New York Post
14 qershor 2023
Meqenëse presidenti rus Vladimir Putin ka performancë të dobët në Ukrainë, ai do të përdorë çdo taktikë të mundshme për të shpërqendruar Perëndimin.
Këtë herë, Rusia, me ndihmën e Serbisë, po provokon kaos në nënbarkun e butë të Evropës – në Ballkan.
Qëllimi është të shtyjë Ballkanin në prag dhe të shkaktojë dhunë etnike, sepse kjo i lejon Kremlinit të minojë NATO-n dhe të rivendosë Rusinë si ndërmjetësin e fuqisë së rajonit.
Pra, pse presidenti Joe Biden dhe ekipi i tij po ecin me këtë plan?
Sirenat e sulmit ajror u ndezën të martën në veri të Kosovës kur serbët etnikë u përleshën me policinë pasi u arrestua një udhëheqës i dyshuar i protestës serbe.
Dy javë më parë, pas zgjedhjeve komunale të kryebashkiakëve etnikisht shqiptarë, protestuesit serbë bënë të njëjtën gjë me trupat e NATO-s, duke plagosur 30 anëtarë të forcës paqeruajtëse të aleancës, KFOR.
Nga 1.8 milionë banorët e Kosovës, 92% janë shqiptarë dhe vetëm 6% janë serbë.
Vendi i vogël ka qenë prej kohësh një aleat i SHBA-së; është vendi ku njerëzit i emërtojnë fëmijët e tyre sipas liderëve amerikanë dhe është shtëpia e bulevardit George W. Bush dhe rrugës Bob Dole.
Kosova e do Amerikën sepse Uashingtoni e ndihmoi këtë zonë gjatë goditjes së Serbisë kundër shqiptarëve etnikë dhe mbështeti pavarësinë e saj më 2008.
Dashuria amerikane sigurisht nuk është e pakushtëzuar.
Në vend që të quante Serbinë si trazuese, ambasadori i SHBA-së në Kosovë akuzoi qeverinë e atij kombi për krijimin e “kësaj atmosferë krize në veri” dhe ambasadori i SHBA në Serbi e lavdëroi atë vend sikur është një partner konstruktiv.
Amerika e përjashtoi Kosovën nga pjesëmarrja në stërvitjen e saj aktuale të NATO-s, “Defender Europe 23”.
Ky ndryshim i çuditshëm në politikën amerikane i ka rrënjët në shmangien e rrezikut të Bidenit nga frika e përshkallëzimit rus.
Shtetet e Bashkuara shqetësohen se Serbia do të përqendrohet drejt Rusisë dhe kjo do të lejojë Putinin të hapë një front tjetër konflikti.
Por nëse ka një gjë që administrata e Bidenit duhet të dijë, është se qetësimi i Rusisë e inkurajon Putinin.
Forcat e armatosura serbe do të marrin pjesë në stërvitjen ushtarake shumëkombëshe “Ujku i Platinit” me NATO-n. Ambasada amerikane në Serbi tha me entuziazëm se kjo tregon se Serbia “ka zgjedhur Perëndimin”.
Kjo deklaratë s’ka si të jetë më e gabuar.
Strategjia balancuese e Serbisë midis Rusisë dhe Uashingtonit ka lejuar që kjo stërvitje të mbahet shtatë herë që nga viti 2014 tashmë.
Reagimi i presidentit serb Aleksandar Vuçiq përfaqëson taktikën e tij të preferuar për të përshkallëzuar dhe më pas për të de-përshkallëzuar, duke përdorur Kosovën si mjet pazaresh me Perëndimin.
Kremlini tashmë po e inkurajon Serbinë të përshkallëzojë më tej.
Ministri i Jashtëm rus Sergej Lavrov e quajti shpërthimin e dhunës “shqetësuese” dhe ia atribuoi fajin Perëndimit: “Një “shpërthim” i madh po ndodh në qendër të Evropës, pikërisht në vendin ku, në vitin 1999, NATO kreu agresion kundër Jugosllavisë. .”
Ambasadori rus në Serbi, Aleksandr Botsan-Kharchenko tha se situata në Kosovë është një formë e “luftës hibride” dhe pretendoi se kundërshtarët e Vuçiqit duan të bëjnë “një grusht shteti të stilit Maidan”, duke iu referuar kryengritjes së Ukrainës 2013-14.
