Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha se do të shkojë në Bruksel kur Prishtina ta formojë Asociacionin e komunave me shumicë serbe.

Kjo deklaratë erdhi pasi përfaqësuesi i lartë i Bashkimit Evropian për politikë të jashtme dhe siguri, Josep Borrell, tha më 9 shkurt se së shpejti do të ketë një takim të ri mes presidentit serb dhe kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, për të vazhduar diskutimet për propozimin e BE-së për normalizimin e marrëdhënieve, njofton REL.

“Duhet të ma tregojnë kuptimin e atij [takimi me kryeministrin e Kosovës]. Nëse mendoni të më ftoni në Bruksel për të më bindur të them që Asociacioni mund bëhet njëkohësisht me diçka tjetër, apo pas diçkaje tjetër, mos më thirrni”, tha ai më 9 shkurt, në një ngjarje në Serbi.

Beogradi insiston në formimin e Asociacionit, si kusht për zbatimin e propozimit të BE-së.

Kryeministri Kurti tha sot se Asociacioni nuk është as parakusht për propozimin evropian, i njohur edhe si plani franko-gjerman, e as në qendër të tij.

Më 6 shkurt, Kurti deklaroi se themelimi i Asociacionit nuk është prioriteti i tij, por javën e kaluar ai shpalosi gjashtë kushtet për formimin e tij.

SHBA-ja dhe BE-ja kanë rritur presionin ndaj Kosovës që të zbatojë marrëveshjet e arritura për Asociacionin më 2013 dhe 2015.

Gjykata Kushtetuese e Kosovës më 2015 tha se disa pika të marrëveshjes nuk ishin në harmoni me Kushtetutën, por që mund të harmonizohen.

Kurti tha gjithashtu më 9 shkurt se propozimi i Bashkimit Evropian nuk është marrëveshje finale, por është një kornizë apo një marrëveshje bazike, jo përfundimtare.

Propozimi i BE-së për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë-Serbi u është dorëzuar dy vendeve në fund të verës së vitit të kaluar, por përmbajtja e tij nuk është bërë publike.

Ky propozim, në të cilin ka pasur qasje REL-i, parasheh të drejta të barabarta për Kosovën dhe Serbinë, respektim të integritetit territorial, paprekshmëri të kufijve, njohje të simboleve shtetërore dhe një aranzhim të veçantë për komunitetin serb në Kosovë.

Në dokument nuk përmendet njohja e ndërsjellë ndërmjet Kosovës dhe Serbisë apo anëtarësimi i Kosovës në Organizatën e Kombeve të Bashkuara – për të cilat gjëra insistojnë publikisht zyrtarët kosovarë – por theksohet mbështetja që palët duhet t’i japin njëra-tjetrës në procesin e integrimeve evropiane.

Kryeministrja e Serbisë, Ana Bërnabiq, tha se në një prej raporteve të publikuara në ueb-faqen e Qeverisë serbe ishte shkruar Republika e Kosovës, duke shtuar se ky rast kishte të bënte me gabim gjatë përkthimit.

Bërnabiq tha për Radio Televizionin e Serbisë tha se gabimi kishte ndodhur në përkthimin në gjuhën angleze. Ajo tha se ky gabim “është i rëndë dhe i pafalshëm i përkthyesit”.

Kosova shpalli pavarësinë më 2008, por Beogradi refuzon që ta njohë atë. Qëndrimi zyrtar i Serbisë është që Kosova është ende pjesë e saj.

Bërnabiq tha se përgjegjësi ka edhe ekipi i zyrës për media në Qeverinë serbe, prandaj ajo shtoi se do të ketë pasoja për punëtorët që lëshuan këtë gabim.

Kryeministrja serbe tha se kjo përmbajtje është larguar menjëherë nga ueb-faqja e Qeverisë serbe.

“Nuk mund të flija mbrëmë, nuk e di se çfarë po bëj. Por, më vjen keq që kjo po përdoret nga opozita për të fituar poenë politikë”, tha Bërnabiq.

Kryeministrja serbe po ashtu foli edhe për vizitën e planifikuar për 6 shkurt të të dërguarit të Bashkimit Evropian, Mirosllav Lajçak, në Prishtinë dhe Beograd.

Ajo tha se aktivitete të tilla diplomatike po shtohen dhe presioni po intensifikohet, duke shtuar se beson në garancitë e komunitetit ndërkombëtar sa përket themelimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Bërnabiq tha se Lajçak do të vizitojë fillimisht Prishtinës, dhe se sipas saj, atje qëndron problemi i themelimit të Asociacionit. Ajo theksoi se nuk i intereson qëndrimi i kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, lidhur me këtë çështje.

Kryeministrja serbe tha se palët janë pajtuar që të formohet Asociacioni në kuadër të marrëveshjeve të arritura në Bruksel më 2013 dhe 2015 dhe theksoi se beson në garancitë e komunitetit ndërkombëtar se Asociacioni do të formohet në bazë të marrëveshjeve të arritura në dialog.

Kosova kundërshton themelimin e një asociacioni njëetnik, duke shprehur frikën se mund të krijohet një Republika Sërpska, ashtu sikurse në Bosnjë e Hercegovinë.

SHBA-ja dhe BE-ja po kërkojnë që Kosova të zbatojë marrëveshjet për Asociacionin. Uashingtoni ka shprehur qartë se është kundër themelimit të një asociacioni që do t’i ngjasonte Republikës Sërpska.

Një tërmet i fuqishëm prej 7.8 shkallësh të Rihterit goditi të hënën juglindjen e Turqisë dhe veriun e Sirisë, duke lënë të vdekur qindra persona.

Numri i viktimave besohet se është 360, teksa zyrtarët shëndetësorë në kryeqytetin sirian, Damask, kanë raportuar se 237 persona kanë vdekur në zonat që kontrollohen nga Qeveria siriane.

Qindra persona të tjerë raportohet se janë plagosur në të dy shtetet.

Turqia gjendet mbi një nga linjat më të mëdha sizmike dhe shpesh goditet nga tërmetet.

Epiqendra e tërmetit të së hënës ishte rreth 26 kilometra nga qyteti Nurdagi dhe rreth 33 kilometra larg qytetit Gaziantep, tha Shërbimi Gjeologjik amerikan.

Ka pasur edhe tërmete pasuese, përfshirë edhe një në shkallë prej 6.7 shkallësh të Rihterit.

Në të dy shtetet po zhvillohen operacione për të shpëtuar njerëzit e bllokuar nën rrënoja pas rrëzimit të ndërtesave. Në dy anët e kufirit, banorët ishin në gjumë kur goditi tërmeti dhe ata dolën jashtë në mot të ftohtë, me borë dhe shi, teksa ndërtesat u rrëzuan.

Në banor i qytetit turk, Adana, tha se tri ndërtesa pranë shtëpisë së tij kolapsuan.

“Nuk kam fuqi më”, është dëgjuar të ketë thënë një prej të mbijetuarve, i bllokuar nën rrënoja, teksa ekipet e shpëtimit kanë bërë përpjekje që ta shpëtojnë, tha banori i Adanit, Muhammet Faith Yavus.

Në anën siriane të kufirit, tërmeti goditi rajonet e kontrolluara nga opozita, që jetojnë afër 4 milionë të zhvendosur nga pjesë të tjera të Sirisë, për shkak të luftës civile në vend. Shumica prej tyre jetojnë në kushte të rënda dhe pa përkujdesje shëndetësore, teksa territoret ku gjenden ata janë të rrethuara nga forcat siriane.

Autoritetet turke thanë se pas tërmetit të parë të fuqishëm janë regjistruar edhe të paktën 20 lëkundje të tjera pasuese.

Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, shkroi në Twitter se ekipet e kërkim-shpëtimit menjëherë reaguan pas dridhjeve të fuqishme të tokës.

“Shpresojmë se do ta kalojmë këtë fatkeqësi së bashku sa më shpejt që të jetë e mundur dhe me sa më pak dëme”, shkroi ai.

Autoritetet turke thanë se viktima janë regjistruar në shtatë provinca të shtetit. Sipas Agjencisë turke për Menaxhimin e Emergjencave dhe fatkeqësive, të paktën 440 persona janë plagosur, ndërkaq pala siriane tha se të paktën 516 persona janë lënduar. Më herët, pala siriane tha se të paktën 47 persona janë vrarë në zonat e kontrolluara nga rebelët.

Turqia, ku ishte epiqendra e tërmetit, shpesh goditet nga tërmete të fuqishme. Afër 18.000 persona ishin vrarë nga tërmetet e fuqishme që kishin goditur shtetin më 1999.

Ish-ministri i Mbrojtjes i Serbisë, Dragan Shutanovac, tha sot se Serbia në Kosovë ka një trashëgimi historike dhe qytetarë të kombësisë serbe që duhet t’i mbrojë, por që nga viti 1999 nuk ka pasur integritet dhe sovranitet territorial atje.

“Në vitin 1999 në Kumanovë ne praktikisht nënshkruam kapitullimin me të cilin humbëm integritetin dhe sovranitetin tonë territorial në Kosovë. 

Me tërheqjen e ushtrisë dhe policisë, ne e humbëm atë”, tha, ish-kryetar i Partisë Demokratike (DS).

Siç raportojnë mediat serbe, ai ka deklaruar se Serbia në atë luftë ka humbur një pjesë të territorit të saj, e cila është bërë çmendurisht, dhe se prej atëherë nuk e ka kontrolluar. Ai ka vlerësuar se para asaj lufte është dashur të diskutohet se çfarë do të bëhet në rast të humbjes.

“Thuhet se nëse ne tani e nënshkruajmë marrëveshjen (propozimi franko-gjerman) që nuk kërkon njohjen e Kosovës së pavarur, do të humbasim sovranitetin tonë territorial. Dhe, ku është sovraniteti ynë territorial, nëse patriarku ynë (i Kishës Ortodokse Serbe) nuk mund të shkojë në Kosovë?”, pyeti Shutanovac.

Ai vlerësoi se propozimi franko-gjerman duhet të plotësohet dhe të diskutohet për çështje thelbësore, siç janë statusi i kishave, manastireve dhe pasurive kulturore dhe historike serbe.

“Unë pres që në negociata të fitohet një status special për ta. Për mua është e rëndësishme se si të sillem ndaj pronës (në Kosovë) të shtetit të Serbisë, kompanive të caktuara dhe individëve privatë. Unë mendoj se duhet të negociohet një status special për të gjitha enklavat dhe serbët që nuk kanë mundësi të kenë një polici (nacionale) të përzier”, tha ai.

Shutanovac po ashtu ka thënë se “është e nevojshme të bindet pala kosovare, para së gjithash kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, që të formojnë Asociacionin e komunave serbe, i cili nuk është ideal, por është më i miri që kemi”.

Duke komentuar incidentet e sotme në Kuvendin e Serbisë gjatë seancës për Kosovën, ku kishte përplasje fizike mes deputetëve, Shutanovac tha se kjo nuk duhet të ndodhë, sidomos kur tema janë negociatat ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, paralajmëroi të enjten se vendi i tij do të përballet me pasoja të rënda nëse refuzon një plan perëndimor për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën. Ai i bëri këto komente në një seancë të trazuar të parlamentit serb në të cilin raportoi për propozimin evropian që u bë i njohur si nisma franko-gjermane.

“Jemi në një moment të vështirë dhe shumë të ndjeshëm. Nga njëra anë duhet të ndihmojmë njerëzit tanë në Kosovë, duhet t’i shmangemi dënimit dhe ndëshkimit dhe në të kujdesemi për interesat jetike kombëtare”, tha ai.

Muajin e kaluar, të dërguarit e Bashkimit Evropian, Shteteve të Bashkuara si dhe të Gjermanisë, Francës dhe Italisë qëndruan në Prishtinë dhe në Beograd për të nxitur një marrëveshje Kosovë – Serbi.

Presidenti serb u tha ligjvënësve se të dërguarit paralajmëruan se nëse Serbia nuk e pranon propozimin, pasojat do të jenë të rënda.

“Pastaj në fjalinë e tretë ata thanë, citoj: zoti president, nëse nuk pranohet puna për këtë nismë dhe zbatimin e saj, do të jeni përballë, citoj, pezullimit të negociatave të anëtarësimit në Bashkimin Evropian, jo vetëm me ndërprerjen e investimeve të mëtejshme nga bota perëndimore në Serbi, por edhe me tërheqjen e të gjitha investimeve nga vendi juaj dhe me masa të tjera gjithëpërfshirëse që duhet të tregojnë se si duhet të përfundojnë ata që nuk janë dakord me Bashkimin Evropian”, tha zoti Vuçiç.

Ai tha se në propozimin evropian ka gjëra të mira, por edhe të rënda.

“Shumë më i rrezikshëm është neni i katërt i propozimit. Në paragrafin e dytë thuhet se Serbia nuk do të kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare. Pavarësisht nëse kundërshtojmë apo jo, ata e kanë shumicën në Këshillin e Evropës kur ata vendosin ta bëjnë këtë. Kundërshtojmë apo jo, ata kanë shumicën për NATO-n, kundërshtojmë apo jo, për Bashkimin Evropian, ky është vendimi i tyre”, tha ai.

Presidenti serb tha se tashmë ka një pajtim që të ecet përpara me detyrimin që del nga marrëveshja e Brukselit, që është themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë.

“Siç mund ta shihni, shqiptarët nuk duan ta zbatojnë atë. Asociacioni i komunave serbe nuk mund të jetë ndonjë organizate joqeveritare, asociacioni duhet të jetë ashtu siç është nënshkruar në Bruksel. Nuk ka asgjë më shumë për të diskutuar, këto janë marrëveshje nënshkruara, por ajo që mua më brengos është që ata do të provojnë sërish që të negociojnë, apo bisedojmë për të provuar që të pakësojnë kompetencat e Asociacionit të komunave serbe sepse nuk janë të gatshëm atë që e kanë pranuar dhe nënshkruar ta zbatojnë. Dhe kjo do të shkaktojë probleme të reja”, tha zoti Vuçiç.

Fjalimi i tij në parlamentin e Serbisë u ndërpre në disa raste nga deputetët e opozitës që e akuzuan presidentin serb për tradhti dhe kërkuan dorëheqjen e tij. Senaca u përfshi edhe nga përplasjet ndërmjet deputetëve të opozitës dhe atyre të partisë së presidenti serb.

Duke kritikuar partitë opozitare për siç tha mosveprim ndaj çështjes së Kosovës derisa ishin në pushtet, presidenti serb tha se do t’i kundërvihet çdo përpjekjeje për anëtarësimin e Kosovës në Kombet e Bashkuara.

Presidenti serb, ka lënë të kuptohet se do të pranojë propozimin evropian një qasje që u vlerësua nga Shtetet e Bashkuara. Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, tha se në një bisedë telefonike e ka falënderuar presidentin serb për angazhimin e tij konstruktiv me ekipin amerikan dhe evropian dhe për qasjen e hapur ndaj propozimit të Bashkimit Evropian për sigurimin e paqes dhe qëndrueshmërisë në rajon, që është thelbësor për sigurimin e së ardhmes evropiane të Serbisë.

