Departamenti amerikan i Shtetit urdhëroi të dielën largimin e pjesëtarëve të familjeve të personelit të ambasadës së Shteteve të Bashkuara në Kiev dhe autorizoi largimin vullnetar të punonjësve amerikanë, për shkak të kërcënimit të vazhdueshëm nga veprimet ushtarake ruse kundër Ukrainës.

Departamenti i Shtetit gjithashtu po u kërkon qytetarëve amerikanë në Ukrainë që të shqyrtojnë largimin nga vendi, qoftë duke përdorur udhëtimet komerciale apo mundësitë tjera private.

Departamenti i Shtetit ripublikoi paralajmërimin e nivelit të 4-të për udhëtimet në Ukrainë, në të cilin thuhet; “mos udhëtoni në Ukrainë për shkak të kërcënimeve të shtuara nga veprimet ushtarake ruse dhe COVID-19-tës”. Më parë, paralajmërimi i udhëtimit kishte qenë gjithashtu në nivelin e 4-të, për shkak të situatës me COVID-19.

Departamenti i Shtetit ripublikoi gjithashtu një paralajmërim të dielën mbrëma në lidhje me udhëtimet në Rusi; “mos udhëtoni në Rusi për shkak të tensionit të vazhdueshëm përgjatë kufirit me Ukrainën, mundësive për keqtrajtim ndaj qytetarëve amerikanë, aftësisë së kufizuar të ambasadës për të ndihmuar qytetarët amerikanë në Rusi, COVID-19-tës dhe kufizimeve të lidhura me hyrjen, terrorizmit, keqtrajtimeve nga zyrtarët e sigurisë së qeverisë ruse dhe zbatimit arbitrar të ligjit vendor”.

I pyetur për kohën e këtyre veprimeve, të dielën në mbrëmje në Uashington, një zyrtar i lartë i Departamentit të Shtetit u tha gazetarëve se ato janë lëshuar në sfondin e raporteve se Rusia po planifikon një veprim të rëndësishëm ushtarak kundër Ukrainës.

Zyrtari i Departamentit të Shtetit tha se kushtet e sigurisë, veçanërisht përgjatë kufijve të Ukrainës, në Krimenë e pushtuar nga Rusia dhe në Ukrainën lindore të kontrolluar nga Rusia, janë të paparashikueshme dhe mund të përkeqësohen shumë shpejt.

Zyrtari tha se presidenti Joe Biden ka thënë se një pushtim ushtarak rus i Ukrainës mund të ndodhë në çdo kohë dhe nëse ndodhë një gjë e tillë, ambasada e Shteteve të Bashkuara në Kiev do të kishte mundësi të kufizuara për të ndihmuar amerikanët që mund të duan të largohen nga vendi.

Zyrtarët e Departamentit të Shtetit, që folën me gazetarët, nuk pranuan të japin ndonjë vlerësim për numrin e amerikanëve që punojnë në ambasadën në Kiev, ose për numrin e amerikanëve që jetojnë në Ukrainë.

Zyrtarët e Departamentit të Shtetit thanë se këto urdhra po merren si një “masë paraprake e kujdesshme”, e cila në asnjë mënyrë nuk pengon mbështetjen amerikane për qeverinë e Ukrainës dhe se ambasada e Shteteve të Bashkuara në Kiev, do të vazhdojë të funksionojë.

Departamenti i Shtetit u kërkoi, gjithashtu, të gjithë qytetarëve amerikanë në Ukrainë, që të plotësojnë një formular në internet, në mënyrë që Departamenti i Shtetit të mund të komunikojë më mirë me ta, duke thënë se kjo është veçanërisht e rëndësishme për qytetarët që planifikojnë të qëndrojnë në Ukrainë.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, paralajmëroi Rusinë të dielën se Uashingtoni i di “të gjitha taktikat dhe teknikat” që Moska mund të përdorë për të minuar qeverinë ukrainase, por do të vazhdojë të angazhohet në bisedime diplomatike, me shpresën për të lehtësuar tensionet në Evropën Lindore.

“Sigurisht, ka mundësi që rusët nuk janë aq sa të duhet të angazhuar në diplomaci dhe se diplomacia mund të mos ndikojë në vendimin e tyre përfundimtar, nëse do të pushtojnë apo do të ndërhyjnë në një mënyrë a një tjetër, në Ukrainë”, tha zoti Blinken, për rrjetin televiziv NBC. “Por ne kemi përgjegjësi për të vazhduar rrugën diplomatike, duke shkuar sa më larg të mundemi, sepse është mënyra më e përgjegjshme për t’i dhënë fund kësaj situate”, shtoi ai.

Në një intervistë më emisionin “State of the Union” të rrjetit CNN, sekretari Blinken përjashtoi mundësinë e vendosjes së menjëhershme të sanksioneve të ashpra ekonomike ndaj Moskës, të cilat Shtetet e Bashkuara janë zotuar t;i vendosin nëse presidenti rus Vladimir Putin, pushton Ukrainën. Rusia ka grumbulluar 127,000 trupa pikërisht përgjatë kufirit të saj me Ukrainën, një ish-republikë sovjetike.

“Nëse ato vendosen tani”, tha sekretari Blinken për sanksionet e mundshme, “humbasin ndikimin e tyre parandalues”.

Senatori republikan, Joni Ernst nga Iowa, duke folur pas sekretarit Blinken në CNN, kritikoi administratën e presidentit Joe Biden për qasjen ndaj Rusisë.

“Sanksionet duhet të vendosen tani”, tha senatori Ernst. “Presidenti Putin e kupton vetëm forcën. Ne duhet të jemi të vendosur”.

Sekretari Blinken nuk pranoi të komentojë mbi një raport të agjencive britanike te zbulimit se Moska po kërkonte të zëvendësojë qeverinë e Ukrainës me një administratë pro-ruse. Moska e hodhi poshtë një pretendim të tillë.

