Përfaqësuesi i Lartë i Komunitetit Ndërkombëtar në Bosnje dhe Hercegovinë, Christian Schmidt, anuloi ligjet anti-Dayton të miratuara nga Asambleja Kombëtare e entitetit të Republikës Sërpska, lidhur me mospublikimin e vendimeve të Përfaqësuesit të Lartë dhe moszbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese të Bosnjës dhe Hercegovinës.

Schmidt gjithashtu mori një vendim për ndryshimin e Kodit Penal të Bosnje dhe Hercegovinës në mënyrë që veprimet që cenojnë rendin kushtetues të trajtohen si vepër penale.

“Kuvendet e entiteteve nuk kanë autoritet të shmangin dispozitat e Bosnje dhe Hercegovinës dhe nuk kanë të drejtë të shmangin juridiksionin e institucioneve kyçe të Dejtonit”, tha Schmidt duke shpjeguar vendimet më 1 korrik.

“Ky është një sulm ndaj Gjykatës Kushtetuese të Bosnje dhe Hercegovinës dhe një përpjekje për ta kërcënuar ligjin dhe kuadrin kushtetues të vendit dhe elementet kyçe të Dejtonit, siç janë vendimet e përfaqësuesit të lartë”, shtoi ai.

Ambasada e SHBA-së në Bosnje dhe Hercegovinë përkrahi vendimet e Schmidt dhe paralajmëroi se “do të ketë pasoja” për veprimet e Asamblesë Kombëtare të entitetit të Republikës Sërpska.

“Shtetet e Bashkuara mbështesin sovranitetin, integritetin territorial dhe karakterin multietnik të Bosnjë-Hercegovinës dhe do të vazhdojnë të mbajnë përgjegjës për veprimet e tyre individët e përfshirë në sjellje anti-Dayton”, thuhet në reagimin e ambasadës amerikane.

Vendimet e përfaqësuesit të lartë pasuan pasi Asambleja Kombëtare e entitetit të Republikës Srpska votoi për moszbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese të Bosnjës dhe Hercegovinës.

Sipas ligjit, i cili u miratua nga Asambleja Kombëtare më 27 korrik, vendimet e Gjykatës Kushtetuese shtetërore nuk do të zbatohen dhe ekzekutohen në territorin e RS-së derisa Asambleja Parlamentare e Bosnje dhe Hercegovinës të miratojë Ligjin për Gjykatën Kushtetuese.

Presidenti i entitetit të RS, Millorad Dodik, i cili ka kritikuar prej kohësh Gjykatën Kushtetuese se ka gjyqtarë të huaj, nisi votimin pasi gjykata vendosi javën e kaluar të ndryshojë rregullat në mënyrë që të mund të zhvillonte seanca dhe të merrte vendime pa gjyqtarë serbë.

Asambleja e RS më parë miratoi gjithashtu ndryshime ligjore që nënkuptojnë se vendimet e Përfaqësuesit të Lartë në Bosnje e Hercegovinë nuk do të publikohen më në gazetën zyrtare, gjë që është një kusht në RS që një ligj të hyjë në fuqi ose një vendim të bëhet e vlefshme.

Marrëveshja e Paqes e Dejtonit, e nënshkruar zyrtarisht më 14 dhjetor 1995, i dha fund luftës në Bosnje dhe Hercegovinë. Aneksi 10 i asaj marrëveshjeje i cakton përfaqësuesit të lartë, pra OHR-së, “detyrën e monitorimit të zbatimit të marrëveshjes”.

Schmidt tha se ligji për përfaqësuesin e lartë nuk do të hyjë në fuqi dhe se të gjitha procedurat lidhur me këtë janë kryer.

“Vendosa gjithashtu që ligji i SKSP-së për moszbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese të Bosnje e Hercegovinës në territorin e RS-së nuk do të hyjë në fuqi”, theksoi Schmidt dhe shtoi se ata që tentojnë të rrëzojnë rendin kushtetues duhet të ndiqen penalisht.

Ai gjithashtu theksoi se ligji për Gjykatën Kushtetuese të Bosnje dhe Hercegovinës mund të ndryshohet, por vetëm ashtu siç e përcakton Kushtetuta e Bosnje dhe Hercegovinës.

“Ata do t’i bartin pasojat për veprimet e tyre – të gjitha opsionet janë në tavolinë. Shpresoj që aktorët politikë do të vijnë në vete dhe ata do të… Kam takuar shumë politikanë të përgjegjshëm që punojnë në mënyrë intensive për të siguruar që ky vend të arrijë një përparim, të ndërmarrë hapa konkretë”, tha Schmidt.

Ai shtoi se pasojat më të mëdha të sjelljes së papërgjegjshme të disa politikanëve i bartin qytetarët e Republikës Sërpska.

“Unë i respektoj ata, si të gjithë qytetarët e Bosnjë-Hercegovinës dhe ata nuk duhet të kenë një jetë të dominuar nga idetë e individëve”, tha Schmidt. rel

“Albin Kurti nuk është problemi kryesor në dialogun me Prishtinën, por Beogradi”. Kështu deklaroi Sonja Biserko, kryetare e Komitetit të Helsinkit për të Drejtat e Njeriut në Serbi, për Qendrën Mediale të Beogradit.

Ajo tha se Beogradi beson se Kurti po i provokon, dhe për mendimin e saj, ky nuk është provokim, por ai thjesht u përpoq të zbatojë disa gjëra për të cilat tashmë është rënë dakord.

“Kjo do të thotë se Beogradi i ka shpalosur qëllimet e tij deri në fund, pasi nuk ka fare qëllim të hyjë në atë dialog dhe ende qëndron në qëndrimin e ndarjes së Kosovës”, tha Biserko, duke shtuar se “kjo duket qartë nga të gjitha reagimet dhe sjelljet e fundit të Beogradit”.

Sipas saj, kjo vërehet nga ngritja e ushtrisë në një nivel më të lartë të gatishmërisë, e për më tepër, ky lloj tensioni krijohet gjatë gjithë kohës.

“Pasi Serbia është ushtarakisht superiore në raport me Kosovën”. Megjithatë, Biserko rikujtoi se nëse kalojnë kufirin, NATO-ja i pret atje, e jo Kurti.

Sipas Biserkos, problemi me Asociacionin është se nuk mund të jetë hapi i parë, sepse Kosova nuk ka garanci se do të ndodhë hapi i dytë, pra njohja e Kosovës nga Serbia.

“Nuk ka asnjë dëshmi se Beogradi dëshiron seriozisht të zbatojë dispozitat e marrëveshjeve të Brukselit dhe Ohrit, dhe ne kemi dëgjuar gjithashtu nga presidenti se ai nuk e njeh këtë dhe se ai nuk ka nënshkruar asgjë, edhe menjëherë pas Ohrit, ai i vuri në dyshim të gjitha ato detyrime”, thekson Biserko.

Ajo rikujton se serbët tashmë kishin dhjetë vende të garantuara në Parlament dhe ishin në institucione dhe se problemi kryesor është se Vuçiq i tërhoqi nga ato institucione dhe ua pengoi pjesëmarrjen në zgjedhje, kurse tani kërkojnë zgjedhje të reja.

“Zgjedhjet do të ndodhin pashmangshmërisht së shpejti, pyetja e vetme është nëse Beogradi do të jetë mjaft racional për të lejuar serbët të marrin pjesë në ato zgjedhje”.

Biserko u shpreh se serbët në Kosovës janë pengjet më të mëdha, sepse politika e udhëhequr nga Beogradi është e drejtuar kundër interesave të tyre, kundër integrimit të tyre në atë shoqëri dhe më së shumti varet nga Beogradi se si do të sillen në të ardhmen.

“Sepse për fat të keq nuk e kanë lirinë e zgjedhjes”, tha ajo.

Biserko theksoi se shpreson që bashkësia ndërkombëtare në Kosovë do të ndërhyjë më shumë për të parandaluar konfliktin, “duke pasur parasysh se që nga fillimi i luftës në Ukrainë, është folur për hapjen e një fushbeteje të dytë në Ballkan dhe se kthimi i sigurisë në këto zona ishte i motivuar me atë mundësi dhe që ata të vazhdojnë të ndjekin me përkushtim ngjarjet në Bosnje dhe Kosovë”. syri.net

Parlamenti i Hungarisë nuk do të ratifikojë anëtarësimin e Suedisë në NATO para pushimit të verës, pasi kjo çështje nuk është përfshirë në agjendën e javës së ardhshme, raportuan mediat hungareze.

