“Ajo që bëj unë është e kundërta e ndërtimit të mureve. Një urë është diçka që lidh dhe jo që ndan.”
Këto janë fjalë të spanjo-zviceranit Santiago Calatrava Valls (lindur më 28 korrik 1951), një arkiktet, inxhinier konstruktor, skulptor dhe piktor, i njohur veçanërisht për urat e tij të mbështetura nga shtylla të vetme me pjerrje dhe stacionet e tij hekurudhore, stadiumet dhe muzetë, format skulpturore të të cilëve shpesh u ngjajnë organizmave të gjallë. Veprat e tij më të njohura përfshijnë Kompleksin Sportiv Olimpik të Athinës, Muzeun e Artit Milwaukee, Kullën Turning Torso në Malmö- Suedi, Qendrën Botërore të Tregtisë së Transportit në qytetin e Nju Jorkut, Auditorio de Tenerife në Santa Cruz de Tenerife, Margaret Ura Hunt Hill në Dallas- Teksas, dhe projekti i tij më i madh- Qyteti i Arteve dhe Shkencave dhe Opera House në vendlindjen e tij Valencia. Firma e tij arkitekturore ka zyra në New York City, Doha dhe Zyrih. Në Valencia, ai zbuloi një libër për arkitekturën e Le Corbusier, i cili e bindi atë se ai mund të ishte edhe artist, edhe arkitekt. Gjeniu zviceran i arkitekturës, Le Corbusier, e lidhi përfundimisht me Zvicrën.
Historia shënon se urat e shoqërojnë njerëzimin që nga neoliti, kur ato ndërtoheshin vetëm me drurë dhe gurë. Ura e Arkadikos, që daton nga shekulli i 13-të para Krishtit, në Peloponez është një nga urat më të vjetra me hark që ekziston dhe përdoret.
Urat e mbyllura ndjellin luftë.
Ky është përfundim logjik nga historia.
Ura e Ibrit u mbyll me mbërritjen e ndërkombëtarëve, në ditët e para të Kosovës pa uniformat e Serbisë.
E pra, Ura e Ibrit nuk është në ndonjë fund të fundeve Afrikës, në ndonjë cep të cepave të Azisë, në ndonjë skaj të skajeve në Amerikën Latine, por ndodhet mu në zemër të Evropës.
Mbyllja e urës ishte një mbasshpinë e papritur dhe e pakujtuar, një mbasshpinë, ndoshta e para që i bëhej lirisë së Kosovës, krejt proceseve në Kosovë dhe krejt proceseve për Kosovën.
U bë kështu më e lehtë të kalohet nëpër urat e shpirtërave të mitologjive fetare se nëpër Urën e Ibrit.
Deri atë ditë ura ka lidhur dy brigjet e Ibrit, ka lidhur dy anët e qytetit, ka lidhur një ndër arteret rrugore të rëndësishme të Kosovës.
Nga ajo ditë Ura e Ibrit mua më ngjan (mbase gjithkujt i ngjan) me një pikëpyetje (?) të rënë përmbys, nganjëherë me një pikëpyetje të dyfishtë (??) të rënë përmbys mbi lum në mes të qytetit të Mitrovicës.
Popullit të Kosovës atë ditë iu premtua se mbyllja e urës do të ishte e përkohshme, madje shumë e përkohshme.
Qytetet me ura, që nga Ankaraja e Turqisë deri te Yorku (Jorku) i Anglisë janë qytete me fat. Venecia, përveç Urës së Psherëtimave, ka edhe 434 ura të tjera dhe të gjitha i sjellin fat dhe paqe.
Qyteti me ura, më me fat, është Budapesti. Nga dy qytete në të dyja anët e Danubit (Buda dhe Pest) u krijua një qytet.
Më e pafat, deri sot është Mitrovica. Nga një qytet u krijuan artificialisht dy qytete.
Ura do t’i shndërrohej kështu në bumerang qytetit të saj, Mitrovicës. Ura e Mitrovicës do t’i shndërrohej në bumerang Kosovës.
Ndryshe nga ura e Mostarit, të cilën e bëri invalide lufta, ndryshe nga ura të tjera qytetëse me fat të ngjashëm, Ura e Ibrit, pa u goditur nga asnjë predhë në historinë e saj, u bë simbol i anti-urës, ndjellë e keqe midis luftëdashjes së Serbisë dhe paqedashjes së Kosovës.
Mbyllja e Urës së Ibrit synonte të krijonte artificialisht një Nyjë Gordiane brenda Nyjës atëherë ende Gordiane të Kosovës.
Ura e Ibrit, e mbyllur, nuk e lejon luftën të largohet nga Kosova, nga zemra e Ballkanit, nga zemra e Evropës, as më shumë se një çerekshekulli pasi uniformat e Serbisë u larguan përfundimisht nga Kosova.
Një padrejtësi ndaj Kosovës, një padrejtësi së cilës nuk di njeriu se çfarë epiteti (cilësori) më të rëndë se tjetrin t’i japë.