“Dezinformata e përhapur nga ministria e Jashtme britanike, është dëshmi se janë vendet e NATO-s, të udhëhequr nga anglo-saksonët, ato që po përshkallëzojnë tensionet rreth Ukrainës”, tha zëdhënësja e ministrisë së Jashtme ruse, Maria Zakharova, në një postim ne rrjetin Telegram. “Ne i bëjmë thirrje ministrisë së Jashtme britanike, t’u jap fund veprimtarive provokuese, t’i jap fund përhapjes së marrëzive”, tha ajo.

Rusia ka paraqitur disa kërkesa ndaj Shteteve të Bashkuara, përfshirë ndalimin e zgjerimit të NATO-s drejt lindjes dhe një zotim se Ukraina nuk do t’i bashkohet aleancës ushtarake perëndimore, gjë që Uashingtoni e ka cilësuar të papranueshme.

*Disa pjesë për këtë artikull u morën nga agjencia e lajmeve Associated Press,

Sipas një ankete të fundit, miratimi i punës së Presidentit Biden ra në nivelin më të ulët të presidencës së tij këtë javë, ndërsa amerikanët duken gjithnjë e më të lodhur nga pandemia e COVID-it dhe ndikimi i saj mbi ekonominë.

Nëse republikanët marrin shumicën e kongresit më 8 nëntor, agjenda legjislative e Presidentit Biden mund të dështonte.

Ambasadori amerikan në Organizatën për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë, Michael Carpenter, tha se Kosova dhe Serbia duhet të sigurojnë që qytetarët e të dyja vendeve të jenë në gjendje të ushtrojnë të drejtën e tyre të votës, ndërsa nënvizoi se është e drejtë sovrane e Kosovës të përcaktojë kushtet në të cilat shtete tjera sovrane mund të organizojnë zgjedhje në territorin e saj.

Ambasadori Carpenter i bëri këto komente duke folur rreth referendumit për ndryshimet kushtetuese që u zhvillua në Serbi më 16 janar, por i cili nuk u lejua të mbahej në zonat e banuara me shumicë serbe në Kosovë.

Ai tha se Shtetet e Bashkuara e mirëpresin referendumin në Serbi në të cilin u miratuan ndryshimet kushtetuese që kanë të bëjnë me reformën në sistemin e drejtësisë.

Para referendumit, Shtetet e Bashkuara iu bashkuan partnerëve evropianë duke u bërë thirrje të gjithë qytetarëve serbë që të marrin pjesë, tha ai.

“Le të jemi të qartë për qëndrimin e Shteteve të Bashkuara për të drejtën e Kosovës si shtet i pavarur dhe sovran që të përcaktojë kushtet me të cilat do të zhvilloheshin zgjedhjet e shteteve të tjera sovrane në territorin e saj. Ne kishim shpresuar se qeveria e Kosovës do të vazhdonte praktikën e mëhershme të lejimit të OSBE-së për të grumbulluar fletëvotimet e votuesve që jetojnë në Kosovë, por ajo zgjodhi të mos e bëjë këtë”, tha ambasadori Carpenter.

Ambasadori amerikan tha se do të diskutohet me qeverinë e Kosovës dhe qeverinë e Serbisë për t’u siguruar që “qytetarët, të cilët banojnë në Kosovë dhe Serbi, të jenë në gjendje të ushtrojnë të drejtën për të marrë pjesë në zgjedhjet e vendit të tyre dhe duke vepruar kështu, të jenë në gjendje të përcaktojnë të ardhmen e tyre evropiane”.

Ai tha se është për keqardhje që Kosova nuk është anëtare e OSBE-së “dhe për këtë arsye nuk është në gjendje të flasë vetë sot. Mezi presim ditën kur Kosova të jetë shtet pjesëmarrës i kësaj organizate dhe kjo mund të ndodhë”, tha ai, duke nënvizuar thirrjet që qeveritë e të dyja vendeve “të përmbahen nga veprimet dhe retorika që rrisin tensionet dhe të angazhohen në mënyrë konstruktive në bisedimet e lehtësuara nga Bashkimi Evropian. Është e rëndësishme që të dyja qeveritë të arrijnë përparim drejt një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse që rrit qëndrueshmërinë rajonale”, tha ambasadori amerikan.

Autoritetet në Kosovë nuk lejuan mbajtjen e referendumit të Serbisë me gjithë thirrjet e diplomatëve perëndimorë, duke theksuar se ai bie ndesh me Kushtetutën e Kosovës.

Autoritetet thanë se qytetarët serbë, me shtetësi të dyfishtë, mund të votojnë përmes postës apo zyrës ndërlidhëse të Serbisë në Prishtinë.

Kosova, nuk e ka penguar pjesëmarrjen e serbëve lokal në zgjedhjet e Serbisë, por autoritetet thonë se ka dallim ndërmjet zgjedhjeve dhe çështjeve të brendshme të një vendi, siç është referendumi i së dielës në Serbi.

Në fillim të muajit prill Serbia pritet të mbajë zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare. Institucionet e Kosovës kanë paralajmëruar se nuk do të lejojnë mbajtjen e tyre brenda territorit të Kosovës.

Beogradi vazhdon të kundërshtojë pavarësinë e Kosovës që u shpall në shkurt të vitit 2008 me mbështetjen e Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Evropian, por është përfshirë në një proces bisedimesh për normalizimin e marrëdhënieve në shkëmbim të integrimeve evropiane.

BERLIN – Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken paralajmëroi të enjten se do të ketë një përgjigje “të shpejtë dhe të ashpër” nga Shtetet e Bashkuara dhe vendet aleate, nëse Rusia dërgon forca ushtarake në Ukrainë.

Komentet e zotit Blinken në Berlin duket se përfaqësojnë një tjetër përpjekje për të qartësuar ndonjë konfuzion të mundshëm për pozicionin e Shteteve të Bashkuara dhe vendeve aleate të NATO-s, pasi Presidenti Joe Biden u kritikua gjerësisht për frazën se “një ndërhyrje e vogël” nga Rusia do të merrte një përgjigje më të ulët.

“Nëse forcat ushtarake ruse kalojnë kufirin ukrainas dhe kryejnë akte të reja agresioni ndaj Ukrainës, ato do të marrin një përgjigje të shpejtë, të ashpër dhe të bashkuar nga Shtetet e Bashkuara, aleatët dhe partnerët tanë”, tha Sekretari Blinken gjatë një konference për shtyp me homologen e tij gjermane.

