VOAL

Maqedoni

Partia Alternativa bëhet pjesë e Qeverisë së Maqedonisë së Veriut

Kryetari i partisë Alternativa, Afrim Gashi dhe kreu i Qeverisë së Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev.

Partia Alternativa, të shtunën, më 4 dhjetor, vendosi që të bëhet pjesë e Qeverisë së Maqedonisë së Veriut.

Kjo parti, me 4 deputetë, i ka siguruar shumicën parlamentare partive në pushtet, të cilat pas largimit nga Qeveria të lëvizjes Besa, kishte mbetur me 60 deputetë, aq sa kishte edhe opozita.

Alternativa, që drejtohet nga Afrim Gashi, deri tani ishte në koalicion opozitar me Aleancën për Shqiptarët, ndërsa deputetët e saj ishin edhe nënshkrues të nismës për mocionin e mosbesimit të Qeverisë, më 11 nëntor.

Hyrjen në Qeveri partia Alternativa e arsyetoi me zhvillimet në Maqedoninë e Veriut, në veçanti me procesin e integrimit evropian.

“Alternativa ka vendosur të jetë pjesë e shumicës parlamentare dhe të jetë pjesë e Qeverisë. Vlerësojmë se mbyllja e kontestit me Bullgarinë, nuk është vetëm se qëllim shtetëror, por edhe shqiptare, pasi me mbylljen e kësaj çështjeje, hapet rruga e integrimit evropian”, tha zëdhënësi i Alternativës, Orhan Murtezani.

Murtezani nuk tregoi se çfarë pozitash do t’i takojnë kësaj partie, pasi për këtë, siç tha ai, do të bisedojnë të dielën, kryetari i Alternativës, Afrim Gashi dhe kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev.

Jozyrtarisht bëhet e ditur se Alternativa do të drejtojë Ministrinë e Shëndetësisë dhe Ministrinë e Shoqërisë Informatike dhe Administratës Publike, si dhe pritet të ketë dy apo tre poste të zëvendësministrave dhe drejtoritë që më parë i udhëhiqnin kuadro të lëvizjes Besa.

Vendimi i Alternativës për të hyrë në Qeveri është kritikuar nga Aleanca për Shqiptarët, e cila e ka akuzuar për shkeljen e marrëveshjes për bashkëpunim opozitar.

“Alternativa tre herë shkeli marrëveshjen për koalicion duke zhvilluar bisedime me Zaevin edhe pse në nenin 6 të marrëveshjes që kishim firmosur, thuhej se palët kishin rënë dakord që ky bashkëpunim të vlejë deri në zgjedhjet e ardhshme parlamentare”, thuhet në reagimin e partisë opozitare, Aleanca për Shqiptarët.

Vendimi i Alternativës është kritikuar edhe nga partia maqedonase në opozitë, VMRO-DPMNE, e cila ka thënë se kjo parti “do të jetë humbësja më e madhe, pasi gjithë kohën kishte kritikuar pushtetin për krim dhe korrupsion ndërsa tani vendos të bëhet pikërisht pjesë e strukturave të tilla kriminale”.

VMRO-DPMNE tha se beson se kjo Qeveri nuk ka legjitimitet për të drejtuar vendin dhe se shumë shpejt do të ketë zgjedhje të parakohshme parlamentare.

Ndërkohë, vendimi i Alternativës që të jetë pjesë e ekzekutivit, i hap rrugën zgjedhjes së Qeverisë së re apo zyrtarizimit të dorëheqjes së kryeministrit, Zoran Zaev, të cilën e kishte paralajmëruar më 31 tetor pas disfatës së partisë së tij, Lidhjes Social Demokrate në zgjedhjet lokale.

Organet e kësaj partie kishin shtyrë dorëheqjen e Zaevit për t’i dhënë atij mundësinë që të zhvillojë bisedime me partitë tjera për sigurimin e shumicës parlamentare, me qëllim që të pamundësojë mbajtjen e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare.

Zaevi ka deklaruar se nuk dëshiron që në Maqedoninë e Veriut të thellohet kriza politike, në kohën kur vendi është ende optimist se në dhjetor do të arrijë marrëveshje me Bullgarinë për heqjen e vetos për nisjen e bisedimeve të anëtarësimit me Bashkimin Evropian.

Zaev ka paraqitur dorëheqjen nga drejtimi i partisë. Zgjedhjet për kryetar të LSDM-së do të mbahen më 12 dhjetor dhe kryetari i ri i saj pritet të jetë edhe mandatar për formimin e Qeverisë së re të Maqedonisë së Veriut.

Shkup, mbërrijnë mbetjet mortore të 45 viktimave të aksidentin tragjik në Bullgari

Në Aeroportin Ndërkombëtar të Shkupit kanë mbërritur mbetjet mortore të 45 viktimave në aksidentin tragjik të autobusit, që ndodhi më 23 nëntor në afërsi të qytetit Pernik të Bullgarisë, raporton Anadolu Agency (AA).

Mbetjet mortore mbërritën në aeroport me dy aeroplanë transportues ushtarak të Bullgarisë dhe u nderuan me pritje shtetërore, pas çka menjëherë po dërgohen tek familjarët e tyre, ndërkohë në orët e paradites në nder të viktimave po vendosen kurorë lulesh në sheshin “Skënderbej”.

Më herët, Ministria e Punëve të Jashtme e Maqedonisë së Veriut njoftoi se kortezhi me mbetjet mortore do të lëvizë në një rrugë të përcaktuar drejt dhe përmes kryeqytetit dhe se në sheshin “Skënderbej” do të vendoset një video-ekran nga ku qytetarët do të kenë mundësi të ndjekin ngjarjen, por kjo u anulua me arsyetimin se familjarët kanë kërkuar që mos të vonohen viktimat për ceremonitë e mëtejshme të varrimit.

Aksidenti tragjik, ku humbën jetën 45 persona dhe shtatë mbetën të lënduar, ndodhi në autostradën ‘Struma’ në afërsi të qytetit Pernik të Bullgarisë, pasi zjarri kaploi gjithë automjetin dhe i njëjti u shkrumbua brenda pak minutash.

Mbetjet mortore u identifikuan të mërkurën në bazë të analizave të ADN-së, ndërkohë hetimi për shkakun e aksidentit të autobusit, që kthehej nga Stambolli drejt Shkupit, akoma vazhdon, si dhe udhëhiqet nga autoritetet bullgare të cilët po ashtu kanë ngarkuar edhe një auditor ndërkombëtar për të kryer një hetim të paanshëm të gjendjes së autostradës para aksidentit.

Autoritetet bullgare, në bazë të ekspertizës së parë, konstatuan se rruga kishte mungesa dhe se shkaku i vdekjes së 45 personave ishte zjarri në autobus. Po ashtu u konstatua vonesa prej 6 muajve për vënien e sinjalistikës së trafikut në autostradën ‘Struma’, ndërkohë pala bullgare njoftoi se përveç faktorit njeri prokuroria po heton edhe shkaqet e lëndëve të dyshimta ndezëse në autobus të cilat mund të kenë çuar në djegien e autobusit.

LSDM pranoi dorëheqjen e Zoran Zaevit

Organet drejtuese të partisë maqedonase, Lidhja Social Demokrate (LSDM), kanë miratuar dorëheqjen e Zoran Zaevit nga kreu i partisë, pas një debati që ka zgjatur deri në orët e para të ditës së shtunë.

Shumica e anëtarëve të kryesisë së gjerë të partisë kishin kërkuar tërheqjen e dorëheqjen, por Zaevi ishte i këmbëngulës në vendimin, të cilin e kishte paralajmëruar më 31 tetor pas disfatës së thellë të LSDM-së në zgjedhjet lokale.

“Nga dita e shtunë fillon procedura për organizimin e zgjedhjeve brendapartiake, në të cilat do të mund të kandidojë kushdo që i plotëson kushtet e parapara me statutin e partisë”, ka deklaruar zëdhënësja e LSDM-së, Bogdanka Kuzeska.

Kryetari i ri i partitë pritet të emërohet më 12 dhjetor në zgjedhjet e brendshme partiake, ndërsa ai do të jetë edhe mandatar për formimin e Qeverisë së re të Maqedonisë së Veriut, meqë Zoran Zaev ka paraqitur dorëheqje edhe nga drejtimi i ekzekutivit, por ajo ende nuk është miratuar në Kuvend, meqë Zaev së pari synon të sigurojë shumicën parlamentare, të cilën e ka humbur pas largimit nga Qeveria të lëvizjes Besa.

Në Kuvend, partitë në pushtet dhe ato në opozitë kanë nga 60 deputetë. Zaev para anëtarëve të kryesisë së LSDM-së ka shprehur besimin se socialdemokratët, që janë në koalicion me Bashkimin Demokratik për Integrim (BDI) të Ali Ahmetit, kanë numrat e nevojshëm dhe se pret që koalicioni qeverisës të zgjerohet edhe me deputetë të tjerë.

Ndërkohë, partia Alternativa me katër deputetë, që konsiderohet si kyçe për forcimin e shumicës parlamentare të LSDM-së dhe BDI-së, ende nuk ka vendosur nëse përfundimisht do të jetë pjesë e Qeverisë. Kjo parti ka vendosur të vazhdojë bisedimet për programin e Qeverisë, përfshirjen e disa kërkesave në të, siç është ajo për zgjidhjen, e siç thonë, rasteve të montuara gjyqësore, por edhe në ndarjen e përgjegjësive për çështje tjera.

“Do të dëgjojmë edhe versionin e tyre për të parë nëse ka vullnet për një program të përbashkët dhe nëse partnerët qeveritarë do të heqin dorë nga forca e pushtetit për të arritur një balancë në ndarjen e përgjegjësive. Alternativa nuk nxitet nga orekset për pushtet dhe marrja e pozitave në qeveri. Ne duam të flasim më shumë për mënyrat për të dalë nga kjo krizë sesa për postet që do të marrim”, ka deklaruar zëdhënësi i partisë Alternativa, Orhan Murtezani.

Partia VMRO-DPMNE, që është në opozitë, pas fitores në zgjedhjet lokale, më 11 tetor kishte paraqitur mocionin e mosbesimit të qeverisë, por në momentin e fundit një deputet nënshkrues në listën e mocionit nuk ishte paraqitur në seancë, çka bëri që mocioni të dështojë.

VMRO-DPMNE-ja konsideron se Qeveria e udhëhequr nga Zaevi, pas zgjedhjeve lokale nuk ka legjitimitet, andaj zgjidhjen nga kriza parlamentare e sheh në mbajtjen e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare.

Ministrja Xhaçka: 45 të vdekurit në aksidentin në Bullgari janë shqiptarë

Ministrja për Evropën dhe Punët e Jashtme të Shqipërisë, Olta Xhaçka, ka thënë se 45 viktimat nga aksidenti tragjik në Bullgari janë shqiptarë nga Maqedonia e Veriut, raporton Express.

Përmes një postimi në Tëitter, ajo u ka shprehur ngushëllime familjeve të vikttimave.

“Dhimbje e madhe për 45 jetët e humbura të shqiptarëve nga Maqedonia e Veriut gjatë aksidentit tragjik në Bullgari. Ngushëllimet më të sinqerta familjeve të viktimave dhe shërim të shpejtë të plagosurve. Flag of Albania është pranë Flag of Macedonia në këtë moment të vështirë! “, ka shkruar Xhaçka.

Aksidenti tragjik ka ndodhur në orët e para të mëngjesit në autostradën e Strumës në Bullgari.

Në mesin e viktimave ka edhe fëmijë, derisa shtatë të mbijetuar janë duke u trajtuar në spitalin e Sofjes, si pasojë e djegieve.

Si ndodhi aksidenti tragjik në Bullgari, dy versionet që po hetohen

Mediat bullgare po raportojnë lidhur me dy versionet se si mund të ketë ardhur deri te aksidenti tragjik në Bullgari.

Ende nuk dihet nëse autobusi ka marrë flakë para aksidentit apo pas tij.

Sipas Dnevnik, dy versione kryesore janë duke u hetuar – një gabim i shoferit të autobusit dhe një mosfunksionim teknik i papritur.

“Nuk dihet nëse automjeti ka marrë flakë pas aksidentit apo për shkak të tij. Dy versione kryesore janë duke u hetuar – një gabim njerëzor i shoferit të autobusit dhe një mosfunksionim teknik i papritur. Autoritetet nuk përmendën një lidhje me kushtet e rrugës si pjesë e versioneve nën hetim”, raporton Dnevnik.

Stanimir Stanev, drejtor i Drejtorisë së Përgjithshme të Policisë Kombëtare, tha për BTV se në vendin e aksidentit nuk ka pasur autobus tjetër.

Sipas ministrit të Brendshëm në detyrë Bojko Rashkov, megjithatë, automjeti ishte i fundit në një kolonë të disa autobusëve që udhëtonin së bashku pas udhëtimit.

Sipas tij, ato janë organizuar së bashku nga i njëjti pronar.

Para BTV-së, Bogdan Milçev nga Instituti për Siguri Rrugore bëri thirrje për hetimin e gjendjes së rrugës (së bashku me gabimet njerëzore dhe mosfunksionimin teknik), sepse hetimi i vetëm dy hipotezave, siç njoftojnë autoritetet, është i pasaktë.

Në autobus besohet se kanë qenë 53 persona. Aksidenti ka ndodhur në autostradën Struma rreth 45 kilometra në perëndim të Sofjes, në orët e para të mëngjesit të së martës.

Një zyrtar nga spitali në Sofje ka thënë se shtatë persona janë duke u trajtuar, të cilët kanë arritur të largohen nga autobusi. Gjendja e tyre është stabile.

Të paktën 46 të vdekur pas djegies së një autobusi në Bullgari

RFE/RL

Të paktën 46 persona, shumica prej tyre nga Maqedonia e Veriut, kanë vdekur pasi një autobus është përfshirë nga flakët në një autostradë në perëndim të Bullgarisë më 23 nëntor, kanë thënë zyrtarët.

Fëmijët kanë qenë në mesin e viktimave dhe shtatë të mbijetuar kanë pasur nevojë për trajtim në spitalin e kryeqytetit Sofje, si pasojë e djegieve, ka thënë Nikolai Nikolov nga Ministria e Brendshme e Bullgarisë për televizionin privat, BTV.

Në autobus besohet se kanë qenë 53 persona.

Shkaku i përplasjes është duke u hetuar. Në raportimet lokale është thënë se autobusi mund të ketë goditur një parmak.

“Me gjasë ka pasur ndonjë problem teknik apo ndonjë gomë ka shpërthyer”, tha Nikolai Nikolov për bTV. Ai po ashtu tha se ka gjasa që zjarri ka shpërthyer para se të autobusi të rrokullisej.

Incidenti ka ndodhur në autostradën Struma rreth 45 kilometra në perëndim të Sofjes, në orët e para të mëngjesit të së martës.

Një zyrtar nga spitali në Sofje ka thënë se shtatë persona janë duke u trajtuar, të cilët kanë arritur të largohen nga autobusi.

Gjendja e tyre është stabile.

Kryeministri bullgar, Stefan Yanev, është nisur në vendin e incidentit, ka njoftuar shërbimi për media në Qeverinë e tij.

Kryeministri maqedonas, Zoran Zaev, së bashku me ministrin e Jashtëm, Bujar Osmani dhe ministrin e Shëndetësisë, Venko Filipçe, kanë shkuar në Bullgari.

“Jam në kontakt me kryeministrin Stefan Janev, i cili tashmë ka vizituar njerëzit. Pata mundësinë të bisedoja me një nga të mbijetuarit. Ai shpjegoi se ata ishin duke fjetur në autobus kur u dëgjua një shpërthim i fortë. Ata kanë mundur të thyejnë njërin nga xhamat dhe të shpëtojnë disa persona. Fatkeqësisht, të tjerët nuk ia arritën. Është një tragjedi e tmerrshme. Shumica prej tyre – 12 – janë fëmijë nën 18 vjeç, dhe të tjerët janë të rinj rreth 20-30 vjeç. Shumica prej tyre janë shtetas tanë, por ka edhe nga Serbia”, ka deklaruar kryeministri Zoran Zaev.

Zaev ka konfirmuar se udhëtimi është realizuar nga kompania BesaTrans.

Ministri i Punëve të Jashtme, Bujar Osmani, ka thënë se shumica e viktimave janë nga Shkupi, të cilët po ktheheshin nga Turqia ku kishin shkuar për një vizitë treditëshe në Stamboll.

“Sipas të dhënave të para që kam, bëhet fjalë për një agjenci turistike nga Shkupi, dhe shumica e viktimave janë nga Shkupi. Në mesin e tyre ka më shumë se dhjetë fëmijë, por kishte edhe shumë të rinj tjerë që po kishin shfrytëzuar pushimin e zgjatur, pasi të hënën ishte ditë feste”, ka deklaruar Osmani.

Në disa raportime të pakonfirmuara është thënë se pjesa më e madhe e pasagjerëve kanë qenë shqiptarë dhe jo maqedonas.

Bullgaria është përballur me disa aksidente rrugore vdekjeprurëse në vjetët e fundit.

Ndër të fundit ka ndodhur më 2018, kur 17 turistë bullgarë kanë vdekur pas rrëshqitjes dhe rrokullisjes së autobusit, si pasojë e lagështisë.

Aksidentet zakonisht janë shkaktuar për shkak të kushteve në rrugë, makinave të vjetra dhe shpejtësisë.

Sipas të dhënave zyrtare, 628 persona kanë vdekur në aksidente rrugore më 2019 dhe 463 vitin e kaluar, në shtetin me 6.9 milionë banorë.

Kreu shtetëror i Maqedonisë së Veriut uron 22 Nëntorin, Ditën e Alfabetit të Gjuhës Shqipe

Shkup

Krerët shtetërorë të Maqedonisë së Veriut kanë uruar 22 Nëntorin, Ditën e Alfabetit të Gjuhës Shqipe, transmeton Anadolu Agency (AA).

Në urimin e presidentit Stevo Pendarovski thuhet se unifikimi i alfabetit të gjuhës shqipe, që është bërë para 113 vjetësh në Manastir, nuk ishte vetëm një pikë kthimi në kodifikimin e gjuhës shqipe dhe etablimin e saj, por edhe një nismë e rëndësishme kulturore, shpirtërore dhe kombëtare e popullit shqiptar.

“Gëzuar 22 Nëntorin, Ditën e Alfabetit të Gjuhës Shqipe. Ju uroj me sinqeritetin më të madh festën ta kaloni, para së gjithash, me shëndet të mirë, gëzime dhe mirëqenie”, thuhet në urim.

Urim ka shprehur edhe kryetari i Kuvendit të Maqedonisë së Veriut, Talat Xhaferi, i cili theksoi se “gjuha është aq e pasur dhe aq e vlefshme sa flitet drejtë, shkruhet drejtë, përkthehet dhe përhapet nëpër botë me kujdesin e duhur dhe përgjegjësinë individuale dhe kolektive të çdo individi”.

“Është vegël e fuqishme e cila bashkon njerëz, bashkon ide dhe mundëson bashkëpunim dhe kuptohet, përparim dhe zhvillim intelektual, kulturor dhe artistik të një populli, por mbi të gjitha, është shenjë identiteti për një popull, a Republika e Maqedonisë së Veriut është vend në të cilin kultivohen dhe respektohen të gjitha dallimet”, thuhet në urimin e Xhaferit.

Nëpërmjet rrjeteve sociale, urim ka shprehur edhe kryeministri Zoran Zaev, i cili përkujtoi se më 22 nëntor të vitit 1908 në qytetin e Manastirit përfundoi Kongresi i Manastirit, me pjesëmarrje të delegatëve të shoqërive shqiptare.

“Me shpalljen e 22 nëntorit si Ditë e Alfabetit të Gjuhës Shqipe dhe festimit të kësaj feste të rëndësishme për komunitetin shqiptar si pjesë përbërëse të pasurisë gjuhësore dhe kulturore të Maqedonisë së Veriut, konfirmojmë se gjuha dhe alfabeti janë ura të mirëkuptimit midis traditave, trashëgimive kulturore dhe shpirtërore”, thuhet në urimin e kryeministrit Zaev.

