Kuvendi i Maqedonisë dje votoi Ligjin për përdorimin e gjuhëve në leximin e tretë, në një atmosferë të tensionuar.

Ky Ligj kryesisht ka të bëjë me avancimin dhe përdorimin më të gjërë zyrtar të gjuhës shqipe, si gjuhë e dytë zyrtare në vend.
Derisa pritet që të hyjë në fuqi miratimi i këtij ligji, pak a shumë është e njohur përmbajtja e tij.
Më poshtë mund të lexoni detaje nga ligji, por edhe linkun e plotë ku është ligji në tërësi.
Neni 1
(1) Në tërë territorin e Republikës së Maqedonisë dhe në raportet e saja ndërkombëtare gjuhë zyrtare është gjuha maqedonase dhe alfabeti i saj cirilik.
(2) Gjuhë tjetër që e flasin më së paku 20% e qytetarëve, gjithashtu, është gjuhë zyrtare dhe shkrimi i saj (shqip) në pajtim me këtë ligj.
(3) Në të gjitha organet e pushtetit shtetërorë në Republikën e Maqedonisë, institucionet qendrore, ndërmarrjet publike, agjencitë, drejtoritë, organizata dhe ente, komisione, persona juridik që kryejnë autorizime publike në pajtim me ligjin dhe institucione tjera, gjuhë zyrtare përveç gjuhës maqedonase dhe shkrimit të saj është edhe alfabeti dhe gjuha që flasin 20% e qytetarëve të Republikës së Maqedonisë, në mënyrën e përcaktuar me këtë ligj.
(4) Në njësitë e vetëqeverisjes lokale gjuha dhe shkrimi që e përdorin më së paku 20% e qytetarëve është gjuhë zyrtare, përveç gjuhës maqedonase dhe alfabeti I saj cirilik. Për përdorimin e gjuhëve dhe alfabetin që e përdorin më pak se 20% e qytetarëve në njësitë e vetëqeverisjes lokale, vendosin organet e njësive të vetëqeverisjes lokale.
(2) Në pajtim me të drejtën e qytetarëve për ta përdorur cilën do prej gjuhëve zyrtare të nenit 1 paragrafi (1) dhe (2) të këtij ligji, në procedurat gjyqësore, administrative, përmbaruese, procedurave para hetimore dhe hetimore, procedurave penale dhe procedurave për kundërvajtje, procedurës kontestimore dhe jashtëkontestimore, procedurave për zbatimin e sanksioneve dhe procedurave tjera të parapara me ligje tjera, gjykatat, prokuroritë publikë dhe të gjitha organet, subjektet dhe institucionet tjera janë të obliguara ta mundësojnë shfrytëzimin dhe përdorimin e
cilësdo gjuhë zyrtare nga neni (1) dhe dhe alfabetin e saj cirilik dhe gjuhën të cilën e flasin më së paku 20% e qytetarëve në RM dhe alfabetin e saj.
(2) Markat postare, fletëpagesat, raportet fiskale që dalin nga institucionet e nenin 1 paragrafi (3) dhe neni 2 paragrafi (3) të këtij ligji, banderolat, shkruhen në gjuhën maqedonase dhe alfabetin e saj cirilik dhe gjuhën të cilën e flasin më së paku 20% e qytetarëve dhe shkrimin e saj.
(3) Uniformat e policisë; zjarrfikësve; shëndetësisë; në Shkup dhe në komunat në të cilat së paku 20% e qytetarëve flasin gjuhë zyrtare ndryshe nga gjuha maqedonase janë të shkruara në gjuhën maqedonase dhe alfabetin e saj cirilik si dhe në gjuhën të cilën e flasin së paku 20% e qytetarëve në Republikën e Maqedonisë dhe alfabetin e saj.
Neni 9
(1) Në procedurat gjyqësore, administrative, përmbaruese, procedurat për ekzekutimin e sanksioneve, para hetimore dhe hetimore, procedurat penale dhe për kundërvajtje, procedurat kontestimore dhe jashtëkontestimore si dhe procedurat tjera para gjyqeve, prokurorive publike si dhe të gjitha organeve tjera, trupave dhe institucioneve, aplikohet gjuha maqedonase dhe alfabeti i saj cirilik si dhe gjuha të cilën e flasin së paku 20% e qytetarëve dhe alfabeti I saj.
(4) Institucionet e cekura në paragrafin (1) të këtij neni janë të detyruara të mundësojnë përkthim të të gjitha dokumenteve të nevojshme dhe materialeve si dhe përkthim simultan të prononcimeve, deklaratave dhe seancave në punën apo procedurën të cilat udhëhiqen.
(5) Mossigurimi i përkthimit të të gjitha dokumenteve të nevojshme dhe materialeve gjegjësisht mossigurimi I përkthimit simultan përgjatë gjithë procedurës paraqet shkelje thelbësore të procedurës.
Neni 10
(1) Në procedurë para noterit, dokumentet dhe verifikimet materiale mund të lëshohen në gjuhën maqedonase dhe alfabetin e saj dhe në gjuhën të cilën e flasin së paku 20% e qytetarëve në RM dh alfabetin e saj. (2) Po ashtu edhe në procedurën para përmbaruesit…
Neni 11
(1) Institucionet kompetente për menaxhimin e institucioneve për ekzekutim të sanksioneve si dhe vetë institucionet kompetente për zbatimin e sanksioneve (burgje) janë të detyruara në komunikim dhe procedurë të zbatojnë gjuhën maqedonase dhe alfabetin e saj si dhe në gjuhën të cilën e flasin së paku 20% e qytetarëve në RM dhe alfabetin e saj nëse personi për të cilin bëhet fjalë e flet gjuhën të cilën e flasin së paku 20% e qytetarëve në RM.
Neni 13
Dokumentet personale me kërkesë personale shtypen edhe në shqip….sqarimi si më poshtë: (1) Qytetarëve të cilët flasin gjuhë ndryshe nga gjuha maqedonase e cila gjuhë nuk është gjuhë të cilën e flasin 20% të qytetarëve të Republikës së Maqedonisë, me kërkesë të tyre personale, formulari i pasaportës dhe fletudhëtimi shtypen edhe në gjuhën dhe alfabetin të cilin e përdor qytetari.
Neni 15
(1) Në mbledhjet e Komisionit shtetërorë zgjedhorë dhe komisionet komunale zgjedhore do të përdoret gjuha shqipe apo siç shkruhet në ligj së paku 20% të qytetarëve flasin gjuhë zyrtare të ndryshme nga gjuha maqedonase gjatë realizimit të zgjedhjeve në punën dhe procedurat e të gjitha komisioneve, dhe trupave tjerë dhe institucioneve në mënyrë të barabartë, përdoren dhe zbatohen gjuha maqedonase dhe alfabeti I saj cirilik dhe gjuha të cilën e flasin së paku 20% të qytetarëve dhe alfabetin e saj.
Neni 16
(1) Emri I rrugës, sheshit, urës dhe objekteve tjera infrastrukturore në të gjithë njësitë e vetëqeverisjes lokale te të cilat 20% e qytetarëve flasin gjuhë ndryshe nga gjuha maqedonase dhe në Shkup shkruhet në gjuhë maqedonase dhe alfabetin e saj cirilik si dhe në gjuhën të cilën e flasin së paku 20% e qytetarëve dhe alfabetin e saj si dhe në gjuhë të cilat janë gjithëpërfshirëse nga bashkësia ndërkombëtare.
(2) Në vendkalimet kufitare të Republikës së Maqedonisë si dhe aeroportet në rajonet ku 20% e qytetarëve flasin gjuhë të ndryshme nga gjuha maqedonase, titujt e institucioneve mbishkrimet tjera dhe udhërrëfyesit shkruhen në gjuhë maqedonase dhe alfabetin e saj cirilik si dhe në gjuhën që e flasin së paku 20% e qytetarëve dhe alfabetin e tyre.
Neni 18
(1) Për të realizuar qëllimet e këtij ligji, promovimin, mbrojtjen dhe zbatimin e njëtrajtshëm të gjuhës zyrtare që e flasin 20% të qytetarëve të Republikës së Maqedonisë dhe alfabetin e saj, themelohet Agjenci për zbatim të gjuhës të cilën e flasin më së paku 20% e qytetarëve të Republikës së Maqedonisë.
Neni 20
(1) Për monitorim të zbatimit të plotë dhe të përpiktë të dispozitave të këtij ligji që kanë të bëjnë me përdorimin e gjuhës, formohet Inspektorat për përdorim të gjuhëve (në tekstin e mëposhtëm: Inspektorati) në përbërje të Ministrisë së drejtësisë me cilësi të personit juridik.
Neni 22
(1) Gjoba pre 4.000 deri 5.000 euro në kundërvlerë të denarit për kundërvajtje do t’ju shqiptohen organeve nga neni 1 paragrafi (3) dhe neni 2 paragrafi (3) si dhe gjitha institucioneve tjera për mosrespektim të dispozitave të këtij ligji.
(2) Gjoba nga 30% e gjobës së matur do t’i shqiptohet zyrtarit apo personit përgjegjës në organet e paragrafit 1 të këtij neni.

