarusha,ndërsa mbretëresha e valles shqiptare Lili Cingu “Nder i Kombit” ishte prezent në aktivitet.
Në këtë aktivitet Ambasada e Kosovës u përfaqësua me sekretaren e parë të Ambasadës znj.Blerta Ademi, merrnin pjesë gra e vajza, gjyshe nga gjithë trevat shqiptare traditë në vazhdimësi e Shoqatës Shqiptaro Kanadeze. Ishte si gjithnjë prezente Pasqyra Shqiptare nëpërmjet operatorit Fjordi Spahiu
Aktivtetin e hapi Presidentja e Nderit, Dr.Ruki Kondaj ku ftoi shkrimtaren Mandija dhe të gjitha gratë e bordit Arta Tafaj, Irma Luli, Irene Breznica, Brunilda Mersini, Amarda Pone, mësuesen e gjuhës shqipe Mirka Hallidri të zinin vendet për të filluar referimet rreth krijimtarisë së zonjave të nderuara.Në hapje të aktivitetit një suprizë e këndshme për të gjithë ishte ardhja e Minisitres së Emigracionit dhe Shtetësisë së Ontarios Znj.Laura Albanese, tashmë mike e shqiptareve e jo vetëm në Kanada. Vogëlushja Lorisa Toqani e ardhur me mamin e saj Vjollca i dhuroi lule znj.Ministre Laura Albanese.
Znj.Kondaj theksoi se jemi këtu për të promovuar krijimtarinë e dy zonjave të mëdha të kulturës shqiptare znj.Mandija dhe znj. Gashi si dhe duke falenderuar ardhjen e minisitres si një vlerësim për aktivitetin dhe shoqatën organizatore e këtij aktiviteti.Ajo midis të tjerash theksoi se të dy zonjat shkrimtare, përveçse intelektuale të njohura, janë midis tyre edhe mike shumë të mira. Znj.Mandija, tha zonja Rukaj, e ka botuar librin e parë me 1969 dhe znj.Sanije e ka filluar karierën si gazetare më 1965. Në publicistikën e zonjës Eglantina Mandia ka një vend të veçantë zonja Sanije Gashi, edhe esseja “Mirë u Pafshim në Prishtinë” botuar në librin e zonjës Eglantina Mandia Fytyra e Dashurisë, i kushtuhet zonjës Gashi, ndërsa në librin e Sanije Gashit kushtuar grave të shquara shqiptare, është një portret që sjo ia kushton shkrimtares Eglantina Mandija. Ky është një tregues shumë i qartë i kësaj miqësie e bashkëpunimi 40 vjeçar.
Zonja Albanese i përshendeti pjesëmarrësit dhe shkrimtaret dhe e quajti me vlerë të njihen figura të tilla të çmuara nga komuniteti nëpërmjet këtyre aktivteteve.Ajo theksoi se gjatë krizës Kosovare 1999 ka qenë gazetare në OMNI 1 dhe ka raportuar rreth ngjarjes, ndërsa librin e e zonjës Gashi e quajti një testament me shumë vlerë dhe premtoi që patjetër do ta lexojë. Zonja Laura si gjithnjë tregoi për origjinën e familjes së saj nga rajonin i Pulias ku ka arbëreshë të shpërngulur rreth 6 shekuj me parë.Një kopje e librit të terrorit ndaj popullsisë së Kosvës 1998-1999 në anglisht ju dorezua Ministres Albanese si dhe një kopje të librit po në anglisht ju dorëzua znj.Blerta Ademi për znj.Anita Vandelbeld, deputete në Ottawa dhe kryetare e grupit të miqësisë Kosovë-Kanada.
Aktiviteti vazhdoi sipas programit ku u lexuan në anglisht citime të Presidentit Bill Clinton nga zv/finacierja dhe antare e bordi Irene Breznica, citim të Hillary Clinton(Senatore) nga e reja Adelian Breznica, citim të Madeleine Albright ( Sekretare Shteti) për fëmijët e Kosovës nga Fikrije Selmani, antare e shoqatës dhe të gjitha shoqëruan me zë këngën për femijët e Kosovës ”Children of Kosova” përshkruar me një emocion shumë të madh.Nderkaq dy shkrimtaret falenderuan Minisitren Albanese për ardhjen dhe fjalën e saj gjithë peshë duke e shoqëruar ministren me duartrokitje dhe me tingujt e kengës së Bareshës të Mbretëreshës së kengës shqipe Nexhmije Pagarush u percoll ministria Albanese.
