Asambleja Politike e Partisë Popullore Europiane (EPP) miratoi mesditën e së premtes, Rezolutën e dytë brenda një jave ku shpreh shqetësimet e saj, lidhur me gjendjen aktuale politike në Shqipëri, kapjen e shtetit nga krimi, kufizimin e së drejtës së opozitës nëpërmjet persekutimit politik ndaj liderëve të saj, nën një peisazh të përkeqësuar politik me afrimin e zgjedhjeve parlamentare të vitit 2025.

Në Rezolutë theksohen lidhjet ndërmjet trafikut të drogës dhe krimit të organizuar me elitën politike dhe me zyrtarët e zbatimit të ligjit, duke shfrytëzuar ekonominë dhe kuadrin politik të Shqipërisë për pastrimin e parave.

Dështimin për të arritur një marrëveshje për reformën zgjedhore, duke rezultuar në progres minimal në zbatimin e rekomandimeve të pazgjidhura nga OSBE/ODIHR dhe Komisioni i Venecias, ku të gjitha palët ranë dakord për ndryshimet zgjedhore që lejojnë veçanërisht votimin nga jashtë. Këto kishin për qëllim të ishin në përputhje me vendimet e Gjykatës Kushtetuese.

Korrupsionin dhe mungesën e zgjedhjeve të lira dhe të ndershme sipas standardeve të OSBE-së.

Zvogëlimi i hapësirës për rolin mbikëqyrës parlamentar të opozitës; mungesën e ndërtimit të një kulture parlamentare konstruktive duke nxitur konsensusin midis të gjithë aktorëve politikë dhe duke mbështetur të drejtat dhe përgjegjësitë e opozitës. Pamjaftueshmërinë për të siguruar një funksionim të duhur të institucioneve demokratike në vend, duke përfshirë një pluralizëm të qëndrueshëm, opozitë konkurruese dhe një dialog politik të brendshëm dhe ndërpartiak;

Në Rezolutë ngrihet shqetësimi për: “Çdo persekutim politik i supozuar i liderëve të opozitës, deputetëve dhe zyrtarëve të pushtetit vendor, duke u përballur me kufizime të motivuara politikisht të të drejtave të tyre civile”.

Në rezolutën e miratuar thuhet se: “Partia Popullore Evropiane (EPP) i kërkon autoriteteve shqiptare që të zbatojnë menjëherë reformat e kërkuara nga BE për të mbrojtur të drejtat e njeriut dhe për të siguruar një gjyqësor të pavarur dhe të paanshëm, pa ndërhyrje politike; zgjedhjet e lira dhe të ndershme përbëjnë shtyllën themelore të qeverisjes demokratike, duke kërkuar garanci për pavarësinë e administratës publike nga partia në pushtet”.

EPP do të monitorojë nga afër zhvillimet në Shqipëri, duke mbështetur partitë e saj anëtare në zgjedhjet e ardhshme dhe duke mbrojtur aspiratat e Shqipërisë për në BE. EPP rithekson mbështetjen e saj të fortë për integrimin evropian të Shqipërisë dhe ndjekjen e popullit shqiptar për një të ardhme të lirë dhe demokratike.

Rezoluta mbi Shqipërinë e paraqitur nga Partia Demokratike e Shqipërisë (PD) në Asamblenë Politike të PPE-së

Duke konsideruar vullnetin e fortë dhe aspiratat europiane të popullit shqiptar dhe të partive shqiptare anëtare të PPE-së;

Duke njohur rezultatin e konferencës së dytë ndërqeveritare me Shqipërinë, të mbajtur më 15 tetor 2024, e cila shënoi hapjen e negociatave për grupin e parë të kapitujve themelorë me vendin;

Duke iu referuar Raportit Përfundimtar të OSBE/ODIHR mbi Zgjedhjet Vendore në Shqipëri (2023) dhe Zgjedhjet Parlamentare 2021[1];

Duke iu referuar Indeksit të Perceptimit të Korrupsionit të Transparency International për 2023[2]; Indeksit të Projektit Botëror të Drejtësisë 2024[3]; Raporteve të Departamentit të Shtetit të SHBA mbi Praktikat e të Drejtave të Njeriut: Shqipëria 2023[4];

Duke pasur parasysh që PPE mirëpriti vendimin e Këshillit Europian për hapjen e negociatave për Klasterin 1 me Shqipërinë, të kushtëzuar nga zbatimi i reformave të nevojshme demokratike;

Për këtë arsye, Partia Popullore Evropiane (PPE):

Mbështet fuqimisht mbrojtjen e shtetit të së drejtës dhe integritetit institucional si shtylla themelore të një shoqërie demokratike;Rezoluta mbi Shqipërinë e paraqitur nga Partia Demokratike e Shqipërisë (PD) në Asamblenë Politike të PPE-së

Duke konsideruar vullnetin e fortë dhe aspiratat europiane të popullit shqiptar dhe të partive shqiptare anëtare të PPE-së;

