Zyrtarët turq kanë lënë të kuptohet se ata mund t’ia ndalojnë koalicionit të udhëhequr nga SHBA-ja që po e lufton grupin militant, Shteti Islamik, që ta përdorë bazën e rëndësishme ajrore turke, Inxhirlik, afër kufirit me Sirinë.

Koalicioni e ka përdorur këtë bazë për kryerjen e sulmeve ajrore kundër IS-it, derisa milicitë aleate kurde janë duke u përballur në betejë me luftëtarët e Shtetit Islamik.

Por, për Turqinë, grupi kurd në kuadër të këtij koalicioni është organizatë terroriste sepse ata kanë lidhje me separatistët kurdë që janë në luftë me Turqinë.

“Ne duhet ta themi se përdorimi i bazës Inxhirlik nga aleatët e NATO-s po vihet në pikëpyetje nga populli turk. Prandaj, kjo çështje është në agjenden e qeverisë. Natyrisht, marrëveshjet ndërkombëtare duhet të verifikohen. Duhet thënë sinçerisht: nëse ekziston një organizatë terroriste e njohur nga të gjithë, përfshirë edhe ne, ajo duhet luftuar së bashku”, ka thënë zëvendëskryeministri turk, Vejsi Kajnak.

Turqia më 4 janar iu ka kërkuar Rusisë dhe Iranit që të frenojnë Hezbollahun dhe grupet e tjera militante Shiite në Siri të cilat Ankaraja i akuzon se rregullisht e kanë shkelur armëpushimin aktual në fuqi në Siri.

Ministri i jashtëm turk, Mevlut Çavushoglu ka paralajmëruar se nëse vazhdojnë shkeljet e armëpushimit, ajo do të dëmtojë bisedimet për paqe të cilat Turqia, Rusia dhe Irani janë duke i organizuar për 23 janar në kryeqytetin e Kazakistanit.

“Pas armëpushimit, ne po shohim shkelje. Kur shohim se kush po i kryen këto shkelje po del se është Hezbollahu, në veçanti grupet Shiite dhe regjimi”, ka thënë Çavushoglu sipas agjencisë së lajmeve turke, Anadolu.

Edhe grupet rebele kanë paralajmëruar mos marrjen pjesë në bisedimet për paqe në Astana nëse vazhdohet me sulmet e grupeve pro qeveritare siriane.

Megjithë këto thirrje, luftimet kanë vazhduar në Ëadi Barana afër Damaskut edhe më 4 janar, sipas Vëzhguesit Sirian për të Drejtat e Njeriut.

Qeveria ndërkaq akuzon rebelët në rajon se po sabotojnë infrastrukturën e furnizimit me ujë në këtë qytet.

Grupi ekstremist, Shteti Islamik (IS), e ka marrë përgjegjësinë për sulmin vdekjeprurës në një klub nate në Stamboll, në orët e para të Vitit të Ri 2017, nga i cili u vranë 39 vetë dhe u plagosën 69 të tjerë.

Në kumtesën e sotme të Shtetit Islamik theksohet se “një ushtar i kalifatit” e ka kryer sulmin atje ku “festonin të krishterët, mohues të religjionit”.

Të përditshmet turke, Hurriyet dhe Karar, kanë raportuar sot herët në mëngjes se zyrtarët e sigurisë së Turqisë kanë shprehur dyshime për involvimin e Shtetit Islamik në këtë masakër. Gazetat, po ashtu, kanë raportuar se i dyshuari, me gjasë, ishte nga Uzbekistani ose Kirgizia.

Aktualisht, në Turqi po vazhdon kërkimi për personin i cili e kreu këtë sulm, që ishte i si Baba Dimër.

Kryetari i Stambollit, Vasip Sahin, tha se 35 veta u vranë dhe dhjetëra të tjerë u plagosën gjatë një sulmi në një klub nate të mbushur me kremtues me rastin e Vitit të Ri në Stamboll.

Vasip Sahin e cilësoi incidentin si një sulm terrorist ndërsa shtoi se një polic është në mesin e të vrarëve.

