Presidenti i zgjedhur i SHBA-së, Joe Biden, dhe zonja e parë, Jill, kanë arritur në ndërtesën e Kongresit. Bashkë me ta ka arritur edhe nënpresidentja e zgjedhur, Kamala Harris, me bashkëshortin e saj.

Ata do të bëjnë betimin në mesditë, sipas kohës lokale.

Demokrati Joe Biden inaugurohet sot si presidenti i 46-të i Shteteve të Bashkuara. Kamla Harris po ashtu bën betimin si nënpresidente.

Biden, 78 vjeç, është presidenti më i vjetër amerikan që merr detyrën.

Ai i ka fituar zgjedhjet presidenciale të 3 nëntorit, 2020, kundrejt presidentit të deritanishëm, Donald Trump. Kongresi e ka miratuar fitoren e tij më 6 janar.

Inaugurimi është një ceremoni zyrtare që shënon fillimin e një presidence të re në Shtetet e Bashkuara dhe, sipas ligjit, zhvillohet më 20 janar në Uashington.

Presidenti bën betimin me fjalët: “Betohem solemnisht se do ta përmbush me besnikëri detyrën time si president i Shteteve të Bashkuara dhe se do ta ruaj dhe mbroj më së miri Kushtetutën e Shteteve të Bashkuara”.

Ceremonia e inaugurimit sivjet është ndër më të pazakonshmet në historinë e Shteteve të Bashkuara. Ajo zhvillohet nën masa të pashembullta të sigurisë, të cilat pasojnë dhunën e 6 janarit në ndërtesën e Kongresit.

Presidenti në largim, Donald Trump, nuk do të marrë pjesë në ceremoni.

Pjesëmarrja e publikut në inaugurim është po ashtu rreptësisht e kufizuar për shkak të pandemisë së koronavirusit.

Mandati i Presidentit Trump përfundon të mërkurën. Ai u largua nga Shtëpia e Bardhë paradite për një fluturim të fundit me avionin presidencial drejt rezidencës së tij të pushimeve në Florida.

Pas mbërritjes me helikopter në bazën ajrore Andrews në Uashington, presidenti mbajti një fjalim ku përshëndeti të ftuarit dhe foli për arritjet e administratës së tij. Para futjes në avion ai u përcoll me një ceremoni me tapetin e kuq, me bandë ushtarake dhe përshëndetje me 21 gjëmime topash.

Në të njëjtën kohë që presidenti mbërrin në Florida, në Uashington do të jetë në zhvillim ceremonia e inaugurimit të presidentit të ri, Joe Biden. Këtë radhë një traditë e vjetër do të thyhet, pasi Presidenti Trump nuk do të jetë i pranishëm në ceremoninë e inaugurimit të presidentit të ri.

E ardhmja e zotit Trump, përfshirë edhe ndonjë aspiratë politike, mbetet e paqartë.

“Duhet ta dini që lëvizja që nisëm është vetëm në fillimet e saj,” tha presidenti në një mesazh lamtumire të bërë publik të martën me një videoklip. “Nuk ka pasur diçka të ngjashme më parë. Bindja se vendi duhet t’u shërbejë qytetarëve nuk do të lëkundet, por do të forcohet nga dita në ditë”.

Presidenti Trump largohet nën hijen e një procesi të dytë gjykues, i vetmi president në historinë amerikane ndaj të cilit janë ngritur dy herë akuza për shkarkim të mundshëm. Nuk është e qartë se kur Senati mund ta fillojë gjykimin lidhur me rolin e tij në sulmin e dhunshëm të turmës ndaj Kapitolit më 6 janar.

Të martën, ai foli shkurtimisht për sulmin, duke thënë se amerikanët “ishin tmerruar” dhe se dhuna politike “nuk mund të tolerohet kurrë”.

Presidenti Trump përmendi edhe një numër nismash të politikës së jashtme të realizuara nga administrata e tij, përfshirë tërheqjen nga marrëveshja tregtare, e njohur si Partneriteti Trans-Paqësor si dhe nga Traktati i Parisit për Klimën, arritjen e një marrëveshjeje të re tregtare për Amerikën e Veriut si dhe tarifat ndaj importeve nga Kina.

“Rikthyem sovranitetin duke u ngritur për Amerikën në OKB dhe duke u tërhequr nga traktate që ishin në interes të palës tjetër dhe jo tonin,” tha zoti Trump. “Tani vendet e NATO-s paguajnë qindra miliarda dollarë më shumë se sa para administratës sime. Ishte shumë e padrejtë”.

Ai u shpreh se kishte qenë një “privilegj i jashtëzakonshëm” që shërbeu si president.

Presidenti miratoi edhe një numër faljesh të reja, përfshirë për ish-bashkëpunëtorë të tij.

Po ashtu, zoti Trump anuloi një urdhër ekzekutiv që kishte nxjerrë në fillim të administratës ku ish-zyrtarë amerikanë nuk lejoheshin të bëheshin lobistë për pesë vjetët e parë pas largimit nga detyra zyrtare. Kur e shpalli atë masë, presidenti e prezantoi si pjesë e përpjekjeve për të “tharë moçalin” dhe për të çrrënjosur korrupsionin në Uashington.

Udhëheqësi i shumicës republikane të senatit amerikan Mitch McConnell akuzoi të martën presidentin Donald Trump, për provokimin e trazirave të 6 janarit në Kapitol.

“Turma u ushqye me gënjeshtra. Ata u provokuan nga presidenti dhe njerëz të tjerë të fuqishëm,” tha zoti McConnell në një fjalim në Senat.

Dhoma e Përfaqësuesve të mërkurën e kaluar ngriti për herë të dytë akuza në fillim të një procesi për shkarkimin e presidentit Trump. Senati ende nuk ka planifikuar datën e një gjyqi për të përcaktuar fajësinë ose jo të zotit Trump.

Zoti McConnell javën e kaluar tha se në gjyqin e Senatit ai do të dëgjonte argumentet e paraqitura përpara se të vendoste se si të votohej për akuzën e ngritur nga Dhoma e Përfaqësuesve: nxitjen e një rebelimi që rezultoi në rrethimin e Kapitolit.

Udhëheqësi i demokratëve të Senatit Chuck Schumer, i cili në ditët e ardhshme do të bëhet udhëheqës i shumicës së Senatit, tha në një fjalim në Senat se zoti Trump “është kërcënim për rendin tonë kushtetues pavarësisht nëse është në pushtet ose jo.”

Mandati i zotit Trump si president përfundon të mërkurën kur Presidenti i zgjedhur Joe Biden të bëjë betimin.

Zoti Schumer shtoi se nëse Trump shpallet fajtor, Senati do të votonte për ta ndaluar të kandidojë përsëri për president.

Mbështetësit e zotit Trump sulmuan Kapitolin në 6 janar, duke e vonuar me disa orë procesin e çertifikimit të fitores së zotit Biden në zgjedhjet e nëntorit dhe duke i detyruar ligjvënësit të kërkonin mbrojtje. Sulmi rezultoi në vdekjen e pesë personave, përfshirë një oficer të policisë së Kapitolit.

Ditën e mërkurë më 20 janar, Shtetet e Bashkuara inaugurojnë presidentin e ri Joe Biden, në Uashington DC. Pas sulmeve të dhunshme në Kapitol në fillim të muajit nga mbështetës të Presidentit në largim Donald Trump, amerikanët po përgatiten për më të keqen por shpresojnë në bashkimin, që është edhe motoja kryesore e inaugurimit të zotit Biden. Siguri e lartë për ceremoninë më të rëndësishme në vend e cila mbahet një herë në katër vite, ajo e inaugurimit të presidentit. Me një prani të paparë ushtarake në Uashington që nga Lufta Civile.

Dhoma e Përfaqësuesve javën e kaluar ngriti akuza për shkarkimin e Presidentit në largim Donald Trump, për herë të dytë gjatë mandatit të tij.

Motoja kryesore e inaugurimit të zotit Biden është “Amerika e Bashkuar”, që është një synim sfidues.

Janë thirrur gati 25 mijë trupa të Gardës Kombëtare dhe është shtuar prania e policisë. Ish shefi i Policisë së Kapitolit i tha Zërit të Amerikës se situata e sigurisë është e qëndrueshme.

“Planifikimet për këtë ditë bëhen prej më shumë se një viti, kur unë drejtoja disa nga ato operacione. Do të ketë rreth pesë mijë oficerë të zbatimit të ligjit të cilët do të plotësojnë Shërbimin Sekret, FBI-në dhe Policinë e Kapitolit. Unë kam besim se inaugurimi i presidentit të ardhshëm të Shteteve të Bashkuara do të zhvillohet normalisht”, tha Terrance Gainer, ish shef i Policisë së Kapitolit.

Ceremoni e sigurt dhe duke respektuar distancimin fizik. Shumica e festimeve do të bëhen virtualisht, të drejtuara nga Tom Hanks dhe yje si Lady Gaga e Jennifer Lopez.

