“Autorët e këtyre nacionalizmave mendojnë se ata thjesht kanë kaluar një kohë të keqe dhe tani po përpiqen të bëjnë atë që nuk arritën ta bëjnë në fillim të viteve 1990”, tha Gjukanoviç

Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq dhe zyrtarë të tjerë të lartë serbë gjatë takimit me përfaqësuesit e serbëve të Kosovës, në Rashkë të Serbisë. 13 tetor 2021.

RFE/RL

Presidenti serb, Aleksandër Vuçiq ka nisur një takim në Rashkë të Serbisë me përfaqësuesit politikë të serbëve të Kosovës.

Takimi po mbahet në kazermën lokale dhe të pranishëm janë zyrtarë të partisë kryesore të serbëve në Kosovë, Lista Serbe, por edhe përfaqësues të ushtrisë së Serbisë.

Ky takim mbahet pas një aksioni të zhvilluar nga Policia dhe Dogana e Kosovës kundër kontrabandës, që u zhvillua edhe në komunat në veri të Kosovës. Aksioni policor u kundërshtua nga serbët lokalë, të cilët protestuan dhe ngritën bllokada në Mitrovicë të Veriut dhe Zveçan.

Kryetari i Listës Serbe, Goran Rakiq tha se nëse diçka e tillë ndodh edhe një herë, do të ketë një rezistencë të përgjithshme të popullit serb.

“Nëse diçka e tillë ndodhë herën tjetër, ne do të bëjmë rezistencë të përgjithshme. Çfarë do të thotë kjo dhe sido që e kuptoni ju, president. Ne do të mbrohemi me gjithçka që kemi në dispozicion”, tha Rakiqi në takim.

Vuçiq u tha të pranishmëve se nëse është e nevojshme ai do të qëndrojë gjithë natën në Rashkë dhe shtoi se ai dëshiron që të dëgjojë mendimet e të gjithë të ftuarve.

“Ne do t’i zgjidhim të gjitha keqkuptimet”, tha Vuçiq, duke iu drejtuar të mbledhurve.

“Unë nuk do të flas për atë se sa ishim në vitin 1961 dhe se si ramë nga 27 në 11 për qind. Unë nuk do të kaloj nëpër zgjidhje të këqija nga viti 19999, heshtje në pogrom në 2004, ose në 2008, kur Kosova, kur Prishtina shpalli pavarësinë”, tha Vuçiq.

Siç tha, ai e dinë se çfarë mendojnë njerëzit e zakonshëm.

“Tetë vjet po kërkojmë të drejtat tona dhe po shohim se cilat janë rezultatet. Kështu që unë e kuptoj pakënaqësinë. Tani na ka mbetur vetëm mosbindja civile dhe largimi nga të gjitha institucioneve të Kosovës”, tha një nga përfaqësuesit e serbëve, i pranishëm, në takim.

Përveç Vuçiqit, në takim marrin pjesë edhe ministri i Brendshëm i Serbisë, Aleksandar Vulin, ai i Mbrojtjes, Nebojsha Stafanoviq si dhe drejtori i Zyrës për Kosovën në Qeverinë serbe, Petar Petkoviq.

Në këtë takim po marrin pjesë edhe qytetarë serbë nga Kosova, të cilët paraqitën problemet e tyre, kërkuan mbrojtje nga shteti i Serbisë dhe përdorën shprehje fyese kundrejt shqiptarëve.

Në takim, disa qytetarë nuk ishin të kënaqur me reagimin e Serbisë dhe zyrtarëve të saj dhe e ndërprenë tubimin. Vuçiq kërkoi nga të pranishmit në këtë takim të qetësohen pasi ata filluan të akuzojnë njëri-tjetrin.

Zagreb

Presidenti i Serbisë Aleksandër Vuçiç e ka ‘zhveshur’ nga faji ish-shefin e tij, Sllobodan Millosheviç, i cili njihej ndryshe si kasapi i Ballkanit.

Gazeta Ekspress shkruan se Vuçiç fajëson Millosheviç vetëm se nuk pati mundësi që të llogarisë mirë situatën në atë kohë, pasi sipas tij tani ata po paguajnë çmimin e veprimeve të Millosheviç.

Më tej Vuçiç ka shtuar se Millosheviç nuk e ka pasur të lehtë dhe se nuk është fajtor për vrasjen e vendit, duke shtuar se ai luftoi për Kosovën.

“Nuk ishte e lehtë për Millosheviçin. Ai i bëri të gjitha llojet e gabimeve, por nuk është fajtor për vrasjen e vendit, janë ata që e bënë këtë. Por ai është fajtor që nuk ishte në gjendje të llogariste dhe të shihte mirë, kështu që ne paguajmë çmimin. Pastaj erdhi një grup i papërgjegjshëm. Millosheviçi të paktën kishte emocione dhe luftoi për Kosovën”, tha Vuçiç.

Ai e përmendi edhe vendimin e Gjykatës së Apelit në Kosovë e cila e ka konfirmuar aktgjykimin e Gjykatës Themelore të Prishtinës, sipas të cilit deputeti i Kuvendit të Kosovës nga Lista Serbe, Ivan Todosijeviç është dënuar me dy vjet burgim nën akuzat për nxitje të urrejtjes, përçarjes ose mosdurimit kombëtar, racor, fetar apo etnik, pasi e quajti trillim masakrën e Reçakut.

“U prezantua një shkelje verbale, e cila mbështetet nga vende të caktuara perëndimore. Ata shkelën brutalisht marrëveshjen e Brukselit. Duhej të ishin dy serbë në Kolegjin e Apelit dhe nuk kishte gjyqtarë serbë. Në këtë mënyrë, ju nuk mund ta jepni një aktgjykim”, tha Vuçiç.

Drejtoresha e Fondit për të Drejtën Humanitare në Beograd, Natasha Kandiq thotë se politikanët serbë, përfshirë presidentin Vuçiq, kryeministren Brnabiq, ministrat dhe deputetët e partisë së presidentit aktual i intimidojnë serbët e Kosovës në baza ditore me gënjeshtra, raporton Gazeta Express.

Kandiq e ka quajtur të pavërtetë deklaratën e deputetit të Partisë Progresive Serbe të Aleksander Vucicit, Nebojsa Bakarec se presidenti i Serbisë u ka mundësuar serbëve në Kosovë të mbijtetojnë në vatrat e tyre shekullore.

“E pavërtetë: presidenti i Serbisë u ka mundësuar serbëve në Kosovë të mbijetojnë në vatrat e tyre shekullore thotë Nebojsa Bakarec, një deputet i SNS. E vërteta: Presidenti i Serbisë, kryeministrja, ministrat, deputetët dhe liderët e rinj të SNS-it intimidojnë serbët në Kosovë në baza ditore me luftë, masakra, barrikada dhe gënjeshtra”, ka shkruar Kandiq.

Reporteri i televizonit serb N1 raporton se ushtria serbe që gjendej në afërsi të Jarinjes në Rudnicë është tërhequr nga aty dhe janë vendosur në Rashkë.

Sipas informacioneve të N1, as dje ushtria serbe nuk ka qenë e pranishme në afërsi të kufirit me Kosovën dhe sipas tyre ushtria është tërhequr në kazermën në Rashkë, transmeton Gazeta Express.

Këtë mëngjes, helikopteri i KFOR-it ka fluturuar mbi Jarinje, teksa policia e Kosovës e bën ndërrimin në ora 12:00.

Ndërkaq, Emisari i BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, Miroslav Lajcak ka njoftuar se ka pasur dy takime të ndara me kryenegociatorët Besnik Bislimi dhe Petar Petkoviq.

President serb Aleksander Vuçiq ka falenderuar barrikaduesit serbë që po qëndrojnë tash e nëntë ditë në Jarinje e Bërnjak.

Vuçiq në Tv Pink tha se Serbia është me protestuesit në dy pikat kufitare, transmeton Gazeta Express.

“Për gjithçka që kemi, për progresin që kemi bërë e kemi bërë sepse kemi luftuar, sepse kemi shfaqur që ne kemi fuqi të mjaftueshme, energji të mjaftueshme, dituri dhe besim në vetvete. Faleminderit njerëzve në këto ditë të vështira, faleminderit njerëzve tanë në Jarinje dhe Bernjak, Serbia është me ju”, ka thënë ai.

SERBI

Televizioni shtetëror serb, RTS lajmëron se ushtria e vendit të saj është vetëm 2 km larg kufirit me Kosovën.

Katër automjete të blinduar të tipit “Lazar” dhe “Milos” si dhe një sërë ushtarësh serbë janë pozicionuar përgjatë rrugës që të çon për Jarinje.

