Departamenti i Sigurisë së Kombëtare (DHS) publikoi të mërkurën një raport mbi terrorizmin duke paralajmëruar rreth potencialit për dhunë të vazhdueshme nga njerëz të motivuar nga ndjenja anti-qeveritare pas zgjedhjes së Presidentit Joe Biden. Buletini sugjeron se trazirat e 6 janarit në Kapitol mund të inkurajojnë ekstremistët e të krijojnë kushte për sulme të reja.

Në raport nuk citohej ndonjë kërcënim specifik, por vihej në dukje “një mjedis kërcënues edhe më i madh në të gjithë Shtetet e Bashkuara” që sipas Departamentit amerikan të Sigurisë Kombëtare “do të vazhdojë” me marrjen e detyrës nga zoti Biden më 20 Janar.

“Informacioni sugjeron që disa ekstremistë të dhunshëm të motivuar ideologjikisht e që kundërshtojnë ushtrimin e autoritetit qeveritar dhe tranzicionin presidencial, apo për shkak të pakënaqësive të tjera të perceptuara, të nxitura nga histori të rreme, mund të vazhdojnë të mobilizohen për të nxitur ose kryer akte dhunë“, thuhej në raport.

Aty nuk përmendej ndonjë lidhje ideologjike ose politike, por paralajmërohej më gjerësisht për “individë të irrituar me ushtrimin e autoritetit qeveritar dhe tranzicionin presidencial, si dhe ankesa të tjera të perceptuara e shkaqe ideologjike të nxitura nga histori të rreme”.

Këta individë, thuhej në raportin e Departamentit të Sigurisë Kombëtare, “mund të vazhdojnë të mobilizojnë një gamë të gjerë aktorësh të motivuar ideologjikisht për të nxitur ose kryer dhunë”.

Nuk është e pazakontë që qeveria federale të paralajmërojë organet lokale të zbatimit të ligjit përmes publikimit të raporteve e këshillave mbi mundësinë e kryerjes së akteve të dhunës lidhur me një datë ose ngjarje të veçantë, siç është 4 korriku.

Por ky raport i veçantë, i lëshuar përmes Sistemit Kombëtar Këshillues për Terrorizmin të këtij departamenti, dallon sepse vendos efektivisht administratën e Presidentit Biden në mesin e një debati të ngarkuar politik mbi mënyrën se si përshkruhet apo karakterizohen aktet e motivuara nga ideologjia politike dhe sugjeron se e sheh dhunën që synon përmbysjen e rezultatit të zgjedhjeve të ngjashme me terrorizmin.

Dokumenti sugjeron se zyrtarët e sigurisë kombëtare shohin lidhje mes dhunës së vitit të kaluar, dhe dhunës së motivuar nga ndjenjat anti-qeveritare, qofshin këto kundër kufizimeve për pandeminë e COVID-19, rezultatet e zgjedhjeve apo përdorimin e forcës nga policia. Ai veçon akte dhune me motive racore si ato të vitit 2019 që kishin në shënjestër komunitetin hispanik në Teksas, si dhe kërcënimin e paraqitur nga ekstremistët e motivuar nga organizatat e huaja terroriste.

Alarmi vjen në një kohë të tensionuar pas protestës së dhunshme në Kapitol nga mbështetësit e ish-Presidentit Donald Trump të cilët po kërkojnë të përmbysnin rezultatin e zgjedhjeve presidenciale. Raporti i Departamentit të Sigurisë Kombëtare flet edhe për sulmet e dhunshme në “ditët e fundit”, një referencë e dukshme për ngjarjet në Portland të Oregonit, të lidhura me grupet anarkiste.

Alarmi u lëshua nga sekretari në detyrë i Departamentit të Sigurisë Kombëtare, David Pekoske. I emëruari i zotit Biden për këtë post, Alejandro Mayorkas, nuk është konfirmuar ende nga Senati.

Shtëpia e Bardhë thotë se Uashingtoni po tregohet i matur ndërsa përpiqet për një “qasje të re” ndaj marrëdhënieve me Kinën në një kohë kur të dyja vendet janë në një “konkurrencë strategjike” serioze.

“Ajo që kemi parë gjatë viteve të fundit është se Kina po bëhet gjithnjë e më autoritare brenda vendit dhe më e ashpër jashtë vendit dhe Pekini tani po sfidon sigurinë, mirëqenien dhe vlerat tona në mënyra domethënëse, që kërkojnë një qasje të re nga Shtetet e Bashkuara“, tha zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Jen Psaki gjatë një konferencë për shtyp të hënën.

Disa orë më herët, Presidenti kinez Xi Jinping foli përmes videos në Forumin Ekonomik Botëror ku ai u kërkoi vendeve të bashkëpunojnë për ndryshimin e klimës dhe shëndetin publik – dhe paralajmëroi kundër një konflikti mes Uashingtonit dhe Pekinit pa përmendur me emër Shtetet e Bashkuara. Presidenti Xi tha se frenimi i koronavirusit është detyra më e ngutshme për komunitetin ndërkombëtar.

Mesazhi i Pekinit vjen ndërsa ekipi i politikës së jashtme të Presidentit amerikan Joe Biden përgatitet të mobilizojë aleatët për të përballuar sfida të ngutshme, duke filluar nga ruajtja e demokracisë deri tek shkallëzimi i rivalitetit me Kinën dhe shtetet e tjera autoritare.

“Një botë e ndarë nuk mund të trajtojë sfidat e përbashkëta me të cilat përballet njerëzimi dhe përplasja do ta çojë njerëzimin në një rrugë pa krye“, tha zoti Xi gjatë një fjalimi virtual në Forumin Ekonomik Botëror.

Marrëdhëniet midis dy ekonomive kryesore në botë janë në pikën më të ulët prej dekadash, për shkak të përplasjeve për tregtinë, teknologjinë 5G, të drejtat e njeriut dhe sigurinë rajonale. Uashingtoni akuzon Pekinin për një përpjekje shumëvjeçare për të vjedhur pronën intelektuale dhe përfshirje në spiunazh industrial. Të martën e kaluar, Sekretari i Shtetit i administratës së kaluar, Mike Pompeo deklaroi se Partia Komuniste Kineze është angazhuar në gjenocid kundër popullsisë myslimane ujgure. Ky përcaktim mund të sjellë si rezultat masa dhe sanksione të reja.

Ambasada kineze në Shtetet e Bashkuara tha në një deklaratë gjatë fundjavës tha se Pekini shpreson që Uashingtoni të “ketë një frymë kundër konfliktit dhe konfrontimit dhe në favor të respektit të ndërsjellë e bashkëpunimit të frytshëm”.

Ky apel ka të ngjarë të pritet me skepticizëm nga administrata e zotit Biden, e cila është shprehur hapur se si i shikon synimet e Kinës.

“Ne jemi në një konkurrencë serioze me Kinën,” tha zëdhënësja Psaki të hënën. “Kina është e angazhuar në politika që dëmtojnë punëtorët amerikanë, frenon avantazhin tonë teknologjik dhe kërcënon aleancat tona dhe ndikimin tonë në organizatat ndërkombëtare.”

Administrata e ardhshme e Presidentit Biden do të jetë një nga më të larmishmet në historinë amerikane. Sekretari i Shtetit Antony Blinken për shembull, e ka origjinën me rrënjë në Rusi, Izrael dhe Evropë. Korrespondentja e Zërit të Amerikës Natalka Pisnya njofton.

Ky është një regjistër i të dhënave të origjinës në qytetin ukrainas Pereyaslav. Të dhënat për familjen Blinken janë regjistruar në vitin 1874: çifti Yankel dhe Rys kishin katër djem dhe dy vajza.

Djali i tyre i vogël Meyer, i cili më vonë emigroi në Amerikë, lindi në vitin 1879.

“Ata erdhën në Pereyaslav nga Zolotonosha, provincë e Kievit. Kur jetonin në Zolotonosha, mbiemri i tyre u bë Blinken. Meyer Blinkin, stërgjyshi i Antony Blinken, e shkruante mbiemrin e tij Blinkin, jo Blinken”.

Nadia Lipes, hulumtuese e gjenealogjisë, shpjegon për Zërin e Amerikës se Meyer Blinkin u vendos më pas në Kiev ku u martua me 20 vjeçaren Hanna-Mahle Turovskaya, vajza e një bujku. Në vitet 1900, familja e re Blinkin festoi lindjen e fëmijës së parë Moses – i cili eventualisht e ndryshoi emrin e tij në Maurice kur jetoi në Shtetet e Bashkuara.

“Gjyshi i Antony Blinken u quajt Moshe kur lindi – Moisi në rusisht. Ai lindi në Kiev”, thotë studiuesja Nadia Lipes për Zërin e Amerikës.

Tre fëmijë të tjerë lindën më vonë – Solomoni, Yakov-Girshel dhe Viktori. Në fillim të vitit 1904, familja Blinkin, bashkë me Moisiun, morën rrugën për në Amerikë përmes Hamburgut dhe Londrës. Në fund të gushtit të atij viti ata do të mbërrinin në qytetin e Nju Jorkut..

