Shtetet e Bashkuara u zotuan të mërkurën se do të pranojnë një numër më të madh refugjatësh që përpiqen t’i shpëtojnë luftrave në Siri dhe gjetkë, edhe pse Europa bëri të njohur një plan kuotash të detyrueshme për vendet europiane, që ata të marrin nga 160 mijë emigrantë.

Pas takimit me ligjvënësit në Kongres, Sekretari i Shtetit John Kerry tha:

“Jemi duke shqyrtuar me kujdes shifrën e refugjatëve të cilët mund t’i marrim, në kushtet e krizës në Siri dhe në Europë. Kjo mundësi është duke u shqyrtuar”.

Shefi i Komisionit Europian Jean-Claude Juncker i bëri thirrje vendeve anëtare të Bashkimit Europian të pranojnë një numër më të madh refugjatësh në dy vitet e ardhshme, por ai po ndesh me kundërshtimin e vendeve që e kundërshtojnë sistemin e kuotës.

“Europa ku unë dua të jetoj ilustrohet më së miri nga ata që janë duke ndihmuar”, – i tha zoti Juncker Parliamentit European. “Europa ku nuk do të doja të jetoja është një vend që refuzon të ndihmojë njerëzit në nevojë.”

Por qeveritë e Çekisë dhe Sllovakisë i qëndruan kundërshtimit të tyre ndaj kuotave, për të cilat zoti Juncker tha se janë të nevojshme për trajtimin e krizës më të rëndë të emigrantëve që nga ajo e Luftës së Dytë Botërore.

“Unë i refuzova kuotat” – tha kryeministri çek Bohuslav Sobotka, – “ngaqë nuk i konsideroj ato të jenë zgjidhja reale për krizën e emigrantëve.”

Kryeministri sllovak Robert Fico shprehu shqetësim se në Europë mund të futen terroristët, në kushtet kur atje hyjnë refugjatë në mënyrë masive.

Shumica e emigrantëve përpiqen të vendosen në vende në zhvilluara të Europës Perëndimore, si Gjermania dhe Suedia.

“Kur terroristët grumbullohen në Siri, si mund t’i dallojmë ne ata nga emigrantët e tjerë që kalojnë kufirin për në Bashkimin Europian pa patur ndonjë kontroll?”, – tha zoti Fico.

Zoti Juncker tha se Europa mund të mos i lerë Greqinë, Italinë dhe Hungarinë të vetme në trajtimin e fluksit të imigrantëve:

“Ne europianët nuk duhet të harrojmë kurrë përse strehimi dhe ofrimi i të drejtës themelore për të kërkuar azil është diçka kaq e rëndësishme,” – tha ai.

Ai i bëri thirrje ministrave të brendshëm të BE-së që ta miratojnë planin e sistemimit të emigrantëve javën e ardhshme.

Zoti Juncker po ashtu tha se beson se azil-kërkuesit duhen lejuar të punojnë ndërsa janë të pritje të shqyrtimit të aplikimeve të tyre. Ai tha se shpreson që të gjitha vendet anëtare të përfshihen në një fond emergjence për trajtimin e krizave të refugjatëve në të ardhmen.

Sipas planit, Gjermania, Franca dhe Spanja do të pranojnë në vendet e tyre numrin më të madh të emigrantëve, të pasuar nga Polonia, Holanda Rumania, Bullgaria dhe Suedia.

Por ideja e kuotës kundërshtohet me ngulm nga Hungaria dhe vende të tjera të Europës Qendrore.

Kuota e ndarjes së emigrantëve do të bazohet tek gjendja ekonomike e vendeve të ndryshme, popullsia, ritmi i papunësisë dhe nga numri i refugjatëve që ka rënë dakord çdo vend të pranojë.

Kancelarja Angela Merkel në Gjermani, ku refugjatët janë mirëpritur me ushqime, ujë dhe lodra për fëmijët, e ka cilësuar planin e zotit  Juncker “hapin e parë të rëndësishëm”. Në komentet e së mërkurës, ajo tha se në se Europa dështon në çështjen e refugjatëve, atëhere ajo do të ketë  dështuar në bazën universale të saj, atë të Europës së bashkuar.