*Mbështetur në agjencinë e lajmeve Reuters

Seanca e posaçme në Kuvendin e Serbisë, ku po diskutohet për Kosovën, po përcillet me përplasje verbale dhe fizike mes deputetëve të opozitës dhe presidentit serb, Aleksandar Vuçiq.

Vuçiq në këtë seancë ka folur për planin evropian – apo franko-gjerman – për normalizimin e raporteve me Kosovën, teksa opozita e ka cilësuar këtë plan si “kapitullim për Serbinë”.

Gjatë seancës, deputetët e opozitës kanë brohoritur slogane sikurse “Tradhti”, “Kosova është zemra e Serbisë” dhe “Nuk do të heqim dorë nga Kosova”. Ata po ashtu mbanin pankarta me mbishkrimin “Jo kapitullimit”.

Në nisje të debatit, Vuçiq tha se qëllimi “i ditës së sotme nuk është që përgjegjësia të bartet në këtë institucion apo te populli”.

“Qëllimi është të dal para jush dhe qytetarëve dhe sinqerisht dhe haptazi të ndaj atë që na pret dhe çfarë po përballemi”, tha Vuçiq në Kuvend.

Më 2 shkurt, Kuvendi serb po debaton për raportin e Qeverisë në Beograd lidhur me negociatat me Kosovën.

Në seancën për Kosovën në Kuvendin e Serbisë të pranishëm ishin edhe përfaqësues të Listës Serbe, partisë kryesore të serbëve në Kosovë.

Në mesin e tyre është edhe Millan Radoiçiq, nënkryetari i Listës Serbe, që është nën sanksionet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Britanisë së Madhe.

Seanca plenare po mbahet pasi presidenti i Serbisë ka pranuar propozimin nga Bashkimi Evropian për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën.

Vuçiq tha se nuk guxon të tregojë të gjithë planin evropian para Parlamentit, por vetëm pjesët më të këqija për Serbinë.

“Ajo që është më e rëndësishme është se plani është korniza politike, momenti në të cilin ndodh gjithçka”, tha Vuçiq.

Presidenti serb tha se ekipit diplomatëve evropianë dhe amerikanë, me të cilët ka biseduar më 20 janar në Beograd, i ka thënë se ka rezerva të mëdha për çështjen kyçe.

“Ka edhe gjëra të mira në plan, nuk do të flas për to”, shtoi ai.

Propozimi i BE-së, apo siç njihet edhe si plani franko-gjerman, mbështetet edhe nga Shtetet e Bashkuara.

Plani nuk është bërë publik, por u është prezantuar palëve.

Në atë dokument, në të cilin Radio Evropa e Lirë ka pasur qasje më herët, nuk përmendet në mënyrë eksplicite njohja reciproke apo anëtarësimi i Kosovës në Kombet e Bashkuara.

Por, në dokument përmendet mbështetja që palët duhet t’i japin njëra-tjetrës në procesin e integrimeve evropiane. Gjithashtu, Serbisë i kërkohet që të mos pengojë anëtarësimin e Kosovës në organizatat ndërkombëtare.

Vuçiq konfirmoi se 90 për qind e asaj që është bërë publike për përmbajtjen e planit është e saktë.

“Në pikën 4, në paragrafin e dytë, shkruhet se Serbia nuk do ta kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare”, tha ai.

Vuçiq tha se politika e Serbisë do të jetë ruajtja e paqes dhe stabilitetit me çdo kusht.
“Le të përmbahemi dhe të mos përgjigjemi ndaj provokimeve nëse nuk kërcënohen jetët dhe pronat e njerëzve”, theksoi ai.

Ai përmendi edhe sigurinë për serbët në Kosovë dhe tha se Beogradi do të insistojë, siç tha ai, në formimin e Asociacionit e komunave me shumicë serbe.

Presidenti i Serbisë përsëriti atë që i thanë diplomatët evropianë dhe amerikanë gjatë takimit në Beograd më 20 janar, se do të ketë pasoja nëse Serbia nuk e pranon planin evropian për Kosovën.

“Më kanë thënë se do të përballeni me pezullimin e negociatave të anëtarësimit me BE-në, jo vetëm me ndërprerjen e investimeve të mëtejshme, por edhe me tërheqjen e të gjitha investimeve nga vendi juaj dhe me masa të tjera gjithëpërfshirëse që duhet të tregojnë se si ata që nuk janë dakord me BE-në duhet të largohen”, tha Vuçiq.

Në fund të fjalës së tij në Kuvend, Vuçiq deklaroi se nëse Kosova bëhet anëtare e Kombeve të Bashkuara, Kushtetuta e Serbisë do të jetë për të “libër i shenjtë”.

“Në mes të qëndrimit tim në pushtet, në mandatin e garantuar me Kushtetutë, e di se çfarë duhet të bëj, sepse nuk ka zgjedhje mes Vuçiqit apo Serbisë. Unë do të zgjedh Serbinë”, tha ai.

Ai shtoi se kapitullimi dhe dorëzimi nuk janë opsione.

Opozita serbe kundërshton planin franko-gjerman

Lideri i Lëvizjes opozitare të orientuar nga e djathta, Dveri, Boshko Obradoviq, e quajti planin franko-gjerman “një ultimatum perëndimor”. Nëse Serbia do ta pranonte planin, tha Obradoviq, ai do të ishte “kapitullimi i shtetit”.

Obradoviq vlerësoi se thelbi i planit franko-gjerman është që Serbia ta njohë Kosovën si shtet të pavarur, duke i kërkuar Serbisë që të mos e kundërshtojë anëtarësimin e saj në institucionet ndërkombëtare.

“Kërkohet në krye të shtetit një serb që do ta pranojë pavarësinë e Kosovës dhe ky është thelbi i marrëveshjes franko-gjermane”, tha Obradoviq.

Shefi i grupit parlamentar të Unionit të Hungarezëve të Vojvodinës, Balint Pastor, në fjalën e tij tha se paqja dhe stabiliteti duhet të jenë prioriteti i parë për të gjithë qytetarët e Serbisë. Ai tha se propozimet për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, “po përkeqësohen me kalimin e kohës”.

Kryetari i grupit parlamentar pro-evropian të Klubit të Majtë të Gjelbër, Ne davimo Beograd, (Të mos fundosim Beogradin) Radomir Lazoviq i tha presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, të harrojë mbështetjen për të cilën erdhi që ta kërkojë.

Lazoviq tha se opozita duhet ta shohë planin në mënyrë që të mund të deklarohet për të.

Ai ua drejtoi përfaqësuesve të bashkësisë ndërkombëtare me pyetjen: “Çfarë mesazhi po i dërgoni Serbisë kur adresa juaj e vetme për biseda është Aleksandar Vuçiq?”.

Kosova dhe Serbia zhvillojnë bisedime me ndërmjetësimin e BE-së që nga vitit 2011. Procesi ka për qëllim normalizimin e plotë të raporteve përmes një marrëveshjeje përfundimtare, ligjërisht të obligueshme. Kosova kërkon që kjo marrëveshje të përfshijë edhe njohjen reciproke, ndërsa Serbia insiston në një zgjidhje kompromisi – pa specifikuar se për çfarë kompromisi bëhet fjalë.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiç, ka thënë se sot ka ardhur në Kuvend për t’u treguar qytetarëve se çfarë i pret serbët si komb dhe me çfarë po përballet Serbia.

