Ish-presidenti Donald Trump do të përballet me marrjen në pyetje nën betim nga zyra e Prokurorit të Përgjithshëm të Nju Jorkut të mërkurën, një pikë kthese vendimtare kjo në hetimin civil të nisur mbi praktikat e tij të biznesit.
Trump është munduar për muaj të tërë të shmangë dhënien e një dëshmie, e cila mund të ndikojë në rezultatin e hetimit për ish-presidentin dhe biznesin e tij familjar të pasurive të paluajtshme, Organizata Trump.
Një “luftë” e vërtetë ka nisur mes Trump dhe mbështetësve të tij dhe autoriteteve nga ana tjetër.
E gjitha nisi kur agjentët e FBI kontrolluan rezidencën e zotit Trump në Palm Beach, ngjarje kjo e cila nuk ka precedentë në historinë e shtetit amerikan.
Ngjarja:
Edhe pse ka një vit e gjysmë tashmë që nuk është më në pushtet, çështjet ligjore që lidhen me kohën e tij në detyrë ende paraqesin një rrezik për ish-presidentin.
Kontrolli i fundit i Byrosë Federale të Hetimeve (FBI) në shtëpinë e 76-vjeçarit në Florida, ka përqendruar vëmendjen në trajtimin e dokumenteve zyrtare nga ana e tij kur ishte president.
Dy hetime penale po vazhdojnë: një për ndërhyrje të mundshme në zgjedhje dhe një tjetër për krime të dyshuara financiare, raporton BBC.
Ndërkohë, një hetim politik po vazhdon rreth akuzave penale për rolin e tij në sulmin e Kongresit më 6 janar të vitit 2021.
Ndërsa Trump mendon të rikandidojë për president në vitin 2024, këto rastet ligjore mund t’i japin fund ambicive të ish- presidentit.
Të dhënat e Shtëpisë së Bardhë
Kur Trump u largua nga Shtëpia e Bardhë, ai mori shumë dokumente me vete në resortin Mar-a-Lago në Florida.
Sipas ligjit të të dhënave presidenciale, marrja e dokumenteve zyrtare mund të përbëjë vepër penale.
Avokatja e tij, Christina Bobb, i tha NBC News se disa letra ishin sekuestruar, megjithatë FBI dhe departamenti i drejtësisë ende nuk kanë komentuar.
Në muajin shkurt, Arkivi Kombëtar tha se kishte marrë 15 kuti me letra në Mar-a-Lago, të cilat Trumpi duhet t’i kishte dorëzuar kur u largua nga Shtëpia e Bardhë.
Agjencia më vonë i tha Kongresit se kutitë përfshinin artikuj të shënuar si “informacion i klasifikuar” të sigurisë kombëtare.
Por Trump pretendoi se qeveria nuk gjeti asgjë dhe se demokratët ishin thjesht në kërkim të mashtrimit të tyre të ardhshëm.
“Mbajtja e të dhënave u mundëson presidentëve të mbahen përgjegjës për veprimet e tyre në detyrë”, thotë historiani presidencial Lindsay Chervinsky.
Por zbatimi i aktit të Regjistrimeve Presidenciale është “i ndërlikuar”, thotë ajo, sepse ligji kërkon “vullnetin e mirë” të presidentëve për të ruajtur të dhënat e tyre.
6 janari në Capitol Hill
Trump akuzohet për nxitjen e një “kryengritjeje” kur mbështetësit plaçkitën ndërtesën e Kapitolit, ndërsa anëtarët e Kongresit certifikuan fitoren zgjedhore të Joe Biden më 6 janar të vitit 2021.
Për javë më parë, ai bëri pretendime të pabaza për mashtrime zgjedhore, të cilat i përsëriti në një tubim në National Mall në Uashington DC pak para trazirave.
Menjëherë pas kësaj, Trump u shpall i pafajshëm në një gjyq politik në Senatin e kontrolluar nga republikanët dhe mbështetësit shpallën fitoren. Por kjo nuk ishte fundi i saj.
Në korrik të vitit të kaluar, demokratë dhe disa politikanë republikanë formuan një komitet të 6 janarit, i cili po shqyrton në detaje veprimet e Trumpit. Ajo ka marrë mijëra komunikime të bëra nga dhe në Shtëpinë e Bardhë.
Deri më tani, seancat dëgjimore publike të komitetit kanë gjeneruar një sërë akuzash, duke përfshirë dëshminë e ndihmësve dhe këshilltarëve të vetë Trumpit se ai e dinte se pretendimet për mashtrim zgjedhor ishin të pavërteta – dhe se hapat që po ndërmerr për të përmbysur rezultatet ishin të paligjshme.
Natyrisht, ekziston një ndryshim kryesor midis këtyre seancave dhe një gjyqit penal – Trump dhe mbështetësit e tij nuk kanë pasur mundësi të ofrojnë mbrojtjen e tyre.
Ndërsa komiteti nuk ka kompetenca ligjore për të ndjekur penalisht Trumpin, ai mund të zgjedhë t’i dërgojë akuzat penale Prokurorit të Përgjithshëm Merrick Garland.
Akuzat e mundshme përfshijnë pengimin e numërimit të votave në Kongres dhe komplotin për të mashtruar SHBA-në duke përmbysur rezultatet e zgjedhjeve, të cilat të dyja mund të dënohen me gjoba ose me burg.
Megjithatë, asnjë ish-president nuk është ndjekur penalisht. Seancat e mëtejshme publike do të mbahen në shtator ndërsa hetimi vazhdon.
Ndërhyrje në zgjedhje
Disa ditë para sulmit në Kongres, zyrtari më i lartë i zgjedhjeve në shtetin e Georgias mori një telefonatë të pazakontë.
“Unë thjesht dua të gjej 11,780 vota”, tha i shqetësuar Sekretari Republikan i Shtetit të Georgias, Brad Raffensperger.
Votat do t’i kishin dhënë Trumpit fitoren në shtetin kyç të vitit 2020. Duke pretenduar për mashtrim zgjedhor të pabazuar, Trump sugjeroi se një rezultat i tillë mund të ishte i mundur nëse Raffensperger mund të “rishqyrtojë” rezultatin.
11,780 votat nuk u gjetën kurrë. “Ne besojmë se numrat tanë janë të saktë”, tha Raffensperger.
Kryeprokurori i qarkut Fulton të Georgias, Fani Ëillis, nisi një hetim mbi krimet e mundshme të zgjedhjeve shtetërore, të dënueshme me gjobë ose me burgim.
Trump e sheh rastin si një “gjueti shtrigash”, por thirrja ndaj Raffensperger mund të jetë një “deklaratë inkriminuese”, tha Barbara McQuade, një profesoreshë e drejtësisë në Universitetin e Michiganit.
Prokurorët do të duhet të provojnë përtej dyshimit të arsyeshëm se Trump e dinte se veprimet ishin mashtruese.
(BalkanWeb)