SHKUP – Në periudhën 2008-2016 në Maqedoni janë vrarë 70 gra, prej të cilave 51 raste kanë arsye për t’u kualifikuar si vrasje femicide, tha Elena Dimushevska, drejtoresha ekzekutive e Rrjetit kombëtar kundër dhunës ndaj grave dhe dhunës familjare.

Duke iu referuar analizës, Dimushevska theksoi se mbi 80 për qind e grave që janë vrarë në Maqedoni, janë vranë nga ana e partnerëve intimë, pa marrë parasysh në jetë martesore ose jashtë martesore.

“Gratë vriten në shtëpitë e tyre, në shtëpitë ku ata duhet të jenë më të sigurta dhe vriten nga partnerët ose anëtarët e familjes, nga ata që duhet t’i mbrojnë”, u shpreh Dimushevska, duke shtuar se numri më i madh i vrasjeve janë kryer me armë, që kryesisht ishin të paligjshme.

Në promovimin e publikimit u adresua edhe ministri i Punëve të Brendshme i Maqedonisë, Oliver Spasovski, i cili tha se ky promovim është hapi i parë për të marrë masa në të ardhmen për të zvogëluar dhe për të parandaluar raste të tilla të dhunës në familje.

“Është e qartë se duhet të arrihet në ndryshimet në Kodin Penal të cilat do të përcaktojnë krimin si çështje juridike penale në mënyrë që të lejojë institucionet për të vepruar, por shumë më e rëndësishme është si krijojmë një sistem të parandalimit”, theksoi Spasovski,

Ndërkaq, ministrja e Punës dhe Politikës Sociale, Milla Carovska, tha se dhuna ndaj grave në Maqedoni nuk është çështje e një institucioni, por është çështje kombëtare dhe çështje e të gjithë qytetarëve.

“Prandaj Qeveria e Maqedonisë në Kuvend menjëherë pas ardhjes së qeverisë e propozoi ratifikimin e Konventës së Stambollit, por nuk ratifikuam vetëm Konventën e Stambollit, por kemi bërë edhe një plan operativ për zbatimin e saj me hapa konkrete dhe masat për çdo institucion”, tha ministrja Carovska.

Koordinatorja e Përhershme e Kombeve të Bashkuara (OKB) dhe përfaqësuesja e Programit për Zhvillim të OKB-së në Maqedoni, Louisa Vinton, tha se janë krenarë që kanë mundësuar mjete dhe vrull për zhvillim të këtij studimi.

Femicidi identifikohet globalisht si shkaku kryesor i vdekjes së parakohshme të femrave. Nën termin femicid zakonisht kuptohet vrasje me paramendim të gruas, por përkufizimet më të gjera përfshijnë të gjitha vrasjet e grave apo vajzave. aa

SHKUP – Në organizim të Muzeut Historik Kombëtar të Shqipërisë, Galerisë Kombëtare të Maqedonisë dhe Institutit të Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve në Maqedoni sonte në objektin e Galerisë Kombëtare të Maqedonisë është hapur ekspozita kushtuar diasporës shqiptare ndër shekuj e titulluar “Unë jam shqiptar”, raporton Anadolu Agency (AA).

Ekspozita e cila për tematikë ka emigrimin e shqiptarëve, përfshinë materiale fotografike mbi diasporën shqiptare ndër shekuj. Ekspozita e njëjtë më herët është paraqitur edhe në kryeqytetin shqiptar, Tiranë, si dhe në në atë kosovar, Prishtinë.

SHKUP (AA) – Në organizim të Muzeut Historik Kombëtar të Shqipërisë, Galerisë Kombëtare të Maqedonisë dhe Institutit të Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve në Maqedoni sonte në Galerinë Kombëtare të Maqedonisë është hapur ekspozita kushtuar diasporës shqiptare ndër shekuj “Unë jam shqiptar”. ( Besar Ademi – Anadolu Agency )

Në hapjen e ekpozitës i pranishëm ishte edhe ministri i Kulturës i Maqedonisë, Asaf Ademi, i cili theksoi se shqiptarët e Maqedonisë nuk mungojnë në këtë ekspozitë ku paraqiten emigrantët shqiptarë që kanë kontribuar në të mirë të popullit shqiptar.

“Kjo ekspozitë, përveç tjerash, është edhe një mirënjohje për kontributit e mërgatës shqiptare të Maqedonisë. Në mesin e shumë emrave të mëdhenj dua të veçoj dy nobelistët e vetëm shqiptarë, së paku deri tani, Nënë Terezën nga Shkupi dhe Ferid Muratin nga Gostivari, që janë dëshmi që shqiptarët e Maqedonisë jo të ngecin në kontributin e thirrjes ‘unë jam shqiptar’, por ata edhe prijnë”, deklaroi ministri Asafi.

Ndërkaq, kryetari i Intitutit të Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve të Maqedonisë, Skender Asani, tha se të gjitha këto të mira që i ka sot populli shqiptar dhe, siç tha ai, i përjeton në të gjitha fushat e jetës, i ka pikërisht nga diaspora shqiptare.

“Pa mërgatën shqiptare ne nuk do të kishim ekzistencë në këto troje, troje të cilat kanë qenë gjithnjë synim për t’i marrë dikush tjetër dhe për të bërë një histori krejtësisht tjetër dhe falë kësaj mërgate ne jemi këtu”, u shpreh Asani.

SHKUP (AA) – Në organizim të Muzeut Historik Kombëtar të Shqipërisë, Galerisë Kombëtare të Maqedonisë dhe Institutit të Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve në Maqedoni sonte në Galerinë Kombëtare të Maqedonisë është hapur ekspozita kushtuar diasporës shqiptare ndër shekuj “Unë jam shqiptar”. ( Besar Ademi – Anadolu Agency )

Ekspozita fillon në mënyrë kronologjike me fotografinë e heroit kombëtar, Gjerg Kastriot Skënderbeut, kur edhe filluan valët e para të emigrimit shqiptar. Ekspozita po ashtu përmban fotografi të arbëreshëve të parë me ngulimet e tyre në Italinë e Jugut, fotografi të arbanitasve dhe rilindasve shqiptarë.

Fotografia e emigrantit të parë në SHBA është moment i rëndësishëm në ekspozitë, duke vijuar me fotografi të para patriotike në Sofje, Bukuresht, Kajro, Stamboll e Vjenë. Pjesa tjetër e ekspozitës prezantohet nëpërmjet fotografive nga personalite të suksesshme shqiptare në vendet e tyre të emigrimit.

Instituti i Trashëgimisë Shpirtërore e Kulturore të Shqiptarëve të Maqedonisë, Galeria Kombëtare e Maqedonisë dhe Muzeu Historik Kombëtar i Shqipërisë, në hapjen e ekspozitës nënshkruan një memorandum bashkëpunimi në fushën e kulturës.

“Sot konstatoj me kënaqësi që kemi vënë gurthemelin e një bashkëpunimi të rëndësishëm i cili do të konkretizohet dhe do të jetë drejtpërsëdrejti edhe me produkte të tjera kulturore”, tha Dorian Koçi, drejtor i Muzeut Historik Kombëtar të Shqipërisë.

LDSHM kundërshton me forcë propozimet për ndryshime kushtetuese të dala nga mbledhja e 92-të e qeverisë drejtuar kuvendit të IRJM, duke i konsideruar ato si antishqiptare, luftënxitëse dhe kërcënuese për sigurinë dhe stabilitetin e gjithë rajonit.

Njëkohësisht, u bën me dije deputetëve shqiptarë në parlamentin e IRJM se votimi i këtyre ndryshimeve kushtetuese duke shpërfillur domosdoshmërinë e ndryshimit të statusit kushtetues të shqiptarëve në atë shtetformues, përfaqëson aktin më të lartë të tradhtisë kombëtare, akt tanimë i konsumuar nga shqiptarët anëtarë të qeverisë, pjesëmarrës në këtë mbledhje të qeverisë.