Program vazhdoi më tej me fjalën përshëndetëse të znj.Blerta Ademi e cila falenderoi organizatorët për këtë organizim dhe zgjedhje kaq të bukur dhe tregoi kënaqësinë që mori pjesë në këtë aktivitet plot vlerë.
U vazhdua me Biografite e shkrimtareve për znj.Gashi nga zv/sekretarja Irma Luli e cila me një lexim te qartë e perciolli tek auditori dhe të znj.Mandija nga antare e bordit Brunilda Mersinaj e cila përmes emocionesh e dha mesazhin e saj të plotë. Për librin e Sanijes bëri një përshkrim të detajuar Dr.Ruki Kondaj, e cila theksoi se ky emër që më emocioni aq shumë sa pashë online në VOA rreth librit të saj “Terrori 1998-1999, një emër I madh në gazetari, gazetarja me penë të artë, e burgosura e regjimit serb 1992, e cila nuk foli kurrë për vete dhe as e përshkroi në këtë libër historinë e saj të trishtë, kjo është zonja e madhe e kulturës shqiptare Sanije Gashi dhe duke kaluar në ngjarjet e librit, ngjarje plot tmerr, salla gjithë kohës ishte e përlotur nga ato tmerre të përshkruara me hollësi siç thotë autorja pa I zbukuruar fare.
Është ndër të parat gazetare shqiptare të Kosovës dhe më e njohura, që bën gazetari aktive plot 53 vjet, e cila arriti të bëhej emër me konsideratë përmes shkrimeve që kishin për qëllim ngritjen e gruas shqiptare në çdo pikëpamje.
Për librin e znj.Eglantina “Fytyra e Dashurisë” foli financierja, antare e bordit Arta Tafaj, e cila përshkroi me shumë mirësi mënyrën e të shkruajturit aq bukur nga zonja Eglantina dhe emocioni që të përshkron kur lexon tregimet e saj, për bukurine e fjalës së perdorur dhe lexoi një shkrim tejet të bukur e emocionues. Zysh Eglantine para ca vitesh shkon në gjimnazin ku ka dhënë mësim dhe ben apelin e nxënësve të saj si dikur që ka mbetur në nje kujtesë të bukur si për atë edhe për ish nxënësit e saj. Për librin e grave të shquara të Znj.Gashi foli antarja më e re e bordit Amarda Pone e cila e përshkoi me shumë ëmbëlsi penën e Sanije Gashit për grate e shquara të kombit.Vëtem një grua e shquar si Sanije Gashi mund të përshkuajë aq bukur vlerat e grave të shquara.
Gjate aktivtetit pati edhe pjese leximi -citime të kryeministrit angles Tony Blair,e lexuar nga nderi I kombit Liliana Cingu, U rezituan poezi të poetit dhe diplomatit Visar Zhitit për Kosovën dhe poetit Xhevair Spahiu në këtë libër dhe ndermjet zerit melodioz dhe të veçantë të ish spiekres së TVSH znj. Antigoni Papastathi, regjistruar enkas për shkrimin e Eglantina Mandias “Mirupafshim Prishtine” u mbyll ky aktivitet I bukur e plot emocion si rralë ndonjëherë dhe me plot falenderime nga keto rrëfime aq të bukura po dhe shume prekese.Në takim merrte pjesë dhe familja e znj.Eglantina Mandija ardhur enkas nga Amerika si dhe mike të saj nga Toronto ku një mike e saj Sonila, falenderoi organziatorët për këtë aktivitet kaq të bukur duke vazhduar pastaj me një drekë bufe nën tingujt e muzikes së përzgjedhur enkas për këtë event.Diana Gërxhaliu, antare e shoqatës dhuroi një çentro artizanale të traditës shqiptare për shoqatën si dhe ribëri antarësimin duke dhënë një mësazh shumë të mirë për këdo në sallë.
Në mbyllje dr.Kondaj falenderoi koleget e bordit për organizmin dhe bashkëpunim të shkëlqyer, bordin dhe drejtuesit kryesorë të shoqatës dhe këshillin e nderit për mbështetjen e fuqishme për këtë event, dy antarët e bordit present Leonardin dhe Besin për ndihmën e dhënë, të gjitha zonjat e zonjushat e nderuara që me pjesëmarrjen e të gjithave e realizuam me sukses këtë aktivitet, shkrimtaret dhe znj. Blerta Ademi,
Falenderoi sponsorat e këtij eventi, së pari Shoqatën Shqiptaro Kanadeze, Iljaz Lokun, Rexhep Ferati, Amarda Pone, Xhuli Qeziqi, Ruki Kondaj, Brunilda Mersinaj, I përhershmi Perparim Kapllani me Albany Pizza, Old Mill Pastry and Deli-Nazim Qafleshi, European Pattiserie- Bruna e Adi Brari.
