Në pak më shumë se nëntë vite, ish-presidenti dhe ndoshta presidenti i ardhshëm Donald Trump ka reformuar Partinë Republikane në një vend gjithnjë e më të ndarë. Korrespondentja e Zërit të Amerikës, Tina Trinh, i hedh një vështrim përpjekjeve të ish-Presidentit Trump për një rikthim politik historik.

“Tani mund të themi se ish-Nënpresidenti Joe Biden është zgjedhur president i Shteteve të Bashkuara…”, njoftohej në mediat amerikane.

Ky duhej të ishte fundi.

Por kur fundi erdhi, Donald J. Trump, presidenti i 45-të i Shteteve të Bashkuara, nuk ishte i gatshëm ta pranonte humbjen.

“Nëse numëroni votat e ligjshme, unë fitoj lehtësisht. Nëse numërohen votat e paligjshme, ata mund të përpiqen të na i vjedhin zgjedhjet”, tha atëherë ish-Presidenti Trump.

Ai u bëri thirrje mbështetësve që ta pengonin Kongresin të certifikonte rezultatet më 6 janar 2021.

“Do luftojmë me gjithçka. Dhe nëse nuk luftoni me gjithçka, nuk do ta keni më vendin tuaj”, tha ish-Presidenti Trump.

Ajo që rezultoi ishte një skenë e paimagjinueshme më parë në Amerikë, që çoi në ngritjen për herë të dytë të akuzave në Kongres për shkarkimin e tij. Mospranimi i humbjes nga zoti Trump, ishte në përputhje me refuzimin e tij të vazhdueshëm ndaj të zakonshmes.

“Mendoj se ajo që shihni është dikush që ka besim të jashtëzakonshëm në intuitën e tij”, thotë Russ Buettner, nga gazeta “The New York Times”.

Russ Buettner dhe Susanne Craig janë gazetarë investigativë në gazetën ‘The New York Times’ dhe bashkëautorë të librit “Lucky Loser”, një vështrim jo i këndshëm i rrethanave se si zoti Trump e shndërroi veten në një miliarder që mbështetet në forcat e tij.

“Që nga fillimi i viteve ‘80, ai nuk u ka besuar vërtet njerëzve që kanë ekspertizë të fushës në pothuajse çdo gjë. Ai gjithmonë kërkon ta rrëzojë mendimin e tyre dhe t’i bëjë gjërat siç i dëshiron ai që të dalin”, thotë gazetari Buettner.

Ndërtesat e zotit Trump mbartnin emrin e tij me gërma të mëdha të arta, një shfaqje e guximshme e ambicieve të tij.

“Kur po jepte një intervistë për gazetën ‘The New York Times’, kishte një pasuri prej 200 milionë dollarësh. Kjo ishte rritur në një miliard kur ai po fliste një dekadë më vonë për emisionin ‘60 Minuta’,” tregon gazetarja Susanne Craig, nga “The New York Times”.

Zoti Trump shkëlqente në tërheqjen e vëmendjes dhe kultivimin e një imazhi për veten e tij si mundësues i marrëveshjeve. Ai fitoi miliona dollarë vetëm nëpërmjet licencave për përdorimin e emrit të tij.

Por pas suksesit qëndronin telashet. Kompanitë e tij shpallën falimentimin gjashtë herë. Kazinotë e tij humbën të ardhura dhe u mbyllën. Zoti Trump u rimëkëmb me spektaklin e tij televiziv, “The Apprentice”, që mundësoi edhe rolin e tij më të madh deri më tani.

“Zonja dhe zotërinj, unë po kandidoj zyrtarisht për president të Shteteve të Bashkuara dhe ne do ta bëjmë vendin tonë sërish madhështor”, deklaroi ai në qershor të vitit 2015.

I vendosur dhe pa doreza, zoti Trump ishte një kandidat polarizues dhe nacionalist.

“Kur Meksika dërgon njerëzit e saj, ata nuk dërgojnë më të mirët e tyre… Ata po sjellin drogën, po sjellin krimin, ata janë përdhunues dhe disa, supozoj, janë njerëz të mirë”, tha zoti Trump.

Si president, ai emëroi tre anëtarë të Gjykatës së Lartë që ndihmuan në rrëzimin e të drejtave federale për abortin.

“Numri i vdekjeve në SHBA është tani mbi 150,000”, njoftonin mediat gjatë pandemisë.

Në fillim të vitit 2020, pandemia COVID-19 sprovoi ish-Presidentin Trump. Ai përshpejtoi prodhimin e vaksinave për të shpëtuar jetë njerëzish. Por ai gjithashtu u duk se sugjeroi që shkencëtarët të studionin injektimin e klorinës për të vrarë virusin.

Me mbi 9 milionë amerikanë të infektuar dhe me numrin e vdekjeve që i kaloi 230 mijë, votuesit atë nëntor zgjodhën Joe Bidenin si presidentin e tyre të ardhshëm.

Pas lënies së detyrës, ish-Presidenti Trump u përball me padi të shumta penale dhe është ish-presidenti i parë që është gjendur fajtor për një vepër penale.

E megjithatë, ai kurrë nuk ka qenë më popullor se tani.

Duke i mbijetuar dy atentateve këtë vit,… ai vetëm e ka forcuar lidhjen me mbështetësit e tij.

“Zoti ka një plan për Trump-in. Dhe ai absolutisht u kursye për disa qëllime dhe arsye. Dhe shpresojmë se do të bëhet presidenti i 47-të”, thotë mbështetësja Pam Smith, nga Pensilvania.

Politika amerikane nuk ka qenë më e njëjta që kur Donald Trump-i u bë pjesë e saj.

Dhe njeriu që dikur ishte bashkautor i librit “Arti i Rikthimit”, tashmë mund të jetë duke realizuar një nga rikthimet më të mëdha në historinë amerikane.

Departamenti amerikan i Shtetit tha se pajtohet me Bashkimin Evropian se Serbia ka shkelur detyrimet nga dialogu i Brukselit, duke e miratuar projektligjin për juridiksion gjyqësor në Kosovë dhe duke e shpallur Kosovën “zonë të mbrojtjes së veçantë sociale”.

“Ne përsërisim mbështetjen e Qeverisë amerikane për integritetin territorial dhe sovranitetin e Kosovës në gjithë territorin e saj”, tha një zëdhënës i DASH-it për Radion Evropa e Lirë.

Uashingtoni tha se dialogu për normalizimin e raporteve mes Kosovës dhe Serbisë, që ndërmjetësohet nga BE-ja, ka zhvilluar zgjidhje praktike që promovojnë të drejtat e qytetarëve të Kosovës, përfshirë serbët që jetojnë në veri të Kosovës.

“Kjo duhet të zbatohet. Ne u bëjmë thirrje Kosovës dhe Serbisë që të zbatojnë, pa vonesa, zotimet që kanë bërë në Marrëveshjen e vitit 2023 për rrugën drejt normalizimit të raporteve, përfshirë themelimin e një asociacioni të komunave me shumicë serbe”, tha zëdhënësi i DASH-it.

Një ditë më herët, BE-ja kritikoi Serbinë për ligjin e miratuar më herët gjatë javës nga Serbia, që synon ndjekjen e veprave penale të kryera në territorin e Kosovës.

Ligji që Qeveria e Serbisë ia propozoi Kuvendit serb për miratim më 28 tetor, parasheh gjykime për të gjitha krimet e parapara me Kodin Penal të këtij vendi, të cilat janë kryer pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës, në shkurt të vitit 2008.

