Po kërkoni ndonjë shenjë se çfarë drejtimi mund të marrë politika e jashtme e presidentit të zgjedhur amerikan, Joe Biden?

Provoni ta kujtoni kohën e katër vjetëve më parë, kur Biden ka punuar në Shtëpinë e Bardhë si nënpresident.

Janë rreth 4 000 emërime politike që çdo administratë e re duhet t’i bëjë, në politikën e jashtme dhe të tjera.

Biden, i cili ka shërbyer me dekada në Komitetin e Senatit për Marrëdhënie me Jashtë dhe e ka kryesuar atë me vite, ka në orbitën e tij njerëz nga koha e administratës së presidentit Barack Obama. Shumë nga ta kanë përvojë qeveritare dhe njohuri të dorës së parë.

Biden dhe ndihmësit e tij janë përpjekur ta bëjnë të qartë se, edhe pse shumë nga figurat e tij kryesore të politikës së jashtme pritet të jenë veteranë të administratës Obama, kjo nuk do të thotë thjesht një vazhdimësi e politikave të Obamës.

Rusia, Kina, Irani, NATO: të gjitha këto janë çështje që do të trajtohen ndryshe, dukshëm në disa raste.

Biden mund të përballet me pengesa nëse zgjedhjet e balotazhit në janar i lënë republikanët në kontroll të Senatit, i cili ka autoritetin kushtetues për të konfirmuar shumë pozicione të politikës së jashtme dhe të sigurisë kombëtare.

Këta janë disa nga emrat që qarkullojnë për pozicionet më të rëndësishme të politikës së jashtme në administratën e ardhshme Biden:

Sekretari i Shtetit

Pozicioni i kryediplomatit amerikan është një nga më të rëndësishmit në kabinet.

Presidenti Donald Trump ka pasur dy të tillë.

I pari, Rex Tillerson, i cili është përplasur vazhdimisht me stilin qeverisës të Trumpit, është shkarkuar nga presidenti në mars të vitit 2018, pas pak më shumë se një viti në post. Drejtori i CIA-s, Mike Pompeo, e ka marrë më pas detyrën.

Tani, së paku dy senatorë demokratë duken të interesuar për këtë punë. Chris Coons aktualisht shërben në Komitetin e Senatit për Drejtësi dhe në Komitetin për Punë të Jashtme.

Muajin e kaluar, Coons ishte autor i një artikulli të gjatë në revistën Foreign Affairs, me titull “Një politikë e jashtme dypartiake është akoma e mundur”. Kjo është parë si përpjekje e tij për ta portretizuar veten si dikush që dëshiron të punojë me republikanët.

Senatori tjetër, Chris Murphy, aktualisht është anëtar i Komitetit për Marrëdhënie me Jashtë. Ai po ashtu e ka portretizuar veten si person të gatshëm për bashkëpunim dhe si ligjvënës progresiv.

Murphy ka folur fuqishëm kundër Rusisë dhe në mbështetje të Ukrainës dhe vendeve të tjera të Evropës Lindore. Ai ishte bashkautor i një projekt-ligji për financimin e projekteve energjetike në Evropën Lindore, për të zvogëluar varësinë e rajonit nga nafta dhe gazi rus.

Emërimi i një senatori në pozicionin e sekretarit të Shtetit do të nënkuptonte ndoshta humbjen e një vendi demokrat në Senat, i cili aktualisht kontrollohet nga republikanët.

Kandidatët e tjerë përfshijnë Antony Blinken, i cili ka përvojë të gjatë në çështjet e jashtme të Uashingtonit. Ai ka shërbyer si anëtar stafi në Këshillin e Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, nën presidentin Bill Clinton, në vitet 1990.

Nga viti 2009 deri më 2013, ai ka shërbyer si këshilltari kryesor i Bidenit për siguri kombëtare. Ai ka qenë po ashtu zyrtari numër dy në Departamentin e Shtetit, nën sekretaren Hillary Clinton, në vitet e saj të fundit. Dhe ka qenë një nga këshilltarët kryesorë gjatë fushatës presidenciale të Bidenit.

Në një forum të sigurisë në muajin gusht, Blinken ka thënë se administrata e ardhshme e Bidenit do të përballej me “mjedisin më sfidues dhe më kompleks të sigurisë në dekada”.

Nicholas Burns shihet po ashtu si kandidat i mundshëm. Tani profesor i Shkollës Kennedy në Harvard dhe këshilltar i jashtëm i fushatës së Bidenit, Burns ka shërbyer në Shtëpinë e Bardhë të presidentit demokrat, Bill Clintron, në vitet 1990. Por, ai ka shërbyer edhe në administratën e presidentit republikan, George W. Bush, si ambasador në NATO dhe zyrtar i lartë i Departamentit të Shtetit.

Në intervistat e fundit, Burns ka bërë thirrje për rindërtimin e marrëdhënieve SHBA-Evropë, që, sipas tij, janë në gjendjen më të keqe që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore.

Sekretari i Mbrojtjes

Në vitet e kaluara, disa presidentë kanë zgjedhur për shef të Pentagonit një anëtar të partisë tjetër. William Cohen, Robert Gates dhe Chuck Hagel kanë qenë republikanë që kanë shërbyer nën presidentë demokratë.

Sekretari i parë i Mbrojtjes i Trumpit, Jim Mattis, është konsideruar i pavarur, por më vonë është ndarë nga Trump, duke e kritikuar publikisht atë dhe duke e mbështetur Bidenin.

Michele Flournoy, e cila ka shërbyer si nënsekretare e Mbrojtjes për dy sekretarë të ndryshëm gjatë administratës Obama, shihet si kandidatja kryesore për udhëheqjen e Pentagonit. Ajo do të ishte gruaja e parë në atë pozitë.

Përpara se t’i bashkohej administratës Obama, ajo ka bashkëthemeluar një institut në Uashington, të quajtur Qendra për një Siguri të Re Amerikane.

Gjatë diskutimeve në një forum të sigurisë në muajin gusht, Flournoy u ka bërë thirrje Shteteve të Bashkuara që të investojnë më shumë në teknologjitë e reja, për të penguar veprimet keqdashëse të Rusisë dhe Kinës.

Derek Chollet, këshilltar i lartë i dy sekretarëve të Mbrojtjes në administratën e Obamës, është po ashtu në listën e ngushtë të administratës Biden për postin e mbrojtjes ose të politikës së jashtme. Chollet, tani në Fondacionin gjerman Marshall, ka qenë po ashtu zyrtar i lartë në departamentin e sekretares Hillary Clinton.

Këshilltari për sigurinë kombëtare

I krijuar në fillim të Luftës së Ftohtë për të ndihmuar në koordinimin e çështjeve të huaja, ekonomike, të mbrojtjes dhe inteligjencës për presidencën, ndikimi i këtij posti padyshim se ka arritur kulmin nën Henry Kissingerin, i cili i ka shërbyer presidentit Richard Nixon në vitet 1970.

Trump ka pasur katër këshilltarë për sigurinë kombëtare. I fundit ishte Robert O’Brien.

Obama, për krahasim, ka pasur tre, përfshirë Susan Rice, e cila shihet si kandidate e fortë për t’u kthyer në pozitën e njëjtë, në administratën Biden.

Rice, e cila ka qenë edhe ambasadore në Kombet e Bashkuara, gjatë administratës Obama, njihet në Uashington për gjuhën e mprehtë dhe si luftëtare e ashpër ndërinstitucionale.

Antony Blinken thuhet se është kandidat edhe për këtë pozitë. Ashtu edhe Tom Donilon, krej kohësh ndihmës i Bidenit, i cili ka shërbyer si këshilltar i Obamës për siguri kombëtare, përpara Rice.

Donilon ka qenë edhe zëdhënës i Këshillit të Obamës për Siguri Kombëtare dhe oficer i CIA-s për 11 vjet, i cili publikisht ka dhënë dorëheqje nga agjencia, pasi Trump ka marrë detyrën më 2017.

Kandidat i përfolur është edhe Michael McFaul, i cili ka qenë këshilltar për Rusinë në Këshillin e Obamës për Siguri Kombëtare. Tani profesor në Universitetin Stanford, McFaul ka qenë ambasador i Obamës në Rusi.

Një tjetër ndihmës i Bidenit që mund të marrë një post kyç është Michael Carpenter, i cili tani udhëheq një institut në Universitetin e Pensilvanisë. Carpenter ka qenë zyrtar i lartë i Pentagonit, që ka mbikëqyrur politikën për Rusinë, Ukrainën, Euro-Azinë dhe Ballkanin. Ai, gjithashtu, ka qenë kritik i zëshëm i Trumpit dhe politikave të tij dhe mbështetës i flaktë i Bidenit.