Sot në ora 11.00 para Kuvendit të RM-së, Iniciativa qytetare “Drejtësi për Almirin” do të vendos përkujtim për procesin e padrejtë gjyqësor për vrasjen e katër vjeçarit Almir Aliu.

Përkujtim identike do të vendoset edhe para Qeverisë së RM-së dhe para Ministrisë së drejtësisë së RM-së.

Protesta e sotshme i paraprinë datës së 15 mars, ku në ora 10:30 duhet të shprehet fjala përfundimtare për rastin e Almir Aliut. Avokati mbrojtës i Asmir Alispahiç shpreson që prokurorja e lëndës nuk do të kërkojë rikualifikim të veprës nga “vrasje” në “aksident komunikacioni me pasojë vdekjen”.

Pala mbrojtëse, gjegjësisht avokatët e familjes së Almir Aliut kërkojnë monitorim ndërkombëtarë të procesit gjyqësor ku u është nisur një shkresë ambasadave relevante në vend me kërkesën për inspektimin nga ana e tyre të procesit gjyqësor me qëllim anashkalimin e mundësime për gjykim jo të drejtë.

Për sot është caktuar seancë e re për rastin “Monstra”. Në seancën e kaluar gjykatësi Ognen Stavrev angazhoi prokurorin Naum Panovski t’ia bashkëngjit edhe pjesën me të cilën ndiqet penalisht Sami Luta.

Rasti me vrasjen e pesëfishtë ka marrë dimension tjetër pasi lideri i LSDM-së Zoran Zaev paralajmëroi se do të ketë “bomba” që do të zbulojnë të vërtetën e kësaj vrasje.

Qindra njerëz nga Shkupi dhe vende të tjera, të ardhur edhe nga Izraeli e Gjermania marshuan sot nga qendra e Shkupit deri tek vendi që njihej si Monopoli, prej nga 7144 hebrej qenë ngarkuar në trena dhe dërguar në kampin e vdekjes së Treblinkës në Poloni, para 75 vjetësh. Pothuaj se se asnjë prej tyre nuk ishte kthyer i gjallë.

Maqedonia si asnjëherë më parë e shënon këtë datë përkujtimi të ndodhur në një kohë kur ky vend administrohej nga pushteti bullgar, bashkëpunëtor i nazizmit.

Kryeministri maqedonas Zoran Zaev tha se prania e kryeministrave të Bullgarisë, Bosnjes dhe zëvendëskryeministrit rumun në këtë ceremoni paraqet një akt historik dhe civilizues evropian. “Të mos e harrojmë atë që ndodhi këtu; historia u përsëritet atyre të cilët bëhen të verbër ndaj të kaluarës”, tha ai.