Mediet turke thanë se të paktën një sulmues i armatosur kishte hyrë në klubin që ndodhet në lagjen Ortakoy, i veshur si babagjyshi i Viti të Ri.

Dëshmitarët thanë se mbi 600 veta ishin në klub në kohën e sulmit dhe disa njerëz kërcyen në ujë në ngushticën e Bosforit për të ikur nga të shtënat.

Masat e sigurisë ishin shtuar në qytetet më të mëdha turke pas sulmeve terroriste të muajve të kaluar.

Dy shpërthime në afërsi të një stadiumi të futbollit në Stamboll më herët gjatë dhjetorit, lanë pas vetes 28 të vrarë dhe mbi 150 të plagosur.

Një grup militant kurd kishte marrë mbi vete përgjegjësinë.

Në qershor, një sulm që u mor përsipër nga grupi militant Shteti Islamik, la pas vetes 40 të vrarë në aeroportin Ataturk në Stamboll.

Presidenti amerikan, Barack Obama, shprehu ngushëllime për sulmin dhe udhëzoi ekipin e tij që t’u ofrojë ndihmë autoriteteve turke.

Zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë, Eric Sshultz tha se “presidenti është informuar nga ekipi i tij i sigurisë kombëtare për sulmin në Stamboll”.

Ai tha se presidenti Obama, i cili ndodhet për pushime në Hawaii, krahas ngushëllimeve për jetët e pafajshme, ka udhëzuar ekipin e tij që të ofrojë ndihmën e përshtatshme për autoritetet turke.

Pas presionit të SHBA-së, udhëheqësi i rajonit autonom boshnjak, Republika Serbe ka pranuar të merret në pyetje nga prokurorët më 30 dhjetor për mbajtjen e një referendumi në kundërshtim me një vendim të Gjykatës Kushtetuese.

Kryeprokurori i Bosnjës e ka thirrur Milorad Dodikun para tre muajsh, por ai kishte refuzuar të udhëtonte drejt Sarajevës, me arsyetimin se nuk ndjehej i sigurt. Dodik kishte thënë se ai do të pranonte të merrej në pyetje vetëm në territorin e Republikës Serbe.

Zyra e prokurorit ka thënë mbrëmë se Dodiku ka pranuar të merrej në pyetje si i dyshuar në rastin e referendumit të mbajtur në muajin shtator.

Plebishiti kishte të bënte me të drejtën e “të festuarit të Ditës të Republikës Serbe”.

Dodiku i ka thënë agjencisë së lajmeve, SRNA se hetimi është i motivuar politikisht ndërsa prokurorët janë të ndikuar nga shtetet e tjera dhe boshnjakët myslimanë.

Vendimi i tij që të merret në pyetje pason një bisedë telefonike që Dodik e pati me një zyrtar të lartë amerikan i cili i ka kërkuar atij t’i përgjigjet ftesës së prokurorisë dhe të heq dorë nga një referendum për ndarjen nga Bosnja të Republikës Serbe që ai e ka paralajmëruar për vitin 2018.

Dodiku dhe partia e tij duan pavarësimin e rajonit autonom serb dhe marrëdhënie më të afërta me Rusinë.

Gjatë kësaj jave është njoftuar se ai ndonëse e kishte marrë ftesën për të marrë pjesë në inaugurimin e presidentit të zgjedhur amerikan, Donald Trump, kërkesa për vizë diplomatike iu kishte refuzuar nga ambasada në Sarajevë. Ai tani kërkon vizë të rregullt për këtë udhëtim drejt Uashingtonit më 20 janar.

Serbia e ka nënshkruar një kontratë të re për modernizimin e ushtrisë së saj, duke blerë edhe nëntë helikopterë nga kompania Airbus. Kjo vetëm sa do të rrisë më shumë garën ushtarake që u nxit nga vendimi paraprak i Rusisë për t’i falur këtij shteti ballkanik disa aeroplan luftarak, shkruan agjencia e lajmeve, Reuters.