Në fillim të seancës së posaçme të Kuvendit Popullor kushtuar Kosovës, Vuçiç tha se qëllimi i takimit të sotëm nuk është bartja e përgjegjësisë te parlamenti apo te populli në tërësi.

“Unë kurrë nuk i jam shmangur përgjegjësisë si president. Kam marrë vendimet më të vështira. Përveç një rasti, më duket se ato ishin në interesin më të mirë të popullit serb dhe qytetarëve të Serbisë. Qëllimi i sotëm është që të dalim para jush dhe qytetarëve të Serbisë si përfaqësues i të gjithë qytetarëve tanë dhe të ndajmë me ndershmëri, hapur dhe në mënyrën më të ndershme atë që na pret ne si komb, atë që po përballemi”, theksoi ai. .

Vuçiq tha se sot nuk është këtu për të luftuar në asnjë fushatë zgjedhore, por për të luftuar, si në 11 vitet e kaluara, për Serbinë me forcë dhe zemër të barabartë, nëse jo më shumë, sidomos kur e sheh se si dhe në çfarë mënyre më kanë pritur në kuvend.

“Sot vij nga ndjenja e detyrës t’u them qytetarëve se çfarë po ndodh që ata të vlerësojnë vetë pasojat e veprimeve tona dhe për çfarë po luftojmë. Do të flas dhe do të vë në dukje të gjitha pikat më të këqija të të ashtuquajturës nismë franko-gjermane. Nuk do të flas për më të bukurën, por më të keqen dhe më të vështirën për Serbinë”, nënvizoi ai.

Vuçiq tha se dëshiron të jetë i përgjegjshëm dhe i respektueshëm ndaj qytetarëve, në mënyrë që ata ta dinë se qeveria, presidenti dhe Kuvendi nuk kanë asgjë për t’u fshehur.

“Do të ketë kohë për konkluzione dhe vendime, por është e rëndësishme që njerëzit ta dinë se me çfarë po përballemi”, ka theksuar ai. syri.net

Ish-kryeministri bullgar, Bojko Borisov, deklaroi të shtunën në Sofje se struktura të caktuara po përpiqen ta kthejnë Maqedoninë e Veriut nën ndikimin e Rusisë.

Ai nuk saktësoi se kush janë ato struktura, por pretendimet e tilla i ndërlidhi me incidentin e 16 janarit në Ohër Maqedoninë e Veriut, ku u sulmua fizikisht një pjesëtar i një klubi bullgar në këtë qytet.

“Një akt i tillë si rrahja e një bullgari e vendos publikun plotësisht në anën e të rrahurit dhe mund të na çojë në një drejtim tjetër që është plotësisht në favor të Putinit dhe planeve të tij gjeostrategjike për Ballkanin.

“Këtu shoh një përpjekje për ta kthyer Maqedoninë e Veriut nën ndikimin rus, qëllimisht, dhe kjo po bëhet shumë aktive. Në asnjë rrethanë nuk duhet të mashtroheni. Gjëja më e mirë për Bullgarinë është që Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria të jenë në Bashkimin Evropian dhe NATO”, tha Borisov në një konferencë për media të partisë BERG.

Ish-kryeministri bullgar, Bojko Borisov, tha se do të insistojë që përgjegjësit për rrahjen e sekretarit të klubit bullgar “Car Boris Treti” nga Ohri, Hristijan Pendikov të nxirren para drejtësisë, pasi kjo sipas tij “minon përpjekjet e mëdha që kemi bërë që Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria të ndjekin rrugën e Bashkimit Evropian”.

Borisov tha se Maqedonia e Veriut nuk ka përfshirë në Kushtetutë gjërat e rëndësishme për Bullgarinë dhe nuk i ka mbrojtur bullgarët nga agresioni. Ai akuzoi qeverinë bullgare për injorancë diplomatike.

“Ata lanë nën qilim tema të rëndësishme që çuan në përshkallëzimin e marrëdhënieve mes dy vendeve”, tha ai.

Ish-kryeministri bullgar thotë se “dikush dëshiron shumë që Bullgaria të vërë veton” ndaj integrimit evropian të Maqedonisë.

Mediat bullgare raportuan se Komisioni Parlamentar për Punët e Jashtme në Parlamentin bullgar miratoi një Deklaratë që dënon “aktet e dhunës kundër bullgarëve, klubeve dhe organizatave të tyre”.

Në Deklaratën thuhet se “ndryshimi i Kushtetutës është një domosdoshmëri për Maqedoninë e Veriut për të vazhduar procesin e integrimeve evropiane”.

Më 23 janar Sofja tërhoqi ambasadorin e saj nga Shkup një shenjë pakënaqësie ndaj incidentit në Ohër.

Marrëdhëniet midis Maqedonisë dhe Bullgarisë kanë qenë të tensionuara për më shumë se dy vjet, pasi Sofja bllokoi integrimin e Maqedonisë në BE në vitin 2019 për shkak të një mosmarrëveshjeje historike, gjuhësore dhe identitare.

Bllokada u tejkalua në qershor të vitit 2022 dhe filluan negociatat e vendit me BE-në, por Bullgaria kushtëzon hapjen e kapitujve me përfshirjen e bullgarëve në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut, por shumica parlamentare aktualisht nuk ka shumicën e nevojshme prej dy të tretave në Kuvend.

Partitë në pushtet në Maqedoninë e Veriut po punojnë për zgjerimin e qeverisë edhe më opozitën shqiptare me synimin për rritjen e shumicës, por pa votat e deputetëve të VMRO DPMNE-së miratimi do të jetë i pamundur.

Ndërkohë opozita maqedonase thotë se ndryshimet nuk do të miratohen ndërsa përsërit thirrje për zgjedhje të parakohshme.

I ftuar në ‘Edicionin e Pasdites’ me Armela Ferkon në Syri Tv ishte në lidhje me skype nga Sofja Anton Panchev, ekspert i çështjeve ndërkombëtare.

Panchev deklaruaroi se negociatat me BE nuk do të nisin nëse nuk zgjidhet problemi me bullgarët dhe futjen në kushtetutë të etnisë së tyre.

Ndërsa sa i përket dialogut Serbi-Kosovë, ai u shprehur se nuk ka rast në Europë që një minoritet të gëzojë aq shumë të drejta se sa serbët atje.

“Në muajt e fundit fushata anti-bullgare në Maqedoninë e Veriut ka eskaluar së tepërmi, para një jave është rrahur brutalisht një djalë 21 vjeçar i cili ka shprehur publikisht etninë e tij.

Ka pasur sulme me armë ndaj bizneseve të bullgarëve në Maqedoninë e Veriut, polica dhe institucionet nuk kanë reaguar ndaj këtyre sulmeve por kanë nisur hetime ndaj pronarëve të bizneseve me etnitet bullgar.

Për fat të keq në RMV ka forca destruktive që nuk lejojnë shtetin maqedonas të përmbushë kërkesën e BE, me qëllim që bullgarët të përfshihen në kushtetutën e vendit. Komuniteti bullgar ka kërkuar që ti njihen të gjitha të drejtat që kanë etnitetet e tjera në RMV. Partitë opozitare pa të cilat nuk mundet të miratojnë ndryshimet kushtetuese në vend kanë deklaruar se kurrë nuk do të pranojnë futjen e bullgarëve ne kushtetutë.

Kjo është në kundërshtim me kornizën negociuese dhe negociatat e RMV në BE nuk mundet që të fillojnë nëse nuk zgjidhet problemi me bullgarët.

Në vjeshtë ka pasur veprime destruktive nga pala serbe në Kosovë, ndaj këtij problemi BE ka refuzuar që të mbaj një qëndrim të ashpër dhe kjo është kritika ime e parë ndaj BE. Kosova është shtet i pavarur dhe nuk mund të cenohet në asnjë moment nga një forcë e jashtme si Serbia.

