Reuters

Në Katalonjë mbahen të dielën zgjedhjet rajonale dhe tema e pavarësisë del sërish në pah.

Si nisi dhe ku është sot kjo nismë?

Deri në krizën financiare të Eurozonës më 2012, e cila çoi në humbje të mëdha të vendeve të punës, mbështetja për pavarësi në rajonin verilindor të Spanjës ishte margjinale.

Masat e kursimit shtynë pastaj Qeverinë rajonale që të kërkojë më shumë kontroll mbi buxhetin e saj – gjë të cilën Qeveria qendrore në Madrid e refuzoi.

Nën presionin e grupeve separatiste, partia konservatore dhe nacionaliste katalanase që qeveriste rajonin, CiU, e ndryshoi qasjen dhe përqafoi kauzën e pavarësisë.

Ajo i kërkoi Qeverisë qendrore konservatore që të lejonte një referendum për pavarësinë, por ai u refuzua.

Pas disa vitesh tubime masive pro pavarësisë dhe fërkimeve në rritje midis Katalonjës dhe Madridit, dëshira për pavarësi kulmoi në vitin 2017.

Presidenti i atëhershëm i Katalonjës, Carles Puigdemont, i mbështetur nga asambleja rajonale që kontrollohej nga separatistët, shpalli referendumin për pavarësi, duke shkaktuar një valë tronditëse në të gjithë Evropën.

Rreth 2.3 milionë njerëz, apo rreth 43% e votuesve me të drejtë vote, dolën në një votim të paautorizuar nga gjykatat.

Sipas Qeverisë katalanase, rreth 90% e tyre votuan për t’u shkëputur nga Spanja. Shumë prej atyre që e kundërshtonin pavarësinë, e bojkotuan votimin.

Ligjvënësit katalanas votuan me shumicë për ta njohur rezultatin e referendumit dhe e shpallën Katalonjën të pavarur.

Por, Madridi e mori udhëheqjen e rajonit, duke shpërndarë Parlamentin dhe duke shkarkuar Puigdemontin, i cili iku në Belgjikë.

Nëntë aktivistë dhe ish-zyrtarë të Qeverisë katalanase u burgosën dhe u dënuan për rolet e tyre.

Në vitin 2021, pastaj, ata u falën nga kryeministri i Spanjës, Pedro Sanchez.

Gjatë dekadës së fundit, rajonin e qeverisën dy parti separatiste katalanase, që aktualisht kanë ndikim të madh mbi politikën spanjolle, ndërsa Qeveria e pakicës e Sanchezit mbështetet në votat e tyre për të miratuar legjislacionin në Kongresin kombëtar.

Në këmbim të kësaj mbështetjeje, Sanchez prezantoi një projektligj amnistie, për t’ua shlyer të kaluarën kriminale separatistëve të përfshirë në referendumin për pavarësi.

Partia e moderuar e qendrës së majtë, Esquerra Republicana de Catalunya (ERC), kontrollon aktualisht Qeverinë rajonale katalanase, me Pere Aragonesin si president të sajin.

Partia Junts, në anën tjetër, doli nga CiU-ja dhe u krijua nga Puigdemont në vitin 2017.

Puigdemont jeton në vetëmërgim në Belgjikë, ku shërben si deputet i Parlamentit Evropian dhe bën fushatë për zgjedhje nga Franca.

Ai u zotua se do të kthehet në Katalonjë kur projektligji i amnistisë i Sanchezit – i cili do ta anulonte urdhrin e arrestit me të cilin përballet – të hyjë në fuqi në fund të majit ose qershorit.

Aragones dhe Puigdemont do të garojnë në zgjedhjet e së dielës dhe të dy u zotuan se nëse ia dalin me sukses, do ta ringjallin nismën për pavarësi dhe do të kërkojnë referendum ligjor.

Sanchez i kundërshtoi fuqishëm këto deklarata.

Sondazhet, megjithatë, tregojnë se socialistët do të fitojnë shumicën e votave, ndërsa ERC dhe Junts i kanë gjasat e kufizuara për të fituar mjaftueshëm për koalicion.

Mbështetja për pavarësi ra nga niveli që kishte në vitin 2017, pasi Sanchez i zvogëloi armiqësitë, duke përmirësuar dialogun me udhëheqësit rajonalë dhe duke i reduktuar ndjekjet penale.

Lëvizja për pavarësi u dëmtua edhe nga grindjet e brendshme mes partive.

Një sondazh i kryer në shkurt dhe mars nga Qendra Katalanase për Opinionin Publik – e drejtuar nga Qeveria – zbuloi se 42% e të anketuarve e mbështesin pavarësinë, krahasuar me 49% në vitin 2017.

Në zgjedhjet kombëtare të vitit të kaluar, kjo rënie e entuziazmit u reflektua edhe në rezultat. Përfaqësimi i ERC-së ra nga 13 deputetë në shtatë, ndërsa Junts ra nga tetë në shtatë. REL

Përgatiti: Valona Tela

Hetimi i Prokurorisë së Xhenovas për korrupsionin dhe korrupsionin elektoral në “sistemin Toti” po zgjerohet, pasi presidenti i rajonit të Liguria përfundoi në arrest shtëpie. Prokurorët publikë dhe GDF po përgatiten të studiojnë materialin e sekuestruar ditët e fundit, me synimin për të hedhur më shumë dritë mbi një sistem biznesi, politikë dhe rryshfete të dyshuara që përfshin jo vetëm portin, por edhe sistemin e mbetjeve, veprat e mëdha dhe mund të prekë edhe, hetuesit nuk e përjashtojnë, kujdesin shëndetësor.

Ndër lëvizjet e radhës të hetuesve, është edhe mundësia e dëgjimit të kryebashkiakut të Genovas Marco Bucci si person i informuar mbi faktet, si për koncesionet e terminaleve portuale, ashtu edhe për ato që kanë të bëjnë me tregtinë me pakicë në shkallë të gjerë. Në mesin e sipërmarrësve të ndryshëm që do të kishin dhënë “një dorë” duke financuar Change dhe Komitetit Giovanni Toti, është Pietro Colucci, një sipërmarrës nga Campania në vitin 2021 që vepron në provincën e Savonës në sektorin e asgjësimit të mbetjeve jo të rrezikshme, me rikuperimin e materialeve dhe të energjisë elektrike nga biogazi.

Pikërisht në atë vit, prokuroria e Genovas e hetoi atë për financim të paligjshëm të partive (në veçanti formacionit politik të presidentit) në një dosje të veçantë, e cila është ende e hapur. Dhe tani, siç shihet nga dispozita e gjyqtarit, Faggioni akuzohet edhe për korrupsion: mes viteve 2016 dhe 2020, përmes kompanive të tij, dyshohet se ka financuar Guvernatorin me 195 mijë euro në këmbim të “dhënies së autorizimeve për menaxhimin e mbetjeve”.

Për më tepër, midis sipërmarrësve të ndryshëm për të cilët po zhvillohen hetime, është edhe Luigi Alberto Amico, pronar i një kompanie riparimi dhe mirëmbajtjeje anijesh: «shprehja e menjëhershme e interesit për praktikën e tij – shkruan gjyqtari hetues – u pasua nga sigurimi i financimit në favor të Komitetit Toti”. Më 7 qershor 2021 “u gjet një pagesë prej 30 mijë eurosh” në favor të Komitetit Toti (nga të cilat 10.000 kaluan javën e ardhshme në llogarinë “dedikuar” të Presidentit Toti), një operacion që u raportua si i dyshimtë nga Banka e Italia, ngjashëm me atë që ndodhi në lidhje me financimin e ofruar nga grupi Colucci”.

Toti para gjyqtarit, por nuk do të flasë

Ndërkohë, Toti, i cili ndodhet në arrest shtëpie që prej të martës 7 maj për hetimin që tronditi Qarkun, do të dëgjohet në orët në vijim nga gjyqtarja e hetimeve paraprake Paola Faggioni. Por ai nuk do të flasë: një zgjedhje e bërë me mbrojtësin e tij, avokatin Stefano Savi që do ta shoqërojë në Gjykatë në orën 14:00 për marrjen në pyetje.