Por ajo paralajmëroi se emigrantët ekonomikë do të kthehen në vendet e tyre dhe se do të mbahen vetëm ata që përpiqen t’u shpëtojnë luftrave dhe persekutimit politik.

Shtetet e Bashkuara e kanë ndërmarrë një fushatë për t’i theksuar rastet e femrave për të cilat Washingtoni thotë se janë “burgosur pa të drejtë” nga qeveritë në gjithë botën.

Në kuadër të kësaj nisme, që është shpallur të martën vonë nga ambasadorja amerikane në Kombet e Bashkuara, Samantha Power, Departamenti Amerikan i Shtetit do t’i profilizojë 20 raste të femrave, për të cilat Shtetet e Bashkuara konsiderojnë se janë “të burgosura politike” ose “të burgosura për çështje interesi”.

Në këtë fushatë do të profilizohet pilotja ushtarake ukrainase, Nadiya Savchenko, e burgosur në Rusi, e akuzuar se ka marrë pjesë në vrasjen e dy gazetarëve rusë që raportonin për konfliktin në Ukrainë, pastaj Leyla Yunus dhe Khadija Ismayilova, kritike të qeverisë së Azerbajxhanit, të burgosura për akuza, që ato i cilësojnë politikisht të motivuara.

Në këtë nismë përfshihey edhe aktivistja për të drejtat e njeriut në Uzbekistan, Matluba Kamilova, për të cilën organizata Human Rights Watch, thotë se ishte burgosur për ushtrimin e fjalës së lirë, pastaj studentja-aktiviste iraniane, Bahareh Hedayat, e cila ishte burgosur në vitin 2009, gjatë goditjes së autoriteteve, pas protestave për shkak të zgjedhjeve kontestuese presidenciale.

Lidhur me këto raste, ambasadorja Samantha Power, ka nënvizuar rëndësinë e fushatës…

“Duke i emëruar këto femra, ne po e dërgojmë mesazhin te qeveritë e tyre dhe ato të ngjashme me to: nëse ju dëshironi ta fuqizoni femrën, mos i burgosni ato në baza të pikëpamjes së tyre ose në baza të asaj që ato luftojnë për ato të drejta. Lironi këto 20 gra dhe lironi gratë e panumërta dhe vajzat sikur ato, që gjenden prapa grivale”, tha Samantha Power, para gazetarëve mbrëmë në Washington.

Departamenti amerikan i shtetit këtë nismë e ka quajtur #FreeThe20 dhe për çdo ditë do ta profilizojë një rast, në kohën kur muaj shënohet 20 vjetori i iniciativës së Kombeve të Bashkuara për forcimin e femrave “në të gjitha sferat e jetës publike dhe private”.

Kjo fushatë ka nisur me paraqitjen e rasttit të avokates për të drejtat e njeriut në Kinë, Wang Yu, e cila është burgosur nga policia në muajin korrik, në kuadër të goditjes gjithpërfshirëse kundër avokatëve dhe aktivistëve civilë.

“Ne do të vazhdojmë ta përsërisim rastin e emrit Wang Yu dhe grave të tjera si ajo, gjatë ditëve të ardhshme, pastaj femrat e guximshme si gazetarja në Azerbajxhan, Khadija Ismayilova, që është njëra nga 20 rastet, e cila është dënuar me 7.5 vjet burg”, tha Samantha Power.

Shtetet e Bashkuara janë shprehur “thellë të shqetësuara” për dënimin ndaj gazetares në Azerbajxhan, Khadija Ismayilova, duke e vlerësuar këtë rast “si një tjetër shembull të kufizimeve të gjëra në rritje në të drejtat e njeriut në Azerbajxhan, përfshirë kufizimet në lirinë e shtypit”.

Zëdhënësi i Departamentit amerikan të shtetit, Mark Toner, “ka kërkuar nga qeveria e Azerbajxhanit që ta lirojë zonjushën Ismayilova dhe të tjerët, të burgosur për shkak të ushtrimit të lirive të tyre fundamentale”.