Në javën e dytë pas reciprocitetit të targave, askush nga palët nuk po tërhiqet. Serbët e Veriut kanë bllokuar dy autostrada kurse Policia e Kosovës nuk tërhiqet.

Voal.ch – “Momente të vetë-vendosjes: koncepti i vetë-vendosjes dhe ideja e lirisë në diskursin ndërkombëtar të shekullit 20 dhe 21”.

Ky është titulli i librit të Rita Augestad, bashkëshortes së Kryeminstrit të Kosovës, Albin Kurtit, i sapo përkthyer në gjuhën serbe dhe i promovuar në Beograd nga Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut,

që ishte edhe promovuesi dhe organizatori konferencës mbi thelbin e brendisë të librit që është koncepti i vetë-vendosjes të popujve.

Në këtë konfrencë mori pjesë ikona serbe e të drejtave të njeriut zonja Sonja Biserko, kishte të ftuar nga bota akademike serbë, nga BiH dhe Kosova.

Ishte e pranishme përmes platformës Zoom edhe vetë autorja e librit Rita Augestad, zonja e kryeministrit të Kosovës,

e cila u shprehu falenderime organizatorëve për përkthimin e librit dhe promovimin e tij si dhe për diskutimin e një teme,

që për mendjet e nxehta tingëllon provokim, por që është e drejta më legjitime e popujve, ajo e vetë-vendosjes.

“Kjo tezë shqyrton sesi koncepti i ‘vetëvendosjes’ është shfaqur në diskursin ndërkombëtar të nivelit të lartë në momentet kryesore në shekujt 20 dhe 21. Gjuha ekzakte e ‘vetëvendosjes’ u ndërkombëtarizua në 1918 nga Woodrow Wilson në kontekstin politik të Luftës së Parë Botërore, dhe në reagim ndaj referencave të mëparshme të Leninit për konceptin, të cilin ai e kishte zhvilluar midis 1903 dhe 1917”, shkruhet në abstraktin e librit të Rita Augestad, autores të librit.

voal.ch uron zonjën Rita Augestad dhe zonjën Biserko, pasi Komiteti i Helsinkit në Beograd lidhet me emrin e saj, për përkthimin dhe promovimin e librit.

Mediat në Beograd kanë reaguar me zemërim të madh, ndërsa zonja Birseko që është edhe presidente e Komitetit të Helsinkit për të drejtat e njeriut sipas Danas ka thënë: Libri nuk ka asnjë lidhje me ngjarjet aktuale në Kosovë.”

Sipas Danas, promovimi i librit “Idetë e Lirisë dhe Vetëvendosjes” nga Rita Augestad Knudsen, gruaja e kryeministrit të Kosovës Albin Kurti, provokoi zemërimin e mediave të regjimit në Beograd. Ata e lidhin konferencën “E Drejta për Vetëvendosje”, e organizuar nga Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut, në të cilën autorja mori pjesë me një lidhje video, me ngjarjet aktuale në veri të Kosovës. Ata e quajnë ngjarjen një skandal. Ndërsa Sonja Biserko, presidente e Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut, i tha Danas se regjimi dhe mediat e tij tani kanë nevojë për armiq që përshtaten në këtë kontekst në veri të Kosovës, dhe se autorja nuk e përmendi situatën aktuale  nëpërfshirjen e saj./EB

Presidenti i Malit të Zi, Millo Gjukanoviq flet gjatë takimit të Asamblesë së 76 -të të OKB -së më 23 shtator 2021 në Nju Jork.

RFE/RL

Presidenti i Malit të Zi, Millo Gjukanoviq, ka thënë se Ballkani vazhdon të jetë një rajon i konfrontimit të interesave dhe qëllimeve strategjike të aktorëve të ndryshëm ndërkombëtarë.

Ai këto komente i bëri në fjalimin para Asamblesë së Përgjithshme të Organizatës së Kombeve të Bashkuara, e cila po i zhvillon punimet në Nju Jork të SHBA-së.

“Edhe sot e kësaj ditë ekzistojnë sfidat dhe kërcënimet ndaj demokracisë shumetnike në Ballkan. Ballkani Perëndimor është përsëri arenë e interesave gjeopolitike, pasojat e të cilave janë ngadalësimi i integrimit të shoqërive të Ballkanit Perëndimor në mjedisin e tyre natyror evropian”, shtoi presidenti malazez.

Gjukanoviq tha se Mali i Zi paralajmëron për rrezikun e përtërirë të destabilizimit të Ballkanit Perëndimor dhe ngushtimin e hapësirës të perspektivës së tij evropiane.

Më herët, një raport i ri i Qendrës për Studimin e Demokracisë me bazë në Bullgari thotë se në vendet ku ka pasur hyrje të kapitalit kinez është vërejtur ndikim negativ në mjedis dhe cilësinë e qeverisjes.

Pjesa më e madhe e ndikimit të Pekinit është fokusuar në Hungari, Çeki dhe Ballkanin Perëndimor, kryesisht në Bosnje e Hercegovinë dhe Serbi.

Sipas raportit, vendet që kanë pësuar më së shumti në rënien e standardeve të qeverisjes dhe rritjen e nivelit të borxhit janë Bosnje dhe Hercegovina, Hungaria, Mali i Zi dhe Serbia.

Një projekt për ndërtimin e autostradës në vlerë prej 1 miliard dollarësh në Mal të Zi u vendos në qendër të debatit për ndikimin kinez në Evropë.

Mali i Zi pati njoftuar se nuk do të ishte në gjendje të paguante borxhin e tij ndaj Bankës Export-Import të Kinës.

Përveç çështjes së borgjit ky projekt u kritikua edhe për koston që kishte.

Përfundimisht, Podgorica mori ndihmë borxhi nga një sërë institucionesh amerikane dhe evropiane për të ndihmuar në stabilizimin e financave të saj dhe për të përmbushur pagesat e huasë.

Edhe ndikimi rus konsiderohet nga vendet perëndimore si shumë problematik në Ballkanin Perëndimor.

RFE/RL

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq tha se autoritetet në Prishtinë po demonstronin forcë dhe se ata kishin interpretuar sipas dëshirës së tyre Marrëveshjen e Brukselit kur njoftuan për zbatimin e reciprocitetit për targat e automjeteve.

Vuçiq e përshkroi situatën në Kosovë si “një nga ditët më të vështira për popullin serb në Kosovë”.

Autoritetet në Kosovë më 20 shtator nisën aplikimin e masës së reciprocitetit për targat e automjeteve nga Serbia, duke thënë se një vendim i tillë nuk është ndërmarrë kundër serbëve, por është imponuar nga Serbia. Por serbët janë grumbulluar në afërsi të pikave kufitare në veri të Kosovës, duke bllokuar rrugët në shenjë pakënaqësie.

“Nuk bëhet fjalë për ndonjë dramatizim, por situata është shumë serioze dhe e vështirë”, tha presidenti i Serbisë, duke shtuar se “është e vështirë të arrihen zgjidhje racionale, me ata që sillen në mënyrë të papërgjegjshme”.

Ai tha se ka diskutuar për situatën me Përfaqësuesin e Lartë të Bashkimit Evropian (BE), Josep Borrel. Vuçiq paralajmëroi që nesër do të thrrasë një mbledhje të Këshillit të Sigurisë së Serbisë.

“Shpresoj se nuk do të na duhet të marrim masat tona, si ekonomike ashtu edhe politike, sepse kjo nuk do të ishte mirë për të gjithë rajonin, veçanërisht për marrëdhëniet tona me Prishtinën”, tha Vuçiq, derisa porositi serbët të mos bien pre e provokimeve, të protestojnë në paqe dhe pa incidente.

“Kjo është ndërhyrja më brutale me rreth 350 njerëz, më shumë se 20 automjete të blinduara, snajperë të vendosur në shumë vende të cilët supozohej të mbulonin shtëpitë e serbëve që do të kundërshtonin terrorin e autoriteteve të Prishtinës”, tha Vuçiq.

Vuçiq në një paraqitje para mediave të hënën (20 shtator) gjithashtu tregoi një fotografi të një ambulance nga Vranja, e cila, siç tha ai, po transportonte pacientë, dhe e cila u ndalua në pikën e kontrollit administrative në veri të Kosovës.

Radio Evropa e Lirë nuk e ka vërtetuar autenticitetin e kësaj fotografie.