“Të gjitha paratë hyrëse dhe dalëse janë të gjurmueshme, por nuk është ende koha për të folur me gjyqtarin, sepse sasia e letrave që duhen lexuar është shumë e lartë”, është përmbledhja e arsyetimit të Savit. Toti do të mbërrijë nga Ameglia, ku ka qenë në arrest shtëpiak që nga e marta kur kompania e financave u shfaq në hotelin Lolly në Sanremo, ku guvernatori po qëndronte teksa duhej të merrte pjesë në një event me Flavio Briatore.

Tre sisteme të tjera raketore të artilerisë me lëvizshmëri të lartë, të njohura si HIMARS, do t’i dërgohen Ukrainës nga aleatët e saj perëndimorë, tha të enjten ministri i Mbrojtjes i Gjermanisë, Boris Pistorius.

“Ato vijnë nga stoqet e Forcave të Armatosura të SHBA-së dhe do të paguhen nga ne”, tha Pistorius pas një takimi me sekretarin amerikan të Mbrojtjes, Lloyd Austin, në Uashington.

HIMARS është një raketahedhës i vendosur në kamion, i cili mund shkrep raketa të shumëfishta përnjëherë.

Raketat me të cilat furnizohet Ukraina kanë një shtrirje prej 80 kilometrash.

Njoftimi i ministrit gjerman erdhi në të njëjtën ditë kur presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, tha se vendi i tij mund t’i ndalojë forcat ruse të përparojnë në lindje, nëse aleatët i rrisin furnizimet me armë.

Rusia ka shënuar fitore të vogla territoriale, por të qëndrueshme, në lindje të Ukrainës, që nga fillimi i këtij viti.

“Ne po bëjmë presion maksimal mbi partnerët tanë për t’i shtuar dërgesat e armëve”, tha Zelensky të enjten.

“Nëse ato rriten, ne do të jemi në gjendje t’i ndalojmë [forcat ruse] në lindje”, shtoi ai.

Rusia ka nisur pushtimin e plotë të Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

Prej atëherë, Perëndimi e ka ndihmuar vazhdimisht me armatim, ndërsa kundër Rusisë ka miratuar disa runde sanksionesh.REL

Senatorja dhe ish-kryetarja e bashkisë së Berlinit, Franziska Giffay ishte viktima e fundit në një seri sulmesh ndaj politikanëve gjermanë kur një burrë e goditi atë nga pas me një send të rëndë brenda një biblioteke lokale.

Gifai, ministre e financave dhe një anëtare e Partisë Social Demokrate të kancelarit Olaf Solz, u plagos lehtë në sulm. Në njoftim thuhet se një burrë e ka goditur atë në kokë dhe qafë me një çantë që kishte diçka të fortë dhe më pas është larguar me vrap.

Gifai u dërgua në spital për të marrë trajtimin e duhur.

Incidenti vjen pas thirrjeve për mbrojtje më të madhe nga policia për politikanët në Gjermani  pas një sërë sulmesh verbale dhe fizike ndaj politikanëve të rangut të lartë.

Katër adoleshentë janë nën hetim pasi një eurodeputet gjerman u dhunua dhe u shtrua në spital teksa po vendoste postera të fushatës në Dresden, Gjermaninë Lindore.

Anëtarët e shquar të të Gjelbërve, partia në koalicion me socialdemokratët e Scholz-it në nivel federal, janë përballur gjithashtu me protesta të zemëruara këtë vit ndërsa Gjermania mban një seri zgjedhjesh lokale mes mbështetjes në rritje për të djathtën ekstreme. sn

Deputeti konservator gjerman nga radhët e CDU-së, Knut Abraham, ka bërë një deklaratë lidhur me procesin e anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës.

Në profilin e tij në “X”, ai ka shkruar se Komiteti i Ministrave ka dy zgjedhje, të pranojë Kosovën, ose të mos marrë asnjë vendim.

“Komiteti i Ministrave ka dy zgjedhje: 1) Të veprojë në përputhje me vlerat dhe standardet tona duke e pranuar Kosovën këtë maj. 2) Ose, ta injorojë vlerësimin e detajuar të juristëve të shquar, tri raportuesve, tri komisioneve dhe PACE… duke mos marrë asnjë vendim”, ka pohuar ai.

Kjo e dyta, sipas Abraham do të dërgonte sinjal të dëmshëm te deputetët dhe qytetarët.

“…Sidoqoftë, kjo do ta dërgonte një sinjal të dëmshëm për deputetët dhe qytetarët në rajon: se shtetet mund t’i shpërfillin standardet si të duan. Nga ky vendim varet besueshmëria e institucionit, mbrojtja e të drejtave të pakicave në Kosovë (Plani i Ahtisaarit) dhe stabiliteti i rajonit. Nëse respektojmë standardet dhe vlerat, atëherë pranimi i Kosovës në maj është e vetmja rrugë përpara”, vijon  postimi i tij.

Ndryshe, në fund të javës së ardhshme pritet që të përcaktohet agjenda e Komitetit të Ministrave të Këshillit të Evropës dhe të ketë më shumë qartësi nëse Kosova do të kalojë edhe fazën finale të anëtarësimit në këtë institucion.

Së paku dy të tretat e 46 anëtarëve të KiE duhet të jenë në favor të Kosovës në mbledhjen e 16 majit.sn

Rusia do të përballet me pasoja për sulmin kibernetik, që dyshohet se është orkestruar nga një grup që ka lidhje me inteligjencën ushtarake ruse, tha ministrja e Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock.

Gjermania është në mesin e shteteve perëndimore që i jep ndihmë ushtarake Ukrainës në luftën e saj me Rusinë.

Dhjetorin e kaluar, presidenti rus, Vladimir Putin, tha se raportet mes Rusisë dhe Gjermanisë janë gjerësisht të ngrira.

Në janar të vitit 2023, Berlini tha se hakerët rusë kishin sulmuar disa ueb-faqe gjermane, duke i nxjerrë nga përdorimi, në përgjigje të vendimit të Gjermanisë për të dërguar tanke në Ukrainë. Megjithatë, atëbotë autoritetet gjermane thanë se sulmi nuk kishte ndonjë efekt të ndjeshëm.

“Tani ne qartësisht mund t’ia atribuojmë sulmin e vitit të kaluar grupit rus, APT28, që kontrollohet nga shërbimi rus i inteligjencës ushtarake, GRU”, tha Bearbock gjatë një konference për media në Adelaide më 3 maj.

“Me fjalë të tjera, hakerët shtetërorë rusë kanë sulmuar Gjermaninë në hapësirën kibernetike”, shtoi Bearbock.

Kryediplomatja gjermane e cilësoi si të papranueshëm një sulm të tillë dhe tha se ai “nuk do të mbetet pa pasoja”.

Në mars, agjencia gjermane për siguri kibernetike dhe hulumtuesit që punojnë për Alphabet, të kompanisë Google, thanë se grupi i ngjashëm, i quajtur APT29, ishte kapur duke shënjestuar disa parti politike gjermane, me synimin që të vidheshin të dhënat e tyre.REL

Raportuesja për Kosovën në Parlamentin Evropian, Viola von Cramon përmes një postimi në “X” ka thënë se Bashkimi Evropian duhet ta përzejë Serbinë.

Von Cramon duke shpërndarë reagimin e ekspertes amerikane për Ballkanin, Ivana Stradner, drejtuar BE-së, ku thotë se “Vuçiçi ka nevojë për ju më shumë se që keni ju nevojë për të”, është shprehur se nuk ka më para të Bashkimit Evropian dhe as pako të zgjerimit për Serbinë, përcjell Klankosova.tv.

“Përgjigja jonë e qartë: Duhet përzënë. Nuk ka më para të Bashkimit Evropian, as pako të zgjerimit për Serbinë derisa Vuçiçi kërcen me autokratët në Kinë e Rusi”, ka shkruar Von Cramon në “X”. sn

Ministrja e jashtme gjermane  Annalena Baerbock  ka bërë thirrje për pranimin e shpejtë në Bashkimin Evropian te vendeve te  Ballkanit Perëndimor. Apeli I saj vjen  ne 20 vjetorin e zgjerimit te uionit me 10 anetare.