Ky ligj u tha se do të zbatohet edhe për procedurat penale të nisura para miratimit të tij.

Shefi i Zyrës për Kosovën në Qeverinë serbe, Petar Petkoviq, tha se ligjet janë reagim, ndaj, siç u shpreh ai, “shtypjes së popullit serb nga regjimi në Prishtinë dhe mungesës së veprimeve të dukshme nga misioni i BE-së, EULEX”.

Ai tha po ashtu se “nëse do të kishte sundim të ligjit në Kosovë dhe nëse serbët do të kishin ndonjë siguri juridike”, atëherë ligji i propozuar nga Qeveria në Beograd nuk do të ishte i nevojshëm”.

Edhe Kosova e ka kritikuar këtë legjislacion të Serbisë dhe zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi, e ka akuzuar Beogradin për shkelje të marrëveshjeve të dialogut dhe shkelje të sovranitetit dhe integritetit territorial me këto projektligje.

Kosova dhe Serbia kanë arritur marrëveshjen për gjyqësorin në vitin 2015 dhe më 2017 dhe janë pajtuar për zbatimin e saj dhe integrimin e serbëve të Kosovës në institucionet e drejtësisë në Kosovë.

Por, qindra pjesëtarë të komunitetit serb në veri dhanë dorëheqje nga institucionet e Kosovës, përfshirë komunat, policinë, gjykatat dhe prokurorinë, në nëntor të vitit 2022, në shenjë pakënaqësie me disa vendime të Qeverisë së Kosovës.

Gjatë këtij viti, Qeveria e Kosovës ndërmori disa hapa – si heqja e dinarit serb nga përdorimi dhe mbyllja e strukturave paralele serbe – në përpjekje për të shtrirë sa më shumë autoritetin e saj në veri.

Kjo e shtyri Beogradin zyrtar të njoftojë në shtator se do të krijojë prokurorinë speciale për territorin e Kosovës, si një masë për mbrojtjen e “interesave jetike kombëtare të popullit serb” në Kosovë.

Ndërkaq, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka paraqitur më herët gjatë javës disa masa për Kosovën, duke thënë se prokuroria speciale dhe dhomat gjyqësore të veçanta do të “ndjekin të gjithë ata që marrin pjesë në persekutimin e popullsisë serbe” në Kosovë./ REL.

Shtetet e Bashkuara kanë vendosur sanksione ndaj kompanisë serbe, Ventrade, dhe ndaj International Business Corporation Bar (IBC), me bazë në Mal të Zi, për shkak të eksportimit të mallrave me përdorim të dyfishtë në Rusi, të cilat mund të përdoren në industrinë e mbrojtjes.

Zyra amerikane për Kontrollin e Aseteve të Huaja (OFAC) tha përmes një deklarate se Ventrade i ka shitur Rusisë radio të kategorisë ushtarake, ndërkaq IBC ka transferuar pajisje të përpunimit dhe kushineta të topave te kompanitë ruse, përfshirë te një kompani që është nën sanksione amerikane.

Sipas të dhënave të tregtisë të kompanisë Ventrade, kompani e themeluar në prill të vitit 2022, pak pasi Rusia nisi pushtimin e Ukrainës, kjo firmë eksportoi radio në Rusi në vlerë prej 570.000 dollarësh. Këto eksporte ishin bërë në periudhën shtator 2022 deri në qershor 2023 përmes Gjermanisë, Malajzisë, Austrisë, Kinës dhe Meksikës.

Që nga viti 2021, IBC është në pronësi të shtetasit rus me bazë në Mal të Zi, Sergei Kokorev, dhe kjo kompani ka rritur fitimet më 2023 me rreth 1 milion dollarë.

Pesë firma të tjera serbe – MCI Trading, Kominvex, Goodforwarding, Soha Info dhe TR Industries – po ashtu veçse janë nën sanksione nga OFAC për shkak të bashkëpunimit me Rusinë.

Mali i Zi ka vendosur sanksione ndaj Rusisë, pasi Moska nisi pushtimin e Ukrainës në shkurt të vitit 2022. Ndërkaq Serbia, pavarësisht se është shtet kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian, nuk i është bashkuar sanksioneve të bllokut evropian kundër Rusisë. REL

Nënpresidentja Kamala Harris pritet të paraqesë sot argumentet përmbyllëse të fushatës në kryeqytetin e vendit, në Uashington, nga i njëjti vend ku ish-Presidenti Donald Trump mbajti fjalimin përpara se mbështetësit e tij të sulmonin dhunshëm Kapitolin, më 6 janar të vitit 2021.

Zonja Harris do të zotohet para amerikanëve sot se do të punojë për të përmirësuar jetën e tyre, duke i mëshuar argumentit se rivali i saj, Trump punon vetëm për veten e tij.

Ndërsa mbetet një javë nga dita e zgjedhjeve, fjalimi i zonjës Harris në vendin e njohur si Elipsi, referuar ndonjëherë si Parku Jugor i presidentit, pranë Shtëpisë së Bardhë, është projektuar për të inkurajuar amerikanët të bëjnë dallimin mes një të ardhmeje me të (Harris) në Zyrën Ovale, apo me Donald Trumpin.

Ajo shpreson të vërë theksin në kontrastin mes tyre, duke e mbajtur fjalimin nga i njëjti vend ku gati 4 vjet më parë, zoti Trump pohoi pa fakte se zgjedhjet e vitit 2020 u manipuluan, dhe ku frymëzoi turmën e mbështetësve të tij të marshonin drejt Kapitolit në një përpjekje që dështoi, për të penguar çertifikimin e rezultatin që shpallte fitues demokratit Joe Biden.

Ndihmësit e fushatës së zonjës Harris thanë se ajo synon të përforcojë argumentet se pse votuesit duhet të refuzojnë zotin Trump dhe të marrin në konsideratë politikat që ajo ofron.

“Ka një ndryshim të madh mes meje dhe atij” u tha zonja Harris gazetarëve të hënën që e pyetën lidhur me përmbatjen e fjalimit.

“Nëse (Trump) zgjidhet, ditën e parë që ai do të ulet në Zyrën Ovale do të punojë në hartimin e listës së armiqve të tij. Ndërsa unë, në ditën e parë, nëse do të zgjidhem, siç dhe pres që të ndodhë, do të punoj në emër të popullit amerikan dhe do të hartuar listën e detyrave që kam”, tha ajo.

Pas fjalimit të saj në kryeqytet, zonja Harris do t’i rikthehet shteteve të fushëbetëjës në kërkim të mbështetjes.

Tubimi vjen disa ditë pasi zonja Harris udhëtoi në Teksas, një shtet i njohur për besnikërinë ndaj republikanëve ku ajo u shfaq krah këngetares së famshme amerikane Beyoncé. Nënpresidetja vuri theksin tek pasojat që ka sjellë për gratë rrëzimi nga Gjykata e Lartë amerikane e vendimit historik ‘Row kundër Wade’, që ofronte mbrotje kushtetuese për abortin.

Fjalimi në këtë shtetet kishte mesazhe që synonin të rezononin me votuesit në shtetet e fushëbetejës.

Për fjalimin në Uashington të nënpresidentes është punuar prej javësh, por ndihmësit e saj shpresojnë se mesazhi që zonja Harris do të përcjellë, do të ketë më shumë ndikim për shkak dhe tubimit të zotit Trump të dielën në arenën “Madison Square Garden” të Nju Jorkut.

Tubimi u përshkrua nga mesazhe fyese e raciste të mbështetësve të zotit Trump që morën fjalën, hedhur në drejtim të grupime të ndryshme në vend.