Sipas vendimit të autoriteteve në Prishtinë, veturat që hyjnë nga Serbia duhet të pajisjen me targa të përkohshme në pikëkalimet kufitare të Kosovës. Autoritetet në Kosovë po vendosin në veturat me targa të qyteteve të Serbisë, regjistrime të përkohshme për qarkullim brenda në Kosovë. Veturave po u vendoset në xhamin para dhe prapa.

Të njëjtën masë e ka zbatuar tash e sa vite edhe Serbia për automjetet nga Kosova.

Ministri i Punëve të Brendshme në Kosovës, Xhelal Sveçla ka thënë se situata e sigurisë në Kosovë është e qetë dhe se policia ka ndërmarrë gjitha masat që të mos pengohet lëvizja e lirë.

Pas vendimit të Qeverisë së Kosovës që të aplikojë masa të reciprocitetit, sa i takon qarkullimit të automjeteve me targa të Serbisë, Shtetet e Bashkuara i janë bashkuar thirrjeve të Bashkimit Evropian që të dyja palët të ndërmarrin masa, në mënyrë që të ulen tensionet.

Çështja e targave ishte e rregulluar Marrëveshjen e Brukselit për lëvizjen e lirë, në kuadër të dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, ku ishte përcaktuar që të gjithë pronarët e veturave që banojnë në Kosovë, duhet të përdorin targat ‘KS’ (Kosovë) ose ‘RKS’ (Republika e Kosovës) dhe kështu t’i hiqnin nga përdorimi targat që për serbët e Kosovës i lëshonte Ministria e Punëve të Brendshme e Serbisë.

Vuçiq zbuloi se Presidenti i Turqisë mbështet dialogun midis Beogradit dhe Prishtinës dhe se ai beson se është e rëndësishme të arrihet një zgjidhje kompromisi

Zv/kryeministri malazez Dritan Abazoviç kërcënoi të enjten se do të rrëzonte qeverinë e koalicionit, nëse ministri i brendshëm Sergej Sekuloviç dhe shefi i policisë Zoran Brdjanin shkarkohen, siç kanë kërkuar partnerët e tij në qeveri.

Me katër vende në parlament, koalicioni i Abazoviçit, “E zeza në të bardhë”, është anëtari më i vogël i koalicionit qeverisës prej 41 anëtarësh, i cili ka një shumicë prej vetëm një anëtari në parlamentin e përbërë nga 81 vende.

“I kam thënë kryeministrit dhe kolegëve të mi në qeveri disa herë që ata po e teprojnë. Ka mundësi të mos kemi një ministër të ri të brendshëm, por do të kemi një kryeministër të ri. Unë do të rrëzoj qeverinë”, tha Abazoviç për televizionin lokal Vijesti. “Nuk do ta mbështes më qeverinë, nëse nëse mendoj se ata po bëjnë diçka që është e padrejtë”, shtoi ai.

Kriza e fundit politike në kampin e shumicës qeverisëse erdhi pas protestave të dhunshme në Cetinje, kryeqytetin e vjetër mbretëror të Malit të Zi, të dielën e kaluar, pasi përkrahësit e opozitës dhe grupet e vetëshpallura patriotike u përleshën me policinë, duke u përpjekur të ndalonin emërimin e një serbi të ri në krye të mitropolitit të Kishës Ortodokse.

Ndërsa policia përdori gaz lotsjellës për të shpërndarë protestuesit dhe për të hequr barrikadat që ishin ngritur pranë Cetinjes, Patriarku Ortodoks serb Porfirije dhe Mitropoliti i ri, Joanikije, u desh të transportoheshin në Cetinje me helikopterë të ushtrisë.

Protestuesit pretenduan se vendi i inaugurimit në Cetinje ishte një fyerje për luftën e Malit të Zi për sovranitetin dhe pavarësinë nga Serbia, me të cilën ai u bashkua nga fundi i Luftës së Parë Botërore deri në 2006.

Abazoviç e bëri kërcënimin e tij pasi kryeministri Zdravko Krivokapiç akuzoi ministrin e brendshëm dhe shefin e policisë për hezitim për të shpërndarë protestat kundër emërimit të mitropolitit të ri serb.

Më 7 shtator, Krivokapiç njoftoi një hetim të brendshëm në polici, duke paralajmëruar se “askush nuk do të kursehet, pavarësisht se çfarë pozicioni kanë apo se cila parti politike e mbron atë”.

“Nëse dikush mendon se policia malazeze duhet të menaxhohet në një mënyrë që ne të mund të kemi përfitime politike, kjo nuk do të ndodhë në kurrizin tim,” u përgjigj Abazoviç.

Por dy blloqet e tjera në qeveri kanë kërkuar një hetim, duke akuzuar ministrin e brendshëm dhe kreun e policisë se kanë refuzuar të zbatonin vendimet e qeverisë për protestën në Cetinje.

Partneri më i madh në qeverinë e koalicionit, Fronti Demokratik pro-serb, i bëri thirrje kryeministrit të shkarkojë Sekuloviçin dhe Brdjanin.

Një tjetër parti partnere, Mali i Zi Demokratik, e sfidoi Abazoviçin të rrëzonte kryeministrin, nëse guxonte. “Forca! Rrëzojeni qeverinë, nëse keni guxim. Sigurisht që nuk keni guxim dhe kërcënimet tuaja janë thjesht një blof, si shumë herë më parë”, tha ajo në një deklaratë për shtyp të premten.

Koalicioni i lëkundur i Malit të Zi u përball me telashe më parë kur Fronti Demokratik e akuzoi Krivokapiçin për bashkëpunim të dobët me partitë në pushtet gjatë emërimit të zyrtarëve të policisë dhe propozimeve të ligjeve.

Qeveria u formua më 4 dhjetor të vitit të kaluar, pasi tre blloqe, Për të ardhmen e Malit të Zi, Paqja është kombi ynë dhe E zeza në të bardhë, fituan një shumicë të ngushtë në parlament në zgjedhjet vendimtare në gusht që i dhanë fund sundimit prej tri dekadash të Partisë Demokratike të Socialistëve./Reporter.al/

Kancelarja gjermane Angela Merkel do të shfrytëzojë ditët e fundit të mandatit të saj për të vizituar Ballkanin Perëndimor, ku do të zhvillojë takime me udhëheqësit e vendeve të rajonit në Beograd dhe Tiranë, transmeton Anadolu Agency (AA).

Merkel do të qëndrojë sot në Beograd, ku do të takohet me presidentin serb Aleksandar Vuçiq, kurse një ditë më vonë, më 14 shtator, në Shqipëri.

Fokusi i bisedimeve me Presidentin e Serbisë do të jenë marrëdhëniet dypalëshe, marrëdhëniet ekonomiko-politike dhe çështjet nga perspektiva evropiane, u njoftua më herët nga zyra e kancelares gjermane.

Merkel do të vazhdojë vizitën e saj në Ballkanin Perëndimor në Tiranë, ku do të ketë një takim dypalësh me kryeministrin shqiptar Edi Rama të martën, me të cilin do të diskutojë gjithashtu çështje bilaterale dhe ekonomike, si dhe qasjen e vendit ndaj Bashkimit Evropian.

Pas kësaj, kancelarja do të marrë pjesë në një drekë me kryeministrat e të gjitha vendeve të Ballkanit Perëndimor, në të cilën tema kryesore do të jetë bashkëpunimi rajonal, e ndjekur nga një konferencë shtypi.

Para se të kthehet në Berlin, Merkel do të ketë takime dypalëshe me krerët e qeverive të Kosovës, Maqedonisë së Veriut, Bosnjë dhe Hercegovinës dhe Malit të Zi, njoftoi Ambasada e Gjermanisë në Tiranë.

Angela Merkel do të largohet nga politika pas 16 vitesh si kancelare nga fundi i muajit. Tre kandidatët kryesorë për të pasuar kancelaren gjermane janë Armin Laschet, kandidati i bllokut konservator CDU/CSU, të cilit i përket edhe kancelarja aktuale, Olaf Scholz, kandidati socialdemokrat (SPD, qendra e majtë) dhe Annalena Baerbock e të gjelbërve.

Presidenti i Malit të Zi, Milo Gjukanoviç, ka thënë se presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, do të dëshironte që në projektin e “Serbisë së Madhe” ta kishte Kosovën por pa shqiptarë dhe Malin e Zi por pa malazezë. Sipas tij, Vuçiqi e konsideron kthimin e Malit të Zi në Serbi kompensimin e vetëm për Kosovën.