Në vazhdim, Sekretari Blinken e akuzoi Rusinë se po rrezikon themelet e rendit botëror me grumbullimin e rreth 100 mijë forcave ushtarake pranë kufirit me Ukrainën. Ai tha se Rusia duhet të përballet me një përgjigje të koordinuar dhe të ashpër globale në rast se pushton Ukrainën.

Paralajmërimi i ashpër u bë nga Berlini, qyteti dikur i ndarë që ishte bërë simbol i Luftës së Ftohtë mes Lindjes dhe Perëndimit. Sekretari Blinken përgatitet të takohet të premten në Gjenevë me Ministrin e Jashtëm rus Sergey Lavrov, në kuadrin e përpjekjeve për të ulur tensionet që nuk duket se do të jenë të suksesshme.

“Çështjet me të cilat po përballemi janë të vështira, dhe zgjidhja e tyre nuk do të bëhet me shpejtësi”, tha Sekretari Blinken. “Sigurisht që nuk pres t’i zgjidhim nesër në Gjenevë”.

Sekretari Blinken tha se veprimet e Rusisë kundër Ukrainës janë një përpjekje për të përmbysur normat ndërkombëtare dhe janë vetëm shkelja më e fundit ndër disa të tilla që Moska ka ndërmarrë në kundërshtim me traktate, marrëveshje dhe angazhime të tjera të panumërta ndërkombëtare, në dëm të sovranitetit dhe integritetit territorial të vendeve të tjera.

“Nëse i lejojmë Rusisë t’i shkelë këto parime pa u ndëshkuar, kjo do të na tërhiqte të gjithëve pas në kohëra shumë më të rrezikshme dhe të pasigurta, kur ky kontinent, dhe ky qytet, ishin të ndarë më dysh, të ndarë me tokë asnjëanëse në mes ku patrullonin ushtarë, me kërcënimin e një lufte frontale që luhatej mbi jetën e të gjithëve”, i tha Sekretari Blinken audiencës në Akademinë e Shkencave Berlin-Brandenburg. “Do t’i dërgonte gjithashtu mesazhin të tjerëve në mbarë botën se këto parime nuk janë të paprekshme”.

“Ne nuk do t’i trajtojmë parimet e sovranitetit dhe integritetit territorial si të negociueshme”, tha ai, duke shtuar se situata është “më e madhe se thjesht një konflikt midis dy vendeve, dhe më e madhe se një përplasje midis Rusisë dhe NATO-s. Është një krizë me pasoja globale. Dhe kërkon vëmendje dhe veprim global”.

Fjalimi u mbajt pasi Sekretari Blinken dhe kryediplomatët e Britanisë, Francës dhe Gjermanisë u takuan në Berlin për të projektuar një front të përbashkët përballë Rusisë, të shqetësuar se ajo mund të jetë duke planifikuar pushtimin e Ukrainës. Një ditë më parë, ai u takua në Kiev me presidentin ukrainas për të diskutuar rreth këtij rreziku.

Presidenti Biden tha të mërkurën se ai mendon se Moska do ta pushtojë Ukrainën dhe paralajmëroi Presidentin rus Vladimir Putin se nëse vepron kështu, vendi i tij do të paguajë “një çmim të lartë” në jetët e humbura, si dhe një përjashtim të mundshëm nga sistemi bankar global.

Por, Presidenti Biden shkaktoi gjithashtu ankth për vendet aleate kur tha se përgjigja ndaj një pushtimi rus “do të varet nga veprimet”. Ai foli për situatën “nëse do të kishte një ndërhyrje të vogël dhe atëherë do të përfundonim duke debatuar se çfarë duhet të bëjmë dhe çfarë jo, etj.”.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy është ndër personat që shprehën shqetësimin. “Duam t’u kujtojmë fuqive të mëdha se nuk ka ndërhyrje të vogla dhe vende të vogla. Ashtu siç nuk ka viktima të pakëta dhe pak zi për humbjen e njerëzve të dashur”, shkruajti ai në Twitter.

Sekretari Blinken u përpoq të theksojë të enjten se Shtetet e Bashkuara dhe vendet aleate janë të bashkuara përballë veprimeve të Moskës, duke vënë në dukje se diplomatët amerikanë kanë mbajtur mbi 100 takime me aleatët gjatë javëve të fundit “për t’u siguruar që po flasim dhe veprojmë së bashku me një zë kur bëhet fjalë për Rusinë”.

“Ky unitet na jep fuqi, një fuqi që mund të them se Rusia nuk e ka dhe nuk mundet ta arrijë”, tha ai. “Prandaj ne ndërtojmë aleanca dhe partneritete vullnetare. Kjo është edhe arsyeja pse Rusia përpiqet me papërgjegjshmëri të na përçajë”.

Rusia ka mohuar se po planifikon një pushtim dhe madje akuzoi të enjten Perëndimin se po planifikon provokacione në Ukrainë, duke përmendur dërgesat e armatimeve në këtë vend nëpërmjet avionëve të transportit ushtarak britanik gjatë ditëve të fundit.

Zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme ruse Maria Zakharova aludoi se kur Ukraina dhe Perëndimi flasin për një sulm të afërt rus synojnë të fshehin “organizimin e provokimeve të tyre në shkallë të gjerë, përfshirë ato të natyrës ushtarake”.

Rusia kërkon disa garanci sigurie, ndër to edhe ndalimin e përhershëm të anëtarësimit të Ukrainës në NATO, anëtarësi të cilën Kievi e aspiron, si dhe heqjen e pjesës më të madhe të pranisë ushtarake amerikane dhe të vendeve aleate nga Evropa Lindore.

Shtetet e Bashkuara dhe vendet partnere evropiane thonë se janë të gatshme të shqyrtojnë ndërmarrjen e gjesteve më pak dramatike, por se kërkesat ruse nuk mund të shtrohen për diskutim dhe se zoti Putin e di se ato janë të parealizueshme. Vetë kjo shërben si provë për motivimin e fshehur nga zoti Putin, tha Sekretari Blinken.