Bullgarët nuk kërkojnë asgjë më shumë se ato të drejta që kanë serbët në Kosovës, dhe krijimi i Asociacionit duhet të ndërtohet në bazë të Kushtetutës së Kosovës.

Kryeministri i Kosovës ka bërë thirrje që të gjitha marrëveshjet mes Serbisë dhe Kosovës duhet të zbatohen dhe respektohen. Komuniteti serb në Kosovë ka shumë të drejta dhe uë nuk di një rast në europë që një komunitet të ketë aq shumë të drejta se sa serbët në Kosovë. BE për shkaqe të gjeopolitike po mban një qasje të gabuar me Serbinë, sepse për ta afruar atë ne BE po bëjnë lëshime sa i përket marrëveshjes dhe sjelljes me Kosovën.”

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç tha të hënën se Serbia do të përballet me pasoja të rënda nëse nuk pajtohet me propozimin evropian për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën, që u bë i njohur si nisma franko-gjermane.

Ai tha në një konferencë më gazetarë në Beograd se kjo i është thënë të premten në takimin me të dërguarin evropian Miroslav Lajçak, të dërguarin amerikan Gabriel Escobar dhe të dërguarit e Francës, Gjermanisë dhe Italisë.

“Në fjalinë e dytë më është thënë se duhet ta pranoni këtë plan”, tha ai duke theksuar se në rast të mospranimit Serbia do të përballet me: “ndërprerjen e proceseve integruese, ndërprerjen dhe tërheqjen e investimeve dhe me masat gjithëpërfshirëse politike dhe ekonomike që do ta dëmtojnë Serbinë”.

Ai tha se “de fakto” plani u shndërrua në kuadrin e ri të bisedimeve të Serbisë për anëtarësim në Bashkimin Evropian dhe nuk do të ketë asnjë përparim nëse nuk bashkëpunon për këtë, duke nënvizuar se propozimi tashmë është plan i të gjitha vendeve të bllokut, përfshirë edhe atyre që nuk e njohin Kosovën.

Duke i cilësuar bisedimet e së premtes si shumë të vështira ai tha se në rast të refuzimit, për pak ditë do të hiqej regjimi i udhëtimit pa viza dhe do të ndërpriteshin investimet.

Serbia tha ai duhet ta ketë të qartë se cila është fuqia e saj dhe ajo e vendeve që mbështesin propozimin. Presidenti serb kujtoi se edhe (Slobodan) “Millosheviçi kishte besuar se asnjë bombë e NATO-s nuk do të bjerë, sepse ata përreth i kishin thënë se kjo nuk do të ndodhte dhe iu deshën disa ditë për ta kuptuar se bombat po binin nëpër Serbi”, duke iu referuar fushatës së bombardimeve të NATO-s mbi forcat serbe pasi Beogradi refuzoi një marrëveshje të mbështetur nga perëndimi në pranverën e vitit 1999.

Të hënën shefi i Politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell, tha se pret përkushtim serioz dhe gatishmëri për angazhim konstruktiv nga Kosova dhe Serbia për ta çuar përpara propozimin evropian.

“Theksojmë se përparimi në këtë proces mund të sjellë përfitime të konsiderueshme për të dyja palët. Unë vlerësoj se është mënyra e vetme për të ndalur këtë rreth vicioz të krizave në terren dhe për të zbutur rrezikun e përshkallëzimit të mëtutjeshëm”, tha zoti Borrell pas mbledhjes së ministrave të Jashtëm të BE-së me të cilët diskutoi gjatë ditës edhe për procesin e bisedimeve Kosovë – Serbi pas vizitave të të dërguarve amerikanë dhe evropianë në Prishtinë e Beograd të premten.

Propozimi nuk parasheh njohjen e ndërsjellë, por përfshinë përkushtimin e të dyja palëve për të mos penguar njëra tjetrën në proceset integruese dhe presidenti serb tha të hënën se kjo krijon hapësirë edhe për anëtarësimin e Kosovës në Kombet e Bashkuara. Ai u shpreh i bindur se Kosova do të bëhet anëtare e Këshillit të Evropës e mbase edhe NATO-s dhe Serbia nuk ka mundësi të ndikojë.

Propozimi evropian parasheh zbatimin e të gjitha marrëveshjeve të deritashme të arritura në bisedimet e ndërmjetësuara nga Bashkimi Evropian. Diplomatët sërish vunë theksin te marrëveshja për Asociacionin e komunave me shumicë serbe. Autoritetet në Prishtinë thonë se çështja e Asociacionit mund të trajtohet në kuadër të marrëveshjes përfundimtare me Serbinë dhe se nuk mund të bëhet një mekanizëm një etnik sepse nuk është në frymën e Kushtetutës së vendit.

I dërguari i posaçëm amerikan për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, tha se Asociacioni është një detyrim ligjor ndërkombëtar për Kosovën dhe duhet të zbatohet.

Qeveria e Kosovës ritheksoi se propozimi evropian është bazë e mirë për diskutime të mëtejme, por nuk komentoi kërkesën e vendosur për Asociacionin, themelimi i të cilit për Beogradin është kusht që serbët në veriun e Kosovës të kthehen në institucionet vendase që i braktisën në nëntor të vitit të kaluar mes tensionesh lidhur me përdorimin e targave të makinave të lëshuara nga Serbia.

Në qendër të Beogradit janë vendosur posterë me fotografinë e presidentit ukrainas, Volodymyr Zelensky, dhe me mbishkrimin “terrorist i NATO-s”.

Këto posterë janë nënshkruar nga organizata e krahut të djathtë “Lëvizja Konservatore Nashi”. Më 22 janar ato u vendosën në oborrin e televizionit N1 në Beograd, por edhe në hyrje të zyrës së gazetës Danas.

Në fund të vitit të kaluar, stafi i gazetës Danas mori kërcënime me vdekje, duke thënë se atyre do t’iu ndodhte njësojë sikurse gazetarëve të revistës satirike franceze Charlie Hebdo, që u vranë gjatë sulmit terrorist të vitit 2015.

Ukraina nuk është pjesë e NATO-s, ndonëse ka shprehur aspirata që t’i bashkohet kësaj aleance ushtarake.

Kievi zyrtar për pothuajse një vit është duke u përballur me pushtimin e paprovokuar rus.

Serbia, aleate e Rusisë, ka refuzuar që t’i bashkohet shteteve perëndimore dhe Bashkimit Evropian, për t’i vendosur sanksione Moskës, për shkak të luftës ndaj Ukrainës. Megjithatë, Beogradi ka votuar disa rezoluta të Kombeve të Bashkuara që dënojnë agresionin rus.

Zyrtarë të lartë rusë kanë argumentuar se Moska në Ukrainë tani po lufton me aleancën e NATO-s.

Shtetet e NATO-s, së bashku edhe me shtete të tjera, që kur ka nisur pushtimi, e kanë ndihmuar me armatime Kievin, me qëllim që forcat ukrainase të dëbojnë nga territori i Ukrainës forcat e Moskës.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiç, tha të premten se Serbia është e gatshme të pranojë dhe zbatojë konceptin e propozimit evropian për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën.

Ai i bëri këto komente pas takimit me të dërguarit amerikanë dhe evropianë të cilët më herët gjatë ditës qëndruan në Prishtinë.

Pas takimit me presidentin serb, i dërguari i posaçëm i Bashkimit Evropian për bisedimet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, Miroslav Lajçak, tha se ndihet i inkurajuar nga bisedimet, të cilat ai i cilësoi të vështira por të hapura.

