Ushtria ukrainase tha më 30 korrik se ka vrarë mbi 100 ushtarë rusë dhe ka shkatërruar dy depo municionesh gjatë luftimeve të fundit në rajonin e Hersonit, ku Kievi po përqendron kundërofensivën e tij më të madhe që nga fillimi i luftës.

Komanda jugore e ushtrisë tha se është ndërprerë qarkullimi i trenave nga Hersoni mbi lumin Dniepër, dhe kjo ka të ngjarë të izolojë edhe më shumë forcat ruse në perëndim të lumit. Po ashtu, një gjë e tillë, pritet të shkaktojë ndërprerje të furnizimeve për Rusinë nga Krimeja e aneksuar.

Javëve të fundit, Ukraina ka përdorur sistemet raketore me rreze të gjatë veprimi, që Perëndimi ia ka dhuruar, për të goditur tri pikë-kalime mbi lumin Dinepër. Këto sulme ia kanë bërë më të vështirë Rusisë furnizimin e forcave të saj.

“Si rezultat i luftimeve që vendosën nën kontroll lidhjet kryesore të transportit në territorin e pushtuar, është vërtetuar se qarkullimi hekurudhor mbi lumin Dniepër është i pamundur”, tha ushtria ukrainase përmes një deklarate.

Ushtria ukrainase tha se afër 170 ushtarë rusë dhe shtatë tanke janë shkatërruar në luftimet më 29 korrik në jug të Ukrainës.

Këto pretendime nuk kanë mundur të verifikohen në mënyrë të pavarur.

Rajoni i Hersonit, që kufizohet me Krimenë, ra nën kontrollin rus pak pas nisjes së pushtimit më 24 shkurt.

Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelenskyy, ambasadorët e vendeve të grupit të G7-ës në Ukrainë, përfaqësues të Turqisë dhe Kombeve të Bashkuara vizituan të premten një nga portet kryesore të Ukrainës në Detin e Zi dhe inspektuan anijet që do të transportojnë grurin. Vizita e tij vjen një javë pas arritjes së marrëveshjes me Rusinë, Turqinë dhe Kombet e Bashkuara për krijimin e korridoreve të sigurta për eksportin e grurit të bllokuar në vend që nga fillimi i sulmit rus kundër Ukrainës, pesë muaj më parë.

Vizita e Presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskyy në njërin nga portet e rajonit të Odesës vjen ndërsa punëtorët filluan punën në terminalet e eksportimit të grurit të domosdoshëm për miliona njerëz në mbarë botën që vuajnë nga uria.

“Kjo është anija e parë që po ngarkohet që nga fillimi i luftës. Kjo anije turke nënkupton se porti filloi punën”, tha zoti Zelenskyy në një nga portet kryesore të Ukrainës në Detin e Zi.

Vizita e zotit Zelenskyy me ambasadorët e vendeve të grupit të shtatëshes në Ukrainë dhe përfaqësues të Kombeve të Bashkuara dhe Turqisë në Odesa është një përpjekje e Kievit për t’i treguar botës se janë pothuajse gati të rifillojnë të eksportojnë miliona tonë drithë në botë, pas marrëveshjes me Rusinë, Turqinë dhe Kombet e Bashkuara javën që shkoi për krijimin e korridoreve që mundësojnë kalimin e sigurt të anijeve.

Megjithatë ekzistojnë shqetësime për sigurinë e ekipeve të transportit detar, gjë që ka çuar në një fillim të ngadaltë dhe të kujdesshëm të zbatimit të marrëveshjes.

“Shpresojmë që të gjitha palët e përfshira të mbajnë premtimet dhe garancitë e tyre. Shpresojmë që si anijet ashtu edhe njerëzit të jenë të sigurt. Njerëzit e përfshirë po rrezikojnë jetët e tyre, sepse rezultati i procesit është i panjohur dhe e dimë se me kë kemi të bëjmë, Rusinë”, tha zoti Zelenskyy.