“Bashkimi Evropian qëndron për lirinë, demokracinë dhe sundimin e ligjit. Ashtu si 20 vjet më parë, edhe një herë sot miliona evropianë shohin një mundësi dhe një premtim për t’u bërë qytetarë të BE-së. Dhe ne nuk mund të lejojmë edhe një herë të bëjmë një brez të tërë të ulet në dhomën e pritjes së BE-së, si në vendet e Ballkanit Perëndimor. Ne nuk duhet të humbasim mundësinë për ta bërë Bashkimin tonë më të madh dhe më të fortë  dhe për këtë arsye edhe më të sigurt. Unioni ynë i paqes dhe lirisë është i hapur për anëtarë të rinj”, tha ministrja.

Shefja e diplomacise gjermane ka theksuar nder te tjera se  në mënyre që antaresimi te jete  i suksesshem  BE  duhet te nderrmarre veprime konkrete.

“Megjithatë, në mënyrë që anëtarësimi i vendeve të tjera në Union të jetë i suksesshëm, ne duhet të sigurojmë që BE mbetet e aftë për të ndërmarrë veprime si brenda ashtu edhe jashtë. Përvoja e pasur e anëtarëve të BE-së që i janë bashkuar Unionit që nga viti 2004, vende që zotëruan me sukses një proces të gjatë transformimi, është veçanërisht e vlefshme këtu”,  u shpreh ajo.

Baerbock po ashtu ka nenvizuar se  që nga nisja e luftes se Rusisë në Ukraine  zgjerimi është  bere domosdoshmeri gjeopolitike.

“Zonat gri” politike dhe gjeografike në Ballkan apo në lindje të BE-së janë shumë të rrezikshme. Ne nuk mund të përballojmë zona të tilla gri, pasi për Putinin ato janë një ftesë për të ndërhyrë dhe destabilizuar”, tha Baerbock.

“Të tregosh përgjegjësi të guximshme do të thotë sot se ne duhet ta bëjmë Bashkimin tonë Evropian të përshtatshëm për të pranuar vende të reja”, ka perfunduar ministrja e jashtem Analena Baerbock. sn

Mijëra njerëz dolën përsëri në rrugët e kryeqytetit gjeorgjian, Tbilisi, për të protestuar kundër planeve të partisë në pushtet për të kaluar një projektligj për të cilin kritikët vendas, si dhe vendet perëndimore, kanë thënë se do të përdoret për të shtypur zërat e pavarur në vendin e Kaukazit Jugor.

Aksioni i 28 prillit ishte vazhdim i tubimeve që u mbajtën për dy javë, të udhëhequra nga partitë e opozitës dhe grupet aktiviste kundër avancimit të atij që po quhet projektligj për “agjentët e huaj”. Sipas kritikëve, projektligji pasqyron atë që përdoret nga Kremlini për të heshtur kritikët në Rusi.

Rreth 10.000 njerëz u mblodhën në Sheshin e Republikës në qendër të Tbilisit gjatë natës së 28 prillit, duke kënduar himnin e Gjeorgjisë dhe atë të Bashkimit Evropian, si dhe duke mbajtur pankarta të BE-së.

Sipas raportimeve, disa protestues kishin thyer linjat e sigurisë pranë ndërtesës së parlamentit, duke bërë që policia të përdorte gaz lotsjellës dhe sprej, për të shpërndarë turmat.

Dëshmitarët thanë se policia po lëvizte me pajisje më të rënda rreth vendeve të protestës në Sheshin e Republikës dhe pranë parlamentit.

Një grup dypartiak prej 14 senatorëve amerikanë e kanë paralajmëruar në një letër kryeministrin e Gjeorgjisë, Irakli Kobakhidze, se synimi i vendit të tij për ta risjellë një “ligj për agjentët e huaj të stilit rus” mund të shkaktojë ndryshime në politikën amerikane karshi Tbilisit.

Në letër, të dërguar më 26 prill dhe të cilën e siguroi Zëri i Amerikës, senatorët thanë se janë “tejet të shqetësuar që po minohen synimet transatlantike të Gjeorgjisë”.

Kjo letër u dërgua pak pasi Komiteti amerikan i Helsinkit i bëri thirrje partisë në pushtet, Ëndrra Gjeorgjiane, ta tërheqë projektligjin për “agjentët e huaj” dhe i kërkoi Tbilisit të “largohet nga kjo rrugë e dëmshme”.

Partia në pushtet, Ëndrra Gjeorgjiane, prezantoi legjislacionin në vitin 2023 por u detyrua ta tërhiqte atë pas protestave masive. Grupi parlamentar i partisë e riktheu ligjin me ndryshime të vogla formulimi dhe kaloi lexim të parë, më 17 prill.

Leximi përfundimtar i projektligjit është planifikuar të debatohet më 17 maj.

Presidentja e Gjeorgjisë, Salome Zurabishvili i tha BBC-së se do të vendosë veton ndaj tij nëse miratohet në leximin përfundimtar.

Zurabishvili tha se shqetësimi i saj kryesor është fakti se projektligji është “pikërisht një kopje e ligjit të [presidentit rus Vladimir] Putin.”

Megjithatë, Zurabishvili tha se partia në pushtet, Ëndrra Gjeorgjiane, ka mjaft ligjvënës për ta anashkaluar atë nëse ajo përdor veton e saj.

Mamuka Mdinaradze, kryetar i grupit parlamentar të Ëndrrës Gjeorgjiane, tha këtë muaj se partia e ka ndër mend ta risjellë këtë projektligj, i cili do t’i detyronte organizatat jofitimprurëse dhe mediat, të cilat financohen nga jashtë dhe të cilat janë të angazhuara në aktivitete “politike”, të raportojnë për aktivitetet e tyre para autoriteteve.

Projektligji parasheh gjithashtu që autoritetet të kenë kompetenca të mëdha mbikëqyrëse, si dhe dënime të mundshme për vepra të paspecifikuara penale.REL

Gjermania do të vazhdojë ta përkrahë Ukrainën si një mburojë kundër synimeve të presidentit të Rusisë, Vladimir Putin, tha të shtunën ministri gjerman i Financave, Christian Lindner.

“Ne po e mbështesim Ukrainën, sepse ajo është vija e parë e mbrojtjes sonë kundër Putinit”, tha Lindner.

Përmes pushtimit të Ukrainës, që e nisi më 2022, Putini dëshiron “të na sulmojë të gjithëve dhe mënyrën e jetës sonë”, tha Lindner.

Putini nuk dëshiron vetëm ta fshijë Ukrainën nga harta, por t’i ndajë Evropë dhe NATO-n dhe të sigurohet që Shtetet e Bashkuara të largohen nga Evropa, sipas tij.

“Synimi i Putinit nuk është Ukraina. Synimi i Putinit është të jetë në gjendje të ushtrojë pushtet mbi neve. Ai nuk duhet të ketë sukses në këtë kurrë”, theksoi ministri gjerman.

Për këtë arsye, tha ai, Gjermania duhet t’i përmirësojë patjetër aftësitë mbrojtëse për ta mbrojtur veten dhe aleatët e vet.

Fondi i veçantë që u krijua për ta përditësuar ushtrinë gjermane, pasi Rusia e nisi pushtimin e Ukrainës më 2022, do të përdoret brenda pak viteve, tregoi ai.

Forcat e Armatosura duhet pastaj të përditësohen nga fondet e rregullat. Por, kjo nuk do të jetë e mundur me një buxhet të kufizuar dhe me borxhin në rritje, paralajmëroi ai.

“Detyra që na pret për ta mbrojtur paqen dhe lirin në Gjermani, Evropë dhe në botë nuk është e kufizuar në vetëm në disa vite. Mbase është një detyrë që zgjat me dekada apo gjenerata”, tha Lindner.

Për t’u arritur kjo, theksoi ai, nevojitet përforcimi i ekonomisë.REL

Specialistët e Drejtorisë Kryesore të Inteligjencës së Ukrainës ka kryer një “sulm kibernetik në shkallë të gjerë” ndaj burimeve të partisë në pushtet në Rusi, Rusia e Bashkuar, tha një burim nga ky shërbim special për Radion Evropa e Lirë më 26 prill.

Sipas të dhënave të këtij shërbimi, shërbimet e partisë dhe ueb-faqet, por edhe domenet ER.RU dhe Edinros, aktualisht janë nën sulm.

Sipas burimit, inteligjenca ukrainase pretendon se pavarësisht deklaratës së lëshuar nga Rusia e Bashkuar se “puna e infrastrukturës kritike digjitale po funksionon”, disa nga burimet kanë dalë jashtë funksionit.