LDSHM e konsideron provokim të rëndë ndaj shqiptarëve propozimin e qeverisë që, në preambulën e kushtetutës, ku përmenden traditat shtetformuese, të theksohen Shpallja dhe Manifesti drejtuar “popullit maqedonas” nga mbledhja antishqiptare e parë e Kuvendit Antifashist Nacionalçlirimtar të Maqedonisë (ASNOM) e mbajtur më 2 gusht të vitit 1944. Vendimeve të mbledhjes së parë të këtij Kuvendi, i cili vendosi themelet e shtetit komb me pronarë të vetëm sllavo maqedonasit, u paraprinë dhe i ndoqën masakra makabre jo vetëm ndaj shqiptarëve që luftuan komunizmin por edhe ndaj atyre pak shqiptarëve që u përfshinë në këto organe: të vetmit anëtar të presidiumit, dy anëtarëve të kuvendit, dhe te vetmit anëtar të qeverisë që u zgjodh më 16 prill 1945!

Vendimet e ASNOMIT që për shqiptarët përfaqësojnë asgjë tjetër pos histori terrori komunist, kombinuar me trashëgimi të përvetësuar të historisë maqedonase antike dhe asaj bullgare, nuk janë të pranueshme për shqiptarët si themele të shtetit që sot pretendohet te jete shtet i të ardhmes së përbashkët .

Në vend të kësaj, LDSHM rithekson edhe njëherë domosdoshmërinë e ndryshimeve kushtetuese për të hapur rrugën për statusin shtetformues të shqiptarëve dhe ndryshimin e rregullimit unitar të shtetit si gjenerator i vazhdueshëm i krizës dhe kërcënim për sigurinë e rajonit. Dhe e përkushtuar me vendosmëri dhe këmbëngulje në këtë rrugë, LDSHM kërkon mbështetjen dhe bashkëpunimin e të gjitha subjekteve politike dhe jopolitike shqiptare që në plan të parë kanë interesin kombëtar.

LDSHM SHBA/Evropë

10.10.2018

Ish-ministrja e Punëve të Brendshme e Maqedonisë, Gordana Jankullovska, u dënua me 6 vjet burgim për shpërdorim të detyrës në aferën e njohur me emrin “Tanku”.

Gjykata Penale e Shkupit e shpalli fajtore Jankullovskën për shkelje të procedurës së blerjes së një makine të blinduar për ish-kryeministrin e Maqedonisë, Nikolla Gruevski, në vlerë prej 600 mijë eurosh.

Gjykatësja Dobrilla Kacarska tha se makina është blerë nga MPB-ja, por nga dëshmitë e siguruara ka rezultuar se, në fakt, ajo “është blerë për ish-kryeministrin Gruevski”.

Gjykatësja tha se aspektet teknike të tenderit kanë favorizuar një kompani, ndërsa janë kërkuar edhe kushte të tjera të posaçme, me çka është përjashtuar mundësia e subjekteve tjera për të marrë pjesë në tender.

Për të njëjtin rast, me 2 vjet burgim është dënuar edhe Gruevski, ndërsa me 4.5 vjet Gjoko Popovski, ish-zyrtar i lartë në Ministrinë e Brendshme.

Skandali është zbuluar nga afera e përgjimeve që ishte publikuar nga opozita në shkurt të vitit 2015, ndërsa rasti është proceduar nga Prokuroria Speciale e Maqedonisë, e cila është themeluar për hetimin e shpërdorimeve të qeverisë së kaluar.

Akuzat janë hedhur poshtë nga zyrtarët e dënuar duke i vlerësuar ato si “të motivuara politikisht”.

Jankullovkska vazhdimisht ka qenë në shënjestër të kritikave, në veçanti të opinionit shqiptar, për shkak të ofendimeve në adresë të shqiptarëve, të cilët në disa raste i ka quajtur “indianë”.

Gjykata e Apelit në Shkup ka fuqizuar vendimin e Gjykatës Themelore për dënimin me ish-kryeministrit të Maqedonisë, Nikolla Gruevski me dy vjet burgim.

Gruevski është shpallur fajtor për rastin “Tanku” që ka bëjë me keqpërdorimet për blerjen e një makine të llojit Mercedes për afër 600 mijë euro.

Për të njëjtën vepër me 4 vjet e gjysmë burgim është dënuar edhe ndihmës-ministri i Punëve të Brendshme, Gjoko Popovsi ndërsa një proces i veçantë po zhvillohet edhe ndaj ish -ministres, Gordana Jankullovska.

Në vitin 2011, MPB-ja kishte vendosur të blejë një makinë të blinduar deri më 243 mijë euro. Por, me insistim të ish-kryeministrit, Nikolla Gruevski, ministrja Jankullovska kishte nënshkruar vendimin për blerjen e një makine tjetër, të pajisur sipas shijeve të Gruevskit, vlera e të cilës kishte arritur në mbi gjysmë milioni euro.

Shpërdorimet janë zbuluar nga afera e përgjimeve telefonike të publikuar nga LSDM-ja e cila atë kohë ishte në opozitë.

Procesin gjyqësor e ka udhëhequr Prokuroria Speciale, e formuar për hetimin e shpërdorimit të detyrës së qeverisë së kaluar.

Nikolla Gruevski, ka drejtuar Qeverinë e Maqedonisë për 10 vjet, sikur edhe partinë opozitare VMRO-DPMNE.

Grueveski në anën tjetër e ka cilësuar procesin të “montuar”.

Kancelarja gjermane, Angela Merkel gjatë vizitës së saj të shtunën në Maqedoni ka folur edhe për për mundësinë e ndryshimit të kufijve në mes të Kosovës dhe Serbisë.

Ajo ka thënë se “stabiliteti nga pikëpamja e Gjermanisë dhe Evropës, ne kemi më së shumti interes për rajon stabël. Kur shikoni në hartë, e dini se Ballkani Perëndimor është vendimtar për stabilitetin e gjithë Bashkimit Evropian”.

Sipas saj “integriteti territorial është një pikënisje e rëndësishme në mënyrë që të ketë bashkëpunim kur të gjitha shtetet e Ballkanit të jenë pjesë e Bashkimit Evropian”.

Përndryshe Merkel ka vizituar Shkupin, në prag të mbajtjes së referendumit për emrin në Maqedoni.

Ajo ka ftuar qytetarët e këtij shtetit që më 30 shtator të dalin dhe të votojnë për të ardhmen euroatlantike të vendit të tyre.

Për Maqedoninë sot është festë, pasi shënohet 27-vjetori i pavarësisë së saj nga ish-Federata Jugosllave. Pavarësia e kësaj republike u arrit përmes një referendumi popullor, që e shpalli atë shtet të pavarur dhe sovran. Pavarësisht referendumit, shqiptarët nuk votuan, pasi kërkuan statusin e autonomisë dhe kërkonin një tjetër pozitë me Kushtetutën e re të vendit.

Ndërkohë, Deklarata për Pavarësi u miratua nga Parlamenti i parë i Maqedonisë shumëpartiake më 25 janar të vitit 1991. E para që e njohur shtetësinë e Maqedonisë ishte Republika e Bullgarisë, duke u pasuar nga Turqia, Sllovenia, Kroacia, Rusia, Bosnjë e Hercegovina. Sakaq, më 26 prill 1992 shteti fitoi pavarësinë monetare me vendosjen e denarit dhe më pas fitoi edhe Armatën e vet, e cila ditëlindjen e feston më 18 gusht.

Maqedonia deri tani ka vendosur marrëdhënie diplomatike me 170 shtete në botë, ndërsa me emrin kushtetues është pranuar nga 135 shtete në mesin e të cilave edhe nga tre anëtaret në Këshillin e Sigurisë – Kina, Federata Ruse dhe SHBA-ja.

SHKUP – Çdo i teti fëmijë në Maqedoni është nga marrëdhënie jashtëmartesore, apo rreth 12 për qind të numrit të përgjithshëm të fëmijeve të lindur të gjallë në Maqedoni në vitin 2016 kanë lindur jashtë marrëdhënieve martesore, tregojnë të dhënat e Eurostatit, kurse në BE ky numër shkon në 43 për qind.

Sipas Entit për Statistika në Bashkimin Evropian, Eurostat, në vendet e rajonit, këto shifra shkojnë në 58,6 për qind në Bullgari, 41,6 për qind në Kosovë, 26 për qind në Serbi, 19 për qind në Kroaci dhe 9,4 për qind në Greqi.