Ambasadori në Kombet e Bashkuara

Fakti që ky post konsiderohet si pozitë e nivelit të lartë, i befason shpesh njerëzit. Por, është një pozitë diplomatike, që lehtë mund ta rivalizojë atë të sekretarit të Shtetit në dukshmëri. Gjatë luftës në Irak, më 2003, ambasadori John Negroponte ka shfrytëzuar pozicionin e tij, për të ndihmuar në ndërtimin e çështjes për pushtimin e Irakut nga SHBA-ja.

Ambasadorja e Obamës në Kombet e Bashkuara, Samantha Power, është konsideruar po ashtu si një nga ambasadorët më me ndikim, kryesisht për shkak të afërsisë me Obamën. Tani profesoreshë në Harvard, Power është edhe këshilltare e fushatës së Bidenit për politikë të jashtme. Disa vëzhgues spekulojnë se ajo mund të kthehet në qeveri. Është e paqartë nëse ajo do të donte të kthehej në Nju Jork si ambasadore e Kombeve të Bashkuara.

Susan Rice është një tjetër emër që qarkullon këtu, por, përsëri, është një post që konfirmohet nga Senati, i cili mund të shkaktojë telashe për të.

Drejtori i CIA-s

Pasi Mike Pompeo është larguar nga agjencia kryesore e inteligjencës amerikane për t’u bërë sekretar i Shtetit, Gina Haspel është zgjedhur drejtore e re.

Edhe pse Haspel mbështetet gjerësisht nga personeli i agjencisë dhe shumë të tjerë në komunitetin e inteligjencës, shumë demokratë dyshojnë në përfshirjen e saj në politikat e marrjes në pyetje, pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit. Ato teknika konsiderohet se kanë qenë torturuese.

Për këtë arsye, shumë vëzhgues dyshojnë se administrata e Bidenit do ta mbajë në detyrë.

Në mesin e kandidatëve kryesorë për këtë pozitë është Avril Haines, zëvendësdrejtore e CIA-s gjatë administratës Obama – gruaja e parë në histori që ka mbajtur atë pozitë.

Haines, e cila ka qenë këshilltare e fushatës së Bidenit, ka shërbyer edhe si zëvendëskëshilltare në Këshillin e Obamës për Siguri Kombëtare.

Pozita të tjera, personel tjetër

Këto janë disa nga pozitat e shquara të politikës së jashtme në Qeverinë e Shteteve të Bashkuara, por ka edhe shumë të tjera që luajnë rol në përcaktimin e politikave ndërkombëtare të SHBA-së: nga sekretari i Thesarit deri te pozitat e nivelit të dytë në departamentet e Shtetit dhe Mbrojtjes.

Figura të tjera të njohura të administratës Obama, që do të garojnë për këto apo poste të tjera, përfshijnë Wendy Sherman, e cila ka qenë nënsekretare e Shtetit për çështjet politike dhe një arkitekte e marrëveshjes bërthamore me Iranin, dhe Jake Sullivan, ndihmës për sigurinë kombëtare në administratën Obama dhe zyrtar i lartë i fushatës së Hillary Clintonit më 2016.

Përgatiti: Valona Tela

Ka një gjë për të cilën demokratët dhe republikanët në Shtetet e Bashkuara mund të bien dakord: Ata janë të stresuar. Shumë. Dhe fajin për këtë e kanë zgjedhjet presidenciale 2020.

“Lajmet thjesht më bezdisin kur i dëgjoj dhe më shkaktojnë ankth në një shkallë që nuk më zë dot gjumi”, thotë Betty Mattimore, një profesioniste e shërbimeve financiare në Virxhinia e cila mbështet Presidentin Donald Trump.

“Kam shumë ankth, nuk fle mirë … Jam jashtëzakonisht e stresuar”, thotë Julie, një avokate nga shteti i Merilendit që mbështet ish-Nënpresidentin Joe Biden. “Jam aq e stresuar saqë nuk mund të flas për zgjedhjet, ose të mendoj apo të lexoj për to”. Julie i kërkoi Zërit të Amerikës të mos përdorë mbiemrin e saj për arsye privatësie.

Shumica e të rriturve amerikanë mund ta identifikojnë veten me zonjën Mattimore dhe Julie-n. Sipas një raporti të fundit të Shoqatës Amerikane të Psikologjisë, rreth 68% e të rriturve në SHBA i shohin zgjedhjet presidenciale si një burim i madh stresi në jetën e tyre.

Është një shqetësim dypartiak – 76% e demokratëve, 67% te republikanëve dhe 64% e të pavarurve ndjejnë stres.

Gjithashtu, 77% e të rriturve amerikanë thonë se janë të shqetësuar për të ardhmen e vendit.

“Ka shumë strese që njerëzit po kalojnë tani dhe të gjithë do të ndikohen, në një mënyrë ose një tjetër, nga rezultati i këtyre zgjedhjeve”, thotë Dr. Vaile Wright, një psikologe dhe bashkëautore e raportit mbi stresin e zgjedhjeve.

“Gjëra të tilla si qasja në kujdesin shëndetësor, ndryshimi i klimës, pandemia, trazirat sociale, vrasjet masive, të gjitha këto probleme kanë një ndikim vërtet domethënës në nivel kombëtar,” shton zonja Wright.

Përqindja e të rriturve afrikano-amerikanë që janë të stresuar për zgjedhjet është dukshëm më e lartë se sa ishte gjatë zgjedhjeve të fundit presidenciale, duke u ngritur nga 46% që ishte në vitin 2016 në 71% këtë vit. Dhe të rriturit me simptoma kronike kanë më shumë gjasa të raportojnë zgjedhjet si burim të stresit.

Julie, mbështetësja e zotit Biden, është e shqetësuar se si do ta përballojë gjendjen në se Trumpi fiton përsëri.

“Zgjedhjet e fundit ishin një tronditje e madhe”, thotë ajo. “Dhe vendi ka përjetuar kaq shumë trazira dhe humbje që nga ajo kohë, por unë ende ndihem e traumatizuar nga zgjedhjet. Dhe nëse kjo do të ndodhë përsëri, thjesht nuk e di se si do t’i kalojë edhe katër vjet të tjera.

“Pasiguria është një nxitës i madh i stresit. Ne jemi në një situatë të pashembullt ku pothuajse gjithçka është e pasigurt në këtë moment. Ne kemi zgjedhjet e ardhshme ku, siç e dini, kemi të ndërthurrur votimin te hershëm, dhe votimin përmes postës dhe kjo shton shumë pasigurinë”, thotë psikologia Wright.

Votimi përmes postës, mashtrimi i votuesve dhe integriteti i zgjedhjeve janë në mendjen e Brendan Mattimore, bashkëshorti ti Betty-t, gjithashtu një mbështetës i presidentit Trump.

“Jam shumë i shqetësuar dhe shumë i stresuar. … Unë gjithmonë kam besim te populli amerikan për marrjen e vendimeve dhe këto gjëra zakonisht funksionojnë, por mendoj se ka shumë të faktorë që duhet të merren në konsideratë” thotë Brendan, i cili punon si ekspert për buxhetin dhe financat. “Ka shumë hapësirë për mashtrim dhe këto zgjedhje janë shumë të rëndësishme kështu që është naive të mendosh se nuk ka njerëz ose organizata që kërkojnë të përfitojnë nga kjo situate dhe të manipulojnë procesin.”

Dhe cilët beson ai se do të jenë ata që do të bënin një mashtrim të mundshëm?

“Mendoj se do të ketë më shumë nga ana demokrate,” thotë ai. “Mund të ketë disa raste edhe nga pala republikane, por thjesht nuk mendoj se do të jetë shumë i përhapur manipulimi mes republikanëve.”

Lëvizja nga një shtet më liberal të bregut lindor, në shtetin konservator të Indianës ka qenë një përvojë ndërgjegjësuese për mbështetësen e zotit Biden, Adrienne LaBorwit.

“Tani që jetoj këtu, e kuptoj se si u zgjodh Trump-i. Ndërsa, kur jetoja në (Uashington) D.C., thjesht, nuk e kuptoja, se si mund të përkrahej ai në këtë vend?” thotë zonja LaBorwit, e cila punon në sferën e zhvillimit të biznesit. “Mendoj se ata janë thjesht të lodhur nga politikanët e vjetër … gjë që nuk e ndihmon Joe Biden-in që ka qenë në Kongres për 36 vjet.”

Dhe me këtë këndvështrim të ri, vjen më shumë tension.

“Tani, e kuptoj”, thotë LaBorwit. “Njohja e këtij qëndrimi më shton ankthin.”

Ndërkohë, Betty Mattimore, mbështetëse e zotit Trump, është përqendruar në atë që do të ndodhë pas zgjedhjeve.