“Deri më tani, gjestet tona të bëra në mirëbesim janë refuzuar, pasi realisht kjo krizë nuk ka të bëjë në radhë të parë me armatime apo baza ushtarake”, tha ai. “Ka të bëjë me sovranitetin dhe vetëvendosjen e Ukrainës dhe vendeve të tjera në periudhën pas-sovjetike. Në thelb ka të bëjë me refuzimin e Rusisë të një Evrope të pas Luftës së Ftohtë, e cila është e plotë dhe e lirë”.

Mes shqetësimeve se zoti Putin nuk do të ndikohet nga kërcënimet për sanksione dhe se një pushtim nuk do të pritet me përgjigjen e fortë ndërkombëtare që Shtetet e Bashkuara besojnë se meriton, Sekretari Blinken i bëri një thirrje të drejtpërdrejtë popullit rus që të kundërshtojë çdo ndërhyrje të mundshme.

“Ju e meritoni një jetë me siguri dhe dinjitet, si të gjithë popujt kudo, dhe askush – as Ukraina, as Shtetet e Bashkuara, as vendet e NATO-s – nuk po përpiqen ta vënë këtë gjë në rrezik. Por ajo çfarë kërcënon vërtet sigurinë tuaj, është një luftë e pakuptimtë me fqinjët tuaj në Ukrainë, me të gjitha kostot që e shoqërojnë – mbi të gjitha, për të rinjtë që do të rrezikojnë apo do të japin jetën e tyre për këtë”, tha Sekretari Blinken.

Shtetet e Bashkuara dhe vendet aleate të NATO-s përballen me një detyrë të vështirë me krizën në Ukrainë. Presidenti Biden tha se nuk synon të dërgojë njësi luftarake në rast të një pushtimi të mëtejshëm nga Rusia. Por, ai mund të vendosë për një sërë opsionesh ushtarake më pak dramatike, e megjithatë të rrezikshme, si mbështetjen e një rezistence pas pushtimit të Ukrainës.

Logjika për të mos u bërë pjesë drejtpërdrejt në një luftë Rusi-Ukrainë është e thjeshtë. Shtetet e Bashkuara nuk kanë ndonjë detyrim që buron nga ndonjë traktat me Ukrainën, dhe një luftë me Rusinë do të ishte një risk i jashtëzakonshëm. Por, edhe nëse bëhet më pak se ç’duhet, mbart gjithashtu rreziqe.

CIA thotë se diplomatët amerikanë, që u prekën nga dhimbje të forta, të pashpjegueshme koke, nga ajo që është quajtur “sindroma e Havanës”, nuk ishin vënë në shënjestër nga ndonjë shtet i huaj, sipas njoftimeve të shtypit amerikan.

Njoftimi i referohet një numri zyrtarësh me njohuri mbi një raport të fundit të CIA-s mbi këto simptoma, që u shfaqën për herë të parë në vitin 2016 në Kubë, ku diplomatë amerikanë dhe kanadezë, u ankuan për dhimbje të fuqishme koke dhe ndoshta edhe dëmtim në tru, pas dëgjimit të tingujve me ton të lartë.

Më pas, edhe diplomatë të tjerë dhe zyrtarë të shërbimeve të zbulimit, në vende të tjera, si Australi, Austri, Kinë, Kolumbi, Gjermani dhe Rusi, janë ankuar për të njetat simptoma.

Raporti i CIA-s nuk e përjashton mundësinë e përfshirjes së një shteti të huaj në rreth 20 raste, që kanë mbetur ende pa shpjegim dhe janë duke u hetuar.

Por në qindra raste të tjera, që mund të kenë patur simptoma të njejta, CIA thotë se ka gjetur arsye të tjera për shkakun e simptomave.

Disa zyrtarë në të kaluarën kanë spekulluar se shkaku i incidenteve mund të kishte qënë një sulm me mikrovalë nga Rusia, por shkencëtarët kanë shprehur dyshime rreth kësaj teorie.

CIA thekson se raporti përmban gjetje paraprake dhe nuk është përfundimtar.

Disa prej diplomatëve të prekur kanë shprehur pakënaqësi me raportin dhe thonë se vlerësimi i CIA-s nuk mund të jetë fjala përfundimtare në këtë çështje.

Drejtori i CIA-s, William Burns, citohet të ketë thënë se “ndërsa raporti ka arritur në disa përfundime domethënëse, ne nuk kemi përfunduar së hetuari”.

Komiteti për Mbrojtjen e Gazetarëve, me qendër në Nju Jork, një nga organizatat më të rëndësishme për median në botë, ka reaguar për dhunën që u ushtrua mbi gazetarët më 8 janar.

KMG kërkon që të ketë një hetim të plotë dhe të shpejtë për sulmet e policisë mbi gazetarët që po mbulonin protestën.

“Autoritetet shqiptare duhet të hetojnë me shpejtësi dhe në tërësi sulmet e policisë mbi gazetarët që po mbulonin një demonstratë së fundmi. Përgjegjësit duhet të dalin para ligjit dhe duhet të sigurohet që reporterët të mund të mbulojnë ngjarjet me interes publik pa frikën e lëndimit,” thuhet në deklaratë.

Më tej, KMG thekson se gazetarët u sulmuan me gaz lotsjellës dhe topa uji.

“Gazetarët në Shqipëri duhet të jenë në gjendje që të mbulojnë protestat pa frikën se do të sulmohen nga policia,” tha nga Nju Jorku Gulnoza Said, koordinatore e programit të KMG për Europën dhe Azinë Qendore.

“Autoritetet shqiptare duhet të hetojnë përdorimin e gazit lotsjellës dhe topave të ujit ndaj gazetarëve që mbuluan një demonstratë në Tiranë dhe të sigurojnë që oficerët përgjegjës të mbajnë përgjegjësi”.