“Në fakt Meyer – siç shihet në të dhënat nga ishulli Ellis – u mor në pyetje. Nuk ishte për arsye shëndetësore. Dimë vetëm se ka një shenjë pranë emrit të tij, pra nuk e dime me saktësi arsyen, por ai u nxorr nga rradha e imigrantëve për tu marrë në pyetje”, shpjegon për Zërin e Amerikës Jackie Schalk, drejtore e Qendrës për Historinë e Imigracionit të Familjeve Amerikane.

Djemtë e Meyer-it u martuan dhe ndryshuan emrat e tyre. Solomoni u bë Sam, Moisiu fillimisht e ndryshoi emrin në Morris dhe më vonë në Maurice.

Maurice kishte dy djem. Njëri prej tyre, Donald Mayer Blinken, u bë ambasador i SHBA-ve në Hungari dhe gjithashtu ishte babai i Antony Blinken.

Pas një divorci, Sekretari i ardhshëm i Shtetit do të rritej në Paris nga nëna e tij Judith dhe njerku Samuel Pisar – një shkrimtar, avokat dhe një i mbijetuar i Holokaustit. Antony Blinken flet rrjedhshëm frëngjisht dhe luan kitarë.

Dhe si shumë amerikanë, Blinken ka shumë të afërm të largët, si në Shtetet e Bashkuara edhe jashtë tyre, në vende si Rusia, Izraeli dhe Evropa.

Megjithë shqetësimet për pandeminë dhe ato të sigurisë, të cilat bënë që njerëzit të qëndronin larg inaugurimit të presidentit të ri më 20 janar, një komunitet i Uashingtonit u përfaqësua mirë në ceremoninë solemne në shkallët e Kapitolit – trupi diplomatik.

Për shumë prej tyre, ceremonia ishte një riafirmim prekës i forcës dhe qëndrueshmërisë së demokracisë amerikane vetëm 14 ditë pas trazirave me dhunë që tronditën si Amerikën ashtu edhe aleatët e saj në të gjithë botën.

“Në Uashington ka 190 ambasadorë, por unë do të thosha se në ceremoni pati të paktën 180 ambasadorë,” i tha Zërit të Amerikës Daniel Mulhall, ambasadori i Irlandës në Shtetet e Bashkuara në një intervistë telefonike. “Nuk mund ta imagjinoj që një i ftuar të mos shkonte, vetëm nëse dikush që ka qenë i sëmurë apo diçka tjetër,” tha ai.

Zoti Mulhall tha se ai dhe ambasadorët e tjerë ishin ulur pikërisht përpara Kapitolit ku bënë betimin Presidenti Joe Biden dhe Nënpresidentja Kamala Harris. “Kishim një pamje shumë të mirë dhe sigurisht që u preka mjaft nga ceremonia, nga fjalimi i presidentit,” tha ai.

“Kam menduar vazhdimisht për faktin që stërgjyshërit e tij kanë lindur në Irlandë dhe të gjithë u larguan nga Irlanda, në rrethana vështirësie dhe privimesh; dhe të mendosh që pasardhësi i tyre bëhet president i SHBA, kjo është mjaft interesante,” tha zoti Mulhall.

Ambasadori shtoi se disa orë para betimit, një violiniste irlandeze luajti një fragment të shkruar nga një kompozitor irlandez gjatë një meshe ku morën pjesë zoti Biden, anëtarë të familjes dhe personalitete të tjera në Katedralen e Shën Mateo Apostullit.

Një ditë më parë, Mulhall ishte takuar me violinisten dhe kishte regjistruar një recitim, të shoqëruar me muzikë, për presidentin e ardhshëm.

Ambasadorja e Shqipërisë në Uashington, Floreta Luli-Faber shkruante në faqen e saj në Facebook: “President Biden, ju keni një lidhje të veçantë me vendin tonë dhe me të gjithë shqiptarët. Shqipëria është besimplotë në forcimin e mëtejshëm të marrëdhënieve me Shtetet e Bashkuara, duke forcuar partneritetin strategjik gjatë lidershipit tuaj.”

Ambasadorja e Kosovës në Uashington Vlora Çitaku përshëndeti inaugurimin e presidentit të ri me fjalët: “Një traditë e vërtetë amerikane”

Martin Weiss përfaqëson Austrinë në Uashington. Ai tha se duke qëndruar i ulur përpara Kapitolit, ishte i mrekulluar nga fakti që kjo festë e demokracisë po ndodhte pikërisht në vendin ku, dy javë më parë, një turmë ishte përpjekur ta detyronte Kongresin të përmbyste rezultatin e zgjedhjeve të nëntorit.

“Nuk mund të harrohet ajo që ndodhi më 6 janar; të gjithë kemi në kokë imazhet e Kapitolit të asaj dite – vetëm disa javë më parë ai dukej shumë ndryshe.”

Ai tha se shumë njerëz folën për tragjedinë dhe dhunën që ndodhi, “por më pas ata vazhduan në një frymë shumë amerikane”.

“Unë isha dhe jam shumë i impresionuar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe nga vendosmëria e popullit amerikan,” tha André Haspels, ambasadori i Hollandës, në një përgjigje me shkrim ndaj pyetjeve të Zërit të Amerikës. Ai tha se ishte “i befasuar nga shpejtësia me të cilën qeveria mundi të organizojë një ceremoni që shërbeu për të bashkuar vendin”.

Haspels e përshkroi Kapitolin si “një simbol global të normave dhe vlerave demokratike” dhe vuri në dukje se qëndrueshmëria e shfaqur nga të tre degët e qeverisë amerikane – legjislative, gjyqësore dhe ekzekutive – në ngjarjen e 6 janarit, “duhet të shërbejë si një afirmim se demokracia amerikane është e fortë”.

Weiss shtoi se ishte i inkurajuar nga uniteti dhe shprehjet dy-partiake në ceremoninë e betimit, të drejtuar nga senatorja demokrate Amy Klobuchar dhe senatori republikan Roy Blunt. “Pas 6 janarit, kush mendonte se kjo ishte ende e mundur?” tha zoti Weiss.

“Pas një momenti të tillë kremtues, ju riktheheni tek politika e përditshme, atëherë gjërat shpesh marrin një ton shumë të ndryshëm; por ky është një moment ku ju keni folës nga partia Republikane dhe nga Partia Demokratike, ju i lidhni të gjitha së bashku për atë moment. Unë mendoj se ka shumë rëndësi fakti që ju e shihni këtë si diçka të mundur.”

Ambasadorë nga e gjithë bota postuan fotografi të tyre përpara Kapitolit të bëra në Ditën e Përurimit.

“Të jesh dëshmitar i historisë dhe i transferimit të pushtetit në zemër të demokracisë është një privilegj,” tha zoti Haspels.

Ambasadorët nga rreth 200 vende me misione në Uashington i morën ftesat vetëm javën e kaluar.

Zoti Weiss tha se nuk do të ishte befasuar nëse diplomatët do të ishin këshilluar të merrnin pjesë në inaugurim virtualisht, siç ka qenë rasti me aq shumë ngjarje gjatë vitit të kaluar. “Në kohën e pandemisë, asgjë nuk merret si e mirëqenë,” tha ai.

“Mendoj se ishte një zgjedhje e vetëdijshme, për të përfshirë trupin diplomatik”, tha zoti Weiss, duke shtuar se ai e shikoi ftesën e marrë nga Zyra e Protokollit e Departamentit të Shtetit si një sinjal diplomatik se “Amerika është e hapur për biznesin ndërkombëtar, për marrëdhëniet ndërkombëtare”.

Prania e ikonave të kulturës globale pop të lindur e të rritur në Amerikë, si dhe energjia dhe talenti rinor i vendit, që u shpalosën gjatë inaugurimit, nuk kaluan pa u vënë re nga diplomatët.

Ambasadori Haspels tha se i pëlqeu interpretimi i himnit kombëtar nga Lady Gaga. “Një moment që më emocionoi ishte poezia e jashtëzakonshme e lexuar nga poetja laureate e të rinjve Amanda Gorman”, tha ai.

Ambasadori Weiss tha se “fuqia e yjeve” ndihmoi për “t’i përfshirë të gjithë” dhe se ishte diçka e mirë që “nuk pati politikanë midis politikanëve që flasin gjuhë politike”.

“Për ta përmbledhur, ishte një ngjarje e bukur, një moment pozitiv dhe optimist” për ata që ishin atje, tha ai.

Frika se një numër amerikanësh po radikalizohet po e shtyn administratën e Presidentit Joe Biden të shqyrtojë më nga afër përpjekjet për të kundërshtuar ekstremizmin e brendshëm dhe nëse po bëhet mjaftueshëm.

Sekretarja e Shtypit e Shtëpisë së Bardhë Jen Psaki njoftoi për ndryshime në përqasjen e vendit ndaj terrorizmit të brendshëm të premten, duke përmendur sulmin e 6 janarit ndaj Kapitolit të Shteteve të Bashkuara.