Kryeministri Zaev tha se komuniteti hebraik u vu në shënjestër dhe u deportua për shkak të kulturës dhe traditës së tyre dhe për këtë morën dënime drakonike, duke u ndarë nga më të dashurit e tyre dhe nga jetët e tyre.

Kryeministri bullgar Bojko Borisov tha se intelektualët bullgarë mezi kishin arritur të shpëtonin rreth 48 mijë pjesëtarë të komunitetit hebre, për çka populli bullgar meriton lëvdata, siç tha. Ai po ashtu theksoi se ngjarja makabre e shfarosjes së hebrenjëve nuk duhet të harrohen.

Sipas historianëve, disa shqiptarë të Shkupit patën shpëtuar familje të tëra hebraike nga deportimi me forcë në kampet naziste të vdekjes.

Deputeti i BDI-së Xhevat Ademi pretendon se nuk ka mosmarrëveshje mes partnerëve të koalicionit lidhur me ligjin për gjuhët, edhepse vet kreu i Kuvendit Xhaferi akuzoi disa deputetë të LSDM-së për mos pjesëmarrje në seancë ku duhej të miratoheshe ligji për gjuhët. Ademi thotë se seanca për votimin e tretë dështoi për shkak të mungesës deputetëve.

“Ne presim edhe Menduh Thaçin që të vij dhe bashkë me deputetin turk që i është bashkuar shumicës, t’i kemi jo 69 por 71, për inat të Ivanovit. Për BDI-në dhe shumicën parlamentare, të jem korrekt, ligji për gjuhën shqipe është i panegociueshëm. Nuk shohim as nevojën më të vogël që ne si partner të kthehemi dhe të negociojmë për diçka që jemi marr vesh që moti” – deklaroi deputeti i BDI-së, Xhevat Ademi.

Anëtari i kryesisë së LSDM-së, Edmond Ademi mohon zërat se socialdemokratët janë kërcënuar nga partia e Hristijan Mickoskit me distancim nga proceset reformuese në rast se nuk shqyrtohen mbi 35 mijë amendamentet ndaj Ligjit për përdorimin e gjuhëve.

“Nuk ka as deputet pishman dhe as nuk ka pishman në atë drejtim që duhet ose jo të sillet ligji. Nëse kryesia dhe kryetari i ri i VMRO-së dëshiron të dëshmojë se është ndryshe nga kryesia e kaluar e VMRO-DPMNE-së dhe nëse përkrah politikën për anëtarësimin e shtetit në NATO dhe BE atëherë atë duhet ta tregojë në praktikë” – tha Edmond Ademi, anëtar i LSDM-së.

Ditë më parë, VMRO-DPMNE-ja hodhi poshtë zërat se është kërcënuar me largim nga grupet e punës për ligjet reformuese në rast se nuk shqyrtohen amendamentet e këtij subjekti për ligjin e gjuhëve. Nga partia e Mickoskit konfirmuan edhe njëherë se variant tjetër përpos shqyrtimit të amendamenteve mbetet anulimi i ligjit dhe përpilimi i tij me përfshirjen e ekspertëve.

Ndonëse subjektet heshtin, burime të Alsat M bëjnë të ditur se mbi ligjin e gjuhëve dhe amendamenteve ndaj tij, nuk përjashtohet takim i mundshëm i liderëve.

Ditë më parë, Kryeparlamentari Talat Xhaferi njoftoi se seanca për votimin e ligjit në lexim të tretë dështoi për shkak të rezervave që sipas tij kishin deputet të caktuar socialdemokrat si dhe dallimeve mes BDI-së dhe LSDM-së rreth modelit të shqyrtimit të amendamenteve.

BDI kërkon që të mos shqyrtohet asnjë amendament, ndërsa LSDM insiston që të paktën të respektohen procedurat parlamentare. Ligji për përdorimin e gjuhëve u votua më 11 janar, ndërsa më 17 janar Presidenti Ivanov njoftoi mos dekretimin e tij.

Pas hyrjes në fuqi të vendimit të Qeverisë për riemërtimin e aeroportit të Shkupit “Aleksandri i Madh” në “Aeroporti Ndërkombëtar Shkup”, dhe pas largimit të mbishkrimit mbi aeroport dhe monumentit të Aleksandrit të Madh që ishte në hapësirat e brendshme të aeroportit, ka nis edhe zëvendësimi i tabelave në rrugë edhe atë në gjuhën shqipe.

Ekipet e NP-së “Rrugët e Maqedonisë”, sapo kanë vendosur edhe tabelat e reja në Shkup në gjuhën, pas ndryshimit të emrit të aeroportit nga “Aleksandri i Madh” në Aeroporti Ndërkombëtar.

Ndërmarrja Publike “Rrugët e Maqedonisë” hoqi edhe tabelat e autostradës në drejtim me Greqinë që mbanin emrin “Aleksandri i Madh”, dhe i vendosi tabelat e reja me emrin e ri “Miqësia”.

Vendimi për këtë gjë ishte marrë gjatë takimit të dy kryeministrave, Zoran Zaev dhe Alexis Tsipras në Davos të Zvicrës, në kuadër të Forumit Botëror Ekonomik. Një hap i tillë është vlerësuar pozitivisht nga Athina, duke e parë si dëshmi se Maqedonia po heq dorë, sipas tyre, nga irredentizmi.

SHKUP – Koordinatori i grupit të punës për revidimin e projektit “Shkupi 2014”, Miroslav Gërçev mbrëmë në “Kanal5” ka theksuar se kjo strukturë ka qasje të njejtë ndaj përmendoreve, pa dallim nëse ato janë maqedonase apo shqiptare.