Pjesa më e madhe e Uashingtonit do të jetë e mbyllur, me flamujt që përfaqësojnë qindra mijëra njerëz që normalisht do të ishin të pranishëm në ceremoni. Në qytetet kryesore amerikane ka pasur protesta prandaj priten masa sigurie në të 50 shtetet. Sipas një sondazhi të fundit tre çereku i amerikanëve frikësohen se do të ketë dhunë ditët në vazhdim. Një grua thotë se tensionet përkeqësohen nga politikanët që shpesh nuk u përgjigjen nevojave të vendit.

“Mendoj se njerëzit shpesh shkëputen nga komuniteti që mendojnë se përfaqësojnë. Shoqëria është dëmtuar”, thotë Caroline Beresford-Wood.

Dy mikesha që kanë dallime politike, pajtohen në një gjë. Amerikanët duhet të bashkohen.

“E djathta po shkon shumë në të djathtë. E majta po shkon shumë në të majtë“, thotë Laura.

“Këtu pajtohem me të. E djathta është shumë e djathtë ndërsa e majta shumë e majtë“, vazhdon Linda.

Mes sfidave të zotit Biden, kapaciteti ushtarak i Koresë së Veriut, e cila së fundmi prezantoi armë të reja në një video të paverifikuar në televizionin shtetëror.

Sfidat e brendshme përfshijnë infeksionet në rritje me COVID, papunësinë e lartë dhe përçarjet politike.

“Është e rëndësishme që të ecim përpara”, thotë Anwar Huq, profesor kolegji.

Ndërsa shumë amerikanë shpresojnë në bashkimin e vendit.

Ndërsa mandatit të Presidentit Trump po i vjen fundi, të enjten e kaluar para Inaugurimit, pjesë të Shtëpisë së Bardhë ku ka qasje media, dukeshin gjithnjë e më bosh.

Kuti të shumta ishin të mbushura me sende personale të ekipit të Shtëpisë së Bardhë në largim, ndërsa disa punonjës pozonin për foto në Kopështin e Trëndafilave.

Me betimin e Presidentit të zgjedhur Joe Biden të mërkurën me 20 janar para Kongresit amerikan, një tjetër komponent i kalimit paqësor të pushtetit do të jetë duke u zhvilluar në Shtëpinë e Bardhë, por jashtë syrit të publikut, rreth 3.5 kilometra larg ceremonisë së inaugurimit.

Dita e Inaugurimit është gjithashtu edhe dita e largimit të banorëve nga godina ekzekutive. Në vetëm pak orë, familja presidenciale të cilës i mbaron mandati, largohet nga banesa. Shtëpia e Bardhë pastrohet dhe bëhet gati për banorët e rinj që do të qëndrojnë aty për katër vitet e ardhshme.

“Qëllimi përfundimtar atë ditë është t’i japim lamtumirën e fundit presidentit dhe familjes së tij dhe brenda pesë ose gjashtë orësh, në mënyrë të përpiktë, të krijojmë një mjedis të ngrohtë e mikpritës që mishëron shtëpia për presidentin e ri dhe familjen e tij”, thotë Angella Reid, ish-drejtuese e stafit që siguron mirëmbajtën e Shtëpisë së Bardhë dhe që ka mbikëqyrur këtë proces në vitin 2017.

Por ky proces mund të duket ndryshe këtë vit. Para se zoti Biden të hyjë në Shtëpinë e Bardhë, ku janë identifikuar të paktën tre raste me koronavirus, mjediset do të pastrohen në thellësi. Ende nuk është thënë se kur familja presidenciale do të zhvendoset në rezidencën ekzekutive.

Planifikimet e hershme

Planifikimet për ditën e madhe tradicionalisht fillojnë disa muaj më parë dhe transformimi organizohet me kujdes. Rrjeti televiziv CNN raporton se zonja e parë, Melania Trump, tashmë ka dërguar shumë gjëra në vendpushimin Mar-a-Lago në Florida, ku familja Trump pritet të zhvendoset pas mbarimit të mandatit të Presidentit Trump.

CNN-i raportoi gjithashtu se drejtuesi kryesor i personelit të mirëmbajtjes së Shtëpisë së Bardhë, Timothy Harleth, i cili më parë ka punuar në hotelin Trump në kryeqytetin amerikan, po konsultohet me ekipin e zotit Biden për të lehtësuar transferimin aty të familjes së presidentit të ardhshëm.

Tradicionalisht, familja e re presidenciale zgjedh orendi e vepra arti para se të futet në Shtëpinë e Bardhë nga një koleksion i gjerë, që ruhet në një depo në Merilend. Ata po ashtu kanë bërë të ditura preferencat e tyre personale kur bëhet fjalë për gjëra të tilla si ushqimi, pijet, çarçafët apo peshqirët. Zonja Reid thotë se dita e ndërrimit të presidentëve shoqërohet me një “koreografi” shumë të spikatur.

“Bëhen planifikime shumë të thella dhe ka një organizim shumë të detajuar e të kujdesshëm. Është një përvojë e shpejtë dhe shumë energjike”.

Anita McBride ka punuar për tre administrata presidenciale. Si shefe e stafit e zonjës së parë Laura Bush, ajo e di se çfarë e pret familjen presidenciale Biden prej ditës së parë.

“Kur ata të hyjnë në Shtëpinë e Bardhë për herë të parë, sipas traditës pas paradës së inaugurimit, të gjitha rrobat e tyre do të jenë të varura në dollap. Të gjitha fotot e tyre personale do të jenë vendosur atje ku ata kanë zgjedhur të jenë. Transformimi është i mahnitshëm”.

Punonjësit e Shtëpisë së Bardhë bëjnë gjithçka munden para kohe për të mundësuar një transferim sa më të qetë nga një familje presidenciale tek tjetra. Për shembull, disa lyerje me bojë dhe meremetime bëhen kur presidenti në largim ndodhet me pushime gjatë festave në fund të dhjetorit. Por pjesa tjetër kryhet në ditën e zhvendosjes.

Dy ashensorë përdoren për heqjen e orendive të presidentit në largim ndërsa futen brenda gjërat e presidentit të ri. Disa prej tyre me përmasa të mëdha transportohen përmes shkallëve.

“Lyhen mure e gjithashtu duhen ndryshuar veprat e artit e sende të tjera si shandanë, krevatë apo dysheqe. Pra ka shumë gjëra që duhen bërë”, thotë zonja Reid.

Presidenti i ardhshëm zgjedh se si do ta mobilojë Zyrën Ovale. Shumica e presidentëve zgjedhin një tryezë të bërë nga druri i një anijeje britanike që Mbretëresha Viktoria ia dhuroi Presidentit Rutherford B. Hayes në fund të viteve 1800.

“Edhe qilimi shërben për përcjellë ndjenjat që ka një president apo emocionet ndërsa futet në atë zyrë. Padyshim që portreti i Presidentit George Washington ka vendin e spikatur mbi oxhak dhe praktikisht askush nuk e ka ndryshuar atë”, thotë zonja McBride.

Persona të caktuar në Shtëpinë e Bardhë sigurohen që objekte në pronësi të qeverisë të mos dalin prej saj ditën e largimit të presidentit që i ka mbaruar mandati. Gjithçka etiketohet, duke ndarë gjërat personale të presidentit nga ato që duhet të rrinë aty.

Ish-Presidenti Bill Clinton ktheu mbrapsht dhurata me vlerë 28 mijë dollarë mes konfuzionit nëse ato i ishin dhënë familjes së tij personalisht apo i përkisnin koleksionit të Shtëpisë së Bardhë.

Ditë emocionale

Emocionet mund të jenë të larta kur stafi do të duhet t’i japë lamtumirën familjes presidenciale.

“Ata kanë krijuar miqësi dhe lidhje me shumë njerëz dhe atë ditë është fundi. E kupton që dita ka ardhur ose po vjen dita që këto lidhje të shkëputen”, thotë zonja Reid.

Zonja McBride kujton emocionin e largimit nga Shtëpia e Bardhë.

“Marrëdhënia mes një punonjësi të përhershëm dhe familjes presidenciale, kryesisht nëse kanë fëmijë dhe sidomos kur fëmijët janë të vegjël bëhen shumë e afërt. Është e vështirë të thuash lamtumirë”, thotë ajo.

Kjo ndjesi përjetohet edhe nga njerëz si punonjësi veteran Dale Haney, i cili kujdeset për kafshët shtëpiake të familjes së presidentit.

“Për të ka qënë eksperiencë e dhimbshme ndarja nga kafshët shtëpiake për të cilat është kujdesur për vite, sepse kanë qënë si pjesë e familjes së tij”, thotë zonja McBride.

Largimi nga Shtëpia e Bardhë mund të jetë veçanërisht i vështirë për një president me një mandat, thotë zonja McBride, ndërsa kujton rastin e Presidentit George H.W. Bush i cili humbi përballë zotit Clinton në vitin 1992.

“Ndihesh sikur nuk ke bërë gjithçka ashtu sikur ke shpresuar. Kur largohesh pas katër vitesh dhe veçanërisht për një familje presidenciale është emocionuese. George H.W. Bush shkruante në kujtimet e tij se ishte e dhimbshme dhe kështu u ndje edhe Barbara Bush. Ata e ndjenë thellë dhimbjen, por ata janë gjithashtu familje patriote dhe vepruan si duhet”.

