Në një ditë të bukur vere vajza e Erli Marit po kërcente në parkun e madh të kështjellës, ku bënin hije lisat e lartë, ndërsa flladi endej ndër gjethe, mbi bar e lule. Tek ecte udhës më tej, vajza luante e argëtohej dhe herë pas here ndalej e dëgjonte ligjërimet e zogjve plot melodi nëpër degët e drurëve. Ndërkaq, mendoi të pushonte në hijen e një lisi trungtrashë, pranë një kroi, ku rridhte me
gurgullimë uji i ftohtë nga gojët e dy luanëve të gdhendur në mermer të bardhë. Sapo hodhi sytë përpjetë, ajo vuri re një pëllumb të bardhë me krahë të kaltër, që po rrinte pa lëvizur në degën më të lartë të lisit. Si e pa mirë e mirë me kënaqësi, i thirri:
– Zbrit poshtë, pëllumbi im i dashur! Zbrit këtu pranë meje! Do të të shpie në shtëpi. Atje do të të jap ushqime nga më të shijëshmit dhe do të të mbaj në kafaz të artë. Do të kujdesem për ty me më shumë dëshirë se për çdo shpend tjetër.
Pa mbaruar mirë këto fjalë, pëllumbi hapi flatrat, fluturoi nga dega dhe ndaloi mbi supin e vajzës. Teksa ajo po ia lëmonte pendët lehtë e lehtë, ai brofi lart e pushoi nëkrahët e saj. E bija e Erli Marit me pëllumbin në duar mori udhën drejt shtëpisë dhe e mbylli në dhomën e saj. Kur erdhi nata, vajza u kujtua se ishte koha për gjumë, ndaj la çdo punë dhe shkoi të flinte. Sapo hyri në dhomë, u trondit, tek pa një djalosh të pashëm, shtatgjatë e shpatullgjerë. Por, si trime që ishte, i tha:
– Djalosh, çfarë bën ti këtu!? Nga ke hyrë në dhomën time, duke më shqetësuar tani natën? Mbaj mend mirë se para një ore derën e lash të mbyllur.
Djaloshi me psherëtimë iu përgjigj:
– Në degën e lisit unë isha pëllumb. Ti më thirre të zbrisja, pastaj më strehove këtu.
– Po kush je ti në të vërtetë? – e pyeti vajza tashmë më e qetë, me njëfarë ndjesie të papritur. – Çudi! Si është e mundur që nga njeri ishe kthyer në shpend!?
– Emrin ma thonë Florentin! – ia priti djaloshi. – Nëna ime është mbretëreshë, por merret edhe me magji. Meqenëse, nuk u nënshtrohesha urdhërave të saj, ajo më ktheu në pëllumb, vetëm ditën, se natën magjia e humbet fuqinë. Ndaj, kur bie nata, kthehem prapë në njeri. Ditën që shkoi, kalova duke fluturuar detin dhe ndalova në degën e lisit, tek më pe. Në ato çaste, sapo t’i hodha sytë për herë të parë, edhe pse shpend, u gëzova shumë që po takohesha me ty. Në qoftë se s’më dashuron, nuk do të jem i lumtur kurrë!
– Po unë të dashuroj me gjithë shpirt! – ia ktheu vajza e Erli Marit. – Nesër në mëngjes mos do të ikësh prapë larg duke fluturuar dhe do të më lësh vetëm në këto kohë aq të bukura vere?
– Kurrën e kurrës! – ia ktheu princi. – Unë do të jem përherë me ty! Bëhu nusja ime dhe do të jem yti për jetë! Ditën – pëllumb, natën – princ!
E kështu princi dhe e bija e Erli Marit u martuan fshehtas dhe jetuan të lumtur në kështjellë. Askush s’e dinte që pëllumbi natën ishte princ Florentini. Pastaj çdo vit ata të dy sillnin në jetë një vogëlush të shëndetshëm. Sapo lindte njëri, princi Florentin – ditën pëllumb, me bebushin në shpinë, nisej fluturim, kalonte detin dhe zbriste në kështjellën, ku jetonte mbretëresha, nëna e tij. Atje linte në kujdesin e saj prej nëne vogëlushin dhe kthehej andej nga kishte ardhur.
Kaluan kështu shtatë vjet. Një ditë papritur atyre u ndodhi një prapësi, Erli Mari paskësh vendosur ta martonte të bijën me një burrë shteti nga derë fisnike, që pritej të vinte së shpejti, të kërkonte dorën e saj. I ati, çdo ditë ngulte këmbë, që e bija të pranonte, duke ia nxirë jetën me zënka. Megjithatë, e sjellëshme siç qe, i përgjigjej:
– Baba i dashur, nuk dua të martohem, se vetëm këtu me ty e me pëllumbin tim jam e lumtur.
Një ditë Erli Mari hyri në dhomën e saj si i tërbuar e u betua:
– Në qoftë se deri nesër do të jem gjallë, do t’ia përdredh qafën pëllumbit tënd e do ta flak jashtë shtëpisë.