Edhe ministri i Jashtëm i Maqedonisë së Veriut, Bujar Osmani, nëpërmjet rrjeteve sociale ka shprehur urim, duke theksuar se në Maqedoninë e Veriut, gjuha shqipe ka vendin meritor si gjuhë zyrtare.

“113 vjet nga Kongresi i Manastirit kur intelektualët shqiptarë u bashkuan të unifikojnë Alfabetin tonë. Sot shënojmë këtë ditë, e cila paraqet pikë historike të ngritjes së vetëdijes kombëtare, por edhe bashkimit letrar, intelektual dhe kulturor të të gjithë shqiptarëve”, thuhet në urimin e Osmanit.

Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe ose Kongresi i Manastirit shënon takimin e dhjetëra studiuesve shqiptarë, i mbajtur nga 14 deri më 22 nëntor të vitit 1908 në Manastir, me qëllim krijimin e alfabetit shqip. Në këtë Kongres, delegatët nga Shqipëria dhe nga shoqatat dhe klubet shqiptare në të gjithë botën morën vendimin për të pranuar alfabetin latin, me disa ndryshime të caktuara.

Për popullin shqiptar, Kongresi i Manastirit ishte ngjarja më e rëndësishme në fillim të shekullit të 20-të, së bashku me shpalljen e pavarësisë së Shqipërisë më 28 nëntor të vitit 1912. Me këtë, 22 Nëntori mbetet një ditë përkujtimi për popullin shqiptar, e njohur si Dita e Alfabetit.

Pendarovski flet për bisedën me Bidenin, thotë se Kosova s’është më prioritet i SHBA

Presidenti i Maqedonisë së Veriut, Stevo Pendarovski, ka treguar bisedën që e ka pasur muaj më parë me presidentin e Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, si dhe qasjen e SHBA-së ndaj rajonit.

Në paraqitjen e tij në “ClickPlus”, Pendarovski ka folur konkretisht për Kosovën, duke thënë se ajo nuk është më prioritet i SHBA-së, të paktën jo sikur në vitin 1999.

“Të mos ju mbetet hatri miqve tanë amerikanë, por e përsëris edhe njëherë, Kosova që një kohë të gjatë ka dalë nga radarët e prioriteteve amerikane. Nuk them se nuk brengosen fare për rajonin, për ne, për Kosovën, megjithatë Kosova nuk është prioritet i politikës së jashtme amerikane dhe nuk do të jetë kurrë më shumë siç ka qenë gjatë periudhës së vitit 1999”, tha Pendarovski.

Ai gjithashtu tha se në bisedën që e ka pasur me Bidenin, i ka kërkuar që për ambasadorë në vendet e rajonit, të emërojë persona që e njohin mentalitetin e politikanëve të Ballkanit.

Kuvendi maqedonas do të mbajë seancë për votë mosbesimi ndaj Qeverisë

Isuf Kadriu

Kuvendi i Maqedonisë së Veriut do të mbajë të enjten, 11 nëntor, seancë për mocionin e mosbesimit të Qeverisë, të iniciuar nga opozita maqedonase dhe ajo shqiptare, por edhe lëvizja Besa, e cila aktualisht është pjesë e Qeverisë.

Partitë opozitare, kanë riformuluar të mërkurën listën e nënshkrimeve të mbledhura për mocionin e mosbesimit, duke larguar nënshkrimet e dy deputetëve të partisë e “E Majta” dhe të disa deputetëve të VMRO-DPMNE-së.

Fillimisht kërkesa për mocion ishte dorëzuar me 61 nënshkrime të deputetëve, por njëri prej tyre, deputeti i Alternativës, Skender Rexhepi tërhoqi nënshkrimin pasi nuk dëshironte që të nënshkruhej në të njëjtën listë ku qëndrojnë edhe emrat e deputetëve të partisë e “E Majta”, e cila nga opozita shqiptare kritikohet për qëndrimet e saj, siç thotë, antiperëndimore dhe antishqiptare.

VMRP DPMNE-ja beson se mocioni do të votohet me mbi 61 vota.

“E njëjta do të mbetet në procedurë dhe për të do të votohet të enjten. Do të ketë më pak nënshkrime nga ato që ishin në fillim. Por besojmë se kundër Qeverisë nuk do të jenë 61 firma të deputetëve, por do të ketë më shumë se 61. Opozita do të votojë për largimin e kësaj Qeverie”, ka deklaruar deputeti i VMRO DMNE-së, Antonio Milloshoski.

Në bazë të rregullores për punën e Kuvendit, për mocionin votohet në mesnatë ndërsa paraprakisht zhvillohet debat lidhur me kërkesën e opozitës.

Për rrëzimin e Qeverisë nevojiten 61 vota të deputetëve, nga 120 sa numëron Kuvendi i Maqedonisë së Veriut.

Kërkesa për mocion u paraqit nga opozita pasi kryeministri Zoran Zaev refuzoi të paraqesë dorëheqjen në kuvend, të cilën e kishte paralajmëruar më 31 tetor.

Organet më të larta të Lidhjes Social-Demokrate (LSDM) vendosën të martën që dorëheqja e Zaevit të shtyhet, për shkak të siç u tha, “gjendjes në të cilën ndodhet vendi”.

“Për shkak të gjendjes në të cilën ndodhet vendi, Komiteti Qendror i partisë vendosi që të shtyhet dorëheqja. Organet e partisë vendosën njëzëri shtyrjen e dorëheqjes deri në zgjidhjen e gjendjes në vend. Pas shumë vitesh regjim, shteti është ndërtuar mbi vlera të vërteta demokratike dhe liridashëse me parime të bashkëjetesës. LSDM-ja po ngrihet në lartësinë e asaj detyre dhe do të punojë në interes të qytetarëve”, ka deklaruar Pero Kostadinov, anëtar i kryesisë të LSDM-së.

Partia e kryeministrit Zaev ka shënuar humbje në zgjedhjet lokale, ndërsa ajo opozitare, VMRO-DPMNE ka fituar shumicën e 80 komunave, sa kanë qenë në garë.

Zaev shtyn dorëheqjen nga posti i kryeministrit

Zoran Zaev ka shtyrë dorëheqjen nga posti i kryeministrit të Maqedonisë së Veriut dhe i kryetarit të Lidhjes Social Demokrate (LSDM).

Zaevi kishte paraqitur dorëheqjen më 31 tetor për shkak të humbjes së thellë të partisë së tij në zgjedhjet lokale.

Ai dorëheqjen nuk e kishte dorëzuar në Kuvendin e Maqedonisë së Veriut, ndërsa mbrëmjen e 9 nëntorit, organet më të larta të LSDM-së vendosën që dorëheqja e Zaevit të shtyhet, për shkak të siç u tha, “gjendjes në të cilën ndodhet vendi”.

“Për shkak të gjendjes në të cilën ndodhet vendi, Komiteti Qendror i partisë vendosi që të shtyhet dorëheqja. Organet e partisë vendosëm njëzëri shtyrjen e dorëheqjes deri në zgjidhjen e gjendjes në vend. Pas shumë vitesh regjim, shteti është ndërtuar mbi vlera të vërteta demokratike dhe liridashëse me parime të bashkëjetesës. LSDM-ja po ngrihet në lartësinë e asaj detyre dhe do të punojë në interes të qytetarëve”, ka deklaruar Pero Kostadinov, anëtar i kryesisë të LSDM-së.

Ai nuk saktësoi se për sa kohë do të shtyhet dorëheqja e Zaevit, por tha se Maqedonia e Veriut ndodhet para sfidave të mëdha, përfshirë dhe pritjet për nisjen e bisedimeve të anëtarësimit me Bashkimin Evropian.

Kostadinov nuk foli as për nismën e opozitës për mocionin e votëbesimit të qeverisë apo nëse shumica ka vota të mjaftueshme për t’i mbijetuar mocionit.

Seanca e kuvendit është caktuar për të enjten, por jozyrtarisht bëhet e ditur se ajo mund të shtyhet për të shtunën për shkak të një nisme të re.

Partia maqedonase në opozitë, VMRO-DPMNE më 8 nëntor njoftoi se ka siguruar nënshkrimet e 61 deputetëve për votimin e mosbesimit të qeverisë, por njëri nga deputetët, Skënder Rexhepi nga partia Alternativa tërhoqi nënshkrimin me arsyetimin se nuk dëshiron të jetë pjesë e kësaj nisma ku bënë pjesë edhe “E Majta”, që akuzohet nga partitë shqiptare dhe LSDM-ja për qëndrimet anti-perëndimore dhe anti-shqiptare.

VMRO-DPMNE-ja i ka ofruar deputetit Rexhepi 19 deputetë të saj që të ndërmarrë një nisme pa partinë “E Majta”. Për këtë çështje pritet që gjatë 10 nëntorit të sqarohen pozicionet e palëve kur edhe do të dihet nëse seanca do të mbahet të enjten apo të shtunën.

Për rrëzimin e qeverisë nevojiten 61 vota të deputetëve nga 120 sa numëron Kuvendi i Maqedonisë së Veriut.

Maqedoni e Veriut, opozita dorëzon iniciativë për mosbesim të Qeverisë në parlament

Shkup

Deputeti i Kuvendit të Maqedonisë së Veriut nga radhët e VMRO-DPMNE-së, Aleksandar Nikolloski, në një konferencë për media njoftoi se është dorëzuar iniciativë për votimin e mosbesimit të qeverisë, raporton Anadolu Agency (AA).

Kjo vjen pasi kryeministri Zoran Zaev, njëherësh kryetar i Lidhjes Socialdemokrate të Maqedonisë (LSDM), njoftoi dorëheqjen e tij shkaku i rezultateve të pafavorshme për partinë e tij pas raundit të dytë të zgjedhjeve lokale të mbajtura më 31 tetor.

Deputeti opozitar Nikollovski u shpreh se në asnjë vend demokratik nuk ndodh që kryeministri të japë dorëheqje dhe e njëjta të mos arrijë në Kuvend për tetë ditë, andaj kanë vendosur të dorëzojnë inicitivën në Kuvend.

“Iniciativa është mbështetur nga deputetët e VMRO-DPMNE-së dhe koalicionit ‘Rindërtimi i Maqedonisë’, deputetët e koalicionit Aleanca për Shqiptarët dhe Alternativa, deputetët e partisë politike Besa dhe deputetët e partisë politike E Majta”, tha Nikollovski.

Ai gjithashtu i bëri thirrje Kryetarit të Kuvendit të Maqedonisë së Veriut që në afat sa më të shpejtë të caktojë seancë, në përputhje me rregullat ligjore.

“Gjithsej 61 deputetë e kanë nënshkruar këtë iniciativë dhe 61 nënshkrime së bashku me këtë iniciativë janë dorëzuar në kuvendin maqedonas. Presim që Kryetari i Kuvendit, në përputhje me afatet e përcaktuara në Kushtetutë dhe Rregullore, të thërrasë sa më shpejt seancën për të votuar besimin e Qeverisë”, u shpreh Nikollovski.

Ai gjithashtu tha se janë në bisedime edhe me deputetë të tjerë të Kuvendit të Maqedonisë së Veriut, të cilët sipas tij, mund të votojnë gjithashtu për rrëzimin e Qeverisë.

Duke u përgjigjur në pyetjet në lidhje me një marrëveshje të mundshme për krijimin e një shumice të re parlamentare dhe formimin e një qeverie të re, Nikollovski u shpreh se për këtë do të bisedohet pas “hapit të parë”, që është votimi i mosbesimit.

Shkup, opozita thotë se ka arritur marrëveshje për një shumicë të re parlamentare

Drejtuesi opozitar maqedonas, Hristijan Mickovski, shkroi në rrjetin Facebook se është arritur marrëveshja për një shumicë të re parlamentare. Ai nxori edhe një fotografi ku duken së bashku me Sekretarin e Aleancës për Shqiptarët, Arben Taravari, kryetarin e Alternativës, Afrim Gashi, kryetarin e partisë E Majta, Dimitar Apasiev dhe Sekretarin e Lëvizjes Besa, Arianit Hoxha.

“Po vjen një e ardhme e re, një kohë e re dhe shpresë e re. Na presin sfida të forta; të vetëdijshëm për mbështetjen, së bashku do t’ia dalim”, shkroi ai në postimin e tij.

Shumica e pjesëmarrësve në këtë takim kanë pohuar po ashtu arritjen e marrëveshjes. Ndërkohë, Lidhja Social Demokrate dhe BDI-ja ende nuk kanë bërë komente.

Gjatë ditës së premte, kreu i VMRO-së, Mickovski kishte njoftuar se po mblidhte nënshkrimet e deputetëve për shumicën e re. Aleanca dhe Alternativa (ASH-A), të cilët dolën në koalicion me VMRO-në në zgjedhjet e fundit lokale, patën pohuar që në kohën e fushatës se “do të formonin një shumicë të re parlamentare pa Bashkimin Demokratik për Integrim”. ASH-A kanë 12 vende në parlament; Lëvizja Besa, 3. E majta ka 2 ligjvënës, ndërsa VMRO-ja, 44.

Këto zhvillime janë rrjedhojë e dorëheqjes së paralajmëruar nga kryeministri Zoran Zaev, menjëherë pas mbylljes së kutive të votimit në raundin e dytë të zgjedhjeve lokale, më 31 tetor, megjithëse, ai ende nuk e ka dorëzuar atë në parlament.

Kabineti i Presidentit të vendit, Stevo Pendarovski, u ka thënë para pak ditësh mjeteve të informimit se Presidenti, në rast se miratohet dorëheqja e zotit Zaev në parlament, do t’ia japë mandatin për formimin e qeverisë atij që garanton formimin e shumicës parlamentare (prej 61 deputetësh në parlamentin me 120 vende).

Nga ana tjetër, një pjesë e ekspertëve dhe analistëve vlerëson se zgjedhjet e parakohshme parlamentare janë të pashmangshme.

Me gjithë fitoren e thellë të VMRO-DPMNE-së në zgjedhjet e fundit lokale, partitë e koalicionit qeveritar kanë më shumë vota në shkallë vendi. Vetëm BDI-ja mori mbi 105 mijë vota për listat e anëtarëve të Këshillave Komunalë, ndërsa Aleanca me Alternativën pak mbi 50 mijë sosh.

Opozita maqedonase synon kthimin e emrit “Maqedoni”

Ndryshimi i tabelave me emrin “Maqedoni e Veriut” pas Marrëveshjes së Prespës, shkurt 2019.

Fitorja e opozitës maqedonase në zgjedhjet lokale dhe kërkesa e saj për zgjedhje të parakohshme parlamentare, ka nxitur debate lidhur me të ardhmen e Marrëveshjes së Prespës, pasi drejtuesit e disa asambleve të reja komunale, kanë kthyer në përdorim emrin e vjetër të shtetit, Republika e Maqedonisë.

Marrëveshja e Prespës për ndryshimin e emrit “Maqedoni” në “Maqedoni të Veriut”, ishte arritur më 17 qershor të vitit 2018, me çka dy shtetet zgjidhën kontestin gati 30-vjeçar, që çoi në zhbllokimin e anëtarësimit të Maqedonisë së Veriut në NATO dhe institucionet tjera ndërkombëtare.
Si këmbim, Shkupi pranoi se maqedonasit e tanishëm nuk kanë asnjë lidhshmëri me maqedonasit antik, e as pretendime territoriale ndaj Greqisë së Veriut, që mban gjithashtu emrin Maqedoni.

Kjo marrëveshje, asnjëherë nuk është pranuar nga opozita maqedonase që udhëhiqet nga VMRO DPMNE-ja, duke paralajmëruar se në rast se vjen në pushtet do të angazhohet për shfuqizimin e saj.

Por, duke e komentuar veprimin e disa asambleve të reja lokale, që kthyen në përdorim emrin e vjetër të shtetit, kreu i VMRO DPMNE-së, Hristijan Mickoski, tha se emri i ri është realitet, të cilin, sipas tij, e imponoi kryeministri Zoran Zaev.

Ai theksoi se mosrespektimi i këtij emri mund të sjellë pasoja, por sërish premtoi se do të punojë për të përmirësuar, siç tha, “marrëveshjen nënçmuese”.

“Marrëveshja e Prespës është realitet. A na pëlqen neve ky realitet? Sigurisht se nuk na pëlqen. Këtë realitet na e solli Zoran Zaev, por nëse nuk respektohet ky realitet në kuadër të funksionimit administrativ të këtyre institucioneve, atëherë do të kemi probleme me instanca tjera, siç janë gjykata, prokuroria, e kështu me radhë. Se a do të punojmë për të ndryshuar këtë realitet, kur një ditë të kemi mundësi që të këta bëjmë, unë them se po, por për momentin ne të gjithë po veprojmë në bazë të këtij realiteti, që është i dhimbshëm, nënçmues për të gjithë ne që Maqedoninë e vlerësojmë si atdheun tonë”, deklaroi Mickovski.

Veprimi i asambleve të reja komunale ka shkaktuar reagimin e Ministrisë së Punëve të Jashtme.

“Ministria e Punëve të Jashtme bën thirrje që të zbatohen dispozitat kushtetuese në përputhje me Marrëveshjen e Prespës, duke pasur parasysh se mosrespektimi i Kushtetutës dhe ratifikimit të marrëveshjeve ndërkombëtare, seriozisht prish imazhin ndërkombëtar të shtetit dhe cenon rendin juridik të Republikës së Maqedonisë së Veriut”, thuhet në reagimin e Ministrisë së Jashtme.

Zhvillimet në Maqedoninë e Veriut janë komentuar edhe nga Athina zyrtare.

“Kthimi i retorikës nacionaliste te fqinjët tanë mund të çojë në një ridefinim të pozicionit tonë kombëtar në mbështetje të procesit të zgjerimit të BE-së”, citojnë mediat një deklaratë të zëvendësministrit të Jashtëm grek, Miltiadis Varvitsiotis.

Ai shprehu shqetësimin për zhvillimet në vend dhe theksoi se zbatimi i duhur i Marrëveshjes së Prespës është një nga parakushtet për kornizën negociuese të Shkupit me BE-në.

Partitë në pushtet thonë se nuk do të lejojnë që opozita të rrezikojë Marrëveshjen e Prespës dhe raportet me Greqinë që mund të çojnë në bllokime të reja.

“LSDM-ja dhe koalicioni nuk do të lejojnë që VMRO-DPMNE dhe Mickoski të rrezikojnë Marrëveshjen e Prespës, të na fusin në grindje të reja me Greqinë dhe fqinjët e tjerë, të na sjellin në konflikt dhe urrejtje të brendshme dhe kështu ta kthejnë vendin në të kaluarën e errët të regjimit”, thuhet në komunikatën e LSDM-së të publikuar të enjten.

Ristevski: Betimi bazuar në emrin e vjetër, i pavlefshëm

Temelko Ristevski, njohës i çështjeve kushtetuese, thotë për Radion Evropa e Lirë, se çdo veprim i kujtdo qoftë që bie ndesh me Kushtetutën, është i dënueshëm, përfshirë edhe veprimet e komunave të caktuara.

“Subjekti juridik, Republika e Maqedonisë, me amendamentet kushtetuese që janë miratuar para dy viteve më nuk ekziston. Tani kemi subjekt të ri juridik, Republika e Maqedonisë së Veriut. Të gjithë këshilltarët që kanë bërë betimin bazuar në emrin e vjetër të shtetit, janë të pavlefshme dhe duhet të anulohen”, thotë profesori Temelko Ristevski.

Sipas tij, çdo vendim që mund të miratojnë komunat me emrin e vjetër të shtetit, do të jetë i pavlefshëm dhe mund të ngrihen procedura para organeve gjyqësore për shkelje të Kushtetutës.

Lidhur me zhvillimet në Maqedoninë e Veriut, ka reaguar edhe Brukseli duke bërë thirrje për zbatimin e reformave që kanë të bëjnë me Bashkimin Evropian, por edhe me respektimin e të gjitha marrëveshjeve ndërkombëtare.