Zonja Harris tha se ajo që ndodhi në Nju Jork vuri theksin tek ajo “se Trump është i fiksuar në ankesat e tij, tek vetja dhe tek ndarja e vendit”, siç tha ajo.

Zonja Harris pritet ta përdorë fjalimin e saj në Uashington për të parashtruar një plan pragmatist dhe largpamës për vendin, duke u kujtuar votuesve planin e saj mbi ekonominë, si dhe premtimin për të punuar me vendosmëri për qasje tek kujdesi riprodhues, përfshirë abortin.

Gjithashtu qendrore në mesazhin e saj do të jetë dhe pozicionimi i saj si një “gjeneratë e re” udhëheqësish, pas zotit Trump dhe madje edhe shefit aktual të saj, zotit Biden.

Ndihmësit e zonjës Harris, shumë prej të cilëve ishin këshilltarë të fushatës së zotit Biden për t’u rizgjedhur përpara se të largohej nga gara, besojnë se përqendrimi tek ajo se kush është Trump dhe se çfarë mund të bëjë ndryshe zonja Harris, është mesazhi i tyre më i fortë për votuesit.

Guvernatori demokrat i Pensilvanisë Josh Shapiro, tha se ishte e rëndësishme që votuesve në shtetet fushëbetejë t’u bëhej e qartë se cilat do të ishin pasojat e zgjedhjes që ata do të bënin më 5 nëntor.

Ai tha se zonja Harris kishte propozime të forta lidhur me ekonominë, lirinë riprodhuese, duke shtuar se ajo “ka një vizion që do të sjellë më shumë rregull, më shumë shpresë e më shumë gëzim”.

Ndërkohë sot zoti Trump në një takim me gazetarët në klubin e tij në Mar-a-Lago të Floridës do të përpiqet të kundërshtojë paraprakisht tezat e fjalimit të zonjës Harris, sipas një personi në dijeni të kësaj çështjeje.

Zyrtarët amerikanë konfirmuan se janë aktorë rusë ata që fshihen pas videos false, të qarkulluar në mediat sociale, ku duket se votat e hedhura me postë për kandidatin republikan për president Donald Trump në shtetin Pensilvani, grisen.

Videoja u përhap në mediat sociale të enjten, por brenda tre orëve u përgënjeshtrua nga zyrtarët zgjedhorë dhe strukturat e zbatimit të ligjit, pasi u raportua nga anëtarë të publikut.

Në një deklaratë të qarkulluar nga FBI-ja, zyrtarët amerikanë thonë se ata besojnë se videoja “u prodhua dhe u shpërnda” nga aktorë rusë. Zyrtarët thanë se ishte “në kuadrin e një përpjekjeje më të gjerë nga Moska për të ngritur pikëpyetje të pabaza për integritetin e zgjedhjeve amerikane dhe për të ngjallur ndasi mes amerikanëve”.

Deklarata mbështetet nga Zyra e Drejtorit të Zbulimit Kombëtar, FBI-ja dhe Agjencia për Sigurinë Kibernetike dhe Infrastrukturën.

Bordi i Zgjedhjeve i Qarkut Bucks në Pensilvani e identifikoi videon si false të enjten, duke thënë se zarfi dhe materialet e tjera të paraqitura në video “janë materiale qartësisht jo-autentike që nuk i përkasin bordit dhe që nuk janë shpërndarë nga bordi”.

Reagimi i menjëhershëm ndaj videos së inskenuar tregon se si zyrtarët zgjedhorë kanë mësuar të veprojnë me shpejtësi kundër varianteve false gjatë katër viteve të fundit, që kur një pjesë e madhe e votuesve amerikanë filloi të tregojë mosbesim ndaj procesit të votimit në vitin 2020. Megjithatë, një imitim i detajuar i fletëvotimeve në një qark të rëndësishëm për zgjedhjet presidenciale të këtij viti është një sinjal alarmues që demonstroi se sa të angazhuar janë aktorët e huaj për të dëmtuar besimin tek procesi elektoral amerikan në ditët e fundit të procesit zgjedhor.

Në video shfaqet një person që shqyrton votat e dërguara me postë në Qarkun Bucks. Personi në video, i cili duket të jetë afrikano-amerikan, shfaqet duke grisur votat e hedhura për ish-Presidentin Trump, ndërsa lë pa prekur mënjanë votat e hedhura për Nënpresidenten Kamala Harris.

Studiuesit që hulumtojnë nga afër fushatat ruse të influencimit e patën lidhur me parë videon me një rrjet rus të dezinformimit, të njohur me emërtimin Storm-1516, ose CopyCop. Ky rrjet pati shpërndarë më herët video të shumta me pretendime false për kandidaten demokrate për presidente Kamala Harris dhe kandidatin demokrat për nënpresident Tim Walz.

Darren Linvill, studiues në Universitetin Clemson që e ka ndjekur nga afër këtë grup, tha se i njëjti përdorues që shpërndau videon për Qarkun Bucks në platformën sociale X kishte përhapur më parë disa histori false, duke filluar nga gushti 2023.

Stili dhe paraqitja e videos më të fundit përputhet me videot e tjera nga po ky rrjet, thotë zoti Linvill.

Në video shfaqet një aktor afrikano-amerikan me një theks të huaj. Kjo mund të ketë qenë një përzgjedhje e qëllimshme si një mënyrë për të nxitur ndasitë ekzistuese në Shtetet e Bashkuara, thotë Josephine Lukito, ndihmës profesoreshë e gazetarisë në Universitetin e Teksasit në Austin, që ka hulumtuar rreth dezinformimit rus.

Është një strategji e zakonshme për videot që vijnë nga Rusia, thotë ajo.

“Synon të amplifikojë racizmin, apo jo?”, thotë zonja Lukito. “Po zhvillohet tashmë një debat për votim të paligjshëm nga emigrantët, apo për emigracionin më gjerësisht. Dezinformimi rus absolutisht që shfrytëzon këtë”.

Pasi u hodh poshtë vërtetësia e videos, përdoruesi në rrjetin X që e publikoi atë, më pas fshiu postimin e tij origjinal dhe shpërndau postime të shumta nga llogari të tjera duke e cilësuar atë si të rreme.

America PAC, një organizatë e aksionit politik e krijuar nga miliarderi dhe pronari i rrjetit X, Elon Musk, për të mbështetur kandidimin për herë të dytë për president të zotit Trump, ishte ndër ata që denoncuan videon – një kontrast i fortë me keqinformimin që përhapet shpesh në rrjetin X. America PAC nuk pranoi t’i përgjigjet një kërkese për komente të mëtejshme.

Kishte të dhëna të shumta që menjëherë treguan se videoja për Qarkun Bucks ishte e fabrikuar. Për shembull, sipas ligjit të Pensilvanisë, zyrtarët zgjedhorë duhet të presin deri në orën 7 të mëngjesit në ditën e zgjedhjeve përpara se të fillojnë të përpunojnë fletëvotimet e nisura me postë dhe t’i përgatisin ato për t’u numëruar.

Aspekte të tjera kishin të bënin me ngjyrën jeshile të errët në anën e majtë të pjesës së jashtme të zarfeve – që në fakt duhet të ishte një jeshile më e çelët – si dhe shkëlqimi i zarfeve të brendshëm dhe të jashtëm, që në realitet duhet të kenë një material mat. Gjithashtu, në asnjë nga zarfet në video nuk ishin shkruar adresat e votuesve.

