Darnella Frazier, një adoleshente nga Minesota, videoja e të cilës shpërfaq vrasjen e afrikano-amerikanit George Floyd nga një zyrtar policor, është shpërblyer me Çmimin Pulitzer.

Çmimet Pulitzer konsiderohen më prestigjiozet për gazetari në Shtetet e Bashkuara.

Frazier është cituar për “incizim të guximshëm të vrasjes së George Floydit, një video që ka nxitur protesta kundër brutalitetit policor në gjithë botën, si dhe ka vënë në pah rolin e rëndësishëm të qytetarëve teksa gazetarët janë në kërkim të së vërtetës dhe drejtësisë”, ka thënë bordi që ka ndarë çmimet.

Stafi i gazetës Minneapolis Star Tribune, është nderuar me çmimin për dhënien e lajmit më të shpejtë për vdekjen e Floydit.

Platforma online BuzzFeed ka fituar çmimin e parë Pulitzer, në kategorinë e raportimit ndërkombëtar, për mbulim të kampeve të ndërtuara nga Kina për ndalime masive të ujgurëve myslimanë.

E përditshmja amerikane The New York Times ka fituar çmimin për shërbim publik dhe për mbulim të pandemisë së koronavirusit.

Agjencia e lajmeve The Associated Press ka fituar dy çmime për fotografi, njërin për mbulim të protestave për pabarazi racore në Shtetet e Bashkura, dhe tjetrin për ndikimin e pandemisë së koronavirusit te të moshuarit në Spanjë.

Çmimet Pulitzer ndahen nga viti 1917, kur gazetari Joseph Pulitzer, emigrant hungarez-hebre, ka krijuar këtë çmim me vullnetin e tij.

Njoftimi për këto çmime, në vlerë të 15,000 dollarëve secili, është shtyrë nga muaji prill, për shkak të pandemisë.

Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken ripohon angazhimin e Uashingtonit për të luftuar korrupsionin në vendet e Ballkanit Perëndimor.

“Shtetet e Bashkuara janë të ndërgjegjshme se korrupsioni kërcënon barazinë ekonomike, luftën kundër varfërisë, përpjekjet për zhvillimin ekonomik, si dhe vetë demokracinë. Korrupsioni, kudo që të jetë, dëmton drejtpërdrejtë politikën e jashtme, sigurinë kombëtare dhe ekonominë e Shteteve të Bashkuara, si dhe aleatët e partnerët tanë”, thekson zoti Blinken, në një deklaratë të lëshuar pas Urdhërit Ekzekutiv të Presidentit Biden për të zgjeruar hartën dhe kriteret e vendosjes së sanksioneve ndaj individëve dhe organizatave që përfshihen në korrupsion dhe krim të organizuar në Ballkanin Perëndimor.

“Shtetet e Bashkuara”, thekson zoti Blinken, “janë të angazhuara për të nxitur llogaridhënien si dhe për të luftuar pandëshkueshmërinë ndaj atyre që janë përfshirë në raste madhore korrupsioni në Ballkanin Perëndimor dhe kudo në botë”.

Duke e shpallur luftën kundër korrupsionit si një prioritet të sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara, administrata Biden duket se është e përgatitur të mbajë ndaj individëve, që beson se përfshihen në akte madhore korrupsioni dhe që minojnë shtetin ligjor, të njejtin qëndrim si ndaj atyre që kanë rrezikuar paqen në Ballkanin Perëndimor.

Sipas zotit Blinken, urdhëri i fundit ekzekutiv i Presidentit Biden zgjeron hartën e sanksioneve në Ballkanin Perëndimor duke përfshirë disa marrëveshje të viteve të fundit, siç është ajo e Prespës e vitit 2018, apo zgjatja e mandatit të Gjykatës së Hagës për Krimet e Luftës në ish Jugosllavi.

Veç atyre që rrezikojnë paqen e sigurinë, sanksione mund të vendosen tani edhe ndaj individëve që destabilizojnë rajonin duke minuar insitucionet demokratike dhe shtetin ligjor, ose që shkelin të drejtat e njeriut.

Për të goditur në mënyrën më të mirë rrjetet e korrupsionit të shtrira në Ballkanin Perëndimor, thekson Sekretari Blinken, Urdhëri Ekzekutiv përfshin tani edhe Shqipërinë.

Deri tani, Urdhëri Ekzekutiv, një vazhdimësi në vite e qëndrimeve të administratave të ndryshme amerikane që nga viti 2001, përfshinte vetëm vendet e dala nga shpërbërja e dhunshme e ish Jugosllavisë.

Sipas Sekretarit Bliken “Urdhëri Ekzekutiv autorizon vendosjen e sanksioneve ndaj individëve, apo enteve, që janë përgjegjëse për korrupsion në rajon, që janë përfshirë në përvetësim fondesh publike, tjetërsim pronash private për përfitime personale apo politike, ose të përfshirë në ryshfete. Pronat, ose interesat në prona të ndryshme, që personat e përcaktuar në bazë të Urdhërit Ekzekutiv, kanë në Shtetet e Bashkuara, ose që kanë lidhje me Shtetet e Bashkuara, apo bien në duar të personave në Shtetet e Bashkuara, do të bllokohen dhe shtetasit amerikanë janë të ndaluar të kryejnë transaksione me ta. Veç kësaj, individët, që përcaktohen në bazë të këtij urdhëri, nuk do të lejohen të hyjnë në Shtetet e Bashkuara”, thekson Sekretari Blinken.

Një urdhër ekzekutiv i Presidentit Joe Biden për bllokimin e pasurive dhe pezullimin e hyrjes në Shtetet e Bashkuara të personave që kontribuojnë në destabilizimin e Ballkanit Perëndimor, përfshin tashmë edhe Shqipërinë dhe zgjeron objektin e saj, duke përfshirë personat që kryejnë korrupsion dhe minojnë institucionet demokratike.

“Urdhri zgjeron hapësirën gjeografike të regjimit ekzistues të sanksioneve, duke përfshirë edhe Shqipërinë dhe zgjeron kriteret për kërcënimet aktuale ndaj sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara dhe interesave të politikës së jashtme në rajon, duke përfshirë pengimin e proceseve demokratike dhe gjyqësore, korrupsionin dhe krimin e organizuar”, thuhet në një njoftim të Shtëpisë së Bardhë.

Ky Urdhër Ekzekutiv i cili është vazhdim i atij fillestar të vitit 2001, që parashikon sanksione për individë të Ballkanit Perëndimor që shihen si rrezik për sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara, për herë të pare përfshin Shqipërinë, i cili është shteti i vetëm që përmendet me emër.

Sipas urdhrit, veprimet që minojnë marrëveshjet dhe institucionet e pasluftës pas shpërbërjes së ish-Jugosllavisë, si dhe korrupsioni i përhapur brenda qeverive të ndryshme dhe institucioneve në Ballkanin Perëndimor, pengojnë përparimin drejt qeverisjes demokratike dhe integrimit të plotë në institucionet transatlantike.

Për këtë arsye, vazhdon urdhri ato “përbëjnë një kërcënim të jashtëzakonshëm për sigurinë kombëtare dhe politikën e jashtme të Shteteve të Bashkuara”.

Sipas Shtëpisë së Bardhë, korrupsioni dëmton drejtpërdrejt politikën e jashtme dhe sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara dhe të partnerëve e aleatëve të tyre. tanë.

“Shtetet e Bashkuara janë të përkushtuara për të nxitur llogaridhënien dhe për të luftuar korrupsionin në Ballkanin Perëndimor dhe në të gjithë botën”, thuhet në njoftimin e Shtëpisë së Bardhë.

Presidenti Biden shprehet në urdhrin ekzekutiv se “është e nevojshme të bllokohen pronat dhe interesat mbi pronat e çdo personi për të cilin Sekretari i Thesarit, në konsultim me Sekretarin e Shtetit, ka arritur në përfundimin se minon proceset ose institucionet demokratike, apo marrëveshjet ose kornizë rajonale për sigurinë, paqen, bashkëpunimin, njohjen reciproke, ose mekanizmat e llogaridhënies, janë të përfshirë në shkelje serioze të të drejtave të njeriut, apo të përfshirë drejtpërdrejt ose indirekt në korrupsion”.

Shtëpia e Bardhë thotë se Departamenti i Thesarit, në konsultim me Departamentin e Shtetit do të vazhdojë të përditësojë listën e individëve që u nënshtrohen sanksioneve sipas këtij urdhri.

“Garantimi i sigurisë dhe stabilitetit politik të rajonit të Ballkanit Perëndimor është në përputhje me angazhimin e administratës Biden për avancimin e interesave thelbësore të sigurisë kombëtare të SHBA, përfshirë mbrojtjen e institucioneve demokratike”, thotë Shtëpia e Bardhë.

Urdhri që zgjeron kompetencat për të marrë masa ndaj personave që janë të përfshirë në këto kategori, pason vendimin e Shtëpisë së Bardhë javën e kaluar për ta shpallur luftën kundër korrupsionit si një përparësi themelore të interesave të sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara.

Urdhri fillestar ekzekutiv i vitit 2001 nga ish-Presidenti George W. Bush, pas luftrave në Ballkan, parashikonte sanksione në lidhje me ekstremizmin e dhunshëm, shkeljen e Marrëveshjeve të Dejtonit dhe Rezolutën 1244 të OKB-së për Kosovën dhe kërcënonte stabilitetin në rajon.

Ky urdhër është rinovuar çdo vit që atëherë nga Presidentët amerikanë.

Ish-Nën Presidenti Mike Pence tha të enjten se nuk ishte i sigurt nëse ai dhe ish-Presidenti Donald Trump do të binin ndonjëherë dakord lidhur me atë që ndodhi më 6 janar. Komentet e tij u bënë në darkën vjetore për ndarjen e çmimeve Lincoln-Reagan të Komitetit Republikan të Qarkut të Hillsborough-ut në shtetin Nju Hampshër.