“Me të vërtetë shpresoj se vendi mund të ecë përpara. Megjithatë, mendoj se, kushdo që të fitojë … do të ketë një lloj kaosi pas këtyre zgjedhjeve”, thotë ajo. “E ndjej që ne kurrë nuk e kemi pranuar me të vërtetë Presidentin Trump si president pas zgjedhjeve të vitit 2016. Dhe sikur të fitojë përsëri? A do të kenë edhe katër vjet të tjera procedura për fajësimin e tij nga Kongresi? ”

“Unë thjesht dua që politikanët të qeverisin,” shton ajo. “Dua që ata të bëjnë atë që supozohet të bëjnë për vendin, për familjet. Jam lodhur nga e gjithë politika”.

Më pak se një javë para zgjedhjeve presidenciale në Shtetet e Bashkuara, kongresmeni demokrat Eliot Engel thotë se çfarëdo administrate të jetë në fuqi, duhet t’i kushtojë rëndësi zgjidhjes së çështjes së Kosovës dhe Serbisë dhe rajonit të Ballkanit në përgjithësi. Në një diskutim organizuar nga prof. David Phillips i Universitetit të Kolumbias, kryetari i Komisionit të Dhomës së Përfaqësuesve për Marrëdhëniet me Jashtë, si edhe ish- Sekretarja e Shtetit, Madeleine Albright dhe ish-komandanti i lartë i NATO-s, Wesley Clark folën për të ardhmen e Kosovës.

Demokrati Eliot Engel, i bëri jehonë faktit se gjatë dekadave, republikanët dhe demokratët kanë ndjekur një politikë dypartiake ndaj këtij rajoni.

“Unë shpresoj që çfarëdo administrate të kemi, (cilindo) President, apo Kongres duhet ta kuptojmë se është mirë për Shtetet e Bashkuara të sigurohet që liria të përparojë në të gjithë botën, jo vetëm për të mirën e këtij rajoni, por edhe për të mirën e Shtetet e Bashkuara”, tha ai.

Ish-Sekretarja amerikane e Shtetit gjatë administratës së ish-Presidentit Bill Clinton, Madeleine Albright, tha se diskutimi vinte në një moment shumë të rëndësishëm për politikën e jashtme amerikane.

“Shpresa ime është që javën e ardhshme të shënojmë një pikë kthese ku të mund të kemi një fillim të ri pas katër vitesh dështimi dhe të fillojmë të largohemi nga qasja e pabalancuar e administratës Trump ndaj Kosovës dhe Serbisë”, tha ajo duke përdorur një gjuhë të ngjashme me atë të kandidatit demokrat Joe Biden.

Edhe zoti Engel tha se shpreson që Shtetet e Bashkuara t’i kthehet një roli tradicional në marrëdhëniet e jashtme.

Por administrata e Presidentit Trump thotë se është pikërisht mënyra e saj jotradicionale, që i dha një shtysë të re bisedimeve Kosovë-Serbi, me rënien dakord për normalizimin ekonomik muajin e kaluar, në një takim të parë të një profili të tillë të lartë në Shtëpinë e Bardhë.

Në ceremoninë e Shtëpisë së Bardhë, Presidenti Donald Trump tha se pas “vitesh negociatash të dështuara, administrata ime, propozoi një rrugë të re për të kapërcyer ndasitë”.

“Duke u përqendruar tek krijimi i vendeve të punës dhe rritja ekonomike, të dyja vendet ishin në gjendje të realizonin një arritje të madhe”.

Nuk është ende e qartë se si do të ndikojë një politikë e tillë tek një marrëveshje përfundimtare mes dy vendeve, pengesa më e madhe ndaj së cilës është mosnjohja e pavarësisë së Kosovës nga Serbia.

Për organizatorin e diskutimit, Profesorin e Universitetit të Kolumbias, David Phillips, thotë se nuk do të ketë paqe derisa të ketë normalizim.

“Sipas mendimit tim normalizim do të thotë që Serbia ta pranojë se e ka humbur Kosovën për shkak të krimeve që Millosheviçi bëri, që Kosova është një vend i pavarur dhe kjo nuk do të ndryshojë kurrë. Nuk ka kthim mbrapa”, tha ai.

Pasojat e trashëgimisë së luftrave të viteve 90 në Ballkan, rëndojnë ende mbi rajon. Gjenerali Wesley Clark, ishte komandanti i forcave të NATO-s, kur aleanca ndërmori bombardime për të ndalur fushatën e Millosheviçit dhe forcave serbe ndaj Kosovës. Ai vlerësoi arritjet e Kosovës.

“Tani sfida është të ndërtohet një shtet të fortë ekonomikisht dhe politikisht në një nga rajonet më të vështira të botës”.

Kongresmeni Engel, duke vlerësuar angazhimin e vendosjes së marrëdhënieve diplomatike mes Kosovës dhe Izraelit, gjë që u bë e njohur për herë parë, si një nga pikat e marrëveshjes së Shtëpisë së Bardhë, tha se ashtu si Izraeli dhe vendet arabe po punojnë bashkë, ashtu duhet të ndodhë edhe në Ballkan.

“Do të doja ta shihja në Ballkan, me shqiptarë dhe serbë dhe malazezë dhe të gjithë popujt që punojnë së bashku që jetojnë në një rajon shumë të vogël, por është më mirë për të dyja palët, ose të gjitha palët nëse ata punojnë së bashku dhe e njohin njëri-tjetrin”, tha ai.

Gjatë zgjedhjeve presidenciale në SHBA, me qindra mijëra fletëvotimi me postë refuzohen nga zyrtarët zgjedhorë për një larmi arsyesh, që nga mbërritja e tyre me vonesë, tek mungesa e firmës në zarf.

Por këtë vit, kur më shumë se gjysma e amerikanëve kanë votuar më herët ose me postë, janë refuzuar edhe më shumë fletëvotime, duke ngritur pikëpyetje rreth të drejtës për të votuar, si dhe nxitur shqetësime për pasiguri paszgjedhore në ato shtete, të cilat mund të jenë përcaktuese për rezultatin e zgjedhjeve, si Florida apo Xhorxhia. Në këto shtete sipas anketave të deritanishme, të dy kandidatët, Donald Trumpin dhe Joe Biden, janë mbërthyer në një garë të ngushtë mes tyre.

Ndërsa Florida dhe Xhorxhia nuk publikojnë të dhëna mbi numrin e votave të refuzuara para zgjedhjeve, dy akademikë, profesori i kolegjit Dartmouth, Michael Herron dhe profesori i universitetit të Floridës, Daniel Smith kanë analizuar të dhënat zyrtare të shteteve lidhur me votat e hedhura me postë, për të llogaritur numrin e votave në rrezik për t’u refuzuar.

Në Florida, nga 3.8 milionë vota me postë të hedhura deri më tani, më shumë se 15,000 mund të refuzohen, pra rreth 0.4 për qind e tyre, sipas profesorëve Herron dhe Smith. Në Karolinën e Veriut, shkalla e refuzimit është edhe më e lartë. Prej 25 tetorit nga më shumë se 780 mijë fletëvotime të postuara në këtë shtet, më shumë se 10 mijë përballen me një refuzim të mundshëm, një normë skualifikimi prej rreth 1.3 për qind, sipas gjetjeve të studimit.

Votuesit e komuniteteve pakicë

Ashtu si në disa procese të fundit zgjedhore, votuesit e komuniteteve pakicë po përballen me më shumë refuzime të votës së tyre, sesa amerikanët e bardhë. Sipas gjetjeve të studiuesve në Karolinën e Veriut për shembull, votat e afro-amerikanëve kishin tre herë më shumë gjasa të skualifikoheshin, sesa ato të amerikanëve të bardhë.

Kjo është diçka që demokratët mund ta përdorin si bazë ankimimi atje ku rezultati është i ngushtë.

Por jo çdo fletëvotimi e konsideruar me mangësi do të refuzohet automatikisht. Në të dy shtetet, si në shumë të tjera, votuesve u jepet një mundësi për t’i korrigjuar gabimet në fletët e tyre të votimit.

“Do të ishte e parakohshme në këtë moment të dilnim në përfundimin se fletëvotimet e kthyera janë refuzuar nga bordi vlerësues dhe nuk janë llogaritur“, thotë Mark Ard, drejtori i përkohshëm i Komunikimit për Departamentin e Shtetit të Floridës.

Në Karolinën e Veriut, zyrtarët kanë filluar të kontaktojnë votuesit me pasaktësi në fletëvotimi, thotë Patrick Gannon, drejtor i Marrëdhënieve me Publikun në Bordin Shtetëror të Zgjedhjeve të Karolinës së Veriut.

“Një votues i cili nuk ka kohë për ta korrigjuar fletët e votimit mund të votojë fizikisht gjatë periudhës së hershme të votimit deri më 31 tetor ose në ditën e zgjedhjeve“, thotë zoti Gannon në një përgjigje me email.

Në pamje të parë, numri i fletëve të votimit në Florida dhe Xhorxhia të klasifikuara për t’u refuzuar duket i vogël. Sidoqoftë, në Florida dhe Xhorxhia, si dhe në shtetet e tjera ku historikisht rezultati zgjedhor ka qenë tejet i ngushtë, ndonjëherë 10,000 vota mund të jenë përcaktuese për fituesin.