Mali i Zi kohëve të fundit është përballur me turbulenca politike e etnike, që nxitën frikën për luftë civile me pushtetin aktual që po akuzohet se po punon në mohim të shtetësisë dhe kombit malazias. Javën e shkuar, Mali i Zi ishte pranë konfliktit me qytetarë që ishin kundër inaugurimit të mitropolitit të Kishës Ortodokse Serbe në Mal të Zi në qytetin historik të Cetinës. Pala malazeze që është kundër ndërhyrjeve serbe po e akuzon presidentin serb Aleksandar Vuçiç për destabilizimin. Këtu bën pjesë edhe Gjukanoviq që e ka cilësuar shumë serioze situatën e fundit.

Në një intervistë për “Jutarnji”, Gjukanoviç ka thënë se Serbia dhe Rusia po duan ta vënë nën kontroll Malin e Zi, në çfarëdo mënyrë që mund të bëhet.

“Serbia sepse mendon se është koha e duhur për të bërë rivizatim kufijsh në Ballkan e Rusia që të dërgojë mesazh për NATO-n, BE-në e shtetet në rajon”, ka thënë ai.

Duke i konsideruar jo të sinqerta deklaratat e Vuçiqit se Serbia e njeh pavarësinë e Malit të Zi, Gjukanoviç ka thënë se Mali i Zi për Serbinë është një lloj kompensimi në mënyrë që të pranojë Kosovën e pavarur.

Megjithatë, ai ka thënë se Serbia do të donte kthimin e Kosovës, por pa shqiptarët, e kthimin e Malit të Zi, por pa malazezët si kombe.

“Ata do të donin ta kishin Kosovën, por pa shqiptarët. Siç do ta donin Malin e Zi, por pa malazezët. Është e qartë se për Beogradin, Mali i Zi do të ishte kompensimi i vetëm real për Kosovën”, ka thënë ai.

Gjukanoviç megjithatë ka shtuar se pa Malin e Zi në “botën serbe” projekti i Serbisë së Madhe është “përgjithmonë i vdekur”.

“Do të sigurohemi për këtë”, ka deklaruar ai./koha.net

Athinë

Kryetari i Tuzit, Nik Gjeloshaj.

RFE/RL

Kryetari i Komunës së Tuzit në Mal të Zi, Nik Gjeloshaj, i bëri thirrje mitropolitit të Kishës Ortodokse Serbe në Mal të Zi, Joanikije, që të distancohet nga ata që kënduan këngë nacionaliste me vargjet “Kur ushtria të kthehet në Kosovë”, gjatë shugurimit të tij, më 5 shtator.

Këto vargje mund të shihen në kontekstin e thirrjes për luftë, tha Gjeloshaj.

Deklarata e tij, e cila u transmetua nga mediat, u konfirmua të martën për Radion Evropa e Lirë nga zyra e tij.

“Unë e shoh këtë si abuzim me fenë, sepse nuk është më politikë. Kosova është shtet i pavarur. Për mua është e pakuptueshme që dikush nga kisha të thërrasë ushtrinë; domethënë, bën thirrje për luftë. Unë mendoj se ka elemente për hetimin e prokurorisë”, tha kryetari i Tuzit, komunë me shumicë shqiptare.

Kreu i Kishës Ortodokse Serbe në Mal të Zi, Joanikije, është shuguruar të dielën në qytetin e Cetinës.

Në mediat sociale është shfaqur një video që tregonte priftërinj dhe besimtarë në oborrin e brendshëm të Manastirit të Cetinës, duke kënduar një këngë që përmban vargjet “Kur ushtria të kthehet në Kosovë”.

Shugurimi i Joanikijes ka shkaktuar incidente edhe midis malazezëve dhe serbëve të Malit të Zi.

Cetina është qendra kulturore dhe historike e këtij vendi dhe simbol i identitetit shpirtëror dhe shtetëror për malazezët, por, në të njëjtën kohë, qyteti është seli e Mitropolisë së Kishës Ortodokse Serbe në Mal të Zi.

Ish-mitropoliti Amfilohije Radoviq, për të cilin priftërinjtë serbë sot në Cetinje të Malit të Zi kënduan për kthimin e ushtrisë serbe në Kosovë, ishte idoli i nacionalistëve e kriminelëve serbë. Një pjesë e mirë e popullit malazez e kujton atë si nxitës të luftës. Amfilohije mbahet mend gjithashtu për mikpritjen që ia kishte bërë kriminelit të luftës Zheljko Raznatoviq – Arkan në manastirin në Cetinje, ku sot mes kaosit u shugurua kreu i ri serb i Kishës Ortodokse, raporton agjencia kroate e lajmeve, Index.hr, transmeton Gazeta Express.

Mitropoliti Amfilohije ishte gjithashtu i njohur për mallkimet e tij. Në një nga më të cituarat, në prag të pranimit të Malit të Zi në NATO, ai tha: “Kushdo qoftë kundër Rusisë dhe Ortodoksisë me një gjak, një besim dhe një gjuhë, mishi i gjallë i rëntë nga trupi! Mallkuar qoftë ai tre herë, dhe tre mijë herë!”.

Ndikimi i Amfilohije në Malin e Zi ishte aq i madh sa besohet se ai bashkoi koalicionin pro-serb “Për Ardhmërinë e Malit të Zi”, ku bën pjesë edhe shqiptari Dritan Abazoviq në pozitën e zëvendëskryeministrit. Thuhet se ishte po ai që në krye të këtij koalicioni e caktoi Zdravko Krivokapiqin, i cili sot është kryeministër i Malit të Zi.

Në fund të shtatorit, në prag të seancës konstituive të parlamentit malazez, Amfilohije mblodhi drejtuesit e qeverisë së re në manastirin e Ostrogut, duke u kërkuar atyre ta mbështesin Krivokapiqin si kryeministër.

Siç vërehet në një video të “Vecernji novostit” serb, priftërinjtë në manastirin e Certinjes kënduan këngën “Ječam žela”, tekstet e së cilës përmbajnë pjesë ku thuhet “Kur ushtria të kthehet në Kosovë”.

Shqiptari Dritan Abazoviq, zëvendëskryeministër i Malit të Zi, e ka përkrahur shefin e tij proserb në qasjen ndaj protestave të qytetarëve malazezë kundër shugurimit të kreut të Kishës Ortodokse Serbe në Cetinje. Derisa malazezët që kundërshtojnë ndikimin serb dhe mbrojnë identitetin e tyre kombëtar protestonin, brenda Manastirit në Cetinje po mbahej ceremonia ku, ndër të tjera, po këndohej “kur ushtria të kthehet në Kosovë”. Para kësaj ceremonie,  dolën pamjet ku Abazoviqi ishte takuar me krerët e Kishës Serbe.

Abazoviq, përmes një postimi në Twitter ka thënë se njerëz të afërt të presidentit malazez, Milo Gjukoniviqi qëndrojnë prapa protestës, duke shtuar se “gjithçka është e qartë për këdo”.

Para dy ditësh, ai tha se është krijuar atmosferë e tillë, pra kundër ceremonisë së shugurimit të kreut të Kishës Serbe, “vetëm që të ngadalësohet luftimi i krimit të organizuar”, raportonte Vijesti.me.

Mitropoliti Joanikije u shugurua të dielën në mëngjes në kryeqytetin historik fetar të Malit të Zi, pavarësisht kundërshtimit nga mijëra protestues që i mbajtën rrugët e bllokuara për në Cetinje për dy ditë rresht.

Mitropoliti Joanikije dhe Patriarku serb, Porfirije arritën në Cetinje me helikopter dhe të shoqëruar nga një njësi speciale e policisë, ndërsa forcat e policisë thyen barrikadat dhe protesta u përshkallëzua në zemër të kryeqytetit malazez dhe në rrugë.

Protestat e fundit tregojnë qartë tensionet në Malin e Zi midis banorëve që mbrojnë lidhjet e ngushta me Beogradin dhe malazezët patriotë që e kundërshtojnë këtë, trasmeton Express.

Ceremonia u parapri nga incidentet në të cilat, sipas të dhënave zyrtare, shtatë policë u plagosën dhe dhjetëra protestues kërkuan ndihmë mjekësore. Po ashtu, 14 persona u arrestuan, në mesin e të ciëve edhe këshilltari i sigurisë i presidentit të Malit të Zi Milo Gjukanoviq, Veselin Veljoviq.

Kryeministri malazez, Zdravko Krivokapiq tha se sulmi ndaj policisë ishte sulm ndaj shtetit.

Në një reagim të jashtëzakonshëm pas situatës kaotike në Cetinje dhe shugurimit të mitropolitit të ri të Kishës Ortodokse Serbe, Joanikije II, presidenti i Malit të Zi, Milo Gjukanoviq tha se “vetëm një njeri pa dinjitet do ta lejonte veten të futej në manastirin e Cetinjes me helikopter”.