“Siç e thashë atë ditë, 6 janari ishte një ditë e errët në historinë e Kapitolit të Shteteve të Bashkuara. Por falë veprimit të shpejtë të Policisë së Kapitolit dhe strukturave federale të zbatimit të ligjit dhuna u shua. Ju e dini që Presidenti Trump dhe unë kemi folur shumë herë që kur jemi larguar nga detyra dhe nuk e di nëse do ta biem ndonjëherë dakord mbi atë që ndodhi atë ditë“, tha ish nënpresidenti.

Ky ishte komenti më i zgjeruar që zoti Pence ka bërë lidhur sulmin e dhunshëm të 6 janarit, kur mbështetësit të irrituar të ish-Presidentit Trump sulmuan Kapitolin. Disa prej tyre hidhinin thirrje si “Varni Mike Pence-n!”.

Zoti Pence, i cili drejtonte një sesion të përbashkët të të dy dhomave të Kongresit, ku po zhvillohej procesi i certifikimit të rezultatit të zgjedhjeve, tha se ai nuk gëzonte kompetenca për të përmbysur rezultatin e zgjedhjeve që shpallte fitues demokratin Joe Biden.

Megjithatë gjatë fjalimit të tij zoti Pence vlerësoi ish-Presidentin Trump disa herë dhe akuzoi demokratët se po kërkonin t’i mbanin gjallë ngjarjet e 6 janarit për të larguar vëmendjen nga axhenda liberale e Presidentit Biden.

Që nga largimi nga detyra në janar, zoti Pence ka qenë i angazhuar me Fondacionet “Heritage” dhe “Young America”.

Shtëpia e Bardhë e shpalli luftën kundër korrupsionit si një përparësi themelore të interesave të sigurisë kombëtare të Shteteve të Bashkuara.

Përmes një memorandumi Presidenti Biden thotë se “administrata amerikane do të udhëheqë përpjekjet për të nxitur qeverisje të mirë, transparencë në sistemet financiare të Shteteve të Bashkuara dhe globale, si dhe për të parandaluar dhe luftuar korrupsionin brenda dhe jashtë vendit”.

Me përfshirjen e luftës anti-korrupsion në përparësitë e saj, administrata Biden angazhohet të ndërmarrë hapa të rinj për të vënë para përgjegjësisë individët e korruptuar, organizatat kriminale transnacionale dhe aktorë të tjerë të përfshirë në veprimtari të paligjshme.

“Kjo përfshin forcimin dhe ndërtimin e sanksioneve që synojnë luftë kundër korrupsionit sipas Ligjit Magnitsky dhe kompetencave të tjera të të ngjashme; dhe përfocimin e masave penale ose civile, të tilla si Nisma Departamentit të Drejtësisë për Rimarrjen e Pronave të Siguruara përmes Kleptokracisë”, thuhet në memorandum.

Në dokument thuhet se “korrupsioni dëmton besimin e publikut, pengon qeverisjen efektive, deformon tregjet dhe qasjen e drejtë në shërbime; saboton përpjekjet për zhvillimin; kontribuon në brishtësinë e vendeve, ekstremizmin dhe migrimin kombëtar; dhe u siguron udhëheqësve autoritarë një mjet për të minuar demokracitë në të gjithë botën.”

“Kur udhëheqësit vjedhin nga shtetasit e vendeve të tyre ose oligarkët shpërfillin shtetin ligjor, ngadalësohet rritja ekonomike, thellohet pabarazia dhe bie besimi tek qeveria”, vazhdon memorandumi.

Shtëpia e Bardhë thotë se kostoja financiare e korrupsionit është marramendëse, duke gërryer 2 – 5 përqind nga prodhimi global i brendshëm bruto.

“Korrupsioni kërcënon sigurinë kombëtare të Shteteve të Bashkuara, barazinë ekonomike, përpjekjet globale kundër varfërisë dhe zhvillimit, dhe vetë demokracinë. Por duke parandaluar dhe luftuar në mënyrë efektive korrupsionin dhe duke demonstruar avantazhet e një qeverisjeje transparente dhe të përgjegjshme, ne mund të sigurojmë një avantazh kritik për Shtetet e Bashkuara dhe demokracitë e tjera”, shprehet Presidenti Biden.

Memorandumi u kërkon agjencive kryesore të administratës që të koordinojnë dhe të mbështesin përpjekjet e anti-korrupsionit, të luftojnë financimet e paligjshme, të vënë aktorët e korruptuar para përgjegjësisë, të ndërtojnë partneritete ndërkombëtare dhe të përmirësojnë ndihmën e huaj.

Dokumenti thotë se kjo gjithashtu nënkupton rritjen e mbështetjes për forcimin e aftësive të shoqërisë civile, medias, organeve shtetërore dhe lokale, partnerëve ndërkombëtarë dhe aktorëve të tjerë të mbikëqyrjes dhe llogaridhënies.

“Korrupsioni”, thuhet në dokument, “shkatërron demokracinë nga brenda dhe gjithnjë e më shumë përdoret si instrument nga shtetet autoritare për të minuar institucionet demokratike”.

Administrata amerikane angazhohet “të godasë parajsat fiskale dhe financimet e paligjshme, që kontribuojnë në pabarazinë e të ardhurave, financimin e terrorizmit dhe rrisin ndikimin e huaj keqdashës”, thuhet në memorandum.

Zyra e Kontrollit për Pasuritë e Huaja e Departamentit të Thesarit vuri sanksione të mërkurën ndaj tre shtetasve bullgarë dhe 64 subjekteve të lidhura me ta për përfshirje në korrupsion.

Qeveria amerikane beson se korrupsioni dëmton sundimin e ligjit, ekonominë dhe rritjen e saj, minon institucionet demokratike, nxit konfliktet dhe u mohon qytetarëve të pafajshëm të drejtat themelore të njeriut.

Në bazë të Ligjit Magnitsky, Departamenti i Thesarit ka vënë sanksione ndaj biznesmenit dhe oligarkut të njohur bullgar Vassil Kroumov Bojkov, ish deputetit Delyan Slavchev Peevski dhe ndaj ish-Zëvendës Shefit të Agjencisë Shtetërore Bullgare për Operacionet Teknike Ilko Dimitrov Zhelyazkov i cili u emërua në Byronë Kombëtare për Kontrollin e Pajisjeve të Mbjedhjes së të Dhënave të Zbulimit. Po ashtu sanksione janë vënë edhe ndaj kompanive në pronësi apo të kontrolluara nga këta individë.

Po sot, Departamenti i Shtetit ka përcaktuar shtetasit Peevski dhe Zhelyazkov, mes të tjerësh, në bazë të nenit 7031(c) i ligjit për Financimin e Departamentit të Shtetit, Operacioneve Jashtë Vendit dhe Programeve që kanë lidhje me to, si rezultat i përfshirjes së tyre në korrupsion të niveleve të larta.

Në njoftimin e Departamentit të Shtetit thuhet se ish-zyrtarët e sektorit publik bullgar Alexander Manolev, Petar Haralampiev, Krasimir Tomov, Delyan Slavchev Peevski si dhe zyrtari aktual Ilko Dimitrov Zhelyazkov, përcaktohen publikisht si rezultat i përfshirjes së tyre në korrupsion të thellë.

Gjatë kohës që Alexander Manolev ka shërbyer në postin e Zëvendës Ministrit të Ekonomisë, Haralampiev në postin e Drejtorit të Agjencisë Shtetërore për Bullgarët Jashtë Vendit dhe Tomov në postin e Kryesekretarit të Agjencisë Shtetërore për Bullgarët Jashtë Vendit, ata janë përfshirë në akte korruptive që kanë minuar sundimin e ligjit dhe besimin e popullit bullgar tek institucionet demokratike, duke përdorur ndikimin e tyre politik dhe pushtetin për përfitime personale.

Duke qenë deputet i parlamentit, Peevski përdori zyrtarin e lartë të Byrosë Kombëtare për Kontrollin e Pajisjeve të Mbjedhjes së të Dhënave të Zbulimit, Ilko Dimitrov Zhelyazkov, si ndërmjetës dhe bashkëpunëtor për të shitur ndikimin dhe paguar ryshfete për të mbrojtur veten nga syri publik dhe për të ushtruar ndikim mbi insitucionet dhe sektorët kryesorë të Bullgarisë, thuhet në njoftimin e Departamentit të Shtetit. Departamenti i Shtetit ka përcaktuar publikisht edhe pjestarët e afërt të familjeve të këtyre individëve.

Nga ana tjetër, Departamenti i Thesarit thotë se njoftimi i sotëm tregon veprimin e shkallës më të lartë të ndërmarrë ndonjëherë brenda një dite për të mbajtur përgjegjës ata që janë të përfshirë në korrupsion.

Përcaktimi i sotëm ekspozon individët Bojkov, Peevski dhe Zhelyazkov për abuzimin e instuticioneve publike për përfitime personale dhe u ndërpret qasjen atyre dhe kompanive që zotërojnë tek sistemi financiar amerikan. Departamenti i Thesarit u bën thirrje të gjitha qeverive që të zbatojnë masat e duhura efikase kundër pastrimit të parave dhe korrupsionit në përpjekje për të mbrojtur sistemin financiar ndërkombëtar.

VASSIL KROUMOV BOJKOV DHE RRJETI I TIJ

Biznesmeni dhe oligarku bullgar Vassil Kroumov Bojkov (Bojkov), u ka dhënë ryshfet zytarëve të qeverisë në disa raste. Ai gjithashtu planifikoi në fillim të vitit që të siguronte para për një ish-zyrtar dhe një politikan në këmbim të ndihmës që Bojkov të krijonte një lidhje me udhëheqësit politikë rusë për të ndikuar tek zyrtarët e qeverisë bullgare.

Aktualisht Bojkov ndodhet në Dubai të Emirateve të Bashkuara Arabe pasi i shpëtoi me sukses ekstradimit në Bullgari nën akuza të shumta për korrupsion dhe krim të organizuar.