Mëngjesin e 26 prillit, partia në pushtet e Rusisë tha se është goditur nga një sulm i madh kibernetik.

Në mars të këtij viti, Inteligjenca ushtarake ukrainase, e njohur me shkurtesën GUR, tha se shërbimet e Ministrisë së Mbrojtjes të Rusisë u përballën me një sulm kibernetik dhe se ekspertët e inteligjencës ukrainase patën qasje në informacione sekrete të kësaj ministrie.

Njoftimi për sulmin e pretenduar vjen teksa pushtimi i paprovokuar i Ukrainës, që nisi Rusia më 2022, po vazhdon. REL

Presidenti francez Emmanuel Macron e përshkroi luftën Rusi-Ukrainë si rrezikun kryesor për sigurinë evropiane.

“Rreziku kryesor për sigurinë evropiane është lufta në Ukrainë, kush thelbësor për sigurinë tonë është që Rusia të mos e fitojë këtë luftë. Si mund ta ndërtojmë sovranitetin tonë, autonominë tonë, nëse nuk marrim përsipër përgjegjësinë e zhvillimit të industrisë sonë të mbrojtjes evropiane?” tha Macron, sipas Reuters.

Presidenti francez tha gjithashtu se Evropa duhet të tregojë se nuk është kurrë një vasal i Shteteve të Bashkuara dhe se di gjithashtu të komunikojë me të gjitha rajonet e tjera të botës.bw

Në lidhje me reagimin e papranueshëm që kryeministri i vendit Edi Rama bëri ndaj televizionit, RAI 3 pas reportazhit të publikuar disa ditë më parë, ka reaguar dhe eurodeputetja italiane  partisë ‘5Yjet’, Sabrina Pignedoli.

Eurodeputetja italiane është shprehur se: ‘Ndërhyrja e jashtme në pavarësinë dhe lirinë e medias në Itali është një veprim i rëndë dhe i papranueshëm. Solidaritet i plotë”. “Ndërhyrje internacionale në menaxhimin e RAI-t”. “Telefonata e Ramës është një akt i rëndë absolut”

Po ashtu edhe Komisioni parlamentar i medias, që njihet edhe si Komisioni për Mbikëqyrjen e RAI-t, e quan këtë telefonatë të Ramës, një ndërhyrje të papranueshme dhe flagrante në lirinë e medias.

Për kryetaren e Komisionit Mbikëqyrës të Rai-t, Barbara Floridia, “është paradoksale që një shef i huaj qeverie ndërhyn drejtpërdrejt tek një menaxher i shërbimit publik pasi është përmendur në një investigim gazetaresk. Edhe nëse kryeministri shqiptar, Edi Rama, do të besonte se ai ishte dëmtuar në një farë mënyre nga investigimi i ‘Report’, kjo nuk mund të justifikojë në asnjë mënyrë ndërhyrjen e tij të drejtpërdrejtë te Rai”.

“Shpresoj që të ketë një konsensus të gjerë të të gjitha forcave politike në luftën kundër ndërhyrjeve të jashtme në informacion në mënyrë që të mbrohet pavarësia e medias”, shtoi ajo.

Akoma më të ashpër ishin tre anëtarë të këtij komisioni, Dario Carotenuto, Dolores Bevilacqua dhe Anna Laura Orrico.

“Sikur të mos mjaftonte presioni i qeverisë së Melonit ndaj transmetimeve të ‘Report’, tani janë përfshirë edhe krerët e qeverive të shteteve të huaja si kryeministri shqiptar Edi Rama. Le t’i bëjmë Giorgia Melonit një pyetje të thjeshtë: a është normale sipas jush që një drejtues i televizionit publik të kontaktohet drejtpërdrejt nga kryeministri shqiptar për t’u ankuar për një raport gazetaresk? A nuk mendoni se duhet të ndërhyni personalisht për të shmangur atë që duket si një ndërhyrje e panevojshme e kryeministrit shqiptar në lirinë e shtypit dhe pavarësinë e gazetarisë italiane? Nëse i intereson vërtet, siç pëlqen ta thotë shpesh, “sovraniteti i kombit”, le t’i flasë mikut të tij Rama dhe t’i thotë se Italia nuk duron dot ngjarje të tilla. Sa i përket RAI-t, kërkojmë që të zbardhet çdo detaj i kësaj çështjeje”, thuhet në deklaratën e tyre.

Presidenti francez Emmanuel Macron do të përshkruajë të enjten vizionin e tij për një Evropë më të fortë, duke i shtyrë anëtarët e BE-së të jenë më pak të varur nga Shtetet e Bashkuara, por gjithashtu duke shpresuar të nxisë fushatën e partisë së tij në zgjedhjet e BE-së.

Macron po i kthehet të njëjtave tema të një fjalimi që mbajti në shtator 2017, muaj pas marrjes së detyrës në të njëjtin vend — Universitetin e Sorbonës në Paris — por në një kontekst që shtatë vjet më pas është kthyer përmbys nga Brexit, Covid, dhe pushtimi i Rusisë në Ukrainë.

Macron mbështet konceptin e autonomisë strategjike evropiane në ekonomi dhe mbrojtje, duke argumentuar se Evropa duhet të përballet me kriza si pushtimi i Rusisë në Ukrainë, pa u mbështetur në Shtetet e Bashkuara.

Ai është gjithashtu, pas Brexit-it dhe largimit nga pushteti të kancelares gjermane Angela Merkel, i parë shpesh nga komentatorët si lideri numër një i Evropës.

Por partia e tij po përballet me siklet në zgjedhjet evropiane të qershorit, duke u renditur shumë prapa të djathtës ekstreme në sondazhet e opinionit dhe madje rrezikon të dalë e treta pas socialistëve.

“Për të vazhduar lëvizjen drejt një Evrope më sovrane dhe më të fuqishme… presidenti do të japë pikëpamjet e tij për të ardhmen e Evropës,” tha presidenca franceze.

Fjalimi vjen në një kohë kur Bashkimi Evropian është duke hartuar axhendën e re strategjike për 2024-2029.

“Evropa përshpejton në kohë krize, kështu që është një moment i mirë për të bërë sugjerime,” tha një zyrtar presidencial francez duke kërkuar të mos përmendet emri.

Macron do të jetë gjithashtu i ndërgjegjshëm për rrezikun e antagonizimit të aleatëve, veçanërisht Gjermanisë, e cila është më e vakët për autonominë strategjike evropiane dhe u trondit veçanërisht nga Macron, i cili nuk e përjashtoi dërgimin e trupave perëndimore në Ukrainë.sn

Presidenti francez, Emmanuel Macron, ka thënë të martën se Franca i kushton rëndësi përparimit të shpejtë dhe të pakthyeshëm të Kosovës drejt formimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe, në kontekst të rrugës së Kosovës për anëtarësim në Këshillin e Evropës.

Macron ka shprehur keqardhje edhe për dështimin e votimeve të 21 prillit në veri të Kosovës, për largim ose jo të kryetarëve, dhe ka bërë thirrje për zgjedhje të reja, me pjesëmarrje të komunitetit serb.

Sipas Presidencës franceze, ai i ka bërë këto deklarata në një bisedë telefonike me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti, të zhvilluar më 23 prill.

“Presidenti e ka mirëpritur zbatimin e vendimit të Gjykatës Kushtetuese për Manastirin e Deçanit”, është thënë në një komunikatë për media të Presidencës franceze.

Me kërkesë të Qeverisë së Kosovës drejtuar Agjencisë Kadastrale për transferimin e 24 hektarëve tokë në emër të Manastirit të Deçanit, është përmbushur njëri nga kushtet kryesore për anëtarësim të Kosovës në Këshill të Evropës – organizatës lidere në fushën e të drejtave të njeriut.

Pronësia e Manastirit të Deçanit mbi 24 hektarë tokë është konfirmuar nga Gjykata Kushtetuese e Kosovës në majin e vitit 2016, por autoritetet përgjegjëse nuk e patën zbatuar vendimin.

Më 16 prill, Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës e ka mbështetur raportin që rekomandon anëtarësimin e Kosovës në këtë organizatë me seli në Strasburg.