DW: Zoran Zaev, njeriu që kërkoi gjithçka dhe nuk mori asgjë

Maqedonia e Veriut hyn në një fazë të mungesës së stabilitetit politik pasi kryeministri, Zoran Zaev bëri të ditur dorëheqjen pas humbjes së rëndë të partisë së tij Unioni Social Demokratik i Maqedonisë, SDSM në zgjedhjet lokale të së dielës, shkruan DW në analizën e saj.

“Unë marr përgjegjësinë për rezultatin e këtyre zgjedhjeve dhe prandaj jap dorëheqjen si kryeministër dhe president i Unionit Social Demokratik”, tha Zaev në selinë e partisë së tij. Ky njoftim erdhi pasi partia kryesore e opozitës, VMRO-DPMNE nacionaliste fitoi të paktën gjysmën e 80 komunave, ndërsa socialdemokratët fituan më pak se 20. Ky rezultat shënon një kthesë në skenën politike të Maqedonisë së Veriut: Pesë vite më parë, ishin socialdemokratët që fituan 57 komuna dhe VMRO-DPMNE vetëm 5.

Zaev tha se vendosi të dorëhiqet pasi partia e tij dështoi të marrë shumicën. “Më 31 tetor ne ishim për all-in – për gjithçka”, tha ai duke përdorur shprehjen në anglisht. Një javë më parë, Zoran Zaev i tha një televizioni lokal: “Vendimi është marrë, njerëzit do të vendosin. Ky nuk është kërcënim”. Siç e shpjegoi ai më vonë, qëllimi i tij ishte të mobilizonte “pjesën progresive” të shoqërisë në mbështetje të qeverisë së tij proeuropiane dhe politikave liberale. Ky plan dështoi. Shumë votues që nuk ishin të bindur për asnjërën nga partitë kryesore preferuan më mirë të qëndronin në shtëpi, se të votonin për kandidatët, që nuk i konsideronin të përshtatshëm.

Premtime të shkelura

I parë si një zë i rrallë i moderuar në rajonin e paqëndrueshëm të Ballkanit, Zoran Zaev fitoi reputacion ndërkombëtar për zgjidhjen e konfliktit të vjetër të emrit me Greqinë dhe ndryshimin e emrit të vendit në “Maqedoni e Veriut” në vitin 2018. Republika e dikurshme e Maqedonisë u bë anëtare e NATO-s në mars 2020 me emrin e ri. Veto nga Franca në vitin 2019 dhe Bullgaria bllokuan rrugën e këtij vendi në drejtim të Bashkimit Europian, duke e lënë premtimin më të rëndësishëm të Zaevit të papërmbushur.

Prej kohësh opozita nacionaliste, që e kundërshtoon marrëveshjen me Greqinë e damkosi Zoran Zaev si “tradhtar”, por ashtu shumica e votuesve të Zaevit nuk i mbështetën më shumë nga politikat e brendshme të tij. Reformat e premtuara në sundimin e shtetit ligjor, në drejtim të luftë kundër korrupsionit, nepotizmit kronik dhe ekonomisë tarafeve nuk u bënë realitet. Stanjacioni ekonomik dhe problemet në menaxhimin e pandemisë Covid-19 e shtuan zhgënjimin e votuesve.

Por më e rëndësishmja, shumë nga “votuesit progresivë” siç i quan Zaev ata, thjesht humbën shpresën në shansin e pranimit të vendit në BE. Besimi se Maqedonia e Veriut një ditë do të jetë anëtare e Bashkimit Europian është në nivelet më të ulta në publik, dhe shumë vetë nuk shohin më arsye pse të votojnë për politikanët dhe politikat pro-europiane pas vitesh zhgënjimi dhe premtimeve të shkelura nga Brukseli apo kryeqytetet e tjera europiane.

Koalicioni qeverisës i Maqedonisë së Veriut i përbërë nga socialdemokratët dhe Bashkimi Demokratik kanë një mazhoritet të ngushtë, 62 vende nga 120 gjithsej. Pas dorëheqjes së Zoran Zaevit mbetet të shihet, nëse socialdemokratët do të vazhdojnë të qeverisin me një lider të ri. Alternativat e tjera – një qeveri e drejtuar nga VMRO-DPMNE apo zgjedhjet e parakohshme nuk duken realiste për momentin.

Zoran Zaev dhe partia e tij janë kundër zgjedhjeve të reja, zgjedhjet e fundit u mbajtën në korrik 2020, kurse Hristjan Mickoski, drejtuesi i partisë opozitare, VMRO-DPMNE të dielën bëri thirrje për zgjedhje të parakohshme, por nuk përmendi një afat të caktuar. “Partia qeverisëse tani është e delegjitimizuar, dhe ky është realiteti i ri. Mënyra më e mirë për të ecur përpara janë zgjedhjet e parakohshme”, tha Mickoski. Vetë partia opozitare do ishte e lumtur të priste deri në pranverë, për të ditur, nëse kryesimi në sondazhe do të vazhdojë të rritet edhe më tej duke marrë në konsideratë vështirësitë që ka qeveria.

Zaev largohet, por kush vjen?

Muajt e ardhshëm nuk do të jenë të lehtë për Maqedoninë e Veriut. Veç situatës së vështirë ekonomie dhe pandemisë, vendi po përballet me pasiguri të tjera për shkak të krizës energjetike që ka përfshirë të gjithë Europën. Në vend flitet ndërkohë për kufizime të energjisë elektrike dhe çmimet janë rritur.

Po ashtu qeveria ishte duke planifikuar rifillimin e bisedimeve me vendin fqinj, Bullgarinë pas zgjedhjeve, me qëllim të gjetjes së një kompromisi për të hapur dyert e çeljes së negociatave me BE në samitin e dhjetorit të shteteve të BE. Sofja i ka bllokuar bisedimet e anëtarësimit për dy vjet, duke insistuar që Shkupi fillimisht të pranojë, se gjuha maqedonase është një dialekt bullgar dhe se identiteti i maqedonasve të sotëm është në të vërtetë bullgar.

Në një kohë që socialdemokratët maqedonas ishin të gatshëm për një kompromis, opozita e VMRO-DPMNE është kundër çdo lloj negociatash mbi identitetin kombëtar. Zoran Zaev e drejtoi Maqedoninë e Veriut në një nga periudhat më të vështira pas 10 vitesh të regjimit të Nikola Gruevskit e VMRO-DPMNE-së, por pas katër vitesh në krye të qeverisë, Zoran Zaev duket se largohet i zhgënjyer nga votuesit dhe nga ndërkombëtarët. “Nuk është e vështirë të largohesh nga politika“, tha Zaev të dielën. “Ajo që është e vështirë është fakti, se si votuan zgjedhësit.”

Por fakti është që votuesit maqedonas veriorë kanë humbur besimin në rrugën drejt BE, të cilën e promovuan Zaev dhe partia e tij, po ashtu edhe besimin se këta politikanë e kanë aftësinë t’i çojnë drejt BE. Socialdemokratët duhet të zgjedhin sa më shpejt një drejtues të ri tani e të shpresojnë, se ai do të pranohet nga shumica. Për fat të keq Zoran Zaev nuk kanë lënë një pasues bindës si në parti edhe në qeveri. Dhe si një zyrtar socialdemokrat i tha DW-së anonimisht, nëse ka shumë kandidatë që kanë vullnetin të marrin në dorë drejtimin e partisë, nuk ka shumë të interesuar të marrin në dorë frenat në një krizë të thellë politike dhe ekonomike.

Dilema rreth zëvendësimit të Kryeministrit Zaev pas dorëheqjes

Humbja e thellë e social-demokratëve në zgjedhjet lokale të së dielës e shtyu kryeministrin maqedonas Zoran Zaev të japë dorëheqjen, sikurse kishte paralajmëruar më parë se, nëse kandidati i partisë së tij humbet në Shkup, ai do të largohej nga drejtimi i qeverisë. Ky akt i zotit Zaev vlerësohet si dinjitoz ndërsa nuk mbahet mend që ndonjë paraardhës i tij të ketë vepruar në këtë mënyrë. Por dorëheqja e Kryeministrit Zaev në një situatë kur shumica parlamentare është e brishtë, sipas analistëve, do të krijojë një krizë qeveritare dhe politike.

Zoti Zaev tha mbrëmë pak orë pas mbylljes së qendrave të votimit se përgjegjësia bie mbi të, teksa uroi rivalët politikë për fitoren:

“Jap dorëheqje nga posti i kryeministrit dhe i kryetarit të Lidhjes Social Demokrate”, njoftoi zoti Zaev, ndërsa u shpreh se mbetet me besimin se nuk ka nevojë për zgjedhje të parakohshme parlamentare. “Unë solla lirinë dhe demokracinë, ndërsa demokracia nënkupton përgjegjësinë”, theksoi ai, teksa shtoi se: “Do të qëndroj për një periudhë sa të jetë e nevojshme, për të organizuar qeverinë e re me një shumicë përparimtare që mund të zgjerohet më tej”.

Kryeministri në dorëheqje, ndonëse ende nuk i ka dorëzuar dorëheqjen presidentit dhe parlamentit, vuri në dukje dëshpërimin për vendimin e elektoratit për të votuar njerëzit e njejtë, siç tha, “që mësynë parlamanetin para katër vjetësh për të vrarë njerëz”.

Nga ana tjetër, kushtetuta, përkatësisht Neni 93 i saj thekson se qeveria, së cilës nuk i jepet votëbesimi, që ka dhënë dorëheqje apo që i është ndërprërë mandati për shkak të shpërndarjes së parlamentit, mbetet në detyrë deri në zgjedhjen e qeverisë së re.

Pritet që atë ta zëvendësojë një përfaqësues i Lidhjes Social Demokrate, që do të ruante shumicën parlamentare ku bën pjesë Bashkimi Demokratik për Integrim, Lëvizja Besa dhe dy parti më të vogla. Por zoti Zaev duhet të japë zyrtarisht dorëheqjen, në mënyrë që Presidenti Stevo Pendarovski t’i japë mandatin një kandidati të ri të shumicës parlamentare për të formuar kabinetin e ri qeveritar.

Lidhur me zhvillimet e fundit në Shkup është prononcuar edhe Departamenti Amerikan i Shtetit përmes një komunikate ku theksohet se Ambasada e SHBA-së (në Shkup) po ndjek ngjarjet pas raundit të dytë të zgjedhjeve, përfshirë shpalljen e dorëheqjes nga Kryeministri Zoran Zaev. “Shtetet e Bashkuara, thuhet më tej, e shikojnë Maqedoninë e Veriut si partnere të besueshme dhe të çmuar në rajon dhe presin me padurim për të vazhduar bashkëpunimin me qeverinë e Maqedonisë së Veriut në fusha të interesit të përbashkët, ndërsa vazhdon përparimin e bërë mbi integrimin Euro-atlantik”.

Ndërkaq, VMRO-ja në opozitë kërkon sa më parë largimin e zotit Zaev dhe shpalljen e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare.

Nga ana tjetër, partnerët e koalicionit qeveritar, BDI, Besa, PDSH, PLD, DOM, nuk duan largimin e zotit Zaev. Zyrtarë të këtyre partive u takuan të hënën në mbrëmje me kryeministrin maqedonas për ta bindur atë që të heqë dorë nga plani për t’u larguar nga qeveria dhe për t’i vazhduar projektet e përbashkëta qeveritare dhe integruese të vendit.

Gjatë katër viteve të fundit Maqedonia e Veriut nën drejtimin e Kryeministrit Zoran Zaev shënoi arritje të mëdha si anëtarësimi në NATO, zgjidhja e problemit të emrit me Greqinë fqinje dhe përparimi drejt integrimit evropian.

Por opozita e drejtuar nga VMRO-DPMNE-ja duket se pati sukses tek një pjesë e maqedonasve etnik në cilësimin e kreut social-demokrat si “tradhëtarë të interesave kombëtare maqedonase” në çështjen e gjuhës dhe identitetit me Bullgarinë fqinje. Në Shkup ka mendime të ndryshme për qeverisjen e zotit Zaev:

“Ai dështoi për shkak të politikës së jashtme të gabuar edhe asaj të brendshme”, thotë një banore e Shkupit.

“Zaevi nuk i plotësoi premtimet, por pësimi i tij ka të bëjë më shumë edhe me zvarritjen nga Bashkimi Evropian për fillimin e bisedimeve për anëtarësim”, vlerëson gazetarja Ana Petrusheva.

Ndërkohë, vëzhguesit e huaj e vlerësuan fushatën e raundit të dytë të zgjedhjeve si konkurruese ku u respektuan të drejtat themelore.

“Por, retorika negative dhe njoftimet për frikësime e kërcënime ndaj pjesëmarrësve në garë dhe trysnia ndaj votuesve shpërqëndroi procesin”, tha shefja e misionit të ODIHR-it, Tana De Zulueta. Ajo tha se organet administrative të zgjedhjeve bënë përpjekje për kapërcimin e mangësive që u vërejtën gjatë raundit të parë dhe se raundi i dytë u zhvillua pa probleme. Ajo theksoi edhe njoftimet për përpjekje të blerjes së votave.

Ndërkohë, kandidatja e deklaruar si e pavarur, por e mbështetur nga VMRO-ja dhe partitë shqiptare të opozitës, Danella Arsovska fitoi garën për komunën e Shkupit me një epërsi prej rreth 20 mijë votash ndaj rivalit të saj Petre Shilegov të Lidhjes Social Demokrate. Zonja Arsovska do të jetë gruaja e parë që drejton kryeqytetin.

VMRO-ja fitoi në 40 komuna, përfshirë qytetet kryesore dhe komunat në kuadër të Shkupit. Lidhja Social Demokrate arriti të fitojë në 18 komuna; Bashkimi Demokratik për Integrim në 13 komuna, përfshirë Strugën, Kërçovën, Çairin. Aleanca për Shqiptarët 2 komuna, përfshirë Gostivarin; Lëvizja Besa do të drejtojë dy komuna, një ndër to Tetovën, ndërsa Partia Demokratike Shqiptare 1 komunë nga 81 sa janë gjithsej. Tre komuna do të drejtohen nga kandidatë të pavarur.

Zgjedhjet lokale në këtë vend prej vitesh janë politizuar dhe shërbejnë si një barometër i partitve politike për zgjedhjet e përgjithshme.

Dha dorëheqjen pas humbjes, Zaev anulon pjesëmarrjen në ‘Open Balkan’

Zoran Zaev ka anuluar pjesëmarrjen në takimin e Beogradit për nismën e “Open Ballkan”. Lajmi konfirmohet ekskluzivisht për “ABC”.

“Për shkak të situatës së vazhdueshme politike në Maqedoninë e Veriut pas zgjedhjeve lokale. Kryeministri Zoran Zaev ka anuluar pjesëmarrjen në takimin në Beograd” tha zëdhënës i Zoran Zaev, Leon Bakraceski për gazetaren e “ABC” Linda Karadaku.

Zoran Zaev pas humbjes së zgjedhjeve lokale dha dorëheqjen nga posti i kryetarit të partisë dhe kryeministrit të Maqedonisë së Veriut. Samiti do të mbahet në Serbi në datat 3 dhe 4 nëntor, ndërsa i pranishëm do të jetë edhe kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama.

Në takimin e radhës për “Open Ballkan” palët, tashmë pa Zoran Zaev pritet që të diskutojnë për hapat e mëtejshme që pritet të ndërmerren në kuadër të lëvizjes së lirë të njerëzve dhe mallrave mes vendeve.

E ndërsa Kosova e ka refuzuar këtë projekt të nisur nga Shqipëria, Serbia dhe Maqedonia, nuk dihet nëse do të ketë përfaqësues nga Bosnja dhe Mali i Zi.

Zgjedhjet lokale: Bilall Kasami kryetar i Tetovës, mundi Teuta Arifin

Partia opozitare në Maqedoninë e Veriut, VMRO-DPMNE, shpalli të dielën mbrëma fitoren në shumicën e komunave në raundin e dytë të zgjedhjeve për pushtetin lokal.

Ndërsa nga partitë shqiptarë, Bashkimi Demokratik për Integrim tha se është fituese në këto zgjedhje, ndonëse humbi Tetovën që vlerësohet si komuna me e rëndësishme për shqiptarët në Maqedoninë e Veriut.

Bilall Kasami i Lëvizjes Besa, doli fitues në përballen me kryetaren e deritashme të Tetovës. Teuta Arifi, të Bashkimit Demokratik për Integrim. Zonja Arifi pranoi humbjen dhe duke folur nga selia e BDI-se i uroi sukses rivalit të saj politik, Kasami dhe ekipit të tij. Teuta Arifi, e cila e drejtoi komunën për dy mandate nga katër vjet, tha se Tetova është një qytet me shumë sfida.

Sipas rezultateve ende jozyrtare, Bilall Kasami ka rreth 1,700 vota epërsi ndaj rivales së BDI-së, Arifi.

Megjithatë, BDI-ja e konsideron veten si fituese absolute të këtyre zgjedhjeve. Kryetari i partisë, Ali Ahmeti një orë pas mbylljes së qendrave të votimit tha se BDI-ja ka fituar në Strugë, në Kërçovë, në Çair të Shkupit dhe në disa komuna rurale si Haraçina e të tjera, teksa shtoi se ende nuk dihet rezultati në Gostivar.

Por, Aleanca për Shqiptarët në opozitë, shpalli fitoren në Gostivar, ku kandidati i saj, Arben Taravari, mori, sipas partisë, mbi 5.000 vota më tepër se garuesi i BDI-së Nevzat Bejta. Shtabi i zotit Taravari po feston në sheshin e qytetit.

Festë ka organizuar edhe shtabi i BDI-së në Çair, ku ka shpallur fitoren e Visar Ganiut ndaj kundër-kandidatit Bekim Sali të Alternativës. Ky do të jetë mandati i dytë për zotin Ganiu.

Në Kërçovë duket se Fatmir Dehari i BDI-së ka korrur fitore ndaj Aleksandar Jovanovskit të VMRO-DPMNE-së, por VMRO-ja ende nuk e ka pranuar humbjen.

Në këtë qytet ku me përqindje mbizotëron popullata shqiptare erdhi në votime mori pjesë edhe një numër i konsiderueshëm i mërgimtarëve nga Evropa për të votuar, ndërsa pas raundit të parë dukej të ishte krijuar një përçarje tek elektorati shqiptar.

Në Dibër (të Madhe) ende nuk dihen rezultatete raundit të parë në një qendër votimi për shkak të parregullsive të konstatuara atje. Në këtë qytet u përballën Bekim Pocesta i Aleancës për Shqiptarët dhe Hekuran Duka i BDI-së.

Ndërkaq, Partia Demokratike Shqiptare ka shpallur fitore në komunën (rurale) e Studeniçanit pranë Shkupit, ku Azem Sadiku duket të ketë fituar edhe një mandat për ta udhëhequr komunën.

Në bllokun e partive politike maqedonase, VMRO-DPMNE-ja e opozitës cilësohet si fituese, ndërsa njoftohet për epërsi në Shkup të kandidates së deklaruar si e pavarur, Danella Arsovska, e mbështetur nga VMRO-DPMNE-ja dhe partitë shqiptare të opozitës kundër Petre Shilegovit të Lidhjes Social Demokrate.

Zoti Shilegov ishte kryetar i Komunës së Shkupit në mandatin e fundit. VMRO-ja ka shpallur fitore në Ohër, në Manastir dhe në një numër komunash të tjera. Ajo fitoi 23 komuna në raundin e parë; LSDM-ja 9 dhe BDI-ja 3 komuna.

Në Kumanovë po ashtu është një situatë befasuese ku LSDM-ja doli humbëse ndërsa kandidati i pavarur Maksim Dimitrievski, (ish-zyrtar i LSDM-së) shpalli fitoren.

Gara e raundit të dytë të zgjedhjeve lokale u zhvillua në 44 komuna nga 81 sa janë gjithsej. Interesimi i elektoratit për të votuar kësaj radhe ishte më i lartë se sa në raundin e parë.

Komisioni Shtetëror i Zgjedhjeve bëri të ditur se deri në orën 18:30 në votime kanë dalë 48,88% e votuesve. Në raundin e dytë ishin 1.355,990 qytetarë të regjistruar me të drejtë vote.