Nga këndi i mendjes njerëzore mbyllja e urës ishte pakuptimësi (nonsens). Mbajtja e saj mbyllur është pakuptimësi me brirë. Një pakuptimësi që pjell të tilla pa fund.
Nga këndi i arsyes njerëzore mbyllja e urës ishte një kundërthënie (contrasens). Mbajtja e saj e mbyllur ka frytnuar kundërthënie të tjera me pasoja të padëshirueshme. Dhe pjell të tilla të panumërta.
Veprimi u bë në formën e faktit të kryer nga kontigjenti francez i KFOR-it. I kujt ishte vendimi?
Përtej premtimit që iu dha qytetarëve shqiptarë të Mitrovicës, KFOR-i doli me deklaratë ku thuhej se “hapja e urës kërkon zgjidhje politike”, çka do me thënë se vendimi për mbylljen e urës ishte politik.
Ky vendim politik u muar pa u pyetur fare Kosova.
Mbyllja e Urës së Ibrit është vepër e ndërkombëtarëve. Mbajtja mbyllur e Urës së Ibrit është vepër e ndërkombëtarëve.
Autorësinë për mbylljen e urës e mban tërësisht KFOR-i. Dhe barra e hapjes së urës, mbajtja e premtimit të dhënë para 25 vjetësh e disa muajsh, bie pikëspërari mbi KFOR-in.
Të paktën, sado t’iu rikthehemi kujtesave, sado të kërkojmë në internet, na del gjithnjë se KFOR-i as dikush tjetër nuk ka bërë transparencë në këtë më shumë se një çerekshekulli ndaj vendimit për mbylljen e urës dhe kryerjes së veprimit.
As në zërin përkatës në Wikipedia, as në faqen e KFOR-it në internet nuk shkruhet gjë për mbylljen e urës së Ibrit.
Asnjëherë nuk u bë transparencë pse KFOR-i fryncez u vendos në veriun e Kosovës, ndërkohë që nuk ishte parashikuar që ai të vepronte në këtë zonë.
Dhe, ndoshta, nuk do të bëhet asnjëherë transparencë.
Në zërin e Wikipedias për KFOR-in shkruhet se në muajt vijues pas hyrjes së tij në Kosovë, rreth 150 000 (njëqind e pesëdhjetë mijë) romë dhe serbë, të frikësuar nga shqiptarët, u larguan nga Kosova.
I bie që vendimi politik për mbylljen e urës u muar për të penguar largimin e mëtejshëm të romëve dhe të serbëve të frikësuar nga shqiptarët.
Një mëngjes të bukur e të shëndritshëm qershori të vitit 1999 qytetarët shqiptarë panë tela me gjemba në urë dhe, kush foli shqip, u detyrua të kthehej mbrapsht.
Panë në rresht të parë uniformat e KFOR-it dhe në rresht të dytë ato i zbukuronin zi Rojat e Urës. Ishte një dhuratë për Millosheviçin.
Mbyllja e urës, nga pikëpamja strategjike ushtarake, ishte një bumerang për KFOR-in. Mbajtja mbyllur e Urës së Ibrit është gjithnjë bumerang për KFOR-in.
Vendimi për mbylljen e Urës së Ibrit ishte një gafë e rëndë politike. Mbajtja mbyllur e Urës së Ibrit është një gafë e rëndë politike.
Në qershor 1999 u luajt akti i parë i dramës së mbylljes së urës. Punonjës dhe punonjëse të personelit të spitalit në veriun e qytetit nuk u lejuan të shkonin në vendet e tyre të punës.
Natën midis 3 dhe 4 shkurtit 2000 u luajt akti tragjik i mbylljes së urës, kur 12 000 shqiptarë (dymbëdhjetë mijë shqiptarë) formacioni paramilitar i Millosheviçit, Rojat e Urës, i përzuri dhunshëm dhe përgjakshëm nga veriu i qytetit, pasi vrau 10 shqiptarë dhe plagosi dhjetëra të tjerë në shtëpitë e tyre dhe në banesat e tyre. KFOR-i ishte aty. Policia e UNMIK-ut ishte aty.
KMLDNJ- Këshilli për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive të Njeriut ka dorëzuar kallëzime penale për 12 autorë të masakrës së natës midis 3 dhe 4 shkurtit ndaj shqiptarëve të Mitrovicës. Askush nuk i ka përfillur, asnjëherë.
Presidentja Vjosa Osmani më 3 shkurt 2022 deklaronte se “spastimi etnik ndaj shqiptarëve në veri vazhdoi edhe pas përfundimit të Luftës”.
U bë përmbysje rrënjësore demografike e veriut të qytetit. Rrjedhimisht u bë përmbysje rrënjësore demografike edhe e veriut të vendit.