“Vdekjet tragjike dhe shkatërrimi që ndodhën nënvizuan atë që kemi njohur prej kohësh – ngritja e ekstremizmit të dhunshëm në vend është një kërcënim serioz dhe në rritje i sigurisë kombëtare”, u tha zonja Psaki gazetarëve, duke e quajtur përpjekjen e re “vetëm hapin e parë”.

“Administrata Biden do të përballet me këtë kërcënim me burimet dhe vendosmërinë e nevojshme”, shtoi ajo.

Si pjesë e ndryshimeve, Presidenti Biden të premten ngarkoi drejtoren e zbulimit kombëtar për të punuar me Byronë Federale të Hetimit dhe Departamentin e Sigurisë Kombëtare për të bërë një vlerësim gjithëpërfshirës të kërcënimit.

Vlerësimi do të bazohet në analiza nga agjensitë qeveritare dhe organet e zbatimit të ligjit, si dhe ekspertë privatë, sipas nevojës.

‘Analizë e bazuar në fakte’

“Kryesorja këtu është se ne duam një analizë të bazuar në fakte”, tha zonja Psaki. “Jemi të përkushtuar për zhvillimin e politikave dhe strategjive të bazuara në fakte, analiza objektive dhe rigoroze, dhe respektimin e fjalës së lirë dhe veprimtarisë politike të mbrojtur nga kushtetuta”.

Psaki tha se Shtëpia e Bardhë po kërkonte gjithashtu të forconte aftësinë e Këshillit të Sigurisë Kombëtare për t’iu kundërvënë ekstremizmit të brendshëm duke përmirësuar rrjedhën e informacionit midis agjensive qeveritare, duke mbështetur programe për të parandaluar radikalizimin dhe duke parë mënyrat për të prishur rrjetet e brendshme ekstremiste.

Këshilli i Sigurisë Kombëtare do të shikojë gjithashtu rolin e mediave sociale, tha ajo.

Sipas Programit për Ekstremizmin në Universitetin George Washington, më shumë se 130 persona po përballen me akuza federale në lidhje me trazirat dhe rrethimin e Kapitolit të Shteteve të Bashkuara.

Qendra Ligjore e Jugut për Varfërinë i tha Zërit të Amerikës javën e kaluar se ngjarja tërhoqi mbështetës ose simpatizantë nga mbi 12 grupe ekstremiste, duke përfshirë grupe ekstremiste të djathta dhe supremaciste të bardha, të tilla si Proud Boys dhe Boogaloo Bois.

Studiues të tjerë thanë se grupe më pak të njohura gjithashtu duket se ishin përfshirë, ashtu si anëtarët e milicive të ndryshme.

Ka pasur gjithashtu shqetësime në rritje në lidhje me aftësinë e ekstremistëve të brendshëm për të infiltruar në ushtri dhe forcat e zbatimit të ligjit.

“Ne e pranojmë qartazi kërcënimin nga ekstremistët e brendshëm, veçanërisht ata që mbështesin supremacinë e bardhë ose ideologjitë e bardha nacionaliste”, tha një zyrtar i lartë i mbrojtjes javën e kaluar.

“E dimë se disa grupe përpiqen në mënyrë aktive të rekrutojnë personelin tonë në kauzën e tyre ose realisht inkurajojnë anëtarët e tyre të futen në ushtri me qëllim që të përvetësojnë aftësitë dhe përvojën”, shtoi zyrtari, duke thënë se ndërsa ai nuk kishte ndonjë të dhënë specifike, duket se numri i rasteve ishte në rritje.

Largohen 12 anëtarë të Gardës

Përpara inaugurimit të zotit Biden të mërkurën, Garda Kombëtare e Shteteve të Bashkuara njoftoi se po largonte 12 ushtarakë nga funksionet e sigurisë, për shkak të sjelljes së papërshtatshme ose lidhjeve ekstremiste.

Shqetësimet në lidhje me ekstremistët e brendshëm në ushtri gjithashtu kanë marrë vëmendjen e Sekretarit të Mbrojtjes të sapo konfirmuar Lloyd Austin.

“Puna e Departamentit të Mbrojtjes është ta mbajë Amerikën të sigurt nga armiqtë tanë, por ne nuk mund ta bëjmë këtë nëse disa prej atyre armiqve qëndrojnë në radhët tona”, u tha zoti Austin ligjvënësve të martën gjatë seancës dëgjimore për konfirmimit e tij. “Ky [ekstremizmi] nuk ka vend në ushtrinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës”.

Në një letër dërguar ushtarakëve të premten, dita e tij e parë në Pentagon, Sekretari Austin u bëri thirrje ushtarakëve për të jetuar në përputhje me “vlerat tona thelbësore, të njëjtat që bashkëqytetarët tanë presin nga ne”.

Ekzistojnë gjithashtu shqetësime se disa ekstremistë të brendshëm po marrin inkurajim nga qeveritë e huaja.

“Unë kam parë sigurisht përdorimin e masave aktive të Rusisë në një larmi fushatash për të përkeqësuar ndasitë në këtë vend dhe për të promovuar në një kuptim ekstremizmin”, u tha ligjvënësve Drejtorja e re e Zbulimit Kombëtar, Avril Haines, gjatë seancës së saj të konfirmimit më parë këtë javë.

Studime të reja sugjerojnë gjithashtu se lëvizjet ekstremiste në Shtetet e Bashkuara janë gjithnjë e më të lidhura me lëvizje të ngjashme në vendet e tjera, duke përfshirë Finlandën, Francën, Gjermaninë, Suedinë dhe Britaninë.

“Gjatë viteve të fundit, është shfaqur një lëvizje e re e krahut të djathtë ekstrem pa udhëheqje, transnacionale, apokaliptike dhe e dhunshme”, tha Hans-Jakob Schindler, drejtori i Projektit Kundër Ekstremizmit.

“Lëvizja e krahut të djathtë ekstrem është e lidhur me udhëtime të shpeshta ndërkombëtare, me aktivitete të muzikës dhe arteve marciale, si dhe marshime dhe tubime”, tha zoti Schindler të premten gjatë një seminari në internet në lidhje me studimin më të fundit.

Në orët e fundit si president i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump fali dhjetëra persona, por ai në këtë listë faljesh nuk e përfshiu veten, fëmijët e tij dhe avokatin personal Rudy Giuliani, pavarësisht se këshilltarët e tij, privatisht kishin biseduar për mundësinë që Trump ta falte veten.

Agjencia e lajmeve Reuters shpjegon se si ky vendim mund të ndikojë ndaj akuzave të mundshme civile dhe penale, tashmë kur Trump është një qytetar privat amerikan. Çfarë mund të ketë ndikuar që Trumpi të mos e falë veten dhe pjesëtarët e rrethit të tij të ngushtë?

Faljet presidenciale mund të ndalojnë ndjekjet penale nga Departamenti amerikan i Drejtësisë, që është agjenci federale. Por, hetimet që kryhen nga prokurorët shtetërorë mund të jenë ende aktive, të tilla si hetimet kriminale që po i kryhen prokurori i qarkut të Manhatan, Cyrus Vance lidhur me bizneset e Trumpit nën dyshimet se janë përfshirë në mashtrime. Vance ende nuk ka ngritur aktakuzë ndaj askujt për keqbërje dhe Trumpi ka thënë se ky hetim është i motivuar politikisht.

Nëse Trump do ta falte veten, atëherë vetëm sa do të shtoheshin thirrjet për nisjen e proceseve gjyqësore ndaj Trumpit në nivelin shtetëror, thotë Daniel R.Alonso avokat në firmën Buckley dhe ish-nënprokuror në qarkun e Manhatanit.

Po ashtu, nëse Trump do të falte veten, kjo do të mund të nxiste rritjen e përpjekjeve që ish-presidenti amerikan të mbahet përgjegjës përmes padive civile, të ngritura nga qytetarët privatë, të tillë si anëtarët e familjeve të njerëzve që vdiqën gjatë protestave të 6 janarit, kur mbështetës të Trumpit sulmuan ndërtesën e Kongresit. Kështu thotë Jessica Levinson, profesoreshë në Fakultetin e Drejtësisë Loyola në Llos Anxhelos.

Para se të ndodhte sulmi në Kongres, teksa ligjvënësit amerikanë ishin duke certifikuar fitoren e demokratit, Joe Biden në zgjedhjet e 3 nëntorit të vitit të kaluar, Trump foli para mbështetësve të tij që u mblodhën në Shtëpinë e Bardhë dhe iu kërkoi atyre që të “luftonin” – duke e përdorur këtë fjalë mbi 20 herë – dhe “të mos durojnë më”. Ai po ashtu u kërkoi mbështetësve të tij që të marshojnë për në Kongres.

“Me faljen vjen edhe një dozë e pranimit të fajit”, thotë Levinson.

“Në njëfarë mënyrë, unë mendoj se falja e vetvetes dhe familjes është tallje. Nëse ai (Trump) do ta bënte një gjë të tillë ky veprim do të thoshte ‘përpiquni të më kapni nëse mundeni’ dhe kjo më pas do të mund të nxiste padi dhe nisje të hetimeve”, shton ajo.