“Ne theksojmë se gjykata ka refuzuar t’i rishqyrtojë provat dhe dëshminë nga ish-punëdhënësi, Radio Evropa e Lirë/Radio Liria, që kishte të bënte direkt me rastin e saj dhe akuzat, veçanërisht ato për krime financiare”, tha Mark Toner, mbrëmë vonë në Washinton.

Përgatiti: Fatmir Bujupi

Kandidatët për postin e presidentit edhe këtë fundjavë do të vazhdojnë takimet e tyre me grupet mbështesin në kampet e tyre politike. Konkurrentët demokratë janë në Minesota për të adresuar takimin e përvitshëm veror të Komisionit Kombëtar Demokrat.  Nga ana tjetër kandidatët republikanë po përcjellin mesazhin e tyre nëpër grupet mbështetëse në mbarë vendin.

Kandidatët demokratë janë në Minesota në një takim dy ditor që filloi herët të premten. Favoritja e Partisë Demokrate, ish sekretarja e shtetit Hillary Clinton, ishte mes të parëve që mori fjalën.

“Nuk duhet harruar çfarë kemi trashëguar nga republikanët: krizën më të rëndë ekonomike që nga koha e depresionit. Falë punës dhe sakrificës së popullit amerikan dhe udhëheqjes së presidentit Obama, tani jemi në këmbë përsëri.”  

Por, gjatë një konference shtypi më vonë, zonja Clinton përsëri u pyet rreth përdorimin të emailit privat gjatë kohës që shërbente si Sekretare e Shtetit.

“Asnjëherë nuk kam dërguar apo marrë materiale të quajtura sekrete. Kjo pyetje po shpeshtohet pasi pyetje të tilla rreth sekreteve gjithmonë bëjnë zhurmë.”   

Zonja Clinton tha se ndërsa Departamenti i Shtetit i jep fund procesit të verifikimit, do të bëhet e qartë se ajo nuk ka bërë asnjë gabim.

Ish guvernatori i Rhode Island, kandidati demokrat Lincoln Chafee, vlerësoi arritjet e administratës së presidentit Obama dhe tha se ai do të vazhdojë të luftojë për paqen.

“E kam përjetuar kohën e Luftës së Vietnamit dhe nuk dua të shoh gjeneratat e ardhëshme që të kalojnë përmes konflikteve të pafundme.”  

Ndërkohë, kampi republikan po flet për forcimin e ushtrisë amerikane dhe udhëheqjes globale.

Të premten në Charleston të Karolinë së Jugut, senatori republikan Marco Rubio u përqendrua tek Kina.

“Nëse zgjidhem, do të heq shkurtimet në ushtri dhe rikthej buxhetin e Pentagoni në nivelet e duhura. Kjo do të na lejonte të neutalizojmë kërcënimet që vijnë nga rritja me shpejtësi e forcës dhe aftësisve të Kinës.”

Po ashtu në Charleston guvernatori i Viskonsinit Scott Walker, foli për planin e tij për rivendosjen e rolit udhëheqës amerikan në botë.

Udhëheqësi i lartë i agjencisë kozmike të Shteteve të Bashkuara, Charles Bolden, i është lutur Kongresit për më tepër para, duke thënë se duke e paguar Rusinë për transportin e astronautëve amerikanë në Stacionin ndërkombëtar të gjithësisë, është investim i gabuar, i cili do të ishte më mirë të shpenzohej në Shtetet e Bashkuara.

Në një editorial të pazakonshëm të publikuar në revistën Wired, zoti Bolden është ankuar për faktin se më herët këtë muaj, Uashingtoni ishte detyruar ta nënshkruajë vazhdimin e kontratës në vlerë prej 490 milionë dollarësh me Rusinë, që të vazhdojë t’i dërgojë astronautët amerikanë në dhe nga stacioni orbital.

Kongresi e kishte zvogëluar fondin për nismën e Shtëpisë së Bardhë për Ekuipazh Komercial, për 1 miliard dollarë prej vitit 2010, ndërsa këto para ishin paguar për agjencinë ruse, Roscosmos.

“Kjo është diçka sikur ne të urdhëronim marrje të shtrenjtë të ushqimit, pasi nuk e kemi rregulluar ende kuzhinën tonë dhe vetëm në këtë rast ushqimet na kushtojnë qindra miliona dollarë”, ka shkruar Bolden në artikullin e tij, dhe ka shtuar se “udhëtimi në gjithësi është kompleks, por zgjedhja është e thjeshtë”.