Për punonjësit e Shtëpisë së Bardhë si zonja Reid, Dita e Inaugurimit mund të zgjasë 21 orë, por ndjenja e misionit dhe detyrës ndaj vendit tejkalon çdo lodhje. Zonja Reid thotë se dita e futjes në Shtëpinë e Bardhë është pikërisht aty ku fillon dhe mbaron transferimi paqësor i pushtetit, duke shtuar se shkathtësia, profesionalizmi dhe angazhimi i punonjësve të rezidencës e bëjnë të mundur tranzicionin pa ndërprerje.

“Mendoj se kjo është një pjesë e gjithë ditës dhe fillimit të presidencës. Është një ditë kaq domethënëse dhe me ndikim sa që asgjë tjetër nuk e tejkalon domosdoshmërinë e krijimit të një përvoje pozitive e të paharrueshme për të gjithë ata që janë të përfshirë”, thotë ajo.

Presidenti i zgjedhur, Joe Biden, planifikon të shpalosë një projektligj gjithëpërfshirës të emigracionit në ditën e parë të administratës së tij, duke shpresuar të sigurojë një rrugë tetë-vjeçare drejt shtetësisë për rreth 11 milionë njerëz që jetojnë në Shtetet e Bashkuara pa status ligjor, një ndryshim masiv nga politikat e ashpra të të imigracionit të administratës së presidentit Trump.

Legjislacioni e vë zotin Biden në rrugë për të përmbushur një premtim të madh fushate të rëndësishëm për votuesit latino-amerikan dhe komunitetet e tjera të imigrantëve pas katër vitesh të politikave kufizuese të presidentit Donald Trump dhe dëbimeve masive. Ai siguron një nga rrugët më të shpejta drejt shtetësisë për ata që jetojnë pa status ligjor vitet e fundit, por nuk arrin të përfshijë një kompromis rreth rritjes së sigurisë së kufirit të favorizuar nga shumë republikanë, duke vënë në dyshim miratimin në Kongres.

Sipas një personi të njohur me legjislacionin, që foli me kusht që të mos identifikohet, projektligji që pritet të ketë qindra faqe, do të paraqitet pasi që zoti Biden të bëjë betimin të mërkurën.

Si kandidat, zoti Biden i cilësoi veprimet e presidentit Trump mbi imigracionin një “sulm të pamëshirshëm ” ndaj vlerave amerikane dhe tha se ai do të “zhbëjë dëmin”, ndërsa do të vazhdojë të mbajë kufijtë të përforcuar.

Sipas legjislacionit, ata që jetojnë në Shtetet e Bashkuara që nga 1 janari i vitit 2021 pa status ligjor, do të kishin një rrugë pesë-vjeçare drejt statusit të përkohshëm ligjor, ose një leje të përhershme qëndrimi (Green Card), nëse kalojnë kontrollet e sigurisë, paguajnë taksa dhe përmbushin kërkesat tjera themelore. Prej andej është një rrugë tre-vjeçare drejt natyralizimit, nëse synojnë shtetësinë.

Për disa emigrantë, procesi do të ishte më i shpejtë. Të ashtuquajturit ëndërrimtarë, (dreamers) të rinjtë që kanë hyrë në Shtetet e Bashkuara në mënyrë të paligjshme si fëmijë, si dhe punëtorët e bujqësisë dhe njerëzit me status të përkohshëm mbrojtës, mund të kualifikohen menjëherë për Green Card nëse janë duke punuar, janë duke u shkolluar, apo plotësojnë kërkesa të tjera.

Projekt-ligji nuk është aq gjithëpërfshirës sa rishikimi i fundit i madh i imigracionit i propozuar në kohën kur zoti Biden ishte nënpresident gjatë administratës së zotit Barack Obama.

Zoti Biden pritet të ndërmarrë veprime të shpejta ekzekutive për të ndryshuar veprimet e tjera të presidentit Trump rreth imigracionit, duke përfshirë edhe dhënien fund të ndalimit të hyrjeve të personave nga disa vende me shumicë myslimane.

Udhëheqësi i grupit të ligjvënësve që do të paraqesin akuzat për shkarkim të presidentit amerikan Donald Trumop në Senat, akuzoi të dielën presidentin se nuk bëri asgjë më 6 janar, për të penguar mbështetësit e tij që të sulmojnë Kapitolin.

“Ai e ndoqi dhunën në televizion si të ishte një shfaqje…”, i tha rrjetit CNN ligjvënësi Jamie Raskin.

Ende nuk është caktuar një datë për gjyqin në senat ndaj presidentit Trump nën një akuzë të vetme, se ai nxiti kryengritje duke u bërë thirrje mijëra mbështetësve të tij që të luftonin për të përmbysur humbjen e tij ndaj presidentit të zgjedhur Joe Biden, i cili pritet të inaugurohet në mesditën e së mërkurës.

Protestuesit sulmuan ndërtesën e Kapitolit, shkatërruan zyrat e disa ligjvënësve dhe u përleshën me policinë në trazirat që lanë pas vetes pesë persona të vdekur, përfshirë një oficer policie, vdekja e të cilit po hetohet si vrasje.

Presidenti Trump, pas disa orësh kaosi në ndërtesën e Kapitolit, u bëri thirrje mbështetësve të tij të “shkonin në shtëpi”, por shtoi: “Ne ju duam, ju jeni shumë të veçantë”.

Ai mbrojti veprimet dhe deklaratat e tij që çuan në sulmin në Kapitol, duke thënë se fjalimi i tij në tubimin para sulmit ishte “plotësisht i përshtatshëm”.

Presidenti Trump i quajti “qesharake” akuzat për shkaktim duke i cilësuar ato një “vazhdim të gjuetisë më të madhe të shtrigave” në historinë e Shteteve të Bashkuara”.

Pas ngritjes së akuzave për shkarkim nga Dhoma e Përfaqësuesve javën e kaluar, presidenti Trumo dënoi dhunën në një deklaratë duke theksuar se “dhuna dhe vandalizmi nuk kanë absolutisht vend në vendin tonë dhe në lëvizjen tonë. ‘Ta bëjmë Amerikën madhështore përsëri’ ka qenë gjithnjë në mbrojtje të shtetit ligjor”.

Gjyqi i presidenti Trump, presidenti i parë në historinë e vendit ndaj të cilit ndërmerret dy herë një proces shkarkimi, mund të fillojë shpejt pas inaugurimit të zoti Biden, ose në ditët në vijim. Nëse dënohet me dy të tretat e votave në Senatin e ndarë politikisht, atij mund t’i ndalohet përjetësisht, me një shumicë të thjeshtë votash, të mbajë post publik.

Presidenti Trump ende nuk ka zgjedhur ekipin e tij ligjor për ta mbrojtur në gjyqin e Senatit. Rudy Guiliani, avokati personal i tij mund të jetë një kandidat, ndonëse J. Hogan Gidley, zëdhënësi i fushatës së presidenti Trump, shkroi në rrjetet sociale se “presidenti Trump nuk është përcaktuar se cili avokat apo kompani ligjore do ta përfaqësojë atë përballë sulmit të turpshëm ndaj Kushtetutës dhe demokracisë sonë”.

Ligjvënësi Jamie Raskin, i cilësoi veprimet e presidenti Trump si “krimin me të rrezikshëm të kryer kundër Shteteve të Bashkuara”, duke thënë se protestuesit “ishin një hap afër varjes së nënpresidenti”, Mike Pence. Kur protestuesit sulmuan Kapitolin, nënpresidenti Pence ishte në hapat fillestare të drejtimit të seancës së Kongresit për certifikimin e fitores së zotit Joe Biden.

Nënpresidenti Pence, zemëroi presidentin Trump, duke refuzuar lutjet e përsëritura të presidentit për të bllokuar vërtetimin e fitores së zoti Biden.

Përveç kësaj, ligjvënësi Raskin, i cili përfaqëson shtetin lindor të Marylandit, tha, “ishte një skuadër vrasësish që kërkonte Nancy Pelosin”, kryetare e Dhomës së Përfaqësuesve, që udhëhoqi javën e kaluar votimin me 232 vota për dhe 197 kundër për të shkarkuar presidentin Trump, në të cilin 10 republikanë u bashkuan me demokratët në votimin kundër presidentit.

Një mbështetës i presidenti Trump, senatori Lindsey Graham nga Karolina e Jugut, tha se protestuesit kishin “njollosur selinë e qeverisë”, por fajësoi zonjën Pelosi për lëshime në sistemin e sigurisë.

“Si dreqin ka mundur të ndodhë kjo?”, tha senatori Graham në Fox News. “Ku ishte Nancy Pelosi? Është detyra e saj të ofrojë siguri në Kapitol”.

Disa zyrtarë të lartë të sigurisë dhanë dorëheqjen pas dhunës, nën kërcënimin e ligjvënësve se do të pushohen nga puna nëse nuk largohen.

Drew Hammill, zëvendësshefi i kabinetit të zonjë Pelosi, kundërshtoi pretendent e zoti Graham se ajo duhet të mbajë përgjegjësi për dhunën e protestuesve, dhjetëra prej të cilëve janë arrestuar.