Duke njohur rezultatin e konferencës së dytë ndërqeveritare me Shqipërinë, të mbajtur më 15 tetor 2024, e cila shënoi hapjen e negociatave për grupin e parë të kapitujve themelorë me vendin;

Duke iu referuar Raportit Përfundimtar të OSBE/ODIHR mbi Zgjedhjet Vendore në Shqipëri (2023) dhe Zgjedhjet Parlamentare 2021[1];

Duke iu referuar Indeksit të Perceptimit të Korrupsionit të Transparency International për 2023[2]; Indeksit të Projektit Botëror të Drejtësisë 2024[3]; Raporteve të Departamentit të Shtetit të SHBA mbi Praktikat e të Drejtave të Njeriut: Shqipëria 2023[4];

Duke pasur parasysh që PPE mirëpriti vendimin e Këshillit Europian për hapjen e negociatave për Klasterin 1 me Shqipërinë, të kushtëzuar nga zbatimi i reformave të nevojshme demokratike;

PPE shpreh shqetësimet e saj lidhur me:

Gjendjen e integritetit institucional, të pasqyruar në korrupsionin endemik dhe mungesën e zgjedhjeve të lira dhe të ndershme sipas standardeve të OSBE-së;

Përballjen e vazhdueshme politike, duke shprehur shqetësim për zvogëlimin e hapësirës për rolin mbikëqyrës parlamentar të opozitës; nxit angazhimin për dialog dhe forcimin e institucioneve e procedurave demokratike përmes bashkëpunimit ndërpartiak dhe brendapartiak konstruktiv, respektit të ndërsjellë, konsultimeve gjithëpërfshirëse me shoqërinë civile dhe vendimmarrjes transparente;

Mungesën e ndërtimit të një kulture parlamentare konstruktive përmes nxitjes së konsensusit ndërmjet të gjithë aktorëve politikë dhe respektimit të të drejtave e përgjegjësive të opozitës;

Pamjaftueshmërinë për të siguruar funksionimin e duhur të institucioneve demokratike në vend, përfshirë pluralizmin e qëndrueshëm, opozitën konkurruese dhe dialogun politik të brendshëm dhe ndërpartiak;

Çdo përndjekje të pretenduar politike të liderëve të opozitës, deputetëve dhe zyrtarëve vendorë, duke u përballur me kufizime të motivuara politikisht të të drejtave të tyre civile;

Lidhjet ndërmjet trafikut të drogës dhe krimit të organizuar me elitën politike dhe zyrtarët e zbatimit të ligjit, duke shfrytëzuar ekonominë dhe kuadrin politik të Shqipërisë për pastrim parash;

Dështimin për të arritur një marrëveshje mbi reformën zgjedhore, duke sjellë progres minimal në zbatimin e rekomandimeve të papërfunduara nga OSBE/ODIHR dhe Komisioni i Venecias, duke kujtuar se të gjitha palët ranë dakord për ndryshimet zgjedhore që lejojnë, në veçanti, votimin nga jashtë. Këto synonin përmbushjen e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese;

Përkeqësimin e ndjeshëm të peizazhit politik teksa afrohen zgjedhjet parlamentare të vitit 2025, të shënuar nga standarde të dobësuara zgjedhore dhe duke kujtuar paligjshmërinë e përdorimit të burimeve publike gjatë fushatave zgjedhore;

Këto veprime që kanë zvogëluar më tej të drejtat kushtetuese të opozitës në Parlament, duke reflektuar shkelje më të gjera ndaj deputetëve të opozitës.

Prandaj, Partitë Popullore Europiane (PPE):  

• Mbështetin fort ruajtjen e shtetit ligjor dhe integritetit institucional si gurë themeli të një shoqërie demokratike;
• U bëjnë thirrje autoriteteve kombëtare që të respektojnë angazhimet e Shqipërisë për të drejtat kushtetuese dhe standardet demokratike ndërkombëtare, duke siguruar një mjedis të drejtë dhe të hapur për të gjithë aktorët politikë dhe pa ndjekje penale apo frikësim të opozitës, sidomos me afrimin e zgjedhjeve;
• Nxisin qeverinë që të intensifikojë përpjekjet për të vendosur përparim të besueshëm dhe transparent në luftën kundër krimit të organizuar, trafikut të drogës dhe pastrimit të parave, duke siguruar që veprimet të mbeten të paanshme dhe të mos shënjestrojnë opozitën;
• Shprehin mbështetjen e tyre të palëkundur për përpjekjet e Partisë Demokratike drejt anëtarësimit në BE dhe përkushtimin e saj për të siguruar zgjedhje të lira dhe të ndershme, duke njohur rolin e tyre në ruajtjen e qeverisjes demokratike dhe mbrojtjen e të drejtave themelore, si dhe thekson të drejtën legjitime të opozitës për protesta paqësore.
• Nxisin Parlamentin Shqiptar të intensifikojë përpjekjet e tij në mbështetje të Komisionit për Reformën Zgjedhore për të nxitur një Kod Zgjedhor më gjithëpërfshirës e të plotë, duke theksuar nevojën për të trajtuar të gjitha rekomandimet prioritare të përcaktuara nga OSBE/ODIHR dhe duke theksuar se plani i veprimit i qeverisë duhet të përfshijë reforma zgjedhore të bazuara në udhëzimet e OSBE/ODIHR-it;
• Nxisin autoritetet shqiptare të zbatojnë menjëherë reformat e kërkuara nga BE-ja për të mbrojtur të drejtat e njeriut dhe për të siguruar një sistem gjyqësor të pavarur dhe të paanshëm, të lirë nga ndërhyrjet politike;
• Nënvizojnë se zgjedhjet e lira e të ndershme përbëjnë shtyllën themelore të qeverisjes demokratike, duke bërë thirrje për garanci në pavarësinë e administratës publike nga partia në pushtet.
PPE do të vëzhgojë nga afër zhvillimet në Shqipëri, duke mbështetur partitë e saj anëtare në zgjedhjet e ardhshme dhe duke ofruar mbështetje për aspiratat e Shqipërisë për anëtarësim në BE. PPE thekson mbështetjen e fortë për integrimin europian të Shqipërisë dhe përpjekjet e popullit shqiptar për një të ardhme të lirë e demokratike.
[1] https://www.osce.org/files/f/documents/d/d/553972.pdf