Kutitë e votimi janë mbyllur në orën 7 të mbrëmjes përveçse në një numër të vogël qendrash ku për shkak të problemeve teknike me aparatet për gjurmët e gishtave ka pasur ndërprerje, procesi ka zgjatur për aq kohë sa është bërë vonesa.

KSHZ e cilësoi procesin si të qetë ku janë regjistruar disa pengesa të natyrës teknike. KSHZ e ka për detyrë t’i shpallë rezultatet e para dymbëdhjetë orë pas mbylljes që qendrave të votimit.

Zgjedhjet lokale në këtë vend prej vitesh janë politizuar dhe partitë politike i përdorin ato për të matur forcat dhe si barometër për zgjedhjet e përgjithshme.

Procesi u ndoq nga 23 vëzhgues të Misionit të ODIHR-it të cilët vijnë nga 13 shtete të ndryshme, si dhe disa dhjetëra përfaqësues diplomatikë; Po ashtu edhe nga vëzhgues të vendit.

Humbi zgjedhjet lokale- Zoran Zaev jep dorëheqjen nga posti i kryeministrit dhe i kryetarit të LSDM-së

Kryetari i Lidhjes Socialiste Demokrate të Maqedonisë dhe kryeministri i vendit, Zoran Zaev, në daljen e parë pas zgjedhjeve ka dhënë dorëheqjen e parevokueshme si kryeministër i vendit dhe si kryetar i partisë.

“Përgëzoj kundërshtarët tanë për fitoren në këto zgjedhje. Unë marr përgjegjësinë për këtë humbje politike, përfshirë edhe rezultatet e këtyre zgjedhjeve. Jap dorëheqjen si kryeministër dhe kryetar i LSDM-së”, tha Zaev.

“Do të qëndroj ende këtu, për aq kohë sa të jetë e nevojshme, për të ndihmuar në riorganizimin e qeverisë së re me një shumicë progresive, e cila ekziston dhe mund të rritet. “Unë si person jam pjesë e LSDM-së dhe mbetem në vijën e parë si anëtar i LSDM-së”, ka shtuar Zaev.

Para zgjedhjeve lokale ai tha se nëse humb Shkupin jep dorëheqjen nga çdo post.

(BalkanWeb)

Edhe Maqedonia e Veriut zhvillon sot zgjedhjet lokale

Në Maqedoninë e Veriut për të shtatën herë që nga historia e pavarësisë së vendit mbahen zgjedhjet lokale. Sot zhvillohet procesi zgjedhor. Në garë për 80 komuna dhe Qytetin e Shkupit janë 299 kandidatë, ndërsa mbi 10,600 kandidatë për këshilltarë komunal dhe këshillin e Qytetit të Shkupit.

Më së shumti kandidatë për kryetar ka për Shkupin, respektivisht 12, ndërsa Struga dhe Dollneni kanë nga 8 kandidat. 24 janë kandidatë të pavarur. Nga kandidatët për kryetar komune vetëm 25 prej tyre janë femra.

Të drejtë vote kanë 1 824 864 qytetarë. Për herë të parë në Maqedoni të Veriut do të votohet me “fingerprint” ose aparate që detektojnë vijat papilare të votuesve. Autoritetet theksojnë se për mirëmbajtjen dhe kujdesin e procesit të votimit janë angazhuar 400 IT ekspert dhe janë vënë në funksion dy “Call Centre”.

Gjatë ditës së djeshme të drejtë vote kanë pasur 10.653, një ditë para votimit zyrtar. Procesi u zhvillua në 13 burgje të karakterit hetues dhe ndëshkues. Gjithashtu të drejtën e tyre të votës dje e ushtruan edhe qytetarët e sëmurë, të pafuqishëm, personat e prekur nga kovid dhe ata në izolim, si dhe qytetarët që gjenden në shtëpitë e të moshuarve. .

Procesin zgjedhor do ta monitorojnë 1.247 vëzhgues. Prej tyre 870 vendas dhe 367 të huaj. Raundi i dytë i zgjedhjeve lokale do të mbahet më 31 tetor.

Zaev: E përsëris, Procesi i Berlinit është gjëja më e mirë në Ballkanin Perëndimor

Presidentja e Komisionit Evropia, Ursula von der Leyen, gjatë vizitës së saj të martën në Shkup, ka theksuar brengën e saj për gjendjen në Kosovë, duke kërkuar nga palët shtensionimin e situatën në veri të Kosovës.

“Unë jam e shqetësuar për krizën aktuale midis Serbisë dhe Kosovës. Është e rëndësishme tani që gjërat të mos përshkallëzohen dhe palët të ulen në tryezën e negociatave. BE ka një histori të gjatë dhe është ndërtuar mbi dialog dhe bashkëpunim të ngushtë ekonomik. Kur filluam 70 vjet më parë dhe pas një pjese të tmerrshme të historisë sonë në Luftën e Dytë Botërore, duhej shumë dialog dhe bashkëpunim që plagët të shëroheshin për të ndërtuar miqësinë dhe bazuar në besimin erdhi pajtimi. Nevojitet një tryezë negociatash ku të flasim për probleme”, tha Ursula von der Leyen pas takimit me kryeministrin e Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev.

Ajo mirëpriti një deklaratë të kryeministrit maqedonas, i cili tha se dialogu mund të jetë i dobishëm për të ardhmen e njerëzve.

“Unë mbetem një mbështetës i fuqishëm i dialogut. Udhëheqësit duhet të ulen në tryezë dhe diskutojnë për zgjidhjen e problemeve. Unë jam i bindur se ne duhet t’i përdorim të gjitha mundësitë për bisedime, partneritet, bashkëpunim dypalësh. E përsëris, Procesi i Berlinit është gjëja më e mirë në Ballkanin Perëndimor. Më vjen mirë që Presidentja e Komisionit do të ketë fokus të agjendës së saj Ballkanin Perëndimor. Ne gjithmonë mund të bëjmë diçka në shtëpi. Ne jemi miq me të gjithë fqinjët dhe kështu do të vazhdojmë”, ka deklaruar Zaev.

Presidentja e Komisionit Evropian, edhe në Shkup përsëriti mbështetjen e saj për fillimin e bisedimeve të anëtarësimit me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë.

“Unë mbështes plotësisht hapjen e negociatave të pranimit me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë, sa më shpejt të jetë e mundur. Unë dua që ato të fillojnë sa më shpejt të jetë e mundur, deri në fund të vitit. Unë ju bëj thirrje: Mos e humbni besimin. Ju keni bërë dhe keni arritur shumë, le të bëjmë një hap tjetër përpara. Ju keni shumë miq dhe mbështetje në Komisionin Evropian”, ka deklaruar von der Leyen.

Ajo dhe kryeministri Zaev theksuan besimin e tyre se Samiti i ardhshëm i Ballkanit Perëndimor në Slloveni, më 6 tetor, do të ecë përpara me zgjerimin e BE -së duke shënuar mbajtjen e Konferencës së parë Ndërqeveritare deri në fund të vitit.

Në pyetjen nëse Komisioni Evropian do të nisë negociatat vetëm me Shqipërinë, nëse Bullgaria vazhdon të bllokojë Maqedoninë e Veriut, shefja e BE-së tha se dëshiron që të dyja vendet, njëkohësisht, të fillojnë negociatat dhe procesin e pranimit sa më shpejt të jetë e mundur.

Bullgaria, shtet anëtar i BE-së, ka vendosur veto ndaj Shkupit zyrtar, për shkak të mosmarrëveshjeve që kanë të bëjnë me gjuhën dhe identitetin.

Zaev: Nuk kemi opinion të njëjtë me Kurtin për Open Balkan, por s’na pengon që të bashkëpunojmë

Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev në konferencën për media pas mbledhjes së dy qeverive ka thënë se me kryeministrin Kurti nuk e ndajnë opinionin e njëjtë për “Open Balkan” por që nuk e pengon në bashkëpunimin ndërshtetëror. Ndërkaq, kryeministri Kurti tha se Kosova mbështet iniciativat rajonale që kanë BE-në brenda tyre, raporton Gazeta Express.

“Sa i përket “Open Balkan”, kemi opinione të ndryshme por kjo nuk na pengon në bashkëpunimin bilateral mes dy vendeve. Unë mund të them se Kosova është e pavarur dhe i ka qëndrimet e veta”, tha Zaev para gazetarëve.

Ndërkaq, sa i përket iniciativës “Ballkani i Hapur”, Kryeministri Kurti ripërsëriti atë që tha në Tiranë para dy ditësh, se iniciativat rajonale që kanë BE-në brenda përkrahen nga Kosova.

“Ne dëshirojmë sa më shumë bashkëpunim dhe zbatim të marrëveshjeve në aspektin bilateral me Maqedoninë e Veriut, jemi të orientuar kah e ardhmja e për neve e ardhmja është Bashkimi Evropian. Pra BE është fati ynë, anda edhe si republikë e Kosovës ne i mbështesim iniciativat rajonale që janë nga Bashkimi Evropian . Asnjëra nga marrëveshjet e nënshkruara nuk mund të cenohen në zbatim pavarësisht dallimeve që mund të kemi”, tha Kurti.

Kryeministri Kurti tutje foli edhe për marrëveshjet e nënshkruara mes dy qeverive.

“Mbajtëm mbledhjen e përbashkët e cila është shprehje e vullnetit për të shënuar një etapë të re të bashkëpunimit të ndërsjellë. Deri tani kemi pasur 42 marrëveshje, sot nënshkruam 11 marrëveshje bashkëpunimi në ekonomi, bujqësi, turizëm, siguri, kontrollin e transportit hekurudhor, lidhjen e Brezovicës me Kodrën e Diellit, bashkëpunimi ndërkufitar”, tha Kurti.

Vazhdon procesi i regjistrimit të popullsisë në Maqedoninë e Veriut

Në Maqedoninë e Veriut po vazhon procesi regjistrimit të popullsisë që ka filluar më 5 shtator. Sipas autoriteteve, ka pasur përpjekje për sulme kibernetike por deri tani ato nuk kanë ndikuar në mbarëvajtjen e procesit. Njëkohësisht po regjistrohet edhe diaspora përmes aplikacionit në internet. Enti i Statistikave në vend thotë se nga pesë shtatori deri tani janë regjistruar rreth gjysmë milioni banorë.

Procesi i regjistrimit të popullsisë në Maqedoninë e Veriut po zhvillohet me një ritëm të kënaqshëm për drejtuesit e Entit Shtetëror të Statistikave, ndërkohë që vetëm para pak ditësh sistemi, përkatësisht aplikacioni mezi funksiononte.

Zëvendës-drejtori i Entit, Ilmi Selami në një bisedë përmes Skype me Zërin e Amerikës thotë se inxhinierët e teknologjisë dhe ekspertët e angazhuar vërejtën se pati sulme kibernetike ndaj sistemit por se hakerët nuk arritën të hyjnë tek të dhënat:

“Kjo ishte arsyeja e cila neve na bëri shumë problem gjatë ditëve të kaluara, ndërkohë ne me ekipin e ekspertëve e tejkaluam atë problem të inxhinierisë digjitale dhe bëmë një mburojë me të cilën hakerët nuk do të mund të bënin sulme kibernetike, dhe kështu që dje ishte gjithashtu një ditë e suksesshme; gjatë vetëm një dite kishim 120,000 regjistrime”, thekson Z. Selami.

Autoritetet përkatëse nuk kanë dhënë shpjegime se prej nga vinin këto sulme kibernetike.

Procesi i filluar më 5 shtator po shkon mbarë, sipas autoriteteve. Opozita maqedonase, e cila në fillim e kundërshtonte censusin për arësye të pandemisë së koronavirusit e më pas nga shqetësimet lidhur me numrat që sipas saj mund të manipuloheshin nga partitë në pushtet, tani nuk ka bërë komente. Maqedonia e Veriut është ndër vendet e rralla në Evropë që nuk ka bërë censusin për 20 vjet.

Zoti Selami, ndërkohë flet me optimizëm për censusin që po zhvillohet.

“Të bësh një operacion statistikor që është më i madhi në vend, është vërtetë një periudhë ku çdo shtet e llogarit si të rëndësishme, si diçka festive, si diçka e mirë që po i ndodh shtetit, vetëm tek ne u paraqit një atmosferë e zymtë para se të fillojë regjistrimi, por kjo atmosferë e zymtë nuk u reflektua në realitet edhe gjatë zbatimit praktik në terren. Të bëhet një regjistrim i suksseshëm duhet të gjithë të jemi pjesë e regjistrimit, edhe qytetarët, edhe institucionet që zbatojnë, edhe njerëzit tanë që janë të autorizuar në terren si regjistrues dhe instuktorët rajonal, dhe nuk ka asnjë arsye pse mos të jetë kështu, sepse me regjistrimin fitojnë të gjithë, me një regjistrim të dështuar dështojnë të gjithë; Dhe si duket qytetarët nuk i kanë dëgjuar thirrjet e partive politike, grupeve të ndryshme të interesit, duke e ditur se ato po e bëjnë vetëm për arritjet e tyre dhe për pikë në politikë”, thotë z. Selami.

Regjistrimi i popullsisë po bëhet edhe në diasporë, ku në të vërtetë ka filluar më 1 mars në aplikacion të internetit dhe deri më tani janë regjistruar rreth 200 mijë shtetas.

Në bazë të censusit të fundit, që ishte ai vitit 2002 shqiptarët në Maqedoninë e Veriut përbënin 25.1% të popullsisë së pëgjithshme. Njohësit thonë se për këto njëzet vjet ka pasur mjaft lëvizje demografike, teksa të dhënat e Bankës Botërore flasin për rreth 400 mijë shtetas të Maqedonisë së Veriut të shpërngulur për një jetë më të mirë në dhjetë vitet e fundit.

Ministri i Shëndetësisë, Venko Filipçe, ofroi dorëheqje pas zjarrit në qendrën për COVID në Tetovë

Shkup

Ministri i Shëndetësisë i Maqedonisë së Veriut, Venko Filipçe, ofroi dorëheqje për arsye morale pas zjarrit në qendrën për COVID në Tetovë ku humbën jetën 14 persona, transmeton Anadolu Agency (AA).

Në një konferencë për media, ministri Filipçe edhe një herë shprehi keqardhje dhe tha se kryeministrit të Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev, i ka ofruar dorëheqje me shkrim.

“Tragjedia e fundit në Tetovë më preku shumë, më vjen shumë keq për viktimat, bashkëndjej me familjet e tyre. Nuk ka fjalë për ta përshkruar atë ose një mënyrë për të kompensuar humbjen. Zonja dhe zotërinj, si mjek dhe ministër, kam integritet. Prandaj, sot për arsye morale i ofrova një dorëheqje me shkrim kryeministrit Zoran Zaev”, tha Filipçe.

Përpos tij, më herët dorëheqjen e njoftoi edhe zv/ministri i Shëndetësisë, Ilir Hasani, i cili në rrjetet sociale shkroi se “dorëheqja është akti më i vogël që mund ta bëj në këto momente, për të respektuar viktimat, të lënduarit, opinionit dhe më së shumti veten”.

Gjithashtu, dorëheqje kanë ofruar edhe drejtori i spitalit të Tetovës dhe drejtori për çështje ekonomike i spitalit.

Në zjarrin që shpërtheu të mërkurën në qendrën ku trajtohen pacientët me COVID-19 në Tetovë humbën jetën 14 persona, ndërsa 12 të tjerë janë plagosur.

Institucionet e vendit ende po hetojnë rastin, ndërsa Qeveria e Maqedonisë së Veriut njoftoi se edhe ekspertë gjermanë nga Kriminalistika Federale (Bundeskriminalamt) do të vijnë këto ditë për të ndihmuar në hetimin e fatkeqësisë në Tetovë.

Filipçe: Nuk i ik përgjegjësisë, të presim hetimin për tragjedinë në Tetovë

Ministri maqedonas i Shëndetësisë, Venko Filipçe, ka hedhur poshtë dyshimet mbi cilësinë e ndërtimit të spitalit modular në Tetovë, i cili të mërkurën në mbrëmje u dogj tërësisht duke lënë të vdekur 14 pacientë ndërsa 12 të tjerë me lëndime trupore.

Ai tha se të mërkurën dhe të enjten është hetuar i gjithë dokumentacioni për prokurimin dhe instalimin e spitalit modular dhe nuk janë vërejtur lëshime, ndërsa hetimet, sipas tij, do të dëshmojnë se si është menaxhuar objekti pas vënies në punë.

“Unë me vete kam këtu gjithë dokumentacionin për prokurimin dhe instalimet për spitalet modulare dhe i tëri është në përputhje me standardet dhe procedurat strikte, bazuar në projekte të tilla të mbështetura nga Banka Botërore. Hetimi duhet të përcaktojë nëse është përdorur siç duhet pas dorëzimit,” tha Filipçe.

Ai nuk dha hollësi mbi detajet e hetimit, duke thënë se në momentin e shpërthimit në spital ishin 26 pacientë, dy mjekë dhe katër infermierë. Autopsia gjithashtu saktësoi edhe moshën e të vdekurve, trupat e të cilëve u dërguan në mjekësinë ligjore.

“Të vdekurit janë të moshës nga 29 deri në 79 vjeç. Dymbëdhjetë pacientë që ishin në spitalin modular tani janë shtruar në spitalin e Tetovës dhe janë në gjendje të qëndrueshme shëndetësore. Nuk ka punonjës shëndetësorë të vdekur”, deklaroi Ministri i Shëndetësisë.

Lidhur me praninë e familjarëve të ngushtë të pacientëve në spitalin modular, Filipçe tha se kjo nuk është në përputhje me protokollet dhe hetimi do të duhet të përcaktojë se çfarë ka ndodhur.

Ai siguroi qytetarët se të gjitha spitalet janë të sigurta andaj edhe bëri thirrje që të mos krijohet huti dhe pasiguri në opinion mbi trajtimin e pacientëve të sëmurë me koronavirus.

“Askush nuk do të përjashtohet nga përgjegjësia nëse hetimi e përcakton këtë”, tha Ministri i Shëndetësisë Venko Filipçe.

“Pasi të ketë përfunduar hetimi, unë do të marr vendimin nëse do të jap dorëheqje. E kam të vështirë ta përshkruaj ndjenjën dhe dhimbjen që kam me familjet e viktimave. Unë nuk po ik nga përgjegjësia dhe gjetjet e hetimit, as nga aspekti moral, por le të përfundojë hetimi”, ka deklaruar Filipçe.

Zjarri i së mërkurës besohet të jetë përhapur nga shpërthimi i bombolave të gazit apo oksigjenit.

Autoritetet kanë shpallur tri ditë zie si pasojë e këtij incidenti.

30 vite nga pavarësia e Maqedonisë së Veriut

Shkup

Furkan Abdula

Republika e Maqedonisë së Veriut shënon 30-vjetorin e pavarësisë si shtet anëtar i NATO-s dhe si shtet që është i përkushtuar në aspiratën për t’u bërë anëtar i Bashkimit Evropian (BE).

Shpërbërja e Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë, pjesë e së cilës ishte vendi, ndodhi si rezultat i një vargu trazirash politike në fillim të viteve të nëntëdhjeta të shekullit të 20-të.

Rruga drejt pavarësisë

Pasi ish-shteti RSF e Jugosllavisë u shpërbë, u formuan shtete të mëvetësishme, në mesin e të cilave edhe Republika e atëhershme e Maqedonisë, sot Republika e Maqedonisë së Veriut, që shënon 30-vjetorin e pavarësisë, pas referendumit që u mbajt më 8 shtator të vitit 1991, në të cilin qytetarët u prononcuan për shtet të pavarur dhe sovran.

Mbi 95 për qind e qytetarëve që dolën në referendum pozitivisht iu përgjigjën pyetjes: “A jeni për Maqedoni të pavarur me të drejtë të hyjë në një aleancë të ardhshme të shteteve sovrane të Jugosllavisë?”. Paraprakisht, më 25 janar të vitit 1991, u miratua Deklarata për Pavarësi e Parlamentit të parë shumë-partiak të Maqedonisë. Si një hap i rëndësishëm për shtetin vijoi miratimi i Kushtetutës së re më 17 nëntor të vitit 1991.