“Kjo përpjekje e turpshme për të zhvendosur fajin për sulmin e turmës në Kapitol është absurde dhe patetike”, shkroi zoti Hammill në rrjetet sociale, duke shtuar se zoti Graham “duhet të shikohet në pasqyrë nëse dëshiron të fillojë të drejtojë gishtin…”.

Ligjvënësi Raskin tha se gjyqi do të përqendrohet në rolin e presidentit Trump në parakalimin drejt Kapitolit që pasoi një tubim pranë Shtëpisë së Bardhë, ku ai vazhdoi pretendimet e pabazuara, të përsëritura me javë të tëra se i ishte pamundësuar me mashtrime një mandat i dytë në Shtëpinë e Bardhë dhe u kërkoi mbështetësve të parakalonin drejt Kapitolit.

Senatori demokrat, Dick Durbin nga Illinois, i tha rrjetit CNN se edhe pse mandati katër vjeçar i presidenti Trump do të ketë skaduar në kohën kur fillon gjyqi kundër tij, “ai do të mbahet përgjegjës për atë që ndodhi më 6 janar”.

Lady Gaga do të këndojë himnin kombëtar ditën e inaugurimin të Presidentit të 46-të të SHBA Joe Biden, më 20 dhjetor. Ndërsa në krahun perëndimor të Kapitolit, Jennifer Lopez do të japë një shfaqje muzikore.

Lajmi për pjesëmarrjen e tyre vjen një ditë pas njoftimeve se Tom Hanks do të drejtojë një program special televiziv 90 minutësh me rastin e inaugurimit të zotit Biden, në fashën orare televizive me nivelin më të lartë të shikueshmërisë. Atij pritet t’i bashkohen emra të njohur të muzikës amerikane sikurse Justin Timberlake, Jon Bon Jovi, Demi Lovato dhe Ant Clemons.

Lutjet në ceremoninë e betimit të presidentit të ri do të drejtohen nga kleriku Leo O’Donovan, ish-president i Universitetit Georgetown, ndërsa betimi për besnikëri ndaj flamurit e kombit, do të drejtohet nga Andrea Hall, një zjarrfikës nga Xhorxhia.

Gjatë inaugurimit do të lexohen poezi nga Amanda Gorman, fituesja e garës së parë mes të rinjve në rang kombëtar në poezi. Bekimi presidentit të ri do t’i jepet nga kleriku Silvester Beaman i Kishës Episkopale Metodiste Afrikane e të Bethelit që ndodhet në Uilmington të Dellauerit.

UASHINGTON – Pas gati një çerek shekulli në politikë, Senatori demokrat Chuck Schumer pritet të marrë drejtimin si udhëheqës i shumicës në një Senat ku palët janë të përfaqësuara në nivel të barabartë. Ai do të jetë kështu në epiqendër të betejave legjislative që do të pasojnë inaugurimin me 20 janar të Presidentit të zgjedhur Joe Biden.

Zoti Schumer, 70 vjeç, njujorkezi i parë dhe personi i parë me origjinë hebre që do të mbajë postin e udhëheqësit të maxhorancës në Senat, do të pasojë udhëheqësin e tanishëm të shumicës republikane Mitch McConnell nga shteti Kentaki, në një moment plot rreziqe. Shtetet e Bashkuara i ka mbërthyer pandemia vdekjeprurëse, ekonomia është goditur rëndë dhe vendi është ende i tronditur nga sulmet ndaj Kapitolit të mërkurën e kaluar nga një turmë mbështetësish të Presidentit Donald Trump.

Për më tepër, zoti Schumer ka gjasa ta marrë rolin e tij të ri udhëheqës në mesin e një tjetër beteje të nxehtë për të larguar Presidentin Trump nga Shtëpia e Bardhë, megjithëse mandatit të presidentit republikan po i vjen fundi.

Senati i ri me shumicë demokrate nuk ka gjasa të veprojë për shkarkimin derisa të jetë betuar në detyrë Presidenti i zgjedhur demokrat Joe Biden më 20 janar. Ndër detyrat e para të zotit Schumer do të jetë hartimi i një strategjie për të konfirmuar anëtarët e kabinetit të zotit Biden dhe njëkohësisht për të miratuar iniciativa jetike legjislative, ndërsa paralelisht zhvillohet një gjyq në Kongres ndaj zotit Trump.

Në një letër drejtuar kolegëve në Senat këtë javë, zoti Schumer u zotua se procesi i hetimit dhe gjykimit nuk do të ndërhyjë tek axhenda e Partisë Demokrate, ku përfshihet miratimi i paketës së stimulit ekonomik ndaj pandemisë së koronavirusit, ku do të jepen pagesa individuale prej 2 mijë dollarësh, si dhe asistencë për shtetet amerikane dhe qeverisjen lokale.

Ai radhiti edhe objektiva të tjerë, si “legjislacion të guximshëm për të triumfuar përballë krizës klimatike” dhe përpjekje për të ndrequr sistemin e kujdesit shëndetësor dhe të kujdesit për fëmijët, raportoi agjensia e lajmeve Associated Press.

Zoti Biden ka inkurajuar zotin Schumer dhe udhëheqësit e tjerë demokratë të ndjekin një përqasje me dy fronte, duke ndarë ditët legjislative ndërmjet gjyqit në Kongres dhe konfirmimit të të emëruarve të tij në postet e larta qeveritare.

Megjithëse Presidenti Trump nuk do të jetë më në detyrë kur Senati të zhvillojë gjyqin ndaj tij, zoti Schumer, Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve Nancy Pelosi dhe demokratë të tjerë, kanë vënë në dukje se zotit Trump do t’i ndalohej kandidimi sërish për president në vitin 2024, nëse shpallet fajtor për nxitje të dhunës ndaj qeverisë.

Momenti i paqartë i kalimit të kontrollit të Senatit

U desh fitorja e dy vendeve të Senatit në balotazhet në Xhorxhia më 5 janar, që kontrolli i Senatit të kalonte nga republikanët tek demokratët, duke ngritur kështu edhe zotin Schumer nga udhëheqës të pakicës në detyrën më të lartë drejtuese.

Është momentalisht e pamundur të përcaktohet dita e saktë kur zoti Schumer do të marrë kontrollin e Senatit, pasi Senati është i ndarë pothuajse në mënyrë të barabartë mes dy partive, si dhe për shkak të disa veçantive në ligjin zgjedhor.

Senati do të jetë i përbërë nga 50 demokratë dhe 50 republikanë dhe vota e Nënpresidentes Kamala Harris do të sigurojë fitoren për demokratët. Sidoqoftë, të gjitha këto nuk mund të realizohen derisa të fillojnë detyrën zëvendësuesi i zonjës Harris, e cila aktualisht është vetë senatore, si dhe dy senatorët e zgjedhur në Xhorxhia.

I emëruari për të zëvendësuar zonjën Harris, Sekretari i Shtetit të Kalifornisë Alex Padilla, mund të fillojë detyrën sapo të inaugurohet zonja Harris. Por, dy senatorëve të zgjedhur në Xhorxhia, Raphael Warnock dhe Jon Ossoff, mund t’u duhet të presin deri në 22 janar për të marrë postet e tyre, në varësi të kohës kur zyrtarët e atij shteti çertifikojnë rezultatet.

Një histori pragmatizmi

Megjithëse pozicioni i tij si udhëheqës partie e vendos zotin Schumer në epiqendër të skenës politike, historiku i tij në politikë në nivelin e shteteve amerikane dhe në Kongresin e Shteteve të Bashkuara gjatë 45 viteve të fundit është karakterizuar nga një gjurmë e thellë pragmatizmi dhe dëshire për të arritur marrëveshje me palën tjetër.

Në veçanti, zoti Schumer ka shërbyer si urë lidhëse mes partive për çështje të lidhura me sektorin e shërbimeve financiare, një ndër sektorët më të rëndësishëm të shtetit nga i cili ai vjen. Ai është kritikuar shpesh nga anëtarët e partisë së tij për afërsinë me Wall Street-in.

Ai gjithashtu u përpoq të arrijë marrëveshje dypartiake për çështje të debatueshme. Ai ishte anëtar i “Grupit të 8-shes”, një grup senatorësh që në vitin 2013 udhëhoqën një përpjekje të suksesshme dypartiake për të kaluar në Senat një ligj për reformimin gjithëpërfshirës të emigracionit. Më pas ligji u bllokua në Shtëpinë e Bardhë.

Gjatë viteve, zoti Schumer ka qenë një mbështetës i fortë i shumë objektivave të politikave të lidhura me Partinë Demokrate. Në veçanti, ai ka qenë një aktivist i fortë për kontrollin e armëve, zgjerimin e qasjes në sigurimet shëndetësore dhe të drejtën e grave për të zgjedhur abortin.

Sidoqoftë, ai gjithashtu ka qenë i gatshëm të shkëputet nga partia e tij. Ai ndonjëherë i ka rezistuar përpjekjeve për të rritur taksat për njerëzit me të ardhura të larta, duke theksuar se në zona me kosto të lartë si Nju Jorku, nivelet e të ardhurave që do të konsideroheshin shumë të larta diku tjetër, janë të nevojshme për të ruajtur një mënyrë jetese të klasës së mesme.