Autorja e raportit, Dora Bakoyannis, ka thënë se Kosova i ka plotësuar të gjitha kushtet për anëtarësim dhe çështjen e formimit të Asociacionit e ka konsideruar si temë të brendshme të Kosovës.

Çështja tani ka kaluar në duart e ministrave të Jashtëm të Këshillit të Evropës, të cilët duhet të vendosin përfundimisht në maj nëse Kosova do të bëhet anëtarja më e re e organizatës.

Disa zëra në qarqet diplomatike kanë thënë se anëtarësimi i Kosovës mund të mos vendoset fare në agjendën e takimit e ministrave, pikërisht për shkak se disa vende anëtare duan lëvizjen e Kosovës drejt formimit të Asociacionit.

Kosova dhe Serbia kanë arritur marrëveshje për Asociacionin më 2013 dhe më pas më 2015 mbi parimet për themelimin e tij.

Po më 2015, Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka gjetur se marrëveshja nuk është në harmoni të plotë me Kushtetutën.

Serbia kërkon që Kosova të zbatojë marrëveshjet e arritura, por Qeveria e Kosovës është deklaruar kundër një asociacioni njëetnik.

Për kryetarët e komunave në veri

Gjatë bisedës me Kurtin, Macron ka kërkuar zgjedhje të reja në katër komunat në veri të Kosovës, të banuara me shumicë serbe.

“Macron ka rikujtuar se organizimi i zgjedhjeve të reja, sa më shpejt që është e mundur, është i domosdoshëm, me pjesëmarrje të popullsisë serbe”.

Komisioni Qendror Zgjedhor (KQZ) ka thënë se iniciativa për largim ose jo të kryetarëve ka dështuar, pasi në këtë proces kanë votuar 253 prej 46.556 qytetarëve që kanë pasur të drejtë vote.

Për të qenë i suksesshëm procesi, do të duhej të votonin 50 për qind plus 1 votues.

Kjo nënkupton se kryetarët aktualë në Mitrovicë të Veriut, Zveçan, Leposaviq dhe Zubin Potok, do t’i vazhdojnë mandatet e tyre.

Lista Serbe, partia më e madhe e serbëve në Kosovë, e cila gëzon mbështetjen e Beogradit zyrtar, e ka bojkotuar procesin e votimit për largim ose jo të kryetarëve shqiptarë në katër komunat veriore, më 21 prill, dhe ua ka kërkuar të njëjtën edhe banorëve serbë.

Kjo parti ka pretenduar se procedurat e planifikuara janë “të pamundura” dhe se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, “ka bërë gjithçka që votimet të dështojnë”.

Iniciativa për largim ose jo të kryetarëve është organizuar, pasi faktori ndërkombëtar ka kërkuar largim të kryetarëve shqiptarë nga pozitat e tyre, duke konsideruar se ndonëse procesi i prillit të vitit të kaluar – kur ata i kanë fituar zgjedhjet – ka qenë legjitim, megjithatë, ai nuk e ka reflektuar vullnetin e qytetarëve.

Zgjedhjet e prillit të vitit 2023 janë organizuar pas dorëheqjeve të serbëve nga institucionet e Kosovës.

Edhe në ato zgjedhje, Lista Serbe, partia kryesore e serbëve në Kosovë, e ka bojkotuar procesin zgjedhor dhe u ka bërë thirrje serbëve lokalë të veprojnë njëjtë.

Një ditë më parë, edhe ambasadori francez në Kombet e Bashkuara, Nicolas de Riviere, ka thënë se në veriun e Kosovës duhet të organizohen shpejt zgjedhje, me pjesëmarrje të të gjitha komuniteteve.

“Franca rikujton se tërheqja e kryetarëve të zgjedhur me vetëm 3 për qind të votave, do të ishte mënyra më e shpejtë për rivendosje të demokracisë përfaqësuese në katër komunat në veri, dhe do të jetë shenjë e shtensionimit të situatës”, ka thënë ai.

Në komunikatë është përmendur edhe mbështetja e palëkundur e Francës për pavarësinë e Kosovës dhe integrimet evropiane të këtij vendi.

Macron dhe Kurti është thënë të kenë biseduar edhe për rëndësinë e dialogut Kosovë – Serbi, të ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian, si dhe për zbatimin e plotë të marrëveshjeve të arritura në Bruksel dhe Ohër më 2023.

Dy vendet patën arritur pajtueshmëri për një marrëveshje drejt normalizimit të marrëdhënieve, dhe më pas për një aneks zbatimi, mirëpo pak është bërë në atë drejtim.

Kosova dhe Serbia kanë nënshkruar një mori marrëveshjesh prej vitit 2011, kur ka nisur procesi i dialogut, por jo të gjitha janë zbatuar.

BE-ja ka përsëritur disa herë se zgjidhja e të gjitha problemeve mes dy vendeve, është faktor tejet i rëndësishëm për rrugën e tyre evropiane. REL

Një burrë i kërkuar për t’u marrë në pyetje në vrasjen e Jill Dando ka një ngjashmëri të jashtëzakonshme me një vrasës të pamëshirshëm të shërbimeve sekrete serbe, ka zbuluar një hetim i gazetës britanike “Mirror”.

Personi i paidentifikuar u kap në kamerat e sigurisë duke ndjekur rrugën e mundshme të arratisjes së personit të armatosur pasi prezantuesja e “Crimewatch” ishte qëlluar për vdekje në vitin 1999. Ajo mbante shenjat dalluese të një goditjeje profesionale. Ekspertja e krahasimit të fytyrës Emi Polito tani ka gjetur një sërë ngjashmërish mes “Njeriu X” në kamera dhe vrasësit të dyfishtë të dënuar Milorad Ulemek, i cili po vuan 40 vite burg në Serbi.

Në kohën kur Jill u vra , 56-vjeçari drejtoi një skuadër të frikshme vrasësish përgjegjës për shënjestrimin e kundërshtarëve të diktatorit brutal Sllobodan Millosheviç. Vëllai i Jill, Nigel, 72 vjeç, tha për Mirror: “Unë jam gjithmonë i interesuar për çdo linja të re hetimi rreth vdekjes së Jill, veçanërisht nëse ato linja hetimi mund të çojnë në arrestimin dhe dënimin e dikujt për vrasjen e saj.” Barry George, njeriu që u përpoq dhe u dënua për vrasjen e yllit televiziv dhe u lirua pas tetë vitesh në burg, i ka bërë thirrje policisë të hetojë. George, 64-vjeç, i cili jetonte aty pranë në atë kohë dhe ka vështirësi në të mësuar, tha: “Nëse ai është personi që e kreu atë krim, atëherë ai duhet të përballet me çdo  ligjit dhe të sillet nga Serbia në MB dhe të trajtohet përmes gjykatat.”

Kur Jill vdiq, lufta jugosllave ishte ndezur dhe aeroplanët britanikë po bombardonin Serbinë si pjesë e një fushate të NATO-s. Ajo kishte bërë apel për refugjatët kosovarë që po masakroheshin nga forcat e Millosheviçit. Pak orë pas vdekjes së saj, u bë një telefonatë duke pretenduar se vrasja ishte në përgjigje të bombave. Vrasësi ka një ngjashmëri të jashtëzakonshme me “burrin e djersitur” e-fit të një të dyshuari që hipi në një autobus në Fulham, Londra Jugperëndimore, pak minuta pasi Jill u qëllua jashtë shtëpisë së saj aty pranë.

Polito, i cili jep prova të ekspertëve për policinë, tha se njeriu X dhe vrasësi serb kanë formë të ngjashme të gojës, mjekrës, vijës së flokëve dhe pjesës së djathtë, ndërsa forma e përgjithshme dhe madhësia e hundës dhe veshit të tyre të djathtë ishin të njëjta. Avokati i Ulemek, Aleksander Kovaçeviç tha se klienti i tij nuk dëshironte të ‘marrë pjesë’ kur u pyet nëse ai vrau Jill. Vrasja e Jill në pragun e saj, pak pas orës 11:30 të së hënës, më 26 prill 1999, tronditi kombin dhe çoi në një nga hetimet më të mëdha të vrasjeve të kryera ndonjëherë në MB. Mbetet një nga vrasjet më famëkeqe të pazbardhura në Britani, por policia nuk i ka prekur dosjet për më shumë se 10 vjet. Ashtu si përshkrimet e të dyshuarit, Ulemek ishte në të 30-at në atë kohë dhe me një strukturë të ngjashme, gjatësi dhe ngjyrë flokësh.