[2] Shqipëria – Transparency.org e rendit Shqipërinë në vendin e 98-të nga 180 vende dhe më të korruptuarit në Europë, një studim i muajit të kaluar tregon se 52% e qytetarëve të saj marrin ryshfet nga administrata shtetërore.

[3] https://worldjusticeproject.org/rule-of-law-index/country/2024/Albania/ që e rendit Shqipërinë në vendin e 106 (nga 142 vende) për Kufizimet e Pushtetit Qeveritar; 107 për Mungesë të Korrupsionit, 114 për Rregulloren dhe Zbatimin; 101 për drejtësinë civile, dhe 92 për drejtësinë penale; dhe 106 për ndërhyrjen e qeverisë në drejtësinë penale

[4]https://www.state.gov/reports/2023-country-reports-on-human-rights-practices/albania/

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky thotë se përdorimi i raketës së re balistike nga Rusia në Dnipro të enjten tregon një “përshkallëzim të qartë dhe të ashpër” të luftës.

“Përdorimi i një rakete balistike kundër Ukrainës sot është edhe më shumë provë se Rusia nuk ka interes për paqen”, tha Zelensky në fjalimin e tij mbrëmjen e së enjtes.

Sipas tij, ky ishte “hapi i dytë” i liderit rus në përshkallëzimin e luftës, pas më shumë se 10 mijë ushtarëve koreano-veriorë që iu bashkuan luftës.

Zelensky tha se Putin “i shpërfill thirrjet nga Kina, Brazili, vendet evropiane, Shtetet e Bashkuara dhe të tjerët” dhe se ai po bën gjithçka për të zgjatur konfliktin që filloi më shumë se një mijë ditë më parë.

“Bota duhet të përgjigjet,” tha ai, duke thënë se “mungesa e reagimeve të ashpra ndaj veprimeve të Rusisë dërgon një mesazh se një sjellje e tillë është e pranueshme”.

“Rusia duhet të detyrohet në paqe të vërtetë, e cila mund të arrihet vetëm me forcë. Përndryshe, do të ketë sulme, kërcënime dhe destabilizime të pafundme ruse – jo vetëm kundër Ukrainës.” sn

Ukraina thotë se Rusia lëshoi një raketë balistike ndërkontinentale gjatë natës, duke shënjestruar qytetin Dnipro në pjesën qendrore-lindore të vendit. Kjo është hera e parë që Moska përdor një raketë të tillë gjatë luftës.

Raportimet e Forcës Ajrore të Ukrainës për sulm rus me raketë balistike ndërkontinentale pasuan sulmet e Ukrainës me raketa amerikane dhe britanike ndaj objektivave brenda Rusisë këtë javë, pavarësisht paralajmërimeve nga Moska se një veprim të tillë do ta konsideronte si përshkallëzim të madh në luftën 33-muajshe.

Forca Ajrore e Ukrainës, mëngjesin e 21 nëntorit, tha se trupat ruse sulmuan Dnipron me lloje të ndryshme raketash, duke përfshirë edhe lëshimin e një rakete balistike ndërkontinentale.

Rusia, e cila e pushtoi Ukrainën në shkurt të vitit 2022, nuk komentoi menjëherë mbi deklaratën e Forcave Ajrore.

Rusia, gjithashtu, lëshoi një raketë hipersonike Kinzhal dhe shtatë raketa lundruese Kh-101, nga të cilat gjashtë u rrëzuan, tha Forca Ajrore e Ukrainës.

Raketat balistike ndërkontinentale (ICBM) janë armë strategjike të dizajnuara për të shpërndarë koka bërthamore dhe janë një pjesë e rëndësishme e mbrojtjes bërthamore të Rusisë.

Ukrainasit nuk specifikuan se çfarë lloj koke kishte raketa apo çfarë tipi rakete ishte. Nuk ka asnjë sugjerim nëse ajo ishte e pajisur me armë bërthamore.