Mbështetja e fortë e zotit Schumer për Izraelin e ka lënë atë në kundërshti me partinë e tij në raste të caktuara. Ai votoi kundër marrëveshjes bërthamore të Iranit të negociuar nga administrata Obama në 2015 dhe foli në favor të vendimit të diskutueshëm të Presidentit Trump për të lëvizur ambasadën e Shteteve të Bashkuara në Izrael në qytetin e kontestuar të Jeruzalemit.

Një aktivist dhe organizator i aftë politik, zoti Schumer nuk ka humbur kurrë zgjedhjet në karrierën e tij. Ai gjithashtu drejtoi Komitetin e Fushatës Senatoriale Demokrate (DSCC), duke udhëhequr partinë në rimarrjen e kontrollit të Senatit në 2006 dhe duke larguar nga detyra gjashtë senatorë republikanë. Në zgjedhjet pasuese, ende nën udhëheqjen e zotit Schumer, DSCC ndihmoi partinë të fitonte edhe tetë vende të tjera.

Aftësitë e tij si politikan do të testohen plotësisht në Senatin e ndarë në mënyrë të barabartë, ku mekanizmat përmes së cilëve edhe një senator i vetëm mund të bllokojë një propozim ligjor, mund ta bëjnë të vështirë miratimin e ndonjë legjislacioni me më pak se 60 vota, dhe ku edhe masat që mund të kalohen me një shumicë të thjeshtë, do të duhet të kënaqin demokratët më konservatorë në Senat.

“Schumer është i kufizuar si nga taktikat bllokuese, ashtu edhe nga preferencat e anëtarëve të tij më pak liberalë”, tha Kyle Kondik i Qendrës për Politikë të Universitetit të Virxhinias. “Kjo listë fillon me senatorin Joe Manchin nga Virxhinia Perëndimore”.

“Duket sikur pagesat stimuluese prej 2 mijë dollarësh do të jenë një çështje e hershme e axhendës për Kongresin e ri. A mund ta strukturojë Schumer në një mënyrë të tillë që të mund të sigurojë votën e Manchin-it, i cili ka thënë se nuk i sheh pagesat si një përparësi kryesore? Apo, nëse ai humbet mbështetjen e Manchin-it, a mund të gjente votat e republikanëve? Mënyra se si do të zhvillohen gjërat do të jetë një provë interesante e hershme për Schumer-in si udhëheqës i shumicës”.

Një bir i Bruklinit

Ngritja e zotit Schumer në një prej pozicioneve më të fuqishme në vend vjen si kulmim i një karriere politike që është shtrirë përgjatë pesë dekadave. Duke filluar si anëtar i asamblesë së Nju Jorkut në 1975, zoti Schumer ngjiti shkallët vazhdimisht, duke shërbyer 18 vjet si anëtar i Dhomës së Përfaqësuesve, përpara se të zgjidhej në Senat për herë të parë në vitin 1998.

I lindur në Bruklin, Nju Jork, në vitin 1950, zoti Schumer ende jeton po aty, në lagjen Park Slope, së bashku me bashkëshorten e tij prej 40 vitesh, Iris Weinshall. Ata kanë dy vajza të rritura. Zoti Schumer ndoqi Kolegjin e Harvardit dhe Fakultetin Juridik të Harvardit, si dhe u liçensua në avokaturë në shtetin e Nju Jorkut, megjithëse nuk e ushtroi kurrë këtë profesion.

Zoti Schumer është kushëri i dytë i aktores dhe komedianes Amy Schumer.

Zoti Schumer është bërë shpesh objekt i shakave në Kapitol për shkak të tendencave të tij protagoniste dhe dëshirës për publicitet. Ish-udhëheqësi i shumicës dhe kandidati republikan për president Bob Dole u shpreh dikur se “vendi më i rrezikshëm në Uashington është ndërmjet Charles Schumer-it dhe një kamere televizive”.

Dhoma e Përfaqësuesve e Kongresit amerikan pritet të votojë të mërkurën për ngritjen zyrtarisht të akuzave për shkarkimin e Presidentit Donald Trump. Do të ishte hera e parë në historinë amerikane që ndaj një presidenti ngrihen dy herë akuza për shkarkim gjatë mandatit të tij.

Demokratët gëzojnë shumicën në Dhomën e Përfaqësuesve dhe kanë vota të mjaftueshme për të marrë vendimin, por atyre pritet t’u bashkohen një numër gjithnjë në rritje republikanësh, të gatshëm të votojnë pro-shkarkimit të Presidentit.

Ligjvënësja Jaime Herrera Beutler njoftoi të martën në mbrëmje se do të votojë pro ngritjes së akuzave. Ajo u shpreh nëpërmjet një deklarate se zoti Trump “veproi kundër betimit që ka bërë si president”.

“Presidenti i Shteteve të Bashkuara nxiti protesta të dhunshme që synonin të ndalonin transferimin paqësor të pushtetit nga një administratë në tjetrën“, tha Herrera Beutler.

Ligjvënësja Liz Cheney, numri tre ligjvënësve republikanë të Dhomës së Përfaqësuesve tha në shpjegimin e mbështetjes së saj për ngritjen e akuzave se “kurrë më parë nga ana e një presidenti nuk ka patur një tradhëti më e madhe”.

Mes republikanëve të tjerë që thanë se do të votonin për ngritjen zyrtarisht të akuzave për shkarkimin e zotit Trump janë ligjvënësit John Katko, Adam Kinzinger dhe Fred Upton.

Udhëheqësi republikan i Dhomës së Përfaqësuesve Kevin McCarthy, një aleat i ngushtë i zotit Trump, tha se “ngritja e akuzave për shkarkimin e zotit Trump gjatë kësaj periudhe do të kishte efektin e kundërt ndërsa vendi është i përçarë”

Zoti Trump dha një mesazh të ngjashëm gjatë një vizite në kufirin SHBA-Meksikë të martën.

“Po shkakton zemërim e ndasi të jashtëzakonshme si dhe dhimbje shumë më të mëdha sesa shumica e njerëzve mund të kuptojnë, gjë që është shumë e rrezikshme për SHBA-në, veçanërisht në këtë kohë të brishtë“, tha zoti Trump.

Ai foli për “paqe e qetësi” dhe tha se tashmë është “koha për ligj e rend”.

Presidenti Trump, i cili në një video javën e kaluar i tha turmës së mbështetësve të tij; “ne ju duam, ju jeni shumë të veçantë”, nuk iu përgjigj pyetjeve të gazetarëve.

Ndërsa republikanët votuan në bllok kundër ngritjes së akuzave për shkarkim të zotit Trump vitin e kaluar, nën akuzën për presion ndaj Ukrainës për të hetuar demokratin Joe Biden, tashmë president i zgjedhur, udhëheqësit republikanë të Dhomës së Përfaqësuesve po tregojnë se nuk kanë ndërmend t’u bëjnë presion anëtarëve të tyre për të votuar këtë herë kundër përpjekjeve për shkarkim.

Nëse Dhoma e Përfaqësuesve merr vendim për t’i ngritur zyrtarisht akuzat, çështja kalon për gjykim në Senat.

Kryetarja e Dhomës Nancy Pelosi njoftoi të martën vonë se kishte zgjedhur ligjvënësin Jamie Raskin për të udhëhequr një grup ligjvënësish që do të paraqesin çështjen në Senat.

“Është detyra e tyre kushtetuese dhe patriotike të paraqesin çështjen për shkarkimin e Presidentit“, tha zonja Pelosi në një deklaratë. “Ata do ta bëjnë këtë të udhëhequr nga dashuria e madhe për vendin, vendosmëria për të mbrojtur demokracinë tonë dhe besnikëria ndaj Kushtetutës. Ata do të nderojnë detyrën e tyre për të mbrojtur demokracinë për popullin me shumë solemnitet dhe urgjencë“.

Nuk është e qartë nëse udhëheqësit e Dhomës së Përfaqësuesve do t’i dërgojnë menjëherë akuzat për shqyrtim në Senat, duke pasur parasysh që mandati i zotit Trump përfundon javën e ardhshme. Edhe nëse zoti Trump do të largohej nga detyra, një vendim i Senatit pro akuzave pas përfundimit të mandatit, do ta ndalonte atë të kandidonte për një post zyrtare në qeverinë federale në të ardhmen.

Kjo është hera e dytë që demokratët e Dhomës së Përfaqësuesve bëjnë përpjekje prë shkarkimin e presidentit nga detyra, këtë herë si përgjigje ndaj sulmit në Kapitol.

Të martën vonë Dhoma e Përfaqësuesve miratoi një rezolutë nëpërmjet së cilës i kërkohej Nënpresidentit Mike Pence dhe anëtarëve të Kabinetit të zotit Trump të përdorur autoritetin që i jep Kushtetuta duke larguar zotin Trump nga detyra për paaftësi.

Votimi përfundoi me 223 vota pro dhe 205 kundër rezolutës dhe ishte pothuajse tërësisht në linja partiake.