Falenderim të veçante për Pasqyren Shqiptare e përhershme si gjithnjë,fotografin vullnetar që vjen për herë të parë Rubin D Photografy, të gjitha ato që mundësuan leximin e pjesëve të përzgjedhura si e madhja Liliana Cingu, të rejat Ma rsida Geziqi, Enina Luli, Adelina Breznica si dhe Fikrije Selmani etj.
Biografia e shkrimtares, publicistes dhe mësueses Eglandina Mandia
Eglantina Mandia,ka lindur ne Tirane, 1936.
Pasi mbaroi shkollen Pedagogjike “17 Nentori” filloi punen ne gazeten “Zeri I Rinise” ne faqen letrare te saj me shef shkrimtarin e njohur JAKOV XOXA, nje baba fisnik dhe I kujdeshem per te rinjte e talentuar te asaj kohe,po edhe nje mentor per bashkepunetoren e re,qe sapo kishte hedhur hapat e para ne fushen e letrave.
Me pas, pasi mbaroi UNIVERSITETIN,e Tiranes ne degen gjuhesi histori(1959) filloi punen si mesuese e historise ne Gjimnazin”Sami Frasheri” te sapo krijuar.Dhe me vone ne Gjimnazin “Partizani”
Ishte njekohesisht nje publiciste e apasionuar ne shtypin periodik te kohes.
Keshtu jeta e saj aktive midis familjes mesueses dhe letersise,e ndihmoi te plotesonte thellimin ne te VERTETEN,te cilen ajo e pati divize ne krijimtarine e saj me epistulatin e popullit te mencur shqiptar” ME E VESHTIRA RRUGE E JETES ESHTE RRUGE E SE VERTETES”.
Qysh ne libri i saj i pare TREGIM PER TY, 1969,u duk se ishin vendosur keto shina,aq sa ishte e mundur per cdo krijues ,qe desheronte te shprehte te verteat njerezore.(me haraç ditirambesh,sigurisht)
Dhe me te vertete ne menyre teper brutale autorja u perball,kur u pezullua ne proven gjenerale ne Teatrin “Cajup” te Korces,1976,drama” DUKE MPOSHTUR VDEKJEN”,e cila pati nje odise te gjate,sa edhe kur u botua liber,ministrja e aresimit desh te dergonte ne kartuc.
Po kishte edhe ne ate kohe ca gra trime si Shpresa Kamani nendrejtoresha e ndermarjes se botimeve,qe iu kundervu injoraces e frikes,e libri doli ne saj te saj.
Po autorja nuk i u afrua me Teatrit.
Botoi dy romane,”Jeta dhe motrat” e saj e “Nje pritje e gjate” me tema familjare.
Librin me publicistika,”Ne cdo pellembe te Tokes sime”.
“Lisat e Medhenj”me teme heroizmin e gjysmes tjeter te ndare te Kombit,KOSOVEN,me grate me trime se burrat,si Shote Galica,e gruaja e Bajram Currit,e familja e Isa Boletini,frymezuar nga intervista me bashkeluftetare,e femije, si Rahime Radisheva,mbesa e Azem Galices.te shperngulur ne Shqiperi,nga masakrat Serbe..ne vitet 20 te shekullit te kaluar.
Ne fillim te viteve 90,per pese vjet me rradhe ngrumbulloi materialet ne Arkivin e Shtetit, Spitalin onkologjik te Tiranes, dhe bashke vujtesit e disidentes dhe shkrimtares se pare te letrave shqipe,Musina Kokalarit,se ciles i dedikoi,biografine e lerarizuar, “SONATA E HENES” botuar ne vitin 1995,e ribotuar ne vitin 2016.
Ne vitin 1999,botoi librin TEMPULLI I SHPRESAVE,per deshmorin e monumenteve te kultures,Kamber Myrteza Benja,vrare ne Pojan ne 4 Qershor 1916,nga austriaket,se bashku me dy oficere te rinj,Abaz Taushani dhe Izet Manastiliu.,sepse kundershtuan marrjen e veprave te zbuluara nga arkeloget,qe ne fillim te shekullit te 20.
Edhe ky liber u ribotua me rastin e 100 vjetorit te vrasjes,2016.,e ndodhet edhe ne librarine e Kongresit Amerikan se bashku me Sonaten e Henes,e Shtepia buzedetit.