“Përreth qendrës në kuadër të projektit Shkupi 2014 ka edhe tre përmendore shqiptare. Të trija janë vendosur nga komuna, dhe jo nga Kuvendi, që ka kompetencat si organ i vetëm për vendosjen e përmendoreve. Ju garanotj se për këto përmendore rekomandimi do të jetë për heqjen e tyre dhe gjendja të kthehet si ka qenë”, ka theksuar Gërçev.

Në pjesën qendrore të Shkupit janë vendosur përmendorja e Nexhat Agollit, Pjetër Bogdanit dhe Josip Bagerit.

Sot është hequr emri i Aleksandrit të Madh i cili dhjetë vite qëndronte mbi objektin e aeroportit të Shkupit. Shërbimet me shumë kujdes një nga një i larguan shkronjat e emrit nga terminali. Për momentin nuk dihet kur do të vendoset emri i ti “Aeroporti ndërkombëtar Shkup”. Nga koncesioneri turk TAV thonë se ata veprojnë sipas instruksioneve që i marrin nga Qeveria.

Jozyrtarisht burime nga TAV – Maqedoni thonë se përveç emrit, nga hapësirat e aeroportit në të ardhmen do të hiqet edhe përmendorja e Aleksandrit të Madh, ndërsa do të ndryshohet edhe faqja e internetit të aeroportit. Për momentin nuk tregojnë se kur do të realizohen këto ndryshime. Ata nuk kanë informata edhe për atë se kur do të vendoset emri i ri në vend të emrit të vjetër. Për ndryshimin e emrit sot i pyetëm se çfarë mendojnë disa nga pasagjerët që i takuam në aeroport.

“Mendoj se mirë është që nga ana jonë shtrijmë dorën dhe themi se jemi të gatshëm të zgjidhet dhe tejkalohet problemi. Tani gjithsesi, politikanët janë ata që mes tyre duhet t’i zgjidhin dhe tejkalojnë problemet”.

“Ndoshta do duhej të quhej “Greqia” që t’u hakmerremi grekëve për Selanikun sepse aeroporti i atjeshëm quhet Maqedonia. Por ne do ngelemi maqedonas”.

“Jo vetëm ky, por duhet të ndërmerren edhe hapa tjerë dhe njëherë e përgjithmonë të zgjidhet problemi. Ne më të moshuarit e kaluam jetën, por për të rinjtë duhet të ketë jetë”.

Gjatë ditëve të kaluara u larguan edhe tabelat përgjatë “Korridorit 10”. Drejtori i ndërmarrjes publike për rrugë shtetërore, Zoran Kitanov thotë se tashmë po bëhen gati tabelat e reja ku emri i Aleksandrit të Madh do të zëvendësohet me “Miqësia”. Ndryshe, ndryshimi i emrave të aeroportit dhe autostradës është shenjë e vullnetit të mirë nga Qeveria e Shkupit për përmirësimin e marrëdhënieve me Greqinë fqinje gjatë bisedimeve për zgjidhjen eventuale të çështjes së emrit. Mes mysafirëve të parë të lartë të cilët do të aterojnë në aeroportin e riemëruar do të jetë ministri i jashtëm grek, Nikos Kocijas, njofton Alsat M.

Vrasja e qëllimshme e vogëlushit Almir Aliu do të përfundojë si “aksident komunikacioni”, ndërsa dorasi Boban Iliq, do t’i shpëtojë dënimit të merituar.

Është vet kryeprokurori Lubomir Jovevski ai i cili para deputetëve të Maqedonisë, në seancën e pyetjeve drejtuar zyrtarëve qeveritar, ka konfirmuar se lënda për vrasjen e 4-vjeçarit nga Kumanova, Almir Aliu, më 25 qershor të vitit 2016, do të përfundojë si “aksident komunikacioni”.

Për rikualifikimin e lëndës, Jovevski fajin ia ka hedhur ish-kryeprokurorit Marko Zvërlevski, për të cilin tha se vendimi është marrë njëherë në Prokurorinë publike, ndërsa më pas është votuar në Prokurorinë republikane.

“Vendimi për rikualifikimin e këtij rasti është marrë në Prokurorinë Publike që para se unë të emë- rohesha si kryeprokurorë publik. Më pas lënda është dërguar në Prokurorinë Republikane, ku edhe është votuar për rikualifikim nga ‘vrasje’ në ‘aksident në komunikacion’. Ky vendim është marrë për shkak të pamundësisë për të përcaktuar paramendimin në vepër tek i akuzuari për vrasje”, tha Jovevski në pyetjen e deputetit të Lëvizjes BESA, Rexhep Memedi.

Me të marrë këtë përgjigje, deputeti Memedi i kërkoi Jovevskit të mos e ndjek rrugën e paraardhësit të tij, Marko Zvërlevski, si dhe të merret parasysh aktakuza për “vrasje” të vogëlushit dhe jo “aksident komunikacioni”, siç ka vendosur tashmë Prokuroria.

Partia Lëvizja Popullore për Maqedoninë, e udhëhequr nga Janko Baçev është partia e parë në Maqedoni që mban flamurin rus në selinë e saj.

Bëhet fjalë për parti ultra-nacionaliste që udhëhiqet nga një ish agjent i shërbimit sekret.

Flamurin rus ai e ka nxjerrë në ballkonin e selisë partiake bashkë me flamurin e partisë, transmeton Gazeta Lajm. Për dallim prej partive tjera maqedonase, LPM nuk mban flamurin shtetëror të Maqedonisë, por flamurin e mehershëm të vendit me yllin e Verginës, që u ndryshua me insistim të Greqisë.

Filip Trajkovski ka falënderuar mercenarët rus të cilët ndihmuan Maqedoninë në luftën e vitit 2001 në rajonin e Likovës.