Ministria e mbrojtjes së Serbisë ka njoftuar se marrëveshja thotë se Beogradi do të blejë helikopterët e llojit H-145-M për shfrytëzime të ndryshme, edhe nga ushtria edhe nga policia serbe.

Në kuadër të marrëveshjes përfshihen pjesë rezervë, trajnime për pilotët dhe ekipe të mirëmbajtjes për helikopterët.

Gjatë dhjetorit, Rusia ka njoftuar se ka vendosur t’ia fal Serbisë gjashtë aeroplanë të vjetër MiG-29, për të cilat Beogradi duhet të harxhojë 180 milionë për riparimin e tyre. Modernizimi i nisur i ushtrisë serbe ka nxitur garë me Kroacinë, vendin anëtar të NATO-s me të cilën Serbia ka qenë në luftë gjatë viteve të ’90-ta.

Zagrebi ka njoftuar se ka vendosur të zëvendësojë flotën e saj të vjetër të aeroplanëve luftarak, MiG-21 me aeroplanë të shteteve perëndimore.

Kryeministri i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, gjatë konferencës së fund vitit ka hedhur poshtë kritikat e perëndimit për kontratat e reja ushtarake.

“Jam krenar që më në fund e kemi një forcë ajrore e cila do të mbajë qiellin tonë të lirë”, ka thënë ai dhe ka shtuar: “Serbia tani do jetë një vend më i sigurt se dje”.

Ndryshe nga vendet e tjera të Ballkanit, Serbia nuk dëshiron anëtarësim në NATO-, ndonëse është në proces të afrimit me Bashkimin Evropian.

Presidenti i Republikës serbe të Bosnjës, Milorad Dodik ka thënë se ambasada e Shteteve të Bashkuara në Bosnje e Hercegovinë ia ka refuzuar kërkesën për vizë diplomatike.

Viza do ia mundësonte atij udhëtimin drejt SHBA-së në muajin janar për të marrë pjesë në inaugurimin e presidentit të zgjedhur, Donald Trump, në të cilin ai ishte i ftuar.

Dodik i ka thënë RTRS, transmetuesit publik të republikës serbe në Bosnje, më 7 dhjetor se arsyetimi i ambasadës për këtë vendim ka qenë se ai nuk shkonte në Uashington si përfaqësues i Bosnjes dhe Hercegovinës.

Lideri serb ka thënë se ftesa për të marrë pjesë në inaugurim i është dërguar nga pjesëtarët e ekipit të Trumpit.

Dodik e ka kujtuar një detaj të një bisede telefonike që e ka pasur gjatë javës së kaluar me Ndihmës Sekretarin amerikan të Shtetit, Hoyt Yee, i cili ka kërkuar nga ai që të heq dorë nga politikat e partisë së tij separatiste pro ruse dhe “t’i përgjigjet prokurorisë së Bosnjës dhe Hercegovinës”.

Dodik i ka përshkruar komentet e Yee’s kanë qenë të nxitura nga ambasadori amerikan në Bosnje, Maureen Cormack, i cili ka qenë i pranishëm gjatë bisedës telefonike.

RTRS ka raportuar se Yee e ka “fajësuar Dodikun për bllokimin e rrugës së Bosnjës dhe Hercegovinës drejt BE-së”.

Mali i Zi nxorri një urdhër arresti ndërkombëtar për dy rusë dhe tre serbë që dyshohen si të përfshirë në një komplot për grusht shteti që synonte përmbysjen e qeverisë së vendit të vogël ballkanik pro-NATO-s.

Televizioni shtetëror i Malit të Zi tha të martën se të pesë personat kërkohen për veprimtari të dyshuar terroriste që përfshinte plane për të vrarë kryeministrin e vendit dhe për të marrë Parlamentin ditën e zgjedhjeve në tetor.

Dy rusët, që thuhet se punojnë për një agjenci ruse të spiunazhit ushtarak, akuzohen se gjurmonin lëvizjet e ish-kryeministrit Milo Gjukanoviç nga territori i Serbisë fqinje.