Ai shtron pyetjen se “a investojmë ne në vetvete, në punët tona, në aftësinë tonë, të popullit tonë, ose ne zgjedhim të investojmë për t’i dërguar dollarët tanë të taksave në Rusi”.

“Atë që ne e dimë me siguri, është se çdo dollar që ne e investojmë në Moskë, është dollar që ne nuk e investojmë në biznesin amerikan”, shkruan Bolden.

Prej se është “pensionuar” flota e transportit të Shteteve të Bashkuara, në vitin 2011, NASA është mbështetur fuqishëm në sondat ruse, Soyuz, që janë lansuar nga stepat e Kazakistanit, për t’i dërguar astronautët dhe furnizimet në stacionin e gjithësisë.

Derisa tensionet me Rusinë janë shtuar për shkak të krizës në Ukrainë, disa ligjvënës amerikanë, po ashtu, e kanë kritikuar sasinë e parave, që Uashingtoni e paguan në Rusi.

Njëherësh, NASA e ka eksploruar përdorimin më të madh të kompanive private, që kanë ndërtuar anije të tyre kozmike.

Vitin e kaluar, agjencia e ka nënshkruar marrëveshjen prej 6.8 miliardë dollarësh, me kompanitë SpaceX dhe Boeing, për ta zhvilluar një gjeneratë të re të anijeve kozmike.

Charles Bolden thotë se programi privat amerikan i transportit do të jetë më i lirë në periudhë afatgjate, se sa të paguhet agjencia ruse, Roscosmos.

Udhëtimi për një astronaut të Shteteve të Bashkuara në Stacionin ndërkombëtar të gjithësisë me anijen ruse, Soyuz, aktualisht kushton 81 milionë dollarë.

Derisa kompanitë Boeing dhe SpaceX, t’i testojnë në mënyrë të plotë dhe t’i autorizojnë anijet, atëherë një ulëse për dërgimin e astronautëve amerikanë në hapësirë do të kushtonte 58 milionë dollarë, thotë Charles Bolden.

Përgatiti: Fatmir Bujupi

Presidenti amerikan Barack Obama ka “gjasa të mira për të qenë i suksesshëm”, në përballje me republikanët në Kongres lidhur me marrëveshjen bërthamore të Iranit, ka thënë lideri i republikanëve në Senat, Mitch McConnell.

Republikanët të cilët janë shumicë në Senat pritet që të refuzojnë marrëveshjen e Iranit dhe të bëjnë një rezolutë që ka për qëllim dënimin e kësaj marrëveshjeje.

Por Obama mund të vendosë veto për këtë rezolutë dhe është në pikëpyetje nëse republikanët mund t’i sigurojnë dy të tretat e votave që duhet për të rrëzuar veton presidenciale.

McConnel gjatë një takimi në Kuntucky foli për vështirrësitë e arritjes së votave për të hedhur poshtë veton.

Obamës i duhet që 34 senatorë demokratë të përkrahin veton e tij dhe deri tani 20 kanë deklaruar se do të bëjnë një gjë të tillë.

Në Kongres, 146 demokratë duhet të mbështesin veton dhe deri më tash 48 kongresistë janë shprehur se do ta përkrahin marrëveshjen.

“Ai mund të fitoi me një të tretat e votave plus me votat në Kongres”, ka thënë McConnell.

“Prandaj ai ka shumë gjasa që të tregohet i suksesshëm”, ka thënë tutje ai.

Pranimi publik i McConellit se Obama ka përparësi reflekton në atë se çfarë qëndrimesh po shprehin privatisht demokratët dhe republikanët. Komentet e tij vijnë në kohën kur dy palët janë duke shpenzuar miliona dollarë në fushatën e tyre për të bindur ligjvënësit e tyre se si të votojnë për këtë marrëveshje.

McConnell tha se ai do të ishte i befasuar nëse ndonjë republikan në Senat do të mbështeste marrëveshjen. Ai shtoi se edhe nëse Obama fiton, marrëveshja mund të rishikohet nga presidenti i ardhshëm, i cili edhe mund të jetë nga radhët e republikanëve.