“Sot në Cetinje, ne ishim dëshmitarë të turpit të madh të Kishës Ortodokse Serbe dhe Qeverisë së Malit të Zi, një turp i paparë në historinë e gjatë të shtetit malazez, dhe njëlloj në historinë e ortodoksisë së përgjithshme”, tha presidenti malazez.

Protestat e fundit tregojnë qartë tensionet në Malin e Zi midis banorëve që mbrojnë lidhjet e ngushta me Beogradin dhe malazezët patriotë që e kundërshtojnë këtë.

Mali i Zi u shkëput nga Serbia në vitin 2006, por kisha e saj nuk është bërë autoqefale dhe është nën kujdesin e Kishës Ortodokse Serbe, të cilën kundërshtarët e shohin si simbol të ndikimit të Serbisë në Malin e Zi të pavarur.

Dhjetëra persona janë plagosur në protestat që u mbajtën në Mali të Zi më 5 shtator kundër ceremonisë së shugurimit të kreut të Kishës Ortodokse serbe në Mal të Zi, Joanikije në qytetin e Cetinjes.

Policia përdori gaz lotsjellës për të shpërndarë qindra protestues, disa prej të cilëve hodhën gurë, shishe dhe fishekzjarre në drejtim të policisë. Disa njerëz dogjën goma dhe u ulën në rrugë.

Zëvendësdrejtori i policisë në Mal të Zi, Dragan Goroviç, tha për televizionin shtetëror se 20 pjesëtarë të policisë janë plagosur, ndërsa një klinikë shtetërore në Cetinje tha se rreth 30 civilë kërkuan ndihmë mjekësore.

Kryeministri malazez, Zdravko Krivokapic i cilësoi sulmet ndaj policisë si terrorizëm. Ai fajësoi Partinë Demokratike të Socialistëve të presidentit Millo Gjukanovic për organizimin e protestave.

Krivokapiq vjen nga Fronti Demokratik pro-serb, parti kjo që udhëheq me qeverinë malazeze, pasi vitin e kaluar rrëzoi Partinë Demokratike të Socialistëve, pas 30 vjetësh në pushtet.

Gjukanovic, i cili kundërshtoi ceremoninë, akuzoi policinë për forcë të tepruar. Sipas tij, në Cetinje u dëshmua “turpi i madh i Kishës Ortodokse Serbe (KOS) dhe Qeverisë së Malit të Zi”.

Ambasadat e Gjermanisë, Italisë, Francës, Britanisë, Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Evropian dënuan dhunën.

Mali i Zi shpalli pavarësinë më 2006, por kisha e tij mbeti nën kishën serbe.

Në Mal të Zi ka ndasi të thella sa i takon lidhjeve të vendit të tyre me Serbinë dhe Kishën Ortodokse Serbe. Rreth 30 për qind e popullsisë prej 600,000 banorësh të vendit identifikohen si serbë dhe e përkrahin Kishën Ortodokse Serbe.

Malazezët tjerë dëshirojnë një kishë ortodokse të ndarë nga ajo serbe. Kundërshtuesit e ceremonisë së zhvilluar në Cetinje e shohin atë si një simbol të “pushtimit” të Malit të Zi.

Ata kërkuan që ajo të mbahet në çdo qytet tjetër malazez, përveç Cetinjës. Ky qytet nga malazezët konsiderohet si qendër kulturore dhe historike.

Dritan Abazoviqi e ka përkrahur shefin e tij proserb në qasjen ndaj protestave të qytetarëve malazezë kundër shugurimit të kreut të Kishës Ortodokse Serbe në Cetinje. Derisa malazezët që kundërshtojnë ndikimin serb dhe mbrojnë identitetin e tyre kombëtar protestonin, brenda Manastirit në Cetinje po mbahej ceremonia ku, ndër të tjera, po këndohej “kur ushtria të kthehet në Kosovë”. Para kësaj ceremonie,  dolën pamjet ku Abazoviqi ishte takuar me krerët e Kishës Serbe, për t’u koordinuar.

Dritan Abazoviq, partner dhe zëvendës i kryeministrit malazez, Zdravko Krivokapiq, që vjen nga linja politike proserbe, ka qenë kundër prostestave para Manastirit të Cetinjes, ku kundërshtohej shugurimi i kreut të ri të Kishës Ortodokse Serbe, në qytetin që dikur ishte kryeqendra e malazezëve.

Dritan Abazoviq është shqiptari me detyrën më të lartë shtetërore. Ai është zëvendëskryeministër në qeverinë më proserbe të Malit të Zi, në 30 vjetët e fundit.

Mali i Zi këto ditë është përballur më trazira, pasi protestuesit kundërshtonin që ceremonia e shugurimit të kreut të ri të Kishës Ortodokse Serbe të bëhej në qytetin e Cetinjes. Këta protestues kanë kundërshtuar ndikimin dhe fuqinë serbe në Mal të Zi, duke mbrojtur identitetin e tyre shtetëror, të ndarë prej Serbisë.

Mirëpo, këto protesta, Abazoviq i ka konsideruar të shtyra politikisht nga presidenti Milo Gjukanoviq, i linjës properëndimore. Para dy ditësh, Abazoviq ka thënë se deputetë të partisë Socialdemokratike kanë për qëllim rritjen e tensioneve, e jo sigurinë e qytetarëve, kur u kërkua anulimi i ceremonisë së shugurimit në Manastirin e Cetinjes.

Në media është publikuar një fotografi nga Podgorica, ku shihet zv.kryeministri Abazoviq me krerë të Kishës Serbe.

Ndërkaq sot, kur u bë ceremonia e shugurimit dhe u rritën tensionet, Abazoviq, përmes një postimi në Twitter ka thënë se njerëz të afërt të Gjukoniviqit po qëndrojnë prapa protestës, duke shtuar se “gjithçka është e qartë për këdo”.

Para dy ditësh, ai tha se është krijuar atmosferë e tillë, pra kundër ceremonisë së shugurimit të kreut të Kishës Serbe, “vetëm që të ngadalësohet luftimi i krimit të organizuar”, raportonte Vijesti.me.

Me gjithë kundërshtitë, ceremonia e shugurimit u krye sot paradite, ndërsa krerët e Kishës Serbe u larguan të përcjellë nga forcat anti-terror, deri te helikopteri që i çoi në Podgoricë.

Protestuesit kishin vënë barrikada në rrugë për të penguar ardhjen e krerëve të Kishës Ortodokse Serbe në manastirit e qytetit të Cetinjes, që dikur ishte kryeqytet i Malit të Zi.

Përveç protestuesit me Polici, janë përplasur edhe udhëheqësit më të lartë të shtetit malazez.

Kryeministri malazez, Zdravko Krivokapiq, që vjen nga linja politike proserbe, ka akuzuar se këto protesta ishin të porositura për veprime terroriste. Ndërkaq presidenti Gjukanoviq, partia e së cilit e ka humbur pushtetin vitin e kaluar, i ka përkrahur protestat.  /Express/

RFE/RL

Në një situatë të tensionuar, në Cetinje të Malit të Zi është mbajtur ceremonia e shugurimit të Kreu i Kishës Ortodokse Serbe në Mal të Zi, Joanikije.

Patriarku i Kishës Ortodokse Serbe, Porfirije, shkroi në rrjetin social Instagram se ka bërë shugurimin e Joanikijes duke u lutur për paqen e të gjithëve, paqen e të gjithë botës, dhe mbi të gjitha për paqen e këtij qyteti.

Më 4 dhe 5 shtator protestuesit kanë kundërshtuar mbajtjen e kësaj ceremonie në qytetin e Cetinjës.

Ata dolën në rrugë dhe vendosën barrikada në hyrje të qytetit për të penguar arritjen e krerëve të Kishës Ortodokse Serbe nga Podgorica në Cetinje.

Por Porfirije dhe Joanikije u transportuan me helikopter deri në Manastirin e Cetinjës.

Janë raportuar edhe përleshje me policinë malazeze. Forca të shumta të sigurisë janë vendosur në qytet.

Përveç ndasive brenda përkrahësve të Kishës Ortodokse Serbe dhe asaj të Malit të Zi, ceremonia ka nxitur përplasje edhe mes udhëheqësve shtetëror.

Kryeministri i Malit të Zi, Zdravko Krivokapiq tha se ngjarjet në Cetinje janë një përpjekje për veprime terroriste dhe porositësit dhe organizatorët janë udhëheqja më e lartë e Partisë Demokratike të Socialistëve në bashkëpunim me grupet e organizuara kriminale.