Sipas autoriteteve lokale, një ndërmarrje industriale u dëmtua në Dnipro për shkak të goditjes, dhe dy zjarre shpërthyen gjithashtu në qytet.

Kryetari i Bashkisë së Dnipros, Borys Filatov, shtoi se ndërtesa e Qendrës për rehabilitimin e personave me aftësi të kufizuara u dëmtua nga bombardimet.

Ky zhvillim ndodh ndërsa lufta ka marrë një dimension gjithnjë e më ndërkombëtar me mbërritjen e trupave të Koresë së Veriut për të ndihmuar Rusinë në fushën e betejës.

Një ditë më parë, Ambasada e SHBA-së në Ukrainë raportoi se kishte marrë “informacione specifike” për një sulm të mundshëm të rëndësishëm ajror rus më 20 nëntor. Si masë paraprake, Ambasada u mbyll. Më pas, misionet diplomatike të Spanjës, Italisë dhe Greqisë njoftuan gjithashtu mbylljen për vizitorët më 20 nëntor. REL

Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Kiev ka pranuar informata për mundësinë e një sulmi të madh ajror të mërkurën, dhe si pasojë do të mbyllet përkohësisht, njoftoi Departamenti amerikan i Shtetit për Çështjet Konsullore.

“Ambasada do të mbyllet dhe punonjësit e Ambasadës janë udhëzuar të strehohen në vend, si masë parandaluese”, tha Departamenti në një komunikatë të publikuar në uebsajtin e Ambasadës amerikane në Kiev.

“Ambasada amerikane i këshillon shtetasit amerikanë të jetë të gatshëm për strehim të menjëhershëm në rast se njoftohet për ndonjë sulm ajror”, tha ajo.

Kjo nuk është hera e parë që Ambasada amerikane në Kiev mbyll dyert nga rreziku i sulmeve ajrore.

Ky njoftim vjen një ditë pasi Ukraina i përdori raketat amerikane me rreze të gjatë, ATACMS, për të kryer sulme në tokën ruse, duke e shfrytëzuar lejen që administrata në largim e presidentit amerikan, Joe Biden, ia dha në ditën e 1.000-të të luftës.

Rusia ka muaj që e paralajmëron Perëndimin se, nëse Uashingtoni e lejon Ukrainën të hedhë raketa amerikane, britanike dhe franceze thellë brenda Rusisë, atëherë Moska do t’i konsiderojë këto vende anëtare të NATO-s si të përfshira drejtpërdrejt në luftën në Ukrainë.

Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, tha në tetor se Moska do të përgjigjet, nëse Ukraina sulmon me armë amerikane thellë brenda Rusisë.

Të martën, Putini e ndryshoi doktrinën bërthamore të Rusisë, duke e rritur rrezikun për sulme bërthamore në një kohë kur tensionet mes Rusisë dhe Perëndimit kanë arritur pikën më të lartë në 50 vjetët e fundit. REL

Organizata më e madhe e partive të qendrës së djathtë ka miratuar rezolutën ku dënon narkoregjimin e Edi Ramës në Tiranë, si dhe burgosjen e liderëve të opozitës.

Në tekstin e plotë të rezolutës theksohet se kjo organizatë ndërkombëtare e partive të djathta, do të qëndrojë në mbështetje të partive anëtare në zgjedhjet e ardhshme dhe do të mbështesë të ardhmen evropiane të Shqipërisë.

CDI shprehet gjithashtu se Shqipëria është një vend ku të gjithë pushtetet janë përqëndruar në duart e një përsoni të vetëm, Edi Ramës, dhe se zgjedhjet janë kthyer në një fasade. Organizata madje e krahason Shqipërinë me vende si Bjellorusia, Tunizia etj, ku udhëheqësit e opozitëve përndiqen politikisht nga pushteti dhe kërcënime të drejtpërdrejta.

CID është grupi kryesor politik ndërkombëtar, i përbërë nga 109 parti politike nga 83 vende. Anëtarët e saj janë kryesisht nga Evropa dhe Amerika.

Divizioni evropian i CDI-së është Partitë Popullore Evropiane (EPP), aktualisht grupi më i madh politik evropian.

Rezoluta e miratuar nga 108 partite e djathta

Rezoluta e plotë:

CDI qëndron fuqimisht për respektimin e shtetit të së drejtës dhe integritetin institucional si shtylla kurrizore e shoqërive demokratike. Nën qeverisjen socialiste 12-vjeçare në Shqipëri, të gjitha pushtetet janë përqendruar në duart e një personi dhe zgjedhjet periodike janë thjesht një fasadë. E ngjashme me situatat në Bjellorusi dhe Tunizi, udhëheqësit e opozitës, anëtarët e parlamentit dhe qeverisja lokale nga opozita përballen me ndjekje politike dhe burgim, si dhe kërcënime të drejtpërdrejta dhe përpjekje për jetën e tyre.