Prokuria bullgare zbuloi se në shkurtin e vitit 2018 Bojkov i dha mbi 6,000 dollarë në ditë kryetarit të atëhershëm të agjencisë për lojrat e fatit, që ai t’u hiqte liçensat konkurrentëve të tij. Pas daljes në skenë të kësaj skeme masive ryshfetesh, agjencia e lojrave të fatit u shpërbë dhe kryetari i saj u burgos. 58 subjekte të lidhura me të janë vënë në listën e zezë.

DELYAN SLAVCHEV PEEVSKI DHE RRJETI I TIJ

Delyan Slavchev Peevski (Peevski) është një oligark i cili më parë ka shërbyer si deputet dhe manjat i medias, i cili është përfshirë rregullisht në korrupsion. Në shtator të vitit 2019, ai punoi në mënyrë aktive për të ndikuar negativisht tek procesi politik në zgjedhjet lokale të 27 tetorit të vitit 2019. Për të menjanuar hetimet penale ndaj tij, ai u ofroi politikanëve mbulim pozitiv mediatik.

SANKSIONET

Të gjitha pronat dhe interesat e lidhura me pronat e individëve të lartpërmendur që janë në Shtetet e Bashkuara ose në zotërim apo kontroll të shtetasve amerikan, janë të bllokuara dhe duhet të raportohen, thuhet në njoftimin e Departamentit të Thesarit.

Presidenti Joe Biden ishte të martën në Tulsa të Oklahomës për të shënuar 100 vjetorin e masakrës të vitit 1921 që shkatërroi një komunitet afrikano-amerikan. Më shumë se 300 vetë u vranë dhe qindra shtëpi dhe biznese u shkatërruan pasi një turmë e bardhë sulmoi lagjen.

Biden, duke folur në Qendra Kulturore Greenwood, nderoi viktimat.

“Për një kohë të gjatë, historia e asaj që ndodhi këtu u tregua me zë të ulët, e rrethuar nga errësirë,” tha presidenti.

“Por vetëm sepse historia nuk është treguar me zë të lartë, nuk do të thotë që nuk ka ndodhur. Dhe megjithëse errësira mund të fshehë shumë, ajo nuk zhduk asgjë. Disa padrejtësi janë kaq të tmerrshme, kaq të hidhura, saqë ato nuk mund të zhduken, sado që të përpiqen njerëzit”, tha presidenti Biden.

Gjatë fluturimit për në Tulsa, një zëdhënëse e Shtëpisë së Bardhë tha se presidenti planifikonte “të hidhte dritë mbi atë që ndodhi dhe të sigurohej që Amerika e njihte plotësisht historinë “.

Ajo tha se zoti Biden do që që amerikanët ta dinë historinë e skllavërisë, diskriminimit racor dhe të strehimit në Amerikë.

Më parë, Shtëpia e Bardhë tha se po ndërmerr përpjekje “për të ndihmuar në mbylljen e hendekut të pasurisë racore dhe të rifillojë të investojë në komunitetet që janë lënë pas nga politikat e dështuara “.

Ai tha se qeveria do të akordojë fonde në programe për të zgjeruar blerjen e pasurive të patundshme dhe për të mbështetur biznesin e vogël në komunitete me ngjyrë dhe të diskriminuara.

Zoti Biden është presidenti i parë që mori pjesë në ceremoni përkujtimore për ngjarjet që çuan në shkatërrimin e lagjes në qytetin Tulsa, të njohur si Wall Street-i i afrikano-amerikanëve. Më 31 maj deri më 1 qershor 1921, banorët e bardhë dhe drejtues të qytetit të Tulsës plaçkitën, vandalizuan dhe dogjën lagjen Greenwood.

Presidenti Biden u takua me të mbijetuar të masakrës. Rreth 300 afrikano-amerikanë u vranë, mijëra të tjerë u dërguan në kampe internimi të mbikqyrura nga Garda Kombëtare. Tulla të nxira nga zjarri dhe një pjesë e themelit të një kishe janë ndër gjurmët e pakta ende të dukshme sot nga kjo lagje dikur vitale afrikano-amerikane.

Administrata e zotit Biden do të vihet në provë nga përpjekjet që vazhdojnë për të arritur drejtësi racore. Vetë Presidenti Biden do ta kishte pasur të pamundur të fitonte zgjedhjet, nëse nuk do të kishte marrë mbështetjen e afrikano-amerikanëve, si gjatë kandidimit brenda partisë, ashtu edhe në garën me ish-Presidentin Trump.

Megjithë vëmendjen që po i kushtohet në këtë 100-vjetor, masakra e Tulsës është një temë relativisht e re në debatin publik dhe vizita e presidentit do ta sjellë edhe më në qendër të vëmendjes.

Joe Biden, i cili ka qenë nënpresident gjatë mandatit të të vetmit president afrikano-amerikan në historinë e Shteteve të Bashkuara dhe po ashtu ka zgjedhur të vetmen grua afrikano-amerikane si nënpresidente, nxori një proklamatë duke e shpallur të hënën “ditë përkujtimore” për masakrën.

Paraardhësi i zotit Biden, Presidenti Donald Trump vizitoi Tulsën vjet në rrethana shumë të ndryshme.

Pas periudhës së pezullimit të aktiviteteve për fushatë si rezultat i pandemisë, Presidenti Trump e rifilloi fushatën me një aktivitet në Tulsa. Vendimi i tij për të zhvilluar një tubim më 19 qershor, një ditë e shënuar për afrikano-amerikanët, kur ata kremtojnë fundin e skllavërisë në SHBA, u përcoll me kritika aq të forta saqë zoti Trump u detyrua ta shtynte aktivitetin. Një ditë më pas, tubimi u shoqërua me protesta si dhe u dallua për pjesëmarrje të ulët brenda dhe jashtë sallës.

Presidenti Trump arriti në Tulsa në një periudhë shumë të ngarkuar për vendin, disa ditë pasi kishte urdhëruar largimin me forcë të protestuesve nga Sheshi Lafayette para Shtëpisë së Bardhë. Protestuesit ishin mbledhur me thirrjet për drejtësi racore pak javë pas vrasjes së afrikano-amerikanit George Floyd nga një polic i bardhë. Zoti Trump gjatë gjithë presidencës së tij mbajti anën e forcave të rendit dhe u akuzua shpesh për përdorim të retorikës raciste, kur fliste me terma të zymta për zona urbane të Amerikës, që janë përgjithësisht me shumicë afrikano-amerikane.

Presidenti Joe Biden do të marrë pjesë në ceremonitë përkujtimore për një nga momentet më të errëta dhe përgjithësisht të harruara të historisë së Amerikës: masakrën e Tulsës dhe shkatërrimin e një komuniteti vital në 100 vjetorin e kësaj ngjarjeje.

Vizita e Presidentit Biden të martën, ku ai do të nderojë qindra afrikano-amerikanë të vrarë nga një turmë e bardhë një shekull më parë, ndodh në një kohë kur vendi po kalon një moment reflektimi mbi drejtësinë racore. Vizita do të nxjerrë në pah një kontrast të fortë me sjelljen e presidentit të mëparshëm, i cili ishte vjet në Tulsa.

Zoti Biden do të bëhet presidenti i parë që merr pjesë në ceremoni përkujtimore për ngjarjet që çuan në shkatërrimin e lagjes në qytetin Tulsa, të njohur si Wall Street-i i afrikano-amerikanëve. Më 31maj deri më 1 qershor 1921, banorët e bardhë dhe drejtues të qytetit të Tulsës plaçkitën, vandalizuan dhe dogjën lagjen Grinud.

Presidenti Biden do të zhvillojë takime me të mbijetuarit e masakrës. Rreth 300 afrikano-amerikanë u vranë, mijëra të tjerë u dërguan në kampe internimi të mbikqyrura nga Garda Kombëtare. Tulla të nxira nga zjarri dhe një pjesë e themelit të një kishe janë ndër gjurmët e pakta ende të dukshme sot nga kjo lagje dikur vitale afrikano-amerikane.

Administrata e zotit Biden do të vihet në provë nga përpjekjet që vazhdojnë për të arritur drejtësi racore. Vetë Presidenti Biden do ta kishte pasur të pamundur të fitonte zgjedhjet, nëse nuk do të kishte marrë mbështetjen e afrikano-amerikanëve, si gjatë kandidimit brenda partisë, ashtu edhe në garën me ish-Presidentin Trump.

Megjithë vëmendjen që po i kushtohet në këtë 100-vjetor, masakra e Tulsës është një temë relativisht e re në debatin publik dhe vizita e presidentit do ta sjellë edhe më në qendër të vëmendjes.

Joe Biden, i cili ka qenë nënpresident gjatë mandatit të të vetmit president afrikano-amerikan në historinë e Shteteve të Bashkuara dhe po ashtu ka zgjedhur të vetmen grua afrikano-amerikane si nënpresidente, nxori një proklamatë duke e shpallur të hënën “ditë përkujtimore” për masakrën.

Paraardhësi i zotit Biden, Presidenti Donald Trump vizitoi Tulsën vjet në rrethana shumë të ndryshme.

Pas periudhës së pezullimit të aktiviteteve për fushatë si rezultat i pandemisë, Presidenti Trump e rifilloi fushatën me një aktivitet në Tulsa. Vendimi i tij për të zhvilluar një tubim më 19 qershor, një ditë e shënuar për afrikano-amerikanët, kur ata kremtojnë fundin e skllavërisë në SHBA, u përcoll me kritika aq të forta saqë zoti Trump u detyrua ta shtynte aktivitetin. Një ditë më pas, tubimi u shoqërua me protesta si dhe u dallua për pjesëmarrje të ulët brenda dhe jashtë sallës.

Presidenti Trump arriti në Tulsa në një periudhë shumë të ngarkuar për vendin, disa ditë pasi kishte urdhëruar largimin me forcë të protestuesve nga Sheshi Lafayette para Shtëpisë së Bardhë. Protestuesit ishin mbledhur me thirrjet për drejtësi racore pak javë pas vrasjes së afrikano-amerikanit George Floyd nga një polic i bardhë. Zoti Trump gjatë gjithë presidencës së tij mbajti anën e forcave të rendit dhe u akuzua shpesh për përdorim të retorikës raciste, kur fliste me terma të zymta për zona urbane të Amerikës, që janë përgjithësisht me shumicë afrikano-amerikane.