Po ashtu, ka dyshim në mesin e ekspertëve nëse falja e vetes nga një president, do të mund të mbrohej para një gjykate. Shumë ekspertë thonë se një veprim i tillë shkelë parimet themelore, pasi asnjë person nuk mund të jetë gjykatës për çështjen e vet.

Falja e vetvetes nga Trumpi po ashtu do të mund të kishte nxitur zemërim në mesin e republikanëve në Senatin amerikan, ku së shpejti pritet të nisë gjykimi nëse fjalimi i Trumpit më 6 janar nxiti kryengritjet në Kongresin. Procesi i gjykimit pason ngritjen e akuzave ndaj ish-presidentit Trump në Dhomën e Përfaqësuesve.

Ky gjykim mund të rezultojë në diskualifikimin e Trumpit nga garat e ardhshme zgjedhore.

A do t’i kishte ndihmuar Trumpit falja e avokatit Giuliani? Përgjigja në këtë pyetje me gjasë është po, edhe pse ekspertët ligjorë thonë se është e vështirë të spekulohet për këtë çështje.

Giuliani është marrë me ukrainasit në emër të Trumpit, kur ai tentoi që të gjente informacione që mund ta komprometonin tashmë presidentin amerikan, Joe Biden dhe djalin e tij, Hunter. Përpjekjet e Trumpit për këtë çështje rezultuan me gjykimin e parë të tij në Senat, që u iniciua nga Dhoma e Përfaqësuesve më 2019, por Senati me shumicë republikane në shkurt të vitit 2020, tha se Trumpi nuk ishte fajtor për akuzat e ngritura nga Dhoma.

Në nëntor të vitit 2019, prokurorët federalë në Nju Jork kishin kërkuar faturat e pagesave nga Giuliani, si pjesë e një hetimi aktiv penal, thuhet në një dokument, të cilin e ka parë agjencia Reuters.

Prokurorët po hetojnë dyshimet për pastrim parash, mashtrime, shkelje të ligjit për financim të fushatës, deklarime të rreme, pengim të drejtësisë dhe shkelje të tjera të Aktit për regjistrimin e agjentëve të huaj, thuhet në dokumentin që e ka parë Reuters.

Giuliani ka mohuar çdo keqbërje.

Madhësia, por edhe statusi i hetimit është i paqartë dhe Giuliani ende nuk është akuzuar për ndonjë vepër penale. Po ashtu është e paqartë nëse ai ka informacione për Trumpin, që do të ishin informacione të vlefshme për prokurorët.

Por, pasi Trumpi nuk e fali atë sa ishte president, kjo rrit gjasat që Giuliani të bashkëpunojë me prokurorët dhe ta implikojë edhe Trumpin nëse ngrihen akuza ndaj tij, thotë Jessica Roth, profesoreshë në Fakultetin e Drejtësisë Benjamin N.Cardozo, e cila ka qenë edhe prokurore federale.

“Pa mundësinë e faljes presidenciale, mundësia e një dënimi dhe vuajtja e dënimit në burg, shndërrohen në një mundësi reale, duke nxitur një bashkëpunim (me prokurorët), me qëllim që të ketë një trajtim më të favorshëm”, tha Roth.

Trumpi – të cilit i përfundoi mandati katërvjeçar si president i SHBA-së më 20 janar – mund të ketë vendosur që mos t’i ofrojë falje presidenciale Giulianit, sepse ky i fundit dështoi që të bindë gjykatat përmes një sërë të padive, lidhur me përpjekjet e ish-presidentit që të shpallte të pavlefshme fitoren e Bidenit në zgjedhje, thotë Levinson.

A ka mundësi që Trumpi ta ketë falur veten dhe të tjerët fshehurazi?

Ka mundësi të ketë ngjarë kjo, thotë ish-prokurori Alonso.

Faljet presidenciale zakonisht bëhen publike. Por, Kushtetuta amerikane nuk e kërkon një gjë të tillë dhe Trumpi ka mundur që fshehurazi të lëshojë për vete falje të parakohshme, si dhe për anëtarët e familjes së tij dhe bashkëpunëtorët, thotë Alonso.

Sipas një ligji në SHBA, kërkohet që të gjitha vendimet e një presidenti të dokumentohen, por ligji nuk ka mekanizëm që të detyrojë që një gjë e tillë të ndodhë gjithmonë, thotë Alonso. Një falje presidenciale, e bërë në mënyrë të fshehur, mund të bëhet publike vetëm nëse pranuesi i faljes eventualisht akuzohet me ndonjë krim federal dhe më pas ai paraqet aktin e faljes presidenciale për t’u mbrojtur nga akuzat. /Rel/

Senati amerikan konfirmoi gjeneralin në pension Lloyd Austin si Sekretar të ri të Mbrojtjes, i cili bëhet afro-amerikani i parë në këtë detyrë.

Votimi përfundoi 93 me 2 në Senatin prej 100 anëtarësh, shumë më tepër sesa shumica e thjeshtë e kërkuar.

Menjëherë pas konfirmimit, zoti Austin bëri të premten një vizitë në Pentagon.

Të enjten, të dyja dhomat e Kongresit ranë dakord të hiqnin një pengesë ligjore duke bërë të mundur që zoti Austin, i cili ka shërbyer si ish-komandant i forcave amerikane në Lindjen e Mesme dhe Azinë Jugore, të emërohej në postin civil pas më pak se shtatë vitesh prej largimit të tij nga ushtria.

“Edhe kur pushteti kalon nga një administratë në tjetrën, puna për të garantuar sigurinë e vendit tonë nuk duhet të ndërpritet”, u tha të enjten ligjvënësve, udhëheqës i ri i shumicës së Senatit, Chuck Schumer. Ai i nxiti kolegët e tij të veprojnë me shpejtësi për emërimet në postet kryesore në departamentet e Sigurisë Kombëtare, të Shtetit e të Thesarit.

“Kundërshtarët e huaj do të përpiqen ta shfrytëzojnë këtë periudhë tranzicioni dhe ne nuk mund të lejojmë që politikat ushtarake, ato të zbulimit e sigurisë kombëtare të pësojnë çrregullime nga vonesat në plotësimin e personelit”, tha ai.

Senati pritet gjithashtu të vijojë me konfirmimin e kandidatëve të tjerë të rëndësishëm, si ish-ambasadori William Burns, I emëruar si drejtor i CIA-s.

Të enjten nisi detyrën një nga anëtarët kryesorë të ekipit të sigurisë kombëtare të presidentit Biden.

Drejtoresha e Zbulimit Kombëtar Avril Haines ishte emërimi i parë i presidentit që u konfirmua, duke nisur menjëherë detyrën. Ajo është gjithashtu gruaja e parë që drejton këtë agjenci. Zonja Haines u betua të enjten në mëngjes, më pak se 24 orë nga konfirmimi në Senat, me 84 vota pro e 10 kundër.

Menjëherë pas betimit, zonja Haines mori pjesë në takimin e përditshëm me presidentin, gjatë të cilit ai njihet me infomacionet e zbulimit. Ajo gjithashtu u përçoi një mesazh punonjësve të agjencive të zbulimit kombëtar, duke thënë ndër të tjera se puna e tyre “nuk ka qenë kurrë më jetike sesa tani”.

Konfirmimi i shpejtë i zonjës Haines u vlerësua si nga demokratët ashtu edhe nga republikanët, të cilët theksuan se vendi nuk ka kohë të presë.

“Jam i kënaqur që kolegët e mi të Senatit u bashkuan me mua në konfirmimin e shpejtë të drejtoreshës Haines”, tha në një deklaratë para votimit përfundimtar senatori republikan Marco Rubio, numri dy i Komisionit të Zbulimit në Senat. “Armiqtë tanë nuk do të rrinë e presin që administrata e re të plotësojë postet kritike”, shtoi ai.

Kryetari i këtij komisioni, senatori demokrat Mark Warner, vlerësoi gjithashtu përpjekjen dypartiake për të konfirmuar zonjën Haines, duke thënë se roli i saj si zyrtarja më e lartë e zbulimit është “i një rëndësie kritike”.

“Pasi u minua qëllimisht për katër vjet, komuniteti i zbulimit meriton një udhëheqës të fortë, të konfirmuar nga Senati, për ta udhëhequr dhe ringjallur atë”, tha zoti Warner.

Ekipi i Presidentit Biden për sigurisë kombëtare përballet me disa sfida të rëndësishme në vazhdim, që lidhen jo vetëm me pandeminë e koronavirusit, por edhe me përballjen me kundërshtarët e vendit.

Administrata e zotit Biden njoftoi të enjten se do të kërkojë zgjatjen me pesë vjet të traktatit me Rusinë mbi kontrollit e armëve, të quajtur “New Start”.

Traktati, i cili i kufizon Shtetet e Bashkuara dhe Rusinë duke u përcaktuar të dislokojnë jo më shumë se 1,550 armë me mbushje bërthamore si dhe u vendos kufizime në dislokimin e sisteme të mbrotjes nga raketat, pritet të skadojë në muajin shkurt.

Sekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë Jen Psaki konfirmoi gjithashtu të enjten se Presidenti Biden i ka kërkuar komunitetit të zbulimit të bëjë vlerësimet e veta mbi veprimet e dyshuara nga ana e Rusisë, përfshirë sulmin kibernetik ndaj kompanisë amerikane SolarWinds, ndërhyrjen në zgjedhjet presidenciale të nëntorit, përdorimin e një agjenti kimik ndaj udhëheqësit të opozitës ruse Aleksei Navalni si dhe rreth dyshimeve se ka paguar fonde për të vrarë ushtarë amerikanë në Afganistan.

Poetja 22 vjeçare, Amanda Gorman u vendos në qendër të vëmendjes dhe mbizotëroi në mediat sociale të mërkurën, pasi recitoi në ceremoninë e inaugurimit të Presidentit Joe Biden.

Ja disa nga vargjet e poezisë së saj:

“Ne, trashëgimtarët e një vendi dhe kohe,

Ku një vajzë trupvogël me ngjyrë,

Pasardhëse skllevërish, e rritur vetëm nga nëna,

Ëndërron që një ditë të bëhet presidente,

Dhe e sheh veten duke recituar para një presidenti.”

Gorman, që ishte vetëm 16 vjeç kur u shpall Poete e Re e Shquar e Los Angelesit, është më e reja ndër recituesit në ceremonitë e inaugurimit presidencial në historinë moderne.

Në një gjest simbolik për të nderuar poeten dhe shkrimtaren Maya Angelou, autore e librit “Unë e di pse këndon zogu në kafaz” ajo kishte vënë një unazë në formën e një kafazi zogu. Angelou kishte recituar në inaugurimin e ish-presidentit Bill Clinton në vitin 1993. Personaliteti i medias, Oprah Winfrey ia kishte dhuruar unazën poetes së re.

Në ceremoninë e inaugurimit, ikona e muzikës pop, Lady Gaga këndoi himnin kombëtar të Shteteve të Bashkuara. Këngëtari i muzikës country, Garth Brooks këndoi këngën “Amazing Grace,” ndërsa Jennifer Lopez këndoi një kombinim të këngëve “This Land is Your Land” dhe “America the Beautiful,” duke përfshirë pjesë në spanjisht nga Betimi ndaj Flamurit.

Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve Nancy Pelosi tha të enjten se do të konsultohet me ligjvënësit e tjerë demokratë për të kuptuar më shumë se sa gati është Senati për të nisur gjyqin ndaj ish-Presidentit Donald Trump, i cili akuzohet për nxitje të sulmit të dhunshëm ndaj Kapitolit.

“Do të flas me menaxherët (ligjvënësit që janë ngarkuar të paraqesin e mbrojnë akuzën në Senat) për të parë se kur Senati do të jetë gati për gjyqin ndaj ish-presidentit të Shteteve të Bashkuara lidhur me rolin e tij në nxitjen e trazirave“, u tha zonja Pelosi gazetarëve.

Një burim në dijeni të çështjes tha se zonja Pelosi mund ta dërgojë akuzën në Senat të premten. Zoti Trump humbi garën për t’u rizgjedhur në postin e presidentit më 3 nëntor.

Me një votim të Dhomës së Përfaqësuesve javën e kaluar, zoti Trump u bë presidenti i parë në historinë e SHBA-së ndaj të cilit janë ngritur dy herë akuza që synojnë shkarkimin e tij. Ai akuzohet për nxitje të sulmit të 6 janarit në një përpjekje të dështuar për të bllokuar Kongresin që të çertifikonte fitoren e zotit Biden në zgjedhje.

Tashmë i takon Senatit të shpallë ose jo fajtor zotin Trump. Demokratët, të cilët kontrollojnë Dhomën e Përfaqësuesve, kontrollojnë me shumicë të ngushtë edhe Senatin. Një vendim për fajësimin e zotit Trump do të kërkonte votat e dy të tretës së kësaj dhome të Kongresit të përbërë nga 100 anëtarë.

Sipas rregullave të Senatit, gjyqi do të fillonte një ditë pasi Dhoma e Përfaqësueve të paraqiste akuzën. Megjithatë mbetet e paqartë, nëse do të kishte ndonjë vonesë, siç kanë lënë të kuptohet disa demokratë, kjo në mënyrë që të mos pengohet axhenda dhe emërimet e Presidentit Biden.

Disa republikanë të Senatit kanë argumentuar se Kongresi nuk duhet të zhvillojë gjyq ndaj një ish-presidenti dhe se kjo gjë do ta përçante më tej vendin.

Por zonja Pelosi tha se: “Vetëm sepse ai ka ikur, dhe falënderoj Zotin për këtë, nuk mund t’i thuhet një presidenti: Bëj gjithçka që do në muajin e fundit të administratës, se e ke të garantuar biletën për të dalë nga burgu”.

“Nuk mendoj se është bashkuese të thuash, le ta harrojmë e të vazhdojmë më tej. Nuk bashkohesh në këtë mënyrë“, tha ajo.

Presidenti Joe Biden i ka kërkuar drejtorit të FBI-së Christopher Wray të vazhdojë të qëndrojë në detyrë, gjë që ai e ka pranuar, bëri të ditur një burim i zbatimit të ligjit për agjencinë “Reuters”.

Zoti Wray ishte shpesh në shënjestër të ish-Presidentit Republikan Donald Trump për shkak të refuzimit të tij për të mbështetur pretendimet e rreme për manipulime në zgjedhjet e 3 nëntorit.

Vendimi i zotit Biden për të mbajtur zotin Wray si shef të Byrosë Federale të Hetimit u mirëprit nga kryetari i Komisionit të Zbulimit në Dhomën e Përfaqësuesve, Adam Schiff, një kritik i mënyrës se si zoti Trump i ka trajtuar çështjet e zbulimit.

“Christopher Wray u bë drejtor i FBI-së në një moment turbullirash të jashtëzakonshme që kishin përfshirë byronë dhe vendin. Ai ka shërbyer me profesionalizëm dhe integritet të madh. Jam i lumtur që Presidenti Biden synon ta mbajë në detyrë zotin Wray “, tha zoti Schiff.

Zoti Schiff tha se mezi priste të punonte me zotin Wray për të analizuar “dështimin e operacioneve të zbulimit e sigurisë në raport me sulmin e 6 janarit ndaj Kapitolit dhe nevojën për të zgjeruar në mënyrë dramatike vëmendjen dhe burimet financiare ndaj kërcënimit që paraqet terrorizmi i brendshëm“.

Shtatorin e kaluar zoti Wray u tha ligjvënësve të një komisioni të Dhomës së Përfaqësuesve se Rusia po ndërhynte në zgjedhjet presidenciale, duke përhapur disinformata ndaj kandidatin Joe Biden.

Zoti Wray shtoi gjithashtu se FBI-ja po kryente hetime të shumta ndaj ekstremistëve të dhunshëm të brendshëm dhe se “pjesa” më e madhe e hetimit përfshinte grupe supremaciste të bardha.

Lidhur me Kinën, zoti Wray tha se FBI-ja hapte “çdo 10 orë” një hetim të ri kundërzbulimi ndaj Pekinit.

Christopher Wray u betua në 2 gusht 2017 për një mandat 10 vjeçar në krye të FBI-së. Rrjeti televiziv CNBC ishte që i pari që njoftoi vendimin e Presidentit Biden për ta mbajtur atë në krye të Byrosë Federale të Hetimit.

Presidenti i zgjedhur i SHBA-së, Joe Biden, dhe zonja e parë, Jill, kanë arritur në ndërtesën e Kongresit. Bashkë me ta ka arritur edhe nënpresidentja e zgjedhur, Kamala Harris, me bashkëshortin e saj.

Ata do të bëjnë betimin në mesditë, sipas kohës lokale.

Demokrati Joe Biden inaugurohet sot si presidenti i 46-të i Shteteve të Bashkuara. Kamla Harris po ashtu bën betimin si nënpresidente.

Biden, 78 vjeç, është presidenti më i vjetër amerikan që merr detyrën.

Ai i ka fituar zgjedhjet presidenciale të 3 nëntorit, 2020, kundrejt presidentit të deritanishëm, Donald Trump. Kongresi e ka miratuar fitoren e tij më 6 janar.

Inaugurimi është një ceremoni zyrtare që shënon fillimin e një presidence të re në Shtetet e Bashkuara dhe, sipas ligjit, zhvillohet më 20 janar në Uashington.

Presidenti bën betimin me fjalët: “Betohem solemnisht se do ta përmbush me besnikëri detyrën time si president i Shteteve të Bashkuara dhe se do ta ruaj dhe mbroj më së miri Kushtetutën e Shteteve të Bashkuara”.

Ceremonia e inaugurimit sivjet është ndër më të pazakonshmet në historinë e Shteteve të Bashkuara. Ajo zhvillohet nën masa të pashembullta të sigurisë, të cilat pasojnë dhunën e 6 janarit në ndërtesën e Kongresit.