Është shqetësuese korrupsioni i shfrenuar, si dhe lidhjet dhe ndikimet problematike të krimit të organizuar. Trafikimi i drogës dhe krimi i organizuar, të ndërthurura ngushtë me kartelat e drogës në Amerikën Latine që kanë depërtuar në shumë vende evropiane, po përdorin ekonominë dhe peizazhin politik shqiptar për pastrim parash, duke treguar një përzierje shqetësuese të shtetit dhe ndërmarrjes kriminale. Zbulimet e fundit nga autoritetet belge ekspozojnë në mënyrë alarmante lidhjet e drejtpërdrejta midis rrjeteve të krimit të organizuar me drejtuesit e Partisë Socialiste dhe zyrtarët e zbatimit të ligjit.

Regjistrimet e rrjedhura dhe dokumentet ilustrojnë një përpjekje të koordinuar midis organizatave kriminale dhe zyrtarëve qeveritarë për të emëruar njerëzit e tyre si deputetë, ministra të punëve të brendshme, gjyqtarë, prokurorë, oficerë të lartë të policisë, zyrtarë të lartë dhe për të manipuluar zgjedhjet në favor të Partisë Socialiste. Kjo bashkëpunim ka krijuar një mjedis ku rrjetet kriminale përdoren për të blerë vota, për të frikësuar votuesit dhe për të manipuluar sistematikisht zgjedhjet.

Gjatë kohës në pushtet që nga viti 2013, shumica socialiste ka dështuar të adresojë rekomandimet e OSBE/ODIHR, të cilat kërkojnë masa urgjente për të parandaluar blerjen e votave, frikësimin e votuesve dhe keqpërdorimin e burimeve shtetërore. Kryeministri Rama ndryshoi në mënyrë të njëanshme kushtetutën, duke ndaluar të drejtën e partive të opozitës për të formuar koalicione. Me afrimin e zgjedhjeve parlamentare të vitit 2025, situata politike është përkeqësuar ndjeshëm, në kontrast të fortë me kushtet e vitit 2013, kur socialistët fituan zgjedhjet dhe ishte e mundur një rotacion pushteti.

CDI nënvizon nevojën për një gjyqësor të paanshëm dhe të pavarur shqiptar. Në këtë kontekst, ka shqetësime të ligjshme se institucionet kyçe, që supozohet të funksionojnë në mënyrë të paanshme si garantues të demokracisë dhe shtetit të së drejtës, në pjesën më të madhe janë kthyer në instrumente të fuqishme të shumicës socialiste për të shtypur kundërshtarët politikë.

Rastet e fundit të arrestimeve politike, burgimeve dhe ndjekjeve penale të udhëheqësve të opozitës, deputetëve dhe zyrtarëve të qeverisjes lokale disa muaj përpara zgjedhjeve të përgjithshme provojnë se Edi Rama dëshiron me çdo kusht një mandat të katërt. Vetëm pesë muaj përpara zgjedhjeve të ardhshme, të gjithë udhëheqësit e opozitës, të gjitha së bashku, përballen me ndjekje politike dhe burgime, si dhe kërcënime të drejtpërdrejta dhe përpjekje për jetën e tyre. Shqipëria është ndër vendet e pakta me të burgosur politikë: 1. Prof. Dr. Sali Berisha: President i PD-së dhe lider i opozitës.

Nën arrest shtëpiak politik për nëntë muaj si person nën hetim, pas një ankese të rreme të paraqitur nga drejtuesi i grupit parlamentar të Partisë Socialiste dhe urdhrit të përsëritur të Edi Ramës. Arrestimi i tij shtëpiak është në kundërshtim me Kushtetutën dhe Konventën Evropiane për të Drejtat e Njeriut. Kohët e fundit po përballet me akuza të motivuara politikisht për korrupsion pasiv, bazuar në gënjeshtra, dokumente zyrtare të falsifikuara, pa asnjë provë kriminale. Nuk ka asnjë shkelje ligjore, asnjë dëm publik dhe asnjë firmë nga Berisha, asnjë dëshmitar kundër tij; 2. Z. Ilir Meta: ish-president, ish-kryeministër dhe ish-kryetar i Parlamentit dhe aktualisht lider i Partisë së Lirisë (partia e dytë më e madhe e opozitës), është në burg si person nën hetim. U ndalua në rrugë, u arrestua brutalisht dhe u tërhoq e u godit në kokë nga policë me maska në një skenar të porositur; 3. Z. Fatmir Mediu, President i Partisë Republikane, ish-ministër i Mbrojtjes – përballet me ndjekje penale ndërkohë që Gjykata e Lartë e Shqipërisë hodhi poshtë çështjen “shpërdorim detyre” të Mediut në vitin 2009. Afati 10-vjeçar i parashkrimit për çështjen Mediu u përmbush në vitin 2019. Por Prokuroria e hapi çështjen në shkelje të afatit të parashkrimit dhe të gjykimit të dyfishtë; 4. Z. Ervin Salianji, deputet i PD-së dhe nënkryetar i grupit, i dënuar me një vit burg, bazuar në dëshmi të rreme dhe i akuzuar për deklarim të rremë, të cilin ai nuk e ka bërë kurrë; 5. Z. Fredi Beleri, deputet evropian, kryetar i zgjedhur i Himarës – i arrestuar dhe burgosur politikisht.

