Sekretari amerikan i shtetit Rex W. Tillerson ka marre nje leter ditet e fundit, nga senatori Mike Lee dhe një grup Senatorësh te cilet i bëjnë thirrje të hetojë si fondet amerikane po përdoren për mbështetjen e grupeve politike të caktuara në vende sovrane, pavarësisht dëshirës së tyre për vetëvendosje.
LETRA E PLOTE:
I nderuar Rex W. Tillerson
Sekretar i Shtetit
Departamenti i Shtetit të SHBA
220 I C Street N W Washington, D.C. 20520
14 Mars,2017
I dashur Sekretar Tillerson:
Urime për konfirmimin tuaj të kohëve të fundit si Sekretar i Shtetit. Ne mirëpresim bashkëpunimin me ju në lidhje me çështjet e shumta të politikës së jashtme me të cilat do të përballet kombin ynë në vitet që vijnë.
Siç jeni padyshim në dijeni, Maqedonia ka qenë e zhytur (përfshirë) në procesin e ndërtimit të qeverisë së saj të koalicionit pas zgjedhjeve të mbajtura në dhjetor 2016. Për fat të keq, ne kemi marrë njoftime të besueshme se, gjatë viteve të fundit, Misioni i SHBA ka ndërhyrë në mënyrë aktive në politikat partiake të Maqedonisë, si dhe në formësimin e mjedisit mediatik dhe shoqërisë civile atje, shpesh duke favorizuar grupe me prirje të majta politike mbi të tjerët. Ne i vlerësojmë këto raportime dekurajuese dhe, nëse janë të vërteta, tejet problematike.
Disa letra i janë dërguar kohët e fundit ambasadorit të SHBA-së në Maqedoni të cilat ngrejnë pikëpyetje mbi rolin që Misioni i SHBA në Maqedoni luan në shpërndarjen e ndihmës së huaj të SHBA-së në Maqedoni, mbi peizazhin vazhdimësisht të trazuar politik të Maqedonisë, dhe në formimin e mjedisit mediatik dhe shoqërisë civile në Maqedoni. Përgjigjet për këto letra nuk e kanë lehtësuar shqetësimin tonë.
Pjesa më e madhe e aktivitetit në Maqedoni ka qenë e përjetësuar përmes fondeve të USAID-it të dhëna për subjekte zbatuese si fondacioni i George Soros “Shoqëria e Hapur”. Si marrësi i shpërblimeve të shumta në formën e granteve dhe duke shërbyer si një kontraktues i USAID duke zbatuar projekte në këtë vend të vogël me 2.1 milionë banorë, ndihma jonë e huaj financuar nga taksapaguesit shkon larg, duke lejuar që Fondacioni Shoqëria e Hapur – Maqedoni të nxisë një axhendë progresive dhe të forcojë politikën e majtë. Ndihma jonë e huaj duhet të përdoret vetëm për të nxitur një axhendë politike, nëse kjo është në interes të sigurisë ose ekonomisë së vendit tonë për ta bërë këtë, dhe madje edhe në këtë rast, ne duhet të jemi të kujdesshëm dhe të respektueshëm në një përpjekje të tillë. Ne duhet të jemi veçanërisht të kujdesshëm në promovimin e politikave që mbeten të diskutueshme edhe në vendin tonë dhe që kanë potencial të dëmtojnë marrëdhënien me qytetarët e vendeve përfituese.
Ky problem nuk është i kufizuar vetëm në Maqedoni, por duket se ndjek një model aktiviteti alarmues në këtë rajon të paqëndrueshëm. Liderë të respektuar nga Shqipëria kanë pretendime të ngjashme ndaj diplomatëve amerikanë dhe organizatave të mbështetura nga Soros të cilët shtyjnë për rezultate të caktuara politike në vendin e tyre. Fondacioni Shoqëria e Hapur – Albania (OFSA) dhe ekspertët e tij, me financim nga USAID-i, kanë krijuar dokumentin e diskutueshëm strategjik për reformën gjyqësore shqiptare. Disa udhëheqës besojnë se këto “reforma” kanë si qëllimin përfundimtar për t’i dhënë Kryeministrit dhe të majtës së qendrës kontroll të plotë mbi pushtetin gjyqësor.
Efektet destabilizuese të veprimeve të tilla në një vend të NATO-s janë të qarta dhe kërcënimi për përshkallëzim të mëtejshëm në prag të zgjedhjeve parlamentare këtë vit është i lartë. Kjo është veçanërisht shqetësuese në dritën e raporteve ndërkombëtare të rritjes së korrupsionit qeveritar në Shqipëri dhe rinovimit të forcës së trafikut të drogës dhe grupeve e organizuara kriminale në vend.
Me këto dhe situata të tjera në mendje, është shqetësuese se kjo sjellje duket të jetë parazgjedhur prej shumë nga ambasadat tona, misionet e ndihmave, dhe zyrat diplomatike në të gjithë botën. Herë pas here, udhëheqësit e huaj që vizitojnë Uashingtonin kanë shprehur shqetësime tek ne se si fondet e taksapaguesve amerikanë janë duke u përdorur në mënyrë jo produktive në vendet e tyre respektive. Situata në Shqipëri dhe Maqedoni janw shembull aktual i kësaj, por ne kemi dëgjuar shqetësime të ngjashme edhe nga vendet e Amerikës Latine dhe Afrikës.
Me respekt ju kërkojmë që ju të përdorni autoritetin tuaj për të hetuar të gjitha fondet që lidhen me promovimin e demokracisë dhe qeverisjes dhe të rishqyrtoni programet, llogaritë dhe shumëllojshmërinë e subjekteve të SHBA-ve të përfshira në aktivitete të tilla. Ne duhet të shfrytëzojmë këtë moment kritik – fillimin e një administrate të re – për të shqyrtuar se si të gjitha dollarët tona të taksapaguesve janë duke u shfrytëzuar në mënyrë që të ndalojmë aktivitetet që nxisin trazirat politike, mosrespektimin e sovranitetit kombëtar dhe shoqërisë civile, të cilat cojnë drejt minimit të përpjekjeve tona për të ndërtuar marrëdhënie të dobishme ndërkombëtare.
Ne mirëpresim vazhdimin e bashkëpunimit me ju dhe shpresojmë të nisim një marrëdhënie të dëshirës reciproke për llogaridhënie dhe transparencë në ndihmë tonë të huaj dhe programet diplomatike.
Siqerisht,
Michael S. Lee
United States Senate
James M. Inhofe
United States Senate
Thom Tills
United States Senate
Ted Cruz
United States Senate
David A. Perdue
United States Senate
Bill Cassidy, M.D.
United States Senate