Presidenti Joe Biden, Nënpresidentja Kamala Harris dhe zyrtarët më të lartë ushtarakë amerikanë nderojnë të hënën të rënët me një ceremoni në Varrezat Kombëtare të Arlingtonit në Ditën Përkujtimore të Shteteve të Bashkuara dedikuar kujtimit të atyre që u flijuan në lufra në shërbim të vendit.

Presidenti, Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin dhe Shefi i Shtatmadhorisë, Gjenerali Mark Milley do të marrin fjalën në një ceremoni të zhvilluar pas vënies së kurorave.

“Duhet të kujtojmë çmimin që u pagua për liritë që gëzojmë,” tha Presidenti Biden të dielën para një grupi me veteranë e familjarët e disa të rënëve në luftra. “Duhet të kujtojmë detyrimin që kemi ndaj atyre që e paguan këtë çmim, si dhe ndaj familjeve që kanë lënë pas. Zemrat tona thyhen nga dhimbja”.

Komentet e presidentit përkojnë me gjashtë vjetorin e vdekjes së djalit të tij, Beau, i cili ishte major në Gardën Kombëtare të shtetit Delauer, si dhe pat kryer shërbim aktiv ushtarak dhe ishte i dislokuar për një periudhë edhe në Irak, para se të vdiste nga kanceri në 2015.

“E di sa peshon dhimbja e humbjes. E di zgavrën e zezë që lë në mes të kraharorit. Të duket sikur të tërheq brenda e nuk mund të dalësh më,” tha ai.

“Por përveç dhimbjes, kam të qartë edhe krenarinë që ndjeni për njerëzit e dashur që i humbët kur po i shërbenin vendit; krenari për trimërinë që treguan në shërbim të këtij eksperimenti të madh amerikan,” tha ai.

Shtetet e Bashkuara shënojnë Ditën e të Rënëve të hënën e fundit të majit, për të nderuar të rënët që nga Lufta Civile që përfundoi në 1868.

Kjo ditë e shënuar kombëtare shoqërohet me vendosjen e flamujve në Varrezat Kombëtare të Arlingtonit si dhe në varrezat e të rënëve në mbarë vendin.

Kjo ditë shënon edhe fillimin e aktiviteteve verore, kur shumë pika pushimi hapin aktivitetin. Trafiku rrugor dhe ajror intensifikohet ndjeshëm në fund të majit.

Mbi 1.8 milionë vetë kaluan nëpër aeroportet amerikane të enjten dhe të premten, sipas Administratës për Sigurinë e Transportit. Kompania e shërbimeve për udhëtimet AAA parashikon një rritje prej 60% të udhëtimeve nga maji 2020 kur ishin në zbatim masa të forta izoluese dhe nuk kishte filluar ende vaksinimi.

Ish-zyrtari i Departamentit të Shtetit Thomas Countryman, thotë në një intervistë për Zërin e Amerikës se vendimet për përcaktimin publik të zyrtarëve të huaj të përfshirë në korrupsion të niveleve të larta nuk merren lehtësisht dhe shton se ai nuk ndihet i befasuar nga klasifikimi i ish-presidentit Sali Berisha si i tillë. Ndërsa një analist tjetër amerikan, njohës i zhvillimeve në Shqipëri dhe Ballkan, Janush Bugajski ngre disa pikëpyetje mbi vendimin e Departamentit të Shtetit. Kolegia Keida Kostreci sjell më shumë hollësi.

Ish-zyrtari i lartë i Departamentit të Shtetit, Thomas Countryman, thotë se nuk është i befasuar nga vendimi për ndalimin e hyrjes në Shtetet e Bashkuara të zotit Berisha.

“Nuk mendoj se audienca në Shqipëri nuk është në dijeni të shkallës së korrupsionit publik që ka prekur politikanë nga parti të shumta, kështu që ekziston një bazë faktike për përcaktimin”, tha ai për Zërin e Amerikës.

Zoti Countryman, i cili si zevendës ndihmës sekretar për Evropën, mbulonte Ballkanin, thotë se megjithëse nuk i di argumentat që përbëjnë bazën për këtë vendim specifik, autoriteti që Kongresi i ka dhënë Departamentit të Shtetit ushtrohet me kujdes.

“Ai ushtrohet vetëm nëse ekziston një bazë e fortë faktike për identifikim korrupsioni të konsiderueshëm. Vihet në përdorim vetëm nëse korrupsioni është i rëndësishëm dhe veçanërisht në ato vende ku korrupsioni është një problem serioz dhe i përhapur. Për fat të keq Shqipëria është në atë kategori”, tha zoti Countryman.

Ai shton se shpreson që ky përcaktim të nxisë Shqipërinë dhe vendet e rajonit të luftojmë me forcë korrupsionin.

Ish-zyrtari i lartë i Departamentit të Shtetit, thotë se nuk ka ndonjë arsye të fshehtë që njoftimi u bë në këtë moment dhe se burokracia në Shtetet e Bashkuara lëviz me ritmin e vet.

“Nuk besoj se SHBA kanë marrë ndonjëherë anë në Shqipëri në luftën shumë të hidhur politike mes partive kryesore. Por sigurisht kur isha unë në qeveri dhe besoj edhe më pas, SHBA janë shqetësuar gjithmonë për faktin se ka akuza të besueshme për korrupsion në lidhje me disa parti të ndryshme në Shqipëri. Shpresoj që ky veprim nga Shtetet e Bashkuara, i cili jam i sigurt se do të shihet si dramatik në Shqipëri, të sjellë si rezultat ripërtëritje të përpjekjeve për të ndërmarrë veprime kundër politikanëve të korruptuar nga çdo parti”, i tha ai Zërit të Amerikës.

Por analisti Janusz Bugajski i Fondacionit Jamestown nuk kupton se pse është përcaktuar pikërisht Sali Berisha dhe pse tani.

“Nuk e kuptoj se përse veçohet një ish-udhëheqës politik, i cili nuk mban më poste. Kjo është diçka që mund të bëhej nga brenda vendit; nëse ekzistojnë prova të forta, ata duhet të kërkojnë një gjyq, një hetim e të tjera, por të ndalosh dikë të udhëtojë, kjo duket si një standard i dyfishtë, diskriminim, apo ato që përmenda. Pra, nuk mendoj se është një ide e mirë dhe koha kur merret ky vendim nuk është e përshtatshme”, i tha ai Zërit të Amerikës.

Sipas zotit Bugajski, nëse do të përfshihen edhe njerëz të tjerë nga rajoni, “do të mbeteshin shumë pak udhëheqës politikë të Ballkanit, ose të një pjese të mirë të Evropës Lindore, që do të lejoheshin të hynin në Amerikë”.

Ai druhet se ky veprim do të shihet si një hap anti-shqiptar në rajon.

“Bashkimi Evropian qysh tani po e mban në distancë Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, Kosova ende nuk e ka marrë liberalizimin e vizave dhe jam i sigurt që do të ketë njerëz të cilët do të thonë se ky diskriminim kundër shqiptarëve tani po praktikohet nga administrata e re në Uashington”, thotë ai.

Zoti Bugajski shtron pyetjen nëse në këtë kategori do të përfshihen figura të tjera politike.

“Ka patur mjaft debate për qeverinë e tanishme të Shqipërisë, nëse do të përfshihet edhe Kryeministri, Presidenti, opozita. Po vendet fqinje? Mali i Zi, Kosova e kështu me radhë? Kjo i ngjan gati-gati hapjes së Kutisë së Pandorës, pra se cilët udhëheqës nuk do të lejohen në Shtetet e Bashkuara”, thotë zoti Bugajski.

Zoti Bugajski e pranon që ideja ka qenë që të dërgohet një sinjal i fortë në rajon, por shton se mund të bëhet fjalë për një sinjal të fortë të gabuar.

Zoti Countryman e sheh ndryshe dhe parashikon të shohë edhe përcaktime të tjera të kësaj natyre.

“Duhet parë si një sinjal i qartë se korrupsioni i vazhdueshëm nga çdo parti në Shqipëri, nga çdo parti në vendet e tjera, ka pasoja përtej atyre të vetë vendit dhe ndikon në marrëdhëniet me Shtetet e Bashkuara”, thotë ai.

Sipas tij këto veprime janë pjesë e një prirjeje të administratës së zotit Biden për ta pasur përparësi luftën ndaj korrupsionit global.

Zëvendës Ndihmës Sekretari i Shtetit për Evropën Matthew Palmer i tha Zërit të Amerikës se përcaktimi i figurave të huaja publikisht nga Sekretari i Shtetit për përfshirje në korrupsion është një prej mjeteve që përdorin Shtetet e Bashkuara për të luftuar korrupsonin. I pyetur në lidhje me kohën e daljes së njoftimit për ish Presidentin Sali Berisha, zoti Palmer tha se koha nuk ka ndonjë rëndësi të veçantë.

“Nuk do t’i kushtoja rëndësi momentit kohor, por ajo që ka rëndësi është serioziteti me të cilin e marrin Shtetet e Bashkuara çështjen e korrupsionit publik. Kjo është një dëshmi e angazhimit tonë për të përdorur ato instrumenta që kemi të disponueshme, përfshirë sanksione sipas nevojës, me qëllim forcimin e luftës ndaj korrupsionit publik dhe për t’u siguruar se ka llogaridhënie për ata që abuzojnë me besimin e publikut“, tha zoti Palmer.

“Zoti Berisha abuzoi me pozitën e besimit të publikut për të pasuruar veten, për të pasuruar anëtarët e familjes së tij, për të pasuruar aleatët politikë dhe mbështetësit. Shtetet e Bashkuara e marrin çështjen e korrupsionit publik shumë seriozisht”, shtoi zoti Palmer.