Gjyqësori nuk mund të përdoret si armë politike për të përgatitur terrenin për manipulimin zgjedhor, duke kujtuar taktikat e regjimeve autoritare. Paralajmërimi i Komisionit të Venecias në 2015 se reforma në drejtësi rrezikonte të bashkëpunohej nga partia në pushtet dhe të krijonte kaos brenda sistemit duket se është materializuar nën drejtimin e Ramës.

CDI nënvizon se injorimi i vullnetit të popullit, i shprehur qartë në zgjedhjet e fundit parlamentare, mund të çojë në një ulje të besimit në proceset demokratike tashmë të dobësuara dhe mund të shkaktojë një paqëndrueshmëri afatgjatë politike.

CDI dënon arrestimet dhe burgosjet e motivuara politikisht të liderëve, deputetëve dhe zyrtarëve të qeverisjes lokale në Shqipëri dhe kërkon lirimin e tyre të menjëhershëm.

CDI mbështet në mënyrë të pakushtëzuar përpjekjet e opozitës shqiptare për anëtarësimin në BE, si dhe luftën e saj për të garantuar zgjedhje të lira dhe të ndershme parlamentare, duke njohur rolin e tyre të guximshëm dhe jetik në rikthimin e qeverisjes demokratike dhe mbrojtjen e të drejtave themelore.

Ne ritheksojmë rëndësinë e luftës kundër krimit të organizuar dhe trafikut të drogës si përgjegjësi jetike të një vendi anëtar të NATO-s dhe kandidat për në BE, duke theksuar nevojën për masa urgjente për të thyer rrethin vicioz midis krimit dhe votave.

CDI mbështet një gjyqësor të pavarur, i cili bazohet në respektimin e kushtetutës dhe ligjeve dhe nuk përdoret si armë politike kundër kundërshtarëve. Gjyqësori duhet t’u shërbejë njerëzve, duke u mundësuar shqiptarëve të gëzojnë plotësisht të drejtat dhe liritë e tyre.

Është në interesin e Shqipërisë të lejojë krijimin e një qeverie kujdestare, të bazuar në modelin e Maqedonisë së Veriut. Një qeveri kujdestare që mbikëqyr procesin zgjedhor dhe siguron integritetin e tij ishte një përvojë e suksesshme në Maqedoninë e Veriut.

CDI do të ndjekë nga afër zhvillimet në Shqipëri dhe do të qëndrojë në mbështetje të partive anëtare në zgjedhjet e ardhshme dhe do të mbështesë të ardhmen evropiane të Shqipërisë. sn

Presidenti i Republikës, Sergio Mattarella, ka firmosur ligjin për mëmësinë surrogate.

Projektligji, i cili e përcakton shtatzëninë për të tjerët si një “krim universal” edhe për ata që e përdorin atë jashtë vendit, u miratua përfundimisht nga Senati më 16 tetor.

Masa do të publikohet të hënën në Fletoren Zyrtare.

Kreu i Shtetit nënshkroi tekstin më 4 nëntor, përpara se të nisej për vizitën e tij në Kinë, por lajmi bëhet i ditur vetëm tani.

Dispozita parashikon ndalimin e ushtrimit të shtatzënisë për të tjerët jo vetëm në Itali, ku është e paligjshme, por edhe në vendet e huaja ku praktika është e ligjshme.

Çfarë parashikon ligji për surrogacitetin
Ligji i ri për surrogatinë ndryshon nenin 12 të ligjit 40 të datës 19 shkurt 2004.

Me fjalinë e mëposhtme, të përfshirë në paragrafin 6: “Kushdo që në çfarëdo forme krijon, organizon ose reklamon komercializimin e gameteve ose embrioneve ose surrogacinë e lindjes dënohet me burgim nga tre muaj deri në dy vjet dhe me gjobë nga 600 mijë deri në një milion euro”. sn

Protestuesit e udhëhequr nga opozita në rajonin e shkëputur të Gjeorgjisë, Abkazi, janë futur vrullshëm brenda oborrit të Parlamentit lokal në Sukumi, kryeqytetin rajonal, në përpjekje për t’i detyruar ligjvënësit ta shfuqizojnë një marrëveshje kontroverse me Moskën, e cila u jep përparësi sipërmarrësve rusë të ndërtimit.

Sipas mediave vendëse, përpjekjet për ta ratifikuar marrëveshjen më 15 nëntor dështuan, pasi protestuesit u futën në oborrin e Parlamentit.

Por, kjo nuk i ndaloi protestuesit, të cilët tani duan një seancë të re parlamentare për të votuar për shfuqizimin e plotë të marrëveshjes.

“Kundërshtimet po rriten, dhe ka rrezik që të ketë gjakderdhje”, shkroi Nuzhnaya Gazeta në Telegram.

Sipas mediave vendëse, policia dhe qindra protestues u përleshën, pasi dyshohet se forcat e sigurisë përdorën gaz lotsjellës për ta shpërndarë turmën. Nuk është raportuar për të lënduar apo arrestuar.