Diferenca në rezultatin e zgjedhjeve presidenciale të vitit 2000 mes republikanit George W. Bush (i cili u shpall në fund fitues) dhe demokratit Al Gore zbriti në 537 vota në Florida. Sipas studiuesve edhe gjatë zgjedhjeve paraprake për Senatin në Florida në vitit 2018, republikani Rick Scott fitoi me vetëm 10,033 vota.

Ndërsa në ditë e ardhshme priten të mbërrijnë edhe më shumë fletëvotime me postë, numri i votave të refuzuara nga zyrtarët zgjedhore ka të ngjarë të rritet, në disa raste duke tejkaluar potencialisht diferencën mes kandidatit fitues dhe atij humbës në garat me një rezultat të ngushtë qoftë për president, për një vend në Kongres,.

“Ky është një skenar që shkakton vërtet makth kur rezultati është i gushtë dhe numri i votave të refuzuara (ose të shpallura si të pavlefshme) është më i madh sesa diferenca mes dy kandidatëve“, thotë zoti Herron në një intervistë.

Deri të mërkurën 49 milionë amerikanë kishin votuar me postë, sipas një vlerësimi nga organizata “Projekti i Zgjedhjeve”, që jep të dhëna mbi zgjedhjet në SHBA.

Zoti Herron dhe zoti Smith i botuan fillimisht gjetjet e tyre tek “The Conversation”, një publikim me studime e analiza nga ekspertë e akademikë. Ata ndanë me Zërin e Amerikës edhe më shumë të dhëna lidhur me Floridën dhe Karolina e Veriut.

Betejat gjyqësore

Çështja se si do të trajtohen fletëvotimet që kanë probleme me firmat dhe se sa ditë pas zgjedhjeve të 3 nëntorit do të lejohet pranimi i fletëvotimeve që të quhen të vlefshme për t’u numëruar, ka qënë prej muajsh objekt i betejave gjyqësore mes republikanëve e demokratëve në të gjithë vendin. Në kushtet kur më shumë demokratë sesa republikanë kanë zgjedhur të votojnë me postë, republikanët kanë kërkuar ndërhyrje të gjykatës, me shkallë të ndryshme suksesi, për të mos lejuar që fletëvotimet që vijnë me vonesë të konsiderohen për t’u numëruar.

Në javët e fundit, Gjykata e Lartë amerikane e kontrolluar nga konservatorët vendosi kundër përpjekjeve për të ndryshuar procedurat zgjedhore, përfshirë afatet e mbërritjes së fletëvotimeve, duke u bazuar tek një doktrinë, sipas së cilës, rregullat zgjedhore nuk duhet të ndryshohet shumë pranë procesit zgjedhor.

Më 19 tetor, para se të konfirmohej e emëruara më e fundit e zotit Trump për Gjykatën e Lartë, Amy Coney Barrett, gjykatësit u ndanë në një votim 4 me 4 lidhur me planin e Pensilvanisë për të numëruar votat që mbërrijnë deri në tre ditë pas datës së zgjedhjeve (3 nëntorit) edhe nëse nuk kanë një vulë postare të mund të shihet qartë.

Të mërkurën, gjykasit refuzuan të ndjekin me procedura të përshpejtuara një ankim të ri nga ana e republikanëve ndaj afatit të zgjatur të numërimit të votave për Pensilvaninë.

Por në fillim të kësaj jave, në një vendim që u pa si kthim pas për demokratët, Gjykata e Lartë bllokoi një plan të Uiskonsinit për të numëruar fletëvotimet që vijnë me postë deri në gjashtë ditë pas datës së zgjedhjeve (3 nëntorit).

Hans von Spakovsky, bashkëpunëtor ligjor i organizatës “Heritage Foundation” në Uashington, tha se fletëvotimet me postë që shpallen të pavlefshme mund të shërbejnë si shkak për ankimime pas procesit zgjedhor.

“Dyshoj se mund të kemi vonesa të mëdha në numërimin e votave nëse ka një rritje të konsiderueshme të fletëvotimeve në mungesë (kur zgjedhësit nuk shkojnë fizikisht në qendrat e votimit). Mendoj se mund të ketë çështje gjyqësore mbi refuzimin e votave në mungesë të cilat nuk pajtohen me ligjin e shtetit“, tha në një intervistë von Spakovsky, një ish-anëtar republikan i Komisionit Federal të Zgjedhjeve.

Historikisht, më pak se 1 për qind e votave në mungesë refuzohen ose shpallen të pavlefshme për shkak të gabimeve administrative. Por në kushtet kur një numër rekord njerëzish po votojnë me postë këtë vit, shumë prej të cilëve votues për herë të parë, të paktën 1 milion vota mund të shpallen të pavlefshme, sipas një parashikimi të fundit nga një hulumtim i përbashkët i gazetës USA Today, projektit “Columbia Journalism Investigations” në universitetin Columbia dhe programit “Frontline” të rrjetit televiziv PBS.

Gjatë zgjedhjeve presidenciale të këtij viti, më shumë se 550 mijë fletëvotime me postë janë konsideruar të pavlefshme në 30 shtete, shumë më tepër sesa gjatë zgjedhjeve presidenciale 2016, sipas një analize të muajit gusht të organizatës mediatike NPR. Në pjesën më të madhe kjo ndodhi sepse shtetet ishin të papërgatitura për rritjen e votimeve me postë gjatë pandemisë, vë në dukje Tammy Patrick, një ish-zyrtare e zgjedhjeve në Arizona, i cila aktualisht punon me fondacionin Fondi për Demokraci.

Megjithatë në muajt që pasuan zgjedhjet paraprake, shumë shtete kanë miratuar një numër praktikash më të mira votimi përmes postës, ndryshime që ka të ngjarë të zvogëlojnë numrin e fletëve të votimit të refuzuara, thotë zonja Patrick.

“Ata i kanë rishikuar udhëzimet e tyre mbi votimin, kanë rimodeluar zarfet e votimit dhe kanë adoptuar praktika si gjurmimi i votave”, thotë zonja Patrick.

Tashmë votuesit mund të kontrollojnë statusin e tyre të votimit në internet dhe në të paktën 19 shtete bëhen njoftime kur fletët e votimit kanë nevojë të korrigjohen.

Në Kolorado, votuesit me mangësi në fletët e tyre të votimit njoftohen me mesazh në telefon dhe u lejohet ta korrigjojnë gabimin përmes telefonit. Si rezultat, thotë zonja Patrick, gjatë zgjedhjeve të përgjithshme do të refuzohen më pak vota.

“Shifra mund të jetë pak më e lartë se zgjedhjet tradicionale presidenciale sepse do të ketë shumë votues të rinj, por shpresoj se nuk do të shohim të njëjtat shifra që pamë në zgjedhjet paraprake“, thotë zonja Patrick.

Sidoqoftë ajo që nuk mund të parashikohet është çështja e numrit të fletëvotimeve me postë që mbërrijnë pas ditës së zgjedhjeve. Ndërsa disa shtete i kanë zgjatur afatet e tyre për të pranuar vota për t’u llogaritur në numërim, 32 shtete, përfshirë Floridën, nuk i pranojnë fletëvotimet që mbërrijnë pas ditës së zgjedhjeve, duke u dhënë votuesve pak kohë për të korrigjuar fletët e tyre të votimit. Karolina e Veriut i pranon fletëvotimet deri në gjashtë ditë pas datës së zgjedhjeve, nëse ato kanë një vulë postare që daton më 3 nëntor, ose para kësaj date. Republikanët i kanë kërkuar Gjykatës së Lartë t’i bllokojë këto plane.

“Mendoj se pyetja më e rëndësishme për të cilën nuk ka përgjigje është se sa fletëvotime do të mbërrijnë pas ditës së zgjedhjeve“, thotë zoti Herron.

Shtetet e Bashkuara kanë konfirmuar vdekjen e një eksponenti të lartë të al-Kaidas në Afganistan, duke e quajtur këtë zhvillim një goditje të rëndësishme ndaj grupit terrorist, megjithë konfuzionin në njoftimet fillestare për pozicionin e tij në hierarkinë e Al-Kaidas.

Një zyrtar amerikan, duke folur në kushte anonimiteti, konfirmoi vdekjen e Abu Muhsin al-Masrit të hënën, duke thënë se forcat amerikane ofruan mbështetje gjatë operacionit afgan në provincën lindore Ghazni.

Në vazhdim, Shtëpia e Bardhë ofroi edhe konfirmimin e saj, duke e lavdëruar operacionin afgan për eliminimin e al-Masrit si një “lajm të mirëpritur”.