Kësisoj, kjo zhvendosje e popullsisë (së paku për momentin) gjykohej e mjaftueshme nga ana e vendimmarrësve ndërkombëtarë për ta pasur në horizont një ndarje të Kosovës pikërisht tek Ura e Ibrit.
Akti i tretë i dramës, prej atëherë, vazhdon përditë me strukturat paralele, me bllokadat e rrugëve, me sulmet fizike të formacioneve paramilitare të Serbisë ndaj KFOR-it, EULEX-it, Policisë së Kosovës, gazetarëve, punonjësve të mediave, me Banjskat, me mafiat, me kriminalitetin e organizuar, me mungesën e çfarëdo rendi dhe ligji.
Në çështjen për zgjidhje të Kosovës do të kishte tashmë një çështje tjetër për zgjidhje e cila do të pillte çështje të tjera të Kosovës për zgjidhje, çështjen e paramilitarëve të Serbisë në Kosovës, çështjen e stukturave paralalele të Serbisë në Kosovë, çështjen e mundësimit të shtrirjes së ligjit dhe të rendit si në krejt territorin e Kosovës, çështjen e mundësimit të çrrënjosjes së mafies, krimit, kontrabandës, trafiqeve e tjerë e tjerë si në krejt territorin e Kosovës.
Masa e dëmit gjendet në pyetjen që e shtron secili: Kush ishin përfituesit dhe kush ishin humbësit nga mbyllja e Urës së Ibrit?
Përfitues ishin paramilitarët e Millosheviçit, strukturat paralele të Serbisë në Kosovë, krimi, mafia, mungesa e ligjit, mungesa e rregullit, mungesa e paqes, mungesa e qetësisë dhe rendit, mungesa e qarkullimit të lirë të njerëzve dhe mallrave, mungesa e zhvillimit ekonomik, mungesa e zgjedhjeve demokratike në veri të Kosovës.
Vuçiçi, në një nga takimet e tyre, i tha ambasdorit rus në Beograd Botsan-Kharchenko se hapja e urës (me forcë, theksoi serbi) “është kundër popullit serb në Kosovë”. Pra, i bie se mbyllja e urës në qershor të vitit 1999 u bë për hir të popullit serb në Kosovë dhe kundër popullit shqiptar në Kosovë. Dhe mbajta mbyllur e urës bëhet për hir të popullit serb në Kosovë dhe kundër popullit shqiptar në Kosovë. Sipas kësaj logjike populli serb është antitezë e popullit shqiptar dhe anasjelltas. Dhe, gjithnjë sipas saj, Ura e Ibrit është ajo që e mban gjallë këtë antitezë. Dhe, falë saj, e mban gjallë shpresën e popullit serb për ta rikthyer të shkuarën, pra sundimin gjenocidal të Serbisë në Kosovë.
Ura e Ibrit quhet edhe Ura e Mitrovicës, Ura e lumit Ibër ose me emrin e saj jozyrtar Ura e Austerlitzit, është një urë çeliku që kalon lumin Ibër në Mitrovicë, Kosovë, që lidh Mitrovicën Jugore dhe Mitrovicën e Veriut, është bërë një simbol ikonë i ndarjes së Kosovës, pasi ndan rreth 80 000 shqiptarë të Kosovës në jug të qytetit nga rreth 50 000 serbë dhe kombësi të tjera që jetojnë në veri të vendit. Ajo u përdor si një pikë kontrolli ushtarak dhe siguron një kufi dhe zonë tampon de facto ndërmjet pjesës së veriut të Kosovës të populluar kryesisht nga serbët dhe pjesës tjetër të Kosovës që ka një shumicë etnike shqiptare. Ura tashi është e hapur për këmbësorët dhe ka vetëm patrulla karabinierësh nga KFOR-MSU dhe Policia e Kosovës, por nuk ka më asnjë pikë kontrolli. Emri Ura e Austerlicit, për shkak të ngjashmërisë së ngushtë me Viaduc d’Austerlitz-in francez, i është dhënë pas rinovimit, më 2001, me paratë e qeverisë franceze. Dy urat e tjera, njëra që të çon në stacionin hekurudhor dhe tjetra, një urë hekurudhore e braktisur, janë përdorur vetëm pak. Që nga viti 2012, skajet veriore dhe jugore të urës janë patrulluar 24/7 (24 orë në ditë, shtatë ditë në javë, shënimi im) nga Karabinierët Italianë nga KFOR-MSU për të ruajtur paqen dhe stabilitetin në zonë dhe për të penguar aktivitetet ilegale. (Kjo kryeradhë është perifrazim përmbledhtas i zërit përkatës në Wikipedia.)
Më 17 shkurt 2008 u muar vendimi për Kosovën e pavarur dhe sovrane, vendim i mbështetur, i përkrahur, i njohur nga SHBA, Britania, Franca (tri vende anëtare të përhershme të Këshillit të Sigurimit) dhe i njohur nga shumica e vendeve anëtare të Kombeve të Bashkuara përfshirë këtu shumicën e vendeve anëtare të BE-së dhe të NATO-s. Ky vendim nuk u muar parasysh nga KFOR-i si vendim politik.