“Fushata e presidentit për të miratuar këtë marrëveshje do të varet krejtësisht nga demokratët”, ka thënë ai.

Deri tani, senatori demokrat Chuck Schumer është deklaruar kundër marrëveshjes. Po ashtu edhe Robert Menendez ka lënë të nënkuptohet se është kundër marrëveshjes bërthamore me Republikën Islamike.

Republikani McConnel thotë se qëndrime të tilla opozitare në mesin e demokratëve, për repubikanët janë ndihmë.

“Shpresojmë që do ta mposhtim por procedurat qartazi janë në favorin e presidentit. Por do të shohim”, ka thënë ai.

McConnell ka thënë se marrëveshja me Iranin nuk është e mirë më shumë aspekte.

“Ajo i lë iranianët të aftë për të zhvilluar kapacitete bërthamore. Irani është sponsori më i madh i terrorizmit në botë sot”, ka thënë McConnel.

Manjati i pronave të patundshme, Donald Trump, i cili kryeson garën republikane në Shtetet e Bashkuara për të marrë emërimin për garën presidenciale 2016, është përgjigjur me indiferencë të topitur ndaj anëtarësimit të mundshëm të Ukrainës në NATO.

“Të jem i sinqertë me ju, nuk do të brengosesha shumë nëse Ukraina anëtarësohet në NATO ose jo. Nëse po, mirë. Nëse jo, mirë”, ka thënë Trump për televizionin NBC.

Në një intervistë të zgjeruar, Trump ka folur shkurtimisht për Ukrainën, e cila është ngërthyer në një luftë me separatistët pro-rusë, që ka shpërthyer pasi Kremlini ka aneksuar Krimenë, në mars të vitit 2014.

Zgjerimi drejt lindjes i NATO-s ka zemëruar Moskën, ashtu si edhe deklaratat e liderëve pro-perëndimorë të Ukrainës dhe të zyrtarëve të NATO-s për anëtarësimin e mundshëm të Kievit në aleancën ushtarake.

Në intervistën për televizionin NBC, Trump po ashtu ka thënë se Evropa duhet të mbajë barrën e përgjegjësisë për t’u ngritur kundër Rusisë në konfliktin në Ukrainë.

“Nuk më pëlqen se çfarë po ndodh në Ukrainë. Por ky është vërtet një problem që prek Evropën shumë më shumë sesa neve”, ka thënë Trump.

Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian kanë udhëhequr përpjekjet ndërkombëtare për të ndëshkuar Rusinë me sanksione.

Rreth 6,400 njerëz kanë humbur jetën në konfliktin në lindje të Ukrainës, midis forcave qeveritare dhe atyre rebele, qysh në prill të vitit 2014.

Trump ka akuzuar Gjermaninë, kancelarja e së cilës, Angela Merkel, ka qenë një kritike thumbuese e Rusisë në konflikt.

“Nuk parapëlqej që ne të jemi kundër Rusisë për Ukrainën, kur Gjermania qëndron duarkryq dhe pranon gjithë naftën dhe gazin që mund të marrë nga Rusia”, ka thënë Trump.

Bashkimi Evropian merr rreth 30 përqind të gazit natyror nga Rusia, e cila raportohet se ka rritur furnizimet e saj me gaz në Gjermani për afro 50 përqind, në çerekun e dytë të këtij viti.

Trump, njëri prej miliarderëve më të zëshëm në SHBA, po e financon vetë fushatën e tij dhe ka thënë se është i gatshëm të shpenzojë një miliard dollarë për këtë qëllim.

Më 14 gusht, ai ka thënë se marrëdhëniet SHBA-Rusi janë “shkatërruar bukur mirë” nën presidentin Barack Obama dhe, nëse ai zgjidhet, “ai do të ketë marrëdhënie të mira me Rusinë dhe presidentin e saj, Vladimir Putin”.

I pyetur nëse do të rrokulliste sanksionet kundër Rusisë, Trump ka thënë se “kjo varet”, edhe Rusia “duhet të sillet mirë”.