“Sulmi ndaj policisë është një sulm ndaj shtetit”, shkroi Krivokapiq në rrjetin social Twitter.

Krivokapiq vjen nga Fronti Demokratik pro-serb, parti kjo që udhëheq me qeverinë malazeze, pasi vitin e kaluar rrëzoi Partinë Demokratike të Socialistëve, pas 30 vjetësh në pushtet.

Presidenti i Malit të Zi, Millo Gjukanoviq, nga Partia Demokratike e Socialistëve, arriti në Cetinje më 4 shtator. Ai kishte thënë më herët se do të shkonte në protestë nëse Kisha Ortodokse Serbe nuk heq dorë nga ceremonia. Ai u ka bërë thirrje qytetarëve që të kontribuojnë në ruajtjen e paqes, stabilitetit dhe harmonisë shumëetnike.
Pse u kundërshtua ceremonia e shugurimit në Cetinje?

Kisha Ortodokse e Malit të Zi është nën Kishën Autoqefale të Serbisë. Ajo synon pavarësimin nga Kisha Ortodokse Serbe.

Qyteti Cetinje, dikur ka qenë kryeqendra e Malit të Zi ndërsa sot konsiderohet si kryeqyteti kulturor dhe historik i këtij vendi.

Vlladimir Veljkoviq një historian nga Serbia që merret me studimet e fesë i tha Radios Evropa e Lirë se pretendimet e Kishës Ortodokse Serbe (KOS) dhe Kishës Ortodokse Malazeze kryqëzohen në Cetinje.

“Në radhë të parë Cetinje është kryeqyteti i vjetër i Malit të Zi dhe nga ana tjetër është gjithashtu selia e peshkopëve malazezë, gjegjësisht Mitropolia e Malit të Zi, dhe tani padyshim që kemi dy koncepte të ndryshme lidhur me simbolikën e Cetinjës”, thotë Veljkoviq.

Kjo nuk është hera e parë që ka pasur tensione në këtë qytet.

Më 1992, Mitropoliti i atëhershëm Amfilohije dërgoi anëtarë të armatosur të formacioneve paramilitare nga Serbia, të udhëhequra nga Zheljko Raznatoviq (i njohur si Arkan), në ambientet e Manastirit të Cetinjës, me arsyetimin se duhet të mbrohet nga “separatistët malazezë”.

Në 30 vjetët e fundit, festat fetare në atë qytet, shënohen në praninë e forcave të shumta policore, pasi përkrahësit e Kishës Ortodokse Serbe dhe asaj malazeze jo-kanonike festojnë të ndarë.

Në fillim të marsit, një grup qytetarësh qëndruan në rrugë derisa delegacioni i Qeverisë së Malit të Zi, vendosi një kurorë me lule mbi varrin e mbretit Nikolla, sovranit të fundit malazez. Qytetarët thërrisnin “çetnikë!” dhe “Mali i Zi nuk do të jetë kurrë bregdeti i detit serb”.

Sesioni i parë pranveror i Parlamentit të Malit të Zi më 25 mars, i cili zakonisht mbahet në Cetinje, u zhvillua nën masa të rrepta sigurie. Derisa zyrtarët po mbërrinin në qytet, rreth dyqind qytetarë u mblodhën dhe brohoritën “Kjo nuk është qeveria jonë” dhe “Tradhti”.

Cetinja ishte i vetmi qytet në Malin e Zi me shumicë ortodokse, në të cilin nuk u organizuan tubime protestuese të Kishës Ortodokse Serbe kundër Ligjit për Liritë Fetare gjatë vitit 2020.

Miratimi i këtij ligji pati shkaktuar tensione të larta në Mal të Zi.

Kisha Ortodokse Serbe ka mbështetjen e një pjese të elitës politike në Mal të Zi dhe pretendon pronësinë e shumë kishave dhe manastireve të cilat i konsideron si të vetat.

Ligji për liritë fetare, ishte miratuar në vitin 2019, në kohën kur në pushtet ishte partia e Gjukanoviqit, dhe kërkonte nga komunitetet fetare të dëshmojnë se janë pronarë të pronave para vitit 1918.

Qeveria e re – që doli pas zgjedhjeve të gushtit 2020 – e ndryshoi ligjin me qëllim që të sigurohet se pronat do të mbeten në dorën e Kishës, që selinë e ka në shtetin fqinj, Serbi.

Kush e kundërshtoi ceremoninë në Cetinje?

Shoqatat kombëtare malazeze, pothuajse e gjithë opozita e udhëhequr nga Partia Demokratike e Socialistëve (DPS) e presidentit Millo Gjukanoviq dhe përfaqësuesit e komunës së Cetinjës e kundërshtuan ceremoninë e marrjes së detyrës së mitropolitit të Kishës Ortodokse Serbe në Mal të Zi, Joanikije.

Ata e shohin ceremoninë si një simbol të “pushtimit” të Malit të Zi dhe një përpjekje për ta futur Malin e Zi në të ashtuquajturën “botë serbe”.

Këtë ide e shfaqi për herë të parë ministri i Brendshëm i Serbisë, Aleksandar Vulin.

Vulin tha në një tubim të partisë së tij më 18 korrik, se “detyrë e këtij brezi politikanësh është të krijojë botën serbe” dhe “t’i bashkojë serbët kudo që jetojnë”.

Kundërshtuesit e ceremonisë kanë kërkuar që ajo të mbahet në çdo qytet tjetër malazez, përveç Cetinjës.

Ky qytet nga malazezët konsiderohet si qendër kulturore dhe historike.

Mitropoliti Joanikije i tha Radios Svetigora më herët se “Mali i Zi nuk është vetëm Cetinje”.

“Ata ende nuk kanë krijuar shtetin e tyre të quajtur Cetinje”, tha Joanikije.

Komuniteti Ndërkombëtar kërkoi uljen e tensioneve

Shtetet e Bashkuara u kanë bërë thirrje të gjithë aktorëve, veçanërisht udhëheqësve politikë në Malin e Zi, që të ndihmojnë në uljen e tensioneve.

Kështu është thënë në një përgjigje të Departamentit të Shtetit për Zërin e Amerikës.

“Të gjithë, veçanërisht udhëheqësit politikë, duhet të bëjnë pjesën e tyre për të ulur dhe jo për të tensionet pasi siguria publike është thelbësore”, ka thënë një zëdhënës i Departamentit të Shtetit.

Më parë, Zyra e Kombeve të Bashkuara në Malin e Zi dhe Bashkimi Evropian shprehën shqetësim sa i takon tensioneve në rritje, retorikës përçarëse dhe mungesës së tolerancës.

“Ne i bëjmë thirrje të gjithëve, veçanërisht atyre që mbajnë pozita me autoritet dhe ndikim, të ofrojnë kontribut të drejtpërdrejtë në qetësimin e tensioneve dhe ndërtimin e besimit”, ka thënë koordinatori i Përhershëm i OKB-së, Peter Lundberg, në emër të ekipit të OKB -së në Mal të Zi.

Zëdhënësja e Komisionit Evropian (KE) Ana Pisonero tha se nxitja e ndarjeve etnike dhe fetare dhe mungesa e tolerancës janë “të rrezikshme për sigurinë dhe mirëqenien e të gjithë qytetarëve”.
Çfarë thonë ekspertët?

Paul McCarthy, nga Instituti Republikan Ndërkombëtar, fajëson të gjitha palët për përshkallëzimin e tensioneve në prag të ceremonisë së organizuar nga Kisha Ortodokse Serbe, e cila, siç thotë ai, duhet të zbusë retorikën, shkruan Zëri i Amerikës.

Ndërsa Edward Joseph, nga Universiteti Johns Hopkins, e sheh situatën aktuale si vazhdim të përpjekjeve për të ndryshuar orientimin pro-perëndimor të qeverisë malazeze, me mbështetjen e Beogradit dhe Moskës.

Serbia dhe Mali i Zi kanë qenë pjesë e një federate deri më 2006, kur Mali i Zi shpalli pavarësinë.

Mali i Zi është pjesë e NATO-s dhe aspiron që të bëhet anëtar i Bashkimit Evropian.

Tsohatzopoulos ishte deputet për më shumë se dy dekada dhe shërbeu si ministër i mbrojtjes, ndërsa më 2013 u burgos për korrupsion

Akis Tsohatzopulos, një nga figurat më të shquara në politikën moderne greke, ka ndërruar jetë në moshën 82-vjeçare, njoftuan mediat lokale sot, transmeton Anadolu Agency (AA).