Dhe kjo nënkuptonte se është një vendim për t’u zhbërë dhe për t’u ribërë.
Më 5 gusht 2016, pas një raundi bisedimesh në katrorin e të ashtuquajturit dialog për normalizimim të marrëdhënieve ndërfqinjësore midis Kosovës e Serbisë, të gjitha palët u pajtuan (edhe ato palë që sot janë të shpajtuara) që hapja e urës për trafik të niste më 14 gusht 2016, hapja e plotë e urës për trafik të automjeteve të bëhej më 20 janar të vitit 2017.
Ky vendim nuk u muar parasysh nga KFOR-i si vendim politik.
Tundimi për ta shndërruar Urën e Ibrit në një Mur Berlini e shtyu Beogradin drejt një orvatje tjetër në dhjetor të vitit 2016, kur mbi këtë urë u ndërtua një mur dy metra i lartë, të cilin autoritetet e Kosovës si dhe BE-ja e quajtën ilegal. Muri u largua disa javë më vonë.
Në prapavijë të vendimit për mbylljen e urës ishte, pra, ndarja e Kosovës. Kësisoj parashikohej që një ditë, të afërt a të largët, Republika e Kosovës do të lodhej dhe do t’ia dorëzonte edhe zyrtarisht veriun e saj Republikës së Serbisë.
Në takimin Thaçi-Vuçiç në Alpbach gusht 2018 u pa se kjo tashmë ishte përvijuar nën formulimin “ndryshim kufijsh” ku gjoja Kosova do të ishte ajo që do të fitonte, ndërsa Serbia do të ishte ajo që do të humbiste.
Nëpërmjet këtij “ndryshimi kufijsh” Serbia do të aneksonte plotësisht veriun e Kosovës. Ndërsa nëpërmjet Asosacionit, të nënshkruar më parë në Bruksel, Serbia do t’ia nxirrte nga sovraniteti edhe gjashtë komuna të tjera Republikës së Kosovës. Merreni vetë me mend sa i shpërfytyruar do të katandisej shteti i Kosovës.
Në 22 vjet e disa muaj, kur nuk mungoi asnjëherë bashkërendimi dhe bashkëmendimi i plotë mes gjithë palëve, nuk u muar asnjë masë konkrete, asnjë bashkëveprim për ta shtrirë rendin dhe ligjin në veri të Kosovës.
Vetëm këto tri vitet e fundit, pas largimit të udhëheqjes së trysnuar dhe të kërcënuar të Kosovës, u muarën masa konkrete për shtrirjen e sovranitetit shtetëror, të rendit dhe të ligjit në veriun e vendit. Pa këto masa dhe pa masa vijuese gjendja rrezikonte të kthehej dhe rrezikon të kthehet në gangrenë për Kosovën dhe rajonin e më gjerë.
Pra, bashkërendimi dhe bashkëveprimi gjithëpalësh është i pamundur aq sa bashkërendimi dhe bashkëveprimi i mjaftueshëm është i mundur.
Bill Klinton në librin “Jeta ime”, Medlin Ollbrajt në librin “Zonja Sekretare” dhe Uesli Klark në librin “Ta bësh luftën” na e dëshmojnë se arritja e pajtimit (konsensusit) gjithëpalësh ishte tejet e vështirë për çështjen e Kosovës në vitet 1998-1999 dhe asnjëherë nuk u arrit gjithëpalësh dhe asnjëherë nuk u arrit i plotë, çka shpesh i pengoi, i vonoi proceset duke e vënë në dyshim kryerjen e tyre.