Pas shpalljes së pavarësisë, shtetësinë e Maqedonisë, ndër shtetet e para, e pranuan Turqia dhe Bullgaria, si dhe Sllovenia, Kroacia, Rusia, Bosnjë dhe Hercegovina, e më pas edhe shtetet e tjera.

Pas votimit të deklaratës për sovranitet të shtetit, Kiro Gligorov u zgjodh presidenti i parë i Republikës së pavarur të Maqedonisë nga ana e Kuvendit më 27 janar të vitit 1991.

Në aspektin monetar shteti u pavarësua me vendosjen e denarit më 26 prill të vitit 1991, ndërsa më pas bëri edhe armatën, të cilën e shënon më 18 gusht.

Subjektiviteti juridiko-ndërkombëtar i shtetit përfundimisht u konfirmua më 8 prill të vitit 1993, kur me aklamacion në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, Maqedonia u pranua si anëtarja e 181-të e plotfuqishme e organizatës botërore.

Për shkak të kundërshtimit dhe presionit nga ana e Greqisë, që nuk e pranonte emrin kushtetues të Republikës së Maqedonisë, anëtarësimi në Kombet e Bashkuara u bë nën referencën e përkohshme: Ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë.

Negociatat me Greqinë për zgjidhjen e kontestit për emrin

Përgjatë viteve negociatat për zgjidhjen e problemit me emrin me Greqinë kohëpaskohe vazhdonin dhe ndalonin, ndërsa u përtërinë pas ndryshimit të pushtetit në vend, kur në vitin 2017 në qeveri erdhi partia e Lidhjes Socialdemokrate (LSDM), e kryesuar nga kryeministri aktual Zoran Zaev.

Negociatat mes Shkupit dhe Athinës u aktualizuan pas takimit të parë të kryeministrit Zaev me kryeministrin e atëhershëm grek Alexis Tsipras, gjatë Samtit në Davos në janar të vitit 2018.

Pas mbajtjes së negociatave për zgjidhjen e kontestit për emrin që u zhvilluan nën sponsorizim të Kombeve të Bashkuara (OKB), u arrit Marrëveshja e Prespës, e cila u nënshkrua në qershor të vitit 2018 në anën greke të Liqenit të Prespës.

Sipas marrëveshjes, Maqedonia ndërroi emrin nga Republika e Maqedonisë në Republika e Maqedonisë së Veriut, ndërsa pas nënshkrimit të marrëveshjes vijuan hapat e zbatimit të tij, siç janë mbajtja e referendumit në Maqedoninë e Veriut, që u zhvillua në shtator të vitit 2018. Pyetja e referendumit ishte “A jeni për anëtarësim në NATO dhe BE me pranimin e marrëveshjes mes Maqedonisë dhe Greqisë?”.

Në referendum, sipas të dhënave të Komisionit Shtetëror Zgjedhor (KSHZ), dolën 36,91 për qind e numrit të përgjithshëm të votuesve, me çka nuk u arrit censusi i nevojshëm për daljen e 50 për qind të numrit të përgjithshëm të votuesve të regjistruar. Nga votuesit që dolën në referendum, 91,46 për qind votuan “për”. Më pas, në kuvend, me një shumicë prej dy të tretave u votuan ndryshimet kushtetuese, me qëllim të ndryshimit të emrit kushtetues.

Po ashtu, marrëveshja u ratifikua edhe në Parlamentin e Greqisë, kurse më pas vijuan edhe fazat e tjera të parapara nga marrëveshja dhe avancimi i marrëdhënieve të dy vendeve fqinjë, të cilat me Marrëveshjen e Prespës e zgjodhën kontestin shumëvjeçar.

Rruga drejt NATO-s

Anëtarësimi në aleancën më të madhe ushtarako-politike në botë, NATO, ishte qëllim strategjik i vendit për shumë vite. Në vitin 1999, në Samitin në Washington, Maqedonia u bë kandidate për anëtarësim të plotfuqishëm në NATO.

Që kur u bë kandidat, vendi më afër hyrjes ka qenë në Samitin e Bukureshtit. Atëherë, në vitin 2008, Maqedonia u vlerësua se është tërësisht e përgatitur ta marrë ftesën, por Greqia përdori të drejtën e vetos dhe kushtëzoi Maqedoninë me zgjidhjen e kontestit për emrin.

Pas arritjes së Marrëveshjes së Prespës u hapën dyert e vendit për përparim në rrugën euroatlantike.

Vendet anëtare të NATO-s në shkurt të vitit 2019 e nënshkruan Protokollin për Anëtarësimin e Maqedonisë së Veriut në NATO, e më pas atë e ratifikuan parlamentet e të gjitha anëtareve të aleancës, me çka vendi më 27 mars të vitit 2020 zyrtarisht u bë anëtari i 30-të i NATO-s.

Përveç marrëveshjes për zgjidhjen e kontestit për emrin me Greqinë, në gusht të vitit 2017 u nënshkrua Marrëveshja për Miqësi, Fqinjësi të Mirë dhe Bashkëpunim me Bullgarinë.

Marrëveshja ka për qëllim ta zhvillojë bashkëpunimin mes dy vendeve fqinje, si dhe për të ardhur deri te harmonizimi i disa çështjeve të historisë.

Anëtarësimi në BE si qëllim strategjik

Po ashtu, edhe anëtarësimi në BE për Maqedoninë e Veriut është prioritet kulmor. Marrëveshja për Stabilizim dhe Asociim e cila i rregullon marrëdhëniet e vendit me Bashkimin Evropian u nënshkrua më 9 prill të vitit 2001.

Në vitin 2005, vendi mori statusin e vendit kandidat për anëtarësim në BE, ndërsa në vitin 2008 edhe rekomandimin e Komisionit Evropian për fillimin e negociatave aderuese me Unionin.

Me fokusin shumëvjeçar të politikës së jashtme të Maqedonisë së Veriut drejt anëtarësimit në BE si qëllim strategjik, veçmas pas firmosjes së marrëveshjes për zgjidhjen e kontestit për emrin me Greqinë, autoritetet në Maqedoninë e Veriut paralajmëruan se vendi do të marrë vendim për fillimin e negociatave aderuese në BE në samitin e tetorit të vitit të kaluar, por kjo nuk ndodhi.

Vendimi i tillë i BE-së hasi në dëshpërim tek aktorët politikë në Maqedoninë e Veriut. Kryeministri Zoran Zaev vendimin për mosdhënien e vendimit për fillimin e negociatave e karakterizoi si një padrejtësi e madhe, duke theksuar se Maqedonia e Veriut është “viktimë e gabimit historik të BE-së”.

Ky vendim i BE-së, i cili ishte rezultat i mospasjes së konsensusit mes vendeve anëtare të Unionit dhe veçmas kundërshtimit të theksuar të Francës, e cila kundërshtonte marrjen e vendimit për fillimin e negociatave aderuese për Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë, çoi deri te ndryshimi i metodologjisë për udhëheqjen e negociatave aderuese për anëtarësim në BE. Më pas, vetëm disa muaj më vonë, gjegjësisht në mars të këtij viti, BE-ja shpalosi vendimin e saj zyrtar për fillimin e negociatave me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë.

Tani mbetet që BE-ja ta caktojë datën e saktë për fillimin e negociatave për anëtarësimin e Maqedonisë e Veriut dhe hapjen e kapitujve të parë të negociatave.

Vetoja e Bullgarisë

Në pritje të vendimit të Maqedonisë së Veriut për të filluar negociatat me BE-në në shtator të vitit të kaluar, Bullgaria u dërgoi një memorandum shpjegues shteteve anëtare të BE-së, i përbërë nga gjashtë faqe, me shpjegime të gjata historike të “ideologjisë shtetërore anti-bullgare” në Maqedoninë e Veriut. Sofja zyrtare kërkoi mbështetjen e tyre për qëndrimin e saj ndaj identitetit dhe gjuhës maqedonase.

Në memorandum thuhet se vendet kandidate nuk duhet të sjellin mosmarrëveshje të hapura në BE dhe konsiderohet se mosmarrëveshjet me Shkupin janë një konflikt i pazgjidhur që “mund të ndikojnë negativisht në vendimmarrjen në BE pas pranimit të Maqedonisë së Veriut”.

Autoritetet bullgare i kërkojnë Maqedonisë së Veriut që të gjejë zgjidhje afatgjate me vullnet dhe guxim të sinqertë politik, dhe, siç thuhet në memorandum, të shkëputet nga trashëgimia ideologjike e Jugosllavisë komuniste.

Sa i përket gjuhës maqedonase, Bullgaria në memorandum thekson se “gjuha maqedonase ose identiteti nuk ekzistonte deri më 2 gusht 1944”, dhe se ato u krijuan për të shkëputur marrëdhëniet midis popujve në Republikën Socialiste të Maqedonisë dhe Bullgarisë. Sofja e konsideron gjuhën maqedonase si një dialekt rajonal të gjuhës bullgare.

Më 17 nëntor të vitit të kaluar, pas një konference online të ministrave të Jashtëm të BE-së, ministrja e atëhershme bullgare Ekaterina Zaharieva tha se vendi i saj kishte vënë veton mbi kornizën negociuese të Maqedonisë së Veriut për fillimin e negociatave për anëtarësimin në BE. Ndër të tjera, ajo tha: “Një shtet i bazuar në një ideologji armiqësie ndaj Bullgarisë nuk ka vend në BE”.

Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut e vlerësoi veton nga Bullgaria në fillim të negociatave të vendit me Bashkimin Evropian si një “gabim gjeostrategjik të papërgjegjshëm”, duke thënë se e ardhmja e vendit është evropiane.

Kryeministri Zoran Zaev bëri një vizitë në Bullgari në korrik të këtij viti, gjatë së cilës u takua me kryeministrin e Bullgarisë, Stefan Janev.

Në konferencën e përbashkët për media, Zaev theksoi se ky takim është një hap drejt gjetjes së një zgjidhjeje dhe ka për qëllim të jetë në interes të të dyja palëve, duke i bërë thirrje popullit të Bullgarisë përmes udhëheqësve të tyre që të vazhdojnë të mbështesin Maqedoninë e Veriut në rrugën e saj drejt anëtarësimit në BE.

Ndërkohë, Janev theksoi se Bullgaria mbështet Maqedoninë e Veriut në rrugëtimin drejt familjes evropiane dhe se për momentin ekziston një dritare e mundësisë për dialog të hapur dhe të sinqertë.

Pas 19 vitesh bëhet regjistrimi i popullsisë

Më 21 janar 2021, me 62 vota “për”, pa “abstenime” dhe pa “kundër”, Kuvendi i Maqedonisë së Veriut miratoi Ligjin për Regjistrimin e Popullsisë, Amvisërive dhe Banesave, i cili synohej të bëhej në periudhën nga 1 deri në 21 prill 2021.

Regjistrimi filloi më 1 mars në misionet konsullore me regjistrimin e diplomatëve dhe familjeve të tyre, ndërsa në gjysmën e parë të muajit mars filloi edhe procesi i vetë-regjistrimit të qytetarëve që janë pjesë e diasporës, pra që janë jashtë vendit, dhe të cilët do të regjistrohen si popullsi jorezidente e shtetit.

Kryeministri dhe lideri i LSDM-së, Zaev, dhe kryetari i VMRO-DPMNE-së, Hristijan Mickoski, më 29 mars arritën një marrëveshje për shtyrjen e regjistrimit të popullsisë, për shkak të pandemisë, nga muaji prilli në shtator, respektivisht nga 5 deri më 30 shtator, ndërsa Kuvendi i Maqedonisë së Veriut më 2 prill miratoi ndryshimet ligjore për shtyrjen e regjistrimit.

Regjistrimi filloi më 5 shtator, duke përfshirë 5.000 regjistrues, 500 instruktorë rajonalë dhe 150 instruktorë shtetërorë, ndërsa vendi është i ndarë në 50 rajone të regjistrimit.

Nga ana tjetër, Kryetari i Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut, Talat Xhaferi, më 6 gusht shpalli zgjedhjet lokale që do të mbahen më 17 tetor 2021.

Iniciativa “Ballkani i hapur”

Pas Forumit Ekonomik për Bashkëpunim Rajonal të mbajtur në Shkup më 27 korrik, kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, mbajtën një konferencë të përbashkët për media, ku emëruan “Ballkani i hapur” nismën e ashtuquajtur “mini-Schengen”.

Kosova, Mali i Zi dhe Bosnjë e Hercegovina aktualisht nuk e mbështesin këtë nismë, pasi e konsiderojnë atë pa synime të qarta për rajonin, ndërsa tre vendet pjesëmarrëse në këtë nismë thonë se synimi përfundimtar i kësaj nisme është angazhimi i përbashkët në eliminimin e të gjitha pengesave për lëvizjen e njerëzve, mallrave, shërbimeve dhe kapitalit.

Situata me COVID-19 dhe vaksinimi kundër pandemisë

Më 17 shkurt të vitit 2021 në Maqedoninë e Veriut filloi procesi i vaksinimit kundër pandemisë COVID-19. Deri më tani, në vend janë administruar mbi 1,3 milion doza kundër virusit nga prodhues të ndryshëm të vaksinës COVID-19.

Maqedonia e Veriut gjatë kësaj periudhe pranoi donacione të vaksinave nga vende dhe organizata të ndryshme, përfshirë nga Turqia. Autoritetet në vend vazhdojnë të luftojnë me pandeminë COVID-19.

Strehimi i civilëve afganë

Më 19 gusht, Ministria e Punëve të Jashtme e Maqedonisë së Veriut njoftoi se procesi i evakuimit i të gjithë qytetarëve të saj nga Afganistani ka përfunduar me sukses.

Grupi i parë i shtetasve afganë të vendosur përkohësisht në Maqedoninë e Veriut mbërriti më 31 gusht përmes kryeqytetit gjeorgjian Tbilisi. Në Aeroportin Ndërkombëtar të Shkupit mbërritën 149 afganë, përfshirë gra dhe fëmijë. Këta janë afganë që kanë punuar për organizatat ndërkombëtare dhe familjet e tyre.

Pas 30-vitesh pavarësi, Maqedonia e Veriut është anëtare aktive e NATO-s, duke përmbushur kështu njërin nga dy qëllimet strategjike të vendit, ndërkohë mbetet e hapur për rrugën e integrimit në BE, që është qëllimi i dytë strategjik i vendit.

EURO 2020

Reprezentacioni i Maqedonisë së Veriut në futboll për herë të parë në histori u kualifikua në Kampionatin Evropian të Futbollit (EURO 2020).

Maqedonia e Veriut u gjet në grupin C bashkë me Holandën, Ukrainën dhe Austrinë. Reprezentacioni pësoi humbje në tre ndeshjet dhe përfundoi garën në vendin e fundit të grupit.

Maqedoni e Veriut, fillon regjistrimi i popullsisë

Regjistrimi i popullsisë dhe amvisërive do të zgjasë deri më 30 shtator. Regjistrimi fillimisht duhej të mbahej në datat 1-21 prill, por u prolongua për shkak të situatës së rënduar me COVID-19

Abdula Berisha |05.09.2021

Shkup

Në Maqedoninë e Veriut filloi regjistrimi i popullsisë dhe amvisërive i cili do të zgjasë deri më 30 shtator, raporton Anadolu Agency (AA).

Regjistrimi fillimisht duhej të mbahej në datat 1-21 prill, por u prolongua për shkak të situatës së rënduar me koronavirusin e ri (COVID-19).

Më 2 prill, Kuvendi i Maqedonisë së Veriut miratoi ndryshimet ligjore për të shtyrë regjistrimin nga muaji prill në shtator.

95 deputetë votuan për ndryshimet e Ligjit të Regjistrimin të Popullsisë, Amvisërive dhe Banesave, ndërsa 12 ishin kundër.

Kjo paraprakisht ishte dakorduar në takimin e mbajtur në fund të muajit mars mes kryeministrit dhe njëherësh kryetarit të Lidhjes Socialdemokrate të Maqedonisë (LSDM), Zoran Zaev dhe kryetarit të VMRO-DPMNE-së opozitare, Hristijan Mickoski.

Krahas shtetasve të vendit që janë të pranishëm në shtet gjatë kohës së regjistrimit, tek të cilët regjistruesit do të përdorin një kompjuter dhe një aplikacion të veçantë, vijon vetë-regjistrimi online edhe për shtetasit që janë qytetarë jorezident. Bëhet fjalë për personat që kanë vendqëndrim në Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe janë shtetas të saj, ndërsa gjatë regjistrimit qëndrojnë jashtë vendit më pak se 12 muaj (një vit) për shkak të punës ose për ndonjë arsye tjetër.

Maqedonia e Veriut për herë të fundit ka mbajtur regjistrim në vitin 2002. Në vitin 2011 filloi të realizohet regjistrimi, por ndërpre, pasi anëtarët e Komisionit të regjistrimit dhanë dorëheqje kolektive dhe të parevokueshme.

Sipas të dhënave nga regjistrimi i popullsisë në vitin 2002, vendi numëronte 2.022.547 banorë ndërsa struktura etnike e popullsisë ishte: maqedonas – 1.297.981 (64.18 për qind), shqiptarë – 509.083 (25.17 për qind), turq – 77.959 (3.85 për qind), romë – 53.879 (2.66 për qind) serbë – 35.939 (1.78 për qind), boshnjakë – 17.018 (0.84 për qind), vllahë – 9.695 (0.48 për qind), të tjerët – 20.993 (1.04 për qind).

Simovski në ditën e parë të regjistrimit të popullsisë: Gjithçka funksionon siç duhet

Drejtori i Entit Shtetëror të Statistikës, Apostol Simovski, uroi që procesi i regjistrimit në terren të vijojë në rregull, duke theksuar se deri tani nuk është hasur asnjë problem

Abdula Berisha |05.09.2021

Në ditën e parë të regjistrimit të popullsisë, amvisërive dhe banesave në Maqedoninë e Veriut, krerët e Entit Shtetëror të Statistikës (ESHS) vizituan Komunën Gjorçe Petrov në Shkup, për të parë nga afër mbarëvajtjen e regjistrimit, raporton Anadolu Agency (AA).

Në deklaratën për media, drejtori i ESHS-së, Apostoll Simovski, uroi që procesi i regjistrimit në terren të vijojë në rregull, duke theksuar se deri më tani nuk është hasur asnjë problem.

“Sot regjistrimi ka filluar në gjithë shtetin, gjithkund procesi ka filluar me sukses. Deri tani askund nuk ka refuzime për t’u regjistruar. Nuk ka pasur askund probleme teknike, pasi megjithatë ky regjistrim është më i sofistikuar se të mëparshmit, gjithçka funksionon siç duhet”, tha Simovski.

Regjistrimi i popullsisë dhe amvisërive në terren do të zgjasë deri më 30 shtator ndërsa territori i shtetit është ndarë në 50 rajone të regjistrimit.

“Të gjithë regjistruesit janë në terren. Në këtë organizim janë përfshirë 5.000 regjistrues, 500 instruktorë rajonal dhe 150 instruktorë shtetërorë”, tha Simovski.

Ai gjithashtu tha se regjistruesit do të zbatojnë protokollet për mbrojtje nga koronavirusi i ri (COVID-19), duke bërë thirrje që edhe qytetarët të jenë të kujdesshëm.

Regjistrimi i popullsisë fillimisht duhej të mbahej në datat 1-21 prill, por u prolongua për shkak të situatës së rënduar me pandeminë e koronavirusit.

Maqedonia e Veriut për herë të fundit ka mbajtur regjistrim në vitin 2002. Në vitin 2011 filloi të realizohet regjistrimi, por u ndërpre, pasi anëtarët e Komisionit të Regjistrimit dhanë dorëheqje kolektive dhe të parevokueshme.

Kryediplomati grek vizitë në Shkup: Ballkani Perëndimor nuk duhet të bëhet më kurrë fuçi baruti i Evropës

Shkup

Ministri i Punëve të Jashtme i Greqisë, Nikos Dendias, i cili është për vizitë zyrtare në Maqedoninë e Veriut, u takua me ministrin e Punëve të Jashtme të vendit, Bujar Osmani, raporton Anadolu Agency (AA).