Komentet nga zyrtarët amerikanë vijnë dy ditë pasi Drejtoria Qendrore e Sigurisë së Afganistanit (NDS) njoftoi e para vdekjen e al-Masrit nëpërmjet një mesazhi në Twitter në orët e vona të së shtunës, duke e përshkruar atë si numrin dy të njërës prej degëve të Al-Kaidas në Nënkontinentin Indian (AQIS).

NDS gjithashtu tha se al-Masri kishte lidhje të afërta me udhëheqësin e al-Kaidas, Ayman al-Zawahiri, dhe se jetonte në Afganistan nën mbrojtjen e talibanëve.

Në përgjigje të mesazheve në Twitter të palës afgane, Drejtori i Qendrës Kombëtare Amerikane Kundër Terrorizmit, Christopher Miller, i tha të shtunën vonë agjencisë së lajmeve Reuters se vrasja e al-Masrit ishte “një goditje e rëndë” për al-Kaidan, megjithëse nuk pranoi të japë detaje të mëtejshme.

Sidoqoftë, disa zyrtarë amerikanë dhe ndërkombëtarë kundër terrorizmit i thanë Zërit të Amerikës se megjithëse me domethënie, vdekja e al-Masrit nuk është goditja që u përshkrua në disa variante.

Ata thanë se në veçanti raportet që thonë se al-Masri ishte i dyti në hierarki pas Zawahirit janë të gabuara, dhe se e kanë ngatërruar me një tjetër eksponent që ndonjëherë përdor pseudonimin al-Masri.

Ata thonë se al-Masri i vrarë në provincën Ghazni të Afganistanit është Abu Muhsin al-Masri, i njohur gjithashtu si Husam Abd al-Ra’uf, një udhëheqës i lartë i cili së fundmi ishte caktuar të punonte me talibanët për bashkëpunimin operacional dhe koordinimin e strehëve të sigurta për luftëtarët e al-Kaidës.

Këta zyrtarë thonë se udhëheqësi numër dy i al-Kaidës, dhe pasardhës i mundshëm i al-Zawahiri, është një al-Masri tjetër, Abu Muhammad al-Masri, i njohur gjithashtu si Abdullah Ahmed Abdullah.

Ndërsa të dy burrat kanë qenë në listën e më të kërkuarve të FBI-së, Departamenti i Shtetit po ofron një shpërblim deri në 10 milionë dollarë për informacionin që sjell Abu Muhammad al-Masrin para drejtësisë.

Në një seri mesazhesh në Twitter të dielën, Presidenti i Afganistanit Ashraf Ghani lavdëroi forcat afgane për operacionin që vrau Abu Muhsin al-Masrin.

Por zoti Ghani paralajmëroi se operacioni tregon se, “terrorizmi mbetet ende një kërcënim i madh për Afganistanin, rajonin dhe botën dhe se talibanët nuk i kanë ndërprerë ende lidhjet e tyre me rrjetet e tjera terroriste, përfshirë al-Kaidën”.

Zyrtarët lokalë i mbështetën këto deklarata duke i thënë shërbimit afgan të Zërit të Amerikës të hënën se luftëtarët talebanë ishin me Abu Muhsin al-Masri kur hynë forcat afgane.

“Një komandant taliban, Emran Hanzalah, dhe disa luftëtarë të tjerë u vranë”, tha Vahidullah Jumah Zada, një zëdhënës i guvernatorit të provincës Ghazni.

Një zyrtar tjetër i tha Zërit të Amerikës se nuk është e zakonshme të shohësh të huaj që duket se janë nën mbrojtjen e talibanëve.

“Njerëz të tillë shihen shumë në rrethet Qarah Bagh, Andar dhe Giru”, tha Esmatullah Jamoradwal, një anëtar i Këshillit Krahinor të Ghaznit. “Ata flasin urdu, arabisht dhe gjuhë të tjera”.

“Talibanët nuk i lënë vendasit t’i shohin ata nga afër dhe është e qartë se mes tyre janë shumë luftëtarë të huaj”, shtoi ai.

Disa zyrtarë të antiterrorit të Kombeve të Bashkuara kanë paralajmëruar se Shtetet e Bashkuara po nënvlerësojnë forcën e al-Kaidës në Afganistan.

Një raport i OKB-së i publikuar në korrik paralajmëroi se grupimi “është fshehtazi aktiv në 12 provinca afgane”, duke shtuar se komandon ndoshta 400 – 600 luftëtarë.

Raporti tha se AQIS besohet të ketë deri në 200 luftëtarë të tjerë në dispozicion; shumë prej të cilëve po u ofrojnë mbështetje talibanëve.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, dhe ish-zëvendëspresidenti Joe Biden mbajtën debatin e fundit, në më pak se dy javë përpara zgjedhjeve të 3 nëntorit.

Trump, i cili qëndron prapa në shumicën e sondazheve të opinionit, e mbrojti trajtimin e tij të pandemisë së koronavirusit, e cila ishte tema kryesore e debatit.

Trump tha se Shtetet e Bashkuara “po mësojnë të jetojnë” me virusin dhe se ato do ta kenë një vaksinë kundër tij deri në fund të vitit.

“Duhet të rikuperohemi. Nuk mund ta mbyllim kombin tonë”, tha Trump, i cili vetë ka qenë i infektuar me koronavirus dhe është shëruar.

Biden tha se derisa pandemia përhapet, Trump nuk ka ndonjë plan për të ndaluar një “dimër të errët” të vdekjeve nga koronavirusi.

“Kanë vdekur 220,000 amerikanë. Nëse nuk dëgjoni asgjë tjetër që them sonte, dëgjojeni këtë”, tha Biden. “Kushdo që është përgjegjës për kaq shumë vdekje, nuk duhet të mbetet president i Shteteve të Bashkuara të Amerikës”, shtoi ai.

Biden po ashtu i hodhi poshtë akuzat se ai do ta mbyllte përsëri të gjithë vendin, për shkak të pandemisë, duke thënë se në vend të kësaj, do të merrte një qasje shumë më shkencore.

Të dy fajësuan njëri-tjetrin dhe partitë politike të njëri-tjetrit për dështimin për të siguruar një raund të ri të ndihmës financiare për koronavirus, që aktualisht është bllokuar në negociata.

Një faktor kyç në zgjedhjet e këtij viti është votimi i hershëm, për shkak të pandemisë. Deri më tani, rreth 47 milionë amerikanë kanë votuar.

Akuza dhe kundërakuza për korrupsion

Trump po ashtu e sulmoi Bidenin, duke e quajtur politikan “të korruptuar”, ndërsa përsëriti edhe akuzat kundër djalit të tij Hunter, i cili ka shërbyer në bordin e drejtorëve të kompanisë ukrainase të energjisë, Burisma, për pesë vjet, duke filluar nga viti 2014.

Roli i Hunter Bidenit në Burisma është vënë nën vëzhgim të ri, pas akuzave nga Trump, që, sipas tij, janë prova të korrupsionit.

Biden tha se djali i tij nuk ka bërë asgjë të papërshtatshme derisa ka punuar në Burisma. Ai më pas kaloi në ofensivë, duke thënë se Trump është ai që është fajësuar për marrëdhëniet e tij me Ukrainën.

Biden po ashtu tha se akuzat kundër djalit të tij janë hetuar në mënyrë të përsëritur dhe se ato nuk lidhen me ndonjë keqbërje.

Biden e sulmoi presidentin, duke vënë në dyshim taksat dhe lidhjet e tij me biznese të huaja.

Ata i adresuan edhe çështjet racore në SHBA dhe Biden e akuzoi Trumpin për nxitje të racizmit.

Trump, në anën tjetër, tha se ka bërë për afrikano-amerikanët më shumë se çdo president tjetër, përveç Abraham Lincolnin, i cili i ka liruar skllevërit.

Ai vuri në dukje përpjekjet e tij për reforma në drejtësinë penale dhe përsëriti se, para pandemisë, papunësia në mesin e afrikano-amerikanëve ishte e ulët.

Trump gjithashtu e akuzoi Bidenin se nuk ka bërë asgjë për afrikano-amerikanët gjatë dekadave të tij në politikë.

Ai e kritikoi atë edhe për mbështetjen e një ligji për krimin në vitet 1990, i cili ka rritur nivelet e burgimit në SHBA, veçanërisht për burrat afrikano-amerikanë dhe ata që janë gjetur fajtorë për vepra jo të dhunshme të drogës.

Debati përfshiu edhe sigurinë kombëtare, sigurinë e zgjedhjeve, Kinën, imigracionin, ndryshimin e klimës dhe energjinë e ekonominë.

Debati u mbajt me një rregull të ri, me të cilin i fikej mikrofoni kandidatit që nuk fliste. Rregulli u miratua pas debatit të parë Trump-Biden, i cili u përshkua me ndërprerje të fjalës së njëri-tjetrit.