Një dëshmi të freskët si u krijua dhe si funksionon pesëshja perëndimore (QUINTI) në çështjen e Kosovës jep Massimo D’Alema në një intervistë të tij të botuar më 16 shtator 2024 në të përditshmen italiane “Corriere della Sera”. D’Alema kujton se në bisedën që pati me Clintonin, presidenti amerikan i kishte komunikuar atij se veprimet në Kosovë në pranverën e vitit 1999 do të bashkërendoheshin nga katërshja: SHBA, Britani, Francë e Gjermani, ndërsa Italisë i kërkohej të vinte në dispozicion bazat e saj ushtarake të NATO-s dhe të mos i kundërshtonte urdhërat e Aleancës. Kryeministri italian i ishte përgjigjur se nuk do të jetë një katërshe (Kuart), por do të jetë një pesëshe (Quint), kështu Italia, më 24 shkurt 1999 do të vihej përkrah katër aleatëve të tjerë të mëdhenj dhe do të merrte peshë politike në çështjen e Kosovës. Në intervistë ai kujton se, gjatë fushatës së bombardimeve, Italia dhe Gjermania nuk pranonin bombardimin e qyteteve serbe, madje kishin dalë në kundërshtim të hapur, ndërsa bombardimi i Beogradit, kujton ai, ishte kryer nga SHBA dhe Britania. Por çasti më delikat, kujton D’Alema, ishte në prillin e vitit 1999, në takimin mes Clintonit, Blairit, Aznarit, Schröderit, Clarcut dhe D’Alemës: “Blair, i mbështetur nga Aznari, përkrahu nevojën e një mësymjeje të vërtetë tokësore me trupa. Diskutimi u bë shumë i ashpër. Italia, Franca dhe Gjermania kundërshtonin atë zgjidhje. I fundit foli Clintoni: “Dhe presidenti amerikan mrekullisht i dha fund diskutimit, duke thënë: “Nuk do të bëjmë asgjë që ndan Evropën. Do të bëjmë atë për të cilën të jemi të gjithë në një mëndje. Presidenti i Shteteve të Bashkuar nuk mund të ndajë Evropën”. Kështu hamëndja e mësyemjes u arkivua. Por, e përjashtuar mësyemja shtrohej problemi si të shtyhej për një zgjidhje politike. Asnjëri gjatë luftës nuk tha kurrë “Duam të fitojmë luftën me Serbinë”. Kjo fjali e marrë nuk u shqiptua kurrë. Ne përsërisnim se trysnia ushtarake kishte si synim ta detyronte Serbinë të tërhiqte trupat e saj nga Kosova dhe të mbronte popullsinë. Duhej punuar pra për zgjidhjen politike. Ua shpjegova amerikanëve”.
Do nënvizuar, për të mos u harruar thënia e Clintonit: “Nuk do të bëjmë asgjë që ndan Evropën. Do të bëjmë atë për të cilën të jemi të gjithë në një mëndje….”
Komandanti i parë i KFOR-it, gjenerali britanik Mike Jackson, i cili u nda nga jeta këto ditë, nuk e dëgjoi urdhrin e Komandantit të NATO-s Uesli Klark për të sulmuar trupat ruse që zaptuan aeroportin e Prishtinës me arsyetimin se: nuk dua ta shpërthej Luftën e Tretë Botërore. Hierarkia e dhënies dhe zbatimit të urdhërave në atë periudhë nuk ka funksionuar në KFOR.
E vërejmë edhe sot: Sa e lehtë është të ketë pajtim të plotë (gjithëpalësh) për të vënë sanksione ndaj Kosovës, për të mos e pranuar Kosovën në KiE, aq e vështirë është të arrihet pajtim i plotë (konsensus) për të hequr sanksionet ndaj Kosovës, për të pranuar Kosovën në KiE apo për të hapur Urën e Ibrit. Sepse në pesëshe gjithmonë gjendet një a më shumë faktorë e që e vendosin veton kundër një apo më shumë proceseve në të mirë të Kosovës.
Është e dukshme, pra, në faktorë perëndimorë: sa janë të ndjeshëm ndaj ndjeshmërive të Serbisë, aq janë të pandjeshëm ndaj ndjeshmërive të Kosovës.
Pasojat e mbylljes së urës së Ibrit nuk do të shlyhen kurrë nga kujtesa e Kosovës dhe nga faqet e historisë.
Sa është e domosdoshme, sa është urgjent e domosdoshme, është po aq e mundshme të gjendet përshtatshmëria më e mirë, më e shpejtë, më e sigurt, më e qëndrueshme për të hapur Urën e Ibrit.
E rëndësishme, ndër më të rëndësishmet, si rrallë herë, është që faktorët politikë në krye të Kosovës (pushtet dhe opozitë) të jenë me të njëjtin zë, me të njëjtat fjalë, me të njëjtën vendosmëri për hapjen e përhershme të Urës.
Tashmë të gjithë faktorët perëndimorë pajtohen që Ura e Ibrit të hapet. Vetëm kërkohet bashkërendimi i veprimeve të Kosovës me partnerët dhe aleatët kryesorë, pra SHBA dhe katër anëtarët e tjerë të QUINT-it.
Do të vijë vendimi politik i mjaftueshëm që KFOR-it të hapë Urën e Ibrit. Ura e Ibrit do të lidhë dy brigjet, dy anët e qytetit, arterin e rëndësishëm rrugor të Kosovës. Dhe veriu do të jetë plotësisht e tërësisht në infrastukturën e shtetit të Kosovës.
Urat e hapura ndjellin paqe.
Eshte nje gjykim i plote, une jam ne ne mendje dhe shprehem se te semuret nga politizimi i tepruar ne interes te luftes per pushtet ne interes te njeres a tjetres parti dhe qe i kundervihen moralit tradicional shqiptar a interesit te forcimit te shtetit nuk duhet te gjejne hapsira te tepruara ne medja a te ikin pa argumente te ballafaquara. Respekte.
I nderuar Martin, ju flm shume.
Ju pershendes
Elida Buçpapaj
Mirënjohje per komentin tuaj zonja Buçpapaj.
Ju flm shumë i nderuar Qerimaj.