Ai ndodhet në burgun e sigurisë së lartë në Zabela, i njohur lokalisht si Alkatraz i Serbisë, pranë qytetit lindor të Prozarevacit. Ulemek u dënua për komplot për vrasjet e ish-presidentit të Serbisë Ivan Stambolic në vitin 2000 dhe kryeministrit të parë të zgjedhur në mënyrë demokratike të vendit, Zoran Gjingjiç në 2003. Ish-legjionari i huaj francez dhe shefi i bandës mësohet se ka mësuar anglisht ndërsa jetonte në Londër si i ri. Ai është ushtari paraushtarak më famëkeq i Serbisë dhe grupet e të drejtave të njeriut thonë se njësitë e tij ishin përgjegjëse për disa nga mizoritë më të këqija në luftërat jugosllave të viteve ’90. I njohur më shumë me pseudonimin e tij, Legija ose Legjionar, ai gjithashtu e quan veten Lukoviç, një emër që e mori nga ish-gruaja. Jill, 37, u qëllua në kokë një herë në distancë, teksa ajo shkoi të hapte derën e saj të përparme, disa sekonda pasi doli nga kabrioja e saj blu BMW.

Sulmi kishte shenjat dalluese të një operacioni ushtarak të pamëshirshëm dhe të mirëmenduar. Gjatë vrasjes u përdorën municion të bërë me porosi, të cilat ekspertët nuk i kishin parë më parë në MB. Jill u kap nga pas dhe u rrëzua me forcë, kështu që koka e saj ishte pothuajse në tokë nga vrasësi që e kishte vënë në pritë. Gryka e armës më pas qëlloi në kafkë, pas veshit të majtë. Sulmi i “kontaktit të fortë” nënkuptonte se tingulli i shpërthimit nga të shtënat me armë u zvogëlua shumë dhe askush nuk raportoi se e dëgjoi atë. Jill u vra menjëherë. Plumbi “9 mm i shkurtër” i marrë nga vendi i ngjarjes ishte më i vogël dhe më pak i fuqishëm se parabelumi më i zakonshëm 9 mm.

Ministrat e Jashtëm të vendeve anëtare të Bashkimit Evropian miratuan ndryshimet në kapitullin 35 të negociatave të anëtarësimit të Serbisë, duke i bërë pjesë të tij detyrimet që dalin nga marrëveshja për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën që u arrit vitin e kaluar në Bruksel dhe në Ohër.

Me këtë vendim që u miratua në takimin e Këshillit të ministrave në Luksemburg, normalizimi i marrëdhënieve me Kosovës shndërrohet në kusht zyrtar për integrimin e Serbisë në BE dhe zyrtarët evropianë thanë se qëndrimi do t’i transmetohet Serbisë me anë të një letre.

Në tekstin e ri të kuadrit negociues theksohet se “Serbia zbaton plotësisht detyrimet që dalin nga Marrëveshja në rrugën drejt normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë, sipas Aneksit të zbatimit të saj, siç ishin pajtuar më 18 mars të vitit 2023”.

Nuk pati ndonjë koment të menjëhershëm nga autoritetet në Beograd.

Bashkimi Evropian tha se palët janë pajtuar që “detyrimet e tyre përkatëse që rrjedhin nga Marrëveshja… bëhen pjesë integrale e rrugëve të tyre drejt integrimit evropian”.

Me 27 shkurt të vitit të kaluar kryeministri i Kosovës Albin Kurti dhe presidenti i Serbisë Aleksandar Vuçiç, u pajtuan për një marrëveshje normalizimi mbi një plan i cili qe bërë i njohur si nisma franko gjermane.

Me 18 mars në Ohër ata u pajtuan për udhërrëfyesin e zbatimit të marrëveshjes e cila kërkon marrëdhënie të mira fqinjësore, njohje të dokumenteve dhe simboleve dhe respektim të sovranitetit dhe tërësisë tokësore të njëra-tjetrës. Ajo kërkon që palët të mos pengojnë njëra-tjetrën në proceset integruese, por nuk kërkon njohje të ndërsjellë. Plani parasheh edhe përmbushjen e të gjitha marrëveshjeve të arritura më parë në bisedimet e ndërmjetësuara nga Bashkimi Evropian.

Megjithë marrëveshjen palët kaluan nëpër periudha tensionesh të larta që kulmuan me 24 shtator kur një polic i Kosovës u vra gjatë një sulmi serbësh të armatosur.

Më 21 tetor të dërguarit amerikanë dhe evropianë u dorëzuan palëve një dokument për zbatimin e marrëveshjes, pjesë e së cilës ishte edhe një propozim për statutin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe”, që është edhe pika më e vështirë e procesit të bisedimeve Kosovë – Serbi.

Me 26 tetor udhëheqësit e Kosovës dhe Serbisë u takuan me udhëheqësit e vendeve kryesore të Bashkimit Evropian, presidentin francez, Emannuel Macron, kancelarin gjerman Olaf Scholz dhe kryeministren italiane Giorgia Meloni, në kuadër të përpjekjeve perëndimore për të çuar përpara zbatimin e marrëveshjes së Ohrit.

Kryeministri i Kosovës Albin Kurti, tha se ishte i gatshëm të nënshkruante projektin e ofruar nga diplomacia perëndimore për themelimin e Asociacionit duke akuzuar presidentin serb Aleksandar Vuçiç se e refuzoi atë.

Presidenti serb tha se nuk është shtruar çështja e nënshkrimit apo mosnënshtrimit gjatë bisedimeve, ndërsa e cilësoi propozimin e 21 tetorit si një bazë të mirë për vazhdimin e diskutimeve në të ardhmen.

Me 27 tetor presidenti francez Emmanuel Macron, kancelari gjerman Olaf Scholz dhe kryeministrja italiane Giorgia Meloni në një deklaratë të përbashkët i kërkuan Kosovës të nisë procedurën për themelimin e Asociacionit të Komunave me shumicë Serbe, ndërsa Serbisë që të njohë de-facto shtetësinë e Kosovës.

Por procesi i themelimit të Asociacionit ende nuk ka filluar, ndërsa Serbia tha se nuk do të zbatojë pjesët e marrëveshjes që çojnë në njohjen de facto apo de jure të Kosovës.

Bashkimi Evropian ka ritheksuar shumë herë se “marrëveshja është e detyrueshme në tërësinë e saj sipas ligjit ndërkombëtar dhe çdo mungesë zbatimi rrezikon integrimin evropian” të Kosovës dhe Serbisë.

Emisioni investigative “Report” i televizionit publik Italian, Rai3, ka bërë një emission të posaçëm për Shqipërinë të dieëln e 21 prillit 2024.

Në emisionin e thelluar të Rai, i bëhet qilizëm propagandës së Edi Ramës për Refomën në Drejtësi dhe luftës ndaj korrpsionit.

Dy nga autoritetet më të njohura italiane dhe europiane të drejtësisë, prokurori i natimafias Nikola Gratieri dhe Francesco Mandoi kanë thërrmuar propagandën e rilindjes sa i përket drejtësisë dhe korrupsionit në Shqipëri.

Dy eminencat më të mirë italianë të luftës kundër krimit të organizuar dhe mafias, Gratieri dhe Mandoi, kanë ‘hedhur në erë’ të gjithë propagandën e qeverisë shqiptare për suksese në luftën kundër korrupsionit.

Gratieri, Prokurori i Anti-Mafias në Napoli dhe në nja shënjestrat kryesore lëvizëse të klanit mafios Ndrangheta, thotë se “mafia shqiptare është e fortë, pasi nis nga një shtet me korrupsion të përhapur gjerësisht”.

Këto komente Gratieri i dha për emisionin “Report”, të publikuar mbrëmjen e së Dielës (21 Prill) në Rai3.

“Organizatat kriminale që vijnë nga Shqipëria janë të pasura, të forta dhe të fuqishme. Mafia shqiptare tashmë është strukturuar dhe arrin të bashkëveprojë me Ndrangheta-n”, thotë Gratieri.