Një javë pas nënshkrimit të marrëveshjes ende asnjë sasi gruri nuk është nisur nga portet. Por palët po përballen me trysninë e kohës, pasi marrëveshja është e vlefshme vetëm për 120 ditë.

Ambasadorja e Britanisë në Ukrainë, Melkinda Simmons, falenderoi Kievin për përpjekjet e tij që të zbatojë mbarrëveshjen, ndërsa i bëri thirrje Rusisë që të veprojë në të njëjtën mënyrë.

“Së bashku me të gjithë të tjerët, presim që Rusia të luajë rolin e saj për t’u siguruar se marrëveshja do të zbatohet”, tha ajo në një konferencë shtypi.

Larisa Galadza, ambasadorja kanadeze në Ukrainë tha se në këtë vizitë pa se anijet janë të ngarkuara dhe gati për t’u nisur.

“Siç mund t’i shihni, anijet janë këtu, të ngarkuara dhe gati për t’u nisur. Anije të tjera kanë filluar të ngarkohen sot. Pra, ne i bëjmë thirrje Rusisë që të pajtohet me hapjen e korridoreve të duhura për dërgimin e grurit”, tha ajo.

Kjo marrëveshje është përparimi i parë diplomatik në konflikt, ndërsa çmimet e grurit në Azi ranë këtë javë për shkak të pritjeve për furnizime më të larta. Por luftime te ashpra e bëjnë procesin jashtëzakonisht të vështirë.

Javën që shkoi raketat ruse goditën portin jugor në Odesa, duke kërcënuar marrëveshjen që ishte nënshkruar një ditë para sulmit.

Ambasadorja amerikane në Ukrainë, Bridget Brink tha se shpreson që më vonë të premten të hapet rruga për dërgesën e parë.

Ndërsa bllokimi i drithërave të Ukrainës, një nga eksportuesit më të mëdhenj në botë, ka çuar në rritjen e çmimeve të ushqimit në mbarë botën, reduktimet e gazit rus kanë shkaktuar rritje të çmimeve të energjisë në Evropë dhe frikë për mungesa të mëdha gjatë dimrit.

Synimi është që gjatë katër muajve të ardhshëm të nisen rreth 20 milionë tonë drithë nga portet e Ukrainës, duke ndihmuar miliona njerëz të varfër në mbarë botën të përallen me urinë.

Forcat ushtarake ukrainase kanë intensifikuar kundërofensivën e tyre me qëllim të rikthimit të territorit të humbur në jug.

Ndërkohë, Rusia ka nisur sulme vdekjeprurëse në qendër të Ukrainës dhe afër kryeqytetit Kiev, ndonëse ka raportime se Moska po përballet me mungesë të personelit në rajonin lindor.

Ukraina ka përdorur sistemet raketore me rreze të gjatë – që ia ka siguruar Perëndimi – për të dëmtuar rëndë tri ura afër Lumit Dniepër në javët e fundit.

Në këtë mënyrë Rusisë i janë kufizuar mundësitë për të furnizuar forcat e saj në krahun perëndimor.

Sulmet ruse në rajonin qendror të Ukrainës, Kirovograd më 28 korrik, kanë lënë të vdekur pesë njerëz dhe kanë plagosur 26 në qytetin Kropivnitski, kanë thënë zyrtarët.

Afër Kievit, rreth 15 njerëz janë plagosur në një bazë ushtarake.

Rajonet veriore dhe ato jugore të Ukrainës janë goditur po ashtu.

Sulmet me raketa ruse kanë shënjestruar edhe rajonet e Kievit, Çernihivit, Mikollaivit dhe Harkivit.

Ministria britanike e Mbrojtjes ka thënë në përditësimin e saj të fundit më 29 korrik se Moska ka angazhuar mercenarë të grupit Vagner, të lidhur me Kremlinin, në lindje të Ukrainës, që në ditët e para të nisjes së luftës.