Përpara votimit të rezolutës të martën, zoti Pence i dërgoi një letër zonjës Pelosi duke shpjeguar se ai nuk do të merrte verpime bazuar në Amendamentit 25-të të Kushtetutës së SHBA, sipas të cilit nënpresidenti dhe shumica e anëtarëve të kabinetit deklarojnë një president të paaftë duke e shkarkuar atë nga detyra.

Dhoma e Përfaqësuesve pritet të nisë procedurat për ngritjen e akuzave kundër presidentit Donald Trump, lidhur me inkurajimin që ai i bëri mbështetësve të tij të cilët sulmuan Kongresin amerikan – një votim ky që e bën Trumpin të jetë presidenti i parë amerikan ndaj të cilit zhvillohet ky proces dy herë.

Procesi i ngritjes së akuzave në Kongres apo siç njihet anglisht “impeachment” më herët është iniciuar ndaj tre presidentëve amerikanë – Andrew Johnson, Bill Clinton dhe Trump – dhe ka zgjatur tre muaj para votimit final. Në këto procese të mëhershme janë kryer edhe hetime, por edhe janë mbajtur seanca dëgjimore. Por gjykimi i dytë ndaj Trumpit, pritet të zhvillohet brenda një jave.

Pas sulmit në ndërtesën e Kongresit, kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve, Nancy Pelosi tha se “ne duhet të veprojmë” dhe demokratët – dhe disa republikanë – ndajnë të njëjtin mendim dhe pritet që të mërkurën të votojnë për këtë.

Për më tepër, Senati që udhëhiqet nga republikanët nuk pritet që të mbajë gjykim dhe të votojë nëse Trumpi do të gjendet fajtor para se Joe Biden të betohet si president i ri i SHBA-së më 20 janar. Por, pavarësisht kësaj, demokratët thonë se veprimet në Dhomën e Përfaqësuesve do t’i dërgojnë një mesazh të rëndësishëm vendit.

Më poshtë mund të mësoni se çfarë pritet të ndodhë teksa Dhoma e Përfaqësuesve nis procesin e shkarkimit të Trumpit, teksa këtij të fundit i kanë mbetur edhe një javë mandat si president.

Baza e gjykimit

Normalisht, do të duhej të kishte hetim në procesin e gjykimit dhe provat do të duhej që t’i dërgoheshin Komitetit Gjyqësor të Dhomës, organ i cili më pas do të duhej të mbante seanca dëgjimore, të draftonte artikujt e gjykimit dhe më pas t’i dërgonte ato në Dhomën e Përfaqësuesve. Kështu ndodhi më 2019, kur Dhoma e Përfaqësuesve e gjeti fajtor Trumpin lidhur me marrëveshjet që ai kishte bërë me presidentin e Ukrainës. Atëbotë, i gjithë ky proces zgjati tre muaj.

Por, kësaj radhe, me vetëm disa ditë për të vepruar – dhe me ndjenjën në mesin e demokratëve se ka pak hetime për t’u kryer lidhur me atë se çfarë ndodhi, pasi shumica e anëtarëve të Kongresit e dëgjuan Trumpin teksa iu drejtua mbështetësve të tij dhe se ligjvënësit ishin në Kongres kur sulmi ndodhi – procesi i gjykimit po shkon drejt votimit në Dhomën e Përfaqësuesve, gjë që pritet të ndodhë të mërkurën.

Pasi Dhoma të votojë për këtë, artikujt e gjykimit dhe provat do të dërgohen në Senat, ku gjykimi do të mbahet dhe aty më pas do të ketë një votim final lidhur me atë nëse Trump do të gjendet fajtor apo do të lirohet nga akuzat. Këtë gjë e kishte bërë Senati shkurtin e vitit të kaluar, pasi ndaj Trumpit nisën procedurat e gjykimit për herën e parë.

Artikujt

Demokratët do ta nisin debatin të mërkurën me vetëm një akuzë: “nxitje të kryengritjes”.

“Presidenti Trump rrezikoi seriozisht sigurinë e Shteteve të Bashkuara dhe institucioneve të qeverisë”, thuhet në artikullin e akuzave prej katër faqes, që u prezantua nga përfaqësuesit demokratë, David Cicilline nga Rode Ijllënd (Rode Island), Ted Liu nga Kalifornia (California) dhe Jamie Raskin nga Merilend (Maryland).

“Ai do të vazhdojë të jetë kërcënim për sigurinë kombëtare, demokracinë dhe Kushtetutën nëse lejohet që të qëndrojë në zyre”, thuhet në dokument.

Artikulli po ashtu thotë se sjellja e Trumpit është konsistente lidhur me përpjekjet e tij të mëparshme për të “përmbysur dhe penguar” rezultatet e zgjedhjeve dhe po ashtu përmendet edhe biseda telefonike që presidenti kishte së fundmi me Sekretarin e shtetit të Xhorxhias (Georgia), ku Trump kërkoi nga ai që t’i gjendet më shumë vota, pasi humbi zgjedhjet në këtë shtet.

Trump, pa dhënë prova, ka pretenduar se ka pasur mashtrime të gjera në zgjedhje dhe këto pretendime janë përsëritur edhe nga kongresistët republikanë dhe nga sulmuesit që sulmuan Kongresin. Vetëm pak orë para trazirave, Trump iu drejtua mbështetësve të tij para Shtëpisë së Bardhë, duke i inkurajuar ata që “të luftojnë”.

Teksa protestuesit hynë në Kongres, të dy dhomat e këtij institucioni, po debatonin lidhur me kundërshtimet që republikanët kishin bërë gjatë numërimit të votave elektorale në shtetin e Arizonës. Kundërshtimet ishin pjesë e procesit të certifikimit nga Kongresi të fitores së Bidenit.

Mbështetja e republikanëve

Të mërkurën, pesë republikanë thanë se do të mbështesin procesin për shkarkimin e Trumpit. Asnjë republikanë nuk kishte mbështetur procesin për shkarkimin e Trumpit më 2019.

Përfaqësuesja republikane nga Uajoming (Wyoming), Liz Cheney, që njëherësh është vajza e ish-nënpresidentit amerikan, Dick Chaney, tha se ajo do të votojë për shkarkimin e Trumpit sepse “asnjëherë nuk kam parë tradhti më të madhe nga një president i Shteteve të Bashkuara ndaj zyrës së tij dhe ndaj betimit që ka bërë ndaj Kushtetutës”.

Cheney tha se Trumpi “ftoi” turmën që të sulmonte Kongrsin javën e kaluar, “mblodhi turmën dhe nxiti këtë sulm”.

Përfaqësuesi nga Nju Jorku (New York), John Katko ishte republikani i parë që tha se do të votonte për shkarkimin e Trumpit. Katko, që është ish-prokuror federal, tha se marrja e këtij vendimi nuk ka qenë e lehtë.

“Të lejosh presidentin e SHBA-së që të nxisë sulm pa pasur pasoja, është kërcënim direkt ndaj së ardhmes së demokracisë sonë”, tha Katko. “Unë nuk mund të qëndroj pa bërë asgjë”, shtoi ai.

Po ashtu, republikanët Adam Kinzinger nga Illinois (Illinois), Fred Upton nga Miçigen (Michigan) dhe Jaime Herrera Beutler nga Uashingtoni (Washington) janë deklaruar pro shkarkimit të Trumpit.

Dërgimi në Senat

Kur artikujt e gjykimit të kalojnë në Dhomën e Përfaqësuesve, kryetarja e këtij institucioni, Nancy Pelosi i dërgon ato në Senat. Sipas rregullave të deritanishme, Senati është në pushim deri më 19 janar, që është vetëm një ditë para inaugurimit të Bidenit.

Disa demokratë kanë sugjeruar se Pelosi mund të presë dhe të mos i dërgojë menjëherë në Senat artikujt e gjykimit dhe këtë ta bëjë pasi Bideni të nisë mandatin e tij si president. Por, demokratë të tjerë i kanë bërë thirrje Pelosit që të veprojë sa më shpejtë që të jetë e mundur.

Lideri i demokratëve në Senat, Chuck Schumer, i cili do të udhëheqë me Seantin pasi Bideni të betohet si president, ka sugjeruar në një letër që u dërguar kolegëve të martën, se ky institucion mund të ndajë kohën në mes të konfirmimit të të nominuarve të Bidenit për postet qeveritare, miratimit të pakos së ndihmës për COVID-19 dhe mbajtjes së gjykimit ndaj Trumpit.

Nëse gjykimi nuk mbahet deri kur Trump të jetë larguar nga zyra, kjo prapë do të ketë ndikim që ta parandalojë atë që të rikandidojë për president.

Presidenti i zgjedhur, Joe Biden ka thënë se është e rëndësishme që të sigurohet që “njerëzit që u përfshin në kryengritje dhe kërcënuan jetën, që dëmtuan pronën publike dhe shkaktuan dëme të mëdha – ata duhet të mbajnë përgjegjësi”.

Politikat e Senatit

Ka pak gjasa, tash për tash, që numër i mjaftueshëm i republikanëve do të votojnë për gjetjen fajtor të Trumpit, pasi që për këtë gjë kërkohet dy e treta e votave të Senatit. Megjithatë, disa republikanë kanë kërkuar nga Trumpi që të japë dorëheqje, përfshirë këtu senatorin nga Pensilvania (Pennsylvania), Pat Toomey dhe ajo nga Alaska, Lisa Murkowski. Por, ka edhe disa senatorë që i kanë dalë në mbrojtje presidentit.