Portalet hvg.hu dhe index.hu raportuan se Parlamenti, ku shumicë është partia Fidesz e kryeministrit Viktor Orban, do të shtyjë edhe më tej votimin duke u thirrur në përkeqësimin e raporteve me Suedinë.

Zyra për media e Parlamentit hungarez nuk ka konfirmuar këto raportime, por ka thënë se agjenda për seancën e javës së ardhshme do të finalizohet të enjten.

Ligjvënësja opozitare e majtë, Agnes Vadai, shkroi në Facebook se Orban nuk do ta hedhë në votim pranimin e Suedisë në NATO në seancën e javës së ardhshme.

Ministria e Jashtme suedeze nuk i është përgjigjur kërkesës së Reuters për të komentuar për këtë çështje.

Suedia dhe Finlanda hoqën dorë nga politika shumëvjeçare e mosangazhimit ushtarak pas nisjes së pushtimit rus të Ukrainës vitin e kaluar. Të dyja shtetet kërkuan siguri më të madhe duke shprehur dëshirën që t’i bashkohen NATO-s. Finlanda u bë anëtare e aleancës në prill, por procesi për Suedinë ka qenë më i ngadalshëm.

Suedia po kërkon që t’i bashkohet aleancës gjatë samitit të 11 dhe 12 korrikut. Përderisa Stokholmi ka mbështetje nga shtetet e tjera anëtare, përfshirë Shtetet e Bashkuara, Turqia dhe Hungaria deri tani nuk kanë ratifikuar pranimin e Suedisë në NATO.

Me procesin e ratifikimit të bllokuar në Parlamentin hungarez që nga korriku i vitit të kaluar, Orban në shkurt për herë të parë shprehu shqetësimet lidhur me anëtarësimin e Suedisë dhe Finlandës në NATO.

Ai ka akuzuar të dyja shtetet se po “përhapin gënjeshtra” lidhur me demokracinë dhe sundimin e ligjit në Hungari, edhe pse ligjvënësit hungarezë në fund të marsit ratifikuan pranimin e Finlandës në aleancë.REL

Partitë e djathta opozitare në Serbi u mblodhën mbrëmjen e 28 qershorit në Beograd, në shenjë mbështetjeje për serbët nga Kosova.

Në mesin e tyre u dëgjuan fyerje dhe gjuhë urrejtjeje ndaj shqiptarëve.

Tubimin e organizoi “Lëvizja për Mbrojtjen e Kosovës dhe Metohisë”, me mbështetjen e partive të djathta, përfshirë edhe partitë opozitare parlamentare: Dveri dhe Zavetnici.

Në tubim u dëgjuan këngë nacionaliste për Kosovën dhe u shpalos pankarta: “Stop terrorit ndaj serbëve në Kosovë e Metohi”.

Të tubuarit valëvitën flamuj të Serbisë dhe slogane “s’ka dorëzim”, në të cilat figuronte edhe harta e Kosovës.

Ata kërkuan mbështetjen e Rusisë për politikën e Serbisë ndaj Kosovës.

Në mesin e kërkesave të tyre u dëgjua edhe lirimi i serbëve të arrestuar në veri të Kosovës, të cilët Policia e Kosovës i ka identifikuar si organizatorë të incidenteve në atë zonë, gjatë muajit të kaluar.

Autoriteteve të Serbisë iu kërkua t’i ndërpresin negociatat me Kosovën dhe t’i anulojnë të gjitha marrëveshjet e arritura në kuadër të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve.

Kritika ndaj Vuçiqit

Derisa folësit në protestë u drejtuan me fyerje dhe gjuhë të urrejtjes ndaj shqiptarëve, ata kritikuan edhe presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq, duke kërkuar dorëheqjen e tij.

Qeveria në Serbi u quajt “tradhtare”, ndërsa Marrëveshja e Ohrit për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë-Serbi u kritikua ashpër.

Me këtë marrëveshje, thanë protestuesit, “Qeveria e Serbisë ka dorëzuar krahinën jugore“.

Protesta u zhvillua në kohën e tensioneve të larta në veri të Kosovës – zonë e banuar me shumicë serbe – dhe të presionit diplomatik mbi Prishtinën dhe Beogradin për ta qetësuar situatën.

Ajo është përkeqësuar qysh në fund të majit, kur kryetarët shqiptarë të komunave atje kanë hyrë në zyrat e tyre, me gjithë rezistencën e banorëve lokalë serbë.

Komuniteti serb në veri i ka bojkotuar zgjedhjet e 23 prillit, prej të cilave kanë dalë kryetarët shqiptarë të Mitrovicës së Veriut, Zveçanit, Zubin Potokut dhe Leposaviqit.

Protestat që vazhdojnë, kanë kulmuar edhe në dhunë midis demonstruesve serbë dhe ushtarëve të misionit të NATO-s, KFOR.

Ka pasur, po ashtu, raporte për sulme me granata dore dhe mjete të tjera.

Policia e Kosovës ka arrestuar disa serbë nën dyshimet se kanë organizuar dhunë.

Komuniteti ndërkombëtar kërkon nga Kosova që ta shtensionojë situatën – mes tjerash, duke organizuar zgjedhje të reja në veri. Nga Serbia, ndërkaq, kërkon të sigurojë pjesëmarrjen e serbëve në zgjedhjet eventuale.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, ka insistuar në qetësimin e situatës në veri të Kosovës dhe ka mbështetur planin evropian për shtensionim, u tha pas një bisede telefonike që kryediplomati amerikan zhvilloi me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq.

Siç tha Vuçiq përmes një postimi në Instagram, gjatë bisedës me Blinkenin, ai ka kërkuar lirimin e serbëve të arrestuar në veri të Kosovës.

“I thash [sekretarit Blinken] se Serbia sillet seriozisht dhe në mënyrë të përgjegjshme, por njësitë speciale të Policisë së Kosovës po arrestojnë çdo ditë pjesëtarët e komunitetit serb në mënyrë krejtësisht arbitrare dhe kërkova lirimin e të gjithë serbëve të arrestuar”, tha Vuçiq.

Siç raportohet, Vuçiq gjatë bisedës me Blinkenin ka theksuar se dorëheqja e katër kryetarëve të rinj shqiptarë në komunat në veri të Kosovës dhe tërheqja e njësive speciale të Policisë së Kosovës nga ndërtesat komunale “janë të një rëndësie kyçe për të ulur tensionet”.

Kjo bisedë telefonike mes Vuçiqit dhe Blinkenit vjen në mes të përpjekjeve diplomatike nga komuniteti ndërkombëtar për të ulur tensionet në veri të Kosovës.

Tensionet në veri të Kosovës nisën më 26 maj, kur kryetarët e rinj shqiptarë – të Zveçanit, Leposaviqit dhe Zubin Potokut, komuna të banuara me shumicë serbe – hynë në ndërtesat komunale me asistimin e policisë.

Që atëherë, serbët kanë mbajtur protesta.

Kryetarët e rinj u zgjodhën më 23 prill, zgjedhje që u bojkotuan nga partitë dhe popullata serbe.

Ditëve të fundit, autoritetet në Kosovë kanë arrestuar disa pjesëtarë të komunitetit serb, nën dyshimet se kanë marrë pjesë në dhunën ndaj ushtarëve të misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR, dhe ndaj gazetarëve që po raportonin nga veriu.

Zyrtarët në Serbi dhe përfaqësuesit e Listës Serbe – partia më e madhe e serbëve në Kosovës, që gëzon mbështetjen e Beogradit – i konsiderojnë arbitrare këto arrestime.

Komuniteti ndërkombëtar po i kërkon Kosovës që të shtensionojë situatën dhe i ka paraqitur tri kërkesa: qetësimin e situatës në veri, mbajtjen e zgjedhjeve të reja në katër komunat veriore dhe rikthimin në dialogun për normalizimin e raporteve Kosovë-Serbi.

Ndërkaq, nga Beogradi zyrtar po kërkohet që të sigurojë që serbët të marrin pjesë pa kushte në zgjedhjet eventuale lokale. rel

Avokati nga Beogradi, Ivan Niniq ka treguar se në veri të Kosovës gjenden 11 laborator të narkotikëve për prodhimin e marihuanës.

Niniq në mediet serbe është shprehur se paratë e këtyre laboratorëve mund të janë përdorur për të financuar aktivitetet politike dhe barrikadat në veri të Kosovës.

“Inspektori, puna e të cilit ishte ta zbulonte këtë, u ndoq nga kjo prokurori. De jo vetëm ai, por dhe disa njerëz të tjerë. Pra, a kemi ne prodhimin e marihuanës në nivel shtetëror? I financojnë disa njerëz aktivitetet e tyre, disa barrikada, aktivitetet e tyre politike duke prodhuar marihuanë?”, është shprehur Niniq.