Mesatarja në nivel të BE-së është rreth 15 për qind mbi vlerën në vitin 2000, prej kur vazhdimisht shënon rritje prej rreth 1 për qind në vit. Kjo tregon për ndryshime të vlerave familjare, apo rritje të numrit të çifteve jashtmartesore dhe prindërve të pavarur.

Në tetë shtete anëtare të BE-së në vitin 2016, sipas Eurostat, ka më shumë fëmijë të lindur në lidhje jashtëmartesore. Në Francë janë regjistruar 60 për qind raste të tilla, në Bullgari dhe Slloveni 59 për qind, Estoni 56 për qind, Suedi 55 për qind, Danimarkë 54 për qind, Portugali 53 për qind dhe Holandë 50 për qind.

Në periudhën 2015-2016, numri i fëmijëve të lindur nga marrëdhëniet jashtëmartesore shënoi rritje thujase në çdo vend anëtare e BE-së, me përjashtim të Estonsë, Italisë, Lituanisë, Letonisë, Hungarisë dhe Britanisë. Në Zvicër dhe Lihtenshtajn, përqindja e fëmijëve të lindur nga marrëdhëniet jashtëmartesore në vitin 2016 ishte nën 25 për qind, krahasuar me Norvegjinë me 56 për qind dhe Islandën me 70 për qind, tregojnë të dhënat e Eurostatit. aa

LDSHM fton diasporën dhe qytetarët shqiptarë në IRJM për bojkot të referendumit për marrëveshjen për zgjidhjen e çështjes së emrit të IRJM! Kjo, duke u bazuar në argumentet në vijim:

1. Formulimi i pyetjes është bërë i tillë që le te (keq) kuptohet se, në fakt, po votohet pro ose kundër integrimeve në NATO dhe BE ndërkohë që nën rrogoz imponohet votimi i një marrëveshjeje të dëmshme për shqiptarët.

2. E gjithë fushata për referendum zhvillohet në kushtet e një presion te paparë, me një gjuhë kërcënuese dhe shantazhiste, gjë që nuk i ngjason me një fushate për referendum ku qytetaret janë të lire të shprehin vullnetin e tyre, por me një propagande të egër të një regjimi diktatorial, në të cilin votohet nën dhunë psikologjike.

3. Në marrëveshjen për emrin e IRJM, duke lejuar abuzimin (e pjesshëm) për përdorim të brendshëm me emrin e shtetit, dhe abuzimin (e plotë) të emrit të maqedonasve antik, sllavo maqedonasve u lejohet përvetësimi i territoreve dhe shtetit, te cilit i jepen vetëm atribute sllave (neni 1, pika a, b, c dhe d si dhe neni 7, pika 3) duke injoruar ekzistencën e shqiptarëve, dhe duke iu privuar atyre të drejtën mbi territoret dhe shtetin ku jetojnë, identitetin dhe gjuhën e tyre .

4. Po manipulohet hapur me ndjenjat properëndimore dhe pro euro integruese të shqiptarëve për të imponuar një marrëveshje që vulos trajtimin e tyre si qytetarë të rendit të dyte, duke konsumuar mundësinë e pregaditjes së një marrëveshjeje që nuk do të kontestohej nga shqiptarët për zgjidhjen e kontestit për emrin në mes të Greqisë dhe IRJM.

LDSHM thekson se fuqimisht përkrah çdo lloj marrëveshjeje që zgjidh pa dhunë kontestet ndërmjet shteteve dhe popujve ne Gadishullin Ilirik, si dhe vlerëson rolin dhe angazhimin e pazëvendësueshëm të SHBA dhe BE ne këtë drejtim. Shqiptarët kudo që jetojnë kanë qenë dhe janë miqtë më të mëdhenj dhe të padiskutueshëm të këtyre shteteve. Ne vazhdojmë të japim përkrahjen e pakushtëzuar për çdo proces të iniciuar dhe përkrahur nga demokracitë perëndimorë. Por LDSHM është kundër asaj që forca destruktive, vazhdimësi e sistemit të kaluar, së bashku me përfaqësues politik të kapur, dhe të zhytur në krim, të keqpërdorin këto nisma dhe këto marrëveshje, duke u shprehur ne emër te SHBA dhe BE, për të shtyrë projekte në dëm të shqiptarëve.

Përpjekjet tona për të mbrojtur interesat e shqiptarëve, përfshirë këtu ftesën për të mos votuar marrëveshjen për emrin në dëm të shqiptarëve, në asnjë mënyrë nuk nënkupton përkrahje agjendave dhe interesave ruse në këtë pjesë të rajonit apo shpallje lufte integrimeve euroatlantike.

LDSHM është kundër çdo marrëveshjeje që bëhet për të ardhmen e IRJM pa zgjidhjen e statusit shtetformues të shqiptarëve me ndryshime të paevitueshme kushtetuese.

Çdo shmangie nga kjo len hapësirë për ri aktualizim të sigurt të një konflikti ndëretnik në të ardhmen.

Ministria shqiptare për Europën dhe Punët e Jashtme ka dënuar ashpër thirrjet antishqiptare gjatë festimeve të Ditës së Republikës në Maqedoni.

Në një deklaratë shpërndarë për mediat, MEPJ, ka shprehur keqardhjen për atë që ka ndodhur dhe dënon gjuhën e urrejtjes si dhe thirrjet raciste antishqiptare të hedhura dje gjatë ceremonisë së festimit të kryengritjes së Ilindenit në Meçkin Kamen në Krushevë.

“Besojmë se këto janë veprime të një grupi të vogël njerëzish të nxitur nga ndjenjat nacionaliste ekstreme dhe shpresojmë që incidente të tilla që ndjellin urrejtje ndëretnike të mbeten të izoluara.

MEPJ i bën thirrje institucioneve përgjegjëse që të hetojnë nxitësit e dhunës dhe vendosjen e tyre para drejtësisë .Ne besojmë në vlerat e bashkëjetesës, në harmoninë dhe bashkëpunimin midis vendeve e qytetarëve tanë’, përfundon deklarata e MEPJ-së”, – bëhet e ditur në deklaratë.

Parlamenti i Maqedonisë miratoi zhvillimin e referendumit për ndryshimin e emrit të vendit më 30 shtator. Referendumi u miratua me nismën e 68 deputetëve të shumicës parlamentare.

Pyetja e referendumit: “A jeni për anëtarësim në BE dhe NATO me pranimin e marrëveshjes midis Republikës së Maqedonisë dhe Republikës së Greqisë?” ka nxitur reagimin e VMRO-DPMNE-së të opozitës, e cila thotë se formulimi i pyetjes është i dykuptimtë dhe manipulativ.

Opozita kërkonte një pyetje me kuptim të qartë, por ajo nuk ishte e pranishme për të diskutuar mbi amendamentet që kishte paraqitur vetë. Shumica parlamentare thotë se me një referendum të suksesshëm, vendit do t’i hapen dyert e integrimit në NATO dhe në Bashkimin Evropian, ndërsa populli maqedonas ruan identitetin dhe gjuhën maqedonase të garantuar me marrëveshjen e Prespës, me palën greke.

SHKUP – Partia opozitare maqedonase VMRO-DPMNE ka bërë të ditur se nuk do ta votojë vendimin për shpalljen e referendumit për emrin, e cila pritet të kalojë në seancë kuvendore ku sipas Marrëveshjes midis Maqedonisë dhe Greqisë emri zyrtar i vendit do të ndryshohet në Republika e Maqedonisë së Veriut.

Jozyrtarisht, pritet që deputetët nga shumica parlamentare me nënshkrimet e tyre të inicojnë marrje të vendimit për shpallje të referendumit për emrin, ashtu siç është parashikuar me Ligjin për referendum.

Sekretari i përgjithshëm i VMRO-DPMNE-së, Igor Janushev, para Kuvendit të Maqedonisë deklaroi se partia e tij do të marrë pjesë në seancën për marrjen e vendimit për shpalljen e referendumit, por do të kërkojë që shumica parlamentare të heq dorë nga kjo sjellje e tyre ndaj referendumit.