Ankesat e qytetarëve nga mbarë qarku Bucks dhe një telefonatë nga shefi i policisë në kontenë Yardley shërbyen si një lajmërim për prokuroren e qarkut, Jennifer Schorn se videoja po qarkullonte në internet. Zonja Schorn ishte në një konferencë gjyqësore të enjten dhe u informua më pas për videon.

“Menjëherë në atë moment, filluam ta hetojmë videon dhe arritëm në përfundimin tonë se ajo ishte në fakt e fabrikuar”, tha ajo në një intervistë nëpërmjet telefonit të premten.

Prokuroja Schorn hezitoi të përshkruajë se si autoritetet arritën në këtë përfundim, duke përmendur shqetësimet se këta aktorë në të ardhmen mund të përmirësojnë taktikat e tyre. Ajo tha se zyra e saj ka caktuar dy prokurorë për të shqyrtuar akuzat për mashtrim dhe se ata do të jenë në gatishmëri gjatë gjithë ditës së zgjedhjeve.

Republikanët dhe demokratët në këtë qark e quajtën videon false dhe shprehën shqetësimin se si ajo mund të ndikojë në zgjedhje.

“Për ne, ky është dezinformim, që synon të trembë votuesit dhe t’i dekurajojë ata nga dërgimi i fletëvotimeve me postë”, u shpreh në një deklaratë Komiteti Republikan i Qarkut Bucks. “Kemi parë taktika të ulëta këtë vit, që nga prishja e shenjave informuese, letrat që kërcënojnë mbështetësit e Trump-it dhe tani kjo video që përpiqet të trembë votuesit e Qarkut Bucks”.

Senatori i Pensilvanisë, Steve Santarsiero, kryetar i Komitetit Demokrat të Qarkut Bucks, e quajti videon një përpjekje për të “hedhur dyshime mbi votën tonë përmes sistemit të postës dhe, në fund të fundit, rezultatin e zgjedhjeve presidenciale”.

Zyrtarët thanë se ishin zemëruar nga shpejtësia me të cilën është përhapur ky dezinformim dhe disa falsitete të tjera të dëmshme gjatë këtij cikli zgjedhor.

“Nuk i fajësoj aspak amerikanët që duan të sigurohen se sistemit mund t’i besohet”, tha prokurorja Schorn. “Nuk i fajësoj për këtë sepse, për fat të keq, ju e dini që ka subjekte kriminale që dëmtojnë proceset. U ndjeva më e sigurtë dje. M’u duk sikur (sistemi) funksionoi siç duhet”.

Rudy Giuliani duhet t’u dorëzojë suvenirë sportiv dhe pasuri të tjera me vlerë që ai zotëron, dy punonjësve të zgjedhjeve në Xhorxhia, të cilat fituan një vendim gjyqësor për shpifje ndaj tij, që lidhej me zgjedhjet e vitit 2020.

Dy punonjëset, nënë e bijë, thanë se zoti Giuliani u jepte zë gënjeshtrave të Donald Trumpit mbi vjedhjen e zgjedhjeve, gjë që bëri që ato të kërcënoheshin disa herë me vdekje e që jeta e tyre të vihej në rrezik.

Zoti Giuliani pritet t’i paguajë Ruby Freeman dhe vajzës së saj, Wandrea “Shaye” Moss, një dëmshpërblim prej 148 milionë dollarësh.

Mes pasurive që duhet të dorëzojë zoti Giuliani, përfshihet apartamenti i tij në qytetin e Nju Jorkut, më shumë se 12 ora të shtrenjta dhe një makinë Benc Mercedes e vitit 1980, dikur në pronësi të yllit të kinemasë Lauren Bacall, sipas vendimit të gjykatësit të Manhatanit, Lewis Liman të martën.

Në vendim thuhej se tani për tani zoti Giuliani nuk duhet të dorëzojë tre unaza të skuadrës së bejzbollit “New York Yankees”, ose apartamentin e tij në Florida, duke vënë në dukje se ato janë të lidhura në çështje të tjera gjyqësore.

Sipas urdhrit të së martës, zoti Giuliani duhet të heqë dorë brenda shtatë ditësh nga apartamenti i tij në Manhatan, i vlerësuar më shumë se 5 milionë dollarë, si dhe nga rreth 2 milionë dollarë që ai thotë se i takojnë për shërbime të kryera gjatë fushatës presidenciale të zotit Trump në vitin 2020.

Zoti Giuliani do të dorëzojë një këmishë dhe një foto të nënshkruar, nga legjendat e bejzbollit Joe DiMaggio dhe Reggie Jackson; një foto e nënshkruar në stadiumin ‘Yankee’, një unazë diamanti; bizhuteri, 26 ora të firmave të njohuar si Rolex, Shinolas, Bulova dhe Tiffany & Co.

Njërën prej orëve zoti Giuliani tha se i ishte dhënë prej gjyshit të tij dhe kërkoi që t’i jepej mundësia që ta mbante për shkak të vlerës shpirtërore.

Por gjykatësi Liman e refuzoi kërkesën, duke thënë se ai mund ta kishte përjashtuar, nëse zoti Giuliani do të kishte vërtetuar se vlente më pak se 1000 dollarë.

“Gjykata nuk ka dyshim se disa nga sendet mund të kenë vlerë sentimentale për të pandehurin”, shtoi gjyqtari. “Por kjo nuk i jep të drejtë atij të vazhdojë t’i gëzojë ato ndërkohë që u detyrohet paditësve, rreth 150 milionë dollarë. Askush nuk duhet të lejohet të jetojë në luks dhe në borxhe, në të njëjtën kohë “, tha ai.

Zoti Giuliani i kishte kërkuar gjykatësit në Manhatan që zonja Freeman dhe zonja Moss të mos i shisnin sendet me vlerë dhe pasuritë e tij, deri sa të përfundonte një proces apelimi që ai i kishte bërë vendimit. Por zoti Liman e hodhi poshtë këtë kërkesë, duke thënë se zoti Giuliani mund t’ia kishte kërkuar këtë gjë gjykatës federale në Uashington, ku nënë e bijë fituan çështjen, gjë që ai nuk e kishte bërë.

Deri të martën, zoti Giuliani nuk e kishte paguar asgjë zonjës Freeman dhe zonjës Moss.

“Ne jemi krenarë që tashmë klientet tona do të fillojnë të marrin një pjesë të kompensimit që u takon për veprimet e Giulianit“, tha në një deklaratë Aaron Nathan, avokat i zonjës Freeman dhe zonjës Moss.

“Ky rezultat duhet të dërgojë një mesazh të fuqishëm se ka një çmim për të paguar për ata që zgjedhin të përhapin qëllimisht dezinformata”.

Pas vendimit të gjykatës për të paguar 148 milionë dollarë, zoti Giuliani bëri kërkesë për të shpallur falimentimin, gjë që bllokoi përpjekjet e zonjës Freeman dhe zonjës Moss për të marrë dëmshpërblimin.

Por në korrik një gjykatës e hodhi poshtë çështjen, duke përmendur “sjelljet e përsëritura jobashkëpunuese” të zotit Giuliani, përfshirë dështimin për të respektuar urdhrat e gjykatës, si dhe për të bërë publike burimin e të ardhurave.

Shtetet e Bashkuara do të donin që Kosova të bëhet pjesë e programit të NATO-s, Partneriteti për Paqe, por ajo duhet së pari të shënojë përparim në dialogun e lehtësuar nga Bashkimi Evropian, ka thënë të mërkurën ambasadorja amerikane në NATO, Julianne Smith.