“Vullnetarët rus në anën e Maqedonisë, derisa sa NATO i ndihmonte banditët shqiptarë. Komandosët rus ndihmuan Maqedoninë. Një faliminderim i madh për të gjithë vullnetarët rus, posaqërishtë për Anatoli Lebet Tolja”, është shprehur ai.

Ndërkohë, ndaj këtij shkrimi ka reaguar Xhem Llamallari, i njohur si komandant Baruti.

“Forcat Sllave të sigurimit për betejën e lavdishme të Mateqit kishin deklaruar se kanë humb 10 ushtarë dhe 12 policë, kurse 64 u jan plagosur…Njejtë edhe për betejën madhështore të Haraçinës, se gjoja kan humb vetëm disa policë.

Gjithmonë, luftëtarët më eminentë të UÇK’së e kanë deklaruar se në anën Maqedone aktiv kanë qenë të kyqur grekët, rusët, moldavët, rumunët dhe Çetnikët, dhe se shumë të vrarë e të coftë janë nga këto shtete Barbare….Sot, vet e konfirmojnë ajo pjesë e frigacakëve që kanë mbetur gjallë”, është shprehur Baruti./INA

Maqedonia nga viti 146 para erës sonë deri në shek.VII të erës së re ka qenë provincë ilire

Maqedonia, në shek. III dhe IV, ka qenë provincë e ndarë në dy pjesë, Maqedonia Prima, (pjesa jugore me kryeqytet Selanikun) dhe Maqedonia Salutaris (Sekonda) në veri, me kryeqytet Stobin.
Maqedonia Prima dhe Maqedonia Sekonda (Salutaris) kanë qenë të përfshira në kuadër të Dioqezës së Maqedonisë, një nga tri dioqezat në kuadër të Prefekturës së Ilirikut, të krijuar në vitit 318.
Pas ndarjes së Prefekturës së Ilirikut në Iliriku Perëndimor dhe Iliriku Lindor, më 379, krahina e Maqedonisë u bë pjesë e Ilirikut Lindor.

Me ndarjen e Perandorisë Romake në atë lindore dhe perëndimore, më 395, Maqedonia bëhet pjesë e Perandorisë Bizantine, nën të cilën nuk është përmendur asnjëherë emri i Maqedonisë si krahinë e veçantë, mbi 1 mijë e njëqind vjet me radhë.

Edhe gjatë sundimit të Perandorisë Osmane, mbi 500 vjet, ky rajon gjeografik nuk është përmendur asnjëherë me emrin Maqedoni, por me emra të tjerë, si Rumeli, ose një pjesë e saj si Thraki.

Për herë të parë në fund të shek. XIX, të nxitur nga Bullgaria, disa grupe ilegale dhe qarqe politike jashtë krahinës së Maqedonisë, në Bullgari dhe Rusi, e ringjallën idenë për maqedonizmin dhe Maqedoninë (në vitin 1893 u krijua organizata e fshehtë OBRM/VMRO në Selanik), kurse në fillim të shekullit XX kjo lëvizje ka kërkuar një formë autonomie në kudër të Perandorisë Osmane, me kryeqytet Selanikun, e asnjëherë nuk ka shprehur pretendime për territoret që përfshin Maqedonia e sotme, e cila është krijuar me mbi 50% të territorit të saj në trojet etnike shqiptare, me shumicë të popullsisë autoktone shqiptare deri në vitin 1913.

Për herë të parë Maqedonia u njoh si njësi e veçantë teritoriale-politike, me urdhër të Kominternit, si republikë socialiste (popullore) e Maqedonisë nën ish Federatën Jugosllave, e krijuar në vitin 1944, kur edhe filloi të krijohet gjuha e veçantë maqedonase dhe të afirmohet kombi i ri maqedonas, i cili vazhdimisht është kontestuar nga fqinjët, serbët, bullgarët dhe grekët. Ky qëndrim i shteteve fqinje vazhdon edhe sot, siç është kontesti për emrin kushtetues të shtetit të Maqedonisë nga Greqia, i cili zgjat mbi njëzet vjet, pas pavarësimit të Maqedonisë më 1991 e deri sot.

Pas një sëmundjeje të rëndë, mbrëmë ka ndërruar jetë Abdilaqim Ademi, ish-zyrtar i lartë i Bashkimit Demokratik për Integrim dhe bartës i posteve të larta qeveritare në Maqedoni. Ai ishte 48 vjeç.

Nga viti 2008 deri 2011 ishte zëvendës-kryeministër i ngarkuar për zbatimin e Marrëveshjes së Ohrit. Më pas kreu detyrën e ministrit të Ambientit jetësor dhe atë të ministrit të Arsimit.

Z. Ademi ishte deputet i BDI-së menjëherë pas themelimit të partisë, nga viti 2002 – 2006.

Ai la pas gruan dhe një djalë. Varrimi i Abdilaqim Ademit bëhet të premten në vendlindjen e tij, Shemshovë të Tetovës.

Zërijeta Hajro Jajaga – Seanca gjyqësore për rigjykimin e rastit “Monstra” kundër të akuzuarve për vrasjen e pesëfishtë në liqenin Smillkovës, pas vërejtjeve të avokatit mbrojtës është shtyrë për datën 14 mars.

Ndryshe, rigjykimi për rastin “Monstra”,vjen me kërkesë të Prokurorisë Publike, pas anulimit të akt-gjykimit të shkallës së parë dhe asaj të dytë, pas çka, të dyshuarit në dhjetor të vitit të kaluar u lanë të mbrohen në liri.

Prokurori Publik, Naum Panovski tha se Prokuroria vazhdon t’i akuzojë të pandehurit për veprën terrorizëm, për vrasjen e katër të rinjve maqedonas dhe një peshkatari në afërsi të liqenit të Smillovës.Në baë të kësaj akuze, gjashtë të dyshuarit : Alil Demiri, Haki Aizir, Fejzi Aziri, Sami Luta, Afrim Ismajloviq dhe Agim Ismajloviq, u dënuan me burgim të përjetshëm.