Ligjvënësja amerikane, Elissa Slotkin ka thënë se më shumë se 75.000 ushtarë rusë që luftonin në Ukrainë, besohet se janë vrarë apo plagosur.

Kjo shifër përbën gati gjysmën e numrit të trupave që Moska i ka dërguar në Ukrainë, prej nisjes së pushtimit të këtij shteti më 24 shkurt.

Duke folur për transmetuesin amerikan, CNN, Stolkin ka thënë se shifra e viktimave është “shumë e madhe”.

Ajo i ka bërë këto deklarata pas pjesëmarrjes në një takim me zyrtarë për inteligjencë të administratës së presidentit amerikan, Joe Biden.

“Ne jemi njoftuar se mbi 75.000 rusë, ose janë vrarë, ose janë plagosur, e që është shifër e madhe. Shuma të mëdha janë investuar në forcat e tyre tokësore, mbi 80 për qind e këtyre forcave janë të bllokuara ose të lodhura”, ka thënë ajo.

Viktimat ushtarake konsiderohen sekrete shtetërore në Rusi – edhe në kohë të paqes – prandaj Moska nuk i përditëson të dhënat e saj.

Sipas vlerësimeve të fundit të Agjencisë Qendrore të Inteligjencës (CIA), rreth 15.000 ushtarë rusë janë vrarë në luftime.

Slotkin, e cila ka vizituar së fundi Ukrainën, ka thënë se periudha e ardhshme – tri deri në gjashtë javë – do të jetë shumë e rëndësishme për drejtimin që do të marrë lufta.

Sondazhi nga Qendra e Evropës Qendrore dhe Lindore për Studime Aziatike (CEECAS), me seli në Budapest, ka zbuluar se Kina, në përgjithësi, ka një imazh pozitiv në mesin e publikut hungarez dhe se shumica e të anketuarve në këtë vend kanë pikëpamje për çështje të rëndësishme politike, të cilat janë “të favorshme për pikëpamjet kineze”.

Disa analistë dhe ligjvënës të opozitës kanë paralajmëruar se projektet mund të bëhen një “kalë i Trojës” për interesat dhe ndikimin e Pekinit brenda Bashkimit Evropian.

Matja e ndikimit kinez

Sondazhi ka zbuluar se 51 për qind e të anketuarve hungarezë ndiheshin optimistë për rritjen e gjurmëve të Kinës në vendin e tyre.

Fidesz dhe Fudan

Ndoshta projekti më i diskutueshëm, që lidhet me ndikimin kinez në Hungari, është plani për të ndërtuar një kampus në Budapest për Universitetin prestigjioz Fudan të Shangait. Projekti ka shkaktuar protesta të mëdha në kryeqytetin hungarez, në qershor të vitit 2021, pasi dokumentet që kanë rrjedhur në publik, kanë treguar se Qeveria do të marrë hua prej 1.5 miliard dollarësh prej një banke kineze, për të mbuluar pjesën më të madhe të shpenzimeve.

Nuk është për t’u habitur që mbështetja për ndikimin kinez në Hungari është gjithashtu e lartë në mesin e votuesve të Fidesz-it.

Derisa më shumë se tri të katërtat e mbështetësve të Fidesz-it janë në favor të një pranie më të madhe kineze, një studim i vitit 2021 nga Fondi gjerman Marshall ka zbuluar se 62 për qind e evropianëve të anketuar, kanë qëndrime negative ndaj Kinës dhe rritjes së ndikimit të saj global.

Putin, Xi dhe Ukraina

“Kjo është pyetja e vetme, në të cilën shumica nuk ka pasur perceptim pozitiv ndaj rolit të Kinës”, thuhet në sondazh.

Përgatitën: Valona Tela dhe Lendi Susuri

Agjencia gjermane e inteligjencës ka thënë se në të ardhmen, Kina mund t’i shkaktojë më shumë probleme Gjermanisë sesa Rusia, sidomos sa u përket sulmeve kibernetike.