KMG thotë se ka kontaktuar Ministrinë e Brendshme të Shqipërisë, e cila mbikëqyr policinë, por nuk ka marrë asnjë reagim.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken ka thënë se shpreson që të rikthehet momentumi në procesin e dialogut mes Kosovës dhe Serbisë, dhe që Kosova të mbështetë zotimet paraprake.

Ai e ka bërë këtë deklaratë në një letër drejtuar kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, ka njoftuar Qeveria e Kosovës më 13 janar.

Blinken ka thënë se SHBA-ja pret të bashkëpunojë me Kosovën në fushën e sundimit të ligjit, mbrojtjen e të drejtave të minoriteteve, nxitjen e rritjes ekonomike dhe arritjen e marrëveshjes mes Kosovës dhe Serbisë, me fokus në njohjen e ndërsjellë.

Sipas Sekretarit amerikan, natyra e pazgjidhur e marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë mbetet pengesë për anëtarësimin dhe integrimin e plotë në institucionet evropiane dhe euro-atlantike.

“Besojmë që dialogu i ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian mbetet forumi më i mirë për normalizimin e negociatave ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës dhe ne koordinohemi nga afër me partnerët tanë në BE për këtë qëllim”, ka thënë ai përmes letrës.

Blinken mes tjerash ka bërë thirrje për shmangie të veprimeve dhe retorikës që mund t’i rrisë tensionet.

Dialogu mes Kosovës dhe Serbisë, me ndërmjetësim të Bashkimit Evropian, ka nisur më 2011 në Bruksel.

Më 2021, në kuadër të dialogut janë zhvilluar vetëm dy takime të nivelit të lartë mes kryeministrit Kurti dhe presidentit serb, Aleksandar Vuçiq.

Marrëveshje për energjinë dhe të pagjeturit

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, ka thënë se marrëdhënia mes Shteteve të Bashkuara dhe Kosovës është e rrënjosur në vlerat e përbashkëta demokratike.

Përveç dialogut, Blinken ka bërë thirrje për vëmendje të shtuar në arritjen e marrëveshjes për energji në veri të Kosovës dhe për avancimin e qëllimeve të përbashkëta në lidhje me personat e pagjetur.

“Është në interes të Kosovës që këto çështje të zgjidhen dhe të çojnë drejt një zgjidhjeje kompromisi në planin afatshkurtër, e që të mund të shërbejnë si bazë për progresin e mëtejshëm drejt normalizimit gjithëpërfshirës”, ka thënë ai.

Për 18 vjet me radhë, nga 1999 deri më 2017, rryma e shpenzuar nga banorët e katër komunave me shumicë serbe (Mitrovicë e Veriut, Leposaviq, Zveçan dhe Zubin Potok), u është faturuar konsumatorëve të viseve të tjera të Kosovës dhe faturat për komunat në veri ishin për 3.5 për qind më të shtrenjta.

Por, pas ankesave të shumta, Gjykata e Apelit në fund të vitit 2017 kishte vendosur që kjo praktikë të pezullohet sepse ishte joligjore.

Ndërkohë, Gjykata Themelore në Prishtinë më 11 tetor 2021, në bazë të padisë së ushtruar nga institucioni i Avokatit të Popullit, ka detyruar Zyrën e Rregullatorit për Energji Elektrike (ZRRE) që të obligojë Shërbimin e Shpërndarjes së Energjisë Elektrike (KEDS) për kthimin e mbi 40 milionë eurove për qytetarët e Kosovës, të cilët në periudhën nga 2012-2017 kanë paguar rrymën e konsumatorëve në katër komunat e veriut të Kosovës me shumicë serbe.

Nga dhjetori i vitit 2017 e deri në fund të vitit të kaluar, 40 milionë euro vlerësohet vlera e energjisë së tërhequr nga sistemi inter-konektiv për mbulimin e humbjeve për pjesën veriore të Kosovës, është thënë në një përgjigje nga Operatori i Sistemit, Transmisionit dhe Tregut të Energjisë Elektrike të Kosovës (KOSTT) dhënë në muajin prill për Radion Evropa e Lirë. Kjo kompani është publike me 100 për qind të aksioneve shtetërore.

Hovenier dhe Escobar, zërat e SHBA-së në Kosovë

Ai ka përmendur edhe se Kosova ka strehuar përkohësisht refugjatët afganë – me kërkesë të SHBA-së – të cilët janë evakuuar pas përfundimit të misionit ndërkombëtar në Afganistan.

Sipas tij, vendosja e përbashkët e Forcës së Sigurisë së Kosovës me ushtrinë e SHBA-së në Kuvajt, vë në pah kapacitetin në rritje të Kosovës për të kontribuuar në sigurinë globale.

Blinken ka përmendur në letër edhe ambasadorin e ri amerikan në Kosovë, Jeffrey Hovenier dhe përfaqësuesin e posaçëm të SHBA-së për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, si persona që mund t’i ndihmojnë Kosovës që të adresojë çështjet e përmendura.

Hovenier pason Philip Kosnettin në postin e ambasadorit në Kosovë.

Hovenier është diplomat karriere i shërbimit të jashtëm amerikan, i cili ka qenë pjesë e stafit të të dërguarit të posaçëm të Kombeve të Bashkuara për statusin e Kosovës.

Mandati i ambasadorit të SHBA-së në Prishtinë është tre vjet.

Ghislaine Maxwell është shpallur fajtore për rekrutim dhe trafikim të vajzave të reja, të cilat janë abuzuar nga financieri i ndjerë amerikan, Jeffrey Epstein.

Maxwell, 60-vjeçare është shpallur fajtore për pesë nga gjashtë akuzat, me të cilat është përballur – duke përfshirë atë për trafikim seksual të të miturave.

Vendimi është marrë pas pesë ditësh gjykimi në Nju Jork.

Kjo nënkupton se ajo mund të kalojë pjesën tjetër të jetës mbrapa grilave.

Në procesin gjyqësor kundër saj kanë marrë pjesë katër gra, të cilat kanë thënë se janë abuzuar nga Epsteini në periudhën 1994-2004.

Maxwell nuk ka shfaqur shumë emocione teksa i është lexuar vendimi, vetëm se e ka lagur fytyrën me ujë.