Kremlini ka mohuar përfshirjen, por ka mbështetur aktivisht grupet vendëse që e kundërshtojnë anëtarësimin në NATO të Malit të Zi, një aleat tradicional sllav.

Rreth 20 njerëz janë arrestuar në Mal të Zi lidhur me skemën e dyshuar të grushtit të shtetit.

Njëzetenëntë policë kanë dalë në gjyq në Stamboll, nën akuzat se kanë bërë përpjekje të rrëzojnë Qeverinë e Turqisë me grushtshtet.

Është ky gjyqi i parë i komplotistëve të dyshuar, prejse ka ndodhur përpjekja për puç në muajin korrik.

Turqia ka arrestuar rreth 40 000 njerëz, ndërsa ka pushuar nga puna dhjetëra-mijëra të tjerë, nën dyshimet se kanë lidhje me puçin.

Autoritetet turke fajësojnë klerikun fetar, Fethullah Gulen, për organizimin e grushtshtetit, por ai e mohon përfshirjen.

Gjyqi që ka nisur sot, do të zgjasë katër ditë dhe zhvillohet nën masa të rrepta të sigurisë në kompleksin e burgut Silivri, në periferi të Stambollit.

Përfaqësues të Beogradit thanë që nëse gjatë disa javëve të ardhshme nuk do të ketë hapa konkretë për themelimin e asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë, atëherë përfaqësuesit serbë do ta themelojnë vetë atë.

Këto komente pasuan një takim të përfaqësuesve serbë të Kosovës me kryeministrin e Serbisë, Aleksandër Vuçiç të hënën, për të tejkaluar, siç u tha, ndarjet që ekzistojnë në kudër të Listës serbe, subjektit kryesor politik të serbëve të Kosovës.

Ndarjet pasuan vendimin e kryeministrit të Kosovës Isa Mustafa për të shkarkuar ministrin e pushtetit lokal Lubomir Mariç për shkak të siç është thënë kundërshtimeve të vazhdueshme të tij ndaj institucioneve të Kosovës

Ky vendim sipas qeverisë, qe marrë me propozim dhe këshillim me përfaqësuesit e Listës Serbe në parlamentin e Kosovës. Në vend të tij u emërua Mirjana Jevtiç, e cila deri tash ishte zëvendësministre e Punës dhe Mirëqenies Sociale.

Kjo çoi në ndarje në Listën Serbe përfaqësuesit e së cilës u këshilluan të hënën në Beograd që të veprojnë të bashkuar dhe të ndryshojnë vendimet rreth ndryshimeve në përfaqësimin e tyre në qeverinë e Kosovës deri më 31 janar.

Pas takimit të së hënës shefi i zyrës për Kosovën në qeverinë e Serbisë, Marko Gjuriç, tha se deri më 15 shkurt do të pritet për themelimin e asociacionit të komunave me shumicë serbe dhe pas asaj kohe serbët do të veprojnë vet për themelimin e tij dhe do të merren vesh mes vete se si do të duket asociacioni dhe çfarë përgjegjësishë do të ketë.

Më 25 gusht të vitit të kaluar, Kosova dhe Serbia arritën marrëveshje për krijimin e asociacionit të komunave me shumicë serbe. Sipas marrëveshjes, serbët në veriun e Kosovës do të kenë më shumë te drejta dhe asociacioni do të ketë përgjegjësinë për disa fusha siç janë shëndetësia, arsimi, zhvillimi ekonomik e planifikimi urban e rural si dhe do të ketë të drejtë të marrë fonde nga Beogradi.

Qeveria thotë se asociacioni është në pajtim me ligjet e kushtetutën e Kosovës dhe propozimin e të dërguarit të Kombeve të Bashkuara Martti Ahtisaari në bazë të të cilit është shpallur edhe pavarësia e Kosovës, ndërsa kanë mohuar çdo mundësi që ai të ketë përgjegjësi ekzekutive. Por, për opozitën asociacioni mund të çojë në ndarjen e brendshme të Kosovës.

Debatet rreth kësaj marrëveshjeje si dhe asaj për shënimin e kufirit me Malin e Zi, çuan në krizën më të thelë politike në Kosovë.