“Jemi të vetëdijshëm se marrëveshja është e dëmshme, ata po përpiqen të detyrojnë me forcë nxitjen e një çështjeje shumëdimensioanle, pa marrë parasysh argumentet e opozitës. VMRO-DPMNE në atë proces nuk do të lejojë të jetë alibi e pushtetit dhe vetëm një dekor. Pyetja në referendum duhet të jetë e përpiktë dhe të qartësohet, në mënyrë që qytetarët të mund të përgjigjen me ‘për’ ose ‘kundër’”, deklaroi Janushev.

Pyetja që aktualisht paralajmërohet, sipas tij, mund t’i çojë qytetarët në konfuzion, pasi që siç tha ai, mbështetja për integrimin e vendit në NATO dhe BE nuk ka të bëjë me mbështetjen e marrëveshjes me vendin fqinj.

Për bojkot të mundshëm të referendumit, ai tha se do të vendosin organet më të larta të partisë dhe publiku do të njoftohet.

“LSDM dëshiron të nënshkruajë një marrëveshje kapitulimi. Ne kërkojmë që shumica parlamentare të heqë dorë nga sjellja e tillë. Zaev dhe LSDM kanë përgjegjësi për marrëveshjen anti-shtetërore dhe të kapitulimit”, u shpreh Janushev.

Më herët, kryeministri i Maqedonisë, Zoran Zaev, i cili mori pjesë në një aktivitet në Kumanovë, duke iu përgjigjur pyetjeve të gazetarëve paralajmëroi se 30 shtatori është data e shënuar për mbajtjen e referendumit, ndërsa pyetja në referendum, bëri të ditur ai, do të jetë “A jeni për anëtarësim në BE dhe NATO përmes mbështetjes së marrëveshjes mes Maqedonisë dhe Greqisë”.

Dita e sotme në Kuvend filloi me deklaratat solemne të anëtarëve të Komisionit Shtetëror Zgjedhor (KSHZ), me çka zyrtarisht u krijuan kushte që ata të marrin detyrat e tyre dhe të fillojë organizimi i referendumit. aa

SHKUP – Maqedonia si shtet ka traditë të gjatë të shpërnguljes së popullsisë në vendet e ndryshme të botës, ku njerëzit emigrojnë për arsye të ndryshme, por më së shumti për shkaqe ekonomike.

Në shumë vende të botës jetojnë njerëz me origjinë nga Republika e Maqedonisë, të cilët lidhjet e tyre familjare, tradicionale dhe kulturore i mbajnë me vendin e tyre të origjinës.

Edmond Ademi është ministër pa resor në Qeverinë e Republikës së Maqedonisë përgjegjës për diasporën. Në një bisedë me Anadolu Agency (AA), ai foli për rëndësinë e diasporës, nevojat dhe problemet e tyre, por edhe për aktivitetet që ai si ministër dhe qeveria i zbatojnë për lidhjen e diasporës me vendin, jo vetëm në aspektin kulturor, por edhe në atë ekonomik.

Siç theksoi ministri Ademi, nuk ka të dhëna konkrete statistikore se sa të shpërngulur nga Maqedonia gjenden në vende të caktuara, ka informacione të ndryshme, por, siç thotë ai, diaspora e Maqedonisë kryesisht jeton në disa vende evropiane, duke përfshirë Gjermaninë, Zvicrën, Italinë, Austrinë dhe Suedinë, ndërsa në vendet e tjera evropiane gjendet në numër më të vogël, kurse në kontinente të tjera, në Kanada, SHBA dhe Australi gjithashtu jeton numër i madh i personave me origjinë nga Maqedonia.

– Qasja institucionale për zgjidhjen e problemeve të diasporës

Ministri Ademi theksoi se për herë të parë një qeveri në Maqedoni emëroi ministër përgjegjës për diasporën prej kur u formua qeveria e re më shumë se një vit më parë, ndërsa në këtë mënyrë ka filluar bashkëpunimi me organizatat e diasporës, por edhe drejtpërdrejt me njerëzit.

Nga bisedimet me diasporën, Ademi thotë se nevojat më të zakonshme të diasporës janë të natyrës administrative.

“Nevojat më të shpeshta janë çështje administrative, qoftë nxjerrje dokumentesh, pasaportash dhe gjëra të tjera, por edhe mbështetje për aktivitetet në pjesën e aktiviteteve kulturore dhe arsimore, mësimi i gjuhës së tyre amtare… Sigurisht, këtu në konceptin ekonomik rreth investimeve, nevojat janë të ndryshme në varësi nga shteti në shtet, por në përgjithësi ajo që mund të konkludohet është se në 25 vitet e kaluara, por në radhë të parë brenda 11 viteve, një pjesë e diasporës ishte abuzuar për qëllime politike dhe partiake për zgjedhjet dhe nuk ka pasur qasje institucionale për zgjidhjen e problemeve të tyre”, thotë Ademi, duke shtuar se pas një viti të detyrës së tij si ministër janë duke e formësuar procesin e bashkëpunimit me diasporën, por shpjegon se duhet ende punë dhe përpjekje që kjo të jetë në nivelin e duhur.

– Veprimet e përbashkëta të Diasporës

Ademi thotë se në Maqedoni dhe në diasporë, qytetarët me prejardhje nga ky vend janë të ndarë sipas përkatësisë etnike, por ai theksoi se do të donte të shihte një bashkëpunim më të madh ndërmjet diasporës, ndërmjet të gjithë qytetarëve me origjinë nga Maqedonia, pavarësisht nga përkatësia etnike.

Duke i treguar përvojat e tij, Ademi thotë se ka qytete dhe vende ku diaspora vepron bashkërisht dhe ka bashkëpunim, por thotë se këto janë vetëm disa raste.

“Ndarjet në Maqedoni në 27 vitet e fundit në baza etnike kanë reflektuar edhe jashtë, ndoshta më shumë se brenda, por ende në diasporë ka njerëz nga dy bashkësitë më të mëdha etnike në Maqedoni dhe bashkësitë më të vogla me origjinë nga Maqedonia, të cilat bashkëpunojnë në projekte dhe aktivitete të ndryshme, kështu që edhe tani në diasporë kemi edhe organizatë që është multietnike, Forumi për Maqedoni Demokratike në të cilin ka anëtarë maqedonas, shqiptarë, turq, serbë dhe romë, dhe unë besoj se dalëngadalë, koncepti që e kemi brenda si qeveri për të ndërtuar një shoqëri të barabartë për të gjithë, do të mund të reflektohet edhe në diasporë”, shprehet Ademi.

– Zyra për bashkëpunim me diasporën në komunat e Maqedonisë

Nga takimet me diasporën, Ademi tregon se problemi i parë me të cilin ata përballen është se kur vijnë për të kryer ndonjë çështje administrative dhe burokratike, ata hasin në mungesë të informacionit se ku duhet të drejtohen për një çështje të caktuar. Prandaj, Ademi thekson nevojën për të hapur zyra për bashkëpunim me diasporën në komunat e Republikës së Maqedonisë.

Të udhëhequr nga përvoja e vendeve në të cilat ata jetojnë, njerëzit nga diaspora shpesh u drejtohen komunave në të cilat janë të vendosur, sepse komuna është si një qendër për të gjitha aktivitetet të cilat duhet t’i kryejnë, andaj, siç thotë Ademi, kanë konsideruar se do të ishte mirë të ketë zyra për diasporën, në kuadër të të cilave ata mund të marrin informacione të sakta, se cila çështje ose problem ekziston në institucionin e caktuar, në mënyrë që të mos të humbin kohë duke bredhur nëpër institucione dhe sportele, por t’u mundësohet që pjesën më të madhe të kohës ta kalojnë me të dashurit e tyre, në vend që kohën e qëndrimit ta kalojnë nëpër procedura burokratike në vend.

Në këtë kontekst, shpjegon ministri përgjegjës për diasporën, Manuali për të Shpërngulurit të cilin së fundmi e ka promovuar Agjencia e Emigrimit e Maqedonisë është me dobi të madhe për diasporën dhe përmban informata të dobishme për të cilat ata kanë nevojë.