“Ky është një ndër instrumentat që ne kemi për të luftuar korrupsionin publik. Ne i qëndrojmë në krah popullit shqiptar kundër korrupsionit publik dhe përcaktimi i zotit Berisha, që e bën atë të pakualifikuar për një vizë për në Shtetet e Bashkuara, i bën anëtarët e afërm të familjes së tij të pakualifikuar për viza drejt Shteteve të Bashkuara, është një dëshmi e këtij angazhimi”, tha Zëvendës Ndihmës Sekretari i Shtetit.

Në një hap të madh drejt kthimit në jetën e para pandemisë, Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve lehtësuan të enjten udhëzimet për mbajtjen e maskave për njerëzit plotësisht të vaksinuar, duke i lejuar ata të ndalojnë të mbajnë maska jashtë dhe në pjesën më të madhe të ambienteve të brendshme.

“Sot është një ditë e mrekullueshme për Amerikën,” tha Presidenti Joe Biden gjatë një fjalimi në Kopshtin e Trëndafilave duke njoftuar udhëzimin e ri, në një dalje për shtyp ku ai dhe stafi i tij ishin pa maska.

Disa orë më herët në Zyrën Ovale, ku zoti Biden po takohej me ligjvënësit republikanë të vaksinuar, ai i tha grupit që mund të hiqte maskat, kur u njoftua udhëzimi.

“Nëse jeni plotësisht të vaksinuar, nuk keni më nevojë të mbani maskë,” tha ai, dhe inkurajuar amerikanët që të bënin vaksinën. “Bëni vaksinën – ose mbani maskë derisa ta keni bërë.”

Udhëzimi vazhdon të kërkojë mbajtjen e maskave në ambiente të mbushura me njerëz si autobusë, aeroplanë, spitale, burgje dhe qendrat e të pastrehëve, por kjo do të ndihmojë në hapjen e rrugës për rihapjen e vendeve të punës, shkollave dhe vendeve të tjera – madje edhe shmangien e nevojës për distancim fizik për ata që janë plotësisht të vaksinuar.

“Të gjithë e kishim pritur këtë moment – kur mund t’i kthehemi një farë ndjesie normaliteti,” tha Rochelle Walensky, drejtoreshë e CDC-së, në një konferencë më herët në Shtëpinë e Bardhë.

CDC dhe administrata e zotit Biden janë përballur me presion për të lehtësuar kufizimet për njerëzit e vaksinuar plotësisht, pjesërisht për ta vënë theksin tek përfitimet e marrjes së goditjes. Fushata agresive e vaksinimit në vend ka dhënë rezultat: Rastet e virusit në SHBA janë në nivelin më të ulët që nga shtatori, vdekjet janë në pikën më të ulët që nga prilli i kaluar dhe shkalla e pozitivitetit është në pikën më të ulët që nga fillimi i pandemisë.

Zonja Walensky tha se ndryshimi i shumëpritur bëhet falë miliona njerëzve që janë vaksinuar dhe bazohet në studimet e fundit shkencore më të fundit se sa mirë po funksionojnë ato.

“Kushdo që është plotësisht i vaksinuar mund të marrë pjesë në aktivitete të brendshme dhe të jashtme – të mëdha ose të vogla – pa veshur maskë dhe pa u distancuar fizikisht,” tha Dr. Walensky. “Nëse jeni plotësisht të vaksinuar, mund të filloni të bëni gjërat që nuk po i bënit për shkak të pandemisë.”

Udhëzimi i ri ka të ngjarë të krijojë konfuzion, pasi nuk ka asnjë mënyrë të pagabueshme për bizneset ose të tjerë që të bëjnë dallimin mes atyre që janë vaksinuar plotësisht dhe atyre që nuk janë vaksinuar.

“Miliona Amerikanë po bëjnë veprimin e duhur dhe po vaksinohen, por punonjësit e domosdoshëm janë ende të detyruar të luajnë rolin e policit të maskës për blerësit që nuk janë të vaksinuar dhe refuzojnë të ndjekin masat lokale të sigurisë për COVID,” tha Marc Perrone, presidenti i Sindikatës për Punonjësit e Industrisë së Ushqimit. “A mos duhet që ata tani të bëhen police vaksinimi?”

Dr. Walensky dhe Presidenti Biden thanë se njerëzit që nuk janë plotësisht të vaksinuar duhet të vazhdojnë të mbajnë maska brenda.

“Kemi ardhur deri këtu – ju lutemi mbrojeni veten deri në vijën e finishit,” tha zoti Biden, duke theksuar se shumica e amerikanëve nën 65 vjeç nuk janë ende të vaksinuar plotësisht.

Ai tha se qeveria nuk do të kontrollojë udhëzimet për maskat për ata që nuk janë vaksinuar plotësisht.

“Ne nuk do të shkojmë të arrestojmë njerëzit,” shtoi zoti Biden, i cili tha se ai beson se populli amerikan do vetë të kujdeset për fqinjët e tij. “Nëse nuk jeni vaksinuar, mbani maskën për mbrojtjen tuaj dhe mbrojtjen e njerëzve të tjerë që nuk janë vaksinuar akoma.”

Paqartësia mbi faktin se kush është dhe kush nuk është vaksinuar bëri që Lawrence Gostin, një ekspert i së drejtës së shëndetit publik në Universitetin Georgetown, t’i quajë udhëzimet e CDC-së “konfuze dhe kontradiktore”.

“Publiku nuk do të ndihet komod në një hapësirë të mbushur me njerëz nëse nuk është i sigurt nëse personi pa maskë që qëndron pranë tyre është apo jo i vaksinuar,” tha ai.

Njoftimi erdhi ndërsa shumë shtete dhe komunitete tashmë kanë hequr mandatet e maskave mes rënies së numrit të infkesioneve dhe ndërsa më shumë amerikanë nuk po i përdorin maskat pas vaksinimit.

Deri tani më shumë se 154 milion Amerikanë, gati 47% e popullsisë, kanë marrë të paktën një dozë të vaksinës COVID-19 dhe gati 119 milionë janë vaksinuar plotësisht. Ritmi i vaksinimeve është ngadalësuar në javët e fundit, por me autorizimin të mërkurën të vaksinës Pfizer për fëmijët e moshës 12 deri në 15 vjeç, në ditët në vazhdim pritet një fluks i ri vaksinimesh.

“Le të jemi të duruar, me njëri-tjetrin,” tha zoti Biden, duke pranuar se disa amerikanë mund të hezitojnë të heqin maskat pas më shumë se një viti që jetojnë në një pandemi që ka shkaktuar vdekjen e më shumë se 584,000 njerëzve në SHBA dhe më shumë se 3.3 milion njerëzve në të gjithë botën.

Njoftimi i CDC se amerikanët mund të fillojnë të heqin një nga simbolet më të dukshme të pandemisë, është në kontrast të thellë me vendet e tjera, ndërsa pjesa më e madhe të botës ende po lufton për të frenuar virusin midis pabarazive globale në vaksinime.

Dr. Walensky tha se të dhënat nga SHBA dhe Izraeli tregojnë se vaksinat janë po aq mbrojtëse në botën reale sa ç’kishin treguar studimet e mëparshme dhe se deri tani ato vazhdojnë të funksionojnë edhe pse po përhapen disa versione shqetësuese të mutacionit të virusit.

Ka disa përjashtime. Dr. Walensky inkurajoi ata që kanë sistem të dobët imunitar, të tilla si nga transplantet e organeve ose trajtimi i kancerit, të flasin me mjekët e tyre para se të heqin maskat.

Udhëzimi i ri pati një efekt të menjëhershëm në Shtëpinë e Bardhë, e cila ka marrë një qasje të kujdesshme për të lehtësuar kufizimet e virusit. Personeli u informua se maskat nuk do të kërkohen më për njerëzit që janë plotësisht të vaksinuar.

Presidenti Joe Biden po vendos një objektiv të ri për imunizimet, për të vaksinuar me një dozë 70 për qind të amerikanëve të rritur deri më 4 korrik.

Objektivi i ri, i cili gjithashtu përfshin vaksinimin plotësisht të 160 milionë të rriturve deri në Ditën e Pavarësisë, vjen ndërsa kërkesa për vaksina ka rënë dukshëm në të gjithë vendin, madje disa shtete nuk kanë bërë porosi për më shumë se gjysmën e dozave që duhet të merrnin.

Në një fjalim nga Shtëpia e Bardhë, Presidenti Biden bëri thirrje që shtetet t’i bëjnë vaksinat të disponueshme për njerëzit, që ata t’i marrin sipas dëshirës, pa lënë takim. Ai do të nxjerrë udhëzime që shumë farmaci të bëjnë të njëjtën gjë, ndërkohë që administrata e tij po merr masa për herë të parë për të dërguar vaksina nga shtetet me kërkesë më të pakët tek ato më të interesuara.

Objektivi i ri i Presidentit Biden është një pranim i heshtur i faktit se interesimi për vaksinat ka rënë. Tashmë më shumë se 56% e amerikanëve të rritur kanë marrë të paktën një dozë dhe gati 105 milionë janë vaksinuar plotësisht. Shtetet e Bashkuara aktualisht po i administrojnë dozat e para me një ritëm prej rreth 965,000 në ditë – gjysma e normës së para tre javëve, por pothuajse dy herë më shpejt sesa duhet për të përmbushur objektivin e zotit Biden.

Njoftimi vjen ndërsa administrata Biden është larguar nga caktimi i një objektivi për arritjen e imunitetit të tufës. Në vend të kësaj ajo po synon të administrojë sa më shumë vaksinime. Zyrtarët thanë se përmbushja e këtij objektivi do të rezultojë në ulje të konsiderueshme të rasteve me COVID-19 para stinës së verës.

Për këtë qëllim, administrata po e zhvendos fokusin e qeverisë drejt zgjerimit të klinikave më të vogla dhe të lëvizshme të vaksinimit për t’i bërë më të lehta imunizimet në komunitete. Po ashtu ajo po përdor qindra miliona dollarë për të rritur interesimin për vaksinat përmes fushatave të ndryshme.