Ekipi i saj ligjor ka thënë se veçse ka nisur të punojë për apelim të vendimit.

“Ne besojmë fuqishëm në pafajësinë e Ghislaine”, ka thënë avokatja e saj, Bobbi Sternheim, para gazetarëve.

Annie Farmer, njëra nga gratë që ka dëshmuar kundër Maxwellit, ka thënë se është shumë e çliruar që gjykata e ka identifikuar sjelljen e saj grabitqare.

“Shpresoj që ky vendim t’i ngushëllojë të gjithë ata që kanë nevojë ta dinë se askush nuk është mbi ligjin”, ka thënë ajo.

Damian Williams, prokuror për një qark të Nju Jorkut, e ka mirëpritur vendimin dhe i ka “përgëzuar” viktimat për trimërinë e tyre, që të flasin hapur.

Maxwell, bashkëpunëtore për kohë të gjatë e Epsteinit, që po ashtu është akuzuar për abuzime seksuale me fëmijë, ka qenë në burg nga korriku i vitit 2020 dhe është akuzuar për përfshirje në abuzimet e financierit.

Disa prej viktimave kanë qenë 14 vjeç.

Epsteini ka kryer vetëvrasje më 2019, teksa ka qenë në pritje të gjykimit për akuza rreth trafikimeve seksuale.

Maxwell është vajza e vogël e manjantit të gazetave, Robert Maxwell, i cili ka vdekur më 1991.

Pak pas vdekjes së babait të saj, Maxwell është nisur nga Britania e Madhe drejt Shteteve të Bashkuara, ku ka punuar me patundshmëri dhe më pas ka takuar Epsteinin.

Lidhja e tyre romantike është thënë të ketë zgjatur pak vjet, mirëpo ajo ka vazhduar që të punojë me të për një kohë të gjatë dhe është thënë se e ka takuar Epsteinin me figura të fuqishme, përfshirë ish-presidentin amerikan, Bill Clinton dhe Princin britanik, Andrew.

Përgjatë gjykimit, avokatët e Maxwellit është raportuar të kenë thënë se ajo është fajësuar për krimet e kryera nga Epsteini.

Prokurorët, në anën tjetër, kanë tentuar t’i paraqesin ata si “partnerë krimi”, të cilët kanë udhëhequr një “skemë piramidale të abuzimit”.

Prokurorët kanë treguar se sipas të dhënave bankare, ajo ka pranuar 30 milionë dollarë nga Epsteini në periudhën 1999-2007, si e dhënë se ajo është motivuar nga paratë.

Të gjitha gratë që kanë dëshmuar, kanë thënë se janë abuzuar seksualisht nga Epsteini para se t’i mbushnin 18 vjet dhe se Maxwell u ka kërkuar, ndërmjetësuar dhe me raste edhe ka marrë pjesë në skenat seksuale.

Vetëm një grua, Annie Farmet, e ka përdorur emrin e saj të vërtetë gjatë dëshmisë së saj, derisa të tjerat kanë përdorur pseudonime për të mbrojtur identitetet.

“Ghislaine Maxwell ka kryer krime kokë më kokë me Jefrrey Epsteinin. Ajo ka qenë grua e rritur, e cila e ka ditur saktë se çfarë po bën”, ka thënë asistentja e Prokurorit, Alison Moe.

Virginia Giuffre është, po ashtu, një nga gratë më të njohura që ka akuzuar Maxwellin dhe Epsteinin, duke thënë se ajo është detyruar të kryejë marrëdhënie seksuale me Princin Andrew tri herë.

Princi, në anën tjetër, i ka hedhur poshtë këto pretendime.

“Shpirti im kërkonte drejtësi për vite dhe sot juria më dha atë. Do ta kujtoj këtë ditë përjetë”, ka thënë ajo përmes një postimi në Twitter.

Data për të shqiptuar dënimin për Maxwellin, nuk është bërë e ditur ende.

Përgatiti: Krenare Cubolli

Presidenti Joe Biden dhe Zonja e Parë Jill Biden vizituan në prag të Krishtlindjes, fëmijët e shtruar në Spitalin Kombëtar të Fëmijëve, të cilët nuk kanë mundur të shkojnë në shtëpi për festat e fundvitit, për të shkak të gjendjes së tyre shëndetësore.

Sipas një tradite të kahershme, zonjat e para e vizitojnë këtë spital gjatë periudhës së Krishtlindjes, por ajo që ishte suprizë ishte vizita e Presidentit Joe Biden. Shtëpia e Bardhë tha se kjo është hera e parë që një president i bashkohet festës së fëmijëve të këtij spitali.

Presidenti Joe Biden dhe Zonja e Parë Jill Biden ndihmuan një grup fëmijësh që të bëjnë fenerë, pjesë e një projekti artizanal dimëror. Po kështu zonja e parë Jill Biden u lexoi fëmijëve librin “Nata e Olafit para Krishtlindjes”.

Kompania ‘Walt Disney Co.’ u siguroi të gjithë fëmijëve të spitalit nga një kopje të librit që shoqërohej edhe me një faqeshënues me fotografinë e Shtëpisë së Bardhë.

Tradita vjetore e një vizite në spital nga zonjat e para daton nga Bess Truman, e cili shërbeu në këtë rol nga viti 1945 deri në 1953.

Departamenti amerikan i Thesarit hoqi nga lista e të sanksionuarve një kompani, për të cilën më herët tha se udhëhiqet nga Zharko Veselinoviq, vëllai i biznesmenit nga veriu i Kosovës, Zvonko Veselinoviq.

Informacioni u publikua të hënën në ueb-faqen e këtij institucioni.

Vëllezërit Vesellinoviq, nënkryetari i subjektit politik Lista Serbe në Kosovë, Millan Radoiçiq, dhe dhjetë persona të tjerë të lidhur me ta u futën më 8 dhjetor në listën e të sanksionuarve nga Departamenti amerikan i Thesarit, nën akuzat se kanë lidhje me krimin e organizuar transnacional.

Përveç tyre, në listën e zezë u përfshinë edhe mbi njëzet kompani të tyre, me seli në Kosovë, Serbi, Kroaci dhe Bullgari.