“Një nga aktivitetet që kemi pasur është promovimi i Manualit. Ai është projekt i Agjencisë së Emigrimit, me pyetje dhe përgjigje specifike, rreth asaj se në cilin institucion mund të nxjerrin dokumente të caktuara, disa indormacione praktike se ku duhet paraqitur kur të vijnë në Maqedoni dhe informata praktike që do të jenë të dobishme për ta kur të mbërrijnë në vend”, shpjegoi Ademi.

– Nga marrëveshja politike e partive varet se si do të jetë modeli i zgjedhjeve

Lidhur me ndryshimin e sistemit zgjedhor dhe rolin e diasporës në proceset politike në vend, ministri Ademi thotë:

“Ligji zgjedhor parashikon mundësinë që diaspora të votojë, kjo ndodhi për herë të parë në vitin 2011, në vitin 2014 dhe tani në vitin 2016, dhe mundësia ngelet e tillë, që diaspora të votojë, ndërsa para së gjithash bëhet fjalë për ata që kanë shtetësi të Republikës së Maqedonisë. Se a do të votojë në një zonë të veçantë jashtë, siç është tani 6+1, por votat do të rrjedhin në numrin e përgjithshëm të votave këtu në Maqedoni, kjo do të varet shumë nga marrëveshja politike mes partive politike për ndryshimet në sistemin zgjedhor, ndërsa ne si parti qeverisëse dhe si qeveri jemi të angazhuar për një zonë zgjedhore, në vend të gjashtë zonave, kështu që edhe nëse diaspora voton, ato vota do të rrjedhin në numrin total këtu në Maqedoni”.

Ai thekson se e drejta e votës për personat që jetojnë në diasporë dhe që kanë shtetësinë e Republikës së Maqedonisë mbetet, por mbetet të shihet se si do të vendosin partitë politike, a do të mbetet si më parë me gjashtë njësi zgjedhore në Maqedoni dhe një jashtë vendit për diasporën, ose Maqedonia do të jetë një zonë zgjedhore.

Marrëveshja për zgjidhjen e kontestit rreth emrit midis Maqedonisë dhe Greqisë dhe për partneritet strategjik shkaktoi reagime të ndryshme te qytetarët në Maqedoni, por edhe në diasporë. Ademi thekson se një pjesë e diasporës nuk e pranuan këtë marrëveshje dhe atë e shprehën publikisht, por ka një pjesë të diasporës të cilët marrëveshjen e shohin si hap pozitiv për Maqedoninë, sepse, siç thotë ai, ajo marrëveshje hap rrugën për në BE dhe NATO, që janë qëllime stretegjike për Maqedoninë.

“Në vet procesin e anëtarësimit në NATO dhe BE, absolutisht diaspora në këtë proces mund të luajë një rol të rëndësishëm në lobimin dhe proceset e brendshme. Për mua do të ishte mjaft atipike, të jetoni në një vend anëtar në NATO dhe BE, ndërsa të jeni kundër që vendi juaj i origjinës të bëhet anëtare në këto organizata. Mendoj se marrëveshja me Greqinë është një hap i madh përpara, plotësisht është i mbrojtur identiteti, gjuha dhe kultura maqedonase. Diaspora maksimalisht duhet ta përdorë këtë moment dhe në drejtim pozivtiv në mënyrë që Maqedonia të mund edhe më shpejtë të ecë përpara”, tha Ademi dhe shtoi se qytetarët në referendum do të kenë mundësinë që personalisht të shprehen për Marrëveshjen me Greqinë.

Ai shtoi se Ligji aktual për referendumin nuk parashikon që për diasporën të ketë vendvotime, përkatësisht ata që kanë shtetësi maqedonase kanë të drejtë të votojnë, por për të shfrytëzuar këtë të drejtë ata duhet të vijnë në Maqedoni.

Ligji aktual për referendumin, thotë Ademi, nuk parashikon hapjen e qendrave të votimit ashtu siç është rasti në zgjedhjet parlamentare dhe presidenciale. Ai shpjegon se nëse ka ndryshime në këtë seksion, publiku do të informohet në kohën e duhur.

– Rreth një miliard euro nga diaspora hyjnë në Maqedoni

Roli i diasporës në kushtet e ekonomisë në vend është me rëndësi të madhe, thotë ministri Ademi, duke shpjeguar se qeveria ka bërë përpjekje për të mbështetur investimet që vijnë nga diaspora.

“Segmenti ekonomik po ashtu është shumë i rëndësishëm dhe në atë pjesë nga ajo që zyrtarisht ekziston në Bankën Popullore, në baza vjetore rreth 460-500 milion euro hyjnë zyrtarisht, përmes atyre kanaleve bankare apo transferi i parave. Megjithatë, jozyrtarisht, numrat arrijnë edhe deri në një miliardë, që është një kapital mjaft i madh që hyn në Republikën e Maqedonisë”, thekson Ademi.

Ministri maqedonas i angazhuar për diasporën bën të ditur se që moti Qeveria e Maqedonisë si mbështetje të proceseve të investimeve ka sjellur edhe Ligjin për mbështetje të investimeve, të cilin Kuvendi e miratoi, dhe për herë të parë përveç investitorëve të huaj dhe vendas të cilët do të marrin mbështetje nga shteti në varësi të investimeve, edhe investitorët e diasporës janë vendosur veçmas.

Ademi shpjegon se ekziston edhe neni në Ligjn për mbështetje të investimeve (neni 33), ku investimet nga diaspora do të marrin një mbështetje shtesë prej dhjetë për qind nga shteti dhe kjo është një mbështetje specifike dhe e drejtëpërdrejtë e investitorëve nga diaspora drejt avancimit ekonomik të shtetit.

– Bashkëpunimi me organizatat e diasporës

Lidhur me bashkëpunimin dhe kontaktet me organizatat e diasporës me origjinë nga Maqedonia në vendet e huaja, Ademi thotë se kudo që ai të shkojë gjatë vizitave, ka krijuar një sistem dhe ka takime me institucionet e shtetit në mënyrë që t’i sjellë nevojat dhe porositë e diasporës.

“Unë realizoj takime dhe me organizatat maqedonase edhe me ato shqiptare nga Maqedonia që jetojnë atje. Me Diasporën e Bashkuar të Maqedonisë (OMD) kam pasur mjaft takime dhe kontakte, komunikojmë. Megjithatë, pas Ligjit mbi gjuhët, OMD vendosi të ndërpresë komunikimin me qeverinë dhe që atëherë komunikim formal nuk kemi pasur”, tha Ademi.

I pyetur në lidhje me qendrat kulturore të Maqedonisë në vendet e huaja, ministri Ademi thekson se ka mungesë të qendrave kulturore dhe se parashikohet që në të ardhmen të ketë më shumë institucione të tilla.

“Absolutisht ka mungesë të qendrave kulturore. Tani për tani ka tre, në New York, në Sofje dhe në Stamboll. Në përputhje me Strategjinë Kombëtare të Ministrisë së Kulturës, ndër të tjera parashikohet hapja e qendrave kulturore në qytete të tjera, të tillë si në Zagreb, Ljubljanë dhe ndoshta edhe në disa qytete tjera. Nevoja për hapjen e qendrave kulturore është e rëndësishme dhe kuptohet se si qeveri do të angazhohemi të hapim qendra të tilla në ato vende dhe në ato qytete ku koncentrimi i njerëzve tanë që jetojnë atje është më i madh”, thekson Ademi.

– Regjistrimi duhet të shihet si një operacion statistikor, jo si një operacion politik

Lidhur me rëndësinë e kryerjes së regjistrimit të popullsisë në Maqedoni, ministri Ademi thekson se regjistrimi është i rëndësishëm në shumë aspekte.

“Për fat të keq, regjistrimi në Maqedoni në përgjithësi është parë si një operacion politik, ndërsa duhet të shihet një një operacion statistikor. Në kuptim, është dokument i rëndësishëm jo vetëm sa popullsi kemi, por regjistrimi paraqet drejtimin e lëvizjes së vendit dhe zhvillimit të vendit në shumë fusha, por për shkak të llogaritjeve të tilla në vitin 2011 dështoi. Ajo që është me rëndësi për ne është të punojmë në këtë drejtim, me metodologjinë e EUROSTAT-it, që regjistrimi të jetë pa asnjë ndikim partiak dhe dëshirave të dikujt. Unë besoj se në atë pjesë, kur të krijohet metodologjia, do të dihet saktësisht se kush janë ato njësi statistikore që do të regjistrohen në regjistrimin e popullsisë që do të mbahet në vitin 2020”, deklaron Ademi.