Osmani dhe Dendias mbajtën një takim kokë më kokë në Ministrinë e Punëve të Jashtme, pas të cilit vijoi takimi midis delegacioneve të dy vendeve. Pas këtij takimi, Osmani dhe Dendias mbajtën një konferencë të përbashkët për shtyp.

Ministri Osmani theksoi se ka falënderuar homologun Dendias për hapat konkret që u bënë në këtë periudhë, të cilat sipas tij pasqyrojnë miqësinë mes dy vendeve, kryesisht për dhurimin e 20.000 vaksinave kundër koronavirusit të ri (COVID-19) dhe ndërhyrjen e shërbimit zjarrfikës kufitar në zonat kufitare rreth Gjevgjelisë me qëllim të shuarjes së zjarreve.

“Treguesi më i mirë që marrëdhëniet politike po zhvillohen në një drejtim të mirë janë treguesit ekonomikë. Ishte kënaqësi të komunikoja shifrat e këtyre tetë muajve të këtij viti, të cilat tregojnë rritje deri në 20 për qind në shkëmbimin tregtar midis Greqisë dhe Maqedonisë së Veriut, duke arritur në 400 milionë euro në shkëmbimin tregtar”, tha Osmani.

Ai theksoi se po ashtu kanë diskutuar edhe për potencialet e tjera për avancimin e bashkëpunimit, modernizimin e trafikut hekurudhor, hapjen e pikave të reja kufitare dhe zbatimin e Marrëveshjes së Partneritetit Strategjik, e njohur si Marrëveshja e Prespës.

Osmani theksoi se në takimin me Dendias diskutuan edhe çështjen e perspektivës evropiane të rajonit, veçanërisht Maqedonisë së Veriut si model i cili, sipas tij, plotëson kriteret politike dhe ekonomike për fillimin e negociatave.

“Ne gjithashtu folëm për ngjarjet aktuale që rëndojnë botën, krizën në Afganistan, mundësinë e një krize të mundshme humanitare, krizën e migrantëve, dhe këtu u zotuam për bashkëpunim të ngushtë jo vetëm si fqinjët më të afërt, por edhe si partnerë të NATO-s për të punuar së bashku në përballjen me të gjitha sfidat e mundshme në të ardhmen”, shtoi Osmani.

– “Ballkani Perëndimor nuk duhet të bëhet më kurrë fuçi baruti i Evropës”

Ministri grek Dendias tha se këto takime janë një tregues i dëshirës së qeverisë së kryeministrit Mitsotakis për të thelluar lidhjet dypalëshe midis dy vendeve dhe një tregues i mbështetjes së plotë për Maqedoninë e Veriut në të ardhmen e saj evropiane.

“Greqia është dhe mund të jetë bashkëpunëtori më i ngushtë i Maqedonisë së Veriut dhe miku i saj më i mirë. Greqia si një fqinj i drejtpërdrejtë ka çdo arsye për të siguruar stabilitet dhe prosperitet. Dhe gjithmonë u themi partnerëve tanë evropianë se Ballkani Perëndimor nuk duhet të bëhet më kurrë fuçi baruti i Evropës. Ne punojmë në çdo mënyrë të mundshme për stabilitetin e Ballkanit Perëndimor”, tha Dendias.

Ai theksoi se bashkëpunojnë në fushën e ministrive të mbrojtjes, për mbrojtjen e hapësirës ajrore të Maqedonisë së Veriut, mbrojtjen e informacionit dhe mbrojtjen e monumenteve bizantine dhe postbizantine.

Sipas tij, Greqia mbështet rrugën e Maqedonisë së Veriut drejt Bashkimit Evropian (BE), dhe se do të vazhdojnë të punojnë sa më shumë që të munden në mënyrë që seanca e parë reciproke midis qeverive të jetë sa më shpejt të jetë e mundur.

Dendias u shpreh i kënaqur me hapat e ndërmarrë nga Maqedonia e Veriut për t’u bashkuar me familjen evropiane.

“Zbatimi i Marrëveshjes së Prespës nuk është një gjë burokratike, por çdo shkronjë duhet të zbatohet. Besojmë se keni bërë zgjedhjen për të qenë me ne, me Greqinë, me rrugën drejt familjes së madhe evropiane”, tha Dendias.

Ai theksoi se Qeveria e Greqisë do të punojë ngushtë me Qeverinë e Maqedonisë së Veriut për të arritur qëllimet e vendit fqinj.

Opozita maqedonase dhe shqiptare arrijnë koalicion parazgjedhor

Opozita maqedonase dhe shqiptare në Maqedoninë e Veriut, ka arritur koalicion parazgjedhor për zgjedhjet lokale që do të mbahen më 17 tetor.

VMRO-DPMNE, Aleanca për Shqiptare dhe Alternative e kanë quajtur historike marrëveshjen e arritur për pjesëmarrje të përbashkët në zgjedhjet lokale, kundër siç kanë thënë, “krimit dhe korrupsioni të Lidhjes Social Demokrate (LSDM) dhe Bashkimit Demokratik për Integrim (BDI)”.

Kryetari i VMRO-DPMNE-së, Hristijan Mickovski tha më 28 gusht se “ky koalicion do të mposhtë partitë në pushtet që kanë shkatërruar vendin gjatë qeverisjes së tyre kriminale”.

“Pres që ky koalicion të kapërcejë ndarjet, pashpresën, krimin, korrupsionin, mungesën e ideve, paaftësinë dhe mungesën e vizionit dhe strategjisë për zhvillimin e Maqedonisë. Është një moment historik për të gjithë qytetarët pavarësisht nga përkatësia etnike për të treguar se Maqedonia vërtet ka mundësi me politikanët e tjerë që janë jashtë matricës së LSDM-së dhe BDI-së”, tha Mickovski.

Koalicioni parazgjedhor mes VMRO DPMNE-së me opozitën shqiptare shënon koalicionin e parë të saj parazgjedhor me partitë shqiptare.

Ajo ka bërë koalicioni me partitë shqiptare, por vetëm pas zgjedhjeve edhe atë për formimin e qeverisë.

Për dallim nga VMRO-ja, partia tjetër maqedonase në pushtet LSDM-ja e kryeministrit Zoran Zaev, në zgjedhjet e fundit lokale ishte në koalicion me Bashkimin Demokratik për Integrim (BDI) që drejtohet nga Ali Ahmeti.

Këto parti edhe në zgjedhjet e tetorit kanë bërë koalicion për në rrethin e dytë, kur do të mbështesin njëra-tjetrën.

Koalicioni mes opozitës shqiptare dhe asaj maqedonase nga LSDM-ja është vlerësuar si “koalicion i frikës”.

“I ballafaquar me humbjen e shtatë me radhë nga populli, Mickovski është aq i frikësuar sa që promovon koalicion me njerëzit që i quajti tradhtarë, me ata që sipas VMRO-DPMNE-së nuk e njohin identitetin maqedonas”, thuhet në komunikatën e LSDM-së e cila kujton edhe ngjarjet e dhunshme në kuvend më 27 prill 2017, kur anëtarët e VMRO-së kishin sulmuar fizikisht Zijadin Selën e Aleancës për Shqiptarët.

Edhe Bashkimi Demokratik për Integrim ka reaguar duke e quajtur “koalicion për interesa personale”.

BDI-ja, para koalicionit me LSDM-së ishte për gati dhjetë vjet në koalicion më VMRO-DPMNE-n, që udhëhiqej nga ish-kryeministri, Nikolla Gruevski.

Nga Aleanca për Shqiptarët kanë thënë se reagimi i BDI-së ka të bëjë me “shqetësimin e saj për humbjen e partnerit të saj të dikurshëm dhe humbjen që e pret në zgjedhjet lokale në tetor”.

Koalicione ndëretnike në zgjedhjet lokale në Maqedoninë e Veriut

Në zgjedhjet lokale në vjeshtë, Maqedonia e Veriut do të hyjë me dy koalicione të mëdha ndëretnike, maqedono-shqiptare, bazuar në aktivitetet e partive që janë afër arritjes së koalicioneve parazgjedhore.

Partitë në pushtet, Lidhja Social Demokrate (LSDM) dhe Bashkimi Demokratik për Integrim (BDI) tashmë kanë bërë të ditur se në shumë komuna do ta mbështesin njëra-tjetrën, që në rrethin e parë zgjedhor, ndërsa në Shkup do të kenë kandidat të përbashkët.

Të njëjtën e paralajmërojnë edhe partitë opozitare, VMRO-DPMNE, Aleanca për Shqiptarë dhe Alternativa.

Nëse kjo realizohet, atëherë do të jetë hera e parë që nga pavarësia e Maqedonisë së Veriut, që në zgjedhje të marrin pjesë blloqe politike, maqedono-shqiptare.

“Ditëve në vijim mund të prisni rezultate konkrete sa i përket koalicionit me partitë shqiptare që janë në opozitë, por edhe me parti tjera që duan të jenë pjesë e koalicionit të madh opozitar, i cili do t’i shkaktojë disfatë të thellë qeverisë së paaftë të udhëhequr nga LSDM-ja”, ka deklaruar kryetari i VMRO-DPMNE-së, Hristijan Mickovski.

Nga opozita shqiptare thonë se koalicioni me VMRO-në është kundërpërgjigje ndaj koalicionit mes BDI-së dhe LSDM-së.

“Sipas të gjitha gjasave, Aleanca dhe Alternativa së bashku do të kenë bashkëpunim me VMRO-në në disa komuna në raundin e parë, në disa komuna në raundin e dytë, në bazë të vlerësimeve të komunave ku ka arsye dhe matematika, që na bashkojnë për t’i fituar komunat”, ka deklaruar Arben Taravari, sekretar i përgjithshëm i Aleancës për Shqiptarët dhe kryetar i Komunës së Gostivarit.

VMRO-ja dhe Aleanca për Shqiptarët, më parë nuk kanë pasur raporte të mira për shkak të ngjarjeve në kuvend më 27 prill të vitit 2017, kur militantët e VMRO-së kishin sulmuar gati për vdekje kryetarin e Aleancës për Shqiptarët, Zijadin Selën.

VMRO-DPMNE-ja një parti e djathtë në skenën politike, njihet për qëndrimet e saja nacionaliste për të gjitha çështjet që kanë pasur të bëjnë me shqiptarët. Edhe Aleanca për Shqiptarët ka kundërshtuar të gjitha projektet e qeverisë, duke i vlerësuar të dëmshme për shqiptarët.

VMRO-ja gjatë qeverisjes me vendin për gati dhjetë vjet, në koalicion ka qenë me BDI-në e Ali Ahmetit.

Kryeministri socialdemokrat, Zoran Zaev udhëheq një politikë ndryshe nga VMRO-ja, duke promovuar konceptin “Një shoqëri për të gjithë” dhe në përbërjen e saj ka ministra dhe deputetë shqiptarë, të cilët u mungojnë VMRO-së.

“Në hapësirat shumetnike, politika, jeta dhe puna janë sikur të drejtoni biçikletën. Nëse ndaloni ta ngisni, atëherë do të bini nga biçikleta, pra duhet në vazhdimësi ta ngisni. Unë shpresoj se Mickovski do të hipë në biçikletë dhe do t’ia sjellë rrotat”, ka deklaruar kryeministri Zoran Zaev, duke komentuar paralajmërimet për koalicion të mundshëm mes VMRO-së dhe opozitës shqiptare.

Xhelal Neziri, analist, thotë për Radion Evropa e Lirë se nuk ka asgjë të keqe nga koalicionet e tilla, duke marrë parasysh koalicionet që bëhen pas zgjedhjeve qoftë në nivel lokal apo qendror.

“Është shumë normale që në një shtet multientik siç është Maqedonia e Veriut, ku qeveria është multietnike, pushteti është multientik, ku po ashtu edhe në pushtetin lokal qeverisjet arrihen duket për koalicione në komunat ku ka më shumë se një enti, pra ky realitet imponon edhe këto koalicione. Tani, nëse marrim aspektin etik apo moral të këtyre koalicioneve, raportet mes partive, retorikën e përdorur, retorikën e ashpër nacionaliste ose retorikën që është në kundërshtim me idenë dhe idealet e një partie me të cilën lidhen koalicionet, pra nëse këto i marrim parasysh, asnjëherë nuk mund të lidhen koalicione. Duhet të dihet se në politikë asnjëherë nuk ka as miqësi e as armiqësi të përhershme, por ka interesa të përhershme”, ka deklaruar analisti Xhelal Neziri.

Analisti Vlladimir Bozhinovski, thotë se VMRO-ja dhe Aleanca tashmë janë të vetëdijshme se pa një koalicion, nuk do të mund të fitojnë partitë në pushtet.

“Nëse ky koalicion ndodh, atëherë kjo nuk do të ishte aspak e lehtë për LSDM-në dhe BDI-në, sikur në vitin 2017, pasi përballë do të kenë një kundërshtar shumë më të fortë dhe serioz. Ky do të ishte një koalicion i parë në vend mes dy blloqeve opozitare maqedonase dhe shqiptare”, thotë Vlladimir Bozhinovski.

Të gjitha qeveritë në Maqedoninë e Veriut janë formuar nga parti shqiptare dhe maqedonase. Ato në fushatat elektorale kanë marrë me programe etnike që edhe kanë ngritur tensione e debate të shumta, me shumë prej tyre janë lënë në harresë me përfundimin e zgjedhjeve dhe arritjen e koalicioneve për bashkëqeverisje.

Maqedonia e Veriut do të strehojë përkohësisht 450 afganë

Maqedonia e Veriut do të pranojë 450 afganë që janë duke ikur nga talebanët dhe do t’i strehojë ata derisa të kompletohet procesi i aplikimit për viza speciale amerikane.

Këta persona janë punëtorë dhe anëtarë të familjeve të afganëve, të cilët kanë punuar në misionet humanitare dhe paqeruajtëse, aktivistë nga organizata për të drejta të njeriut, gazetarë, përkthyes dhe studentë, ka thënë Qeveria maqedonase përmes një deklarate më 17 gusht.

Shkupi ka thënë se do të pranojë edhe afganë “të cilët kanë mbështetur trupat e NATO-s në 20 vjetët e fundit, përfshirë ushtrinë e Maqedoninë e Veriut”, e cila ka kontribuar me ushtarë te forcat e koalicionit – të udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara – në Afganistan në periudhën 2002-2008.

Aktualisht në aeroportin ndërkombëtar të Kabulit janë duke u zhvilluar një mori operacionesh të transferimit të personave që janë tejet të frikësuar nga regjimi i talibavëne.

Shumica e tyre kanë punuar bashkë me amerikanët apo me shtete tjera të NATO-s, si përkthyes apo në role tjera, gjatë luftës gati 20-vjeçare.

Shumica e 450 afganëve që do të nisen drejt Maqedonisë së Veriut pritet të arrijnë në këtë shtet në fund të javës, varësisht nga kushtet në aeroportin e Kabulit, është thënë në deklaratë.

Ministri i Jashtëm në Maqedoni të Veriut, Bujar Osmani, ka thënë se nënshtrimi në masën e karantinës do të varet nga statusi i vaksinimit të këtyre personave kundër koronavirusit.

Përveç Maqedonisë së Veriut, edhe Kosova e Shqipëria kanë shprehur gatishmëri për të mirëpritur afganët që janë duke ikur nga shteti i tyre.

Autoritetet në të dyja vendet kanë konfirmuar se kanë diskutuar me autoritetet amerikane për strehimin e tyre, ndonëse ende nuk dihet saktë sa persona do të strehojnë ato.

Grupi i parë i afganëve pritet të arrijë të mërkurën në Shqipëri.

Autoritetet kanë konfirmuar se ata do të strehohen në Tiranë dhe Durrës.

Talibanët kanë pretenduar fitore më 15 gusht, pasi kanë marrë kontrollin e kryeqytetit, Kabulit, pas gati 20 vjetëve të dhënies fund të prezencës ushtarake të forcave të udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara.

Qeveria ka rënë dhe presidenti Ashraf Ghani ka ikur nga shteti.

Ende nuk dihet vendndodhja e tij.

Trupat amerikane janë duke kontrolluar aeroportin ndërkombëtar të Kabulit, ndërkohë që banorë të dëshpëruar janë duke tentuar të ikin nga shteti.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, ka mbrojtur vendimin e tij për tërheqje nga Afganistani duke thënë se “misioni asnjëherë nuk ka pasur për qëllim shtet-ndërtimin”.

“Jam shumë i trishtuar me faktet me të cilat përballemi tani, por nuk më vjen keq për vendimin tim për t’i dhënë fund luftës në Afganistan”, tha Biden në një fjalim drejtuar kombit më 16 gusht.

“Amerikanët nuk mund dhe nuk duhet të vdesin dhe të luftojnë në një luftë që afganët nuk janë të gatshëm të luftojnë për veten e tyre”, ka thënë presidenti Biden.

Sipas tij interesi kombëtar i Shteteve të Bashkuara në Afganistan ka qenë gjithmonë kryesisht në parandalimin e sulmeve terroriste.

Presidenti amerikan ka thënë se Qeveria afgane nuk arriti të dëgjojë këshillën e tij dhe të negociojë një zgjidhje politike me talibanët, duke shtuar se kolapsi i Qeverisë afgane ndodhi shumë më shpejt sesa që kishte pritur administrata e tij.

Forcat e udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara kanë rrëzuar talibanët nga pushteti në tetor të vitit 2001.

Talibanët kanë qenë duke strehuar atëbotë Osama Bin Laden dhe figura tjera të Al-Kaidës, të lidhura me sulmet e 11 shtatorit të po atij viti në Shtetet e Bashkaura.

Presidenti amerikan Joe Biden ka thënë se tërheqja amerikane tani është e arsyeshme, pasi forcat amerikane janë siguruar që Afganistani nuk do të bëhet më bazë për xhihadistë të huaj që të kryejnë komplote kundër Perëndimit.

Rreth 100 shtetas të Maqedonisë së Veriut presin evakuimin nga Afganistani

Forcat e sigurisë afgane në Zonën e Gjelbër në Kabul më 15 gusht 2021.

Në Afganistan ndodhen rreth 100 shtetas të Maqedonisë së Veriut dhe të gjithë janë në pritje të evakuimit, pasi talibanët hynë në Kabul, ka bërë të ditur Ministria e Punëve të Jashtme.

Sipas një njoftimit me shkrim të kësaj ministrie, tani për tani të gjithë ata janë në vende të sigurta dhe bëhet fjalë kryesisht për shtetas të angazhuar nëpër kompani të huaja.

“Nga informacionet e fundit që kemi marrë, kompanitë që punësojnë punëtorë nuk përballen me ndonjë vështirësi dhe kanë rezervuar fluturimet e tyre për të evakuuar punëtorët e tyre dhe disa prej tyre tashmë janë transferuar në disa nga vendet fqinje dhe transferimi i tyre në vend nuk diskutohet”, thuhet në njoftimin e MPJ-së maqedonase.

Në 24 orët e fundit, disa qytetarë që kanë të afërm ose miq në Afganistan telefonuan Ministrinë e Punëve të Jashtme dhe pyetën për situatën atje, por nuk kërkuan ndihmë për shpëtimin e tyre.

Ministria e Punëve të Jashtme thekson se situata po monitorohet nga afër dhe se disa vende tashmë kanë shprehur gatishmërinë për të ndihmuar sa i përket evakuimit për qytetarët maqedonas.

“Nga udhëzimi i djeshëm i rrjetit tonë diplomatik për kontakt me ministritë e jashtme përkatëse në vendet që mbulojnë, të dielën disa nga ambasadat dhe konsullatat tashmë janë kontaktuar dhe disa nga vendet mike, kanë shprehur gatishmërinë që fluturimet e mundshme të evakuimit të jenë në dispozicion edhe për qytetarët e Republikës së Maqedonisë së Veriut”, thuhet në njoftimin e Ministrisë së Punëve të Jashtme.