Trump po ashtu ka bërë deklarata të ashpra kundër emigracionit të paligjshëm, duke u zotuar se, nëse zgjidhet, ai do të kthejë prapa të gjithë emigrantët e paligjshëm. (v.tela)

Flamuri amerikan u valvit sot në ambasadën e SHBA në Havanë për herë të parë që nga viti 1961, pas një ndërprerjeje në marrëdhëniet diplomatike që zgjati më shumë se pesë dekada. Sekretari amerikan i Shtetit ishte sot i pranishëm në ceremoninë e ngritjes së flamurit, që shënoi rihapjen ceremoniale të ambasadës, si pjesë e një riangazhimi më të gjerë mes dy vendeve.

Flamuri amerikan u ngrit nga marinsat nën tingujt e himnit kombëtar të SHBA.

Para kësaj, Sekretari amerikan i Shtetit John Kerry mbajti fjalën e përshëndetjes, ku bëri thirrje për hapjen politike të Kubës që qeveriset nga komunistët.

“Ne jemi të bindur se do të ishte në interes të popullit të Kubës një demokraci e vërtetë, ku njerëzit të jenë të lirë të zgjedhin udhëheqësit e tyre, të shprehin idetë e tyre dhe të praktikojnë besimin e tyre,” tha zoti Kerry.

Por ai tha se politikat amerikane në të kaluarën nuk çuan në demokraci dhe shtoi se e ardhmja e Kubës u takon kubanëve ta ndërtojnë.

Zoti Kerry foli edhe në spanjisht, duke thënë se hapja diplomatike do të jetë diçka e mirë si për popullin kuban ashtu edhe për atë amerikan.

Ai tha se nuk ka arsye për të patur frikë nga kjo.

Ngjarja e sotme në Havanë shënoi rihapjen ceremoniale të ambasadës, si pjesë e një riangazhimi më të gjerë mes dy vendeve.

Ambasada e SHBA dhe ajo e Kubës u rihapën më 20 korrik të këtij viti.

Muajin e kaluar, qeveria kubane organizoi një ceremoni të madhe për rihapjen e ambasadës së saj në Uashington, ndërsa SHBA vendosën ta shtyjnë ceremoninë e tyre në pritje të vizitës së zotit Kerry në Havanë.

Sekretari Kerry u bë sekretari i parë amerikan i shtetit që viziton Kubën në 70 vjet.

Ai shoqërohej nga disa anëtarë të Kongresit dhe tre ish marinsa amerikanë të moshuar, të cilët në janar të vitit 1961 ulën flamurin për herë të fundit në Havanë.

Megjithatë disa çështje nga gjysmë shekulli armiqësie midis SHBA dhe Kubës ende kanë mbetur pa u zgjidhur.

“Ne besojnë se gjërat nuk po shkojnë si duhet në lidhje me mbrojtjen e të drejtave të njeriut, që është vendimtare për nxitjen e demokracisë gjatë këtij procesi politik,” thotë disidenti kuban Antonio Rodiles.

Para nisjes për në Kubë, zoti Kerry komentoi në rrjetin Telemundo lidhur me pritshmëritë për të ardhmen.

“Shpresojmë se vetë qeveria e Kubës do të marrë vendime që do të fillojnë të ndryshojnë gjërat, pra nuk mund të bëhet krahasimi i një muaji e gjysmë që kur kemi përfunduar marrëveshjen me 54 vite.”

Në muajin prill, Presidenti Barak Obama tha se bisedimet historike me homologun e tij kuban Raul Kastro mund të shërbenin si pikë kthese që të dy vendet të punonin në drejtim të rivendosjes së lidhjeve diplomatike.

Takimi shënoi herën e parë pas shumë dekadash që udhëheqësit e dy vendeve zhvillonin bisedime të drejtpërdrejta.

Që atëherë, ka patur negociata për të lehtësuar kufizimet e biznesit, të tregtisë dhe të udhëtimit.

Megjithatë, kubanët mund të mos shohin ndryshime të menjëhershme në jetën e tyre të përditshme deri në heqjen e embargos shumëvjeçare.

Presidenti Obama ka shprehur mbështetje për heqjen e embargos, që iu vu për herë të parë Kubës në vitet 1960.