Shtëpia e Bardhë gjithashtu po harton gjithashtu plane për të nisur vaksinimet në grup moshën 12-15 vjeç. Presidenti Biden po i “sfidon” shtetet për të administruar të paktën një dozë në këtë grupmoshë deri në 4 korrik, me qëllim që sa më shumë adoleshentë të jenë vaksinuar plotësisht deri në fillim të vitit të ardhshëm shkollor.

Ndërsa të rinjtë janë në rrezik shumë më të ulët për komplikacione serioze nga COVID-19a, ata përbëjnë tani pjesën më të madhe të rasteve me viruse të reja.

UASHINGTON (AP) – Ekonomia amerikane u rrit me një ritëm të shpejtë vjetor prej 6.4% tremujorin e fundit – fuqizuar kryesisht nga shpenzimet e konsumatorëve. Ekonomia amerikane tregon kështu fuqinë e saj të nxitur nga ndihma qeveritare dhe rënia e rasteve të koronavirusit që mund të çojnë në përmirësime të mëtejshme të ekonomisë ndërsa vendi del me shpejtësi të pazakontë nga recesioni i shkaktuar nga pandemia.

Produkti i brendshëm bruto i vendit – prodhimi i përgjithshëm i mallrave dhe shërbimeve – u rrit në tremujorin janar-mars nga 4.3% që ishte në tremujorin e fundit të vitit 2020, tregoi të enjten një raport i publikuar nga qeveria. Rritja në periudhën aktuale prill-qershor pritet të jetë akoma më e shpejtë: Disa ekonomistë thonë se mund të arrijë një ritëm vjetor prej 10% ose më shumë, nxitur nga një rritje e numrit të njerëzve që udhëtojnë, që bëjnë pazare, darkojnë dhe vazhdojnë me prirjet e tyre të shpenzimeve.

Qeveria gjithashtu tha të enjten se numri i amerikanëve që kërkuan ndihmë për papunësinë pati një ulje të re javën e kaluar. Megjithëse pushimet nga puna mbeten të larta, ato po lehtësohen në mënyrë të vazhdueshme ndërsa ekonomia po hapet më shumë.

Shifrat e fundit tregojnë për një rimëkëmbje jashtëzakonisht të shpejtë nga recesioni që shkatërroi ekonominë vitin e kaluar si pasojë e koronavirusit dhe u kushtoi dhjetëra miliona amerikanëve vendet e tyre të punës. Ekonomistët thonë se vaksinimet e shumta, rihapja e më shumë bizneseve, shtimi i madh i shpenzimeve federale dhe zgjerimi i vendeve të punës pritet të ndihmojnë në mbështetjen e një rritje të qëndrueshme. Për vitin 2021 në tërësi, ata presin që ekonomia të rritet me afro 7%, e cila do të shënonte rritjen më të shpejtë të një viti kalendarik që nga 1984-a.

Një nga arsyet kryesore për këto pritshmëri janë shpenzimet në nivelin rekord që janë gati të bëhen në ekonomi. Një paketë prej 1.9 trilionë dollarësh që Presidenti Joe Biden miratoi përmes Kongresit në mars siguroi, midis ndihmave të tjera të shpëtimit, 1,400 dollarë pagesa stimuluese për shumicën e të rriturve amerikanë.

Për më tepër, Presidenti Biden po propozon dy plane shtesë shpenzimesh të mëdha: një paketë prej 2.3 trilionë dollarësh për infrastrukturën dhe një investim prej 1.8 trilionë dollarësh për fëmijët, familjet dhe arsimin që presidenti e promovoi të mërkurën në mbrëmje në fjalimin e tij të parë në një seancë të përbashkët të Kongresit.

Politika e normave të ulta të interesit nga Rezerva Federale, e cila ka për qëllim të inkurajojë huamarrjet dhe shpenzimet, gjithashtu ka siguruar një mbështetje të konsiderueshme për ekonominë. Në fakt, ekonomia pritet të rritet aq shpejt sa që disa ekonomistë kanë ngritur shqetësime se mund të nxisë inflacionin.

Kjo pjesërisht, për shkak se kërkesa më e fortë ka shkaktuar pengesa në furnizim dhe mungesë të disa mallrave dhe përbërësve, veçanërisht gjysmëpërçuesve, të cilët janë thelbësorë ndër të tjera për industritë e automjeteve, teknologjisë dhe pajisjeve mjekësore.

Në një konferencë shtypi të mërkurën pas takimit të fundit të Rezervës Federale megjithatë, kreu Jerome Powell përsëriti besimin e tij se çdo rritje e inflacionit do të ishte e përkohshme. Ai tha se Rezerva Federale dëshiron të shohë një rimëkëmbje të konsiderueshme dhe të qëndrueshme të ekonomisë përpara se të mendonte të tërhiqte mbështetjen e saj. Ndërkohë, zoti Powell e bëri të qartë se banka qendrore nuk po shikon mundësinë të fillojë një tërheqje të politikave të saj me norma tepër të ulta të interesit.

Forca e mëkëmbjes së ekonomisë së SHBA ka qenë veçanërisht mbresëlënëse duke pasur parasysh shkallën e dëmit që shkaktoi pandemia duke filluar nga marsi i vitit të kaluar. Me të gjitha bizneset e mbyllura, ekonomia u tkurr me një ritëm vjetor rekord prej 31% në tremujorin prill-qershor të vitit të kaluar përpara se ta rigjallërohej në muajt vijues.

“Ekonomia është në rritje të shpejtë”, tha Sung Won Sohn, profesor i financave dhe ekonomisë në Universitetin Loyola Marymount përpara se të publikohej të enjten raporti i PBB-së. “Ajo po nxitet nga vaksina, e cila është stimuli më i mirë ekonomik që kemi, plus shpenzimet qeveritare masive”.

Në javët e fundit, përfitimet ekonomike janë bërë gjithnjë e më të dukshme. Në mars, punëdhënësit amerikanë shtuan 916,000 vende pune – numri më i madh që nga gushti. Në të njëjtën kohë, ritmi i pushimeve nga puna është zvogëluar, shpenzimet me pakicë janë rritur, prodhimi i brendshëm është rritur dhe besimi i konsumatorit ka arritur pikën më të lartë që nga fillimi i pandemisë.

Raporti i së enjtes i PBB-së tregoi se shpenzimet e konsumatorëve, të cilat përbëjnë më shumë se dy të tretat e ekonomisë amerikane, u rritën me një normë vjetore prej 10.7% në tremujorin e parë, një rritje e rëndësishme pasi shpenzimet ishin ngadalësuar në 2.3% në tremujorin e fundit të vitit të kaluar.

Investimet e biznesit u rritën me gati 10%, duke reflektuar një rritje të shpenzimeve për pajisje. Sektori i strehimit, i cili ka qenë një performues i spikatur vitin e fundit falë niveleve shumë të ulta të interesit, u rrit afërsisht 11% në tremujorin e parë, ende qëndrueshëm, por pak më ulët në krahasim me tremujorin e katërt të vitit të kaluar. VOA

Hetuesit federalë ekzekutuan të mërkurën në Manhatan një urdhër kërkimi në apartamentin e Rudolph Giulianit, ish-kryetar i bashkisë së New York-ut dhe avokat personal i ish-Presidentit Donald Trump, ndërsa hetojnë rreth marrëdhënieve të tij të biznesit me Ukrainën.

Një avokat i zotit Giuliani, Bob Costello, konfirmoi se ishte ekzekutuar një urdhër kërkimi. Midis sendeve të sekuestruara kishte pajisje elektronike, sipas gazetës New York Times.

Prokurorët federalë në Manhatan po hetojnë rreth veprimtarive të zotit Giuliani në Ukrainë.

Zoti Giuliani mohon se është marrë me veprimtari të paligjshme lobimi.

Megjithëse ekzekutimi i urdhrit të kontrollit nuk do të thotë se Giuliani ka kryer vepër penale, ai sinjalizon se hetuesit kanë bindur një gjyqtar për faktin se ata besojnë që ka ndodhur një veprim kriminal dhe se ekzekutimi i urdhërit mund të zbulonte prova për këtë qëllim.

“Ky është një moment i rëndësishëm në hetim,” tha Jessica Levinson, profesore në Fakultetin e Drejtësisë Loyola të Los Anxhelosit.

“Është diçka me rëndësi të ekzekutosh një urdhër kërkimi që lidhet me një avokat për shkak të çështjeve të privilegjit avokat-klient,” tha ajo. “Aq më tepër ekzekutimi i një urdhër-kërkimi ndaj një avokati që ka punuar për ish-presidentin.”

Giuliani, 76-vjeçar, filloi të përfaqësonte ish-Presidentin Trump në prill 2018 në lidhje me hetimin e ish-Prokurorit të Posaçëm Robert Mueller për ndërhyrjen ruse në zgjedhjet presidenciale të 2016-s.

Roli i Giulianit në Uashington ishte kompleks: ish-kryebashkiaku shpesh e shpallte veten konsulent biznesi dhe avokat privat edhe pse gëzonte qasje të jashtëzakonshme në rangjet e larta të pushtetit.

Zoti Giuliani përfundimisht u bë një figurë kryesore në çështjen nëse Presidenti Trump abuzoi me detyrën për përfitime personale politike në marrëdhëniet me Ukrainën.

Puna e tij përfshiu një hetim para zgjedhjeve të vitit 2020 mbi marrëdhëniet e zotit Joe Biden dhe djalit të tij Hunter në Ukrainë. Dy ish bashkëpunëtorët e zotit Giuliani, Lev Parnas dhe Igor Fruman, janë akuzuar për shkelje financiare gjatë fushatës dhe kundravajtje të tjera.

Zoti Giuliani fitoi famë në vitet 1980 si avokat në Manhatan, ku ai çoi në burgimin e krerëve të pesë familjeve të Mafias në Nju Jork.