Ai shton se vlera e njërit prej laboratorëve arrin deri në 40 milionë euro.

“Inspektori Milan Djukiq, i cili ka punuar në Policinë e Kosovës, inspektor hetues i drogës, i cili me policinë ka zbuluar 11 laboratorë të marihuanës në veri të Kosovës gjatë dy viteve të fundit”, theksoi ai.

“Një laborator, vlera e pajisjeve në njërin prej tyre, nëse nuk gaboj në Leshak, është nga 30 deri 40 milionë euro. Imagjinoni se ka 11 laboratorë të marihuanës në një territor ku jetojnë 25 mijë banorë në veri të Kosovës. Pra, projekt i kujt është, produkt i kujt është, kush qëndron pas tij?”, shtoi Niniq.

Në fund, avokati serb pyet, se pse janë gjithë këta laboratorë të marihuanës në veri të Kosovës./Telegrafi/

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, ka thënë se përshkallëzimi i situatës në Kosovë nuk e ka arritur pikun dhe se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti dëshiron luftë.

“Ai dëshiron të ndodhë gjithçka që unë dua të shmang. Ne nuk e kemi arritur pikun e përshkallëzimit të krizës në Kosovë, siç mendojnë disa, mirëpo Kurti dëshiron luftë. Ai lutet për diçka të tillë”, ka thënë presidenti serb për Televizionin Pink në Beograd.

Ai ka thënë se Kurti nuk do të lejojë formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe, ndonëse duhet të formohet “në përputhje me marrëveshjet e nënshkruara”.

Kosova dhe Serbia kanë arritur marrëveshje për Asociacionin më 2013 dhe më pas më 2015 mbi parimet për themelimin e tij.

Po më 2015, Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka gjetur se marrëveshja nuk është në harmoni të plotë me Kushtetutën.

Serbia kërkon që Kosova të zbatojë marrëveshjet e arritura, por Qeveria e Kosovës është deklaruar kundër një asociacioni njëetnik.

Sipas Vuçiqit, Forca e Sigurisë së Kosovës është “më shumë e pajisur” me armë serioze turke.

Ai ka thënë se Kosova është duke ndërtuar një ushtri, e cila nuk i lejohet me rezolutën e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara.

“Turqit u kanë dhënë atyre armë shumë të fuqishme anti-tank, mortaja, obusë”.

Ai ka thënë se për këtë arsye Serbia ka hequr dorë nga blerja e dronëve nga Turqia, mirëpo që një numër i madh i dronëve kamikazë do të arrijnë shpejt në Serbi nga shtetet tjera, përfshirë Kinën.

I pyetur për qasjen e Shteteve të Bashkuara kundrejt Serbisë, Vuçiq ka thënë se “amerikanët nuk e kanë qasjen e njëjtë ndaj Serbisë, sikurse në vitet 90’”, por qasja është “shumë më e mirë”.

“Ata vetëm se e kanë qasjen e njëjtë ndaj Kosovës”, ka thënë Vuçiq, dhe ka shtuar se duhet pasur shumë kujdes “çfarë do të thonë Perëndimi dhe Lindja”.

Vuçiq ka thënë të dielën se duhet të takohet me serbët nga veriu i Kosovës, ku tensionet janë rritur prej fundit të majit, kur kryetarët e rinj shqiptarë, me ndihmën e Policisë së Kosovës, kanë hyrë në ndërtesat komunale të Zveçanit, Leposaviqit dhe Zubin Potokut.

Popullata serbe, e cila i ka bojkotuar zgjedhjet e prillit në veri, e ka kundërshtuar hyrjen e kryetarëve nëpër ndërtesa komunale, dhe ka mbajtur protesta para objekteve

Perëndimi ka kërkuar vazhdimisht nga Kosova dhe Serbia që t’i ulin tensionet dhe të kthehen në tavolinën e negocimit për të avancuar drejt normalizimit të marrëdhënieve.

Kosova dhe Serbia janë pjesë e dialogut të ndërmjetësuar nga BE-ja, për normalizim të raporteve, prej vitit 2011.

Palët kanë nënshkruar një mori marrëveshjesh, por jo të gjitha janë zbatuar. REL

Ministri i Brendshëm i Pakistanit, Rana Sanaulah Khan, më 23 qershor, tha se rreth 350 pakistanezë ishin në bordin e anijes për peshkim, e stërmbushur me emigrantë, e cila u fundos në Greqi, më 14 qershor.

Ministri Khan tha se shumë prej tyre janë të zhdukur dhe mund të kenë vdekur në një nga incidentet më vdekjeprurëse në Detin Mesdhe.

Khan u tha deputetëve në Parlament se rreth 700 emigrantë ishin në anije, kur ajo u fundos më 14 qershor.

Vetëm 104 persona, përfshirë 12 pakistanezë, u shpëtuan dhe 82 trupa u nxorën.

Khan theksoi drojën se shumë nga pakistanezët e zhdukur kanë vdekur.

“Deri më tani, 281 familje kanë kontaktuar me qeverinë duke thënë se djemtë ose të dashurit e tyre mund të kenë qenë në mesin e atyre që ishin në anije”, tha ai.

Aktualisht, zyrtarët po mbledhin mostra të ADN-së nga njerëzit që thonë se anëtarët e familjes së tyre ishin në anije, për të ndihmuar në identifikimin e trupave.

Gjithashtu, Qeveria nisi aksionin kundër trafikantëve të qenieve njerëzore që organizuan udhëtimin për pakistanezët, me një anije peshkimi, shumë prej të cilëve kërkonin punë në Evropë.

Policia deri më tani ka arrestuar së paku 17 të dyshuar në lidhje me këtë rast.

Zyrtarët thonë se viktimat u paguanin kontrabandistëve nga 5,000 deri në 8,000 dollarë për udhëtimin.

Shumë nga pakistanezët e zhdukur janë nga provinca lindore më e populluar e Punjabit dhe qytetet e largëta në Kashmir, nga rajoni i kontestuar në Himalaje, i ndarë midis Pakistanit dhe Indisë.

Pakistani po përjeton një nga krizat e tij më të rënda ekonomike, me inflacion deri në 45 për qind në muajt e fundit, ndërkaq shumë të rinj kanë rrezikuar rrugën e tyre drejt Evropës, për të gjetur punë më të mira. REL

Kryeministri kroat Andrej Pllenkoviq ka arritur në Serbi, më 23 qershor.

Në Mitrovicë të Sremit ai është takuar me peshkopin e Sremit, Fabijan Svalin.

Pllenkoviq, nga Mitrovica e Sremit do të shkojë në Suboticë, ku do të takohet me kryeministren e Serbisë, Ana Bërnabiq.

Pllenkoviq dhe Bërnabiq, me delegacionet e tyre, do të marrin pjesë në hapjen e Shtëpisë Kroate – Amëza (Matica) në Suboticë.

Në takimin e kryeministrave të Kroacisë dhe Serbisë do të marrin pjesë ministri serb për të Drejtat e Njeriut dhe të Pakicave, Tomisllav Zhigmanov dhe ministrja për Integrime Evropiane, Tanja Mishçeviq, njoftuan nga Qeveria në Beograd.

Kjo është vizita e parë e Pllenkoviqit në Serbi që kur u bë kryeministër në vitin 2016.

Marrëdhëniet ndërmjet Beogradit dhe Zagrebit i rëndojnë çështjet e pazgjidhura edhe 30 vjet pas luftës në ish-Jugosllavi.

Të dy vendet kanë kontest lidhur me përcaktimin e kufirit në Danub dhe nuk e kanë zgjidhur çështjen e sukcesionit – trashëgimisë së Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë (SFRJ).

Ndër çështjet e hapura janë ndjekja penale e krimeve të luftës dhe gjetja e mbetjeve mortore të personave të zhdukur gjatë luftës në Kroaci, gjatë viteve 1991-1995.

Më 30 prill, kryeministrja e Serbisë, Ana Bërnabiq, vizitoi Zagrebin, ku së bashku me Pllenkoviqin, mori pjesë në Kuvendin e madh të Këshillit Kombëtar Serb, organizatë ombrellë e pakicës serbe në Kroaci.

Asokohe, ata theksuan rëndësinë e respektimit të të drejtave dhe përmirësimit të pozitës së minoritetit serb në Kroaci dhe minoritetit kroat në Serbi, si dhe paralajmëruan krijimin e një katalogu të çështjeve të hapura ndërmjet dy vendeve, me qëllim vazhdimin e zgjidhjes së tyre.