Senatori republikan, Ben Sasse tha se ai do të shikojë se çfarë do të miratojë Dhoma e Përfaqësuesve, por nuk e qartësoi nëse ai do të mbështeste një vendim për shkarkimin e Trumpit.

Republikanë të tjerë kanë thënë se një gjykim ndaj Trumpit do të krijonte më shumë ndasi. Senatori nga Karolina e Jugut (South Carolina), Lindsey Graham – një aleat kyç i presidentit Trump – ka qenë kritik ndaj sjelljes së presidentit në nxitjen e trazirave, por ai ka thënë se një gjykim ndaj Trumpit “do të bënte më shumë dëm sesa mirë”.

Vetëm një republikan kishte votuar vitin e kaluar për ta dënuar Trumpin – senatori nga Utah, Mit Romney.

Çfarë do të thotë ky proces?

Demokratët kanë thënë se do të vazhdojnë me procesin edhe nëse Senati nuk kthehet nga pushimi.

Senatori nga Vermonti, demokrati Bernie Sanders ka shkruar të premten në Twitter se disa njerëz mund të pyesin se pse po nisin procedurat për gjykimin e Trumpit, teksa atij i kanë mbetur vetëm disa ditë mandat.

“Përgjigja: Precedenti”, tha ai. “Duhet të bëhet e qartë se asnjë president, tani apo në të ardhmen, nuk mund të udhëheqë një kryengritje ndaj Qeverisë së Shteteve të Bashkuara”.

Përgatiti: Mimoza Sadiku

Afro tre të katërtat e votuesve amerikanë thonë se demokracia është nën kërcënim pas sulmit vdekjeprurës ndaj Kapitolit të Shteteve të Bashkuara, sipas një sondazhi të ri nga Universiteti Quinnipiac.

Sondazhi në shkallë vendi i votuesve të regjistruar, përfundimet e të cilit u bënë publike të hënën, arrin në përfundimin se një numër i madh votuesish republikanë dhe demokratë besonin se demokracia është nën kërcënim, 77% dhe 76% respektivisht. Të pavarurit ishin pak më pak të prirur të bien dakord me 70%.

Shumica e votuesve, 56%, thanë se e konsideronin Presidentin e Shteteve të Bashkuara, Donald Trump përgjegjës për sulmet në Kapitol javën e kaluar, ndërsa 42% thanë se nuk e konsideronin atë përgjegjës.

Një shumicë votuesish, 52% thanë se zoti Trump duhet të shkarkohet para se të largohet nga Shtëpia e Bardhë më 20 janar, kundrejt 45 për qind që thanë të kundërtën. Megjithatë kur u pyetën në bazë të përkatësisë partiake, shumica dërrmuese e republikanëve, 87%, u shprehën se zoti Trump nuk duhet të hiqet nga detyra, ndërsa shumica dërrmuese e demokratëve, 89%, thane se ai duhej të hiqej. Ndër të pavarurit 55% favorizonin largimin dhe 43% ishin kundër tij.

Votuesit u ndanë sipas vijave partiake edhe lidhur me pyetjen nëse kishte apo jo manimpulim të gjerë votash në zgjedhjet presidenciale të vitit 2020, siç ka pretenduar zoti Trump. 73% për qind e republikanëve thanë se kishte mashtrim të gjerë në votime kundrejt 21% që thanë se nuk kishte, ndërsa 93% e demokratëve thane se nuk kishte manipulime, kundrejt 5% të tyre që thanë se kishte. 60% e të pavarurve nuk besojnë se ka pasur mashtrim të gjerë të votuesve, ndërsa 30%, besojnë se ka pasur.

Votuesit ishin të ndarë lidhur me pyetjen nëse e konsideronin sulmin në Kapitol grusht shteti. 47 për qind thanë se mendonin se ishte një përpjekje për grusht shteti, 43% thanë se nuk mendonin se ishte dhe 10% nuk ishin të sigurt.

Për disa pyetje, votuesit ishin pothuajse në një mendje, përfshirë edhe pikëpamjen se individët që sulmuan Kapitolin duhet të mbahen përgjegjës, me 91% të të anketuarve dakord me këtë vlerësim,

Votuesit gjithashtu ranë dakord gjerësisht, 81% për qind pro dhe 12% kundër, që ekstremizmi është një problem i madh në Shtetet e Bashkuara.

Lidhur me ardhjen në pushtet të Presidentit të zgjedhur Joe Biden, vetëm 31% e votuesve besojnë se ai do të jetë në gjendje të bashkojë vendin ndërsa 56% thanë se parashikojnë që ndasitë partiake të mbeten të pandryshuara. 14 përqind thanë se nuk ishin të sigurt.

Në sondazh u anketuan 1,239 votues të regjistruar në të gjithë vendin nga 7 deri më 10 janar.

Presidenti Donald Trump nuk mori përgjegjësi lidhur me rolin e tij në nxitjen e protestave të dhunshme në Kapitolin e Shteteve të Bashkuara javën e kaluar.

Duke folur me gazetarët përpara se të udhëtonte në Teksas sot paradite, zoti Trump tha se fjalët e tij para mbështetësve javën e kaluar ishin “plotësisht të përshtatshme”.

Disa minuta para se përkrahësit e tij të sulmonin Kapitolin, zoti Trump i inkurajoi ata të marshonin drejt ndërtesës së Kongresit, ku ligjvënësit po numëronin votat e Kolegjit Zgjedhor për të konfirmuar fitoren e Presidentit të zgjedhur Joe Biden. Presidenti Trump, për muaj me radhë, kishte pretenduar në mënyrë të pasaktë se zgjedhjet e nëntorit ishin manipuluar, pavarësisht nga përfundimet e administratës së tij për të kundërtën.

Ndërsa protestuesit ishin ende në Kapitol, zoti Trump lëshoi një video që dukej se i justifikonte ngjarjet, duke thënë për protestuesit: “Ju duam. Jeni shumë të veçantë.”

Një oficer policie i Kapitolit vdiq nga plagët e marra gjatë veprimeve të dhunshme dhe policia qëlloi një grua gjatë përpjekjeve për të frenuar turmën. Tre persona të tjerë vdiqën në ato që autoritetet thanë se ishin urgjenca mjekësore.

Shërbimi Sekret dhe Garda Kombëtare po përgatiten të dërgojnë përforcime shtesë për inaugurimin e presidentit të ardhshëm Joe Biden. Ndërkaq, kryebashkiakja e Uashingtonit ka bërë thirrje që njerëzit të rrinë në shtëpi gjatë kësaj ceremonie.

Pas skenave të dhunshme të javës së kaluar në Kapitol kur ligjvënësit po numëronin votat elektorale të zgjedhjeve presidenciale për të certifikuar fitoren e zotit Biden, Shërbimi Sekret njoftoi të hënën se do të fillonte operacionet speciale të sigurisë që më 13 janar në vend të datës së parashikuar për 19 janar.

Garda Kombëtare konfirmoi të hënën se do të dërgojë deri në 15,000 trupa për të garantuar sigurinë gjatë ceremonisë së inaugurimit. Kjo shifër përfaqëson një rritje dramatike krahasuar me 8,000 trupa që u dërguan për ceremoninë e inaugurimit të Presidentit Trump katër vjet më parë.

Në përgjigje të një pyetjeje nga Zëri i Amerikës, zoti Biden tha të hënën se nuk është i shqetësuar për Ditën e Inaugurimit.

“Nuk jam i shqetësuar që të bëj betimin jashtë (para Kapitolit),” tha ai duke shtuar se ata “që angazhohen në akte të dhunshme kundër shtetit dhe kërcënojnë jetë njerëzish” duhen mbajtur përgjegjës.

Ndërkaq, të hënën, kryebashkiakja e Uashingtonit, Muriel Bowser u bëri thirrje atyre që planifikojnë të vijnë në Uashington të qëndrojnë në qytetet e tyre dhe ta ndjekin ceremoninë me televizor, duke përmendur incidentet e javës së kaluar.

Në komentet për shyp të hënën, zonja Bowser tha se i kishte dërguar një letër Presidentit Trump ku i kërkonte të shpallte “përgatitje për gjendje emergjente” për Uashingtonin para ceremonisë së inaugurimit të presidentit të ri më 20 janar.

Të hënën në mbrëmje Presidenti Trump miratoi kërkesën e kryebashkiakes së Uashingtonit për të shpallur “përgatitjet për situatë emergjente” që autorizon mobilizimin e burimeve federale për të garantuar sigurinë në kryeqytet gjatë inaugurimit të presidentit të ri.

Zonja Bowser i ka shkruar edhe kreut të Departamentit të Sigurisë Kombëtare duke kërkuar që agjencia e tij të modifikojë reagimin e saj në disa mënyra për ceremoninë e inaugurimit.