– Ftesë nga Qeveria e Turqisë për të vizituar diasporën nga Maqedonia

Ai thekson se Maqedonia ka diasporën e saj edhe në Turqi dhe bën të ditur se nga qeveria turke është ftuar për të organizuar takime me diasporën nga Maqedonia që jeton në këtë vend.

“Maqedonia dhe Turqia janë dy vende miqësore për një kohë të gjatë. Turqia është një mbështetës i madh i Maqedonisë në të gjitha proceset dhe e dimë se ka një pjesë të madhe të brezave, qytetarëve të Maqedonisë, që jetojnë dhe punojnë në Turqi. Jo shumë më herët, dy ose tre javë më parë, kisha një ftesë nga qeveria turke për të vizituar Turqinë dhe për të organizuar takime me diasporën tonë”, thekson Ademi, duke shprehur shpresë se do të realizojë vizitën që të shihet edhe me njerëz zyrtar të Qeverisë së Turqisë dhe me organizatat e qytetarëve të Maqedonisë që jetojnë dhe punojnë atje.

SHKUP – Të mërkurën më 11 korrik, në ditën e parë të Samitit të NATO-s në Bruksel, Republika e Maqedonisë do të marrë ftesë për t’iu bashkuar Aleancës Veri-Atlantike, deklaroi në një brifing me gazetarë koordinatori Kombëtar për NATO-n, Stevo Pendarovski, i shoqëruar nga ministrja e Mbrojtjes, Radmilla Shekerinska.

Ministrja Shekerinska u tha gazetarëve se Maqedonia është para një shansi historik për të përmirësuar gabimin nga 10 vjet më parë, nga Samiti në Bukuresht kur nuk mori anëtarësim, sepse siç tha, të qenurit jashtë Aleancës, i ka kushtuar shtrenjtë Maqedonisë, sidomos në plan të brendshëm sepse vendi u përball me një krizë institucionale dhe politike.

Ajo tha se shpreson që opozita të luaj në mënyrë konstruktive me zgjedhjen e anëtarëve të Komisionit Shtetëror të Zgjedhjeve (KSHZ) që do të duhet të organizojë referendumin për marrëveshjen me Greqinë, sepse siç tha, anëtarësimi në NATO është një përcaktim edhe i opozitës, e cila çdoherë është thirrur në referendum për çështjen e emrit.

Shekerinska shtoi më tej se momenti është shumë historik, sepse edhe në Greqi, kemi një shumicë parlamentare e cila përkrahë marrëveshjen për çështjen e emrit.

Pendarovski sqaroi se formulimi të cilin Maqedonia do ta marrë në ftesën për anëtarësim më 11 korrik, nuk do të dallojë fare me ato të Shqipërisë dhe Malit të Zi, ku thuhet se “NATO, fton shtetin respektiv të çel negociata për anëtarësim”, për çka më vonë, qeveria do të duhet t’i përgjigjet se është e vullnetit t’i bashkohet NATO-s.

Sipas tij, ftesa është një moment i rëndësishëm, pas çka vijon faza përfundimtare, që është ratifikimi i saj nga Parlamentet e vendeve anëtare të Aleancës, mirëpo “ndërkohë do të duhet të përmbushim detyrat e shtëpisë, që janë referendumi i suksesshëm dhe ndryshimet kushtetuese”.

Ministra e Mbrojtjes, Shekerinska, nuk pret bllokada shtesë, me sqarimin se për të marrë ftesë për anëtarësim, shteti aspirant do të duhet ta ketë pëlqimin e të gjitha 29-të shteteve anëtare të NATO-s, që në rastin e saj Maqedonia e ka. aa

Presidenti maqedonas Gjorgje Ivanov ka bërë të ditur se nuk e nënshkruan vendimin e parlamentit për ratifikimin e marrëveshjes për ndryshimin e emrit të Maqedonisë.

“Nuk kam mandat që ta nënshkruaj vendimin. Një nga shtyllat e politikës sime të programit parazgjedhor ka qenë se nuk pranoj ndryshimin e Kushtetutës me qëllim ndryshimin e emrit kushtetues”, nënvizon Ivanov në një komunikatë të lëshuar nga zyra e tij.

Ai thekson më tej se nuk pranon ide as propozime të cilat “do ta rrezikonin identitetin kombëtar maqedonas, veçoritë e kombit maqedonas, gjuhën maqedonase dhe modelin maqedonas të bashkëjetesës”.

Z. Ivanov thotë se marrëveshja me Greqinë nuk ka bazë kushtetuese:

se ligji për ratifikimin e marrëveshjes nuk është në përputhje me nenet 51, 118 dhe 119 të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë.

Ai vlerëson se marrëveshja e vë Maqedoninë në një pozitë të nënrenditur dhe të varur ndaj një shteti tjetër, përkatësisht ndaj Greqisë dhe kjo, sipas tij, “është e dënueshme me ligj prej më së paku pesë vjet burg për personin që e bën këtë vepër”.

Parlamenti i Maqedonisë para një jave e miratoi me 69 vota marrëveshjen e nënshkruar në rajonin e Prespës greke më 17 qershor nga ministrat e jashtëm të Greqisë dhe Maqedonisë, Nikos Kotzias dhe Nikolla Dimitrov në praninë e kryeministrave të dy vendeve fqinje dhe të zyrtarëve të lartë të Bashkimit Evropian dhe të OKB-së.

Pas këtij vendimi të presidentit maqedonas, parlamenti pritet ta miratojë për së dyti marrëveshjen, pa zhvilluar më debat dhe në një rast të tillë presidenti i vendit, sipas kushtetutës, detyrohet ta dekretojë vendimin.

Por Ivanov ka treguar edhe më parë se nuk i përfill detyrimet kushtetuese, siç ishte rasti me ligjin e gjuhëve që i mundësonte një shtrirje të gjerë përdorimit të gjuhës shqipe e që nuk mund të hyjë në fuqi pa nënshkrimin e presidentit.

Nga ana tjetër, drejtues shtetërorë me ndikim dhe të organizatave ndërkombëtare kanë uruar kryeministrat Zaev dhe Tsipras për marrëveshjen, e cila Republikës së Maqedonisë Veriore do t’i hapte rrugët e integrimit evropian dhe euro-atlantik.

Qeveria në Shkup planifikon që marrëveshjen me Greqinë për ndryshimin e emrit ta nxjerrë në referendum në fillim të vjeshtës. Më pas, parashihen të bëhen edhe ndryshime kushtetuese.

SHKUP- Kreu i BDI-së Ali Ahmeti është i bindur se shqiptarët do t’i përgjigjen pozitivisht referendumit për çështjen e emrit të Maqedonisë, i cili sipas paralajmërimeve do të mbahet në vjeshtë. Ahmeti ka theksuar se zgjidhja e emrit është e një rëndësie të madhe, pasi në këtë mënyrë sigurohet ardhmëria e Maqedonisë.

“Unë mendoj që shqiptarët janë të përgjegjshëm, e dinë rëndësinë e kësaj çështje kaq të madhe të ardhmen e shqiptarëve të Maqedoni dhe vendit dhe do t’i përgjigjen pozitivisht referendumit, do të jenë pjesëmarrës, vulosës të një procesi jashtëzakonisht të rëndësishëm mbi të ardhmen mbi perspektivën, por edhe njëherë kontribuues të mëdhenj të paqes, stabilitetit dhe sigurisë dhe ardhmërinë e këtij vendi – tha Ali Ahmeti, kryetar i BDI-së.

Maqedonia është vendi me indeksin më të ulët të çmimeve në Evropë, ndërsa Islanda me nivelin më të lartë.