Në shkurt të këtij viti, kryeministri Pllenkoviq dhe presidenti serb Alleksandar Vuçiq u takuan në margjinat e Forumit Ekonomik Botëror në Davos, ku thanë se dëshironin marrëdhënie më të mira.

Vuçiq nuk ka qenë në vizitë zyrtare në Zagreb që nga viti 2018, kur u prit në kryeqytetin kroat nga presidentja e atëhershme Kolinda Grabar Kitarovq.

Dy vjet më herët, në vitin 2016, të dy ata nënshkruan Deklaratën për normalizimin e marrëdhënieve, në Suboticë.

Megjithatë, “normalizimi” nuk ndodhi dhe zyrtarët shkëmbyen fjalë të ashpra me njëri-tjetrin.

Gjatë vitit 2022, Vuçiq donte të bënte një vizitë “private” në Jasenovc, kompleks memorial kushtuar viktimave të krimeve ustashe nga Lufta e Dytë Botërore. Por, autoritetet në Zagreb nuk e lejuan atë, duke thënë se bëhej fjalë për vizitë të paparalajmëruar dhe në kundërshtim me protokollin.

Kjo u pasua me shkëmbim të notave diplomatike mes dy vendeve.

Kryeministri kroat Andrej Pllenkoviq mori pjesë në kremtimin e Krishtlindjeve ortodokse në janar të vitit 2023 në Zagreb, me zëvendëskryeministrin serb Ivica Daçiq.

Ambasadori britanik Neil Holland, shef i misionit të OSBE-së në Serbi, ka thënë se Beogradi zyrtar duhet t’i lirojë menjëherë tre policët e Kosovës të rrëmbyer më 14 qershor nga ana e forcave speciale serbe në brendësi të territorit të Republikës së Kosovës.

Në raportin e tij për muajin qershor, Holland thotë po ashtu se dy vendet, Kosova dhe Serbia, duhet të ulin tensionet menjëherë.

‘Britania e Madhe është shumë e vetëdijshme për rritjen e fundit të tensioneve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. Mbretëria e Bashkuar bën thirrje për lirimin e menjëhershëm të tre policëve të Kosovës të ndaluar më 14 qershor. Qeveritë e Serbisë dhe Kosovës duhet të ushtrojnë përmbajtje maksimale, të shmangin veprimet e njëanshme dhe të ndërmarrin hapa drejt de-përshkallëzimit menjëherë’, ka thënë Holland në raportin e tij, raporton Klankosova.tv.

Tutje, ai tha se Britania e Madhe i ka përsëritur thirrjet ndaj Qeverisë së Kosovës që të sigurojë që kryetarët e zgjedhur të komunave t’i kryejnë detyrat e tyre kalimtare nga lokacione alternative dhe që njësitë e Policisë Speciale të tërhiqen nga afërsia e ndërtesave komunale.

Po ashtu, ai deklaroi se Britania e Madhe kërkon që ‘zgjedhjet e reja, gjithëpërfshirëse duhet të shpallen sa më shpejt që të jetë e mundur – në të cilat presim dhe inkurajojmë serbët e Kosovës të marrin pjesë’.

‘Ne presim që Kosova dhe Serbia të riangazhohen në mënyrë konstruktive në dialogun e lehtësuar nga BE-ja, dhe në veçanti të fillojnë punën pa vonesa të mëtejshme për themelimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe’, potencoi ambasadori britanik, Neil Holland. syri.net

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha më 18 qershor se nuk do të marrë pjesë në takimin me kryeministri e Kosovës, Albin Kurti, që është thirrur nga Brukseli.

“Unë e konsideroj të pakuptimtë të flas me një person që nuk është i gatshëm të flasë”, tha Vuçiq për gazetarët në Beograd.

Vuçiq saktësoi se do të vendosë nëse, siç tha ai, “teknikisht të paraqitem në atë takim”, duke shtuar se ky do të jetë një vendim i tij strategjik për të cilin do ta informojë opinionin.

“Por, të flasim me Kurtin, jo”, shtoi ai.

Përfaqësuesi i lartë i Bashkimit Evropian për politikë të jashtme dhe siguri, ka ftuar Kurtin dhe Vuçiqin në një takim që është thënë se do të mbahet javën e ardshme.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka deklaruar se ende nuk ka vendosur nëse do të shkojë në takimin e Brukselit. Ai të shtunën, më 17 qershor, deklaroi për mediat në Prishtinë, se ekipi i tij do t’i përgjigjet ftesës së Borrellit në fillim të javës së ardhshme.

Vuçiq tha po ashtu se takimi me kryeministrin e Kosovës ishte kushtëzuar me përmbushjen e kërkesave të Serbisë: tërheqjen e kryetarëve shqiptarë nga komuna e Zveçanit, Leposaviqit dhe Zubin Potokut, tërheqjen e Policisë së Kosovës nga veriu i Kosovës dhe lirimin e serbëve të arrestuar.

Vuçiq u shpreh se Serbia u përpoq, siç tha, që në çdo mënyrë të ruajë paqen dhe progresin.

“Sidoqoftë, sado që ne u përpoqëm që të jemi një partner serioz i fuqive perëndimore, ne jemi në rrugën evropiane, ua them sinqerisht, ata kurrë nuk na kanë parë ne në atë mënyrë. Nëse ne nuk do të respektonim çdo kërkesë, do të ishim fajtorë, edhe pse nuk jemi fajtorë”, shtoi ai.

Presidenti serb tha se shteti i tij do të mbetet në rrugën evropiane derisa ai ta udhëheqë Serbinë. Megjithatë, ai vlerësoi se gjatë kësaj periudhe, Serbia nuk do të bëhet anëtare e BE-së.

Ftesa nga Brukseli për takimin mes dy liderëve erdhi pas rritjes së tensioneve në veri të Kosovës. Tensionet në këtë pjesë, që banohet me shumicë serbe, nisën më 26 maj kur Policia e Kosovës asistoi kryetarët e rinj shqiptarë të tri komunave që të hyjnë në objektet komunale, përkundër kundërshtimit të serbëve lokalë.

Kryetarët e rinj të katër komunave në veri u zgjodhën më 23 prill, në zgjedhjet që u bojkotuan nga partitë dhe popullata serbe.

Tensionet kulmuan më 29 maj, kur serbët lokalë u përleshën me ushtarët e misionit paqeruajtës të NATO-s në Kosovë, KFOR. Nga përleshjet u lënduan dhjetëra persona nga të dyja palët.

Vuçiq kërkon ekzaminim nga EULEX-i për rastin e policëve

Lideri serb po ashtu tha se Beogradi ka kërkuar një ekzaminim poligrafik nga misioni i BE-së për Sundimin e Ligjit në Kosovë (EULEX) për rastin e tre policëve të arrestuar të Kosovës. Vuçiq saktësoi se pjesëtarët e Ministrisë së Punëve të Brendshme të Serbisë, që kanë bërë arrestimin, janë të gatshëm për një ekzaminim të tillë, në mënyrë që të saktësohet vendi se ku u arrestuan policët e Kosovës.

Serbia thotë se tre policët e Kosovës u arrestuan “thellë” brenda territorit serb, por Kosova thotë se ata u rrëmbyen më 14 qershor në territorin e Kosovës.

Megjithatë, Vuçiq tha se EULEX-i “nuk është i interesuar” për kërkesën e Beogradit.

Më 16 qershor, misioni paqeruajtës i NATO-s në Kosovë, KFOR, tha se “bazuar në të dhënat e disponueshme, mbetet e paqartë se ku kanë qenë zyrtarët e Policisë së Kosovës në momentin e arrestimit”.

“Ne nuk jemi në luftë që të shkëmbejmë të burgosur. Nëse dikush është fajtor, kjo do të vendoset nga autoritetet tona”, tha Vuçiq në Beograd.

Presidenti i Serbisë njoftoi se serbët në Kosovë do të marrin “vendime aktive” në periudhën e ardhshme, pa specifikuar se për çfarë bëhet fjalë.

Ai tha se në Vidovdan, festë ortodokse që shënohet më 28 qershor, serbët “do të hedhin paqësisht hapat e tyre në rrugën drejt lirisë”.

Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe dhe shtete të tjera perëndimore kanë kërkuar që Beogradi të lirojë menjëherë policët e Kosovës.

Ndaj tre policëve të Kosovës, një gjykatë në Kralevë ka shqiptuar masën e paraburgimit prej 30 ditësh. Departamenti amerikan i Shtetit më 17 qershor i bërë thirrje Serbisë që të lirojë menjëherë policët e Kosovës, që sipas Uashingtonit, po mbahen në paraburgim nën akuza të pabaza.