Marrëveshja ishte pjesë e bisedimeve për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet të dyja palëve që i siguruan Serbisë negociatat për anëtarësim në Bashkimin Evropian.

Rivotimi në qendrën numër 2001 në Tearcë pranë Tetovës, me gjithë pritjet, nuk arriti të ndryshojë rezultatin e përgjithshëm të mandateve të partive politike në parlamentin e Maqedonisë.

Nga 714 votues me të drejtë vote, votën e hodhën 56 për qind e tyre. Lidhja Social Demokrate mori 245 vota, ndërsa VMRO-DPMNE 149. LSDM-së i duheshin më tepër se 300 vota për ta përmbysur rezultatin e përgjithshëm. Edhe pas votimeve të Tearcës VMRO-DPMNE do të ketë 51 ligjvënës, ndërsa LSDM 49.

Zyrtarë të opozitës maqedonase akuzuan VMRO-në për mënyrën e zhvillimit të “aktiviteteve të nëntokës”, frikësimin e votuesve dhe blerjen e votave në Tearcë.

Edhe vëzhguesit vendas kishin njoftuar këto ditë për përpjekjet e partive maqedonase për blerjen e votave në këtë komunë etnikisht të përzier, në veriperëndim të Maqedonisë, që bën pjesë në zonën e gjashtë zgjedhore, nga gjithsej shtatë zonat e Maqedonisë.

Dy partitë maqedonase ishin konkurrentët në garën e Tearcës, ndërsa votat për partitë shqiptare nuk mund të ndryshonin rezultatin në mandatet e tyre.

LSDM, megjithatë shprehet e bindur se është ajo e cila do ta formojë qeverinë e Maqedonisë.

Për formimin e qeverisë, një partie ose koalicioni i nevojiten 61 vota në parlament. Gjithçka varet nga partitë shqiptare se si do të rreshtohen ato. Bashkimi Demokratik për Integrim ka 10 mandate ligjvënësish, Lëvizja Besa 5, Aleanca për shqiptarët 3 dhe Paria Demokratike Shqiptare 2 deputetë. Lëvizja Besa ka lënë të kuptohet se nuk bëhet pjesë e një koalicioni me VMRO-në, nëse drejtuesit e saj, të dyshuar nga Prokuroria e posaçme, do të jenë në qeverinë e re të vendit.

Nëse VMRO-DPMNE nuk arrin të sigurojë 61 vota, mandati për formimin e qeverisë do t’i kalojë partisë së dytë më të madhe, në këtë rast Lidhjes Social Demokrate.

Zgjedhjet e parakohshme u mbajtën pas dy dështimeve të mëhershme gjatë vitit, ndërsa synonin t’i japin fund të krizës politike që ka përfshirë vendin që prej para dy vitesh. Por, rezultati i ngushtë i zgjedhjeve duket se vetëm po e thellon krizën, ndërkohë që si rrjedhojë nuk përjashtohet mundësia e mbajtjes së zgjedhjeve të parakohshme edhe një herë deri në verën e vitit të ardhshëm.

Presidenti turk Recep Taip Erdogan thotë se vrasja e ambasadorit rus në Ankara “pa diskutim” ishte akt i një pjes pjesëtarëve të rrjetit të klerikut mysliman Fehtullah Gulen.

“Nuk ka nevojë ta fshehim faktin se ai ishte anëtar i rrjetit FETO,” tha zoti Erdogan në një konferencë për shtyp, ku përdori shkurtimin me të cilin i referohet Ankaraja grupit të zotit Gulen.

Ministri i Jashtëm turk Mevlut Cavusoglu i tha Sekretarit të Shtetit John Kerry gjatë një bisede telefonike se Turqia beson se vrasësi ka lidhje me Fethullah Gulenin, i cili jeton në Shtetet e Bashkuara dhe që është fajësuar për puçin e dështuar në muajin korrik.

Por konferenca për shtyp e mbajtur të mërkurën shënon të parën herë që presidenti turk e bën një akuzë të tillë.