Maqedonia e Veriut gjithashtu ka shprehur gatishmërinë për strehuar afganët, veçanërisht grave dhe fëmijëve të udhëheqësve të shoqërisë civile, jeta e të cilëve është në rrezik për shkak të bashkëpunimit me shtetet perëndimore. Këtë gatishmëri të Maqedonisë së Veriut, por edhe të shteteve tjera, e ka bërë të ditur ish-sekretarja amerikane e shtetit, Madeleine Albright.

“Ne duhet të përqendrohemi në shpëtimin e jetëve në Afganistan. Shtetet e Bashkuara po punojnë për të evakuuar njerëzit në rrezik të veçantë nga talibanët, dhe unë jam mirënjohës ndaj Shqipërisë, Kanadasë, Kosovës dhe Maqedonisë së Veriut për sigurimin e strehimit për aleatët tanë afganë, veçanërisht gratë dhe fëmijët e udhëheqësve të shoqërisë civile. Shpresoj se ky shembull do të ndiqet nga të tjerët,” shkroi në Twitter, ish-sekretarja e Shtetit, Madeleine Albright.

Intervista – Ahmeti: Në 20 vjetorin e marrëveshjes së Ohrit, arritje dhe sfida në zbatimin e saj

Në një intervistë për Zërin e Amerikës, kryetari i Bashkimit Demokratik për Integrim Ali Ahmeti flet për rëndësinë e Marrëveshjes së Ohrit që u nënshkrua para 20 vjetësh duke i dhënë fund konfliktit të armatosur midis Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare dhe forcave ushtarake e policore maqedonase. Zoti Ahmeti, i cili ishte drejtues i UÇK-së e vlerëson si hap të rëndësishëm miratimin e pjesës normative të Marrëveshjes, teksa thotë se ka ngecje të zbatimit të disa pjesëve të saj në praktikë. Ai theksoi në intervistën me korrespondentin e Zërit të Amerikës, Isak Ramadani se me këmbëngulje do të vazhdohet me respektimin e Marrëveshjes, të cilën e quan paqësore dhe shembull për zgjidhjen e konflikteve jo vetëm në rajon por dhe më gjerë.

Zëri i Amerikës: Z. Ahmeti, ju nuk jeni nënshkrues i Marrëveshjes së Ohrit, por jeni shkaktar për arritjen e saj. Përgjatë viteve ka pasur politikanë që e kanë quajtur marrëveshjen të vdekur. Marrëveshja e Ohrit, ndërkohë është shkrirë në ligje dhe Kushtetutë. Por ka ende elemente që nuk zbatohen në praktikë. Pse?

Ali Ahmeti: Është shumë me rëndësi që pjesa normative e Marrëveshjes paqësore të Ohrit është e përfunduar, por ka edhe shumë punë për t’u bërë edhe më tutje në pjesën praktike-pragmatike për t’u zbatuar e materializuar ajo pjesë normative e cila ka kaluar në organet legjislative të Republikës së Maqedonisë së Veriut. Pra, duhet të jemi shumë të hapur në këtë temë: një marrëveshje që del nga një kryengritje nuk është edhe aq lehtë për t’u zbatuar me përpikmëri në bazë të marrëveshjes së nënshkruar.

Zëri i Amerikës: Si u bë që dokumenti aq i rëndësishëm (origjinali) u zhduk për kaq gjatë dhe u gjet vetëm tash para 20 vjetorit të nënshkrimit. A kishte qenë gjatë gjithë kohës tek eksponentë të PPD-së? (Partia për Prosperitet Demokratik)

Ali Ahmeti: Kemi bërë hulumtime në Arkivin e shtetit dhe nuk ka rastisë që ta gjejmë këtë dokument dhe më në fund e ka dorëzuar njëri nga pjesëmarrësit në Marrëveshjen e Ohrit. Pastaj në mënyrë të organizuar është dorëzuar nga Ministri për Sistem Politik dhe Zëvendës-Kryeministër i parë, dhe sigurisht është mbajtur protokoll e shënim për dorëzimin e këtij dokumenti. Në këtë rast nuk ka pasur diçka të qëllimshme, por nuk është i qëllimshëm as tani me veprimin e fundit të dorëzimit në mënyrë publike të dokumentit (origjinal) të Marrëveshjes së Ohrit.

Zëri i Amerikës: Marrëveshja duhej zbatuar deri në vitin 2004. Si e shikoni ritmin e miratimit dhe zbatimit të saj në praktikë?

Ali Ahmeti: Ka edhe shumë për t’u bërë por ne kemi përkushtim, kemi përgatitje, kemi përvojën e duhur; Kemi investuar në ngritjen dhe përgatitjen e kuadrove dhe mendojmë se do t’ia dalim me sukses edhe në ato çështje të cilat kanë mbetur pa u materializuar dhe kjo tani më është çështje kohe, çështje e një procesi që është duke u zhvilluar bukur mirë dhe jam shumë optimist sepse baza është ndërtuar shumë e fortë dhe nuk ka më kthim prapa. Ne nuk kemi hyrë në këtë luftë dhe nuk e kemi bërë Marrëveshjen paqësore të Ohrit që ta marrim hisen e tjetërkujt, por ama ne kemi luftuar që të mos jemi qiraxhinj në shtëpinë tonë, por të jemi zotë në shtëpinë tonë. Dhe vetë komuniteti maqedonas është ndërgjegjësuar se Marrëveshja e Ohrit ka qenë dhe mbetet në dobi të shtetit. Dmth nuk është ai opinion që ka ekzistuar para 20 vjetësh.

Zëri i Amerikës: A ka gatishmëri tek pala maqedonase, nëse keni biseduar me drejtues të partive të tyre që termi “20%” në kushtetutë, i cili u referohet shqiptarëve të ndryshojë dhe të emërtohet në mënyrë të përshtatshme, si “shqiptarë”?

Ali Ahmeti: Unë mendoj se kjo çështje është bërë më shumë mediatike se sa problem real. Kjo qenë puna më e vogël nëse ne do ta kishim futur në bisedime në mandatin që lamw ose në këtë mandat çështjen e ndryshimit të këtij pasusi në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut dhe do të ishte çështja më e lehtë përpara Ministrit të Jashtëm, Zëvendës-Kryeministrit të parë, apo të Kryeministrit. Nuk ka qenë aq e lehtë për t’u pranuar dhe për t’i bërë këto negociata. Pra kjo është një çështje që me një mirëkuptim nga palët sepse dihet që 20 përqindësh që definohet në Kushtutën e Republikës së Maqedonisë së Veriut (RMV) është si një moment kompromisi që kemi që e kemi bërë në vitin 2001 gjatë negociatave, edhepse unë nuk kam qenë në tryezë të negociatave, por Marrëveshja paqësore e Ohrit më parë është pranuar nga Ushtria Çlirimtare Kombëtare (UÇK) e më pas është hedhur në tavolinë për t’u pranuar nga të tjerët. Ne kemi bërë por pa e rrezikuar dhe pa e cënuar substancën e Marrëveshjes paqësore të Ohrit. Kështu që është çështje kohe që këto gjëra të rregullohen në Kushtetutën e RMV-së.

Zëri i Amerikës: Rivalët politikë por dhe të tjerë ju kritikojnë dhe akuzojnë në lidhje me statusin e pazgjidhur të veteranëve të UÇK-së, përderisa ish-pjesëtarët e forcave ushtarake e policore maqedonase morën pensione nga shteti. A ka vend për këto kritika?

Ali Ahmeti: Ne kemi nënshkruar që të gjithë ushtarët e Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare që kanë nevojë për trajtim se kanë pësuar trauma, do të trajtohen në institucione të ndryshme shtetërore, por nuk kemi një marrëveshje që ushtarët e UÇK-së do të përfitonin nga pensionet apo fondet e shtetit, por në bazë të Marrëveshjes që kemi nënshkruar dhe që ne në përpikmëri e kemi respektuar, ushtarët e UÇK-së do të trajtohen si të gjithë qytetarët në institucionet shtetwrore. Sot i keni pjesën dërrmuese të ish-ushtarëve të UÇK-së në polici, në ushtri, në administratë…

Zëri i Amerikës: A është kjo një marrëveshje për paqen afatgjatë të këtij vendi, apo mund të ketë zgjerim të kërkesave për, siç paralajmërojnë një pjesë e politikanëve maqedonas, për federalizim, apo ndryshim të sistemit kushtetues?

Ali Ahmeti: Çdo analizë e frikshme që i bëhet Marrëveshjes së Ohrit bëhet me qëllim të frikësimit të popullit. Marrëveshja është në dobi të popujve dhe të shtetit, paqes dhe qëndrueshmërisë. Unë vendin tim dhe tëndin, vendin tonë, pas dhjetë vitesh e shoh të anëtarësuar në Bashkimin Evropian. Nëse para dy-tre vitesh ka qenë e pabesueshme, utopi që ky vend të jetë në NATO, sot Maqedonia e Veriut është anëtare e NATO-s. Vetëm se duhet t’i bëjmë detyrat, t’i përmbushim standardet që kërkohen nga ne; të mbisundojë shteti ligjor.

Ahmeti për AA: Marrëveshja e Ohrit shpëtoi vendin nga tragjedi të mundshme

“Është intervenuar në kohë, duke pasur parasysh përvojat e hershme si në Bosnjë dhe Kosovë që ndodhën. Komuniteti ndërkombëtar ishte shumë më i shpejtë dhe ndërhyri mes palëve për të filluar negociatat për një marrëveshje të mundshme paqësore”

Abdulbesar Ademi, Abdula Berisha |12.08.2021

Kreu i Bashkimi Demokratik për Integrim (BDI), pjesë e koalicionit qeverisës në Maqedoninë e Veriut, Ali Ahmeti, lidhur me zbatimin e Marrëveshjes Kornizë të Ohrit ka deklaruar se pjesa legjislative e saj është përmbushur, por “pjesa pragmatike ka akoma për të bërë”.

Maqedonia e Veriut nesër shënon 20-vjetorin e nënshkrimit të Marrëveshjes Kornizë së Ohrit, me të cilën iu dha fund konfliktit të armatosur ndëretnik të vitit 2001 ndërmjet dy komuniteteve më të mëdha etnike në vend, shqiptar dhe maqedonas.

Në një intervistë për Anadolu Agency (AA), kreu i BDI-së thekson se Marrëveshja e Ohrit është një ndër dokumentet më të rëndësishme të Maqedonisë së Veriut, sepse kjo marrëveshje “shpëtoi vendin nga tragjedi të mundshme”.

“Marrëveshja e Ohrit shpëtoi vendin nga tragjedi të mundshme, që mund të ndodhnin nga ndarjet, tragjedi të panumërta në humbje njerëzish. Është intervenuar në kohë, duke pasur parasysh përvojat e mëhershme si në Bosnjë dhe Kosovë që ndodhën. Komuniteti ndërkombëtar ishte shumë më i shpejtë dhe ndërhyri mes palëve për të filluar negociatat për një marrëveshje të mundshme paqësore”, shprehet Ahmeti.

Ahmeti foli edhe për zbatimin e Marrëveshjes së Ohrit, për çka tha se nga kjo marrëveshje kanë fituar të gjithë komunitetet që jetojnë në Maqedoninë e Veriut, por shtoi se ka akoma punë për të bërë.

“Marrëveshja e Ohrit është zbatuar, pjesa legjislative është përmbushur, pjesa pragmatike ka akoma për të bërë. Nuk duhet të jemi mendjemëdhenj që të themi është mbyllur gjithçka, ke akoma dikastere pa përfaqësim të komuniteteve të tjera, përfshirë këtu shqiptarët, turqit, romët e kështu me radhë. Akoma ka paragjykime nga komuniteti maqedonas se po e humbin shtetin e tyre. Nga Marrëveshja e Ohrit kanë fituar të gjithë. Kanë fituar edhe maqedonasit, sepse të fitosh paqe, stabilitet dhe siguri, sigurisht që kjo është një fitore shumë e madhe”, deklaron Ahmeti

Nga Marrëveshja e Ohrit, Ahmeti thotë se kanë fituar edhe besimet fetare, si ai evangjelist dhe ai hebraik, besime të të cilave nuk u njiheshin të drejtat e legjitimitetit.

“Themelet e shtetit i forcoi Marrëveshja e Ohrit dhe i afroi komunitetet. Ne nuk kemi qenë egoistë vetëm për vete, por kemi hapur shteg edhe në ushtri, por edhe në arritjen e marrëveshjes që të trajtohemi të gjithë të barabartë”, shprehet Ahmeti.

I pyetur rreth motos së jubileut të 20-të të nënshkrimit të marrëveshjes “Përtej Ohrit”, Ahmeti thotë se kjo nënkupton që vendi të anëtarësohet në Bashkimin Evropian (BE), të ketë standarde të përafërta me vendet e BE-së, por edhe mbrojtjen e të drejtave të të gjithëve pavarësisht përkatësisë etnike.

“Kjo është Maqedonia përtej Ohrit. Me standarde, me sundim të ligjit, me luftë kundër korrupsionit dhe me një Maqedoni të sigurt për të jetuar. Kemi aq shumë punë për të bërë për ta tejkaluar Ohrin, edhe në fushën e ekonomisë, edhe në fushën e ambientit. Ne akoma kemi vendbanime pa kanalizime, ne akoma kemi ajrin që ndotet nga amvisëritë ose biznese të ndryshme. Sa më shumë që thellohesh, aq më shumë sheh se sa punë ke përpara për të bërë”, thotë Ahmeti.

Marrëveshja e Ohrit

Konflikti ndëretnik shpërtheu në fillim të vitit 2001 mes Ushtrisë Çlirimtare Kombëtare (UÇK) dhe forcave të sigurisë së Maqedonisë për shkak të pakënaqësisë së shqiptarëve, të cilët kërkonin përfaqësim më të lartë dhe avancimin e të drejtave të tyre në vend.

Gjatë konfliktit, që zgjati disa muaj, në kryeqytetin Shkup filluan negociatat mes palëve, për të vazhduar më tej në Ohër ku u bë përafrimi i dokumentit. Këto negociata zgjatën dy muaj dhe u mbyllën me sukses më 13 gusht të atij viti me nënshkrimin e Marrëveshjes Kornizë në rezidencën presidenciale në Shkup.

Pjesë në nënshkrimin e marrëveshjes ishin krerët e partive më të mëdha politike në vend dhe përfaqësuesit e posaçëm të Bashkimit Evropian (BE) dhe SHBA-së.

Marrëveshja çoi në avancimin kryesisht të të drejtave të shqiptarëve, por edhe të komuniteteve të tjera pakicë në vend, gjegjësisht të komunitetit turk, boshnjak, serb, vlleh dhe rom. Përgjatë viteve, në kuadër të zbatimit të Marrëveshjes Kornizë janë miratuar mbi 130 ndryshime dhe plotësime ligjore, prej të cilave pjesa më e madhe janë ligje për mosdiskriminim dhe përfaqësim të drejtë, ndërsa një pjesë e tyre janë në sferën e identitetit, kulturës, arsimit dhe decentralizimit të pushtetit.

20 vite pas nënshkrimit të Marrëveshjes së Ohrit, opinioni i ekspertëve dhe publikut të gjerë për marrëveshjen është i ndarë. Për disa kjo marrëveshje kontribuoi në ndërtimin e Maqedonisë së Veriut multietnike, garantoi dhe promovoi të drejtat e komuniteteve më të vogla etnike, ndërsa disa mendojnë se duhet akoma shumë të bëhet për ta zbatuar atë.

Ahmeti ishte udhëheqësi politik i UÇK-së dhe pas nënshkrimit të marrëveshjes së vitit 2001 ai themeloi BDI-në. Që nga ajo kohë, kjo parti politike ka luajtur një rol kyç në çështjen e shqiptarëve të Maqedonisë së Veriut.

“Në hasmëri të përhershme nuk ecet përpara”

Në intervistën për AA, kreu i BDI-së foli edhe rreth iniciativës “Ballkani i Hapur” ku bëjnë pjesë Maqedonia e Veriut, Shqipëria dhe Serbia, por nuk janë bashkangjitur Kosova, Mali i Zi dhe Bosnjë e Hercegovina. Sipas Ahmetit, kjo temë kërkon trajtim të qetë dhe pa emocione.

“Është një temë shumë e ndjeshme. Është një temë që kërkon trajtim të qetë, pa emocione, pa ngarkesa. Në hapësirat e Ballkanit Perëndimor, kryesisht në territoret e ish-Jugosllavisë, janë bërë luftëra të përgjakshme dhe këto lufta kanë përfunduar para 22 vjetësh. Tash e 22 vjet nuk kemi përplasje të armatosura, kemi marrëveshje që kërkojnë zbatim e materializim dhe ky rajon duhet të pajtohet”, tha Ahmeti.

Duke marrë shembull gjermanët dhe francezët pas Luftës së Dytë Botërore, ai thotë se duhet të vendoset një standard komunikimi në mënyrë që të mos përsëriten luftërat e para 25 viteve në territoret e ish-Jugosllavisë.

“Në hasmëri të përhershme nuk ecet përpara. Edhe pse situata është shumë e ndjeshme në raport Serbi-Kosovë, në raport Bosnjë-Serbi, në raport Mali i Zi-Serbi, sepse në këtë kontekst Mali i Zi ndjehet i rrezikuar si një vend i vogël nga Serbia. Por me pretendime të politikave të së kaluarës nuk ecet përpara, me politika ekspansioniste, pushtuese, asimiluese, nuk ecet përpara”, thekson Ahmeti.

Sipas tij, lidhur me iniciativën “Ballkani i Hapur” nevojitet sqarim, komunikim dhe bashkëpunim i sinqertë mes vendeve të rajonit, duke theksuar se të gjitha vendet duhet të investojnë në ndërtimin e paqes, sigurisë dhe ardhmërisë.

“E vetmja mënyrë është tanimë komunikimi, bashkëpunimi i sinqertë mes vendeve, pa parë që të jenë uzurpatorë dhe totalitarë, por të jenë komunikues, bashkëpunues dhe të vendoset drejtësi dhe barazi mbi të gjithë. Komunikim i lirshëm i njerëzve, ekonomi stabile pa ndikime apo mbisundime dhe mendoj që e lehtë nuk është, por duhen sqarime, duhen komunikime, përndryshe, duhet të jemi anëtarë të BE-së, duhet të jemi në Evropën e bashkuar”, thotë Ahmeti.

Qëllimi kryesor i iniciativës “Ballkani i Hapur”, e cila u formalizua në një forum ekonomik të mbajtur në fund të korrikut në Shkup, është të bëjë nismat ekzistuese rajonale më efektive në mënyrë që të arrihen rezultate praktike dhe të dukshme për qytetarët e Ballkanit Perëndimor.

Nisma gjithashtu synon të arrijë krijimin e një tregu të përbashkët rajonal, i cili, si një formë kalimtare, duhet ta çojë rajonin më pranë BE-së dhe të përshpejtojë rrugën drejt anëtarësimit të plotë.

“Interesimi ynë, raportet me Turqinë të jenë në kuadër të marrëdhënieve miqësore”

I pyetur rreth marrëdhënieve mes Maqedonisë së Veriut dhe Turqisë, Ahmeti thotë se marrëdhëniet janë miqësore, ndërsa përshëndet komunikimin në të gjitha fushat, që sipas tij, është në avancim e sipër.

“Sigurisht që interesimi ynë në vazhdimësi ka qenë që raportet me Turqinë të jenë në kuadër të marrëdhënieve miqësore. Ka komunikim, ka bashkëpunim në të gjitha fushat, në fushat politike, në fushën e ekonomisë, ka investime nga Turqia dhe ky komunikim është për t’u përshëndetur, është në avancim e sipër me kalimin e kohës”, tha Ahmeti.

Grubi: Universiteti “Nënë Tereza”, evolucion në vete i marrëveshjes paqësore të Ohrit

Shkup

Zv/kryeministri i parë i Maqedonisë së Veriut dhe ministër i Sistemit Politik dhe Marrëdhënieve midis Komuniteteve, Artan Grubi, në tryezën e rrumbullakët kushtuar 20-vjetorit të Marrëveshjes së Ohrit ka deklaruar se nga tani do të fillojnë një kapitull të ri përtej Ohrit për të ndërtuar të ardhmen e vendit në frymën e kësaj marrëveshjeje, por “kompatibil me të nesërmen”, raporton Anadolu Agency (AA).