Një gjykatë në Serbi urdhëroi të premten mbajtjen në paraburgim dhe hetimin e tre policëve të Kosovës që u arrestuan më 14 qershor në një incident që rriti tensionet midis dy vendeve.

“Sipas propozimit të prokurorit publik, gjyqtari i procedurës të Gjykatës së Lartë në Kralevë, urdhëroi ndalimin e të gjithë të dyshuarve”, thuhet në një deklaratë të zyrës së Prokurorisë Publike në Kralevë, një qytet në jugperëndim të Serbisë.

Prokuroria akuzon tre policët për “prodhim, posedim, mbajtje dhe trafik të paautorizuar të armëve dhe lëndëve shpërthyese”, thuhet në deklaratë.

Ende nuk është bërë e ditur kohëzgjatja e paraburgimit.

Autoritetet në Prishtinë thanë se policët janë rrëmbyer brenda territorit të Kosovës duke e akuzuar Serbinë për “cenim të sovranitetit dhe tërësisë tokësore” të Kosovës.

Beogradi thotë se policët janë kapur brenda territorit të Serbisë.

Shtetet e Bashkuara dhe Britania e Madhe kanë bërë thirrje për lirimin e menjëhershëm të tyre.

Ministria serbe e Mbrojtjes ka publikuar një orar për ftesën e qytetarëve të Serbisë të cilët janë rekrut nga forca rezervë për të shpallur orarin dhe stërvitjet ushtarake në territorin e Drejtorisë për Obligime të Mbrojtjes. Detyrimet për të shërbyer në forcën rezervë kanë rekrutët që kanë kryer shërbimin ushtarak, të cilët e kanë rregulluar detyrimin për shërbimin ushtarak në një mënyrë tjetër, si dhe rekrutët gra që mbahen në evidencë.

Rekrutët në rezervë mbahen në evidencë si oficerë rezervë, nënoficerë rezervë dhe ushtarë rezervë.

Detyrimet e meshkujve në përbërjen rezervë zgjasin deri në fund të vitit kalendarik në të cilin mbushin 60 vjeç, ndërsa për femrat deri në fund të vitit kalendarik në të cilin mbushin 50 vjeç.

Qendra e Ministrisë së Mbrojtjes për Vetëqeverisje Lokale në Beogradin e Ri, Novi Sad, Suboticë, Kikinda, Panlevo, Zrenjanin, Sombor, Shabac, Pozharevac, Smederevë, Kraljevë, Novi Pazar, Mitrovica e Sremit, Nish, Prokuplje, Krushaçkov dhe Zajec po zhvillon stërvitje ushtarake shumëditore deri më 19 qershor, MM Qendra për Vetëqeverisje Lokale Valjevë dhe Shabac deri nesër, MM Qendra për Vetëqeverisje Lokale Suboticë, Sombor, Zajeçar, Krushevc dhe Bor deri më 23 qershor, Qendra e MM-së për Vetëqeverisje Lokale Nish deri më 26 qershor, ndërsa Qendra e MM për vetëqeverisjen lokale të Pançevës përfundon sot.

Vetëm rezervistët që i përkasin qendrave të MM për Vetëqeverisje Lokale në Novi Sad, Zrenjanin, Kikinda dhe Pançevë janë ende në pritje të stërvitjes ushtarake njëditore më 24 qershor.

Mbetet të shpallet orari për qendrat e MM-së për vetëqeverisje lokale Vozhdovac dhe Valjevë sot, nesër dhe 19 qershor, Qendra e MM-së për vetëqeverisje lokale Vozhdovac më 20 qershor dhe Qendra e MM-së për vetëqeverisje lokale Çukarica më 22 qershor..

Siç thuhet në faqen e internetit të Ministrisë serbe të Mbrojtjes, vendosja në përbërje rezervë kryhet në komandat e luftës, njësitë dhe institucionet e Ushtrisë Serbe, njësitë ushtarake dhe institucionet ushtarake të Ministrisë së Mbrojtjes, Ministrisë së Punëve të Brendshme, njësitë dhe organet e mbrojtjes civile, organet, njësitë dhe shërbimet e vëzhgimit, informimit dhe alarmimit dhe autoritetet shtetërore, shoqëritë tregtare, personat e tjerë juridikë dhe sipërmarrësit që prodhojnë sende, pra ofrojnë shërbime me rëndësi të veçantë për mbrojtjen e vendit.

Këto stërvitje vijnë në kohën kur Serbia po kryen agresion të hapur ndaj Kosovës në pjesën veriore dhe kidnapimit të tre policëve kosovare brenda territorit tonë. syri.net

Natasha Kandiç, themeluese e Fondit për të Drejtën Humanitare, iu është bashkuar reagimeve pas marrjes peng të së tre policëve të Kosovës nga Serbia.

Në një reagim në Twitter, Kandiç ka shkruar se Serbia duhet t’i kthejë policët kosovarë në Kosovë. Tutje, ajo ka përmendur edhe tre vëllezërit Bytyqi, ish-ushtarë të UÇK-së, të cilët u morën peng teksa kalonin përmes Serbisë dhe më pas u vranë nga Policia e Serbisë, pas përfundimit të luftës në Kosovë.

“MUP t’i kthejë policët kosovarë në Kosovë, me besimin se nuk e dinin se kishin kaluar kufirin dhe në shenjë kujtimi të fatit të vëllezërve Bytyqi, të cilët kaluan kufirin duke ndihmuar romët për të kaluar në Serbi dhe kurrë më nuk u panë të gjallë.” – ka shkruar Kandiç në Twitter. syri.net

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç mori pjesë në dasmën e djalit të Vojislav Sheshelj, një kriminel lufte i dënuar dhe ish-“bos” i Vuçiçit.

Kjo ngjalli një reagim në rajon dhe u raportua edhe nga mediat e ish-republikave jugosllave.

Indeksi i Zagrebit raportoi në një postim në Twitter të avokatit dhe kryetarit të Shoqatës Oktobar, Cedomir Stojkovic, i cili tha se “është një turp për njerëzimin që Presidenti i Serbisë po dehet me kriminelin Sheshelj” dhe se ata po dehen festoi me një këngë që lavdëronte kryekomandantin çetnik.

“Që turpi i njerëzimit @presidentrs dehet bashkë me kriminelin Vojisllav Sheshelj është një çështje e thjeshtë për të cilën kam kohë që flas me të huajt, duke vënë në dukje barazinë e plotë të të dyve. Se ai dehet me të duke dëgjuar një këngë që lavdëron Pavle Gjurishiqin, një çetnik, trupat e të cilit kryen krime gjatë Luftës së Dytë Botërore, më pas u bashkuan personalisht me trupat e NDH-së dhe më në fund u bashkua me nazistët në Operacionin Weiss në vitin 1943 për të sulmuar popullsinë tonë, është një gjë tjetër që kushdo që dëshironte mund ta dinte. Fakti që kënga ka melodinë primitive të njësive ushtarake që kryen gjenocidin në Srebrenicë është një gjë e tretë.

Por fakti që presidenti i Serbisë mban verën si birrë dhe tund kokën sikur të ishte raki duke e pirë është një turp i veçantë, që dëshmon se ky turp i njerëzimit nuk ka arritur të fitojë ASNJË sjellje në 11 vjet në pushtet, edhe nëse rastësisht e ka marrë nga të huajt të cilët i takon kundër dëshirës së tyre”, ka shkruar Stojkovic, cituar nga Index.

Vuçiq në dasmë, së pari te Sheshelj me këngë që lavdërojnë vojvodën çetnike”, shkruan portali Klix i Sarajevës.

“Një nga të ftuarit në dasmën e djalit të kriminelit të dënuar të luftës Vojisllav Sheshelj ishte presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç”, citon Klix të ketë thënë Stojkoviq, duke shtuar “një gjë” nga postimi i Stojkoviqit në Twitter, të cilin ai “e veçoi si të turpshme”.

“Por fakti që presidenti i Serbisë e mban verën sikur të ishte birrë dhe tund kokën sikur të ishte raki teksa e pi, është veçanërisht i turpshëm, duke dëshmuar për faktin se ky turp i njerëzimit nuk ka arritur të fitojë asnjë sjellje në 11 vjet në pushtet, edhe nëse i ka rastisur të marrë nga të huajt që i takon kundër dëshirës së tyre. E trishtueshme”.

“Në videon nga dasma, Vuçiç shihet i ulur pranë Sheshelit në tavolinë. Në njërën nga pamjet Vuçiq dhe Sheshelj janë bashkë, ndërsa në sfond dëgjohet një këngë që lavdëron vojvodin çetnik Pavle Gjurishiq”, shkruan Oslobođenje, duke cituar Çedomir Stojkoviq.