Ju përshëndes,
Elida Buçpapaj
Shumë e saktë Elida, e gjithë ajo që ke shkruar. Por më shumë desha të ve theksin tek një fjali e shkurtër afër fundit: “Prandaj Shqipëria ka nevojë për reformë zgjedhore, por kjo është temë tjetër!” Kjo vërtet është një temë tjetër, veçse është temë urgjente! Sepse PS&PD, pavarësisht nga “konfliktet” që sajojnë (dhe të gjithë e dijmë që fjala “sajojnë” është më e sakta fjalë për të cilësuar sjelljen e tyre), e pra, me gjithë këto gjasme konflikte për to, të dyja këto parti janë në marrëveshje të pa tradhtuar kurrë për të mos lejuar asnjë alternativë tjetër të dalë në skenën politike shqiptare. Siguria për t’u alternuar vetëm me njëra-tjetrën, i bën ato edhe më arrogante, edhe më të pacipa në qeverisje. Prandaj, reforma me ndryshimin e sistemit zgjedhor, pra një proporcional kombëtar me lista të hapura, është hapi më urgjent që duhen detyruar të miratojnë. Të përgëzoj për analizën tënde.
Ju flm shumë,
Po duhet reformë zgjedhore, që këta burra e gra të arrijnë të bëjnë garë, as të mos jenë të zgjedhur nga njëshi në lista emërore.
Edhe ramiz alia që ishte i plotfuqishëm humbi në zgjedhjet parlamentare të 1991.
Ju përshëndes
Elida
Shume e sakte ne analizen tuaj, pergezime dhe respekt.
Ju flm i nderuar Selam,
Përshëndetje
Elida
Gjenersl Sander Lleshin nuk e njohim mbasi nuk ka qene njeri shume publik.Ama Bujar Nishani ,nihet per ate çfar beri ne krye te Shtetit Shqpetar per 5vjet .Ashtu si u be President ashtu doli.
Tani po qendron ne hije .Gjeneralit i urojme suksese ne punen e tije ne krye te MB.
Po kemi i nderuar Islam, parë se gjatë dy mandateve të PD, gjenerali u vlerësua maksimalisht. E shkarkuan muajin e fundit, pas tetë vitesh vlerësimi. I urojmë punë të mbarë, por që do ta ketë shumë të vështirë . Sa për nishanin, s’ka bërë emër asnjëherë! Ju përshëndes, Elida
100% OK me ju! Ai Jari eshte vertete Nishan, jo thjeshte si puthadores… mua me kujton ameben qe s’ka nje forme te caktuar, perjashto mustaqet kur s’i kishte hequr… nje klloun me marrezine e madheshtise qe e vinte ne siklet ate vete pike se pari… meshiroje, o zot!
Amin!
Ju përshendes
100% OK me ju! Ai Jari eshte vertete Nishan, jo thjeshte si puthadores… mua me kujton ameben qe s’ka nje forme te caktuar, perjashto mustaqet kur s’i kishte hequr… nje klloun me marrezine e madheshtise qe e vinte ne siklet ate vete pike se pari… meshiroje, o zot!
Ju flm Fatmir,
Amin!
Ju përshëndes,
Elida
Kisha kohë që nuk kisha dëgjuar nga kjo frymorja Buçpapaj, por siç duket vitet ikin tutje, truri po ashtu
Hajro çini po unë jam këtu, sa të dojë Zoti, prej 27 vitesh që shkruaj, kam botuar libra me publicistikë, libra me poezi, jam bashkëbotuese e voal.ch,. portali më i klikuar i diasporës, të bëj thirrje që të komunikosh njerëzisht. Këtu vetëm komunikimi qytetar lejohet, komunikimin antiqytetar e kemi në parlament, atje ku shahen e pështyhen prostitutat e politikës shqiptare duke e lënë popullin në degradë. S’ka burrë nëne që mund të vlerësojë kapter nishanin! Firmosi dekretet për ambasador të të dhëndrit të lenka çukos e kusure, ndërsa nuk e firmosi dekretin për Visar Zhitin.
Lida,
Jo vetem shume e zonja si gazetare por jeni edhe shume trime dhe cka eshte me shume rendesi per kredibilitetin e publicistit jeni shume e drejte.
Urime te sinqerta.
Shume i nderuar Lexues i Voal.ch,
Shume falenderime dhe mirënjohje!
Respektet e te falat tona!
Elida
Pergezimet me te sinqerta publicistes se mirenjohur, Elida Buçpapaj, qe shquhet per ndershmerine intelektuale, e cila karakterizon njerezit me nje formim moral te shendoshe e me nje gjykim vetiak te matur, qe nuk kushtezohen nga asnje lloj interesi lendor apo varesie mjedisi shoqeror, por i mbeten besnike gjithmone bindjeve te tyre te pavarura dhe parimeve me percaktuese te vlerave madhore te qyteterimit.