Partneriteti për Paqe është një program i NATO-s, i cili synon krijimin e besimit midis shteteve anëtare të NATO-s dhe shteteve të tjera në Evropë.

Ai shërben edhe si rrugë për ato vende që synojnë që një ditë të bëhen pjesë e NATO-s.

“Ne, gjithsesi, e vlerësojmë programin e Partneritetit për Paqe. Jemi të kënaqur që kemi parë interes të madh nga Kosova për t’iu bashkuar Partneritetit për Paqe. Por mendoj se miqtë tanë në Kosovë i kanë dëgjuar thirrjet tona të zëshme dhe të qarta. Ne duam që ata të vazhdojnë të investojnë në dialogun e lehtësuar nga Bashkimi Evropian“, tha Smith.

Duke folur para gazetarëve në prag të takimit të Ministrave të Mbrojtjes të vendeve të NATO-s, Smith tha se një angazhim të tillë fuqishëm e mbështesin aleatët edhe në NATO edhe në BE.

“Por, në këtë moment fokusi ynë është në rritjen e stabilitetit në rajon dhe duke e bërë këtë të kërkojmë progres edhe në iniciativën e udhëhequr nga BE“, ka thënë ambasadorja Smith.

Kosova dhe Serbia arritën Marrëveshje në fillim të vitit të kaluar për rrugën e normalizimit të marrëdhënieve, porse rreth një vit e gjysmë më vonë, ato kritikohen për moszbatimin e saj.

Kosova vazhdimisht ka shprehur interesim për t’u bërë pjesë e Partneritetit për Paqe, ndërsa synon edhe anëtarësimin në NATO si qëllim strategjik të vendit.

Vendimet në NATO, përfshirë edhe ato për të pranuar vendet në programin e Partneritetit për Paqe, merren njëzëshëm nga të gjitha vendet anëtare.

Nga 32 vende anëtare të NATO-s, Kosovën si shtet të pavarur e kanë njohur 28 prej tyre ndërsa katër (Greqia, Rumania, Sllovakia dhe Spanja) ende jo.

Nga rajoni i Ballkanit Perëndimor, vetëm Serbia dhe Bosnje e Hercegovina janë në Partneritet për paqe, ndërsa vendet tjera tashmë janë bërë anëtare të NATO-s.

Aktualisht, NATO-ja është e pranishme në Kosovë përmes misionit të saj, KFOR. REL

Drejtuesi Politik i PD për Tiranën,  Belind Këlliçi, është rikthyer në SHBA përsëri brenda pak ditësh. Aktivizimi i diasporës shqiptare për zgjedhjet e 2025 si dhe mbështjetja e shqiptarëve për kandidatin republikan, Donald J. Trump në zgjedhjet e 5 nëntorit në SHBA janë axhenda e takimeve të shpeshta të anëtarit të Kryesisë së PD në SHBA.

Pas takimit më Trump në mesin e muajit të shkuar, Këlliç ka qenë i ftuar në National Summit, konferencë e organizuar në Michigan, ku një nga çështjet që u trajtua ishte siguria në botë dhe paqja në Lindjen e Mesme. Në këtë event folëse kryesore ka qenë Lara Trump, e reja e ish-presidentit Trump.

Këlliçi zhvilluar gjithashtu takime edhe me kongresmenët Darrell Issa i Kalifornisë dhe John James i Michiganit.

Postimi i Këlliçit:

Privilegj të isha i ftuar në National Summit, konferencë e organizuar në Michigan, ku një nga çështjet që u trajtua ishte siguria në botë dhe paqja në Lindjen e Mesme.

Ky event kishte folës kryesor Lara Trump, bashkë drejtuesen e Komitetit Kombëtar Republikan (RNC) i cili është organi kryesor i Partisë Republikane Amerikane dhe është përgjegjës për zhvillimin dhe promovimin e platformës politike të republikanëve si dhe harton strategjinë elektorale.

Gjithashtu Kongresmenët Darrell Issa i Kalifornisë dhe John James i Michiganit, si dhe drejtuesit e Partisë Republikane në Michigan, konfirmuan se siguria është prioritet kryesor për Presidentin Trump dhe plani i tij është garanci për paqen e stabilitetin kudo në botë, në këto kohë të trazuara!

Partia Demokratike beson tek Presidenti Trump dhe alternativa e tij. Si kontribues i paqes dhe sigurisë ai do jetë një garanci dhe për rajonin tonë.

Rritja dhe konsolidimi i raporteve me partnerët strategjikë dhe me republikanët në veçanti si parti e jona simotër, ka një rëndësi të veçantë për vendin tonë dhe për forcën tonë politike.

Uragani ‘Milton’ goditi Floridën të mërkurën, duke lënë pas disa të vdekur dhe shumë dëme materiale. Sipas njoftimeve më të fundit në media dhe nga të dhënat e rrjetit PowerOutage.us, vazhdonin të ishin të enjten pa energji mbi 3 milionë shtëpi dhe janë raportuar të paktën dhjetë viktima.

Përmbytjet më të rrezikshme duket se kanë ndodhur në Qarkun Sarasota, ku niveli i ujit arriti në deri 3 metra.

Sipas guvernatorit DeSantis, deri të enjten pasdite ishin shpëtuar nga ekipet e emergjencave 340 persona dhe 49 kafshë shtëpiake.

Megjithatë, sipas drejtores së agjencisë federale të emergjencave, FEMA, uragani Milton nuk rezultoi aq shkatërrimtar nga ç’pritej.

“Nuk patëm pasojat ekstreme të skenarit më të keq të mundshëm, por të cilin ishim përgatitur, por ka ende shumë persona që janë ndikuar”, tha drejtorja Deanne Criswell.

Ajo shtoi se pati 38 tornado që pasuan uraganin dhe që shkaktuan dëme domethënëse.

Stuhia e rrezikshme goditi me fuqinë e një uragani të kategorisë 3. ‘Milton’ ishte uragani i dytë i fuqishëm në dy javë që godet shtetin juglindor amerikan.

Pamjet nga kamerat e sigurisë dhe dëshmitarët, tregojnë fuqinë e uraganit ‘Milton’.

Stuhia goditi bregun perëndimor të Floridës pranë qytetit të Sarasotës mbrëmjen e së mërkurës, duke shkaktuar erëra të forta, me një shpejtësi prej 205 kilometrash në orë.

Para se të mbërrinte në tokë, uragani Milton’ shkaktoi të paktën 24 tornado. Autoritetet thonë se disa njerëz vdiqën si pasojë e tornadove të cilat shkatërruan më shumë se 100 shtëpi, duke përfshirë atë të banorit të qytetit Fort Majërs, Connor Ferin.

“E gjitha kjo ndodhi shumë shpejt. Dritaret u thyen. Isha këtu kur ndodhi. Macja ishte mbi tavolinë. Mora dy qentë dhe u futa me shpejtësi poshtë shtratit. Ndoshta zgjati një minutë. Ndoshta më pak”, thotë ai.

Autoritetet thonë se më shumë se 3.2 milionë shtëpi dhe biznese kanë mbetur pa energji elektrike.

Erërat e fuqishme dëmtuan çatinë e stadiumit Tropicana, të ekipit të njohur të bejsbollit ‘Tampa Bay Rays’. Gjatë uraganit stadiumi po përdorej si qendër strehimi për ekipet urgjente.

Operacionet e kërkim-shpëtimit nisën para agimit.