Shefi i Anti-mafias së Napolit vijon më tej me komentet e tij për grupet kriminale shqiptare. “Prej disa vitesh, mafian shqiptare e shohim në Amerikën e Jugut. Ajo është e aftë që të sjellë, në mënyrë autonome, tonelata me kokainë në Itali dhe në Europë”.

Ndërsa Francesko Mandoi, një ish-magjistrat i njohur i Anti-Mafias italiane, i cili gjatë viteve të fundit ka shërbyer si nyje lidhëse mes autoriteteve gjyqësore shqiptare dhe atyre italiane, pranë Ministrisë së Drejtësisë në Tiranë, vë theksin tek një tjetër problem i mprehtë, që lidhet me mënyrën e zbatimit të Reformës në Drejtësi në Shqipëri.

“Ka diçka absurd. Kontrolli i magjistratëve nuk bëhet nga Këshillat gjyqësorë dhe prokurorialë. Vetingu i tyre realizohet nga disa trupa, që përdorin informacione policore. Pra, kontrolli i një prokurori vjen nga polici, i cili, në aspektin procedurial, është më poshtë se sa prokurori,”, thotë Mandoi për “Report” në Rai3.

Sipas tij, Reforma në Drejtësi “ka krijuar një presion të madh mbi magjistratët” dhe “qeveria ka zhvilluar gjueti shtrigash ndaj magjistratëve që nuk i pëlqejnë”.

Danimarka humbet një pjesë të historisë. Një zjarr i madh mbuloi ndërtesën e Bursës së Vjetër të Kopenhagenit, një nga ndërtesat më të njohura të kryeqytetit danez, duke përfshirë majën e saj e cila u shemb mbi çati. Video nga vendi i ngjarjes tregon njerëzit të cilët mbanin piktura të mëdha larg ndërtesës për të shpëtuar artefaktet historike nga flakët.

Policia nuk ka raportuar për persona të lënduar. Ministri i Kulturës Jakob Engel-Schmidt tha se 400 vjet trashëgimi kulturore daneze ishin përfshirë në flakë.

“Ky është Notre-Dame jonë”, shkroi Ministri i Mbrojtjes daneze në X, duke e krahasuar atë me zjarrin që përfshiu çatinë dhe majën e katedrales në qendër të Parisit në vitin 2019.Ndërtesa historike, maja e së cilës kishte formën e bishtave e katër dragonjve të ndërthurur, ishte në rikonstruksion kur shpërtheu zjarri. Skelat përreth ndërtesës e bënë më të vështirë për shërbimet e urgjencës ndalimin e zjarrit, ndërsa çatia prej bakri ruante nxehtësinë, tha departamenti i zjarrfikësve të Kopenhagenit.

Nuk janë akoma të qarta faktet se çfarë e shkaktoi zjarrin. Policia e Kopenhagenit u kërkoi njerëzve që të shmangin drejtimin e automjeteve në pjesën e brendshme të qytetit. Dhoma Daneze e Tregtisë, e cila e ka pronësinë e ndërtesës që nga viti 1857, ka punuar për ta rikthyer atë në stilin e mbretit të Danimarkës Christian IV, i cili e kishte ndërtuar ndërtesën në shekullin e 17-të. sn

Regjimi i sanksioneve i Bashkimit Evropian kundër Rusisë ka qenë goxha i luhatshëm në javët e fundit – në veçanti lista e entiteteve dhe njerëzve të cilëve blloku ua ngriu asetet dhe ua pezulloi vizat prej se Moska e nisi pushtimin e plotë të Ukrainës dy vjet më parë.

Aktualisht, 2.177 njerëz dhe entitete janë në listën e zezë – që është rekord për masat ndëshkuese të Brukselit. Dhe, derisa blloku po e shqyrton mundësinë se a të shtojë më shumë emra këtë pranverë në një rund tjetër sanksionesh, tre persona u hoqën nga lista në fillim të marsit, kur ajo u ripërtëri, siç është zakon çdo gjashtë muaj, me vendim unanim të 27 vendeve anëtare të BE-së.

Derisa ky është një numër i vogël në një skemë të madhe gjërash, individët e larguar nga lista ishin goxha të rëndësishëm – bashkëthemeluesi i gjigantit rus të internetit Yandez Arkady Volozh, biznesmeni Sergey Mndoinats dhe Jozef Hambalek, një shtetas sllovak dhe kryetar i klubit nacionalist rus të motoçiklistëve “Ujqit e Natës” në Evropë.

Hambalek ishte shtetasi i parë i Bashkimit Evropian që u fut në listën e zezë më 2022, derisa disa individë në listën e zezë kishin pasaportë të BE-së përveç shtetësisë së tyre ruse.

Kur të vijë koha për përditësimin e listës së plotë, gjasat janë të mëdha që më shumë emra të hiqen, për shkak të tre vendimeve së fundmi të gjykatës së përgjithshme të BE-së në Luksemburg, e cila i dha një goditje të madhe politikës së BE-së për sanksionet.

Më 20 mars, gjykata vendosi që Nikita Mazepin, dikur ngasës i Formula 1 dhe i biri i oligarkut rus, Dmitry Mazepin, duhet të hiqet nga lista e zezë.

BE-ja ka ngulur këmbë se Dmitry Mazepin është pjesë e rrethit të ngushtë të presidentit rus, Vladimir Putin, dhe se ai ka mbështetur veprime që ia kanë minuar integritetin territorial Ukrainës. Gjykata e BE-së i mbështeti arsyet e Brukselit për këtë përmes një vendimi historik. Por, kur bëhet fjalë për Nikita Mazepin, gjykata theksoi se BE-ja ka dështuar të japë ndonjë dëshmi për ndonjë lidhje mes babait dhe të birit përveç atyre familjare, dhe kjo nuk mjaftoi për të vendosur masa kufizuese ndaj këtij të fundit.

Dhe pastaj, më 10 prill, gjykata në Luksemburg ia dha goditjen e radhës ligjore Brukselit kur mori vendim që Petr Aven dhe Mikhail Fridman, që të dy aksionarë të mëdhenj në njërin prej institucioneve më të mëdha financiare të Rusisë, Alfa Bank, duhet të hiqen nga lisa e zezë gjithashtu.

Gjykatësit thanë se mund të ketë “një shkallë të afërsisë” mes Aven dhe Fridman në njërën anë dhe Putinit apo rrethit të tij në anën tjetër, por shtuan se BE-ja kishte dështuar të demonstronte se dyshja kishte mbështetur veprime dhe politika që e minojnë pavarësinë e Ukrainës, apo nëse ata kishin ofruar mbështetje financiare apo materiale për ta destabilizuar vendin.

Tani, është e rëndësishme të kujtohet se Nikita Mazepin, Aven dhe Fridman mbeten nën sanksione të BE-së. Si ka mundësi? Së pari, BE-ja mund të ankohet ndaj vendimit të gjykatës brenda një kohe prej dy muajve e dhjetë ditëve. Por, Brukseli po përdor edhe njëfarë manovre ligjore në regjimin e sanksioneve për t’i mbajtur ata në listën e zezë.

BE-ja argumenton se vendimet për tre burrat në fjalë e mbulojnë vetëm periudhën prej kur ata u futën në listën e zezë në shkurt 2022 deri në mars 2023. Prej atëherë, BE-ja e ka ripërtërirë listën e sanksioneve, përfshirë me emrat e të treve, në shtator 2023 dhe, së fundmi, muajin e kaluar.

Sipas BE-së, këto ripërtëritje janë më shumë se thjesht teknike; në fakt, ato prodhojnë lista të reja çdo gjashtë muaj, pasi disa emra shtohen dhe disa të tjerë hiqen.

Në këtë mënyrë, BE-ja po i detyron njerëzit e sanksionuar t’i sfidojnë përditësimet më të fundit të listës së sanksioneve në Gjykatën Evropiane të Drejtësisë. Këto ankesa ligjore marrin kohë, dhe ripërtëritjet gjashtëmujore në mars dhe shtator vijnë zakonisht më shpejt sesa vendimet e drejtësisë në Luksemburg, që nënkupton se BE-ja shpesh ia del të jetë një hap përpara.