“Një pjesë e publikut serb e dënoi këtë akt, duke përfshirë edhe avokatin nga Beogradi Çedomir Stojkoviq. Ai tha se ishte një turp për njerëzimin që Vuçiq po dehej me një kriminel lufte,” shkruan Oslobođenje e Sarajevës.

Slobodna Bosna, nga ana tjetër, shkruan për “turpin e njerëzimit” dhe citon fjalët e avokatit Stojkoviq. syri.net

Në bazë të rezultateve paraprake, tashmë dihen edhe emrat e deputetëve në Parlamentin e Malit të Zi. Këto janë rezultate paraprake dhe se ndryshimet janë të mundshme derisa të përcaktohen rezultatet përfundimtare.

Genci Ninambegu do të jetë përfaqësues i Aleancës Shqiptare, ndërsa Forumi Shqiptar do të përfaqësohet nga Nik Gjeloshaj dhe Nikola Camaj.

Në parlament do të shkojnë edhe tre shqiptarë të tjerë. Mehmet Zenka dhe Drita Lola përfaqësojnë partinë e ish-presidentit, Milo Gjukanoviç ndërsa përkrah tyre do të jetë edhe shqiptari tjetër, Dritan Abazoviç, koalicioni i të cilit siguroi 11 deputetë.

Demokratët dhe URA:

Aleksa Beçiç, Dritan Abazoviç, Momo Koprivica, Zdenka Popoviç, Miloš Konatar, Boris Bogdanoviç, Dragan Krapović, Ana Novaković Đurović, Vladimir Martinović, Stevan Katić dhe Filip Adžić.

Deputetët e lëvizjes “Evropa Tani”:

Milojko Spajić, Filip Ivanović, Maida Gorčević, Andrej Milović, Anđela Jakšić Stojanović, Boris Pejović, Vasilije Čarapić, Srđan Pavićević, Vladimir Dobričanin, Seid Hadžić, Jelena Nedović, Tihomir Dragaš, Filip Radulović, Mirko Đukić, Naida Nišić, Vojislav Šimun, Uglješa Urošević, Dražen Petrić, Radinka Ćinćur, Jovan Subotić, Miodrag Laković, Miloš Pižurica i Jevrosima Pejović.

Nga radhët e koalicionit “Së bashku”:

Danijel Zhivković, Nikola Janović, Nermin Abdić, Drita Lola, Boris Mugosha, Dushan Raičević, Oskar Huter, Aleksandra Vuković, Kučučkov, Jevto Eraković, Abaz Dizdarević, Sonja Milatović, Branislav Nenezić, Mehmed Zenka, Nikola Milović, Zoja Bojanić Lalović, Andrija Nikolić, Nikola Rakočević, Mihailo Andušić, Aleksandra Despotović dhe Nihad Canović.

Për të ardhmen e Malit të Zi:

Milan Knežević, Andrija Mandić, Simonida Kordić, Marko Kovačević, Maja Vukićević, Slaven Radunović,  Vesko Delić, Milun Zogović, Milutin Đukanović, Milan Lekić, Vladislav Bojović, Jelena Božović dhe Jovan Jole Vučurović.

Deputetët e Partisë Boshnjake:

Ervin Ibrahimoviç, Amer Smailoviç, Kenana Strujiq Harbiç, Damir Gutiç, Admir Adroviç dhe Mirsad Nurkoviç.

Deputetet e SNP-së dhe DEMOS-it:

Vladimir Jokoviç dhe Dragoslav Shqekiç.

Deputet i HGI:

Adrijan Vuksanoviç

Presidenti i Malit të Zi, Jakov Milatoviq, vlerëson se për të qetësuar situatën në Kosovë është e nevojshme të zhvillohen zgjedhje të reja në veri dhe të themelohet Asociacioni i Komunave Serbe.

Milatoviq, në një intervistë për gazetën austriake “Der Standard”, ka dënuar sulmin ndaj ushtarëve të KFOR-it.

“Sulmi ndaj ushtarëve të KFOR-it është absolutisht i papranueshëm. Në fund të fundit, këta ushtarë kanë bërë një punë mjaft të mirë në mbrojtjen e një pjese të trashëgimisë së Kishës Ortodokse Serbe në Kosovë” ka theksuar Milatoviq.

“Për të përmirësuar situatën, duhet të mbahen zgjedhje të reja në komunat veriore të Kosovës dhe Kosova duhet të themelojë Asociacionin”, ka shtuar ai.

I pyetur se çfarë duhet të bëhet fillimisht, ai është përgjigjur se fillimisht zgjedhjet duhet të mbahen në veri të Kosovës.

I pyetur nëse serbët do të marrin pjesë në to, Milatoviq deklaroi se veriu duhet të shkojnë në zgjedhje.

“Duhet, sepse duhen dy për tango”, theksoi ai.syri.net

Në protestën e gjashtë “Serbia kundër dhunës”, të premten, dhjetëra mijëra qytetarë në Beograd nisën një marsh drejt Qeverisë së Serbisë, rreth së cilës do të bëhet një unazë.

Në krye të kolonës janë studentët me pankartën “Studentët kundër dhunës”.

Pjesëmarrësit në protestë kanë brohoritur “Studentët nuk heshtin”, “Vuçiq largohu”, “Dorëheqje”.

Ndër mesazhet që protestuesit bartin në pankarta janë: “Jeta e fëmijëve nuk ka çmim”, “Mjaft më, a e kuptove”, “Në heshtje mbijeton dhuna”.

Organizatorët e protestës ftuan qytetarët që të përgatisin mesazhe për Ministrinë e Arsimit, por edhe për gjithë Qeverinë.

Protestat po zhvillohen me ftesë të një pjese të opozitës, për shkak të pakënaqësisë ndaj reagimit të Qeverisë së Serbisë ndaj krimeve nga të shtënat masive, në fillim të majit, ku humbën jetën 18 persona.

Nga protesta u bë e ditur se do të nisin aksione të reja nëse kërkesat e tyre nuk plotësohen deri në fund të javës së ardhshme.

Kërkesa kryesore e protestës është ndalimi i nxitjes së dhunës në hapësirat publike.

Kërkesat tjera nga protestat janë edhe shkarkimi i ministrit të Punëve të Brendshme, Bratislav Gashiq dhe drejtorit të Agjencisë për Informim të Sigurisë, Aleksandar Vulin.

Protestuesit kërkojnë gjithashtu shkarkimin e Organit rregullator të mediave elektronike, mbylljen e tabloideve që propagandojnë dhunën dhe shkelin kodin, si dhe konfiskimin e frekuencave kombëtare nga televizionet Pink dhe Happy.

Ministri i Arsimit, Branko Ruzhiq ka dhënë dorëheqje pas tragjedisë në shkollën fillore të Beogradit “Vladislav Ribnikar”.

Në këtë shkollë, më 3 maj, një nxënës 13-vjeçar ka vrarë me armë zjarri tetë nxënës dhe një roje sigurie. Një vajzë e plagosur vdiq më vonë dhe ajo është viktima e dhjetë.

Një ditë më vonë, më 4 maj, në fshatrat Malo Orashje dhe Dubona afër Beogradit, një sulmues 21-vjeçar vrau tetë dhe plagosi 14 persona.

Pas kësaj, autoritetet shtuan praninë e policisë nëpër shkolla dhe u bënë thirrje qytetarëve që të dorëzojnë armët në polici.

Kryeministrja serbe Ana Bërnabiq, më 7 qershor, deklaroi se kërkesat e protestës ishin politike.

Më pas ajo ka ofruar dorëheqjen, duke vlerësuar se zgjedhjet e jashtëzakonshme parlamentare janë zgjidhje për krizën.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ftoi edhe një herë opozitën të bisedojë, duke thënë se nëse nuk i përgjigjet thirrjes, do të pasojnë zgjedhjet.

Më 7 qershor, gjatë një adresimi para publikut me kryeministren, Vuçiq tha se është fare e qartë se do të ketë zgjedhje të jashtëzakonshme parlamentare dhe se është vetëm çështje e muajit se kur do të mbahen ato.

Zgjedhjet e parakohshme nuk janë në listën e kërkesave të protestuesve.

Përfaqësuesit e opozitës deklaruan se nuk duan zgjedhje në kushtet e vjetra zgjedhore.