“Kishim mbi 80 mijë njerëz në qendrat e strehimit natën gjatë goditjes së stuhisë. Shkallën e dëmeve do ta kuptojmë me kalimin e ditës. Kemi ekipe që në këto momente po vlerësojnë dëmet. Ekipet urgjente janë angazhuar gjatë gjithë natës për të ndihmuar njerëzit në nevojë. Mund të themi se stuhia ishte e fuqishme, por fatmirësisht ky nuk ishte skenari më i keq”, tha Guvernatori i Floridës, Ron DeSantis në komentet e tij të para sot në mëngjes pas stuhisë.

Reshjet e dendura të shiut sollën nivele të larta të ujit nga Bregu i Gjirit në zonat e ulëta të qyteteve Tampa, Shën Petersburg, Sarasota dhe Fort Majërs.

Qendra Kombëtare e Uraganeve tha se mëngjesin e së enjtes ‘Milton’ kishte fuqinë e një stuhie të kategorisë 1, ndërsa po kalonte në pjesën qendrore të Floridës.

Parashikuesit e motit paralajmëruan për “reshje shkatërruese të shiut dhe erëra të furishme” gjatë gjithë ditës, para se stuhia të dilte në Oqeanin Atlantik.

Shkencëtarja Hannah Cloke paralajmëron se ndryshimet klimatike do të shpeshtojnë dhe ashpërsojnë stuhi si uragani ‘Milton’.

“Do të ndikojnë edhe në llojet e uraganeve që do të përjetojmë. Ka disa dëshmi se ato do të jenë më të forta, me më shumë tornado dhe sigurisht, për shkak të ndryshimeve klimatike, do të ketë reshje më të furishme”, thotë ajo.

Shumë nga komunitetet që u goditën nga uragani ‘Milton; ende nuk e kanë marrë veten nga pasojat e uraganit ‘Helene’ i cili muajin e kaluar shkaktoi vdekjen e mbi 200 personave dhe përmbytje të mëdha kryesisht në pjesën perëndimore të Karolinës së Veriut dhe në lindje të shtetit Tenësi.

Krahasimi mes Miltonit dhe uraganit Helen?

Shumë nga komunitetet që preken nga Miltoni u goditën muajin e kaluar nga uragani Helene dhe ende nuk e kanë marrë veten nga pasojat e tij. Uragani shkaktoi vdekjen e më shumë se 200 personave e përmbytje katastrofike kryesisht në pjesën perëndimore të Karolinës së Veriut dhe në lindje të Tenesit.

Në momentin më intensiv të tij, uragani Helene ishte një stuhi e kategorisë 4, me erëra të qëndrueshme prej rreth 220 km/h. Milton e kapërceu me shpejtësi atë, duke u bërë një stuhi e kategorisë 5 brenda disa orësh me erëra të qëndrueshme prej 285 km/h. Të mërkurën Milton u dobësua disi, duke u ulur në një uragan të kategorisë 4 dhe më tej në kategorinë 3.

Pesë uraganët më të fuqishëm të Atlantikut?

Milton është tashmë uragani i pestë më i fuqishëm i regjistruar në Atlantik. Uragani më intensiv i regjistruar para tij ishte Wilma në vitin 2005, ndjekur nga Gilbert në vitin 1988, ai që njihet si uragani i Festës së Punës, i vitit 1935, si dhe Rita në vitin 2005.

Anderson Cooper është goditur në fytyrë nga copat e rrënojave, pak minuta pasi uragani Milton goditi Siesta Key në Florida.

Reporteri 57-vjeçar, po mbulonte drejtpërdrejtë fatkeqësinë katastrofike për CNN në Bradenton, pak milje larg Siesta Key,

ku një copë e rrënojat e goditi atë në fytyrë.

Por ai shpejt u rimëkëmb duke thënë: “Kjo nuk ishte e mirë. Ne me gjasë do të futemi për pak brenda”.

Në ato momente erërat po frynin me shpejtësi prej mbi 150 kilometra në orë, duke pamundësuar qarkullimin normal si dhe anulimin e mijëra fluturimeve.

Cooper po tregonte se niveli i ujit ka arritur deri të gjunjët e tij – pak momente para se të goditej nga një copë e rrënojave. sn

Uragani “Milton” shkaktoi erëra të fuqishme si dhe përmbytje në pjesën më të madhe të Floridës, pasi goditi tokën si një uragan të kategorisë 3 duke kërcënuar jetët e banorëve.

“Milton” u dobësua në një uragan të kategorisë 1 ndërsa lëvizi nëpër Florida të enjten. Ndërprerjet e energjisë elektrike kanë ndodhur në disa zona dhe janë raportuar viktima nga moti i keq.

Qendra Kombëtare e Uraganeve tha se shpejtësia e erës arriti deri në 205 km/h kur goditi bregun në Siesta Key, në jug Tampës. Zonat më të rrezikuara dhe me popullsi të dendur janë: Tampa, St Petersburg, Sarasota dhe Fort Myers.

Fort Myers – Shumë rrugë në zonën e Fort Myers janë nën ujë ose të bllokuara nga pemët e rrëzuara. Sipas autoriteteve lokale shumë rrugë ishin ose nën ujë ose të bllokuara nga pemët e rrëzuara, linjat e energjisë elektrike të rrëzuara ose mbeturina të tjera. Në disa zona lartësia e ujit në rrugë arriti deri në një metër. Një urë në lindje të qytetit Matlacha është pjesërisht e bllokuar, thanë zyrtarët.

Sipas autoriteteve lokale të Qarkut Hillsborough janë zhvilluar disa operacione shpëtimi. “Ekipet tona janë në terren, duke i çuar njerëzit drejt vendeve të sigurta”, njoftoi policia lokale. Zyrtarët në qytetin Pinellas të goditur rëndë gjithashtu po u bëjnë thirrje banorëve të qëndrojnë aty ku janë.

Sarasota- Në Sarasota, ekuipazhet e emergjencës raportuan për linjat e energjisë dhe pemët në rrugë. Disa ura nuk ishin të kalueshme. Autoritetet lokale iu bënë thirrje banorëve dhe pronarëve të bizneseve që të qëndrojnë në shtëpi për të lejuar ekipet e urgjencës të punojnë.

Qendra Kombëtare e Uraganeve tha se “Milton” po lëvizte në brigjet lindore të Floridës herët të enjten me erëra maksimale 137 kilometra në orë, për të arritur më pas në Bahamas.

Shkatërrimet e uraganit Milton në të gjithë Floridën shkaktuan ndërprerjen e energjisë elektrike për më shumë se 3 milionë shtëpi dhe biznese sipas kompanisë PowerOutages.us.

Ndërsa është ende një uragan i rrezikshëm, po më pak fuqishëm se uragani i rrallë i kategorisë 5 që kishte kërcënuar shtetin ndërsa udhëtonte mbi Gjirin e Meksikës drejt Floridës.

Guvernatori i Floridës, Ron DeSantis tha se shpresonte që zona në Tampa, shtëpia e 3 milionë njerëzve dhe që parashikohej se do të pësonte dëme të mëdha duket se i ka shëptuar rrezikut.

Pse ishte aq i fuqishëm Milton?

Ujërat jashtëzakonisht të ngrohta në Gjirin e Meksikës këtë vit kanë nxitur rritjen e shpejtë të Miltonit. Ujërat në sipërfaqen e oqeanit kanë arritur temperatura rekord prej rreth 32 gradë Celsius gjatë dy sezoneve të fundit verore, sipas Administratës Kombëtare mbi Oqeanet dhe Atmosferën.

