Edhe pse kanë kaluar mijëra vite, bëmat, fitoret dhe betejat e Aleksandrit të Madh vazhdojnë të bëjnë bujë dhe të tërheqin vëmendjen e shumë historianëve. Heroi Ballkanas u bë figura më madhështore dhe më stratege që ka njohur bota. Të gjithë kemi lexuar për bëmat e tij, por ajo që diskutohet sot ashpër në mbarë botën është origjina e tij.
Por të gjitha aludimet duket se do të marrin fund, pasi këtë javë studiuesja e shquar italiane Lucia Nadin ka zbuluar ‘testamentin’ e Aleksandrit të Madh në të cilin ai i drejtohet popullit të Shkodrës duke ju dhënë atyre një territor në administrim si dhe duke ju drejtuar me fjalën se ai është “pinjoll i farës së ilirëve”, raporton “Ina”.
Dokumenti është publikuar nga studiuesja italiane e cila ka bërë një hulumtim shkencor për Aleksandrin e Madh.
Ja çfarë shkruhej në letër:
Unë Aleksandri, bir i Filipit, mbretit të maqedonasve, mishërim i monarkisë, krijues i Perandorisë Greke, biri i Zeusit, bashkëbisedues i Brahamanëve dhe i Pemëve, i diellit dhe hënës, triumfues mbi mbretëritë e Persëve e të Medëve, Zoti i Botës prej ku lind dhe ku perëndon dielli, nga Veriu në Jug, pinjoll i farës së shquar të popujve Ilirikë të Dalmacisë dhe Liburnisë dhe të popujve të tjerë të së njëjtës gjuhë që popullojnë Danubin dhe zonën qendrore të Thrakës, u sjell dashurinë, paqen dhe përshëndetjet e mija dhe të të gjithë atyre që ndjekin sun.dimin e botës.
Duke qenë se ju gjithmonë me jeni treguar të besës dhe të fortë e të pathyeshëm në bet.ejat e bëra krah meje, u jap dhe u dorëzojë juve në zotërim të lirë gjithë hapësirën e Akuilonit e deri në skaj të Italisë së Jugut.
Dëshmitar të këtij akti janë Atleti, logotheti i im, dhe 11 princa të tjerë, të cilët unë po i emërojë si trashëgimtarë të mi dhe të të gjithë Botës, meqenëse po shuhem pa lënë pasardhës.
Testamenti është zbuluar dhe përkthyer nga studiuesja italiane Lucia Nadin, të cilin ajo e ka paraqitur në hulumtimin shkencor, “Statuti de Scutari, della prima meta del secolo XVI con le addizioni fino al 1469″
Pershendetje dhe mirenjohje per kete shkrim-njoftim! Me vjen mire që po rishfaqet ky dokument i vyer per historine tone Ilire-shqiptare. Para pak vjtesh isha per vizzite ne Itali, pikerisht ne qytetin Legnnano te italise, ku nga shoqata e mergimtareve shqiptar “Urat e bashkimit”, m’u kerkua te them pak fjale me rastin e 100-vjetirit te pavaresiese. Une fjalen time e titullova: “Histria e shqiptarëve e lavdishme, Historia e Shqipërise me shume dhimbje”. Aty prmrnda disa nga figurat me te ndritura te races ilire-shqiptare, si fillim Aleksandrin e madh, Piron e Epirit, Perandor Kostandinin e Madh, qe nenshkroi aktin e njohjes se Krishterimit, Skenderbeun, Sami Frasherin, NeneTerezen, etj. Per Aleksandrin iu referova nje njoftimi te shkurter ne interenet, nga studiuesja italiane Luçia Nadin. Nuk e dija asgje per te, më parë. E besova qe ne fillim, sepse me erdhi mire, qe po dilte ne drite nje dokument me shume vlerë. Vone mesova se dikush kishte dyshime per kete zbulim, pasi nuk e kishte pare dokumentin. Edhe ketij i besova, por nuk u binda. Gjithmone ne biseda me miq e shoke e kam permendur, madje edhe ne disa shskrime publicistike, duke bere pyetej: Si nuk u be e gjalle Akadrmia Shqiptare ta kujtonte apo te organizonte nje diskutim, konference shkencore dhe te thuhej e verteta? Kush e pengonte dhe çfare fshihej ne kete tollovi thashethemesh te kurdisura nga dore e fshehte antishqiptare? Tani shtroj pyetjen: Ç’do te thone keqdashesit dhe mashtrruesit, apo “Hajdutet e historise”, siç i kam emertuar ne nje shkrimin tim te disa viteve te shkuar? Jam i lumtur qe keta “Hajdut të historisë”, tani po tronditen, sepse u iken nga dora nje legjende lavdie, te grabitur e te shitur sikur eshte e tyre. Mirenjohje shkruesit dhe admirim per studiuesen Luçia Nadin.