Debati i parë është mbajtur më 29 shtator. I dyti, i planifikuar për 15 tetor, është anuluar, për shkak të infektimit të Trumpit me koronavirus.

Komisioni për Debatet Presidenciale ka dashur ta shndërrojë atë në debat virtual, por Trump nuk ka pranuar të marrë pjesë në një ngjarje të tillë.

Zakonisht në SHBA mbahen tri debate presidenciale përpara zgjedhjeve dhe temat që diskutohen në to janë shpesh çështjet më kontroverse të kohës.

Përgatiti: Valona Tela

Më shumë se 17 milionë amerikanë kanë hedhur votën për zgjedhjet e vitit 2020, një shifër që ka thyer rekord për votimin e parakohshëm, falë mobilizimit të demokratëve dhe një pandemie që ka transformuar mënyrën e votimit në vend.

Kjo shifër përfaqëson 12% të të gjitha votave të hedhura në zgjedhjet presidenciale të vitit 2016, edhe pse tetë shtete ende nuk kanë njoftuar për totalin e tyre dhe votuesit kanë ende edhe më shumë se dy javë kohë për të hedhur votat.

Nxitimi i amerikanëve për të votuar po bën që ekspertët e zgjedhjeve të parashikojnë se mund të hidhen një rekord prej 150 milion votash dhe pjesëmarrja mund të jetë më e lartë se në çdo zgjedhje presidenciale që nga viti 1908.

“Është e pabesueshme”, tha Michael McDonald, një ekspert i shkencave politike në Universitetin e Floridës i cili ka ndjekur prej kohësh procesin e votimit për faqen e tij ElectProject.org.

Analiza e Prof. McDonald tregon se afërsisht 10 herë më shumë njerëz kanë votuar krahasuar me të njëjtën kohë në vitin 2016.

“Është e sigurt se këto do të jenë zgjedhje me pjesëmarrje të lartë,” tha Prof. McDonald.

Deri tani, pjesëmarrja ka qenë jo e balancuar, me një numër më të madh demokratësh se republikanët me një raport 2-1 në 42 shtetet e përfshira në numërimin e agjencisë Associated Press.

Republikanët e prisnin këtë avantazh të hershëm demokrat prej muajsh me radhë, pasi Presidenti Donald Trump ka sulmuar votimin me postë, duke ngritur shqetësime të pabazuara në lidhje me manipulime të mundshme.

Sondazhet, dhe tani votimi i hershëm, sugjerojnë që retorika i ka larguar anëtarët e partisë së tij nga një metodë votimi ku tradicionalisht, ata mbizotëronin në javët para ditës së zgjedhjeve.

Kjo u jep demokratëve një avantazh taktik në pjesën e fundit të fushatës. Në shumë shtete kritike të betejës, Demokratët i kanë “siguruar” një pjesë të votuesve të tyre dhe tani mund ta kthejnë energjinë dhe fondet drejt votuesve më të vështirë për t’u gjetur.

Por kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht se demokratët do të kryesojnë në vota deri në kohën e numërimit të fletëve të votimit. Të dyja partitë parashikojnë një rritje të votave të republikanëve në ditën e zgjedhjeve që mundet brenda pak orësh, të zhvendosë në mënyrë dramatike dinamikën.

“Numrat republikanë do të rriten,” tha John Couvillon, një anketues republikan i cili po ndjek votimin e hershëm. “Pyetja është me çfarë shpejtësie dhe kur?”

Zoti Couvillon tha se demokratët nuk duhet ta flenë mendjen me avantazhin e tyre të votimit të hershëm, por se edhe republikanët vetë po marrin një rrezik të madh në sy.

Një numër faktorësh, nga rritja e infeksioneve të virusit tek moti, mund të ndikojë në pjesëmarrjen në person në ditën e zgjedhjeve.

“Nëse i mbajnë të gjitha shpresat tek një ditë votimi, ky është me të vërtetë një rrezik i lartë,” tha zoti Couvillon.

Kjo është arsyeja pse, pavarësisht retorikës së zotit Trump, fushata dhe partia e tij po inkurajojnë votuesit e tyre të hedhin vota me postë ose herët dhe personalisht. Fushata, e cila ka dërguar vullnetarë dhe punonjës në terren për muaj me radhë megjithë pandeminë, pretendon se ajo ka regjistruar më shumë votues këtë vit sesa demokratët në shtetet kryesore si Florida dhe Pensilvania.

Por nuk ka pasur edhe aq sukses në bindjen e bazës për votimin në mungesë. Në shtetet kyçe, Republikanët mbeten shumë më pak të interesuar për të votuar me postë. Në Pensilvani, më shumë se tre të katërtat e më shumë se 437,000 fletëvotimeve të dërguara deri më tani kanë qenë nga demokratët.

Në Florida, gjysma e të gjitha fletëve të votimit të dërguara deri më tani kanë qenë nga demokratët dhe më pak se një e treta e tyre nga republikanët. Edhe në Kolorado, një shtet ku çdo votuesi i dërgohet një fletë votimi me postë dhe republikanët zakonisht dominojnë javën e parë të votimit, vetëm 19% e fletëve të votimit të dërguara kanë qenë nga republikanët.

“Të gjitha këto janë inkurajuese, por tre javë është një kohë e gjatëj,” thotë strategjisti demokrat Tom Bonier tha për shifrat e hershme të votave. “

Votimet në masë janë bërë pa u shoqëruar nga përleshje të dhunshme në vendet e votimit që disa aktivistë dhe zyrtarë të zbatimit të ligjit kishin frikë se mund të ndodhte. Ka pasur disa gabime të konsiderueshme, si për shembull 100,000 fletë votimi defektoze të dërguara në New York, apo 50,000 në Columbus, Ohio. Por ka pak prova për probleme masive që disa vetë u druheshin, pasi zyrave zgjedhore iu desh që të fillonin të merreshim me një fluks votimesh të hershme.

Por ka pasur radhë të jashtëzakonshme dhe pritje për orë të tëra në Georgia, Texas dhe Karolinën e Veriut me hapjen e votimit të hershëm në këto shtete. Vonesat ishin kryesisht rezultat i burimeve të pamjaftueshme për të përballuar fluksin, diçka që aktivistët pretendojnë se është një formë e shtypjes së votuesve.

Republikanët argumentojnë se këto shenja entuziazmi janë pa vlerë pasi ata thonë se votuesit e hershëm demokratë janë njerëz që do të kishin votuar gjithsesi.

Por një analizë e AP për votimin e hershëm tregon se 8% e votuesve të hershëm nuk kishin votuar asnjëherë votim më parë, dhe 13.8% kishin votuar në gjysmën ose më pak të zgjedhjeve të mëparshme për të cilat kishin të drejtën e votës.

Të dhënat tregojnë gjithashtu se votuesit përqafojnë votimin me postë, e cila zyrtarët shëndetësore thonë se është mënyra më e sigurt për të shmangur infeksionin e koronavirusit gjatë votimit. Nga votuesit e hershëm, 82% e dërguan votën me postë dhe 18% personalisht. Votuesit afrikano-amerikanë përbëjnë 10% të votave të hedhura, një shifër që përputhet me përqindjen e tyre në elektorat, sipas analizës së AP të të dhënave nga L2, një firmë politike e të dhënave. Kjo është një shenjë se ata votues, të cilët kanë më pak të ngjarë të votojnë me postë sesa të bardhët dhe hispanikët, e kanë përqafuar këtë metodë.

Fletëvotimet me postë deri më tani kanë anuar nga votuesit e moshuar. Gjysma e tyre që vijnë nga votuesit mbi moshën 64 vjeç. Tradicionalisht, votuesit e rinj dhe të pakicave dërgojnë fletët e tyre të votimit më pranë ditës së zgjedhjeve ose votojnë personalisht.

Fletëvotimet e dërguara tashmë në disa shtete janë shumë herë më të shumta se i gjith totali i zgjedhjet e mëparshme. Në Uiskonsi, janë hedhur më shumë se pesë herë më shumë fletëvotime me postë deri tani krahasuar me shifrën totale të vitit 2016. Karolina e Veriut ka parë gati trefishin e numrit deri më tani. Votimi i hershëm në person filloi këtë javë në disa shtete të mëdha dhe gjithashtu theu rekorde, veçanërisht në zonat metropolitane me popullata me prirje demokratike. Në Teksas, Qarku Harris i Hjustonit pa një rekord me 125,000 vota. Në Xhorxhia, radhët me orë të tëra zgjateshin nga qendrat e votimeve përmes pjesës më të madhe të zonave urbane të shtetit.

Tunde Ezekiel, një avokat 39-vjeçar dhe demokrat i cili votoi herët në Atlanta të enjten, tha se ai donte të ishte i sigurt se ai kishte një shans për të hequr zotin Trump nga detyra:

“Nuk e di se si do të jetë situata në ditën e zgjedhjeve. Dhe unë nuk doja të rrezikoja.”