Rusia po ndërhyn gjithashtu në terren.
Në shkurt, presidentja e Kosovës Vjosa Osmani paralajmëroi se anëtarët e grupit mercenar rus Wagner po punojnë me paraushtarakët serbë.
Verbëria e Perëndimit ndaj lojërave të pushtetit të Vuçiqit dhe Putinit dhe fajësimi i tij ndaj Kosovës përfaqëson një strategji realpolitike.
Shtetet e Bashkuara besojnë se Serbia është më e rëndësishme strategjikisht se Kosova, pasi Uashingtoni e di se Vuçiç mund të bashkëpunojë lehtësisht me Moskën për të ndezur një konflikt të ri në rajon.
Paqësimi amerikan ndaj Serbisë nuk do të funksionojë: marrëdhëniet Serbi-Rusi janë të gjalla dhe të mira.
Bashkëpunimi i Serbisë me Perëndimin në stërvitjet ushtarake dhe retorika boshe është pjesë e strategjisë së saj balancuese midis Rusisë dhe Uashingtonit, jo një shenjë e besnikërisë së saj ndaj Perëndimit.
Në vazhdën e luftës së Rusisë, Serbia kurrë nuk miratoi sanksione kundër Rusisë.
Muajin e kaluar, drejtori pro-rus i agjencisë së inteligjencës së Serbisë, Aleksandar Vulin udhëtoi në Moskë për një konferencë sigurie.
Serbia nuk është viktimë e ndikimit rus. Si pjesë e objektivit të tij më të gjerë për të qëndruar në pushtet, Vuçiç ka shfrytëzuar jostabilitetin në rajon për ta paraqitur veten si një forcë për stabilitet.
Duke përshkallëzuar dhe më pas duke de-përshkallëzuar krizën dhe duke negociuar me Perëndimin sipas kushteve të tij, Vuçiç e ka pozicionuar veten si një marrëveshje-bërës i moderuar në rajon.
Dhe ai ka shfrytëzuar situatën në përshkallëzim në Kosovë për t’i larguar votuesit e tij nga sfidat në rritje të brendshme.
Rusia ka dashur prej kohësh të tregojë se NATO është një tigër letre.
KFOR-i duhet të dërgojë një sinjal të besueshëm se është i gatshëm të ndërhyjë kundër forcave serbe në rast të përshkallëzimit.
Javën e kaluar, NATO shtoi 700 trupa për të forcuar sigurinë në zonë. Ky është një hap në drejtimin e duhur.
Në vend që të paqësojë Serbinë, Amerika duhet të bëjë presion ndaj Beogradit që të pranojë pavarësinë e Kosovës dhe të vendosë sanksione ndaj Rusisë.
Perëndimi duhet të thërrasë bllofin e Rusisë për ta ndërgjegjësuar Vuçiçin për mosbesueshmërinë e Rusisë si aleat.
Ambasadori rus në Serbi inkurajoi Beogradin që të llogarisë në mbështetjen e Moskës ndaj Kosovës dhe e përshkroi situatën si “në prag të një konflikti më të gjerë”.
Me burimet ushtarake ruse të shteruara në Ukrainë, Kremlini nuk mund ta mbështesë Serbinë.
Dhe një konfrontim i drejtpërdrejtë me NATO-n nuk do t’i shërbente interesave të Vuçiqit.
Perëndimi duhet të pranojë se dobësia i jep guxim Putinit dhe Vuçiqit.
Rusia dhe Serbia do të vazhdojnë ta nxehin sërish këtë konflikt të ngrirë kur t’u përshtatet interesave të tyre.
Në vend që të lejojë Moskën të zhvlerësojë NATO-n, është koha që Perëndimi të provojë se Kremlini nuk është gjë tjetër veçse një guaskë boshe.
——
Ivana Stradner është një studiuese në Fondacionin për Mbrojtjen e Demokracive. Ndiqni atë në Twitter @ivanastradner. FDD është një institut kërkimor jopartiak me bazë në Uashington, DC, i fokusuar në sigurinë kombëtare dhe politikën e jashtme.