Shkrimi i mesiperm eshte nder me cilesoret e zonjes Buçpapaj, sa i sakte nga argumentet po aq i perpikte nga logjika e arsyetimit, sa i guximshem ne shpalljen e te vertetave te jetes politike shqiptare, po aq qytetar ne frymen atdhetare qe e pershkon. Jam plotesisht ne nje mendje me analizen qe shtjellohet persa i perket dy personazheve te marre ne shqyrtim nga autorja, Bujar Nishanit dhe Sander Lleshit, personazhe larg njeri tjetrit, persa i perket vlerave te verteta morale e intelektuale.
Me shume te drejte gazetarja i kujton ish Kryetarit te Shtetit episodin skandaloz te jetes se tij politike, ate te mos emerimit te Visar Zhitit si ambasador ne Vatikan. Mjafton vetem ai veprim per te shumezuar me zero çdo lloj opinioni qe ai mund te shfaqe per probleme te ndryshme te politikes e te shtetit. Madje dhe ato fjale qe ai shqiptoi n’adrese te gjeneral Lleshit ne emisionin televiziv mendoj se shkojne ne te njejten hulli me veprimin per diplomatin Zhiti, gje qe verteton se paragjykimet e tij jane te pandreqeshme e teper te demshme.
Sa i perket gjeneral Lleshit kam bindjen se do te jete njeri nder pushtetaret me shembullore te gjithe eres pas komuniste dhe i uroj sukses te plote ne detyren e re e te veshtire te ministrit te Brendshem ne Shqiperine e problemeve aq te shumta, sidomos t’asaj fushe.
Urimet me te mira zonjes Elida per angazhimin e saj profesional ne kapjen dhe trajtimin e problemeve me te mprehta te jetes shqiptare e suksese gjithenje e me te medha ne rrugen e saj te vyer ne dobi te publicistikes shqiptare te pavarur e objektive.
Shume i nderuar Z. Eugjen Merlika,
Më emocionuat shumë me komentin tuaj. Kam parasysh Familjen tuaj, gjyshin tuaj, Mustafa Merlikën, njerin nga Firmetaret e Deklarates te Pavaresise, njeri i letrave, dijeve, patriot i madh, kam parasysh kalvarin e Familjes tuaj ne diktature, gjyshen tuaj, Atin tuaj, Nenen tuaj Elena, juve Eugjen qe i provuat te gjitha vuajtjet çnjerezore te kampeve komuniste, perfshi edhe Kampin famekeq te Tepelenes, kam parasysh se si regjimi barbar ju vrau femijerine, adoleshencen, rinine dhe nje pjese te rendesishme te jetes, duke iu mohuar te drejtat universale te njeriut, dhe ju ndihem shume mirenjohese që i marr vleresimet nga Ju.
Kam vuajtur shumë në diktaturë, na internuan ne nje fshat te humbur te Tiranes, na urdheruan te largoheshim brenda 3 javesh dhe nuk dihet si i shpetuam ketij urdheri, tim ate nuk e pranonin të semure ne spitale, mbetur papune, nëna ime qe punonte nate e dite duke u kujdesur per ne, kemi jetuar Spaçin e urrejtjes klasore ne mes te Tiranes, jemi poshtruar ne menyre të perbindeshme; sapo perfundova gjimnazin, kam punuar ne varrezat e Sharres, ne kombinatin Josif Pashko, regjimi i perbindshem ka bere gjithçka të na depersonalizojne, na kane konsideruar të padenje per shoqerine komuniste; jetonim nën terror e frikë, kur i dhane pune tim eti si hamall ne repartin e plehrave ne Shtypshkronjen e poligrafikut, na u duk sikur e emeruan ne nje detyre të lartë sepse mbetem ne Tirane e Familja nuk na u nda dhe nga keto pozita, sikur im atë ashtu edhe unë e kemi krahasuar vuajtjen tone me vuajtjet tuaja e te gjithe shqiptareve dhe bashkemoshatareve te mij qe e kaluan femijerine e rinine neper kampe internimi, duke i patur prinderit neper burgje, dhe në keto raporte me gjithë kalvarin tone, lotët tanë, tmerret që kemi përjetuar, vuajtje tuaja e Kalvari juaj janë të pakrahasueshme, jeta neper baraka të ndyra, internimi, mohimi i te drejtës të jetës, mohimi i te drejtes te shkollimit, mohimi i te drejtes te levizjes, mohimi i te drejtescte fjalës janë krime kunder njerezimi, të cilat diktatura i kreu ndaj familjareve te “Armiqve të partisë”!
Familjaret e viktimave, shtresa më vulnerabel ka provuar tortura në formen e traumave permes mizeries, izolimit, ekskomunikimit, presionit psikologjik, duke u konsideruar dhe u trajtuar si armiq të popullit pa kryer asnje akt qe shkelte kushtetuten e diktatures, duke konsideruar faj lidhjen e gjakut dhe trashegimise.