Presidenti në largim, Donald Trump, nuk do të marrë pjesë në ceremoni.

Pjesëmarrja e publikut në inaugurim është po ashtu rreptësisht e kufizuar për shkak të pandemisë së koronavirusit.

Mandati i Presidentit Trump përfundon të mërkurën. Ai u largua nga Shtëpia e Bardhë paradite për një fluturim të fundit me avionin presidencial drejt rezidencës së tij të pushimeve në Florida.

Pas mbërritjes me helikopter në bazën ajrore Andrews në Uashington, presidenti mbajti një fjalim ku përshëndeti të ftuarit dhe foli për arritjet e administratës së tij. Para futjes në avion ai u përcoll me një ceremoni me tapetin e kuq, me bandë ushtarake dhe përshëndetje me 21 gjëmime topash.

Në të njëjtën kohë që presidenti mbërrin në Florida, në Uashington do të jetë në zhvillim ceremonia e inaugurimit të presidentit të ri, Joe Biden. Këtë radhë një traditë e vjetër do të thyhet, pasi Presidenti Trump nuk do të jetë i pranishëm në ceremoninë e inaugurimit të presidentit të ri.

E ardhmja e zotit Trump, përfshirë edhe ndonjë aspiratë politike, mbetet e paqartë.

“Duhet ta dini që lëvizja që nisëm është vetëm në fillimet e saj,” tha presidenti në një mesazh lamtumire të bërë publik të martën me një videoklip. “Nuk ka pasur diçka të ngjashme më parë. Bindja se vendi duhet t’u shërbejë qytetarëve nuk do të lëkundet, por do të forcohet nga dita në ditë”.

Presidenti Trump largohet nën hijen e një procesi të dytë gjykues, i vetmi president në historinë amerikane ndaj të cilit janë ngritur dy herë akuza për shkarkim të mundshëm. Nuk është e qartë se kur Senati mund ta fillojë gjykimin lidhur me rolin e tij në sulmin e dhunshëm të turmës ndaj Kapitolit më 6 janar.

Të martën, ai foli shkurtimisht për sulmin, duke thënë se amerikanët “ishin tmerruar” dhe se dhuna politike “nuk mund të tolerohet kurrë”.

Presidenti Trump përmendi edhe një numër nismash të politikës së jashtme të realizuara nga administrata e tij, përfshirë tërheqjen nga marrëveshja tregtare, e njohur si Partneriteti Trans-Paqësor si dhe nga Traktati i Parisit për Klimën, arritjen e një marrëveshjeje të re tregtare për Amerikën e Veriut si dhe tarifat ndaj importeve nga Kina.

“Rikthyem sovranitetin duke u ngritur për Amerikën në OKB dhe duke u tërhequr nga traktate që ishin në interes të palës tjetër dhe jo tonin,” tha zoti Trump. “Tani vendet e NATO-s paguajnë qindra miliarda dollarë më shumë se sa para administratës sime. Ishte shumë e padrejtë”.

Ai u shpreh se kishte qenë një “privilegj i jashtëzakonshëm” që shërbeu si president.

Presidenti miratoi edhe një numër faljesh të reja, përfshirë për ish-bashkëpunëtorë të tij.

Po ashtu, zoti Trump anuloi një urdhër ekzekutiv që kishte nxjerrë në fillim të administratës ku ish-zyrtarë amerikanë nuk lejoheshin të bëheshin lobistë për pesë vjetët e parë pas largimit nga detyra zyrtare. Kur e shpalli atë masë, presidenti e prezantoi si pjesë e përpjekjeve për të “tharë moçalin” dhe për të çrrënjosur korrupsionin në Uashington.

Udhëheqësi i shumicës republikane të senatit amerikan Mitch McConnell akuzoi të martën presidentin Donald Trump, për provokimin e trazirave të 6 janarit në Kapitol.

“Turma u ushqye me gënjeshtra. Ata u provokuan nga presidenti dhe njerëz të tjerë të fuqishëm,” tha zoti McConnell në një fjalim në Senat.

Dhoma e Përfaqësuesve të mërkurën e kaluar ngriti për herë të dytë akuza në fillim të një procesi për shkarkimin e presidentit Trump. Senati ende nuk ka planifikuar datën e një gjyqi për të përcaktuar fajësinë ose jo të zotit Trump.

Zoti McConnell javën e kaluar tha se në gjyqin e Senatit ai do të dëgjonte argumentet e paraqitura përpara se të vendoste se si të votohej për akuzën e ngritur nga Dhoma e Përfaqësuesve: nxitjen e një rebelimi që rezultoi në rrethimin e Kapitolit.

Udhëheqësi i demokratëve të Senatit Chuck Schumer, i cili në ditët e ardhshme do të bëhet udhëheqës i shumicës së Senatit, tha në një fjalim në Senat se zoti Trump “është kërcënim për rendin tonë kushtetues pavarësisht nëse është në pushtet ose jo.”

Mandati i zotit Trump si president përfundon të mërkurën kur Presidenti i zgjedhur Joe Biden të bëjë betimin.

Zoti Schumer shtoi se nëse Trump shpallet fajtor, Senati do të votonte për ta ndaluar të kandidojë përsëri për president.

Mbështetësit e zotit Trump sulmuan Kapitolin në 6 janar, duke e vonuar me disa orë procesin e çertifikimit të fitores së zotit Biden në zgjedhjet e nëntorit dhe duke i detyruar ligjvënësit të kërkonin mbrojtje. Sulmi rezultoi në vdekjen e pesë personave, përfshirë një oficer të policisë së Kapitolit.

Ditën e mërkurë më 20 janar, Shtetet e Bashkuara inaugurojnë presidentin e ri Joe Biden, në Uashington DC. Pas sulmeve të dhunshme në Kapitol në fillim të muajit nga mbështetës të Presidentit në largim Donald Trump, amerikanët po përgatiten për më të keqen por shpresojnë në bashkimin, që është edhe motoja kryesore e inaugurimit të zotit Biden. Siguri e lartë për ceremoninë më të rëndësishme në vend e cila mbahet një herë në katër vite, ajo e inaugurimit të presidentit. Me një prani të paparë ushtarake në Uashington që nga Lufta Civile.

Dhoma e Përfaqësuesve javën e kaluar ngriti akuza për shkarkimin e Presidentit në largim Donald Trump, për herë të dytë gjatë mandatit të tij.

Motoja kryesore e inaugurimit të zotit Biden është “Amerika e Bashkuar”, që është një synim sfidues.

Janë thirrur gati 25 mijë trupa të Gardës Kombëtare dhe është shtuar prania e policisë. Ish shefi i Policisë së Kapitolit i tha Zërit të Amerikës se situata e sigurisë është e qëndrueshme.

“Planifikimet për këtë ditë bëhen prej më shumë se një viti, kur unë drejtoja disa nga ato operacione. Do të ketë rreth pesë mijë oficerë të zbatimit të ligjit të cilët do të plotësojnë Shërbimin Sekret, FBI-në dhe Policinë e Kapitolit. Unë kam besim se inaugurimi i presidentit të ardhshëm të Shteteve të Bashkuara do të zhvillohet normalisht”, tha Terrance Gainer, ish shef i Policisë së Kapitolit.

Ceremoni e sigurt dhe duke respektuar distancimin fizik. Shumica e festimeve do të bëhen virtualisht, të drejtuara nga Tom Hanks dhe yje si Lady Gaga e Jennifer Lopez.

Pjesa më e madhe e Uashingtonit do të jetë e mbyllur, me flamujt që përfaqësojnë qindra mijëra njerëz që normalisht do të ishin të pranishëm në ceremoni. Në qytetet kryesore amerikane ka pasur protesta prandaj priten masa sigurie në të 50 shtetet. Sipas një sondazhi të fundit tre çereku i amerikanëve frikësohen se do të ketë dhunë ditët në vazhdim. Një grua thotë se tensionet përkeqësohen nga politikanët që shpesh nuk u përgjigjen nevojave të vendit.

“Mendoj se njerëzit shpesh shkëputen nga komuniteti që mendojnë se përfaqësojnë. Shoqëria është dëmtuar”, thotë Caroline Beresford-Wood.

Dy mikesha që kanë dallime politike, pajtohen në një gjë. Amerikanët duhet të bashkohen.

“E djathta po shkon shumë në të djathtë. E majta po shkon shumë në të majtë“, thotë Laura.

“Këtu pajtohem me të. E djathta është shumë e djathtë ndërsa e majta shumë e majtë“, vazhdon Linda.

Mes sfidave të zotit Biden, kapaciteti ushtarak i Koresë së Veriut, e cila së fundmi prezantoi armë të reja në një video të paverifikuar në televizionin shtetëror.

Sfidat e brendshme përfshijnë infeksionet në rritje me COVID, papunësinë e lartë dhe përçarjet politike.

“Është e rëndësishme që të ecim përpara”, thotë Anwar Huq, profesor kolegji.