Zonja Bowser ka kërkuar që periudha e masave speciale të sigurisë që zbatohet për ceremoninë e inaugurimit, të zgjatet nga 20 deri më 24 janar. Ajo ka kërkuar që Departamenti i Sigurisë Kombëtare të bashkërendojë dislokimin e një force sigurie që do të ketë për detyrë të mbrojë objektet federale.

Kryebashkiakja ka kërkuar që edhe Departamentet e Mbrojtjes dhe Drejtësisë të përfshihen në këto masa, përfshirë edhe Kongresin dhe Gjykatën e Lartë. Ajo tha se kjo bëhet për t’i dhënë mundësi policisë së Uashingtonit të përqëndrohet në mbrojtjen e rendit në qytetin e Uashingtonit.

Zonja Bowser po ashtu i ka kërkuar Departamentit të Pasurive Kombëtare që jep leje për aktivitete publike në parqet dhe sheshet e Uashingtonit, të mos japë leje për tubime deri pas datës 24 janar.

Zonja Bowser tha se një deklaratë e ngjashme në përgatitje për një situatë emergjente ishte nxjerrë në 2009, para inaugurimit të Presidentit Obama. Kreybashkiakja nënvizonte “kërcënime të reja për akte nga terroristë të brendshëm” në letrën e saj.

Autoritetet e administrimit të kryeqytetit Uashington nuk kanë kompetenca mbi territorin ku ndodhet Kapitoli dhe institucione të tjera federale.

Sekretari i Shtetit Mike Pompeo mbrojti të hënën udhëheqjen e Agjensisë së Shteteve të Bashkuara për Mediat Globale (USAGM) përballë kritikave se Drejtori i saj Ekzekutiv po përpiqet ta shndërrojë rrjetin e lajmeve në një mjet propagande.

Në një fjalim të mbajtur në selinë qendrore në Uashington të Zërit të Amerikës, sekretari në largim i shtetit tha se administrata e Presidentit Trump dëshiron ta “riorientojë” Zërin e Amerikës drejt misionit të tij dhe të “depolitizojë ato që ndodhin këtu”.

Sekretari Pompeo është zyrtari më i lartë i administratës Trump, që del në mbrojtje të USAGM-it, pasi ligjvënës republikanë dhe demokratë, analistë të mediave dhe gazetarë të pavarur, i kanë kritikuar veprimet e ndërmarra nga Michael Pack, i emëruar nga presidenti në krye të agjensisë.

Sekretari Pompeo përsëriti qëndrimet e zotit Pack, se Zëri i Amerikës nuk kishte trajtuar shqetësimet e sigurisë dhe se kishte humbur misionin e tij.

Ai i tha audiencës se gabimet duhen bërë të ditura, por se “nuk është ‘Zëri i Amerikës’ për t’u përqëndruar tek gjithçka që është gabim në vendin tonë të mrekullueshëm. Nuk është sigurisht vendi për t’u dhënë një platformë regjimeve në Pekin dhe Teheran”.

Në mbështetje të zotit Pack, një ish-producent konservator filmash, Sekretari i Shtetit i tha audiencës dhe atyre që ndiqnin në transmetimin e drejtpërdrejtë në internet, se “Ka një agim të ri këtu në Zërin e Amerikës”.

Ai gjithashtu lavdëroi punën e gazetarëve të Zërit të Amerikës, që ofrojnë lajme të pavarura për ata që jetojnë në vende autoritare.

Pas fjalimit, drejtori i ri i Zërit të Amerikës, Robert Reilly, zhvilloi një bisedë të shkurtër me Sekretarin Pompeo për misionin e agjensisë dhe zhvillimet kryesore, por nuk i drejtoi asnjë pyetje Sekretarit të Shtetit për ngjarjet e këtyre ditëve, siç kishin kërkuar gazetarët e rrjetit që ai drejton. Ai gjithashtu nuk e pyeti Sekretarin Pompeo rreth trazirave që shkaktuan viktima javën e kaluar në Kongresin e Shteteve të Bashkuara dhe që prodhuan për mbarë botën imazhe tronditëse të simbolit të demokracisë amerikane.

Gazetarët e VOA që morën pjesë në këtë aktivitet u përpoqën t’i drejtojnë pyetjet e tyre me zë të lartë në përfundim të programit, ndërsa Sekretari Pompeo po largohej, por ai i injoroi ato. Agjensia tha se nuk lejoi pjesëmarrjen e gazetarëve të jashtëm për shkak të hapësirës së kufizuar nga protokollet e masave të sigurisë për koronavirusin.

Që kur mori drejtimin e USAGM-it në muajin qershor, zoti Pack është kritikuar për veprimet e ndërmarra, përfshi largimin e drejtuesve të Radios Azia e Lirë, Radios Evropa e Lirë/Radio Liria, Rrjetit të Transmetimeve për Lindjen e Mesme; për emërimin e bordeve të reja drejtuese dhe transferimin e redaktorit për standartet e gazetarisë, Steve Springer. Drejtorja e Zërit të Amerikës, Amanda Bennett dhe zëvendësja e saj Sandy Sugawara dhanë dorëheqjen paraprakisht.

Një gjykatë amerikane ia ndaloi zotit Pack dhe ndihmësve të tij ndërhyrjen e drejtpërdrejtë në pavarësinë editoriale të Zërit të Amerikës, derisa të përfundojë shqyrtimi i një padie për shkelje në këtë drejtim.

Sekretari Pompeo përsëriti komentet e mëparshme të zotit Pack se këto veprime janë të nevojshme për të ndrequr shqetësimet e sigurisë në agjensi dhe tha se drejtori ekzekutiv me të drejtë i dha fund “miratimit automatik të vizave J-1 për shtetasit e huaj”.

Në qershor, USAGM njoftoi shqyrtimin rast-mbas-rasti të lejeve të posaçme që u janë dhënë gazetarëve ndërkombëtarë, duke rezultuar në humbjen e vendeve të punës dhe të drejtën për të qëndruar në Shtetet e Bashkuara të disave prej tyre, pasi zoti Pack nuk pranoi të miratonte zgjatjen e vizave.

Shërbimet në 47 gjuhë të Zërit të Amerikës mbështeten tek gazetarë që jo vetëm kanë njohuri gjuhësore, por edhe njohuri komplekse të rajonit që mbulojnë. Zëri i Amerikës duhet të provojë, kur punëson një gazetar nëpërmjet vizës J-1, se nuk ekziston asnjë kandidat i përshtatshëm amerikan.

Ligjvënësit dhe organizatat e të drejtave, përfshi Komitetin e Gazetarëve për Lirinë e Shtypit (RCFP) kanë dënuar vendimin e zotit Pack për të mos rinovuar vizat J-1, duke vënë në dukje mundësinë e vendosjes në rrezik të gazetarëve të huaj që shtrëngohen të rikthehen në vende armiqësore.

Në fjalimin e tij, Sekretari Pompeo kritikoi një grup gazetarësh të VOA që thanë se fjalimi nuk duhej të transmetohej drejtpërsëdrejti.

Në një letër, dërguar në emër të gazetarëve nga Projekti për Llogaridhënien e Qeverisë (GAP), thuhet se transmetimi i drejtpërdrejtë i fjalimit është shkelje e ligjeve, rregullave dhe politikave të Zërit të Amerikës.

“Transmetimi i një fjalimi të sekretarit të shtetit në largim mbi tema për të cilat është raportuar gjerësisht, duhet të perceptohet për atë çfarë është: përdorim i Zërit të Amerikës për të shpërndarë propagandë politike në ditët e fundit të administratës Trump”, thuhet në letër.

Sekretari Pompeo vuri në dukje ngjashmëritë e letrës me “çensurën, drejtësinë sociale, të shprehurin politikisht korrekt” dhe kulturat e tjera mohuese në mediat sociale dhe kampuset universitare, ku grupe të caktuara bëjnë thirrje që zërave që konsiderohen ekstreme apo intolerante të mos u jepet hapësirë.

“Të gjitha shkojnë në një drejtim – autoritarianizëm i kamufluar si drejtësi”, tha Sekretari Pompeo.

David Seide, këshilltar i lartë në GAP, kundërshtoi pikëpamjet e zotit Pompeo dhe i tha Zërit të Amerikës se “këtu nuk bëhet fjalë për çensurë apo drejtësi sociale. Këtu bëhet fjalë për zbatimin e ligjit”.

“Akuzat se punonjës të Zërit të Amerikës u përpoqën të çensurojnë fjalimin e sekretarit të shtetit janë qesharake. Shqetësimet e ngritura kanë të bëjnë me thelbin e pavarësisë editoriale”, tha zoti Seide, i cili ia drejtoi letrën zotit Pack, në emër të një grupi gazetarësh.

Bruce Brown, drejtor ekzekutiv i RCFP-së, mbështeti këtë pikëpamje dhe tha se “autonomia editoriale nuk duhet të përkundet përballë interesave të asnjë vendi, përfshirë vendit tonë”.

Fjalimi i Sekretarit Pompeo u mbajt ndërsa në pak më shumë se një javë, do ta marrë drejtimin një administratë e re. Gjatë fushatës elektorale, një zëdhënëse e presidentit të zgjedhur Joe Biden tha se zoti Biden do ta largonte zotin Pack nga detyra.