Sipas deklaratës së lëshuar të hënën, Departamenti amerikan i Shtetit hoqi nga lista e të sanksionuarve kompaninë Nautikacentar D. O. O, e cila udhëhiqet nga Zharko Veselinoviq dhe është e regjistruar në Kroaci.

Ai nuk dha shpjegime shtesë për vendimin.

Mohimet nga Rijeka

Kompania Nautikacentar është e regjistruar në Rijekë – qytet bregdetar në veriperëndim të Kroacisë.

Më 9 dhjetor, portali kroat Jutarnji.hr njoftoi se ka kontaktuar Zharko Vesellinoviqin, pronarin e kompanisë Nautikacentar, i cili mohoi se ka lidhje me Zvonko Vesellinoviqin dhe se është i përfshirë në krim.

Vesellinoviq po ashtu tha se do të angazhojë një avokat, i cili do t’i kërkojë Ambasadës amerikane shpjegime se si ka ndodhur që emri i tij të përfundojë në listën e zezë të SHBA-së.

Senatori amerikan Joe Manchin, një demokrat i moderuar, tek i cili Presidenti Joe Biden kishte varur shpresat për të miratuar një projektligj për investimet e brendshme prej 1.75 trilion dollarësh, tha të dielën se nuk do ta mbështeste paketën.

“Nuk mund të votoj në favor të këtij legjislacioni,” tha senatori Manchin gjatë një interviste në programin “Fox News Sunday”, duke përmendur shqetësimet për inflacionin.

Në një deklaratë të lëshuar pas intervistës në Fox News, zoti Manchin tha se rritja e borxhit të Shteteve të Bashkuara do të “pengonte në mënyrë drastike” aftësinë e vendit për t’iu përgjigjur pandemisë së koronavirusit dhe kërcënimeve gjeopolitike.

“Kolegët e mi demokratë në Uashington janë të vendosur ta transformojnë në mënyrë dramatike shoqërinë tonë në një mënyrë që e lë vendin tonë edhe më të ekspozuar ndaj kërcënimeve me të cilat përballemi,” tha ai në deklaratë.

“Unë nuk mund ta marr përsipër rrezikun që paraqet një borxh marramendës prej më shumë se 29 trilion dollarësh dhe taksat e inflacionit që janë reale dhe të dëmshme për çdo amerikan” të thjeshtë, tha ai.

Shtëpia e Bardhë tha se ligjvënësi javën e kaluar kishte ofruar një kornizë për një kompromis mbi legjislacionin dhe kishte “premtuar të vazhdonte bisedimet në ditët në vijim dhe të punonte me ne për të arritur në një emërues të përbashkët.”

Sekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë, Jen Psaki, tha në një deklaratë se nëse komentet e senatorit Manchin “tregojnë fundin e kësaj përpjekjeje, ato përfaqësojnë një ndryshim të papritur dhe të pashpjegueshëm të pozicionit e tij dhe një shkelje të angazhimeve të tij ndaj Presidentit dhe kolegëve të senatorit në Dhomën e Përfaqësuesve dhe Senat.”

Ajo hodhi poshtë pretendimet e zotit Manchin se legjislacioni do të rriste çmimet e mallrave të konsumit në Shtetet e Bashkuara, më të lartat në gati katër dekada, ose se do të rriste borxhin afatgjatë të vendit, që aktualisht është mbi 29 trilion dollarë, sepse shpenzimet e reja do të mbuloheshin përmes rritjes së taksave për korporatat dhe individët e pasur.

Komentet e senatorit shkaktuan zemërim të menjëhershëm tek demokratët liberalë dhe tek senatori Bernie Sanders, i cili ndihmoi në hartimin e projektligjit dhe bëri thirrje për një votim të tij pavarësisht kundërshtimit të zotit Manchin.

Zoti Sanders tha se Manchin “nuk ka guxim” që t’u dalë kundër interesave të veçanta të biznesit që do të ndikoheshin më shumë nga legjislacioni.

Ai tha në emisionin “State of the Union” të CNN-it se dëshiron që Senati të votojë për masën gjithsesi, edhe nëse ajo shkon drejt humbjes, për ta detyruar zotin Manchin të japë llogari publike për votën e tij.

“Atij do t’i duhet të japë shumë shpjegime banorëve të Virxhinias Perëndimore,” tha zoti Sanders.

Senatori Manchin ka qenë një nga pengesat kryesore për planin e Shtëpisë së Bardhë që synon të forcojë rrjetin e sigurisë sociale dhe të luftojë ndryshimet klimatike dhe është pjesa qendrore e programit legjislativ të zotit Biden.

Mbështetja e zotit Manchin është jetike në kushtet kur demokratët kanë epërsi fare të ngushtë në Senat dhe republikanët janë të bashkuar në kundërshtimin e tyre ndaj projektligjit.

Demokratët kishin shpresuar ta miratonin projekt-ligjin me 51 vota pro dhe 50 kundër përpara Krishtlindjeve, duke e siguruar shumicën me votën e nënpresidentes Kamala Harris. Dhoma e Përfaqësuesve e ka miratuar një version të projektligjit.

Por edhe nëse senatori i Virxhinias Perëndimore do të ishte bindur ta mbështeste projektligjin, Shtëpia e Bardhë do të duhej të bindte senatoren Kyrsten Sinema, një tjetër demokrate e moderuar që nuk është zotuar ta mbështesë atë.

Departamenti i Shtetit hodhi sot poshtë akuzat e bëra në Shqipëri nga ish kryeministri Sali Berisha ndaj ambasadores Yuri Kim.

Në përgjigje të pyetjes së Zërit të Amerikës lidhur me akuzat e bëra nga ish kryeminstri Sali Berisha ndaj Ambasadores Yuri Kim se ajo po sillet si guvernatore në Shqipëri dhe se mbështet kryeministrin Edi Rama, zëdhënësi i Departamentit të Shtetit Ned Price tha se “Uashingtoni është i shqetësuar nga sulmet e pajustifikuara ndaj ambasadores tonë në Tiranë. Këto sulme të shëmtuara nuk përfaqësojnë popullin shqiptar. Siç e ka udhëzuar Uashingtoni, thekson zëdhënësi Price, ambasadorja Kim ka shpjeguar dhe zbatuar qartë politikat e Shteteve të Bashkuara, përfshirë vendosmërinë e Presidentit Biden për të mbajtur përgjegjës ata persona që përfshihen në korrupsion, ose minojnë demokracinë.