“Presidenti Vuçiç demonstroi një qasje të përgjegjshme dhe gatishmërinë për të marrë vendime të vështira në interes të paqes dhe të ardhmes evropiane të Serbisë”, tha zoti Lajçak për gazetarët pas takimit.

Duke folur në emër të grupit i dërguari evropian tha se krijimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë është element thelbësor për qëndrueshmëri mes dy vendeve.

Nga ana e tij presidenti serb Aleksandar Vuçiç tha se vendi i tij do të përballej me probleme dhe sfida nëse nuk pajtohej me propozimin evropian. Ai tha se Serbia është e gatshme të pranojë konceptin dhe të punojë në zbatimin e marrëveshjes së propozuar, duke ritheksuar rëndësinë e themelimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Presidentja e Komitetit të Helsinikit për të Drejtat e Njeriut, Sonja Biserko ka thënë se ka një ofertë në tryezë edhe për Kosovën edhe për Serbinë që duhet pranuar, duke thënë se Perëndimi nuk do të lejojë një front të dytë në Ballkan.

Biserko tha se Serbia nuk duhet të lejojë që të jetë peng i Rusisë.

“Është në dorën e qytetarëve, por edhe të opozitës të ngrenë zërin dhe të bëjnë presion ndaj qeverisë për të vepruar me përgjegjësi. Serbia nuk duhet të lejojë që të jetë peng i Rusisë dhe politikës së saj shkatërruese, e cila do të paguajë edhe për të”, tha ajo për Danas, transmeton Gazeta Express.

Tutje, Biserko duke komentuar reagimin e presidentit të Serbisë ndaj propozimit franko-gjerman thotë se “vizitat gjithnjë e më të shpeshta të zyrtarëve individualë nga SHBA-ja, NATO-ja, BE-ja dhe shtetet anëtare tregojnë se është duke u zhvilluar aksion diplomatik, i cili synon ta sjellë Serbinë në atë pikë ku duhet të vendosë patjetër për angazhimin e tij”.

Po ashtu, Biserko foli edhe për vizitën e zyrtarit amerikan të DASH’it, Derek Chollet, në Kosovë e Serbi, për të cilën tha se është një nga vizitat më të rëndësishme, pasi thotë se ai erdhi me një ofertë.

“Vizita e Derek Chollet është padyshim një nga më të rëndësishmet sepse edhe ai erdhi me një ofertë. Nuk ka të bëjë vetëm me ringjalljen e dialogut ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, por në tavolinë është edhe një ofertë për Kosovën dhe Serbinë, e cila duhet pranuar”, tha ajo.

“Perëndimi nuk do të lejojë një front të dytë në Ballkan, çfarëdo që të thotë kjo. Nuk ka kohë për të zvarritur apo për të pritur oferta të reja”, shtoi në fund Biserko.

Ministrja e Punëve të Jashtme e Republikës së Sllovenisë, Tanja Fajon, deklaroi se integrimi i vendeve të Ballkanit Perëndimor është në krye të listës së prioriteteve të Bashkimit Evropian (BE) dhe se është përgjigje kyçe ndaj rritjes së ndikimi rus në këtë rajon.

Më 13 janar, në Sarajevë, Fajon diskutoi me Ministren e Punëve të Jashtme të Bosnje e Hercegovinës (BeH), Bisera Turkoviq, për marrëdhëniet midis dy vendeve, ndikimin rus në Bosnje e Hercegovinë dhe reformat e nevojshme me të cilat përballen institucionet e këtij vendi në rrugën evropiane.

Ajo i uroi qytetarët e Bosnje e Hercegovinës për statusin e kandidatit për anëtarësim në BE dhe premtoi ndihmë profesionale në zbatimin e reformave të nevojshme, me të cilat do të përballet Bosnje e Hercegovina në rrugën e saj drejt BE-së.

“Sllovenia ia zgjati dorën Bosnje e Hercegovinës dhe në radhë të parë varet nga ju se sa fort do ta shtrëngoni atë dorë të shtrirë nga Sllovenia dhe BE-ja”, tha Fajon.

Ajo shtoi se institucionet e Bosnje e Hercegovinës do të duhet të bëjnë pjesën e tyre të detyrës dhe të përmbushin 14 prioritetet e caktuara nga Komisioni Evropian dhe se pikërisht kjo do të përcaktojë shpejtësinë e anëtarësimit në Bashkimin Evropian.

Fajon theksoi se marrëdhëniet ndërmjet Bosnje e Hercegovinës dhe Sllovenisë janë të mira dhe nuk ka çështje të mëdha të hapura ndërmjet dy vendeve. Siç tha ajo, në Bosnje e Hercegovinë operojnë rreth 100 kompani sllovene, të cilat punësojnë rreth 15 mijë qytetarë të Bosnje e Hercegovinës.

“Këmbimi i mallrave po shënon rritje dhe aktualisht është rreth gjysmë miliardë euro”, tha Fajon, duke shtuar se gjatë vizitës do të takohet me biznesmenë dhe komunitetin akademik për të diskutuar mbi mundësitë e përmirësimit të bashkëpunimit mes dy vendeve.

“Unë jam njoftuar me rritjen e ndikimit rus në Bosnje e Hercegovinë”, tha Fajon, duke shtuar se uniteti në Evropë është vendimtar për t’iu përgjigjur pushtimit rus në Ukrainë.

“Negociatat me Maqedoninë e Veriut, regjimi pa viza për Kosovën dhe zgjerimi në Ballkanin Perëndimor janë lartë në listën e prioriteteve”, tha Fajon, duke shtuar se Sllovenia për këtë do të ofrojë ndihmën teknike e politike dhe se është thelbësore që Bosnje e Hercegovina, pas formimit të qeverisë së re, të vazhdojë në rrugën e saj drejt BE-së.

Ministrja e Punëve të Jashtme e Bosnje e Hercegovinës, Bisera Turkoviq tha se vendi i saj po përballet me përpjekjet e vazhdueshme të forcimit të ndikimit dhe destabilizimin rus.

“Janë njoftimet e mediave ruse që paralajmërojnë turbulenca të mëtejshme në Kosovë por edhe në BeH. Kemi pasur disa përpjekje nga ekspertë mjeko-ushtarakë rusë në kohën e COVID-it. Kemi pasur një autokolonë që priste thirrjen nga Mostari. Kemi pasur dy aeroplanë që kanë arritur dhe doli që nuk ishin ekspertë mjekësorë por ushtarakë”, tha Turkoviq.

Ajo shtoi se njoftimet e përditshme dhe destruktive për shkëputjen nga Bosnje e Hercegovina të entitetit Republika Sërpska dhe për bashkimin e saj me Serbinë, përmes promovimit të “Botës Serbe”, nuk janë aspak të padëmshme dhe vijnë me mbështetjen e fuqishme të Rusisë.

Ajo shtoi se dhënia e dekoratës për Vladimir Putinin në Republikën Sërpska “është një shuplakë ndaj gjithë botës demokratike”.

Europoli ka njoftuar se autoritetet policore dhe gjyqësore nga Serbia, Bullgaria, Qiproja dhe Gjermania, me mbështetjen e Europol-it (Agjencia Evropiane e Policisë) dhe Eurojust-it (Agjencia e Bashkimit Evropian për Bashkëpunim në Drejtësinë Penale), kanë nisur një hetim kundër grupeve të krimit të organizuar për mashtrimet që kanë të bëjnë me investimet përmes internetit.