Më vonë ai mori mjaft vlerësime si “Kryetari i Bashkisë së Amerikës” për përpjekjet e tij për të ndihmuar Qytetin e Nju Jorkut të rimëkëmbej nga sulmet e 11 shtatorit, 2001. Zoti Giuliani kandidoi pa sukses për emërimin presidencial republikan në vitin 2008.

Presidenti Joe Biden po prezanton një paketë gjithëpërfshirëse nismash me vlerë 1.8 trilionë dollarë për familjet amerikane, arsimin, vendet e punës, infrastrukturën, klimën e të tjera, dhe duke deklaruar se “Amerika është përsëri në veprim”. Presidenti Biden po mban fjalimin e parë para dy Dhomave të Kongresit, një ditë para se të mbushen 100 ditë të mandatit të tij.

“Sot kam ardhur të flas për një situatë krize dhe mundësish. Për rindërtimin e vendit, rigjallërimin e ekonomisë dhe fitore në betejën për të ardhmen e Amerikës,” tha presidenti.

Zoti Biden renditi një numër sfidash në fillimet e administratës së tij, përfshirë pandeminë dhe krizën ekonomike të krijuar prej saj si dhe sulmin ndaj Kapitolit më 6 janar.

Presidenti iu drejtua amerikanëve me fjalët “Falë jush, popullit amerikan, përballë pandemisë më të vështirë që kemi ndeshur, kemi kapërcyer problemet logjistike” për të vënë nën kontroll këtë sfidë, duke nënvizuar gjithashtu ndihmat financiare për të mbrojtur amerikanët e goditur financiarisht nga pandemia.

Ai nënvizoi përparimin në fushatën e vaksinimeve, por u bëri thirrje amerikanëve të bëjnë ç’është e mundur për të luftuar virusin që ka shkaktuar mbi 570,000 të vdekur në SHBA dhe ka infektuar më shumë se 32 milionë vetë.

“Ende kemi shumë punë përpara. Mos hiqni dorë nga vigjilenca”.

Presidenti u bëri thirrje amerikanëve të vaksinohen, duke vënë në dukje se të gjithë nga 16 vjeç e sipër kualifikohen për vaksinim aktualisht.

Presidenti foli për përpjekjet e administratës së tij për të rimobilizuar ekonominë, duke thënë se SHBA duhet të fitojnë në konkurrencën me fuqi të tjera si Kina. Ai shtoi se gjatë periudhës së udhëheqjes së tij deri tani, 300,000 vende të reja pune u hapën në ekonominë amerikane.

“Për këtë arsye po bëjmë investime në të ardhmen e ekonomisë amerikane, për të hapur vende pune, për të modernizuar ekonominë, për të ndërtuar ura e rrugë, për të siguruar ujë të pastër duke zëvendësuar tubacionet me përmbajtje plumbi që çdo amerikan të ketë ujë të pastër. Ky proces krijon mijëra vende të reja pune”.

Presidenti foli edhe për nevojën për të modernizuar infrastrukturën për lidhje me internetin, duke njoftuar se kishte caktuar Nënpresidenten Harris të drejtonte këto përpjekje.

“Falë Planit Amerikan të Shpëtimit jemi në rrugën e duhur për të përgjysmuar varfërinë ndër fëmijët amerikanë,” tha presidenti duke folur për nismën e tij për të ndihmuar financiarisht familjet amerikane me fëmijë të vegjël.

Propozime për shpenzime masive për fëmijët, familjet amerikane

Presidenti amerikan Joe Biden po propozon zgjerim të konsiderueshëm të ndihmës federale për fëmijët dhe familjet amerikane në fjalimin e tij të mërkurën.

Presidenti Biden po paraqet detajet e propozimit të tij prej 1.8 trilionë dollarësh në një fjalim të transmetuar nga televizioni në shkallë kombëtare, para 200 ligjvënësve të ulur duke respektuar distancimin fizik, me maska dhe para zyrtarëve kryesorë amerikanë të mbledhur në sallën e Dhomës së Përfaqësuesve.

Normalisht, për një fjalim të tillë do të kishte në sallë 1,600 të pranishëm, por numri po kufizohet ndjeshëm këtë radhë si rezultat i koronavirusit.

Plani përfshin dy vjet çerdhe për fëmijët të paguar nga shteti dhe dy vjet arsim falas në institucione dy vjeçare të arsimit të lartë. Kjo do të mbulohet, sipas planit të presidentit, duke rritur taksat për më të pasurit.

Përveç kësaj, propozimi i Presidentit Biden parashikon akordimin e 225 miliardë dollarëve për të mbështetur familjet amerikane të përballojnë koston e kujdesit për fëmijët dhe pagesa mujore prej të paktën 250 dollarësh për prindërit.

Para fjalimit, Shtëpia e Bardhë i cilësoi planet e presidentit për shpenzimet për familjet dhe arsimin e të rinjve, si dhe propozimin e mëparshëm për projekte në infrastrukturë me vlerë 2.3 trilionë dollar si “investime që ndodhin një herë në një gjeneratë për vendin tonë”.

Këto propozime, nëse miratohen nga Kongresi, do të rezultojnë në një rol dhe angazhim shumë më të madh të qeverisë federale në jetën e amerikanëve. Pjesa më e madhe e republikanëve nuk janë dakord me këtë zgjerim të rolit të qeverisë, megjithëse këto plane nuk janë aq radikale sa ç’kanë kërkuar elementët më progresistë të Partisë Demokrate.

Presidenti po përpiqet të gjejë balancën e vështirë mes kundërshtimit që shprehin republikanët ndaj rritjes së taksave dhe nevojës për të gjeneruar fondet për të paguar koston e nismave të tij federale.

Presidenti demokrat tha se është i gatshëm të diskutojë me të dyja palët në Kongres për hir të arritjes së një marrëveshjeje. Ai tha se më 12 maj do të takohet në Shtëpinë e Bardhë me ligjvënës demokratë dhe republikanë për t’u përpjekur për gjetjen e gjuhës së përbashkët.

Plani i presidentit përfshin 1 miliard dollarë shpenzime për arsimin dhe kujdesin parashkollor për fëmijët si dhe 800 miliardë dollarë për t’u ofruar ulje taksash familjeve me të ardhura më modeste.

Propozime për Reforma Fiskale

Për të paguar për këto plane, Presidenti Biden propozon reforma të sistemit fiskal amerikan. “Plani për Familjet Amerikane” financohet nga rritja e normës së taksave për amerikanët më të pasur nga 37% në 39.6%.

Po ashtu propozimi i tij parashikon dyfishimin e taksës mbi të ardhurat nga investimet për ata amerikanë që bëjnë më shumë se 1 milionë dollarë. Plani i tij për modernizimin e infrastrukturës, sipas parashikimeve të administrates, do të financohet nga rritja e taksave mbi korporatat.

Administrata e Presidentit Biden thotë se propozimet e tij për reforma fiskale synojnë të shpërblejnë punën jo pasurinë dhe “reformimi i kodit fiskal parashikon që të pasurit të luajnë me të njëjtat rregulla si kushdo tjetër”.

Dhuna nga Armë Zjarri

Presidenti Biden bëri thirrje për veprim dypartiak nga Kongresi për të ndalur dhunën me armë zjarri.

Në fjalim, zoti Biden tha se reformat mbi armëmbajtjen gëzojnë mbështetje dërrmuese nga amerikanët, përfshirë ata që zotërojnë armë. “Kjo nuk duhet trajtuar si kauzë e demokratëve apo republikanëve,” tha ai.

Presidenti Biden shpalosi një numër “reformash të arsyeshme” siç i prezantoi ai. Ndër to përfshiheshin kontrolle të përgjithshme të historikut të blerësit dhe ndalimi i armëve të fuqishme të gradës ushtarake si dhe i karikatorëve me kapacitet të lartë. Ai foli edhe për përpjekjet e Departamentit të Drejtësisë për të nxjerrë jashtë ligji “armët fantazmë” për të cilat autoritetet e rendit e kanë të pamundur të zbulojnë zotëruesin.

Presidenti Biden iu drejtua me mesazh amerikanëve që zotërojnë armë apo aktivistëve për të drejtën e armëve që shprehen se çdo kufizim përbën shkelje të së drejtës së armëmbajtjes të sanksionuar me Kushtetutë. “Nuk po ndryshojmë Kushtetutën, po tregohemi të arsyeshëm”.

“Po flasim për armë të prodhuara në kushte artizanale nga një paketë që përfshin udhëzime për prodhimin e tyre. Pjesët që përfshin paketa nuk kanë numër serial. Kur forcat e rendit i gjejnë në skenën e një krimi, e kanë të pamundur të identifikojnë kujt i përket kjo armë. Atyre që blejnë paketa të tilla për të prodhuar një armë në shtëpi nuk u kërkohet të kalojnë kontrollin e historikut. Kushdo, qoftë një kriminel apo një terrorist mund të blinte një paketë të tillë dhe për 30 minuta do të kishte në dorë një armë vdekjeprurëse. Por jo më,” tha presidenti.

Reforma Policore

Presidenti Biden po i bën thirrje Kongresit të miratojë reforma për zbatimin e rendit në emër të afrikano-amerikanit George Floyd, i cili vdiq gjatë arrestit nga një polic i bardhë që e mbajti të mbërthyer me gjurin tek qafa për më shumë se nëntë minuta.

Presidenti tha se reformat gëzojnë mbështetje të gjerë tek amerikanët dhe se republikanët janë “të angazhuar në diskutime produktive” me demokratët.

“Duhet të punojmë së bashku për të gjetur konsensus,” tha zoti Biden. “Ta realizojmë reformën brenda muajit të ardhshëm, para një vjetorit të vdekjes së George Floydit”.

Presidenti demokrat u përshëndet me duartrokitje pa dallim partiak. Pjesëmarrësit në sallë u ngritën në këmbë me entuziazëm ndaj komenteve të tij në mbështetje të policisë kur presidenti tha “pjesa më e madhe e burrave e grave në uniformë u shërbejnë me nder komuniteteve të tyre”.