Ndërsa shumë amerikanë shpresojnë në bashkimin e vendit.

Ndërsa mandatit të Presidentit Trump po i vjen fundi, të enjten e kaluar para Inaugurimit, pjesë të Shtëpisë së Bardhë ku ka qasje media, dukeshin gjithnjë e më bosh.

Kuti të shumta ishin të mbushura me sende personale të ekipit të Shtëpisë së Bardhë në largim, ndërsa disa punonjës pozonin për foto në Kopështin e Trëndafilave.

Me betimin e Presidentit të zgjedhur Joe Biden të mërkurën me 20 janar para Kongresit amerikan, një tjetër komponent i kalimit paqësor të pushtetit do të jetë duke u zhvilluar në Shtëpinë e Bardhë, por jashtë syrit të publikut, rreth 3.5 kilometra larg ceremonisë së inaugurimit.

Dita e Inaugurimit është gjithashtu edhe dita e largimit të banorëve nga godina ekzekutive. Në vetëm pak orë, familja presidenciale të cilës i mbaron mandati, largohet nga banesa. Shtëpia e Bardhë pastrohet dhe bëhet gati për banorët e rinj që do të qëndrojnë aty për katër vitet e ardhshme.

“Qëllimi përfundimtar atë ditë është t’i japim lamtumirën e fundit presidentit dhe familjes së tij dhe brenda pesë ose gjashtë orësh, në mënyrë të përpiktë, të krijojmë një mjedis të ngrohtë e mikpritës që mishëron shtëpia për presidentin e ri dhe familjen e tij”, thotë Angella Reid, ish-drejtuese e stafit që siguron mirëmbajtën e Shtëpisë së Bardhë dhe që ka mbikëqyrur këtë proces në vitin 2017.

Por ky proces mund të duket ndryshe këtë vit. Para se zoti Biden të hyjë në Shtëpinë e Bardhë, ku janë identifikuar të paktën tre raste me koronavirus, mjediset do të pastrohen në thellësi. Ende nuk është thënë se kur familja presidenciale do të zhvendoset në rezidencën ekzekutive.

Planifikimet e hershme

Planifikimet për ditën e madhe tradicionalisht fillojnë disa muaj më parë dhe transformimi organizohet me kujdes. Rrjeti televiziv CNN raporton se zonja e parë, Melania Trump, tashmë ka dërguar shumë gjëra në vendpushimin Mar-a-Lago në Florida, ku familja Trump pritet të zhvendoset pas mbarimit të mandatit të Presidentit Trump.

CNN-i raportoi gjithashtu se drejtuesi kryesor i personelit të mirëmbajtjes së Shtëpisë së Bardhë, Timothy Harleth, i cili më parë ka punuar në hotelin Trump në kryeqytetin amerikan, po konsultohet me ekipin e zotit Biden për të lehtësuar transferimin aty të familjes së presidentit të ardhshëm.

Tradicionalisht, familja e re presidenciale zgjedh orendi e vepra arti para se të futet në Shtëpinë e Bardhë nga një koleksion i gjerë, që ruhet në një depo në Merilend. Ata po ashtu kanë bërë të ditura preferencat e tyre personale kur bëhet fjalë për gjëra të tilla si ushqimi, pijet, çarçafët apo peshqirët. Zonja Reid thotë se dita e ndërrimit të presidentëve shoqërohet me një “koreografi” shumë të spikatur.

“Bëhen planifikime shumë të thella dhe ka një organizim shumë të detajuar e të kujdesshëm. Është një përvojë e shpejtë dhe shumë energjike”.

Anita McBride ka punuar për tre administrata presidenciale. Si shefe e stafit e zonjës së parë Laura Bush, ajo e di se çfarë e pret familjen presidenciale Biden prej ditës së parë.

“Kur ata të hyjnë në Shtëpinë e Bardhë për herë të parë, sipas traditës pas paradës së inaugurimit, të gjitha rrobat e tyre do të jenë të varura në dollap. Të gjitha fotot e tyre personale do të jenë vendosur atje ku ata kanë zgjedhur të jenë. Transformimi është i mahnitshëm”.

Punonjësit e Shtëpisë së Bardhë bëjnë gjithçka munden para kohe për të mundësuar një transferim sa më të qetë nga një familje presidenciale tek tjetra. Për shembull, disa lyerje me bojë dhe meremetime bëhen kur presidenti në largim ndodhet me pushime gjatë festave në fund të dhjetorit. Por pjesa tjetër kryhet në ditën e zhvendosjes.

Dy ashensorë përdoren për heqjen e orendive të presidentit në largim ndërsa futen brenda gjërat e presidentit të ri. Disa prej tyre me përmasa të mëdha transportohen përmes shkallëve.

“Lyhen mure e gjithashtu duhen ndryshuar veprat e artit e sende të tjera si shandanë, krevatë apo dysheqe. Pra ka shumë gjëra që duhen bërë”, thotë zonja Reid.

Presidenti i ardhshëm zgjedh se si do ta mobilojë Zyrën Ovale. Shumica e presidentëve zgjedhin një tryezë të bërë nga druri i një anijeje britanike që Mbretëresha Viktoria ia dhuroi Presidentit Rutherford B. Hayes në fund të viteve 1800.

“Edhe qilimi shërben për përcjellë ndjenjat që ka një president apo emocionet ndërsa futet në atë zyrë. Padyshim që portreti i Presidentit George Washington ka vendin e spikatur mbi oxhak dhe praktikisht askush nuk e ka ndryshuar atë”, thotë zonja McBride.

Persona të caktuar në Shtëpinë e Bardhë sigurohen që objekte në pronësi të qeverisë të mos dalin prej saj ditën e largimit të presidentit që i ka mbaruar mandati. Gjithçka etiketohet, duke ndarë gjërat personale të presidentit nga ato që duhet të rrinë aty.

Ish-Presidenti Bill Clinton ktheu mbrapsht dhurata me vlerë 28 mijë dollarë mes konfuzionit nëse ato i ishin dhënë familjes së tij personalisht apo i përkisnin koleksionit të Shtëpisë së Bardhë.

Ditë emocionale

Emocionet mund të jenë të larta kur stafi do të duhet t’i japë lamtumirën familjes presidenciale.

“Ata kanë krijuar miqësi dhe lidhje me shumë njerëz dhe atë ditë është fundi. E kupton që dita ka ardhur ose po vjen dita që këto lidhje të shkëputen”, thotë zonja Reid.

Zonja McBride kujton emocionin e largimit nga Shtëpia e Bardhë.

“Marrëdhënia mes një punonjësi të përhershëm dhe familjes presidenciale, kryesisht nëse kanë fëmijë dhe sidomos kur fëmijët janë të vegjël bëhen shumë e afërt. Është e vështirë të thuash lamtumirë”, thotë ajo.

Kjo ndjesi përjetohet edhe nga njerëz si punonjësi veteran Dale Haney, i cili kujdeset për kafshët shtëpiake të familjes së presidentit.

“Për të ka qënë eksperiencë e dhimbshme ndarja nga kafshët shtëpiake për të cilat është kujdesur për vite, sepse kanë qënë si pjesë e familjes së tij”, thotë zonja McBride.

Largimi nga Shtëpia e Bardhë mund të jetë veçanërisht i vështirë për një president me një mandat, thotë zonja McBride, ndërsa kujton rastin e Presidentit George H.W. Bush i cili humbi përballë zotit Clinton në vitin 1992.

“Ndihesh sikur nuk ke bërë gjithçka ashtu sikur ke shpresuar. Kur largohesh pas katër vitesh dhe veçanërisht për një familje presidenciale është emocionuese. George H.W. Bush shkruante në kujtimet e tij se ishte e dhimbshme dhe kështu u ndje edhe Barbara Bush. Ata e ndjenë thellë dhimbjen, por ata janë gjithashtu familje patriote dhe vepruan si duhet”.

Për punonjësit e Shtëpisë së Bardhë si zonja Reid, Dita e Inaugurimit mund të zgjasë 21 orë, por ndjenja e misionit dhe detyrës ndaj vendit tejkalon çdo lodhje. Zonja Reid thotë se dita e futjes në Shtëpinë e Bardhë është pikërisht aty ku fillon dhe mbaron transferimi paqësor i pushtetit, duke shtuar se shkathtësia, profesionalizmi dhe angazhimi i punonjësve të rezidencës e bëjnë të mundur tranzicionin pa ndërprerje.

“Mendoj se kjo është një pjesë e gjithë ditës dhe fillimit të presidencës. Është një ditë kaq domethënëse dhe me ndikim sa që asgjë tjetër nuk e tejkalon domosdoshmërinë e krijimit të një përvoje pozitive e të paharrueshme për të gjithë ata që janë të përfshirë”, thotë ajo.

Presidenti i zgjedhur, Joe Biden, planifikon të shpalosë një projektligj gjithëpërfshirës të emigracionit në ditën e parë të administratës së tij, duke shpresuar të sigurojë një rrugë tetë-vjeçare drejt shtetësisë për rreth 11 milionë njerëz që jetojnë në Shtetet e Bashkuara pa status ligjor, një ndryshim masiv nga politikat e ashpra të të imigracionit të administratës së presidentit Trump.