Zyra për shtyp e liderit të Abkazisë, Aslan Bzhania, tha se administrata e tij është duke e përdorur një dokument për tërheqjen e projektligjit nga Parlamenti.

Por, protestuesit thanë se nuk do të largohen para se Bzhania të japë dorëheqje.

Tensionet janë rritur dukshëm në javët e fundit në këtë rajon, pasi aktivistët opozitarë janë duke kërkuar t’i japin fund mbizotërimit të Rusisë në këtë rajon dhe në ekonominë e tij, edhe pse partitë opozitare thanë më 15 nëntor se protesta e tyre nuk është kundër Rusisë.

“Veprimet e protestave nuk janë kundër marrëdhënieve mes Rusisë dhe Abkazisë”, thanë ato në një komunikatë.

Ato thanë se janë të zemëruara me Bzhanian, të cilin e akuzojnë se i përdor lidhjet me Moskën “për përfitimet e veta gjatë gjithë kohës së tij në pushtet”.

Abkazia dhe Osetia Jugore u shkëputën nga Gjeorgjia pas rënies së Bashkimit Sovjetik në fillim të viteve ’90.

Moska e njohu pavarësinë e dy rajoneve pasi forcat ruse e zmbrapsën një tentim të Gjeorgjisë për ta rimarrë Osetinë Jugore gjatë një lufte pesëditore në verën e vitit 2008, e cila mbaroi me disfatën e Gjeorgjisë.

Shumica e vendeve ende e njohin Abkazinë si pjesë të Gjeorgjisë, por ekonomia e saj është pothuajse tërësisht e varur nga Moska, e cila ua paguan rrogat administratës publike dhe përfitimet sociale banorëve të saj. REL

Forcat ruse kryen një sulm vdekjeprurës në Odesë gjatë natës duke dëmtuar infrastrukutrën jetike dhe lënë pa ngrohje mijëra banorë në qytetin jugor të Ukrainës.

Ndërkohë, në Kiev po shtohen shqetësimet mbi të ardhmen e ndihmës së huaj ushtarake, pas fitores së Donald Trumpit në garën për Shtëpinë e Bardhës.

Por Ministri ukrainas i Mbrojtjes tha sot se objektivi i ushtrisë së tij nuk ka ndryshuar dhe ai është çlirimi i gjithë territorit të pushtuar nga Rusia.

Ukraina po lufton për të çliruar gjithë territorin e pushtuar nga Rusia dhe çdo pretendim ndryshe është i rremë, tha të premten Ministri ukrainas i Mbrojtjes, Rustem Umerov.

“Para së gjithash, ne po luftojmë për vlerat, liritë dhe interesat kombëtare. Integriteti territorial është pjesë e vlerave tona”, tha ministri ukrainas i Mbrojtjes në një konferencë të përbashkët me homologun e tij norvegjez në Oslo.

I pyetur mbi njoftimet se Ukraina po e zhvendos objektivin e saj në luftë, zoti Umerov tha se këto deklarata janë të rreme dhe pjesë e propagandës ruse.

“Ne vazhdojmë të kemi përparësi mbrojtjen e njerëzve dhe kombit, çlirimin nga pushtimi i përkohshëm pothuajse 10 vjeçar, kështu që Krimea dhe Donbasi janë pjesë e Ukrainës”, u përgjigj ai.

Forcat ukrainase po humbasin territor në lindje, ndërsa në Kiev po shtohen shqetësimet mbi të ardhmen e ndihmës së huaj ushtarake, pas fitores së republikanit Donald Trump në zgjedhjet presidenciale në Shtetet e Bashkuara dhe zotimeve të tij për t’i dhënë fund luftës.

Ambasadori rus në Kombet e Bashkuara në Gjenevë tha dje se vendi i tij është i hapur për negociata për t’i dhënë fund luftës, nëse ato vijnë si nismë e Presidentit të zgjedhur amerikan, Donald Trump.

Zoti Trump ka kritikuar në mënyrë të përsëritur shkallën e ndihmës perëndimore për Kievin dhe ka premtuar se do t’i japë fund konfliktit me shpejtësi, por pa ofruar hollësi.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy ka thënë vazhdimisht se paqja mund të arrihet vetëm pas largimit të të gjitha foracve ruse dhe rikthimit të të gjithë territorit të pushtuar nga Moska, përfshirë Krimenë.

Ndërkohë, autoritetet thanë të premten se si pasojë e një sulmi masiv rus në qytetin jugor të Odesës, një person humbi jetën dhe 10 të tjerë u plagosën, ndërsa mijëra banorë pranë portit ukrainas në Detin e Zi kanë ngelur pa energji dhe ngrohje.

“Ishim futur në strehimore dhe po prisnim. Ky është ndoshta shpërthimi me më së shumti shkatërrime që kam parë në luftë”, thotë ukrainasja Natalya.

“Një dron Shahed goditi ndërtesën pranë një shkolle të muzikës. Nuk e dimë se çfarë kishte brenda, por gjendja duket e rëndë”, shpjegon ukrainasi Viachislav.