Ndërkaq, avokati mbrojtës Naser Raufi është shprehur optimist se deri në seancën e radhës, Prokuroria Publike do ta tërheqë akuzën. Ai njëherësh ka kërkuar që ky rast të kalojë nga Prokuroria Publike në duart e Prokurorisë Speciale Publike (PSP).

“Rasti në fjalë tashmë një vit është duke u shqyrtuar nga PSP-ja dhe vlerësojmë se është e nevojshme”, ka theksuar avokati Naser Raufi.

Në anën tjetër, familjarët e të akuzuarve në rastin “Monstra” vlerësojnë se një gjykim i dejtë dhe transparent mund të realizohet vetëm nëse ky rast kalon në duart e Prokurorisë Speciale Publike.

Fezi Ajdari nga Këshilli i familjeve të të akuzuarve për rastin “Monstra” thotë se në bazë të provave me të cilat disponon Specialja, do të dëshmohet pafajësia e të gjithë të akuzuarve.

“Kisha dashur që të inkuadrohet dhe Prokuroria Speciale dhe t’i bashkëdyzojë argumentet me Prokurorinë Publike, dhe përfundimisht të tërhiqet aktakuza. Sepse e pamë se aktakuza nga Prokuroria Publike ishte e njëjtë siç ishte herën e parë, ndërkohë që Gjykata Supreme në fund të vitit të kaluar solli vendim për shfuqizimin e aktgjykimeve të shkallës së parë dhe asaj të dytë”, tha Ajdari.

“Shpresoj se deri në seancën e radhës, organi i akuzës do të tërheqë këtë aktakuzë dhe akuzën e njëjtë do ta përfaqësojë Prokuroria Speciale, e cila tashmë për disa muaj që punon në përgatitjen e saj”, thotë ai.

Njohësit e çështjeve juridike vlerësojnë se besimi i qytetarëve në sistemin gjyqësor mund të kthehet vetëm nëse rastet e ndjeshme, siç është “Monstra”, e cila u përcoll me reagime dhe protesta të shumta dhe nga opinioni, do të zhvillohet përmes një procedure transparente me përfshirjen e Speciales.

Sot në Gjykatën Themelore në Kumanovë pritet të mbahet seanca e radhës për rastin e 4-vjeçarit, Almir Aliut. Seanca paraprake ishte shtyrë për shkak të mungesës së njërit prej avokatëve.

Sipas Alsat-M, edhe seanca e sotme është caktuar pa harmonizimin e qëndrimeve mes prokurorëve të prokurorisë së lartë dhe asaj republikane të cilët mbeten të ndarë në vlerësime sa i përket ngritjes së akuzës për autorin e veprës.

Prokurorët shqiptar kanë kundërshtuar propozimin e këshillit penal në Kumanovë që lënda të rikualifikohet nga “vrasje” në “aksident komunikacioni me pasojë vdekjen”. Por propozimin për rikualifikimin e lëndës e kanë mbështetur prokurorët maqedonase gjë që ka çuar në ndarjen e tyre në baza etnike. Në seancën e kolegjit në Prokurorinë e Lartë dhe më pas në atë Republikane, 4 prokurorët shqiptar u mbi-votuan nga 6 prokurorët maqedonas, në anën e të cilëve ishte edhe kryeprokurori i ri.

Informacionet për rikualifikimin e mundshëm të rastit të Almirit kanë nxitur reagime në opinion. Para Prokurorisë Publike një numër i konsiderueshëm i qytetarëve shprehën pakënaqësinë e tyre në formë proteste, duke vendosur lule të bardha, fotografi të Almirit dhe pankarta me mbishkrime të ndryshme që kërkonin mos kualifikimin e lëndës.

Protestuesit kërkuan që lënda të mbetet nën akuzën e vrasjes. Reagime të shumta kishte edhe nga partitë politike shqiptare të cilat kundërshtojnë rikualifikimin eventual e veprës, nga “vrasje” në “aksident trafiku me pasojë vdekjen”. Por lidhur me rastin kishte reaguar edhe kryeprokurori Lubomir Joveski i cili përmes një shkrese kërkoi që politika të qëndroj larg Prokurorisë.

Ngjarja tragjike ka ndodhur në qershor të 2016 pas një zënke banale para urgjencës së qytetit në Kumanovë mes familjarëve të viktimës dhe të dyshuarit, i cili sipas dëshmitarëve, duke u larguar me veturën e tij, e ka goditur për vdekje katërvjeçarin, Almir Aliu.

Keqpërdorim eklatant i rregullores së punës së parlamentit me qëllim që të pengohet hyrja në fuqi e këtij ligji. Kështu e sqaron eksperti juridik Naser Zyberi parashtrimin e mbi 35 mijë amendamenteve nga opozita maqedonase ndaj ligjit të gjuhëve i cili është kthyer sërish në kuvend pasiqë presidenti refuzoi ta dekretojë të njëjtin.

Sipas tij amendamentet nuk kanë të bëjnë me përmbajtjen dhe aspak me përmirësimin e tekstit. Ndërkaq janë në kundërshtim me procedurat pasi fazat për amendamentim kanë kaluar thotë ai.

“Ushtrimi i 35 mijë amendamenteve në një tekst ligjor prej 22-23 nenesh flet se ideja nuk është që të përmirësohet përmbajtja e tekstit të ligjit, por të bllokohet dhe të pamundësohet hyrja në fuqi e të njëjtit, këtë mundësi deputetët e VMRO-DPMNE-së e kanë pasur gjatë fazave të sjelljes së këtij ligji dhe këtë të drejtë ata nuk e kanë ushtruar, tani bëjnë vetëm sabotim të punës së kuvendit me qëllim që të pengohet hyrja në fuqi e një akti të miratuar konform kushtetutës dhe rregullores”, tha eksperti juridik, Naser Zyberi.