Legjislacioni e vë zotin Biden në rrugë për të përmbushur një premtim të madh fushate të rëndësishëm për votuesit latino-amerikan dhe komunitetet e tjera të imigrantëve pas katër vitesh të politikave kufizuese të presidentit Donald Trump dhe dëbimeve masive. Ai siguron një nga rrugët më të shpejta drejt shtetësisë për ata që jetojnë pa status ligjor vitet e fundit, por nuk arrin të përfshijë një kompromis rreth rritjes së sigurisë së kufirit të favorizuar nga shumë republikanë, duke vënë në dyshim miratimin në Kongres.

Sipas një personi të njohur me legjislacionin, që foli me kusht që të mos identifikohet, projektligji që pritet të ketë qindra faqe, do të paraqitet pasi që zoti Biden të bëjë betimin të mërkurën.

Si kandidat, zoti Biden i cilësoi veprimet e presidentit Trump mbi imigracionin një “sulm të pamëshirshëm ” ndaj vlerave amerikane dhe tha se ai do të “zhbëjë dëmin”, ndërsa do të vazhdojë të mbajë kufijtë të përforcuar.

Sipas legjislacionit, ata që jetojnë në Shtetet e Bashkuara që nga 1 janari i vitit 2021 pa status ligjor, do të kishin një rrugë pesë-vjeçare drejt statusit të përkohshëm ligjor, ose një leje të përhershme qëndrimi (Green Card), nëse kalojnë kontrollet e sigurisë, paguajnë taksa dhe përmbushin kërkesat tjera themelore. Prej andej është një rrugë tre-vjeçare drejt natyralizimit, nëse synojnë shtetësinë.

Për disa emigrantë, procesi do të ishte më i shpejtë. Të ashtuquajturit ëndërrimtarë, (dreamers) të rinjtë që kanë hyrë në Shtetet e Bashkuara në mënyrë të paligjshme si fëmijë, si dhe punëtorët e bujqësisë dhe njerëzit me status të përkohshëm mbrojtës, mund të kualifikohen menjëherë për Green Card nëse janë duke punuar, janë duke u shkolluar, apo plotësojnë kërkesa të tjera.

Projekt-ligji nuk është aq gjithëpërfshirës sa rishikimi i fundit i madh i imigracionit i propozuar në kohën kur zoti Biden ishte nënpresident gjatë administratës së zotit Barack Obama.

Zoti Biden pritet të ndërmarrë veprime të shpejta ekzekutive për të ndryshuar veprimet e tjera të presidentit Trump rreth imigracionit, duke përfshirë edhe dhënien fund të ndalimit të hyrjeve të personave nga disa vende me shumicë myslimane.

Udhëheqësi i grupit të ligjvënësve që do të paraqesin akuzat për shkarkim të presidentit amerikan Donald Trumop në Senat, akuzoi të dielën presidentin se nuk bëri asgjë më 6 janar, për të penguar mbështetësit e tij që të sulmojnë Kapitolin.

“Ai e ndoqi dhunën në televizion si të ishte një shfaqje…”, i tha rrjetit CNN ligjvënësi Jamie Raskin.

Ende nuk është caktuar një datë për gjyqin në senat ndaj presidentit Trump nën një akuzë të vetme, se ai nxiti kryengritje duke u bërë thirrje mijëra mbështetësve të tij që të luftonin për të përmbysur humbjen e tij ndaj presidentit të zgjedhur Joe Biden, i cili pritet të inaugurohet në mesditën e së mërkurës.

Protestuesit sulmuan ndërtesën e Kapitolit, shkatërruan zyrat e disa ligjvënësve dhe u përleshën me policinë në trazirat që lanë pas vetes pesë persona të vdekur, përfshirë një oficer policie, vdekja e të cilit po hetohet si vrasje.

Presidenti Trump, pas disa orësh kaosi në ndërtesën e Kapitolit, u bëri thirrje mbështetësve të tij të “shkonin në shtëpi”, por shtoi: “Ne ju duam, ju jeni shumë të veçantë”.

Ai mbrojti veprimet dhe deklaratat e tij që çuan në sulmin në Kapitol, duke thënë se fjalimi i tij në tubimin para sulmit ishte “plotësisht i përshtatshëm”.

Presidenti Trump i quajti “qesharake” akuzat për shkaktim duke i cilësuar ato një “vazhdim të gjuetisë më të madhe të shtrigave” në historinë e Shteteve të Bashkuara”.

Pas ngritjes së akuzave për shkarkim nga Dhoma e Përfaqësuesve javën e kaluar, presidenti Trumo dënoi dhunën në një deklaratë duke theksuar se “dhuna dhe vandalizmi nuk kanë absolutisht vend në vendin tonë dhe në lëvizjen tonë. ‘Ta bëjmë Amerikën madhështore përsëri’ ka qenë gjithnjë në mbrojtje të shtetit ligjor”.

Gjyqi i presidenti Trump, presidenti i parë në historinë e vendit ndaj të cilit ndërmerret dy herë një proces shkarkimi, mund të fillojë shpejt pas inaugurimit të zoti Biden, ose në ditët në vijim. Nëse dënohet me dy të tretat e votave në Senatin e ndarë politikisht, atij mund t’i ndalohet përjetësisht, me një shumicë të thjeshtë votash, të mbajë post publik.

Presidenti Trump ende nuk ka zgjedhur ekipin e tij ligjor për ta mbrojtur në gjyqin e Senatit. Rudy Guiliani, avokati personal i tij mund të jetë një kandidat, ndonëse J. Hogan Gidley, zëdhënësi i fushatës së presidenti Trump, shkroi në rrjetet sociale se “presidenti Trump nuk është përcaktuar se cili avokat apo kompani ligjore do ta përfaqësojë atë përballë sulmit të turpshëm ndaj Kushtetutës dhe demokracisë sonë”.

Ligjvënësi Jamie Raskin, i cilësoi veprimet e presidenti Trump si “krimin me të rrezikshëm të kryer kundër Shteteve të Bashkuara”, duke thënë se protestuesit “ishin një hap afër varjes së nënpresidenti”, Mike Pence. Kur protestuesit sulmuan Kapitolin, nënpresidenti Pence ishte në hapat fillestare të drejtimit të seancës së Kongresit për certifikimin e fitores së zotit Joe Biden.

Nënpresidenti Pence, zemëroi presidentin Trump, duke refuzuar lutjet e përsëritura të presidentit për të bllokuar vërtetimin e fitores së zoti Biden.

Përveç kësaj, ligjvënësi Raskin, i cili përfaqëson shtetin lindor të Marylandit, tha, “ishte një skuadër vrasësish që kërkonte Nancy Pelosin”, kryetare e Dhomës së Përfaqësuesve, që udhëhoqi javën e kaluar votimin me 232 vota për dhe 197 kundër për të shkarkuar presidentin Trump, në të cilin 10 republikanë u bashkuan me demokratët në votimin kundër presidentit.

Një mbështetës i presidenti Trump, senatori Lindsey Graham nga Karolina e Jugut, tha se protestuesit kishin “njollosur selinë e qeverisë”, por fajësoi zonjën Pelosi për lëshime në sistemin e sigurisë.

“Si dreqin ka mundur të ndodhë kjo?”, tha senatori Graham në Fox News. “Ku ishte Nancy Pelosi? Është detyra e saj të ofrojë siguri në Kapitol”.

Disa zyrtarë të lartë të sigurisë dhanë dorëheqjen pas dhunës, nën kërcënimin e ligjvënësve se do të pushohen nga puna nëse nuk largohen.

Drew Hammill, zëvendësshefi i kabinetit të zonjë Pelosi, kundërshtoi pretendent e zoti Graham se ajo duhet të mbajë përgjegjësi për dhunën e protestuesve, dhjetëra prej të cilëve janë arrestuar.

“Kjo përpjekje e turpshme për të zhvendosur fajin për sulmin e turmës në Kapitol është absurde dhe patetike”, shkroi zoti Hammill në rrjetet sociale, duke shtuar se zoti Graham “duhet të shikohet në pasqyrë nëse dëshiron të fillojë të drejtojë gishtin…”.

Ligjvënësi Raskin tha se gjyqi do të përqendrohet në rolin e presidentit Trump në parakalimin drejt Kapitolit që pasoi një tubim pranë Shtëpisë së Bardhë, ku ai vazhdoi pretendimet e pabazuara, të përsëritura me javë të tëra se i ishte pamundësuar me mashtrime një mandat i dytë në Shtëpinë e Bardhë dhe u kërkoi mbështetësve të parakalonin drejt Kapitolit.

Senatori demokrat, Dick Durbin nga Illinois, i tha rrjetit CNN se edhe pse mandati katër vjeçar i presidenti Trump do të ketë skaduar në kohën kur fillon gjyqi kundër tij, “ai do të mbahet përgjegjës për atë që ndodhi më 6 janar”.