Kështu, për shembull, BE-ja ia doli ta mbante ish-presidentin ukrainas, Viktor Yanukovych, në listën e zezë në një regjim tjetër të sanksioneve të BE-së, që ka të bëjë me përvetësimin e fondeve shtetërore të Ukrainës, deri në vitin 2022, edhe pse ai e kishte fituar rastin e parë në gjykatën e BE-së më 2019 dhe pastaj i kishte shënuar edhe dy fitore të tjera ligjore në dy vjetët që pasuan.

Kjo kohë shtesë që Brukseli po ia blen vetes mund t’ia mundësojë atij të paraqesë dëshmi shtesë para gjykatës. Kështu ndodhi me Violetta Prigozhina, nënën e oligarkut dhe mercenarit të ndjerë rus, Yevgeny Prigozhin.

Në mars 2023, ajo u bë personi i parë që e fiton betejën ligjore ndaj sanksioneve të BE-së kundër Rusisë në Gjykatën Evropiane të Drejtësisë, por blloku, sipas burimeve brenda rastit, ia doli të paraqesë hollësi shtesë, dhe ajo ka mbetur e sanksionuar prej asaj dite.

Deri më sot, 115 raste janë dorëzuar në gjykatën e BE-së për heqjen e njerëzve apo kompanive nga lista e sanksioneve – shpesh ato janë dorëzuar nga biznesmenë të pasur rusë, por të sanksionuar, të cilët kanë shpenzuar shuma të larta parash në avokatë evropianë për rastet e tyre.

Deri tani, BE-ja i ka “fituar” 33 dhe i ka humbur vetëm tetë raste, megjithëse tre rastet e humbura së fundmi mund ta vendosin një precedent dhe mund të rezultojnë në goditje të tjera ligjore për BE-në në muajt në vazhdim, kur priten vendime për raste të ngjashme.

Në fund, se a do të hiqen nga lista kjo treshe dhe mbase të tjerë në shtator, mbetet vendim politik. Hungaria, pothuajse sa herë që ndodh ripërtëritja e listave, tenton ta shfrytëzojë sa më shumë veton për ta ndryshuar tërë listën duke kërkuar që disa emra të hiqen nga ajo.

Në të kaluarën, BE-ja ia ka dalë ta sigurojë zgjatjen gjashtëmujore duke pranuar të largojë njerëz, shërbimi ligjor i të cilëve shënjohej si i “dobët” për shkak të provave të pamjaftueshme.

Vjeshtën e kaluar, për shembull, dy biznesmenë më pak të njohur rusë, Aleksandr Shulgin dhe Frakhad Akhmedov, u hoqën nga lista.

Por, duke e parë që Budapesti ka kërkuar më herët që Aven, Fridman dhe Nikita Mazepin të hiqen nga lista, ai pritet ta bëjë kërkesën e njëjtë përsëri së shpejti, posaçërisht duke e ditur se ata tani mbështeten edhe nga vetë vendimi i gjykatës së BE-së për këtë çështje. Radio Evropa e Lirë

Përgatiti: Ekrem Idrizi

Presidenti francez Emmanuel Macron, tha të hënën se vendi i tij synon të sigurohet që marrëveshja për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë – Serbi, e arritur vitin e kaluar në Bruksel dhe në Ohër, do të përmbushet. Ky normalizim, tha ai. “është një zotim për qëndrueshmërinë e rajonit dhe të kontinentit tonë”.

Presidenti Macron i bëri këto komente në një konferencë shtypi me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiç, para një takimi në Paris ku të hënën në mbrëmje do të diskutojnë rreth mbrojtjes dhe sigurisë evropiane, marrëdhënieve dypalëshe në këto fusha si dhe procesin e normalizimit Kosovë – Serbi, që është kusht për integrimet evropiane të të dyja palëve.

“Ndërsa agresioni rus në Ukrainës ka hyrë në vitin e tretë, ne kemi hyrë në një epokë të re që është ajo e ribashkimit të vazhdueshëm të Evropës sonë. Integrimi i Serbisë është në interesin tonë të përbashkët. Nuk është një proces i imponuar, është zgjedhje sovrane e Serbisë. Është zgjedhja për të ecur lirisht drejt një modeli që na lejon të mbrojmë më mirë sovranitetin tonë së bashku dhe jam i bindur se Serbia ka një rol të rëndësishëm për të luajtur në forcimin e autonomisë strategjike të Bashkimit Evropian”, tha presidenti francez, duke theksuar se Serbia duhet “të harmonizojë qëndrimet e saj me BE-në”.

Serbia një vend kandidat për anëtarësim në BE, është i vetmi vend evropian që nuk u është bashkuar sanksioneve kundër Moskës për shkak të agresionit të saj në Ukrainë, në radhë të parë për shkak të mbështetjes së Kremlinit për pretendimet e Beogradit mbi Kosovën.

Presidenti Macron tha se është thelbësore që përgjegjësit për sulmin në Banjskë që ndodhi vjeshtën e kaluar, të vihen para drejtësisë. Me 24 shtator të vitit të kaluar, një grup serbësh të armatosur sulmoi policinë e Kosovës në Banjskë të Zveçanit në veri të Kosovës, duke vrarë një oficer policie.

Kosova akuzoi Serbinë për organizmin e sulmit, të cilin e mori përsipër Milan Radoiçiç, ish nënkryetar i Listës Serbe, partisë kryesore të serbëve në Kosovë që është themeluar dhe mbështetet nga Beogradi.

“Ne duhet të bëjmë gjithçka që është e mundur për t’u siguruar që një tragjedi e tillë të mos ndodhë më”, tha presidenti Macron, duke theksuar se duhen më shumë veprime “për të tejkaluar tensionet e krijuara nga vendimet e marra së fundi nga Kosova lidhur me transferet financiare, veçanërisht pasi autoritetet e Kosovës po bëjnë përparim, në përputhje me zotimet e marra për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe por edhe me aspiratat e tyre për t’u anëtarësuar në Këshillin e Evropës”.

Presidenti serb Vuçiç, tha se çështja e anëtarësimit të Kosovës në këtë mekanizëm është një nga temat e diskutimeve në Paris. Ditë më parë ai urdhëroi qeverinë e tij të themelojë një grup punues për të penguar anëtarësimin e Kosovës në Këshillin e Evropës, ndonëse me marrëveshjen e vitit të kaluar palët zotohen të mos e pengojnë njëra tjetrën në proceset integruese.

Ai shprehu mospajtimin me presidentin Macron i cili tha se të dyja palët kanë bërë hapa për zbatimin e marrëveshjes, duke akuzuar Prishtinën për mosrespektim të saj.

“Ata organizuan zgjedhje ku dolën vetëm 3.4 për qind e votuesve. Prandaj jam dakord me dëshirën tuaj për riorganizimin e zgjedhjeve të reja, por ato janë duke mos i lënë të ndodhin ende. Nga ana tjetër kryen shpronësime në veriun e Kosovës për të vendosur policët e tyre, ushtarët e tyre, ndonëse nuk kanë të drejtë ta bëjnë këtë. Sot ende nuk kemi përgjigje se pse disa njerëzit qëlluan fëmijët tanë vetëm sepse mbanin një pemë tradicionale të Krishtlindjes. Sot flasim vetëm për incidentin në Banjskë, por askush nuk e trajton çështjen e mbijetesës së popullit serb në veri të Kosovës”, tha presidenti serb.

Para takimit presidenti serb tha se do të diskutojë një gamë çështjesh me presidentin Macron, përfshirë inteligjencën artificiale, energjinë bërthamore dhe bashkëpunimin në fushën e mbrojtjes me synimin për të blerë 12 avionë luftarakë francez, Rafale.

Të dy presidentët diskutuan edhe për situatën në Bosnjë dhe shqetësimet perëndimore me veprimet e udhëheqësit të Republikës Serbe, Milorad Dodik i cili është zotuar të vazhdojë të dobësojë vendin e dërmuar nga lufta deri në copëtimin e tij.

Më herët të hënën, sekretari i përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg i cili priti në Bruksel udhëheqësin e presidencës boshnjake Denis Beciroviç, shprehu shqetësimin e tij për veprimtaritë ndarëse të Milorad Dodikut, duke i cilësuar ato “të pamatura dhe të rrezikshme”.

Një politikan pro rus, Milorad Dodik, i cili më parë ka bërë thirrje për shkëputjen e entitetit të tij dhe bashkimin me Serbinë, është nën sanksionet e Shteteve të Bashkuara dhe Mbretërisë së Bashkuar.