Ne vitin 2002,Eglantina botoi librin me tregime,ARRATIA E ZOGJVE,I cili u perkethye ne gjuhen angleze nga Jonia Tamburi,keto libra autorja i ka sjelle ,per tu a dhuruar femijeve te shkollave ne Toronto.
Ne vitin 2004,u botua permbledhja,tregime,novela,drama,SHTEPIA BUZEDETIT,qe u pasua nga,FYTYRE E DASHURISE,(rrefime te jetuara 2014) dhe Libri LAMTUMIRA E MJELLMES ( drame,tregime e novela te zgjedhura,2017)
Qysh nga viti 1997 Eglantina jeton ne Windsor Ont,Kanada
Nje veprimtari vertet mbreselenese, e organizuar shume mire, per dy personalitete femerore qe kam pase fatin ti njoh personalisht, znj Eglantina si mesuese imja ne gjimnaz dhe znj Sanie si gazetare. U jam shume mirenjohes te dyjave per punen e vyer qe kane bere e bejne duke sherbyer njekohesisht si model ne fushen krijuese, morale, shoqerore, atdhetare.b
Doja te shprehja konsideraten time per shoqen e fëmijerise Rukije Kondaj, një komuniste e devotshme qe me pune e sakrifica jo dallavere të pa shembullta ka arritur rezultate te larta duke u bere edhe kryeministre e Kanadase.
Ne vlonjatet ndihemi te privilegjuar me arritjet e shoqes sonë te kudondodhur. Shoqja Rukije ka bere shume detyra ne jete sidomos ne Farmakollogji madje si si nje dietologe e klasit te pare ndaj ne mezipresim këtej nga Drashovica te hartoje si zooteknike e shquar ndonje diete per lopet e fermes sone.
Pak e dine se shoqja Rukije ka punuar ne Ministrine e Shendetesise kur ne pushtet u kthyen komunistet ne vitin 1997 dhe oer kete merita duhet te kete dhe shoku Fatos Nano pasi Ruki Kondaj u emerua ne keshillin mbikqyres te shoqerise publike farmaceutike shqiptare FuFarma dhe fale saj kjo shoqeri shkoj drejt privatizimit dhe falimentit dhe per rastesi ne kete moment duket se Rukija u be e arte dhe fluturoi drejt Kanadase. Te dhenat jane kontraditore me ato qe tregon shoqja Ruki por une orirem ti besoj vetem asaj sepse ajo eshte si gjiri i Vlores ku mund te prehesh pafundesisht mes bukurise dhe mençurise labe.
Vlora kurre nuk do ta haroje shoqen tone te rinse komuniste, mesuesen e popullit Ruki Kondaj dhe OBVLP si shprehese e deshirave te veteraneve do ti dergoje nje propozim Bashkise Vlore qe në Lungomare te vendoset një bust madheshtor i saj prej 6.4 m lartesi dhe OBSH te propozoje urgjent qe akademia suedeze ti jape çmimin Nobel të Shendetesise.
Ne e dime qe shoqja Rukije ka shume çmime e dekorata dhe e dime dobesine e saj per keto tani eshte radha e saj te zgjedhe…
* * *
I wanted to express my consideration for my childhood friend Rukije Kondaj, a devout communist who, with unprecedented work and sacrifice, has achieved high results by becoming the prime minister of Canada.
We in Vlonia feel privileged with the achievements of our ubiquitous friend. Friend Rukije has done many tasks in life, especially in Pharmacology, even as a first-class dietician, so we are looking forward to Drashovica drawing up a diet for the cows of our farm as an outstanding zootechnician.
Few know that friend Rukije worked in the Ministry of Health when the communists came back to power in 1997, and friend Fatos Nano should also have this credit, since Ruki Kondaj was appointed to the supervisory board of the public Albanian pharmaceutical company FuFarma, and thank her for this. the company goes towards privatization and bankruptcy and by chance at this moment it seems that Rukija became golden and flew to Canada. The data is contradictory to what my friend Ruki says, but I want to trust only her because she is like the bay of Vlora where you can rest endlessly between the beauty and wisdom of Laba.
Vlora will never forget our communist youth friend, the people’s teacher Ruki Kondaj and OBVLP as an expression of the wishes of the veterans will send a proposal to the Vlora Municipality that a 6.4 m high bust of her be placed in Lungomare and the WHO will propose urgent that the Swedish Academy give you the Nobel Prize for Health.
We know that friend Rukije has many awards and decorations and we know her weakness for these, now it’s her turn to choose…