Zonat e evakuimit

Autoritetet lëshuan urdhra evakuimi të detyrueshme për të paktën një pjesë të banorëve, që ndodhen në 15 nga 67 qarqet e Floridës, ose përgjatë pjesës më të madhe të bregut perëndimor.

Kjo përfshin shumë prej 3.1 milionë banorëve që jetojnë në zonën metropolitane të Tampës, një grup i dendur komunitetesh përgjatë bregdetit dhe në ishujt e Gjirit të Tampës, i cili nuk ka qenë në gjurmët e një uragani prej më shumë se një shekulli.

Edhe pse banorët e Floridës janë mësuar me uraganet, shumë zyrtarë shtetërorë dhe lokalë i kanë paralajmëruar ata se Miltoni mund të jetë uragani më i fuqishëm që ata kanë parë.

Kryebashkiakja e Tampës, Jane Castor, e ka thënë hapur se “kushdo që nuk evakuohet nga zonat e ulëta, do të vdesë”.

Ekspertët parashikuan erëra shkatërruese e reshje të dendura që mund të shkaktojnë përmbytje të menjëhershme në pjesën më të madhe të Floridës qendrore.

Krahasimi mes Miltonit dhe uraganit Helen?

Shumë nga komunitetet që preken nga Miltoni u goditën muajin e kaluar nga uragani Helene dhe ende nuk e kanë marrë veten nga pasojat e tij. Uragani shkaktoi vdekjen e më shumë se 200 personave e përmbytje katastrofike kryesisht në pjesën perëndimore të Karolinës së Veriut dhe në lindje të Tenesit.

Në momentin më intensiv të tij, uragani Helene ishte një stuhi e kategorisë 4, me erëra të qëndrueshme prej rreth 220 km/h. Milton e kapërceu me shpejtësi atë, duke u bërë një stuhi e kategorisë 5 brenda disa orësh me erëra të qëndrueshme prej 285 km/h. Të mërkurën Milton u dobësua disi, duke u ulur në një uragan të kategorisë 4 dhe më tej në kategorinë 1.

Pesë uraganët më të fuqishëm të Atlantikut?

Milton është tashmë uragani i pestë më i fuqishëm i regjistruar në Atlantik. Uragani më intensiv i regjistruar para tij ishte Wilma në vitin 2005, ndjekur nga Gilbert në vitin 1988, ai që njihet si uragani i Festës së Punës, i vitit 1935, si dhe Rita në vitin 2005.

Banorëve të Floridës nuk u ka mbetur edhe shumë kohë për t’u evakuuar ose për t’u strehuar përpara se të godasë uragani Milton, që parashikohet të jetë një nga më shkatërruesit që ka goditur ndonjëherë bregun e Gjirit të Floridës.

Me më shumë se një milion banorë në zonat bregdetare nën urdhra për evakuim, ata që po largoheshin drejt zonave më të larta bllokuan autostradat dhe pikat e karburantit, në rajonin që ende po rimëkëmbet nga pasojat e uraganit Helene, më pak se dy javë më parë.

Stuhia parashikohet të godasë zonën metropolitane të Tampa Bay, ku jetojnë mbi tre milion njerëz, megjithëse parashikuesit thanë se rruga e saj mund të ndryshojë përpara se të prekë tokën në orët e vona të së mërkurës në mbrëmje ose herët të enjten në mëngjes, sipas kohës lokale.

Presidenti i SHBA-së, Joe Biden, dhe kryetarja e Tampas, Jane Castor, paralajmëruan njerëzit në zonat e evakuimit që të largoheshin ose do ta rrezikonin vdekjen.

Michael Tylenda, i cili po vizitonte djalin e tij në Tampa, tha se po i përgjigjej këtij këshillimi.

“Nëse dikush di diçka për Floridën… kur nuk evakuohesh pasi urdhërohesh, ke gjasa të vdesësh”, tha Tylenda. “Ka pasur shumë njerëz që kanë qëndruar në shtëpitë e tyre dhe kanë përfunduar duke u mbytur. Nuk ia vlen. Shtëpia mund të zëvendësohet. Gjërat mund të zëvendësohen. Kështu që është më mirë të largohesh nga qyteti”.

Milton pritet të ruajë forcën si uragan ndërsa kalon gadishullin e Floridës, duke sjellë gjithashtu rrezik për stuhi në bregun Atlantik të shtetit.

Rreth 2.8 për qind e prodhimit të brendshëm bruto të SHBA-së është në rrugën direkte të Miltonit, tha Ryan Sweet, kryeekonomist i SHBA-së në Oxford Economics. Linjat ajrore, kompanitë e energjisë dhe një park i Universal Studios janë ndër kompanitë që kanë ndaluar operacionet e tyre në Florida ndërsa po përgatiten për ndërprerje.

Milton u bë stuhia e tretë me intensifikimin më të shpejtë në historinë e Atlantikut, duke kaluar nga Kategoria 1 në Kategorinë 5 në më pak se 24 orë.

“Këto temperatura jashtëzakonisht të ngrohta të sipërfaqes së detit ofrojnë karburantin e nevojshëm për intensifikimin e shpejtë që pamë të ndodhte”, tha shkencëtari klimatik, Daniel Gilford, nga Climate Central, një grup kërkimor jofitimprurës. “Ne e dimë që ndërsa njerëzit rrisin sasinë e gazeve serrë në atmosferë, kryesisht duke djegur lëndë djegëse fosile, ne po rrisim atë temperaturë në të gjithë planetin”.

Trafiku i dendur bllokoi rrugët që çonin jashtë Tampas të martën, kur rreth 17 për qind e afro 8.000 stacioneve të karburantit të Floridës kishin mbetur pa furnizime, sipas monitoruesit të tregjeve të karburantit GasBuddy. rel

Shefi i diplomacisë në Serbi, Marko Gjuriq, tha se janë të gatshëm të bashkëpunojnë me Shtetet e Bashkuara të Amerikës për hetimet e investimeve të planifikuara në Beograd të Jared Kushnerit, dhëndrit të ish-presidentit amerikan, Donald Trump.

Në një intervistë për Zërin e Amerikës, Gjuriq u përgjigj negativisht në pyetjen nëse ai, gjatë kohës kur ishte ambasador në Uashington, kishte njohuri për hetimin që Komisioni i Financave i Senatit të Kongresit Amerikan po zhvillon mbi veprimtarinë e kompanisë së dhëndrit të ish-presidentit të SHBA-së, Donald Trump.

Ndërsa Shqipëria, ku Kushner po ashtu ka planifikuar investime, deri më tani nuk ka reaguar ndaj një hetimi që ka nisur Komiteti për Financa i Senatit të SHBA-së lidhur me to.

Investimet potenciale në Shqipëri dhe në Serbi të firmës Affinity, në pronësi të Kushnerit, janë bërë pjesë e një hetimi që ka nisur senatori amerikan, Ron Wyden, mbi ndikimet e mundshme politike të qeverive të huaja në familjen Trump.

Wyden, kryesues i Komitetit për Financa në Senatin amerikan, më 24 shtator i ka nisur një letër zyrtare kompanisë së Kushnerit, Affinity Partners, nëpërmjet së cilës ka kërkuar informacione në lidhje me këto investime.

Në këtë letër, ai ngre dyshime mbi detajet e investimeve potenciale në dy shtetet dhe nëse kjo u jep qeverive të huaja “kontroll potencial me mundësi detyrimi mbi investimet e familjes së presidentit të mundshëm të ardhshëm të SHBA-së”.

Donald Trump, tashmë është i nominuari i republikanëve për president të SHBA-së në zgjedhjet e nëntorit.