Në tryezën e rrumbullakët të organizuar nga Universiteti “Nënë Tereza” në Shkup, Grubi theksoi se një nga shtyllat kryesore të Marrëveshjes së Ohrit është arsimi sipëror që filloi nëpërmjet legalizimit të Universitetit Shtetëror të Tetovës (USHT). Ai po ashtu vlerësoi edhe legalizimin e Universitetit “Nënë Tereza” në Shkup, si hap i dalë nga Marrëveshja e Ohrit.

“Universiteti ‘Nënë Tereza’ është evolucion në vete i marrëveshjes paqësore të Ohrit. U themelua pa asnjë britmë, pa asnjë kritikë, pa asnjë zë oponence në Kuvend, por në mënyrën më të mirë dhe më të qetë të mundshme me përkrahje shumë të gjerë”, u shpreh Grubi.

Universiteti “Nënë Tereza” në Shkup filloi me punë më 27 tetor të vitit 2016 në ndërtesën e Lidhjes së Sindikatave të Maqedonisë së Veriut dhe që nga ajo kohë është në përpjekje për të ndërtuar një objekt të ri personal. Ky universitet, edhe pse gjatë themelimit hasi në disa pengesa për shkak të mungesës së kuadrit dhe objektit, operon me pesë fakultete, respektivisht në shkenca sociale, në shkenca informatike, në shkenca teknologjike, në shkenca teknike dhe në ndërtimtari dhe arkitekturë.

Duke folur për shënimin e 20-vjetorit të Marrëveshjes së Ohrit, për të cilën institucionet shtetërore tashmë kanë filluar aktivitetet kushtuar kësaj dite, zv/kryeministri Grubi njoftoi se këtë vit motoja do të jetë “Përtej Ohrit”.

“Çfarë ka (ndodhur) deri më 2021-shin ishte deri tek Ohri, pas 2021-shin, siç e thashë kush e ka guximin të na bashkangjitet, sepse do të fillojmë kapitullin e ri përtej Ohrit. Aty do të na duhet ndihma e gjithë secilit, të gjitha tre universitetet të cilët ligjërojnë në gjuhën shqipe këtu në vendin tonë, gjithë botës akademike, gjithë botës së biznesit, gjithë botës politike, sepse do të duhet të ndërtojmë koncepte të reja në të cilat ne si komunitet i dytë shumicë, bashkë edhe me komunitetin shumicë dhe komunitetet e tjera të ndërtojmë të ardhmen e këtij vendi në frymën e Marrëveshjes së Ohrit, por të jemi kompatibil me të nesërmen duke qenë shumë të vetëdijshëm me të sotmen në të cilën jetojmë”, deklaroi Grubi.

Marrëveshja Kornizë, që njihet edhe si Marrëveshja e Ohrit, u nënshkrua më 13 gusht të vitit 2001 në Rezidencën Presidenciale në Shkup mes partive më të mëdha politike në vend dhe përfaqësuesve të posaçëm të Bashkimit Evropian (BE) dhe SHBA-ve. Kjo marrëveshje, negociatat e të cilës filluan në Shkup për të vazhduar më tej në Ohër ku u bë përafrimi i dokumentit, i dha fund konfliktit ndëretnik të vitit 2001 ndërmjet dy komuniteteve më të mëdha etnike në vend, shqiptarëve dhe maqedonasve.

Maqedonia e Veriut nënshkruan marrëveshje për bashkëpunim ndërkufitar me Bullgarinë dhe Kosovën

Shkup

Ministri i Vetëqeverisjes Lokale i Maqedonisë së Veriut, Goran Milevski deklaroi se vlera e përgjithshme e projekteve për bashkëpunim ndërkufitar me Bullgarinë dhe Kosovën arrin 3.6 milionë euro të siguruara nga IPA Programi për bashkëpunim ndërkufitar i Bashkimit Evropian, raporton Anadolu Agency (AA).

Milevski sot së bashku me kryetarët e komunave dhe përfaqësuesit e ndërmarrjeve publike të komunave të ndryshme në vend i nënshkruan 12 marrëveshjet për bashkëfinancim nacional të projekteve të shpërndara përmes IPA Programit ndërkufitar mes Kosovës dhe Maqedonisë së Veriut dhe Interreg – IPA Programit ndërkufitar mes Bullgarisë dhe Maqedonisë së Veriut.

Ai theksoi se vlera e përgjithshme e projekteve është 3.6 milionë euro dhe se mjetet janë siguruar nga IPA Programi për bashkëpunim ndërkufitar me Kosovën dhe me Bullgarinë.

“Tetë projekte do të financohen nga programi për bashkëpunim ndërkufitar me Bullgarinë ndërsa 4 projekte do të financohen nga programi për bashkëpunim ndërkufitar me Kosovën. Vlera e përgjithshme e projekteve me Bullgarinë është 2.7 milionë euro ndërsa me Kosovën është 900 mijë euro”, tha ministri.

Në këtë mënyrë, siç theksoi ministri Milevski, Ministria e Vetëqeverisjes Lokale i stimulon aplikuesit potencialë që më me guxim të hyjnë në partneritetet për bashkëpunim ndërkufitar dhe të përgatisin projekte që janë të rëndësishme për shtetin dhe për qytetarët në rajonet ndërkufitare.

Duke rikujtuar se bashkëfinancimi nacional është kusht i detyrueshëm për shfrytëzimin e mjeteve të programit, ministri Milevski tha se Ministria e Vetëqeverisjes Lokale nga buxheti i saj do të sigurojë 337 mijë euro për të mbuluar 15 për qind të bashkëfinancimit.

Ndryshime në Kodin Penal të Maqedonisë së Veriut, kush sulmon gazetarët, kameramanët apo fotoreporterët dënohet deri në 3 vite burg

MAQEDONI E VERIUT

Ndryshimet e reja në Kodin Penal të Maqedonisë së Veriut do të sjellë ashpërsim të dënimeve ndaj autorëve që sulmojnë gazetarët, kameramanët apo fotoreporterët.

Ministri i Drejtësisë njoftoi se me ndryshimet e reja ata që do të sulmojnë gazetarët mund të dënohen me gjobë deri në 3 vite burg.

Nga ana tjetër do të ketë ulje gjobash për shpifjet nga media. Ndryshimet do të miratohen në shtator dhe prej atëhere sulmet ndaj punonjësve mediatikë do të trajtohen si sulme ndaj zyrtarëve të shtetit.bw

Shkup – Organizatorët e dhunës në kuvend dënohen me 25 vjet burgim

Protestuesit duke hyrë në ambientet e Kuvendit të Maqedonisë së Veriut. 27 prill 2017.

Gjykata Penale e Shkupit ka dënuar me 25 vjet burg organizatorët e dhunës në Kuvendin e Maqedonisë së Veriut, më 27 prill të vitit 2017.

Ish-kryetarin e kuvendit, Trajko Veljanovski gjykata e dënoi me gjashtë vjet e gjashtë muaj burg, ish-ministrat Mile Janakievski dhe Spiro Ristovski u dënuan me nga gjashtë vjet e tre muaj burg, ndërsa me gjashtë vjet burg u dënua ish-drejtori policisë sekrete, Vlladimir Atanasovski.

Për ish-kryeministrin, që gjendet në arrati, Nikolla Gruevski dhe zyrtarin policor, Nikolla Boshkovski, procedura u ndërpre deri në kapjen e tyre dhe nxjerrjen para drejtësisë.

Të dënuarit janë shpallur fajtorë për veprën penale “rrezikim terrorist të rendit kushtetues dhe sigurisë”, bazuar në nenin 313 të Kodit Penal.

Gjykatësi Ilija Trpkov tha se procedura gjyqësore, bazuar në faktet e paraqitura nga më shumë se 100 dëshmitarë, këta persona i shpallë fajtorë për atë që kishte ndodhur në kuvend më 27 prill të vitit 2017, kur një turmë e madhe njerëzit kishte hyrë me dhunë në institucionin ligjvënës për të penguar zgjedhjen e kryetarit të ri të kuvendit, Talat Xhaferi.

“Për atë qëllim, të pandehurit organizuan dhe mbështetën materialisht protestat masive, së pari para Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve dhe pastaj protestat e lëvizjes ‘Për një Maqedoni të Bashkuar’, e cila kulmoi me hyrjen me forcë në kuvend më 27 prill 2017. Të pandehurit, si organizatorë, përfshin në organizimin e këtij akti të gjithë strukturën e partisë dhe mjetet materiale për të përmbushur qëllimin. Për t’ia arritur qëllimit ata mundësuan reduktimin e numrit të oficerëve të policisë që siguronin protestat dhe ndërtesën e kuvendit”, ka thënë veç tjerash gjykatësi Trpkov, duke shpallur vendimin e trupit gjykues.

Video nga arkivi: Dhuna në Kuvendin e Maqedonisë së Veriut

“Shteti mbrohet mendje dhe zemër, jo me dhunë”, tha gjykatësi Trpkov, sipas të cilit, me sulmin e organizuar ndaj kuvendit janë shkelur themelet demokracisë.

Gjykatësi gjithashtu iu referua deklaratës së ish-kryeministrit Nikolla Gruevski, i cili kishte ftuar njerëzit “Të mos rrinë në shtëpi me pantofla, por të dalin dhe të marrin fatin në duart e tyre”.

Gjykatësi gjithashtu kujtoi se ish kryetari i kuvendit, Veljanoski në seancën konstituive nuk e ndryshoi pikën në rendin e ditës me kërkesë të dhjetë deputetëve, siç e parasheh rregullorja, por e përfundoi seancën. Por, para kësaj, ai lejoi një deputet të këndonte himnin shqiptar për të tensionuar situatën. Sipas gjykatësit, Trajko Veljanovski e kishte bërë këtë veprim pasi e kishte informuar ish-kryeministrin, Nikolla Gruevski i cili ndodhej në Vjenë se pas orës 17:00, Lidhja Social Demokrate (LSDM) do të zgjidhte Talat Xhaferin për kryetar të kuvendit. Në një situatë të tillë, ish-ministri Mile Janakieski kishte kërkuar nga deputeti Krsto Mukoski i (amnistuar për veprën e bërë), që të hapte dyert e kuvendit për t’i mundësuar turmës që të pushtonte institucionin ligjvënës.

Nga dhuna e protestuesve që kishin hyrë në kuvend, ishin lënduar shumë deputetë, ndërsa më së rëndi e kishin pësuar kryetari i LSDM-së, Zoran Zaev dhe kryetari i Aleancës për Shqiptarët, Zijadin Sela.

Dhuna shpërtheu disa minuta pas zgjedhjes së Talat Xhaferi në postin e kryetarit të kuvendit. Zgjedhja e tij u kundërshtua nga partia maqedonase, VMRO-DPMNE, e cila ishte ende në pushtet.

Për veprën e njëjtë, gjykata deri më tani kanë dënuar 16 persona me mbi dhjetë vjet apo gjithsej 211 vjet burg, nën akuzën e “kërcënimit terrorist të rendit kushtetues”.

Kreu i shtetit maqedonas, Stevo Pendarovski kishte nxitur reagime në opinion pas një deklarate që synonte rigjykimin e të dënuarve për dhunën e përgjakshme në kuvend.

“Njerëzit që ishin futur në kuvend nuk janë terroristë. Këtë e them pas konsultimeve të gjera që kam realizuar me ekspertë të ndryshëm”, kishte deklaruar presidenti Pendarovski, në një intervistë televizive. Por kjo deklaratë, përveç nga VMRO-DPMNE-ja, u kundërshtuar nga të gjitha partitë tjera politike duke e vlerësuar si presion dhe ndërhyrjen e punën e gjyqësorit.

Maqedonia e V. – Mijëra shqiptarë në pritje të miratimit të Ligjit për shtetësinë

Një protestë e shqiptarëve në Shkup të Maqedonisë së Veriut. Fotografi nga arkivi.

Në Kuvendin e Maqedonisë së Veriut, të enjten është vendosur në procedurë parlamentare miratimi i ndryshimeve në Ligjin për shtetësinë, që është propozuar nga opozita shqiptare, që përbëhet nga Alternativa dhe Aleanca për Shqiptarët.

Ndryshimet e këtij ligjit të diskutueshëm tani një kohë të gjatë synojnë zgjidhjen e problemit të mijëra qytetarëve, kryesisht shqiptarë, të cilët edhe 30 vjet nga pavarësia e Maqedonisë së Veriut, nuk kanë arritur të pajisen me shtetësi.

Por ky propozim-ligj që mbështetet edhe nga partitë në pushtet, Lidhja Social Demokrate (LSDM) e kryeministrit Zoran Zaev, Bashkimi Demokratik për Integrim (BDI) e Ali Ahmetit, që bën pjesë në koalicionin qeverisës, ka nxitur reagime të shumta nga partitë opozitare maqedonase.

Opozita maqedonase ka paralajmëruar se do ta bllokojë ligjin në forma të ndryshme, pasi ka thënë se është antikushtetues. Opozita argumenton se përmes këtij ligji synohet pajisja me shtetësi, pa asnjë kriter, e mijëra personave të tjerë, që mund të ndryshojnë edhe përbërjen etnike të vendit, duke aluduar në shqiptarët.

Skënder Rexhepi, kryetar i Grupit Parlamentar i opozitës shqiptare, thotë se me këtë propozim-ligji synohet të zgjidhet një problem jetësor i mijëra shqiptarëve të cilët sigurimi i shtetit, sipas tij, i kishte shpallur të rrezikshëm duke ua mohuar edhe të drejtat me elementare për jetë.

“Ligji i cili aktualisht është në fuqi, është në dëm të qytetarëve të cilat kanë problem me pajisjen me shtetësi, e të cilët jetojnë në kushte mizore në këtë shtet. Sigurimi i ka lënë mijëra njerëz pa shtetësi deri sot, duke i karakterizuar ata si të rrezikshëm për shtetin, pavarësisht se kanë bërë edhe nga 70 vjet jetë këtu”, ka deklaruar Rexhepi.

Kryeministri Zoran Zaev, njëherësh kryetar i LSDM-së, thotë se propozimi parasheh lehtësira, përfshirë dhe përvojat evropiane për personat që kanë probleme gjatë marrjes së shtetësisë.

“Me ligjin e ri vetëm se zgjerohen kriteret dhe lehtësohen procedurat që këta njerëz të mund të pajisjen me shtetësi. Janë rreth 15 apo 16 kritere të reja, në bazë të procedurës mbi ndryshimet e fundit në Ligjin për shtetësi në vitin 2004. Në kuadër të propozim-ligjit kemi përfshirë edhe rregullativën evropiane sesi mund të jepet shtetësia në raste të ndërlikuara që nuk e arritën këtë të drejtë në procedurën normale”, ka deklaruar kryeministri Zaev.

Ligji parashihet të miratohet me procedurë të shpejtuar dhe “Yll Evropian”, një procedurë që mundëson miratimin e ligjit brenda disa ditësh.

Pikërisht forma e tillë e miratimit të ligjit, ka bërë partitë opozitare maqedonase, VMRO-DPMNE-në dhe “E Majta” të paralajmërojnë bllokimin e tij përmes formave të ndryshme. VMRO-ja këtë po e bën përmes ndërhyrjeve procedurale, ndërsa “E Majta” me amendamente.

“Ne do të bllokojmë kuvendin për të detyruar pushtetin që të heqë dorë nga miratimi i këtij ligji, pasi ka për qëllim që në mënyrë artificiale të pajisë me shtetësi rreth 70 apo 80 mijë persona. Ky ligji nuk guxon të kalojë. Ne tashmë kemi dorëzuar edhe një propozim tonin, me të cilin parashihen dënime me burg për çdokënd që keqpërdor procedurën e shpejtuar për miratimin e ligjeve, siç po ndodh edhe në rastin konkret me Ligjin për shtetësinë”, ka deklaruar deputeti i partisë ”E Majta”, Borisllav Krmov.

Opozita shqiptare veprimin e opozitës maqedonase e quan të turpshëm.

“Është e turpshme për këta deputetë, që një pikë kaq të rëndësishme për qytetarët, e kanë kaluar në banalitet. Nuk është në rregull që deputetët e VMRO-së të vazhdojnë me ndërhyrje procedurale për të penguar miratimin e Ligjit për shtetësinë ndërsa nesër dalin dhe kërkojnë vota nga qytetarët shqiptarë. Kjo është tallje nëse mendoni se ne nuk e dimë qëllimin tuaj”, ka deklaruar Skënder Rexhepi, kryetar i Grupit Parlamentar i opozitës shqiptare.

Mbetet në fuqi dënimi për ish-kryeprokuroren e Maqedonisë së V.

Gjykata e Apelit në Shkup la në fuqi dënimin me 7 vjet burg për ish-kryeprokuroren speciale, Katica Janeva, dhe 9 vjet burg për Bojan Jovanovskin, i njohur si Boki 13, pronor joformal i televizionit “1TV”.

Dënimet e tyre lidhen me aferën e njohur si “Reket”.

Janeva dhe Jovanovski janë shpallur fajtorë për marrje të 1.5 milion eurove ryshfet nga biznesmeni Orce Kamçev, për t’i mundësuar atij lehtësime në një proces gjyqësor që zhvillohej kundër tij.

Jovanovskin, aktakuza e ka ngarkuar për veprën penale “marrje të shpërblimit për ndikim të paligjshëm dhe pastrim parash”, kurse Janevën për “shpërdorim të detyrës, të pozicionit dhe të autoritetit si prokurore speciale publike”.

Të dy aktualisht janë në arrest shtëpie, por tani që vendimi ka marrë formën e prerë, ata do të duhet të shkojnë në burg.

Ata mund të ankohen në Gjykatën Supreme, por, sipas ligjit, kjo nuk do të mund të evitojë shkuarjen në burg menjëherë.

Ish-kryeprokurorja speciale, Janeva, është arrestuar më 21 gusht të vitit 2019, pasi në opinion kanë dalë dëshmi për përfshirjen e saj në aferën e njohur si “Reketi”.

Ajo ishte emëruar në krye të Prokurorisë Speciale menjëherë pas themelimit të saj në vitin 2015.

Kjo prokurori ishte themeluar për të hetuar aferën e përgjimeve, që ishte zbuluar nga kryetari i Lidhjes Social-Demokrate, Zoran Zaev, në vitin 2013.

Zaev, tani kryeministër i Maqedonisë së Veriut, atëbotë ka qenë në opozitë.

Prokuroria Speciale kishte iniciuar shumë vepra penale kundër ish-zyrtarëve të Qeverisë së kaluar, që drejtohej nga Nikolla Gruevski, por përfshirja e Janevës në aferën korruptive ka prishur imazhin e kësaj prokurorie, duke çuar në shurjen e saj.

Lëndët e saj gjyqësore kanë kaluar në prokurorinë e rregullt, por shumë prej tyre ende nuk kanë marrë epilog gjyqësor.

Faqja 6 prej 30« Fillimi ‹ Prapa 2 3 4 567 8 9 10 Para ›Fundi »

Shkup

Shkup

Ristevski: Betimi bazuar në emrin e vjetër, i pavlefshëm

Shkup

Shkup

Regjistrimi i popullsisë dhe amvisërive do të zgjasë deri më 30 shtator. Regjistrimi fillimisht duhej të mbahej në datat 1-21 prill, por u prolongua për shkak të situatës së rënduar me COVID-19

Shkup

Drejtori i Entit Shtetëror të Statistikës, Apostol Simovski, uroi që procesi i regjistrimit në terren të vijojë në rregull, duke theksuar se deri tani nuk është hasur asnjë problem

Shkup

“Është intervenuar në kohë, duke pasur parasysh përvojat e hershme si në Bosnjë dhe Kosovë që ndodhën. Komuniteti ndërkombëtar ishte shumë më i shpejtë dhe ndërhyri mes palëve për të filluar negociatat për një marrëveshje të mundshme paqësore”

Shkup

Shkup

MAQEDONI E VERIUT

Lajmet me interesante

Lajmet e fundit

ARKIVA E LAJMEVE

RRETH NESH

NEWS LETTER

SOCIAL