Shtetet e Bashkuara, thekson më tej zëdhënësi, vlerësojnë marrëdhëniet me popullin shqiptar dhe vitin e ardhshëm do të kremtojmë 100 vjetorin e vendosjes së marrëdhënieve mes dy vendeve. Marrëdhëniet tona, përfundon zëdhënësi, i mbijetuan komunizmit dhe diktaturës për shkak të angazhimit të përbashkët për demokraci dhe respektit të ndërsjellë.

Njëmbëdhjetë kongresistë amerikanë kanë kërkuar nga presidenti, Joe Biden që të përmbushë zotimet e tij lidhur me vendosjen e drejtësisë për rastin e vëllezërve Bytyqi dhe për të viktimat e dhunës seksuale gjatë luftës së fundit në Kosovë.

Përmes një letre, kongresistët thanë se presidenti amerikan duhet të kërkojë nga autoritetet në Serbi që të kryejnë hetim të plotë lidhur me vrasjen e shtetasve amerikanë, Ylli, Agron dhe Mehmet Bytyqi, që u vranë në Serbi.

Agron, Yll dhe Mehmet Bytyqi kanë luftuar në radhët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Ata janë vrarë në vitin 1999, pasi paraprakisht janë arrestuar nga autoritetet serbe për shkak të, siç është thënë, hyrjes së paligjshme në Serbi. Trupat e tyre u gjetën në Petrovo Selo në Serbinë lindore.

Sipas kongresistëve, familja Bytyqi “nuk mund të pushojnë derisa drejtësia të vihet në vend dhe keqbërësit për këto krime të mbahen përgjegjës nga Qeveria e Serbisë dhe të marrin dënimin e merituar”.

“Ne qëndrojmë në solidaritet me këtë familje, e cila ka jetuar për mbi dy dekada pa drejtësi. Ne u bëjmë thirrje që të përmbushni zotimin tuaj dhe të kërkoni përgjigje nga presidenti (i Serbisë, Aleksandar) Vuçiq dhe të kërkoni një hetim të plotë për këtë rast, përfshirë edhe për personat në zinxhirin komandues”, thuhet në letrën e kongresistëve amerikanë.

Në letër, po ashtu është përmendur edhe rasti i të mbijetuarës së dhunës seksuale gjatë luftës në Kosovë, Vasfije Krasniqi-Goodman.

Krasniqi-Goodman, që njëherësh është deputete e Kuvendit të Kosovës, është gruaja e parë që publikisht ka treguar se ka qenë e dhunuar nga forcat serbe.

“Ne i bëjmë thirrje administratës Biden që të punojë me Departamentin e Shtetit dhe të sigurohet që drejtësia të vihet në vend për këtë familje dhe për të gjithë të mbijetuarit e krimeve të luftës, përfshirë edhe viktimave të dhunimit dhe formave të tjera të dhunës seksuale”, thuhet në letër.

Vasfije Krasniqi-Goodman tha se është e lumtur që kongresistët po kërkojnë nga presidenti Biden dhe administrata e tij “që të përmbushë premtimin e tij dhe të sjellë drejtësi për të gjitha viktimat e luftës në Kosovë”.

Ndryshe, në Kosovë deri tani është dënuar vetëm një person lidhur me veprën penale të dhunës seksuale gjatë luftës në Kosovë. Në korrik të vitit 2021, Gjykata Themelore në Prishtinë dënoi me dhjetë vjet burgim ish-rezervistin e policisë serbe, Zoran Vukotiq.

Personalitete të larta të Uashingtonit u mblodhën të enjten në Kongresin amerikan për të nderuar Bob Dole, i cili vdiq të dielën në moshën 98-vjeçare nga kanceri në mushkëri.

Trupi i Bob Dole, një senator republikan i Kansasit që shërbeu për dekada dhe një kandidat presidencial në vitin 1996, do të qëndrojë në kupolën e Kapitolit deri të premten. Ai është personi i 33-të të cilit i bëhet ky nderim.

“Robert Joseph Dole e ka vendin këtu, në këtë tempull të lirisë dhe tempull të mundësive. Bob Dole e donte këtë Kongres”, tha Presidenti Joe Biden gjatë ceremonisë.

Dole u plagos rëndë në Luftën e Dytë Botërore. Dora e tij e djathtë u bë e paralizar nga një dëmtim në fushëbetejë nga të shtënat e gjermanëve në Itali. Ai kaloi vite duke përshëndetur votuesit dhe zyrtarët e Uashingtonit me dorën e majtë, ndërsa shtrëngonte një stilolaps në dorën e djathtë për të dekurajuar njerëzit të bënin një shtrëngim normal duarsh.

Në jetën politike, Dole ishte shpesh në mosmarrëveshje me republikanët më konservatorë, por për më shumë se tre dekada ai ishte pjesë e zyrtarëve më të lartë të partisë. Ai shihej në Uashington si një politikan pragmatist.

Dole kundërshtoi shumë nga programet “Shoqëria e Madhe” të Presidentit Lyndon Johnson, por mbështeti Aktin e të Drejtave Civile të vitit 1964 dhe Aktin e të Drejtave të Votimit të vitit 1965.

Në fillim të viteve 1970, Dole ishte kryetari i partisë republikane, ishte kandidat për nënpresident së bashku me kandidatin presidencial Gerald Ford në vitin 1976 i cili humbi garën për një mandat të plotë. Bob Dole mbajti role drejtuese në Senat.

Funerali i Bob Dole do të mbahet të premten në Katedralen Kombëtare. Ajo do të jetë një ceremoni private dhe do të transmetohet drejtpërdrejt në Memorialin e Luftës së Dytë Botërore.