Në administratën e kaluar të Trumpit, Kushner kishte rolin e këshilltarit të lartë të presidentit.

Komiteti për Financa në senatin amerikan merret me çështje që lidhen me taksat dhe të ardhurat në përgjithësi, dhe ka autoritetin të hetojë, rishikojë dhe vlerësojë ligjet ekzistuese dhe agjencitë që i zbatojnë ato.

Për çfarë investimesh bëhet fjalë?

Kushner, i cili themeloi kompaninë e tij më 2021, bëri publike në mars të këtij viti, planet për investime në Shqipëri dhe në Serbi, të dyja të parapara në vlerë prej mbi 1 miliard dollarësh.

Derisa në Serbi planet janë konkretizuar me marrëveshje qeveritare me firmën e tij, në Shqipëri ato kanë mbetur ende “një shprehje interesi” për investim.

Letra e re e senatorit është vazhdimësi e një hetimi të nisur në qershor.

Ndër të tjera, senatori ngre dyshime për faktin se, siç thuhet, firma e Kushnerit është e financuar krejtësisht nga investitorë të huaj dhe atë në shumicë nga një fond i Qeverisë së Arabisë Saudite, derisa fonde të tjera përfshijnë ato nga qeveritë e Katarit dhe Emirateve të Bashkuara Arabe ndër tjera.

Sipas letrës, këto fonde paguhen gradualisht dhe parashihet të arrijnë vlerën totale prej 3 miliardë dollarësh deri në vitin 2026.

Megjithatë, senatori shton se kompania e Kushnerit ende “nuk ka gjeneruar ndonjë fitim për investitorët e tij”.

Në letrën e tij, kryesuesi i Komitetit shpreh edhe shqetësim për nivelin e ndikimit që këto qeveri të huaja mund të kenë mbi familjen e kandidatit për president të SHBA-së, Donald Trump, nëse ai zgjidhet sërish president.

“Kjo krijon një situatë ku qeveritë e Arabisë Saudite, Katarit dhe Emirateve të Bashkuara Arabe do të kenë ndikim të rëndësishëm mbi familjen Trump nëse kërcënojnë t’i tërheqin investimet e tyre dhe të ndalojnë pagesën e miliona dollarëve në tarifa ndaj Kushnerit dhe njëkohësisht, vajzës së Trumpit, Ivanka Trump”, thuhet në letër.

Me qëllim të hetimit të mëtejmë, senatori i ka kërkuar kompanisë Affinity të dhëna të detajuara mbi fondet dhe planet investuese dhe për këto pyetje ka kërkuar përgjigje deri më 9 tetor.

Radio Evropa e Lirë deri më tani nuk ka arritur të marrë një koment nga kompania Kushner lidhur me këtë çështje.

Në një deklaratë për New York Times, Affinity e quajti letrën e Wydenit një veprim politik, duke shtuar se firma kishte ndjekur të gjitha ligjet federale dhe rregullat etike.

Investimet në Shqipëri dhe shqetësimet e senatorit

Në mars, Kushner postoi disa fotografi në rrjete sociale për dizajnet potenciale të investimeve të firmës së tij në Shqipëri.

Ai kishte thënë se synon ta shndërrojë ishullin më të madh të Shqipërisë, Sazan, në Detin Mesdhe, në një destinacion luksoz për turistët.

Ky ishull kryesisht i braktisur, aktualisht është bazë ushtarake dhe është gjysmë i hapur për publikun.

Kushner, gjithashtu, kishte thënë se synon t’i ndërtojë disa hotele dhe qindra vila në Zvërnec, një zonë bregdetare në Vlorë, në jug të Shqipërisë.

Deri më tani, sipas autoriteteve të Shqipërisë, kompania ka shprehur interes zyrtar për të qenë investitor potencial në Sazan dhe do t’i nënshtrohet procesit të vlerësimit.

Në të kaluarën, sa i përket Zvërnecit, Qeveria kishte thënë se zyrtarisht nuk ka pranuar ndonjë shprehje interesi lidhur me këtë investim.

Planet e Kushnerit u përballën me kundërshtime në Shqipëri, sidomos nga ambientalistët që thonë se mund të shkaktohen dëme në zonat e mbrojtura bregdetare.

Në anën tjetër, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, më 19 mars, kishte thënë se “do të negociohet pjesëmarrja e shtetit në investimin e planifikuar të Jared Kushnerit në ishullin e Sazanit”.

Rama kishte shtuar se për investimet në ishullin Sazan, Qeveria e drejtuar prej tij “nuk zgjedh persona, por në bazë të legjislacionit shqiptar u referohemi ofertave dhe propozimeve që na bëhen”.

Në anën tjetër, në letrën e fundit të Wydenit, thuhet se “Affinity i tregoi Komitetit se Qeveria serbe dhe ajo shqiptare fillimisht iu afrua individëve të lidhur me kompaninë Affinity në lidhje me një investim për projektet potenciale”.

Kështu, senatori ka kërkuar që kompania të tregojë se kush saktësisht i është afruar kompanisë për të diskutuar për plane të mundshme investimi.

Ministria e Jashtme e Shqipërisë deri më tani nuk u është përgjigjur pyetjeve të REL-it lidhur me këtë çështje.

“Investimet në Serbi, rrezik për rishkrim të historisë”

Shqetësimet e njëjta me investimet në Shqipëri, senatori i shprehu edhe për ato në Serbi, përveçse te kjo e fundit, Wyden thotë se mund të çojë edhe në rishkrim të historisë në kontekst “antiamerikan”.

Më 15 maj, Serbia e nënshkroi një marrëveshje për rivitalizimin e kompleksit të ish-Sekretariatit Federal për Mbrojtjen Kombëtare me kompaninë Affinity të Kushnerit.

Kompania e Kushnerit planifikon të ndërtojë një kompleks biznesi-banesor në vendin e ish-Shtabit të Përgjithshëm në Beograd.

Ndërtesa e Shtabit të Përgjithshëm ishte bombarduar natën mes 29 dhe 30 prillit dhe më 7 e 8 maj 1999, nga forcat e NATO-s.

NATO-ja filloi bombardimin e ish-Jugosllavisë më 24 mars të atij viti si përgjigje ndaj persekutimit të shqiptarëve në Kosovë nga forcat serbe të sigurisë.

Ndërkohë, ministri i Ndërtimit, Transportit dhe Infrastrukturës në Qeverinë e Serbisë, Goran Veshiq, tha në maj se investitori (Affinity) ka për obligim që në të njëjtën parcelë të ndërtojë një kompleks memorial kushtuar të gjitha viktimave të bombardimeve të NATO-s.

Pikërisht këtë pikë, Wyden e ka parë si problematike pasi thotë se monumenti u përshkrua si i dedikuar për “viktimat e agresionit të NATO-s”.

“Është krejtësisht e papërshtatshme që një qeveri e huaj t’i kërkojë një kompanie amerikane të marrë pjesë në atë lloj revizionizmi historik antiamerikan, një akt që mbulon spastrimin etnik dhe gjenocidin dhe e përshkruan në mënyrë të rreme NATO-n si një antagoniste, dhe është skandaloze që një firmë e themeluar dhe pronë e familjes së një ish-presidenti dhe presidenti të mundshëm të ardhshëm, të Shteteve të Bashkuara, do të pajtohej me këtë”, thuhet në letër.

REL-i i është drejtuar me pyetje edhe Ministrisë së Punëve të Jashtme të Serbisë lidhur me këtë çështje, por deri më tani nuk ka marrë përgjigje./REL