Por ai shtoi se Kongresi duhet të rikthejë besimin tek forcat e rendit, t’i japë fund racizmit në sistemin e drejtësisë dhe t’u japë kuptim fjalëve të vajzës së zotit Floyd: “Babi ndryshoi botën”.

“Pas shpalljes fajtor të vrasësit të George Floydit, e shohim sa me të drejtë ishin këto fjalë, nëse kemi guximin të veprojmë. Tani kemi rastin të shënojmë përparim të vërtetë,” tha presidenti.

Dhoma e Përfaqësuesve e kontrolluar nga demokratët miratoi këtë vit “Aktin Ligjor George Floyd për Drejtësi në Punën Policore” që synon të ndalë taktikat agresive nga forcat e rendit. Kjo masë nuk është marrë ende në shqyrtim nga Senati.

Politika e Jashtme

Presidenti Biden u zotua të ruajë një prani të fortë ushtarake amerikane në ujërat indo-paqësore dhe premtoi të mbështesë fuqimisht zhvillimin teknologjik dhe tregtinë.

“Kina dhe vende të tjera po na afrohen me shpejtësi. Ne duhet të vazhdojmë zhvillimin dhe të dominojmë në krijimin e produkteve e teknologjive të së ardhmens,” tha ai.

Në një fjali që u përshëndet me duartrokitje të forta, presidenti tha “Nuk ka asnjë arsye që helikat për mullinjtë e erës të mos ndërtohen në Pitsburg (qytet në shtetin amerikan të Pensilvanisë) dhe jo në Pekin”.

Presidenti Biden e ka përmendur në mënyrë të përsëritur konkurrencën me Kinën si sfidën më të madhe të politikës së jashtme amerikane me të cilën ndeshen Shtetet e Bashkuara. Ai dhe demokratët e tjerë si dhe republikanët e opozitës kanë ashpërsuar retorikën ndaj Pekinit.

“Amerika do t’u kundërvihet praktikave të padrejta tregtare që dëmtojnë punëtorët dhe industritë amerikane, si për shembull subvencionet që (u jep Kina) ndërmarrjeve shtetërore si dhe do t’u kundërvihet ndaj vjedhjes së teknologjisë dhe pronës intelektuale,” tha zoti Biden.

Ai tha gjatë fjalimit se ia kishte bërë të qartë Presidentit kinez Xi Jinping se Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të mbajnë një prani të fortë ushtarake në Indo-Paqësor “ashtu siç bëjmë me NATO-n në Evropë, jo për të ndezur konflikte, por për t’i parandaluar”.

Megjithëse nuk ofroi hollësi të reja, Presidenti Biden i kushtoi më tepër vëmendje Kinës se çdo teme tjetër të politikës së jashtme. Fjalimi kryesisht u përqëndrua tek politikat e brendshme.

Presidenti Biden foli edhe për konkurrencën me një tjetër rivale gjeopolitike, Rusinë. Ai tha se ia kishte bërë të qartë Presidentit Putin se ndërhyrjet e Moskës në zgjedhjet amerikane si dhe sulmet kibernetike ndaj institucioneve qeveritare dhe bizneseve amerikane kanë pasoja, por shtoi se Uashingtoni nuk do acarime të marrëdhënieve.

Në një tjetër dëshmi të largimit nga praktika e administratës së mëparshme për të vepruar pa konsultime dhe bashkëpunim me vendet partnere, Presidenti Biden tha se do të punojë ngushtë me aleatët për t’iu përgjigjur kërcënimeve që paraqesin programet bërthamore të Iranit dhe Koresë së Veriut.

Sekretari i Shtetit Antony Blinken paralajmëroi të mërkurën Turqinë dhe të gjithë aleatët e Shteteve të Bashkuara që të mos blejnë armë të tjera ruse, duke thënë se kjo mund të sjellë më shumë sanksione.

Marrëdhëniet SHBA-Turqi janë tensionuar për çështje që variojnë nga blerja nga Turqia e sistemeve ruse të mbrojtjes ajrore S-400, për të cilat Ankaraja u vu në shënjestër të sanksioneve amerikane, tek mosmarrëveshjet për politikën ndaj Sirisë, të drejtat e njeriut dhe një padi gjyqësore amerikane ndaj Halkbank, ku shteti turk ka shumicën e aksioneve.

“Është gjithashtu shumë e rëndësishme në të ardhmen që Turqia, dhe kjo vlen edhe për të gjithë aleatët e SHBA, të shmangin blerjet e armatimit rus, duke përfshirë edhe S-400 të tjera”, tha sekretari Blinken gjatë një konference virtuale në Qendrën e Shtypit të Huaj në Uashington.

“E përsëris, çdo transaksion i rëndësishëm me entitetet ruse të mbrojtjes mund t’i nënshtrohet ligjit CAATSA, dhe kjo përveç sanksioneve që tashmë janë vendosur,” tha ai, duke iu referuar Aktit të Kundërveprimit ndaj Kundërshtarëve të Amerikës përmes Sanksioneve, i cili është krijuar për të shkurajuar vendet e ndryshme që të mos blejnë pajisje ushtarake nga rivali i NATO-s.

Zoti Blinken tha gjithashtu se duke pasur parasysh pikëpamjet gjerësisht të njohura të Presidentit Joe Biden, deklarata e tij e së shtunës se masakrat kundër armenëve në Perandorinë Osmane në vitin 1915 janë gjenocid, nuk ishte aspak e papritur.

Zëdhënësi i Presidentit të Turqisë tha të dielën se deklarata e zotit Biden ishte “thjesht skandaloze” dhe se Turqia do të kundër përgjigjej gjatë muajve të ardhshëm./ZiA

Shtetet e Bashkuara mbeten të angazhuara në mbështetje të vendeve të Ballkanit Perëndimor në rrugën e tyre të integrimit evropian dhe antarësimit në institucione kyçe evropiane dhe auroatlantike, thuhet në një deklaratë të zëdhënësit të Departamentit të Shtetit, Ned Price.

Në të, zëdhënësi nënvizon se Uashingtoni vazhdon të punojë me vendet e rajonit dhe partnerët e tij evropianë për të çuar përpara reformat në qeverisje, shtetin ligjor si dhe përpjekjet anti-korrupsion, si dhe për të mbështetur median e pavarur dhe një shoqëri civile energjike që do të forcojnë perspektivat evropiane të rajonit dhe do të avancojnë synimet afat-gjata për një Evropë të plotë, të lirë dhe në paqe.

“Ne jemi të angazhuar të ndihmojmë vendet e Ballkanit Perëndimor të thellojnë partneritetet e tyre ekonomike, të arrijnë objektivat klimatike, t’i bëjnë rezistencë manipulimeve energjetike nga Rusia duke zhvilluar një sistem të larmishëm burimesh të energjisë së pastër, si dhe të luftojnë korrupsionin dhe krimin e organizuar. Ne gjithashtu duam të ndihmojmë rajonin drejt begatisë dhe rritjes ekonomike, ndërkohë që mbrohet infrastruktura dhe industritë e tij nga praktikat kebërëse të Kinës,” thuhet në deklaratë.

Deklarata ndalet edhe tek partneriteti në fushën e mbrojtjes dhe sigurisë në hapësirë me vendet e rajonit, “përfshirë me anëtaret më të reja të NATO-s, Malin e Zi dhe Maqedoninë e Veriut”. Zëdhënësi thekson më tej synimet e Shteteve të Bashkuara për ta thelluar këtë bashkëpunim përmes stërvitjeve, manovrave ushtarake, misioneve të përbashkëta ddhe prokurimeve.

“Përshëndesim përparimin që kanë bërë Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut në reforma me rëndësi kritike dhe vazhdojmë të mbështesim hapjen e negociatave për antarësim në BE me dy vendet në qershor”.

Deklarata vijon më tej se “Shtetet e Bashkuara mbeten të gatshme të mbështesin përpjekjet për një marrëveshje detyruese, gjithëpërfshirësie për normalizimin e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë, të bazuar tek njohja e ndërsjelltë, e cila të shërbejë si themel për bashkëpunim dhe begati të qëndrueshme”. Në dokument, zëdhënësi Price shpreh mbështetjen e Shteteve të Bashkuara për dialogun me ndërmjetësimin e BE-së dhe u bën thirrje palëve të riangazhohen në proces me një frymë të nevojës urgjente për të adresuar temat teknike dhe politike. “Ne do të punojmë me Serbinë dhe Kosovën për të zbatuar Angazhimet e Uashingtonit në mbështetje të synimeve për normalizim të plotë,” thuhet në deklaratë.

Zëdhënësi Price shton më tej se SHBA po punojnë me komunitetin ndërkombëtar për të mbështetur Bosnje-Hercegovinën të vazhdojë reforma, përfshirë reformat elektorale, të cilat do t’i sjellin statusin e kandidates për antarësim në BE.

Zyra e Përfaqësuesit të Lartë për Bosnje Hercegovinën, e krijuar 25 vjet më parë përmes Marrëveshjes së Dejtonit, ka dhënë një kontribut të madh për paqen dhe stabilitetin në këtë vend, thuhet në deklaratë. “Ne vazhdojmë të mbështesim rolin e rëndësishëm të Përfaqësuesit të Lartë dhe përpjekjet e tij për axhendën 5+2 (me 5+2 objektiva), duke e vënë theksin edhe më shumë tek anti-korrupsioni si çelësi i forcimit të sundimit të ligjit”.

“Siç e kemi parë, spekulimet e panevojshme kohët e fundit për ndryshim kufijsh në Ballkan në bazë të linjave etnike kërcënojnë të sjellin destabilitet në rajon dhe zgjojnë jehonën e tensioneve të mëparshme. Një e ardhme e stabilizuar, e begatë për Ballkanin Perëndimor duhet të bazohet tek qeverisja e mirë, sundimi i ligjit, demokracia shumetnike dhe respekti për të drejtat e njeriut dhe liritë themelore,” thuhet në deklatën e zëdhënësit të Departamentit amerikan të Shtetit, Ned Price.