Rusia tha se është tepër herët për të nxjerrë përfundime rreth vrasësit të ambasadorit të saj në Turqi.

Një polic jashtë orarit të shërbimit qëlloi me armë ambasadorin Andrei Karlov të hënën në Ankara. Një dëshmitar i tha Zërit të Amerikës se ai bërtiti: “Mos harroni Alepon! Mos harroni Sirinë! Për sa kohë që trojet tona nuk janë të sigurta, edhe ju nuk do të jeni të sigurtë!”.

Zëdhënësi i presidentit të Rusisë, Dmitry Peskov, tha sot se nuk duhet të nxitohen për të nxjerrë konkluzione përpara se të kryhet një hetim i përbashkët.

Shtetet e Bashkuara hodhën poshtë, duke i cilësuar si qesharake akuzat për përfshirje apo mbështetje të kësaj vrasjeje, për shkak të prezencës së zotit Gulen në SHBA.

Zëdhënësi i Departamentit të Shtetit Joh Kirby tha të martën se Sekretari Kerry kishte shprehur shqetësim për retorikën që po dëgjohet në Turqi:

“Duhet t’u japim mundësi hetuesve të bëjnë punën dhe duhet të lejojmë faktet dhe provat të na tregojnë rrugën, pa u hedhur në konkluzione. Çdo aludim se Shtetet e Bashkuara kanë mbështetur, apo janë pas këtij akti qoftë edhe indirekt është plotësisht qesharak,” tha zëdhënësi Kirby.

Trupi i ambasadorit rus Andrei Karlov mbërriti dje në Moskë, i shoqëruar nga bashkëshortja e zotit Karlov.

Turqia i ka informuar Shtetet e Bashkuara se beson se mbështetësit e klerikut mysliman, Fethullah Gulen, me seli në SHBA, ishin përgjegjës për vrasjen e ambasadorit rus në Ankara.

Agjencia shtetërore turke, Anadolu, ka raportuar mbrëmë se ministri i jashtëm i Turqisë, Mevlut Cavusoglu, i ka thënë sekretarit amerikan të shtetit, John Kerry, gjatë një bisede telefonike se “Turqia dhe Rusia kanë dijeni se (organizata e Gulenit) ka dorë në sulm”, nga i cili u vra ambasadori rus, Andrei Karlov.

Turqia kishte kërkuar ekstradimin e klerikut Gulen, që jeton në ekzil në Pensilvani të Shtteve të Bashkuara, lidhur me puçin e dështuar ushtarak kundër presidentit të Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, në muajin korrik të këtij viti.

Ankaraja është e zemëruar pasi Departamenti amerikan i drejtësisë ka insistuar që të ketë dëshmi bindëse për fajësinë e zotit Gulen, para se të veproj lidhur me kërkesën për ekstradim.

Serbia ka njoftuar sot se do të blejë aeroplanë luftarakë rusë, një vendim ky që mund të nxisë tensionet në Ballkan në kohën kur janë rritur dyshimet për përpjekjet ruse që të bllokojë vendet e rajonit t’i bashkohen institucioneve perëndimore.

Kryeministri serb, Aleksandar Vuçiq ka thënë sot se ai do të udhëtojë drejt Moskës gjatë kësaj jave për të nënshkruar blerjen e gjashtë aeroplanëve MiG 29.

Sipas tij, blerja e këtyre aeroplanëve bëhet “për të ruajtur lirinë dhe sovranitetin tonë”.

Megjithëse Serbia është në proces të afrimit me Bashkimin Evropian, Beogradi ka rritur bashkëpunimin edhe me aleatin e saj sllav, Rusinë. Analistët vlerësojnë se Moska ka rritur përpjekjet e saj propagandistike që ta mbajë Serbinë larg perëndimit.

Tensionet në rajon janë rritur sidomos pas raportimit të përpjekjeve për grusht shtet nga Serbia dhe nacionalistët rusë kundër qeverisë pro perëndimore të Malit të Zi, shtet ky që ka rritur përpjekjet t’i bashkohet NATO-s.