Tsohatzopoulos vdiq në një spital privat në qytetin port të Pireut, ku ishte nën trajtim për “probleme serioze shëndetësore”, raportoi e përditshmja greke ”Kathimerini”.

Të dhënat e para tregojnë se ai ndërroi jetë nga arresti kardiak, thuhet në raport.

Tsohatzopoulos ishte anëtar i Parlamentit të Greqisë dhe shërbeu si ministër në 10 qeveri të partisë së qendrës së majtë të Lëvizjes Socialiste Panhelenike (PASOK) midis 1981 dhe 2004.

Në 1996, ai nuk pati sukses në kandidimin e tij për postin e kryeministrit pas dorëheqjes së Andreas Papandreou.

Ai më pas mori postin e ministrit të mbrojtjes dhe është veçanërisht i njohur për këtë periudhë nga 1996 në 2001, gjatë së cilës Greqia nisi një nga programet më ambicioze të armatimit në historinë e saj.

Megjithatë, epoka e tij u dëmtua nga raportet për korrupsion dhe shkelje.

Në prill 2012, ai u arrestua me akuzën e pastrimit të parave dhe u dënua me 20 vite burg në tetor 2013.

Ndërsa dënimi iu ul në 19 vjet, Tsohatzopoulos në të vërtetë qëndroi në burg për më pak se pesë vjet, duke siguruar lirimin për arsye shëndetësore në korrik 2018.

Një helikopter Sikorsky S-64hedh ujë mbi një pyll për të shuar një zjarr në fshatin Villa, në veriperëndim të Athinës, më 18 gusht 2021.

RFE/RL

Dhjetëra zjarrfikës kanë luftuar me zjarret në ishullin Evia të Greqisë të ndihmuar edhe nga aeroplanët që lëshojnë ujë. Zjarri që shpertheu në ishullin Evia detyroi evakuimin e disa banorëve.

Rreth dy javë më parë pjesa veriore e këtij ishulli ishte u shkatërruar nga flakët.

Zjarri që përfshiu një pjesë të ishullit më 22 gusht po përhapej në drejtim të fshatit turistik bregdetar Marmari. Evia është në verilindje të kryeqytetit Athinë.

Teksa zjarret po shkrumbojnë Kaliforninë, Greqinë dhe Turqinë, disa banorë po ikin për të dalë në selamet, ndërsa të tjerë po luftojnë për t’i shpëtuar shtëpitë e tyre. (Përgatiti: Trim Haliti)

Autoritetet e mbrojtjes civile kishin njoftuar të dielën një “rrezik shumë të lartë” zjarri në shumë zona të Greqisë. Qeveria greke ka fajësuar për fatkeqësinë valën më të keqe të të nxehtit në dekada. Ky vend gjatë muajve të verës është përballur me temperatura të larta, nga 42 deri në 44 gradë Celsius.

Që nga muaji korrik zjarret e egra kanë shkatërruar ishujt Evia dhe Rodos si dhe pyjet në veri dhe juglindje të Athinës, dhe disa pjesë të gadishullit të Peloponezit. Si pasojë, tre persona kanë vdekur.

Shkencëtarët e klimës paralajmërojnë se moti ekstrem dhe zjarret e ashpra do të bëhen gjithnjë e më të zakonshme për shkak të ngrohjes globale të krijuar nga njeriu.

Mali i Zi ka refuzuar zyrtarisht Mini-Shengenin, nismë kjo firmosur mes liderëve të Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë.

Kryenegociatorja e Malit të Zi, Zorka Kordić ka deklaruar se janë të fokusuar për Tregun e Përbashkët Rajonal dhe jo në marrëveshjen  e tre shteteve të Ballkanit.

“Mali i Zi fokusohet në Tregun e Përbashkët Rajonal, një nismë në kuadër të Procesit të Berlinit, e cila është më e përshtatshme për vendin sesa nisma për Ballkanin e Hapur e nisur nga Serbia, Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut”, kështu ka deklaruar Zorka Kordić për Vijesti.

“Meqenëse Mali i Zi është vendi më i përparuar në rajon kur është fjala për procesin e integrimit në BE, Qeveria mbështet zbatimin e iniciativave rajonale ekskluzivisht si një instrument për një pranim më të shpejtë në BE”, tha Kordić.

“Prandaj, ne përqëndrohemi kryesisht në zbatimin e Planit të Veprimit për Tregun e Përbashkët Rajonal nën kujdesin e Procesit të Berlinit, si një nismë politike që përfshin të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor”, theksoi ajo.

Kordić deklaroi më tej se Tregu i Përbashkët Rajonal ishte më gjithëpërfshirës sesa “Ballkani i Hapur”, sepse përveç katër lirive të lëvizjes, ai trajton edhe infrastrukturën dixhitale, inovacionin dhe një politikë të vetme investimi sipas standardeve të BE -së.

“Është plotësues i aspiratës sonë për anëtarësim në BE dhe siguron një kornizë për përdorimin e fondeve nga plani ekonomik dhe investues për Ballkanin Perëndimor me vlerë nëntë miliardë euro. Unë gjithashtu besoj se masat e hershme të integrimit në kontekstin e metodologjisë së rishikuar të pranimit në BE mund të arrihen më mirë përmes një tregu të përbashkët rajonal, i cili është një iniciativë më gjithëpërfshirëse sesa Ballkani i Hapur”, tha ajo.dita

RFE/RL

Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq, ka thënë se njohja e shtetësisë së Kosovës nga Izraeli ka qenë zhgënjyese për Serbinë.

Vuçiq ka thënë të martën (10 gusht) se gjatë bisedës telefonike me presidentin e ri të Izraelit, Isaac Herzog, ka shfaqur shpresën se, Serbia dhe udhëheqësia e re izraelite do të përparojnë raportet dypalëshe.

“Presidenti Vuçiq ka shfaqur pritjen se presidenti Herzog dhe Izraeli do të vazhdojnë të mbështesin dialogun Beograd- Prishtinë, i cili për Serbinë është mënyra e vetme e zgjidhjes së çështjes së ndjeshme të Kosovës”, thuhet në komunikatën e presidencës serbe pas bisedës telefonike.

Kosova dhe Izraeli kanë vendosur marrëdhënie diplomatike më 1 shkurt 2021.

Njohja e ndërsjellë mes këtyre dy vendeve ishte pjesë e marrëveshjes për normalizimin ekonomik të arritur në Uashington të SHBA-së më 4 shtator 2020.

Marrëveshja e Uashingtonit, ishte nënshkruar atëbotë nga kryeministri i atëhershëm i Kosovës, Avdullah Hoti dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, në prani të ish-presidentit amerikan, Donald Trump.

Marrëveshja gjithashtu parashihte që Kosova të hap ambasadën në Jerusalem ndërsa Serbia ta zhvendoste nga Tel Avivi në Jerusalem.

Kosova e ka hapur ambasadën e saj në Jerusalem, ndërsa Serbia ende nuk e ka zhvendosur të veten.

Sipas komunikatës, gjatë bisedës telefonike me presidentin e Izraelit, Vuçiq ka thënë se diskutimet do të kontribuojnë në një mirëkuptim më të madh mes dy vendeve.

“Ne e vlerësojmë si shumë të rëndësishme që Serbia dhe Izraeli, përmes bashkëpunimit, të kontribuojnë në zgjidhjen politike dhe paqësore të të gjitha mosmarrëveshjeve, konflikteve dhe çështjeve të hapura”, ka thënë Vuçiq.

Siç thuhet, Izraeli është një nga investitorët më të rëndësishëm në Serbi, dhe këto investime përfshijnë fushën e transportit dhe atë të pasurive të paluajtshme.

Të dy presidentët, sipas njoftimit, deklaruan se ka hapësirë për të zgjeruar bashkëpunimin përfshirë rritjen e nivelit të tregtisë, dhe se hapja e zyrës përfaqësuese të Odës Ekonomike Serbe në Izrael i ka dhënë shtysë këtij qëllimi.

Mbi 600 zjarrfikës vazhdojnë të luftojnë me një zjarr masiv që po shkatërron ishullin grek Evia, që ka djegur ndërtesa dhe pyje me pisha dhe ka detyruar evakuimin e mijëra vetëve.

Zjarri që ka përfshirë ishullin e dytë më të madh të vendit vazhdon të digjet jashtë kontrollit, për shtatë ditë rresht, duke sjellë si rezultat vdekjen e një zjarrfikësi vullnetar dhe një zyrtari nga Athina.