Ky rrjet kriminal, i cili përbëhet nga disa grupe të ndryshme kriminale që operojnë përmes qendrave të thirrjeve (“Call center”), ka joshur viktimat, kryesisht nga Gjermania, për të investuar shuma të mëdha parash në skema të rreme të kriptovalutave.

Për këtë arsye, Europoli ka krijuar një Grup punues operues për të mbështetur hetimin ndërkufitar, thuhet në një njoftim të Europolit.

Në kuadër të aksionit janë arrestuar 15 persona, 14 prej tyre në Serbi dhe një në Gjermani, si dhe janë pyetur 261 persona, disa prej të cilëve janë ndjekur penalisht (42 në Bullgari, dy në Qipro, tre në Gjermani dhe 214 në Serbi).

Gjithashtu, janë kontrolluar 22 lokacione (pesë në Bullgari, dy në Qipro, 15 në Serbi) duke përfshirë katër qendra të thirrjeve dhe 11 zyra në Serbi, dy zyra në Qipro, dy kompani dhe tre zyra në Bullgari.

Janë sekuestruar tre vend-deponime online me rreth një milion dollarë në kriptovaluta dhe rreth 50 mijë euro të gatshme, tre automjete, pajisje elektronike dhe kopje rezervë e të dhënave, si dhe dokumentacioni.

Aktualisht vlerësohet se dëmi financiar i viktimave gjermane është mbi dy milionë euro, ndërsa viktima ka edhe në vende të tjera si Zvicër, Australi dhe Kanada.

Hetimi sugjeron se numri i rasteve që nuk janë raportuar është shumë më i lartë, që do të thotë se fitimet e paligjshme të realizuara nga grupet kriminale mund të jenë në qindra miliona euro, tha Europoli.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, i tha këshilltarit të lartë të DASH-it, Derek Chollet, se për shtetin e tij çdo formë e njohjes formale apo joformale e pavarësisë së Kosovës dhe anëtarësimi i saj në Kombet e Bashkuara paraqesin “vija të kuqe”.

Më 12 janar, këshilltari i lartë i Departamentit amerikan të Shtetit, Derek Chollet, u takua në Beograd me Vuçiqin dhe kryeministren serbe, Ana Bërnabiq.

Vuçiq u tha gazetarëve se me diplomatin amerikan ka diskutuar për planin franko-gjerman për dialogun mes Kosovës dhe Serbisë, që ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian.

“Ne kemi treguar se cilat janë ‘vijat tona të kuqe’. Çdo formë e njohjes formale ose joformale e pavarësisë apo lejimi i anëtarësimit në OKB, ne nuk duam dhe nuk mund ta diskutojmë dhe kjo është pjesë integrale e atij plani”, tha Vuçiq.

Ai shtoi se pjesa tjetër e planit franko-gjerman, që tani po njihet si plani i BE-së, mund të diskutohet.

Ky propozim synon normalizimin e raporteve midis Kosovës dhe Serbisë dhe ka mbështetjen edhe të SHBA-së.

Vuçiq shprehu mirënjohje ndaj administratës amerikane që po insiston në formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Kosova dhe Serbia kanë nënshkruar dy marrëveshje për Asociacionin, por kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, është shprehur kundër një asociacioni njëetnik. Kurti ka argumentuar se institucionet monoetnike bien ndesh me frymën e Kushtetutës së Kosovës.

Vuçiq tha “është e pamundur të arrihet përparim nëse dikush vazhdimisht i referohet akteve të veta ligjore”.

“Kur ju insistoni që diçka duhet të jetë në përputhje me, siç thonë, Kushtetutën e Kosovës, atëherë pse kemi negociuar, për çfarë kemi negociuar?”, pyeti presidenti serb.

Gjykata Kushtetuese e Kosovës më 2015 gjeti se parimet për formimin e Asociacionit nuk janë plotësisht të harmonizuara me frymën e Kushtetutës, por tha se ato mund të harmonizohen.

Para qëndrimit në Serbi, Chollet vizitoi Kosovën, ku deklaroi se “Kosova duhet të përmbushë të gjitha zotimet në kuadër të dialogut, përfshirë edhe formimin e Asociacionin e komunave me shumicë serbe” dhe se presin nga “Qeveria e Kosovës të vendosë disa propozime në tryezë”.

Kosova dhe Serbia zhvillojnë dialog me ndërmjetësimin e BE-së që nga viti 2011. Prishtina kërkon që një marrëveshje finale me Serbinë të përfshijë njohjen reciproke, ndërkaq Beorgadi dëshiron një zgjidhje kompromisi, pa treguar se për çfarë kompromisi bëhet fjalë.

9 janari shënon datën në vitin 1992 kur serbët e Bosnjës deklaruan krijimin e shtetit të tyre në Bosnje, që ishte hapi i parë drejt luftës që shkaktoi vdekjen e më shumë se 100,000 vetëve dhe la miliona të pastrehë.

Udhëheqësi separatist serb i Bosnjës i ka dhënë presidentit rus Vladimir Putin medaljen më të lartë të nderit për “shqetësimin dhe dashurinë e tij patriotike” për entitetin Republika Srpska, gjysmën e Bosnjës dhe Hercegovinës të kontrolluar nga serbët.

“Putini është përgjegjës për zhvillimin dhe forcimin e bashkëpunimit dhe marrëdhënieve politike dhe miqësore midis RS (Republika Srpska) dhe Rusisë,” tha të dielën presidenti serb i Bosnjës, Milorad Dodik, në ceremoninë e ndarjes së çmimeve në Banja Luka.

Dodik, i cili vizitoi Putinin në shtator në Moskë, ka mbajtur lidhje të ngushta me presidentin rus pavarësisht luftës së Rusisë në Ukrainë.

Medalja do t’i dorëzohet Putinit gjatë takimit të ardhshëm mes të dyve, tha ambasadori rus Igor Kalbukhov.

“Ne besojmë se ky çmim është një afirmim i përcaktimit strategjik të marrëdhënieve tona që synojnë forcimin e miqësisë së popullit tonë vëllazëror”, tha ai në ceremoni. syri.net

Të dhënat e inteligjencës boshnjake tregojnë se anëtarët e grupit mercenar rus ‘Wagner’, ‘Pjesëtarë të Lëvizjes Çetnike’ dhe anëtarët e klubit rus të motoçikletave ‘Ujqit e Natës’ do të marrin pjesë në festimin e Ditës së Republikës Serbe më 9 janar.

Këtë e ka konfirmuar për Radion Evropa e Lirë ministri i Sigurisë së Bosnje e Hercegovinës, Selmo Cikotiq, duke theksuar se bëhet fjalë për të dhëna nga strukturat e inteligjencës dhe sigurisë.

“Këto janë grupe pak a shumë ekstreme dhe radikale, të cilat janë prezent në këtë zonë prej kohësh dhe presim që të jenë aty më 9 janar. Me sa di unë, asnjëri prej tyre nuk e ka bërë të ditur këtë zyrtarisht”, ka thënë Cikotiq.

Në Republikën Serbe, një entitet në Bosnje dhe Hercegovinë, 9 janari festohet si Dita e Republikës Serbe edhe pse Gjykata Kushtetuese e Bosnje dhe Hercegovinës e ka shpallur atë datë jokushtetuese në dy raste.

Festimi qendror me një paradë formale do të mbahet në lindje të Sarajevës, ndryshe nga vitet e kaluara kur 9 janari u festua në Banjallukë.

Të premten, më 6 janar, Cikotiq i dërgoi një letër komandantit të EUFOR-it në Bosnje e Hercegovinë, Anton Ëessely, në të cilën ai paralajmëron kërcënimet e sigurisë në lidhje me përkujtimin e 9 janarit në zonën e Sarajevës.