Pas përfundimit të procedurave rreth miratimit të një ligji qoftë edhe nëse nuk e ka dekretuar presidenti kuvendit nuk i mbetet gjë tjetër vetëm të deklarohet lidhur me vendimin e presidentit sqaron Zyberi.

“Procedura parlamentare për aprovimin e një ligji nuk është debat për bindjen e opinionit për arsyeshmërinë e sjelljes së ligjit. Arsyeshmëria e sjelljes së një ligji bëhet në leximin e parë parlamentarë të një ligji, në lexim të dytë bëhen intervenime me amendamente  ndërsa votimi i tretë është vetëm akt solemn do të thotë pranon vendimin e presidentit për ta refuzur dekretimin ose e refuzon të njëjtin. Në qoftë se qëndron me 61 vota pas propozimit që ka aprovuar do të thotë se presidentit nuk i është pranuar qëndrimi dhe ligji detyrimisht hyn në fuqi respektivisht kushtetuta e detyron presidentin që në atë rast ta nënshkruaj dekretin për hyrjen në fuqi”, u shpreh eksperti juridik, Naser Zyberi.

Ligji për përdorimin e gjuhës shqipe u miratua me konsensus mes koalicionit të kryesuar nga LSDM dhe të gjitha partive shqiptare.

SHKUP- “Miqësia harrohet, Aleksandri mbetet përgjithmonë”, ishte mesazhi i patriotëve që protestuan para Kuvendit, përcjell Almakos. Pas njoftimit se Qeveria do të riemërtojë autostradën “Aleksandri i Madh” në “Miqësi”, qytetarët që protestuan sot para Kuvendit, të organizuar përmes shoqatave patriotike, thanë: “Miqësia harrohet, Aleksandri mbetet përgjithmonë”.

Tek parku “Gruaja luftarake”, është ngritur një kamp në të cilin nënshkruhet peticion kundër vendimeve të Qeverisë dhe Kuvendit. Demonstruesit gjithashtu kërkojnë ndërprerjen e negociatave për ndryshimin e emrit. Siç thonë organizatorët, protestat janë paralajmëruese, dhe kundër politikave antimaqedonase.

“Kjo është një protesta e popullit maqedonas dhe të gjitha shoqatat që jemi këtu po hyjnë në një unitet koalicioni me popullin tonë maqedonas. Ata do ti shkojnë deri në fund betejës së tyre të drejtë për ruajtjen e identitetit të tyre shekullor, historisë, kulturës dhe emrit”, tha Ana Bubinkova Mihajlovska, kryetarja e Shoqatës Qytetare “Rilindja”.

“Me votimin e tij rrënohen themelet e një shteti, që çon drejt destabilizimit dhe federalizimit të tij, do të rriten urrejtjet etnike dhe do të prishet shoqërua”, thonë organizatorët.

Ata më tej shtojnë se këto protesta janë vazhdimësi e atyre para gjashtë muajve. Dhe se edhe ditën e hënë do të ketë protesta para Kuvendit të Maqedonisë.

SHKUP– Ka përfunduar seanca e sotme e të akuzuarve për tentativë vrasje ndaj deputetit dhe kreut të Aleancës për Shqiptarët, Ziadin Sela. Prokurori publik akuzues, Darko Jakimovski, gjatë prezantimit të akuzës ndaj dhjetë të pandehurve, deklaroi se e vetmja arsye që nuk është u vra Ziadin Sela gjatë sulmit në Kuvendit e Maqedonisë, është sepse dhunuesit menduan se ai kishte vdekur.

Sipas Jakimovskit, dëshmitë që përbëhen nga fotografi, video, si edhe deklarata të dëshmitarëve do të dëshmojnë se në momentin kur rrahja e Selës ka arritur kulminacionin hezitimi i dhunuesve, por fakti se Sela nuk ka dhënë shenja jete dhe të gjithë kanë menduar se ai ka vdekur, shkruan “telegrafi”.

Joksimovski deklaroi se deputeti Ziadin Sela është lënduar rëndë në kokë.

Nga ana tjetër, avokatët e të akuzuarve deklaruan se klientët e tyre janë të pafajshëm, dhe se nuk kanë shkaktuar lëndime që kërcënojnë jetëm. Sipas avokatit mbrojtës të Kosta Dellovit, klienti i tij nuk ka marrë pjesë në rrahje, por vetëm është fotografuar që të tregojë se ka qenë në Kuvend më 27 prill 2017.

Avokati i Aleksandar Janevskit deklaroi se klienti i tij e ka mbrojtur Ziadin Selën dhe e ka ndihmuar.

Seanca e radhës është caktuar për më 8 shkurt, kur në seancë do të dëshmoj vetë Ziadin Sela, si edhe ekspertë të Institutit për mjekësi ligjore, si edhe dy dëshmitarë.

Miratimi i ligjit të gjuhës shqipe ka vënë në lëvizje segmentët ekstremistë në Maqedoni, që kvazhdojnë t’i mallkojnë, kërcënojnë dhe diskriminojnë shqiptarët jo vetëm në maqedonisht por edhe në gjuhën shqipe, sikur shihni edhe në foton e mëposhtëme, ku nëpër muret e ndërtesave shkruhet në maqedonisht dhe shqip “Vdekje për Shqiptarët!”

Ka reaguar edhe opinionistja nga Maqedonia, Gjyla Çeliku në rrjetin social, duke postuar fotografinë që mbart shkrimnin antishqiptar e cila shkruan si më poshtë:

“Kryesorja filloi zbatimi i gjuhës në vendet me shumicë shqiptare, në Qytetin e Alfabetit, me mallkim edhe në gjuhën shqipe.

Faleminderit që respektoni ligjin dhe ju garantoj që ne s’jemi trembur edhe kur veç maqedonisht na keni mallkuar,

e tash me mallkim shqip e marrim si “mallkim me respekt për autoktonitetin tonë”.”