Ju i nderuar Z.Eugjen i keni përjetuar në lëkurë çka unë përmend me dy fjalë; e keni përjetuar në çdo sekondë të jetës egërsinënë e persekutimit; në çdo periudhe të jetës deri ne 1991. Prej 1991 merrni pjese aktive permes publicistikës dhe librave si dëshmitar i vuajtjeve, pa treguar kurrë dhe asnjehere sensin e hakmarrjes, ndersa trashegimtaret e xhelateve nuk e kane treguar minimalisht sensin e vrasjes te ndergjegjes, permes ndjeses dhe denimit te krimeve të etërve. Mjerisht , bjerres premtimesh u treguan keta 27 vjet edhe ai krah i politikes qe premtoi shtet demokratik dhe drejtesi, ndersa edhe sot e kesaj dite rezultojne 5000 viktima te regjimit qe nuk u dihen varret. Ish presidenti Bujar Nishani e trajtoi Visar Zhitin sikur regjimi kriminal në kushte të tjera, ai nuk e dekretoi si Ambasador në Vatikan, ndersa dekretoi si perfaqedues te Shqipërisë shume bij e trashegimtare te regjimit diktatorial. Prandaj u indinjova rishtas kur Nishani sulmoi per ekstremizëm Sander Lleshin, nga pozitat e nje ekstremisti dhe keqperdoruesi te pushtetit politik. Kur lexova komentin tuaj u preka shume, me shkitën lotët, do te desha ta lexonin edhe Prinderit e mij, ndofta e lexojne prej Qielli.
Ju shpreh mirenjohjen e thellë. Sot më teper se kurre duhet te jemi bashke, kush ndihet shqiptar, ky eshte emeruesi i përbashkët, si kushtrim per shpetimin e Shqiperise dhe sistemit, per shtetin e se drejtes, shtetin e vlerave, duke filluar tek themeli i shendoshe, denimi i krimeve te diktatures, si krime kunder njerezimit, qendrimi human ndaj viktimave qe edhe sot e kesaj dite kane mbetur viktima si nga historiografet e diktatures ashtu edhe nga papergjegjshmeria e elites politike.
Viktimat kërkojnë drejtësi, shtet të se drejtës. E përsëris, nuk kemi lexuar në shkrimet tuaja kurre asnje fjale, rrokje a germe qe te jete jehone hakmarrje e Kalvarit dhe ferrit te diktaturës, por si deshmitar i gjallë, deshmoni të vërtetën, dëshmoni me trimeri si perfaqesues i familjeve dhe brazave te tërë të pafajshem që u denuan pa kryer asnje faj; që u ďënuan qe ne barkun e nenave, qe u internuan kur ishin nje apo dy-tre-katër vjeçarë si ju apo kur sapo e kishin nisur adoleshencen, duke u privuar nga e drejta e enderrave. T’i privosh femijeve jeten normale dhe adoleshenteve te drejten per te enderruar te behen kengetare, inxhinuere, gazetare dmth te kryesh krim kunder njerezimit.
Prandaj ju shpreh falenderimet dhe mirenjohjen për kontributin tuaj, që merr vlere te veçante, kur klasa politike keta 27 vjet permes straregjisë diabolike të heshtjes, amnezisë e ka rehabilituar diktaturen dhe i ka kthyer ne pushtet trashegimtaret e nomenklatures ndersa vijon e mban qendrime mohimi, poshtruese, injoruese ndaj viktimave të regjimit kriminal.
Prandaj kontributi juaj merr vlere historike, ju flisni me zerin a atyre qe nuk jane me, por ju flisni efhe me zerin e shumicës e shqiptareve te ndershem, që ndajnë me ju të njëjtat qendrime per shtet ligjor e te drejte, alfa e te cilit nis duke sheruar plaget e se shkuares, ku perjashtohen skalionet profitere te politikes që e kanë lene vendin ne degraden e apokalipsit antishtet dhe antidrejtesi.
Me nderime
Elida Buçpapaj
PS
I nderuar Z.Eugjen Merlika, nese na lejoni, do te desha ta botojmë veçan tek voal.ch komentin tuaj dhe timin.
Ti nuk je ELIDA,por HANKOELIDA! Je aq e përpiktë:si sahat”Omega” për këtë nishanin(enkas po e shkruaj me të vogël) që nuk ka fare integritet.Ngeli miturak që e bëri beli:shkoi e protestoi kundër parkut të lodrave tek liqeni dhe jo vetëm aq:”do protestonte dhe në botë” për këtë ” kimate” sipas tij. Me VISARIN e tregoi që ishte një kone që lihte pas dikujt që e kurdiste në surdinë a pas kuintave. Të përhsëndes me gjithë SKËNDERIN dhe t’u bëftë dritë kudo që shkel e shkruan. Sa për gjeneralin,u duket si gogoli që do t’i hajë:që nga presidentit,tek nishani e diku më tutje.Plevita e vjetër të shkaktoin kollë të rëndë.