Radio Evropa e Lirë

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq i bëri thirrje Kosovës që të mos organizojë zgjedhje të reja për kryetarë të komunave në veri të vendit, derisa të arrihet autonomi më e madhe për serbët etnikë, që përbëjnë shumicën lokale dhe të cilët bojkotuan votimet paraprake.

“Të gjithë serbët në veri e mendojnë Serbinë si vendin e tyre, jo Kosovën. Ky është realiteti”, tha Vuçiq në një intervistë për Reuters-in, më 9 qershor.

Ai tha se “dikush duhet ta marrë situatën nën kontroll dhe të organizojë zgjedhjet (e reja) atje”.

Javën e kaluar, dhuna shpërtheu në veri të Kosovës, pasi kryetarët e komunave, shqiptarë etnikë, u vendosën në objektet komunale, në komunat e banuara me shumicë serbe, pas zgjedhjeve lokale që u mbajtën në prill, në të cilat pjesëmarrja ishte vetëm 3.5 për qind.

Si përgjigje ndaj trazirave, në të cilat protestuesit serbë u përleshën me paqeruajtësit e NATO-s, duke lënë dhjetëra të plagosur nga të dyja palët, Serbia i vuri forcat e saj të armatosura në gatishmërinë më të lartë luftarake. Ndërkaq, NATO dërgoi përforcime në misionin e saj në Kosovë.

Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës i kanë bërë thirrje Prishtinës që të organizojë zgjedhje të reja rajonin me shumicë serbe, në mënyrë që të qetësohen tensionet, ndërkaq Serbia të braktisë gatishmërinë luftarake dhe të largojë trupat nga kufiri me Kosovën.

Megjithatë, Vuçiq tha se autoritetet në Kosovë do të duhet të bëjnë disa lëshime për të siguruar pjesëmarrjen e serbëve në zgjedhjet e reja.

“Ende nuk kemi një asociacion të komunave serbe, ende nuk ka tërheqje të forcave speciale të policisë (shqiptarëve të Kosovës) dhe kryetarëve të komunave”, tha Vuçiq.

Marrëveshja, tash e 10 vjet e vjetër, e ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian, parashikonte që serbët në veri të themelonin Asociacionin e komunave vetëqeverisëse, në këmbim të njohjes së institucioneve të Kosovës, por marrëveshja nuk u zbatua kurrë, kujton Reuters.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti tha se zona me shumicë serbe, në rast se do t’i jepej autonomi më e madhe në kuadër të Asociacionit të komunave, do të mund të organizojë referendum për bashkimin me Serbinë.

“Serbët (në veri) janë gjithmonë të gatshëm të bisedojnë, por ju duhet t’u ofroni atyre diçka”, tha Vuçiq.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, në fillim të këtij muaji, tha se vendi mund të mbajë zgjedhje të reja në komunat për të cilat bëhet fjalë, në qoftë se 20 për qind e votuesve nënshkruajnë një peticion, përmes të cilit kërkohen zgjedhjet.

Ajo, gjithashtu, akuzoi Serbinë për ndërhyrje.

Vuçiq ka deklaruar se “ajo që po thonë këta njerëz është tmerruese” dhe akuzoi Kurtin se nuk është gati për kompromis.

“Jam i sigurt se (Kurti) nuk do të investojë asnjë minutë nga koha e tij apo një pikë djerse për të gjetur një zgjidhje kompromisi”, tha Vuçiq.

Ai, gjithashtu shtoi se Serbia po shqyrton nëse do të zvogëlojë gatishmërinë e saj luftarake.

“Ne do t’i mbajmë trupat tona në gatishmëri të lartë dhe jo në gatishmërinë më të lartë luftarake, sepse kjo kushton shumë”, tha ai.

Vuçiq lidhur me propozimet për Asociacionin

Presidenti serb Aleksandar Vuçiq tha në intervistën për Reuters-in, më 9 qershor, se askush përveç komunitetit serb nuk ka të drejtë të bëjë propozim për Asociacionin e komunave me shumicë serbe.

Vuçiq përmendi se propozimet për formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe janë paraqitur nga kryeministri i Kosovës Albin Kurti, kryeministri shqiptar Edi Rama, si dhe disa organizata joqeveritare.

“Asnjëri prej tyre nuk ka të drejtë të ketë çfarëdo propozimesh. Propozimin e japin serbët dhe Ekipi Menaxhues i përbërë nga serbët”, tha Vuçiq.

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, njoftoi në një konferencë për shtyp se më 7 qershor i ka përcjellë presidentit francez Emmanuel Macron dhe kancelarit gjerman Olaf Scholz draftin për formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë.

Zëdhënësi i Bashkimit Evropian (BE), Peter Stano, tha më 9 qershor se çdo kontribut konstruktiv në dialog, në të cilin diskutohet për Asociacionin, është i mirëpritur, por se dialogu është e vetmja platformë ku duhet të zhvillohet diskutimi për zbatimin e kësaj marrëveshjeje.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, më herët ka propozuar draftin e tij, duke u bazuar në shembullin e pozitës së serbëve në Kroaci.

Themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë është një nga obligimet e Kosovës për të cilën BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës insistojnë më së shumti, dhe pajtimi për formimin e tij është arritur në vitin 2013, si pjesë e dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Në intervistën për Reuters-in, Vuçiq tha gjithashtu se Serbia është duke negociuar blerjen e avionëve luftarakë Rafale nga Franca dhe forcimin e mëtejshëm të ushtrisë së saj me armë perëndimore.

Ai tha se Serbia mbetet në rrugën drejt anëtarësimit në BE dhe se ka arritur të balancojë politikën e saj të jashtme, për të mundësuar vazhdimin e marrëdhënieve miqësore me aleatët e saj historikë Rusinë dhe Kinën.

Radio Evropa e Lirë

Parlamenti i Republikës Sërpska ka miratuar më 8 qershor “Rezolutën për mbrojtjen e serbëve në Kosovë dhe Metohi dhe për mbrojtjen e integritetit territorial dhe sovranitetit të Republikës së Serbisë”.

Shumica në trupin më të lartë legjislativ të entitetit serb në Bosnje e Hercegovinë udhëhiqet nga Aleanca e Socialdemorkatëve të Pavarur e Millorad Dodikut, i cili njëherësh është presidenti i Republikës Sërpska.

Dodik nuk e pranon pavarësinë e Kosovës dhe ka raporte të ngushta me zyrtarët në Kremlin dhe Beograd.

Për shkak të kundërshtimit të përfaqësuesve politikë nga Republika Sërpska, Bosnje e Hercegovina ende nuk e ka njohur pavarësinë e Kosovës, dhe të dyja shtetet aplikojnë regjim të vizave për qytetarët e vendeve respektive.

Çfarë thuhet në tekstin e rezolutës?

Teksti i rezolutës mbështet të drejtën e Serbisë “për të mbrojtur integritetin territorial dhe sovranitetin, që garantohet nga ligji ndërkombëtar” dhe rezoluta 1244 e Kombeve të Bashkuara.

Rezoluta u propozua nga Nenad Stevandiq, president i Parlamentit të Republikës Sërpska, njëherësh kryetar i partisë Sërpska e Bashkuar, që është në koalicion me partinë e Dodikut.

Në tekst thuhet se Republika Sërpska “dënon aktivitetet terroriste të shqiptarëve të Kosovës dhe autoriteteve të tyre, të cilat paraqesin kërcënim për paqen ndërkombëtare dhe sigurinë”.

Përveç rezolutës u miratuan edhe konkluzione, përmes së cilave, Republika Sërpska fton shtetet, anëtarët e OKB-së, të Këshillit të Evropës dhe Bashkimit Evropian, që e njohin pavarësinë e Kosovës, të shqyrtojnë vendimin e tyre dhe të tërheqin njohjen për Kosovën.

Parlamenti i Republikës Sërpska po ashtu ka kërkuar që përfaqësuesit e këtij entiteti, që janë në institucionet e Bosnje e Hercegovinës, të iniciojnë marrjen e vendimeve që “do të dënonin shkeljen e të drejtave dhe lirive të njeriut dhe spastrimin e vazhdueshëm etnik të serbëve në Kosovë dhe Metohi nga shqiptarët e Kosovës dhe autoritetet e tyre”.

Parlamenti tha se do të dërgojë konkluzionet në Asamblenë e Përgjithshme dhe në Këshillin e Sigurimit të OKB-së, në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës dhe në Parlamentin Evropian.

Rezoluta dhe konkluzionet u mbështetën edhe nga partitë opozitare në Republikën Sërpska.

Kjo çështje u propozua që të vendosej në agjendën e Parlamentit të Republikës Sërpska pas rritjes së tensioneve në veriun e Kosovës, të banuar me shumicë serbe.