Në një intervistë për radion SWR, Thomas Haldenwang, presidenti i agjencisë së njohur si Zyra Federale për Mbrojtjen e Kushtetutës, ka thënë se “në periudhë afatgjatë, Kina dëshiron të bëhet fuqi lidere në aspekte të ndryshme”, “jo vetëm në fushën e ekonomisë dhe teknologjisë, por edhe atë politike”.

“Në periudhë afatgjatë, Kina mund të bëhet kundërshtarja kryesore”, ka deklaruar ai.

Kur është pyetur si është duke u përgatitur agjencia që ai udhëheq për një kërcënim të mundshëm, Haldenwang se “kudo ku ka zjarr, aty shkon brigada e zjarrit”.

Në mënyrë që të luftojë me sukses hakerët e rinj, agjencia ka rekrutuar së fundi të rinj që nuk kanë profilin e punëtorëve të zakonshëm.

Ata janë të rinj “që konsumojnë disa litra cola dhe që nuk punojnë sipas orareve të zyrave”.

Kur është pyetur sesi arrin agjencia të rekrutojë stafin, pavarësisht mungesës universale të specialistëve të teknologjisë informative, ai ka thënë se në agjencinë që udhëheq ai, njerëzit kanë mundësi që të mbrojnë demokracinë.

Sipas tij, disa detyra janë më interesante sesa biznesi pasi puna përfshin garë me hakerët rusë dhe ata kinezë.

Qeveria italiane e Mario Draghi ra ditën e sotme e Italia pritet të shkojë në zgjdhje të parakohshme.

Ky është rezultati i një dite që sapo ka nisur, por me konkluzione mjaft të shpejta mbi fatet e qeverisë së “Super Marios”.

“Edhe bankierët kanë një zemër,” tha ai përballë duartrokitjeve të deputetëve që prisnin sot të dëgjonin fjalën e tij.

Por nuk pati asnjë fjalim e asnjë analizë mbi atë c’ka ndodhi një ditë më parë në Dhomën e Senatit me votën e shumicës pro votëbesimit të ekzekutivit të tij e mbi mospjesëmarrjen e tre forcave të rëndësishme të koaliconit të tij qeverisë: Lëvizja 5 Yje, Forza Italia e Lega.

“E mbi dritën që hodhi kjo votë, kërkoj u shpreh Draghi, të pezullohet kjo seancë pasi do të shkoj tek Presidenti i Rpeublikës për të komunikuar vendimet e mia.”

Në të vërtetë përdori një fjalë të pazakontë për t’u shprehur KM i dorëhequr italian, “për të komunikuar këmbëngulojet e mia”. E këmbëngulja e tij ishte pikërisht rikofirmimi i dorëheqjes së kërkuar më 14 korrik.

As 30 minuta nuk zgjati takimi i tij me Presidentin e Republikës e përmes Sekretarit të Përgjithshëm Ugo Zampetti vjen komunikimi se “Draghi konfirmon vendimin e tij për t’u dorëhequr e se Sergio Mattarella merr akt nga ky vendim. Qeveria italiane do të qëndrojë në fuqi deri në mbylljen e punëve të fundit”. Pra deri në zgjedhjet e parakohshme.

Më pas Kryeministri i dorëhequr ka vazhduar ditën në takimet me dy kryetarët e dy dhomave të parlametit; Roberto Fico e Maria Elisabetha Casellati, takime të detyrueshme për të komunikuar vendimin e tij.

Çfarë pritet të ndodhë?

Praktika kushtuese parashikon që brenda pak ditësh, ndoshta brenda kësaj jave, Presidenti i Republikës të shkrij dy dhomat e parlamentit e të vendoset data e zgjedhjeve të parakohshme.