Mobilizimi i dukshëm midis demokratëve ka entuziazmuar operativët e partisë, por ata vërejnë se është vështirë të thuhet se cili do të jetë rezultati përfundimtar.. Republikanët mund të jenë po aq të motivuar, por duke pritur për ditën e zgjedhjeve.

“Secila nga palët mund të përfitojë nga pjesëmarrja e lartë,” tha zoti Bonier. “Nuk i dihet”. zëri i amerikës

UASHINGTON – Zyrtarët e ngarkuar për sigurinë e zgjedhjeve të ardhshme presidenciale në mbarë Shtetet e Bashkuara, po marrin masa paraprake shtesë, duke u përgatitur për mundësinë jo vetëm të sulmeve të mundshme kibernetike më 3 nëntor dhe ditët që pasojnë, por edhe për dhunë të mundshme.

Paralajmërimet më të forta dhe ndoshta më të zymtat, nuk vijnë nga autoritetet federale, por nga zyrtarët shtetërorë, disa prej të cilëve thonë se fushatat dezinformuese nga shtete të huaja, mund të nxisin një sërë problemesh, që nga shqetësime të vogla e deri tek incidente shumë më të rënda.

“Vonesat në rezultatin e zgjedhjeve dhe rinumërimet mund të rezultojnë në protesta dhe përpjekje për të zaptuar zyrat e zgjedhjeve” paralajmëruan zyrtarë të Departamentit të Sigurisë në shtetin e Nju Xhersit, në një vlerësim të publikuar në fund të shtatorit.

“Incidentet e trazirave civile që rezultojnë në veprime të dhunshme dhe fatalitete do të ndërthurren me pasigurinë e zgjedhjeve, duke prodhuar konfrontime midis protestuesve dhe kundër-demonstruesve që mund të sfidojnë rezultatet e zgjedhjeve,” vë në dukje deklarata.

Por komploti i rrëmbimit, i cili sipas FBI-së vinte në shënjestër gjithashtu edhe guvernatorin demokrat të Virxhinias Ralph Northam, nuk është i vetmi incident që ka shkaktuar alarm mes zyrtarëve shtetërorë të zgjedhjeve.

Disa zyrtarë kanë vënë në dukje gjithashtu një protestë në fund të shtatorit pranë një qendre të votimit të hershëm në qarkun Feirfaks, të shtetit Virxhinia – që shpejt u bë virale në mediat sociale.

“Kjo është diçka që na shqetëson sigurisht,” tha Michael Moore, oficer i sigurisë së informacionit për qarkun Marikopa në shtetin Arizona, gjatë një forumi në internet në 23 shtator, vetëm disa ditë pas incidentit.

Një vlerësim i përditësuar i kërcënimeve, publikuar nga zyrtarët e shtetit të Nju Xhersit paralajmëron se sa më shumë kohë të duhet për të përcaktuar rezultatin e zgjedhjeve të 3 nëntorit, aq më të mëdha janë shanset që të ketë incidente.

Në një skenar të mundshëm, që parashikon se vendi do të duhet të presë me muaj të tëra për rezultatet e certifikuara të zgjedhjeve, autoritetet këshillojnë se: “Disa shtete mund të bëhen një destinacion që grupe të ndryshme të bashkohen dhe të kryejnë protesta të dhunshme”, duke rezultuar në “konfrontime vdekjeprurëse dhe trazira civile që mund të ndodhin midis protestuesve, duke kërkuar ndërhyrjen e forcave shtetërore dhe federale të zbatimi të ligjit”.

Megjithatë, organizatat që përfaqësojnë zyrtarë shtetërorë thonë se, megjithëse një skenar i tillë tingëllon i frikshëm, anëtarët e tyre janë të vendosur të mos kapen të papërgatitur.

I pyetur për të shtjelluar dëshminë e zotit Wray, një zyrtar i FBI-së i tha Zërit të Amerikës se, “Përgatitjet tona për vitin 2020 marrin parasysh klimën aktuale të vendit.”

“Ne jemi duke punuar ngushtë me partnerët tanë në nivel federal, shtetëror dhe lokal, në mënyrë që të gjithë personat e përfshirë në ruajtjen e sigurisë së zgjedhjeve të kenë informacionin dhe burimet e nevojshme për t’iu përgjigjur në kohën e duhur çdo shkelje që mund të ndodhë”, tha zyrtari.

Një tjetër zyrtar amerikan, duke folur në kushte anonimiteti për shkak të ndjeshmërisë së çështjes, tha se ndërsa siguria fizike e zgjedhjeve përbën gjithmonë një shqetësim, këtë vit ka pasur një vëmendje të madhe edhe tek dhuna e mundshme, para, gjatë dhe pas Ditës së Zgjedhjeve.

“Duhet të ketë një ndërthurrje të teknologjisë së lartë dhe të burimeve të tjera” brenda dhe përreth qendrave të votimit dhe vendeve të protestave”, thotë K. Campbell, ish oficer i inteligjencës ushtarake i cili tani është një drejtor në firmën private të sigurisë “Blue Glacier Security and Intelligence”.

“Teknologjia e lartë përfshin kamera dhe sensorë të tjerë që mund të parandalojnë keqbërësit”, thotë ai, duke shtuar edhe barriera të larta që mund të ngadalësojnë këdo që kërkon të marrë pjesë në dhunë.

Zoti Campbell thotë se sa më shumë të bëjnë shtetet tani për të kuptuar kërcënimet që u kanosen, aq më mirë.

Ndërsa marrja e këtyre masave paraprake të sigurisë mund të jetë e nevojshme, disa zyrtarë shtetërorë thonë se çelësi për të ruajtur paqen më 3 nëntor dhe në ditët dhe javët që pasojnë, do të jetë nevoja për të komunikuar me publikun amerikan për rezultatet e zgjedhjeve – që ka të ngjarë të vonohet për shkak të një numri rekord të votave me postë, disa prej të cilave mund të mos dërgohen deri në Ditën e Zgjedhjeve.

Të martën, e emëruara e Presidentit Trump për Gjykatën e Lartë Amy Coney Barrett nuk pranoi t’u përgjigjet një sërë pyetjesh të senatorëve se çfarë vendimi do të merrte mbi mosmarrëveshje të ndryshme ligjore me të cilat mund të përballet në rast konfirmimi. Megjithatë zonja Barrett tha se ajo nuk do të lejonte që pikëpamjet e saj personale e fetare, të përcaktonin vendimet e saj.

“Unë nuk kam axhendë”, tha zonja Barrett gjatë ditës së dytë të seancës dëgjimore në Komisioni Juridik të Senatit mbi emërimin e saj për një mandat të përjetshëm në gjykatën prej nëntë anëtarësh. “Do të zbatoj ligjin”, tha më tej ajo.

Në pyetjet e fillimit drejtuar nga dy republikanë, kryetari i komisionit senatori Lindsey Graham dhe senatori Chuck Grassley si dhe dy demokratë, senatorja Dianne Feinstein si dhe senatori Patrick Leahy, zonja Barret nuk pranoi të thoshte se çfarë qëndrimi do të mbante lidhur me një vendim të gjykatës të vitit 1973 mbi legalizimin e aborteve, të drejtën e pronësisë mbi armët që garantohet nga Kushtetuta amerikane dhe mbi një çështje të cilën gjykata do ta marrë në shqyrtim muajin tjetër që lidhet me fatin e ligjit të kujdesit shëndetësor.

Senatorët e pyetën zonjën Barret nëse në rast konfirmimi do të ishte e gatshme të hiqte dorë nga shqyrtimi i një mosmarrëveshjeje të mundshme ligjore lidhur me zgjedhjet e 3 nëntorit. Pyetje së cilës zonja Barret nuk pranoi t’i përgjigjet.

Presidenti Trump po përpiqet të fitojë një mandat të dytë katër-vjeçar përballë ish-nënpresidentit demokrat Joe Biden. Ai ka kritikuar votimin masiv me postë dhe ka thënë se dëshiron që gjykata të ndihmojë për të vendosur mbi rezultatin e zgjedhjeve. Presidenti i cili renditet pas zotit Biden në sondazhet kombëtare, thotë se ai dëshiron që zonja Barrett të konfirmohet për të shmangur një bllokim të mundshëm të një vendimi mbi çështjen e zgjedhjeve në 4 me 4, për shkak të vendit bosh të krijuar në gjykatë.

Zonja Barrett tha se ajo nuk ka zhvilluar asnjë bisedë me Presidentin Trump apo stafin e tij mbi atë se cili do ishte vendimi i saj lidhur me një mosmarrëveshje zgjedhore. Ajo tha se zhvillimi i një bisede të tillë do të kishte qenë joetik për të si një gjykatëse federale e apelit.