Ka pushtuar rrjetet sociale një foto nga qyteti i Manastirit, ku në një mur shkruan “Vdekje për shqiptarët”.

Grafiti është shkruar në dy gjuhë, si ironi për ligjin për përdorimin e gjuhëve në Maqedoni.

Thirrjet naziste në Maqedoni po marrin hov në Maqedoni, pas miratimit të ligjit për gjuhët, si nëpërmes grafiteve ashtu edhe nëpërmes intelektualëve maqedonas./lajm

Posta e Maqedonisë ka emetuar pullën me portretin e heroit kombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu në 550 vjetorin e vdekjes.

Ambasadori shqiptar në Maqedoni, Fatos Reka, ka bërë të ditur këtë lajm përmes një postimi në rrjetin social Twitter.

“Posta e Maqedonisë ka emetuar pullën postare për të nderuar 550 vjetorin e vdekjes së heroit kombëtar shqiptar Gjergj Kastrioti Skënderbeu”, shkruan Reka.

Heroi ynë kombëtar, që bën krenar çdo shqiptar, u bë pjesë e historisë si një nga gjeneralët dhe strategët më të mëdhenj të kohës.

Ndonëse kishte me vete një ushtri të vogël, ai mundi të përballonte dhe të shkatërronte taborret e ushtrisë osmane, më të organizuarat e kohës, si një burrë i madh shteti, që udhëhoqi luftën kundër pushtuesit osman. Skënderbeu shënoi një kthesë vendimtare në zhvillimin politik të vendit dhe në forcimin e vetëdijes kombëtare.

Janë publikuar detaje të marrëveshjes që pritet të nënshkruhet mes Maqedonisë dhe Greqisë për çështjen e emrit. 

Në një dokument që ka siguruar portali Infoshqip thuhet se emri i ri do të jetë Republika e Maqedonisë së Re, ndërsa versioni i shkurtuar do të jetë Maqedonia e Re.

Në dokument përfshihen edhe zgjidhjet për çështjet me kishën, gjuhën dhe identitetin.

—-Emri: Republika e Maqedonisë së Re
—Emri i shkurtuar: Maqedonia e Re
—-Gjuha: Maqedonishtja moderne
—-Nacionaliteti: Maqedonas/ Maqedonasit e ri
—-Kisha: Kisha e Re Ortodokse Maqedonase
—-Identiteti: Maqedonas (për Maqedonasit), Maqedonasit Etnikë (për ndërkombëtarët) Sllavomaqedonasit ( për Grekët)
—-Identiteti i Maqedonasve të Greqisë: Maqedonasit e Greqisë (për Maqedonasit dhe ndërkombëtarët) Maqedonas (për Grekët).

Mbrëmë vonë, pas orës 23:00, janë regjistruar një seri tërmetesh të cilat vijnë nga rajoni epiqendror i Dojranit, por më i fuqishmi me intensitet prej VI-VII ballëve sipas Shkallës evropiane makrosizmike, ishte në mëngjes në orën 5 e 24 minuta.

Siç informon Observatori sizmologjik pranë Fakultetit matematiko-natyror në Shkup, këtë tërmet në 145 kilometra në juglindje të Shkupit, me magnitudë prej 4,8 ballëve sipas Rihterit, më së shumti e ka ndjerë popullata në Dojran.

Në Gjevgjeli, Vallandovë dhe Strumicë intensiteti ishte VI ballë, ndërsa në Kavadar, Radovish dhe Berovë V ballë.

Tërmeti është ndjerë edhe nga popullata e Greqisë fqinje dhe Bullgarisë, ndërsa ka shkaktuar dëme në ndërtimet në vendet e banuara në afërsi me epiqendrën.

Në një takim të përbashkët të shtunën në Kumanovë, këshilli i Familjarëve të rastit Lagja e Trimave, bashkë me Shoqatën e të Burgosurve dhe te Përsekutuarve Politik, OVL UÇK dhe përfaqesues të disa asociacioneve të tjere vendosën që me datën 30 dhjetor të organizojnë një protestë kundër dënimeve drakonike nga gjyqet për të cilët disa institucione relevant ndërkombëtar kanë deklaruar se janë të partizuar.

Kështu thonë organizatorët e protestës, sipas të cilëve, protesta do të fillojë në orën 13 te Sheshi Skënderbeu per të përfunduar përpara Gjykatës së Apelit.

POGRADEC– Pak pas mbledhjes së përbashkët mes dy qeverive, kryeministri Edi Rama zhvilloi një konferencë bashkë me homologun e tij maqedonas, Zoran Zaev.

I pari që mori fjalën ishte i zoti i shtëpisë, kryeministri Rama, ku tregoi edhe njëherë disa marrëveshje që u firmosën mes dy qeverive. Ai tha se bashkëpunimi mes dy vendeve i jep fund një historie ku konfliktet e së shkuarës kërcënojnë që të na rikthehen në pengesa në rrugët e të ardhmes.

“Siç e keni ndjekur në mbledhje u fol edhe për marrëveshjen e Ohrit dhe jemi shumë të inkurajuar. Ky është një gurë themeli për forcimin e demokracisë dhe rritjen e mirëqenies jo vetëm në Maqedoni, por edhe në Shqipëri. I jep fund një historie ku konfliktet e së shkuarës kërcënojnë që të na rikthehen në pengesa në rrugët e të ardhmes. E përgëzoj kryeministrin për kurajon që ka çuar para programin. Për inicimin e ligjit të gjuhëve në parlament dhe për mbajtjen e një zotimi madhor për gjuhen shqipe. Presim që ligji të kalojë dhe zbatimi të nisë një orë e më parë. Është një tjetër forcim i themeleve të Maqedonisë së të ardhmes. Jemi shumë të kënaqur për praninë tuaj këtu”, tha Rama.