Dhuna kulmoi më 29 maj, kur serbët lokalë u përleshën me pjesëtarët e misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR, dhe nga përleshjet u plagosën dhjetëra persona nga të dyja palët.

Zgjedhjet e 23 prillit, prej të cilave kanë dalë këta kryetarë shqiptarë, janë bojkotuar nga komuniteti serb.

Radio Evropa e Lirë

Kryeministrja serbe, Ana Bërnabiq, tha se është e gatshme të japë dorëheqjen.

“Jam e gatshme dhe llogarisni se mund ta keni dorëheqjen time”, tha ajo gjatë një fjalimi publik së bashku me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq.

Ajo tha se mendon se mbajtja e zgjedhjeve parlamentare deri në fund të vitit është zgjidhje për krizën dhe shtoi se opozita nuk i është përgjigjur ftesës së presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, për takim.

Në muajt e fundit, në Serbi janë mbajtur disa protesta të thirrura nga një pjesë e opozitës që është e pakënaqur me përgjigjen e Qeverisë ndaj dy të shtënave masive në muajin maj, që lanë të vrarë 18 persona.

Bërnabiq tha se ka kryer detyrat në mënyrën më të mirë të mundshme dhe se rezultatet e ekzekutivit të saj janë të padiskutueshme.

“Jo gjithçka ishte perfekte, por ne bëmë më të mirën dhe mendoj se kemi rezultate që çdo qytetar, nëse është i sinqertë, mund të krenohet me to”, tha ajo.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, tha se është e sigurt se do të ketë zgjedhje të parakohshme parlamentare dhe se pyetja e vetme është se kur do të mbahen ato.

Vuçiq tha se nuk do të ketë qeveri tranzitore.

Presidenti i Serbisë ftoi edhe një herë opozitën për të biseduar.

“Besoj se do të gjejmë bashkëbisedues. Nëse kjo nuk ndodh, do të shkojmë në zgjedhje, por Qeveria nuk do të zgjidhet në rrugë dhe nuk do të ketë qeveri tranzitore”, tha Vuçiq.

Ndryshe, Bërnabiq ka marrë mandatin për të udhëhequr Qeverinë e re serbe në mesin e vitit 2022.

Atëbotë, presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, kur njoftoi për mandatimin e saj në krye të ekzekutivit, tha se Bërnabiq nuk do të qëndronte në këtë post në mandat të plotë, por gjatë vitit 2024 do të kishte ndryshime.

Emisari amerikan për Ballkanin perëndimor, Gabriel Escobar dhe ai i BE-së, Miroslav Lajçak, ndodhen  tashmë në Serbi, ku takuan presidentin e këtij vendi, Aleksandër Vuçiç.

Siç njofton korrespondentja e RTK-së në Beograd, Anamari Repiq, në këtë takim  ndodhej edhe shefi i delegacionit të BE-së si edhe ambasadori amerikan në Serbi, Christopher Hill.

Megjithatë, për dallim prej takimit të mbrëmshëm mes Escobarit e Lajçakut me Kurtin në Prishtinë, takim që zgjati rreth 2 orë, në Beograd ajo me presidentin serbe përfundoi për rreth gjysmë ore.

Gazetarja e RTK-së tha se nga ky takim ende nuk ka njoftim për media, megjithatë tha se nga deklarimet publike të presidentit të Serbisë, në rrjetet sociale, është kuptuar për temat e bisedës.

Ajo tha se Vuçiç ka shkruar se Serbia është e përkushtuar për partneritet në rajon dhe se sipas tij, “Prishtina duhet të përmbushë obligimet e saj me formimin e Asociacionit sipas marrëveshjes së Brukselit”.

Vuçiç ka shkruar në instagram se shtetet perëndimore që kanë ndikim te Kosova, mund ta detyrojnë të atë që t’i zbatojë marrëveshjet e dakorduara.

Duke cituar kreun e shtetit serb, gazetarja Repiq tha se ai i ka bërë thirrje bashkësisë ndërkombëtare që ta përmbushë obligimet  veta.

“Dua të besoj se pjesa e bashkësisë ndërkombëtare që ka ndikimin më të madh në Prishtinë ka edhe mekanizma që mund të çojnë në realizimin përfundimtar të obligimeve që Prishtina i ka pranuar dhe nënshkruar më shumë se një dekadë më parë”, ka shkruar Vuçiqi.

Megjithatë, gazetarja e RTK-së tha se për detaje më të sakta, pritet që më vonë të ketë edhe një komunikatë për media.

Ajo rikujtoi e ky takim është vazhdimësi e takimeve në të emisarëve amerikan e evropian në Kosovë,  dhe tani mendohet të bisedohet për situatën në veri, se cilat mund të jenë mesazhet e bashkësisë ndërkombëtare për zgjidhjen për veri.

“Emisarët kanë kërkuar nga Beogradi, hapa konkret si tërheqja e ushtrisë nga afërsia e kufirit me Kosovën dhe uljen e nivelit të gatishmërisë ushtarake të ushtrisë serbe”, tha gazetarja e RTK-së.

“Ajo çfarë Beogradi zyrtar kërkon është tërheqja e njësive speciale të Policisë së Kosovës nga veriu”, tha ajo, duke rikujtuar se  pritet të shihen mesazhet e ndërkombëtarëve nga ky takim.

Ndërkohë, Vuçiç ka shkruar se nga dita e parë, Serbia ka qenë një partner konstruktiv, konsistent dhe i besueshëm në të gjitha proceset që do të çonin në ruajtjen e stabilitetit të të gjithë rajonit.

Dhjetëra mijëra serbë protestojnë kundër qeverisë në Beograd

Dhjetëra mijëra qytetarë serbë u mblodhën të shtunën për protestën e pestë antiqeveritare brenda një muaji në kryeqytetin e Serbisë, Beograd, pas dy masakrave radhazi ku u vranë 18 persona, gjysma e tyre fëmijë.

Protestat “Serbia kundër dhunës” kanë evoluar në disa prej mitingjeve më të mëdha që kur demonstratat e përhapura shkaktuan rënien e të fortit Slobodan Millosheviç mbi dy dekada më parë.

Protestat erdhën pas masakrave në fillim të majit që lanë 18 të vdekur dhe plagosur disa të tjerë. Nëntë nga të vdekurit ishin nxënës në një shkollë fillore në Beograd, të cilët u qëlluan me armë nga një nxënës 13-vjeçar.

Demonstratat janë shprehje zemërimi të fortë ndaj partisë në pushtet mbi atë që protestuesit thonë se është një kulturë dhune, e nxitur nga qeveria dhe mediat që ajo kontrollojn.

“Unë jam këtu për të gjithë ne, veçanërisht për fëmijët e mi. Kështu që ata nuk kanë nevojë të protestojnë, por të punojnë dhe të jetojnë në vendin e tyre ashtu siç duhet,” tha matematikanja 33-vjeçare Bojana Popovic për AFP gjatë mitingut.

Protesta e kësaj jave, e organizuar nga disa parti opozitare pro-evropiane, fillimisht ishte planifikuar për të premten, por u zhvendos si një masë paraprake pasi grupet e ekstremit të djathtë njoftuan edhe ato pjesëmarrjen.

Demonstruesit duan gjithashtu që qeveria të revokojë licencat e transmetimit të kanaleve televizive që promovojnë përmbajtje të dhunshme dhe një ndalim të gazetave pro-qeveritare që nxisin tensione duke synuar disidentët politikë.

Ata kërkojnë gjithashtu dorëheqjen e Ministrit të Brendshëm dhe kreut të shërbimit inteligjent.

Protestat fillimisht ishin të qeta, por u shndërruan në një protestë të plotë antiqeveritare pasi kërkesat e tyre u pritën me kundërshtime të ashpra nga Presidenti dhe aleatët e tij, të cilët talleshin me mitingjet dhe i ofenduan pjesëmarrësit.

Kritikët kanë akuzuar për vite me radhë presidentin serb Aleksandar Vuçiç se po mbështetet gjithnjë e më shumë në masat autokratike për të mbajtur opozitën në kaos dhe nën kontrollin e tij mediat dhe institucionet shtetërore.

Vuçiç i hodhi poshtë protestat si një marifet “politik” dhe ngriti teori konspirative rreth fuqive të huaja që dyshohet se orkestrojnë tubimet.

Udhëheqësi 53-vjeçar populist rrëzoi gjithashtu një pjesë të kërkesës së opozitës për një qeveri kalimtare përpara zgjedhjeve të reja, duke thënë se kjo nuk do të ndodhte “për sa kohë që jam gjallë”./SYRI.NET