48-vjeçarja Barrett pritet t’i japë gjykatës një shumicë të fortë konservatore 6 me 3 në dekadat që vijnë. Ajo shpesh i është referuaranëtarit të ndjerë të Gjykatës së Lartë Antonin Scalia, për të cilin ka punuar si nënpunëse ligjore dy dekada më parë, si udhëheqësin e saj filozofik, për shkak të interpretimit të tij të rreptë të Kushtetutës amerikane sikurse është shkruar dy shekuj më parë dhe duke shmangur interpretimin e saj bazuar në zhvillimet aktuale.

Por zonja Barrett tha se nëse konfirmohet si gruaja e pestë që do të shërbejë në këtë gjykatë: “ju do të keni një gjykatëse Barrett dhe jo një gjykatës Scalia”, siç tha ajo.

Nëse konfirmohet, zonja Barrett do të zëvendësojë gjykatësen e ndjerë Ruth Bader Ginsburg, e cila vdiq muajin e kaluar në moshën 87 vjeçare. Kritikët demokratë druhen se zonja Barrett do të votojë për të zhbërë shumë nga reformat e mbështetura nga zonja Ginsburg, përfshirë të drejtën e abortit dhe të drejtën e homoseksualëve për t’u martuar e për t’u trajtuar në mënyrë të barabartë në shoqërinë amerikane.

Senatori Graham e quajti zgjedhjen e zonjës Barrett “një nga zgjedhjet më të shkëlqyera që Presidenti Trump mund të bënte”. Ai parashikoi të hënën se të 12 republikanët e komisionit do të votojnë të gjithë në favor të emërimit të saj ndërsa të 10 demokratët kundër. Udhëheqësit republikanë thonë se kanë mjaftueshëm vota në Senat për konfirmimin e saj.

Zonja Barrett siguroi zotin Graham se pavarësisht se familja e saj zotëronte armë, ajo do të gjykonte dhe vendoste me drejtësi “mbi një rast të tillë” duke kërkuar kufizime më të rrepta lidhur me pronësinë mbi armët që garantohet nga amendamenti i dytë i Kushtetutës. Në mënyrë të ngjashme, zonja Barrett tha si gjyqtare e gjykatës së apelit ajo e kishte lënë mënjanë besimin e saj si katolike e devotshme duke marrë vendime sipas ligjit amerikan dhe se do ta bënte këtë sërish edhe në Gjykatën e Lartë. Por ajo nuk bëri asnjë premtim se çfarë vendimi do të merrte në në rastin e abortin, të cilin Kisha Katolike e kundërshton.

Ajo tha se precedenti i Gjykatës së Lartë nga vendimet e shumë kohëve më parë “supozon kontrollin”, dhe se disa vendime bien në kategorinë “super precedentit”, të tilla si një vendimin i vitit 1954 që ndalon ndarjen brenda shkollave për arsye racore si trajtim i pabarabartë i afrikano-amerikanëve dhe antikushtetues. (super precedenti i referohet atyre vendimeve të cilat konsiderohen imune ndaj shfuqizimit).

Gjykatësi Scalia e ka kundërshtuar të drejtën e abortit, por zonja Barrett nuk pranoi të thotë nëse edhe ajo gjithashtu mendon se vendimi për ta shpallur abortin të ligjshëm, ishte i gabuar.

“Do të ishte e gabuar për mua si gjykatëse ta thosha një gjë të tillë”, i tha zonja Barret senatores Feinsteinit. “Unë duhet të vendos kur çështjet të paraqiten para meje. Në asnjë mënyrë nuk mund të angazhohem paraprakisht për të gjykuar një çështje. Do të zbatoj ligjin”, tha ajo.

Zonja Berret tha se edhe pse gjykata ka vendosur që amerikanët të gëzojnë të drejtën e armëmbajtjes, vendimi “lë hapësirë për rregullore mbi armët. Premtoj se do ta trajtoj këtë çështje me mendje të hapur. Çdo çështje duhet të vendoset nga faktet e paraqitura mbi të”.

Nesër pritet të zhvillohet një raund tjetër pyetjesh ndaj zonjës Barret. Zoti Graham ka caktuar një votim fillestar të enjten mbi emërimin e saj.

Kjo do të mundësojë miratimin përfundimtar të saj javën e ardhshme dhe një votim nga Senati me shumicë republikane para fundit të muajit, vetëm disa ditë përpara zgjedhjeve të 3 nëntorit.

“Gjykatat nuk janë krijuar për të zgjidhur çdo problem, ose për të korrigjuar çdo gabim të jetës sonë publike. Miratimi i vendimeve dhe politikave qeverisëse u takon institucioneve politike të zgjedhura nga populli e që japin llogari përpara tij. Publiku nuk duhet të presë që gjykatat të miratojnë politika qeverisëse dhe ato nuk duhet ta bëjnë këtë”, tha Amy Coney Barrett, e emëruara për në Gjykatën e Lartë.

Mundësitë që udhëheqësi i shumicës në Senat, Mitch McConnell të dështojë për të mbushur vendin bosh të krijuar nga vdekja e gjykatëses Ruth Bader Ginsburg muajin e kaluar dhe për të konfirmuar të emëruarën e Presidentit Donald Trump para zgjedhjeve të 3 nëntorit, janë të vogla. Kandidatja demokrate për nënpresidente, anëtare e Komisionit Juridik të Senatit, tha se procesi nuk respekton vullnetin e votuesve amerikanë.

“Një shumicë e qartë e amerikanëve dëshiron që vendin bosh ta plotësojë fituesi i zgjedhjeve”, tha senatorja denokrate Kamala Harris.

Por Senati po bën përpara me procesin edhe pse disa anëtarë republikanë të komisionit rezultuan të infektuar me COVID-19, dhjetë ditë më parë.

“Nuk ka asgjë antikushtetuese lidhur me këtë proces. Ky është një vend bosh i krijuar nga humbja tragjike e një gruaje të shkëlqyer. Dhe ne do ta plotësojmë atë me një grua tjetër të shkëlqyer”, tha Lindsey Graham, kryetar i komisionit Juridik të Senatit.

Demokratët thonë se zoti Trump po nxiton me konfirmimin e zonjën Barrett për dy arsye.

“Presidenti Trump e ka bërë të qartë se ai dëshiron një tjetër të emëruar nga ai vetë në Gjykatën e Lartë para zgjedhjeve, sepse ai ka paralajmëruar mbi sfidat që do të paraqiten në gjykata rreth procesit të votimit, veçanërisht mbi votimin me postë, të cilën ai e ka sulmuar vazhdimisht pa dhënë prova. Presidenti Trump ka treguar se do të ishte krejtësisht i lumtur që të kishte një rezultat të ngushtë në votime e që gara të vendosej nga shumica konservatore gjashtë me tre në Gjykatën e Lartë dhe jo nga vota e popullit amerikan”, tha senatori demokrat Dick Durbin.

Ndërkohë vetëm një javë pas ditës së zgjedhjeve, Gjykata e Lartë do të trajtojë një çështje të rëndësishme atë që lidhet me ligjin mbi kujdesin shëndetësor të miratuar nga administrata e Presidentit Obama.

“Administrata Trump do të argumentojë se ky ligj është antikushtetues dhe në fakt do të kërkojë shfuqizimin e ligjit që garanton sigurim shëndetësor për miliona amerikanë, si antikushtetues. Pra, gjykatësja Barrett do të jetë një nga faktorët vendimtarë në këtë çështje madhore”, thotë Kejsi Burgat nga universiteti George Washington.

Demokratët planifikojnë të përqendrohen në kritikat e tyre gjatë seancat të konfirmimit tek vota mundshme përcaktuese e zonjës Barrett kundër ligjit për kujdesin shëndetësor.

“Garantimi i sigurimit shëndetësor për miliona amerikanë është në rrezik me këtë emërim“, tha senatorja demokrate Dianne Feinstein.

Senatorët demokratë pritet të ndryshojnë taktikë pas paralajmërimeve të republikanëve dhe të mos ngrejnë si çështje gjatë konfirmimit besimin si katolike e devotshme të nënës së shtatë fëmijëve.

“Kemi lexuar histori rreth stilit tuaj të jetës si katolike. Rrëfime se si i rrisni fëmijët, rreth asaj se si i keni birësuar ata apo rreth doktrinës katolike ku ju besoni. Pyetje pa pushim nëse gëzoni pavarësinë për të qenë një gjykatëse, një anëtare e Gjykatës së Lartë të Shteteve të Bashkuara“, tha senatori republikan Josh Hawley.

Kandidati demokrat për President Joe Biden, i cili është gjithashtu katolik, tha se zonja Barrett nuk duhet të përballet me pyetje lidhur me fenë e saj.

“Jo, besimi i saj nuk duhet të merret parasysh“, tha zoti Biden.

Komisioni Juridik i Senatit ka gjasa ta miratojë emrin e zonjës Barrett deri më 22 tetor, duke krijuar mundësinë e një votimi në Senat një javë para ditës së zgjedhjeve.