– Oh! Është ora të dal, – tha me vete pëllumbi, – e të iki larg! – Dhe në çast u hodh në parvazin e dritares, e që andej fluturoi mbi detin e thellë deri në kështjellën, ku kishte lindur. Ndërkohë, nëna mbretëreshë po shëtiste rrugës përgjatë mureve, që rrethonin kështjellën. Ajo e pa pëllumbin e saj të bardhë, duke fluturuar nëpër qiell.
– Valltarë! – thirri mbretëresha e gëzuar. – Sot kemi festë! Mblidhuni këtu dhe hidhni valle plot gjallëri! Edhe ju muzikantë ejani e u bini fyejve sa më bukur për Florentinin tim, që po kthehet i lumtur në familjen e tij.
– Jo, nënë, jo! – i tha i biri me dëshpërim. – Sot eshtë ditë zie. As një valle për mua, as fyej për të dashurën, gruan time, nënën e shtatë djemve të mi!
– Ç’janë këto që më thua,biri im!? Ç’të paska ndodhur!?
– Pas një jave gruan time do ta martojnë me pahir me një tjetër.
– Si kështu!? Atëherë, çfarë duhet të bëj për ty, o shpirt? – rënkoi e ëma e pikëlluar. – Fol, të marrsha të keqen, se, po munda, me magjinë time, do të bëj gjithçka!
– Mirë, nënë e dashur, njëzet e katër valltarët e muzikantët, m’i kthe në në njëzet e katër çafka të përhirta! Shtatë djemtë e mi – në mjelma të bardha! Ndërsa mua bëmë fajkua, prijësin e tyre!
– Ah, të shkretën! – shfreu ajo. – Për fat të keq, – magjia ime nuk është aq e fuqishme për këto që kërkon. Ndoshta mësuesja në Ostri, që merret, gjithashtu, me magji, di më shumë se unë.
Tha kështu mbretëresha dhe sakaq mori udhën për të gjetur magjistaren e Ostrit. Me të mbërritur atje, hyri në shpellën, ku jetonte gruaja magjistare. Pas pak kohe, e zbardhur në fytyrë, duke pëshpëritur fjalë magjike, doli jashtë me një tufë barishtesh, që digjeshin ngadalë. Befas, pëllumbi i saj i bardhë i kthyer në fajkua, fluturoi në qiell me njëzet e katër çafkat përbri, ndërsa sipër tyre, dukeshin shtatë mjelmat me flatra të bardha.
Pa thënë mirupafshim, vargu i shpendëve nëpër qiell e mbi detin e kaltër, kur dallgët zhurmonin, mori drejtimin për nga kështjella e Erli Marit. Në krye printe princi Florentin, fajkoi shtatgjatë e syzi me sqepin e përthyer. Vargu i shpendëve me flatrat e hapura fluturoi e fluturoi deri sa u ul në degët e lisave në hyrjes së kështjellës. Në ato çaste sapo kishte filluar ceremonia e dasmës. Dasmorët po dilnin jashtë portës me hark të lartë për në kishë. Përpara ecnin me trok dhjetë kalorës me përkrenare; prapa vinin krushqit e dhëndrit, pas tyre vjehrri, Erli Mari me krushqit e vet, dhëndri, që dukej hijerëndë, e, në fund, nusja me vello të bardhë, e zbehtë në fytyrë, por e bukur – e bukur, bija e Erli Marit. Duke ecur dalëngadalë sipas ritmit të veglave muzikore, ai vargan kaloi poshtë lisave, ku rrinin mbi degë shtatë mjelmat, njëzetë e katër çafkat dhe fajkoi. Me një shenjë të fajkoit, të gjitha ato shpezë të egërsuara brofën në ajër.
Dasmorët u befasuan, u habitën e u tronditën, kur panë çafkat, teksa suleshin me uturimë nga lart dhe hynin ndërmjet tyre, duke i utuar e hallakatur kalorësit. Shtatë mjelmat kapën dhe ngjitën lart nënën e tyre të veshur nuse. Fajkoi, princ Florenti, u hodh me vrull mbi dhëndrin rondokop, e kapi krahësh dhe e lidhi në trungun e një lisi. Pastaj të gjithë u mblodhën prapë bashkë me
fajkoin në krye. Shtatë mjelmat pranë tij e mbajtën në shpinë nënën e tyre. Dhe, sa hap e mbyll sytë, të gjithë fluturuan lart në qiell mbi det e nuk u panë më nga dasmorët e tmerruar. Ç’mund të bënin për t’i ndaluar? Pra, princ Florentini i kthyer përgjithmonë në njeri më në fund e pruri shëndoshë e mirë gruan e tij të dashur, tok me shtatë djemtë, në kështjëllë, ku i priste me ankth nëna
mbretëreshë.
Qysh ditën e parë u bë festë e madhe me valle, muzikë me fyej, me mishra të pjekur, me verë dhe ëmbëlsira. Pas tërë këtyre ngjarjeve të paharruara, ata jetuan bashkë të lumtur.