Instituti i Statistikave të Turqisë (TUIK) shpalosi rezultatet e Paritetit të Fuqisë Blerëse (PFB) për vitin e kaluar sipas indeksit të nivelit të çmimeve për shpenzimet e konsumit familjar.

Në rezultate janë përfshirë 28 shteteve të Bashkimit Evropian (BE), 3 shteteve të Shoqatës Evropiane për Tregti të Lirë (EFTA) (Zvicra, Islanda dhe Norvegjia), 5 shtete kandidate (Turqia, Maqedonia, Shqipëria, Mali i Zi dhe Serbia) si dhe një shtet kandidat potencial.

Hulumtimi i zbatuar në 37 vende tregon se me indeksin më të ulët të çmimeve prej 47 është Maqedonia, ndërsa me indeksin më lartë prej 166 është Islanda.

Indeksi i nivelit të çmimeve tregon fuqinë blerëse të valutave kombëtare të vendeve në krahasim me kursin e këmbimit. Në rast se indeksi i nivelit të çmimeve të një vendi është mbi 100 atëherë ky vend konsiderohet si i “shtrenjtë” në mesataren e vendeve me të cilat krahasoshet, ndërsa nëse është më e ulët se 100 atëherë konsiderohet si i “lirë”. aa

Parlamenti i Maqedonisë e ratifikoi marrëveshjen me Greqinë për ndryshimin e emrit. 69 ligjvënës që ishin të pranishëm në seancën plenare votuan pro, ndërsa opozita maqedonase e drejtuar nga VMRO-DPMNE e bojkotoi seancën.

Ky akt i ratifikimit i hap rrugën referendumit të paralajmëruar për në shtator ose tetor, ku qytetarët e Maqedonisë do të deklarohen nëse duan që emri i vendit të tyre të jetë “Republika e Maqedonisë së Veriut”.

Kryeministri Zoran Zaev, duke folur në parlament, tha se marrëveshja ruan identitetin e popullit maqedonas dhe gjuhën e tij dhe e quajti atë si arritjen më të mirë të mundshme për të dy vendet.

Para aktit të votimit, ai njoftoi deputetët se Këshilli Veriatlantik i Natos sapo kishte marrë vendim që ftesa për Maqedoninë të vihet në rend dite në samitin e pritshëm të Aleancës.

Në bazë të marrëveshjes, Greqia duhet ta njoftojë presidentin e Këshillit Evropian, se nuk ka çështje të hapura me vendin fqinj, duke dhënë njëkohësisht mbështetje për anëtarësimin e Maqedonisë (së Veriut) në Bashkimin Evropian dhe po ashtu ta njoftojë edhe Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s për mbështetjen greke të vendit fqinj për anëtarësim në NATO.

Pas ratifikimit, presidenti i Maqedonisë Gjorgje Ivanov ka një afat prej shtatë ditësh që ta dekretojë marrëveshjen; në të kundërtën, parlamenti detyrohet që për së dyti ta miratojë atë dhe kjo e detyron presidentin që të japë nënshkrimin e tij. Ivanov disa herë është prononcuar kundër marrëveshjes./Isak Ramadani

Marrëveshja e nënshkruar me palën greke për emrin e ri të vendit sot është miratuar në unanimitet nga mbledhja e kabinetit maqedonas.

Tani pritet që projektligji për ratifikim të kalojë në Kuvend, për t’u votuar edhe atje gjatë një seance plenare.

Në njoftimin e qeverisë së Maqedonisë thuhet se ajo “ka shqyrtuar dhe aprovuar projektligjin për ratifikim të marrëveshjes përfundimtare për zgjidhjen e dallimeve, siç përshkruhet në Rezolutën e Këshillit të Kombeve të Bashkuara 817 (1993) dhe 845 (1993), ndërprerje të Kornizës Kohore të vitit 1995 dhe vendosjen e partneritetit strategjik ndërmjet palëve, me propozim të Ministrisë për Punët e Jashtme.”

Megjithatë, identiteti i komisionit kuvendor që do të kalojë leximin e parë të projektligjit për ratifikimin e emrit “Maqedonia e Veriut” mbetet i paqartë.

“Nuk ka dilema, komisionin e vendos kryetari i Kuvendit në bazë të projektligjit të dorëzuar, në pajtueshmëri me Rregulloren e Kuvendit”, ka deklaruar ndërkohë koordinatori i grupit parlamentar të LSDM-së, Tomislav Tuntev.

Protesta kundër marrëveshjes për emrin midis Maqedonisë dhe Greqisë u përshkallëzua të dielën mbrëma në dhunë mes policisë dhe një grupi të protestuesve, të cilët tentuan të thyejnë kordonin policor para Kuvendit të Maqedonisë.

Forcat e ndërhyrjes së shpejtë përdorën gazin lotsjellës dhe bomba paralizuese për t’i shpërndarë demonstruesit.

Nuk ka informacione për të plagosur, ndërkohë që objekti i Kuvendit është blinduar nga forca të shumta policore.

Protestuesit, në numër të vogël, gjatë tërë ditës kanë qëndruar para Kuvendit, ku kanë mbajtur të bllokuar rrugën, në shenjë pakënaqësie ndaj marrëveshjes së arritur.

Ata e kanë cilësuar atë si “kapitulluese për popullin maqedonas”.

Me marrëveshjen e nënshkruar të dielën midis ministrave të Jashtëm të Maqedonisë dhe Greqisë, Maqedonia do të njihet si “Republika e Maqedonisë së Veriut”.

Protesta u rrit në numër rreth orës 21:00 kur dhe kaloi në dhunë me policinë.

Gjatë ditës, në qytetin e Manastirit është mbajtur edhe një tjetër protestë nga partia e opozitës, VMRO DPMNE.

Lideri I kësaj partie, Hristijan Mickovski, ka kritikuar ashpër kryeministrin e Maqedonisë, Zoran Zaev, duke e quajtur “tradhtar të interesave kombëtare maqedonase”.

Ai ka thënë se partia që ai përfaqëson asnjëherë nuk do të njohq marrëveshjen e arritur në Prespë të Greqisë, duke paralajmëruar kështu bllokim në Kuvend, ku për ndryshimet kushtetuese nevojiten dy të tretat e votave, por edhe gjatë referendumit që parashihet të mbahet në vjeshtë.

Protesta janë paralajmëruar edhe për ditët në vazhdim.

SHKUP – Qeveria e Republikës së Maqedonisë do të bëjë ç’mos për të mbajtur mjekët e rinjë në vend, respektivisht, të parandalojë braktisjen e vendit nga kuadri mjekësor, deklaroi kryeministri i Maqedonisë, Zoran Zaev, në panelin “Investojmë në mjekë të rinj, e ardhmja e Shëndetësisë së Maqedonisë”.

Kryeministri Zaev, tha se fatkeqësisht, në të kaluarën Maqedonia ka humbur shumë mjekë të talentuar dhe të arsimuar të cilët në kërkim të kushteve më të mira të punës, janë shpërngulur në vende të ndryshme të Evropës dhe botës. Ai tha se kjo praktikë duhet ndaluar, ndërsa mjekëve të rinjë, dhe atyre të ardhëshëm të pranishëm në panel diskutimin, u tha se vendi ka nevojë për praninë e tyre këtu.

Qeveria e Maqedonisë, tha Zaev, ka miratuar një propozim-program për vitin 2019, dhe i njëjti ka të bëjë me edukimin e mjekëve dhe personelit mjekësor dhe për bashkëfinancim të specializantëve, të subspecializantëve dhe punonjësve shëndetësor në ordinancat private.

“Si rrjedhojë e zbatimit të këtij programi, pacientët do të marrin shërbime mjekësore me standarde të larta, mjekët e rinj do të përsosin njohuritë e tyre, me çka diagnostifikimi i sëmundjeve do të bëhet në kohë. Për këtë, kemi paraparë mjete të mjaftueshme financiare nga buxheti i vitit 2019. Në mënyrë shtesë, në programin e punës së qeverisë 2017-2020, me një sërë masash garantojmë se do të kemi një sistem të qëndrueshëm për mbrojtje shëndetësore, të arritshëm, cilësor dhe afatgjatë”, tha Zaev.