Guvernatori i rajonit të Odesës, Oleh Kiper tha në rrjetin Telegram se sulmi dëmtoi edhe infrastrukturën e ngrohjes në një spital materniteti.

Për më shumë se 2 vite e gjysmë, Odesa dhe porti jugor ukrainas kanë qenë vazhdimisht në shënjestër të sulmeve ruse.

Ndërkohë, një zyrtar i lartë i OKB-së tha të premten se çdo sulm shtesë rus ndaj sistemit të furnizimit me energji të Ukrainës, mund të shkaktojë një valë të re zhvendosjesh masive.

Ndërsa lufta po shkon drejt dimrit të tretë, këtë herë civilët janë më në rrezik për shkak të goditjeve ruse në sistemin energjetik dhe lodhjes së donatorëve, tha Koordinatori Humanitar i OKB-së në Ukrainë, Matthias Schmale.

“Shqetësimi i vërtetë është nëse do të vihet sërish në shënjestër sektori i energjisë. Kjo mund të ishte një pikë kthese për zhvendosje të mëtejshme masive, si brenda vendit ashtu edhe jashtë tij”, u tha ai gazetarëve në Gjenevë.

Nga fillimi i luftës, në shkurt të vitit 2022, 3.6 milionë ukrainas janë zhvendosur brenda vendit dhe më shumë se 6 milionë banorë kanë ikur përtej kufijve.

Rreth 65 për qind e prodhimit të energjisë në Ukrainë është aktualisht jashtë funksionit për shkak të sulmeve ruse, situatë më e rëndë krahasuar me vitin 2022 dhe 2023, tha zoti Schmale.

Ushtria e Ukrainës ka thënë të enjten se e ka zmbrapsur një sulm rus në qytezën Kupiansk në verilindje të rajonit të Harkivit, duke i hedhur poshtë pretendimet e Moskës se ka fituar terren në qendrën e rëndësishme strategjike për transportim.

Ndërkohë, sulmet ruse kanë vazhduar të marrin jetë civilësh.

Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë së Ukrainës tha në një komunikatë të enjten se forcat e saj e zmbrapsën sulmin, duke i shkaktuar humbje të mëdha materiale dhe në njerëz Rusisë.

Vitaly Ganchev, zyrtar rus, kishte thënë paraprakisht se forcat ruse kishin zënë pozicione në periferi të Kupianskut dhe se po çajnë përpara në verilindje dhe juglindje të qytezës.

“Informatat për pushtimin e vendbanimit Illinka dhe për zënien e pozicioneve nga trupat ruse në qytezën Kupiansk, janë të pavërteta”, tha Qendra për Komunikime Strategjike e Ushtrisë së Ukrainës të enjten.

“Shtabi i Përgjithshëm informon se dje ushtarët ukrainas ndaluan përparimin e armikut në Kupiansk, shkatërruan të gjitha pajisjet e tij të blinduara dhe eliminuan një pjesë të madhe të forcave të tij njerëzore”, thuhet në komunikatë.

Pretendimet ruse dhe ato ukrainase nuk mund të verifikoheshin në mënyrë të pavarur.

Forcat ruse kapën Kupianskun, një nyje hekurudhore me rëndësi strategjike, menjëherë pas fillimit të pushtimit të paprovokuar të Ukrainës nga Moska në shkurt 2022, por kjo qytezë u çlirua nga trupat ukrainase në një kundërofensivë të shpejtë në vjeshtën e po të njëjtit vit.

Në muajt e fundit, Rusia ka çarë përpara me një ofensivë në rajonin e Harkivit, derisa vazhdimisht po e godet Harkivin, qytetin e dytë më të madh të Ukrainës, me sulme raketore dhe artilerie, duke shkaktuar viktima të shumta mes civilëve dhe duke dëmtuar infrastrukturën civile dhe atë energjetike.

Të enjten, ambasadori i Rusisë në Kombet e Bashkuara në Gjenevë, Gennady Gatilov, tha se Kremlini është i hapur për bisedime për paqe, nëse administrata e re e presidentit të zgjedhur amerikan, Donald Trump, i inicion ato, dhe nëse merren parasysh “realitetet në terren”.

Në ditët e fundit, Rusia ka fituar t erren në afërsi të qytezës së dëmtuar rëndë, Kurahove, në rajonin e Donjeckut dhe po kërcënon me rrethimin e tij.

Mëngjesin e së enjtes, sistemet e mbrojtjes ajrore i rrëzuan 21 nga 59 dronët e lëshuar nga Rusia në Ukrainë, raportoi Forca Ajrore e Ukrainës.

Dy njerëz u vranë dhe tetë të tjerë u plagosën gjatë 24 orëve të fundit në fshatin Shevchenko në Donjeck si pasojë e sulmeve ruse, raportoi zyra e prokurorit rajonal.

Ndërkohë, Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se mbrojtja e saj ajrore rrëzoi dy dronë ukrainas të enjten, një mbi rajonin Kursk dhe një tjetër mbi rajonin Belgorod. REL