Në letër, ai deklaroi se informacioni i disponueshëm nga strukturat e inteligjencës dhe sigurisë tregonte “prani të mundshme të disa grupeve radikale dhe ekstremiste nga entiteti i Republikës Serbe, Serbisë dhe Rusisë”.

Ai ka kujtuar edhe reagimet e shoqatave të veteranëve në kantonin e Sarajevës, të cilët e konsiderojnë këtë ngjarje të papranueshme, duke qenë se festimi i kësaj date është shpallur jokushtetues.

Cikotiç tha se ai pret që “EUFOR të marrë masa për të siguruar funksionimin ligjor dhe kushtetues të të gjitha institucioneve, si dhe paqen dhe sigurinë në Bosnje Hercegovinë”, thuhet në deklaratë.

“Kam paralajmëruar për praninë e tyre sepse besoj se është më mirë të parandalohet, e ndoshta të mos u lëmë disa organizatave qytetare që të vendosin rendin. EUFOR-i ka rritur monitorimin e situatës në atë zonë”, theksoi ai.

Autoritetet e Republikës Serbe festojnë 9 janarin, datën kur në Sarajevë në vitin 1992 Kuvendi i atëhershëm i Popullit Serb, miratoi Deklaratën për Shpalljen e Republikës së Popullit Serb të Bosnje e Hercegovinës si entitet i pavarur brenda Bosnjë-Hercegovinës.

Qëllimi ishte që ajo pjesë e Bosnjë-Hercegovinës t’i aneksohej Jugosllavisë, e cila në atë kohë po shpërbëhej.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, tha se KFOR-i ka refuzuar kërkesën e Serbisë për dërgimin e forcave serbe të sigurisë në Kosovë.

Në mesin e dhjetorit, autoritetet në Serbi i dërguan zyrës së misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR, një kërkesë për dërgimin e deri në 1.000 pjesëtarëve të ushtrisë dhe policisë serbe në Kosovë.

Në një intervistë për televizionin serb, Pink, më 8 janar, ai tha se KFOR-i në përgjigjen e tij ka thënë se nuk ka nevojë për dërgimin e forcave serbe.

“KFOR-i na u përgjigj se nuk ka nevojë që forcat tona të kthehen në veri të Kosovës dhe Metohisë, siç e prisnim, edhe pse sipas Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurisë të OKB-së nuk kanë të drejtë të refuzojnë kërkesën tonë sepse ata nuk pyetën për këtë”, tha ai.

Vuçiq tha gjithashtu se mbetet të shihet nëse Beogradi zyrtar do t’i drejtohet OKB-së dhe do të kërkojë të deklarohet në seancën e Këshillit të Sigurisë.

Ai tha se nëse kjo do të bëhej, Serbia do të mbështetej nga Rusia, por rezultati do të ishte konfirmimi i vendimit të KFOR-it.

“Çfarë do të bëjmë pas asaj seance, ta lëmë (kryeministrin e Kosovës, Albin) Kurti, të komentojë se si e refuzoi edhe Këshilli i Sigurimit i OKB-së”, tha Vuçiq.

Policia serbe dhe ushtria jugosllave janë tërhequr nga Kosova në verë të vitit 1999, pas nënshkrimit të Marrëveshjes së Kumanovës.

Kjo marrëveshje i ka dhënë fund luftës në Kosovë dhe bombardimeve të NATO-s mbi caqet e ushtrisë së atëhershme jugosllave.

Që atëherë, në Kosovë është vendosur misioni paqeruajtës i NATO-s, KFOR, i cili aktualisht ka rreth 3.600 trupa.

Ai po ashtu tha se do të monitorojë dhe paralajmërojë për situatat ku, siç tha ai, KFOR-i nuk i ka mbrojtur serbët në Kosovë, ku përmendi plagosjen e një 11-vjeçari dhe një 21-vjeçari më 6 janar në komunën e Shtërpcës në Kosovë, ku jeton popullata shumicë serbe.

Autoritetet në Kosovë e dënuan incidentin dhe njoftuan se në të njëjtën ditë kishin arrestuar të dyshuarin.

Autoritetet në Serbi kanë marrë vendim që të dërgojnë kërkesë që pjesëtarët e forcave të saj të sigurisë të dërgohen në Kosovë, si reagim ndaj asaj që pretendojnë se ka prani të shtuar e policisë së Kosovës në pjesën veriore të vendit, e cila është e banuar me shumicë serbe.

Për njëzet ditë me radhë, në dhjetor të vitit 2022, në katër komunat veriore u vendosën barrikada në rrugët që çojnë në pikat kufitare të Kosovës dhe Serbisë.

Barrikadat ishin vendosur në shenjë proteste kundër arrestimit të një ish-polici të Kosovës nga komuniteti serb, i cili sipas autoriteteve kosovare dyshohet se ka organizuar një sulm në zyrat e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve në veri.

Serbët vendosën t’i heqin barrikadat pas ndryshimit të masës së sigurisë së Dejan Pantiqit nga paraburgimi në arrest shtëpiak.

Paraprakisht, serbët nga veriu i Kosovës u larguan nga institucionet e Kosovës, përfshirë policinë.

Kosova ka shpallur pavarësinë në vitin 2008, por Serbia vazhdon ta kundërshtojë. Dy vendet, qysh në vitin 2011, janë në negociata për normalizimin e marrëdhënieve, nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

Ambasadori rus Aleksandar Boçan Kharçenko ka deklaruar se vendi i tij pretendon që Beogradi të jetë pjesë e konferencave ndërkombëtare vetëm kur Rusia të jetë e pranishme.

Mediat serbe raportojnë se në një takim me Ministrin e Punëve të Jashtme Ivica Daçiç në fund të dhjetorit 2022, Boçan Kharçenko ka sqaruar se bëhet fjalë për Samitin për Demokraci, Këshillin e Komunitetit Politik Evropian dhe disa tubime të tjera ku fokusi do të jetë Rusia.

Ai ka shtuar se SHBA-të do të kërkojë përjashtimin e Rusisë nga Kombet e Bashkuara, nën të njëjtin parim si kur u dëbua Republika Federale e Jugosllavisë në 1992.

Ky reagim vjen teksa presidenti serb, Aleksandër Vuçiç bëri me dije sërish se nuk do u bashkohet sanksioneve perëndimore ndaj Rusisë.syri.net

Tensione të reja janë shfaqur në detin Egje, ku një anije greke është “përplasur” me një anije turke.

Lajmin e kanë bërë të ditur mediat greke, sipas të cilave, anija e rojes bregdetare të vendit të tyre po kryente një shërbim të urdhëruar për të identifikuar tre anije peshkimi turke në zonën detare në juglindje të Farmakonissi.

Ato thonë se një varkë patrulluese e Rojës Bregdetare është ngacmuar nga një mjet lundrues turk në det, gjatë orëve të mëngjesit të sotëm, teksa po kryente shërbimin e porositur për të identifikuar tre anije peshkimi turke në zonën detare në juglindje të ishullit Farmakonisi, brenda ujërave territoriale greke.

Mediat greke citojnë selinë e Rojës Bregdetare të ketë thënë se mjeti lundrues turk ka kryer manovra të rrezikshme me qëllim përplasjen e mjetit lundrues të Rojës Bregdetare.

Ekuipazhi i anijes së Rojës Bregdetare qëlloi me të shtëna paralajmëruese në një zonë të sigurt dhe anija turke u largua nga vendi i ngjarjes duke u nisur nga lindja drejt bregdetit turk. syri.net