Kryeministri i Maqedonisë, premtoi edhe rritjen e pagave, për motivim shtesë në punë, për të shtuar se deri në vitin 2020, pagat e mjekëve specialistë do të rriten shkallë shkallë, për të arritur në 100.000 denarë, ose 1600 euro.

“Me paga më të larta dhe me kushte më të mira për specializim dhe mësim praktik do të krijojmë atmosferë që të mos dëshironi ta braktisni vendin dhe të mbeteni në Maqedoni. Kjo është një dëshirë e jona, shpresoj të jetë edhe e juaja”, tha Zaev, sipas të cilit vetëm në Shkup, ka mungesë prej 100 mjekësh, ndërsa në tërë territorin e Maqedonisë, ky numër është të paktën trefishi më i lartë.

Ministri i Shëndetësisë, Venko Flipçe, nga ana e tij tha së mbajtja e kuadrit mjekësor po bëhet fillimisht përmes rritjes së pagave, rritjes së pagesës për kujdestaritë, punës së natës dhe jashtë orarit të punës dhe rritjes së kuotave për specializim shtetëror.

“Numri i specializantëve do të caktohet në bazë të vlerësimeve në terren, konkursi për të cilin do të shpallet në shtator. Me paga më të larta dhe përmirësimin e kushteve të punës, synojmë një atmosferë në të cilën mjekët dhe kuadri tjetër mjekësor do të motivohen të qëndrojnë në shtëpi”, tha Filipçe.

Pas fjalimeve hyrëse, vijoi debati ku mjekët e rinjë dhe specializantët kishin mundësi të bashkëbisedojnë me kryeministrin Zaev, ministrin e Shëndetësisë, Venko Filipce, deputeten në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë, Meri Lazarova, kryetarin e Klubit të Mjekëve të Rinj, Nikola Brzanov dhe kryetaren e Shoqatës së mjekëve specializantë, Biljana Dodeva, për të gjitha shqetësimet që prekin angazhimin e tyre profesional. aa

SHKUP – Zëvendëskryeministri i Qeverisë së Maqedonisë i angazhuar për çështje evropiane, Bujar Osmani, në prezantimin e Planit 18 reformues të Qeverisë, në lidhje me mosmarrëveshjen rreth emrit midis Maqedonisë dhe Greqisë deklaroi se “Maqedonia ndodhet në metrat e fundit të një maratone 25-vjeçare”.

“Orët e ardhshme do të jenë kyçe për vendosjen e epilogut të këtyre negociatave. Unë mendoj se është shumë herët për të thënë se cili do të jetë epilogu, mirëpo mendoj se janë metrat e fundit të një maratone 25-vjeçare, ndërsa zakonisht metrat e fundit janë më kritike, të cilat mund të vërtetojnë epilogun në një drejtim pozitiv apo negativ”, u përgjigj Osmani në pyetjen e gazetarëve.

Osmani shtoi se ekziston vullnet dhe angazhim aktiv nga të dyja anët, ndërsa në ndërkohë edhe inkurajim, ndihmë dhe përpjekje nga miqtë ndërkombëtarë për të lehtësuar mosmarrëveshjen midis dy vendeve.

“Ndjenja ime është se dallimet më shumë janë në interpretimin e të shkruarës se sa në parimet e përgjithshme, të cilat i shprehin palët në bisedime”, tha zv/kryeministri i Qeverisë.

Osmani Planin 18 e prezantoi para sektorit civil dhe mediave në hapësirat e Sekretariatit për Çështje Evropiane. Ai tha se fokusi i këtij plani reformues do të jetë në shtyllat kryesore, të tilla si gjyqësori, lufta kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit, administratën publike si dhe në shërbimet e sigurisë.

Siç njoftoi ai, ky plan i ri qeveritar do të lansohet këtë javë dhe do të mbulojë periudhën nga përfundimi i Planit 3-6-9 deri në raportin e ardhshëm të Komisionit Evropian, përkatësisht siç tha ai, deri në fillimin e negociatave dhe hapjen e kapitullit të parë.

Plani 18 reformues vijon pas Planit 3-6-9, i cili është miratuar në muajin korrik të vitit të kaluar, bazuar në programin e Qeverisë së Maqedonisë, në Marrëveshjen e Përzhinës, Raportin e Pribes, Komisionin e Venecias, Komisionin e Grekos si dhe në rekomandimet e OSBE-ODIHR-së. aa

Maqedonia është shndërruar gjithnjë e më shumë në destinacionin e strategëve politikë të Kremlinit, ideologëve që mbështesin veçantinë e Rusisë, apo misionin ortodoks të Moskës në botën sllave dhe në Euroazi.

Lektorët dhe instruktorët që marrin pjesë në mësimdhënie dhe trajnime në Maqedoni janë të njëjtët që Kremlini angazhoi gjatë luftës hibride përpara aneksimit të Krimesë dhe më tej gjatë destabilizimit të pjesës lindore të Ukrainës, si dhe gjatë përpjekjes për grusht shteti në Malin e Zi.

Ashtu si në Ukrainë, strategët rusë të luftës informative identifikojnë pikat kryesore të dobëta të vendit që vendosin në objektiv, për t’i përdorur në favor të interesave të Moskës. Në Maqedoni, strategët e Kremlinit nënvizojnë në shkrimet e tyre problemet ekzistuese etnike dhe politike me shqiptarët e Maqedonisë, si dhe çështjet që ndërlidhen me aspiratat e Maqedonisë për integrimin në NATO dhe në BE.

Sipas shërbimit maqedonas të Zërit të Amerikës, strategu kryesor i luftës informative të Rusisë në Maqedoni është Leonid Savin, i cili në muajin maj ofroi trajnim për 50 anëtarë të grupimit politik të së djathtës së skajshme, Partisë për Maqedoninë e Bashkuar, e cila kundërshton ndryshimin e emrit të Maqedonisë dhe e percepton kursin e vendit drejt NATO-s dhe BE-së, si fundin e shtetformimit dhe pavarësisë së Maqedonisë.

Leonid Savin, sipas vetë biografisë së tij, është “Komisar i Bashkimit të Rinisë Euroaziatike”, një degëzim i grupit ultra-nacionalist Bashkimi Euroaziatik, i krijuar nga Alexander Dugin dhe bashkëudhëtarët e tij ideologjikë.

“Platforma” e Bashkimit të Rinisë Euroaziatike përfshin seksione të tilla, si:

• “Qëllimi juaj”
• “Ti je një burrë”
• “Ti je një grua”
• “Displina jonë”
• “Besimi ynë”

Ekziston edhe seksioni “Armiku ynë”, i cili i kushtohet tërësisht Shteteve të Bashkuara. Paragrafi i fundit i këtij seksioni konkludon se: “Bashkimi ynë ka një armik absolut. Është SHBA-ja. Është alfa dhe omega e urrejtjes sonë”.

Krahas bashkërendimit me Alexander Dugin, edhe lidhjet e tjera të zotit Savin e identifikojnë atë si një personazh kryesor në politikën ekspansioniste të Kremlinit.

Savin paraqitet si kryeredaktor i dy agjensive: “Katehon” dhe “Geopolitica”, si dhe bashkëpunëtor i rregullt i Fondit Strategjik të Kulturës, të mbështetur nga shteti.

“Katehon” është një faqe interneti e themeluar nga Konstantin Malofeev, një multi-milioner rus, ndaj të cilit SHBA-ja ka vendosur sanksione për shkak të mbështetjes logjistike, financiare, ideologjike dhe materiale ndaj operacioneve të Rusisë në Krime dhe në Ukrainën lindore.

Megjithatë, Ukraina është vetëm një pjesë e vogël e interesave gjeopolitike të zotit Malofeev.

Një investigim i vitit 2015 i gazetës gjermane “Die Zeit” zbuloi lidhjet që Malofeev dhe Dugin mbanin me figurat kryesore politike të Greqisë, duke u siguruar kështu lidhje të mëtejshme me Vladimir Putinin.

Malofeev dhe Dugin & Co., u shfaqën të përfshirë në përpjekjen për grusht shteti në Malin e Zi në vitin 2016, si dhe në disa operacione të tjera të errëta të Rusisë në Ballkan.