Shtetet e Bashkuara dhe disa vende evropiane dhe të Lindjes së Mesme dërguan zjarrfikës dhe avionë dhe helikopterë zjarrfikës në Greqi. Gjatë fundjavës, Marina amerikane ofroi një avion zbulimi nga një bazë ajrore në Siçili, sipas Navy Times.

Bashkimi Evropian dërgoi gati 1, 000 zjarrfikës dhe nëntë aeroplanë dhe po dërgon burime në vendet e tjera të prekura nga zjarret, përfshirë Turqinë dhe Italinë.

“Po ndërmarrim një nga operacionet më të mëdha të zjarrfikësve të përbashkët ndonjëherë në Evropë pasi zjarret po prekin disa vende njëkohësisht,” tha komisioneri i BE -së për menaxhimin e krizave, Janez Lenarčič, në një deklaratë të dielën.

Si rezultat i një vale rekord të nxehti, zjarret kanë goditur gjithashtu Turqinë, Italinë, Spanjën, Maqedoninë e Veriut, Shqipërinë dhe Libanin. Në Greqi, temperaturat arritën në 45 C dhe kryeministri Grek Kyriakos Mitsotakis e quajti valën më të rëndë të të nxehtit prej tre dekadash./VOA

Kryetari i Lidhjes së Socialdemokratëve të Vojvodinës, politikani serb, Nenad Çanak, deklaroi sot se personalisht mendon se Kosova është shtet i pavarur.

Çanak tha për televizionin serb “Happy TV” se ai mendon kështu personalisht, dhe se të gjithë serbët tjerë mund të binden për këtë gjë nëse ata shkojnë në Gjakovë.

“Nëse shkoni në Gjakovë, atëherë shihni se ata e kanë policinë e tyre, gjyqësorin e tyre, një sistem policor që funksionon”, tha Çanak.

I pyetur nga gazetarët, ai tha se për shkak të këtij qëndrimi nuk e konsideron veten tradhtar.

“Nëse do të kishte një referendum në kohën e Galileos – nëse bota është një pjatë e sheshtë, 99 për qind do të mendonin ashtu, por kjo nuk do të thotë që bota është një pjatë, por që njerëzit mendojnë kështu”, tha Çanak, duke komentuar pikëpamjet mbizotëruese për Kosovën në mesin e qytetarëve të Serbisë.

Çanak tha se pas bisedimeve me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti, ai arriti në përfundimin se pikëpamjet e tij ishin “të vërteta në disa fusha, dhe në disa fusha konstrukte politike”.

“Nuk është krejtësisht bardh e zi. Por t’i mbyllësh sytë, të mos shohësh në mënyrë patriotike se si është realiteti, nuk është politikë e mirë”, tha Çanak.

Me një degë peme të thyer, një banor i ishullit Evia lufton dëshpërimisht për të fikur zjarrin që po i drejtohet shtëpisë së tij.

Me dhjetëra të tjerë, të ndihmuar nga zjarrfikësit vullnetarë nuk ju binden urdhrave të autoriteteve për evakuim duke shprehur kritikat njëkohësisht se të gjithë fshatrat në veri të ishullit për rreth 6 ditë nuk u ndihmuan sa duhet me mjetet ajrore të fikjes së zjarrit.

“Për 40 vitet e ardhshme nuk do të kemi punë dhe në dimër do të mbytemi nga përmbytjet pa pyjet që na mbronin,” -shprehen me lot në sy shumë banorë të kësaj zone.

Flakët tashmë kanë shkrumbuar mbi 55 mijë hektarë pyje me pisha, kanë shkatërruar qindra shtëpi dhe kanë detyruar turistët dhe vendasit të largohen. Deri në mesditën e së hënës zjarret kanë qenë të pakontrolluar në pjesën veriore të ishullit grek ndërsa një front tjetër flakësh regjistrohet edhe në fshatrat e jugut të tij.

Sipas zyrtarëve të shërbimit zjarrfikës, temperatura nga flakët në ishull është aq e lartë sa fluturimet e 17 avionëve zjarrfikës dhe helikopterëve që po operojnë janë të pamjaftueshme. Autoritetet kanë evakuuar mbi 2500 banorë të cilët janë dërguar në vende të sigurta me anije.

Deri në mesditën e së hënës, vlerësohet se janë djegur në gjithë vendin mbi 70 mijë hektarë pyje, kur mesatarisht digjen prej vitit 2008 çdo vit gati 1700 hektarë.

Ndërsa janë arrestuar disa persona nga policia për zjarrvënie të qëllimshme, autoritetet po punojnë për furnizimin me ujë dhe energji të zonave të djegura, ndërsa sipas planit qeveritar që deklaron qeveria Mitsotakis, çdo familje që i është djegur shtëpia do të marrë një ndihmë prej 6000 eurosh për mbulimin e nevojave të menjëhershme.

Më shumë se 20 shtete kanë dërguar e vazhdojnë të dërgojnë qindra zjarrfikës dhe dhjetëra mjete në Greqi, ndërkohë që zjarret në veri të Athinës janë shuar, por ka ende vatra zjarri në Peloponez.

Imazhet satelitore tregojnë sipërfaqet që janë djegur në Greqi, ndërsa tymi ka mbuluar diellin në shumë zona. Një prej fotografive që shpreh dramën e kësaj katastrofe dhe që po bën xhiron e mediave të huaja dhe rrjeteve sociale është ajo që pasqyron reagimin.

Pothuajse gjysma e Greqisë është nën pushtetin e flakëve që kanë shkrumbuar mijëra hektarë tokë, shtëpi, makina.

Frontet më të vështira që ishin në Atikë, Evia dhe Ilia ku qindra banorë duhej të evakuoheshin.

Qytetarët u zgjuan nga frika, pasiguria, por edhe dëshpërimi duke i pushtuar. Ka pasur shumë raste kur qytetarët refuzojnë të heqin dorë nga prona e tyre, duke besuar se ata mund ta mbrojnë vetë. Në këto raste, ndërhyrja e policisë ishte e nevojshme. Derë më derë, policia u kërkoi qytetarëve që të largoheshin menjëherë.

Një fotografi e ngarkuar në Facebook nga faqja “Promovimi i Evisë” ka bërë xhiron e internetit për orët e fundit.

Aty shihet plazhi i Agia Anës i “mbytur” në të kuqe dhe i rrethuar nga zjarri, duke kapur në mënyrën më tronditëse situatën në zonë.

Në foto, disa njerëz mund të shihen në ujë, ndërsa të tjerët shikojnë skenën e makthit me flakët … bw

Situata nga zjarret në Greqi duket e pashpresë teksa prej ditësh zjarrfikësit janë në betejë me flakët.

Pasditen e sotme situata është përkeqësuar në rajonin e Evias ku flakët mbuluan rrugën nga Liqeni në Rovies, dhe si rezultat Policia ndaloi të gjithë trafikun në mënyrë që të mos rrezikohej jeta e njerëzve.

Vihet re se i gjithë fshati u evakuua ndërsa njerëzit u evakuuan me anije trageti. Më konkretisht, 85 persona u hoqën nga pesë anije të Rojës Bregdetare dhe anije private.

Sipas informacioneve, manastiri i Shën Davidit po digjet në këtë kohë, ndërsa të gjithë murgjit janë shpëtuar.

Të paktën 150 shtëpi janë djegur deri më tani në komunën Mantoudi në Evia, tha nënkryetari i bashkisë për mbrojtjen civile Argyris Liaskos për SKAI 100.3, ndërsa bëri thirrje për më shumë mjete ajrore, pasi zjarri vazhdon të jetë i pakontrolluar.

“Situata është shumë e vështirë. Zjarri është jashtë kontrollit ”, tha nga ana e tij të mërkurën në mëngjes kryebashkiaku i Mantoudi, George Tsapourniotis, për zjarrin e madh që është ndezur që dje në zonën më të gjerë të Liqenit Evia.

Sipas kryebashkiakut, aktualisht ka dy fronte kryesore.

Njëri lëviz drejt fshatit Kalamoudi dhe tjetri drejt fshatrave Kourkouli dhe Skepasti.

95 zjarrfikës me 35 automjete po marrin pjesë në operacionin e shuarjes së zjarrit, ndërsa dy avionë dhe një helikopter po operojnë nga ajri.

“Frontet janë të mëdha. Nuk mund të kontrollohet nga forcat që janë atje ”, theksoi ai, duke folur për Mega.

“Më shumë se 20,000 hektarë u dogjën. Zjarri mbuloi një distancë prej kilometrash brenda 25 minutave. Ka një gjatësi dhe gjerësi të madhe ”, tha kryebashkiaku.

(BalkanWeb)