Parashikimi më i mundshëm pritet të përcaktohet mes datave 5 shtator e 2 tetor, por politika italiane është e paparashikueshme e gjatë këtyre minutave deklarata nga lider të forcave politike propozojnë dhe muajt e verës apo një datë sa më të shpejtë për zgjdhjet e parakohshme.

Ndërkohë bursa e Milanos është hapur sot përsëri në humbje e titujt shtetëror italianë janë akoma më zhvlerësues.

Rrëzimi i qeverisë Draghi po ndiqet me shqetësim dhe nga diplomacitë europiane e botërore.

Hekurudha kombëtare gjermane, Deutsche Bahn, planifikon që të nisë shërbimet e trenave të mallrave për të transportuar eksportet e drithërave ukrainase në portet gjermane, që më pas dërgesat të mund të ngarkohen nëpër anije.

Drithërat do të sillen me trena në portet gjermane, përfshirë portet në Rostok, Hamburg dhe Brake, tha kompania e hekurudhave.

Detajet se sa do të jetë kapaciteti i eksporteve të drithërave nuk është bërë publik, por planifikohet që disa trena brenda javës të transportojnë drithin. Këta trena kryesisht do të marrin drithin ukrainas në Rumani.

Deutsche Bahn ka operuar trena nga Gjermania, të cilat kanë qenë të mbushura me ndihma për Ukrainën dhe planifikon që trenat e njëjtë tani të mbushen me drithëra në rrugën e tyre të kthimit.

Eksportet e drithërave të Ukrainës ishin 2.5 milionë tonë në qershor, krahasuar me 6 milionë tonë eksporte në muaj që shteti kishte para se Rusia të niste pushtimin më 24 shkurt.

Agjencitë e Kombeve të Bashkuara kanë paralajmëruar se mungesa e drithërave ukrainase, që kryesisht eksportohen në Lindjen e Mesme dhe Afrikë, po kërcënojnë që të ketë uri dhe migrim në masë “në një shkallë të paprecedentë”.

Shumica e eksporteve të Ukrainës aktualisht po transportohet përmes kamionëve dhe anijeve përmes lumenjve për në shtetet fqinje, përfshirë Rumaninë dhe Poloninë. Më pas ato dërgohen në portet detare.

Ukraina ka nevojë urgjente që të eksportojë drithërat para se të nisin korrjet e reja gjatë verës dhe fermerët po përballen me mungesë të hapësirës për t’i ruajtur produktet e tyre.

Për shkak të bllokadës së eksporteve po zhvillohen bisedime që kanë për synim të krijojnë një korridor të sigurt në Detin e Zi, përmes së cilit do të mund të kalonin dërgesat e Ukrainës.

Ministrat e Jashtëm të Republikës Çeke, Austrisë dhe Sllovakisë, kanë realizuar një vizitë të paparalajmëruar në Kiev, për të shprehur mbështetjen e tyre për Ukrainën, shtet që tash e pesë muaj po përballet me pushtimin rus.

Ministri i Jashtëm çek, Jan Liptavsky, publikoi një video të shkurtër të arritjes së tij në kryeqytetin ukrainas më 20 korrik, dhe tha se ai do të takohet me liderët ukrainas gjatë ditës.

“Tronditëse të shohësh se çfarë i ka bërë lufta brutale e agresionit të Rusisë këtij shteti të bukur dhe popullit të tij. Ne do të vazhdojmë të qëndrojmë me Ukrainën”, shtoi ministri i Jashtëm austriak, Alexander Schallenberg, përmes një postimi të ndarë në Twitter.

Televizioni austriak, PULS 24, raportoi se edhe ministri i Jashtëm sllovak, Ivan Korcok, i është bashkuar kësaj vizite të përbashkët në Kiev.

Tre ministrat evropianë nuk kanë publikuar detaje të itinerarit të vizitës, edhe pse shumë diplomatë dhe liderë nga e mbarë bota kanë vizituar Ukrainën, pasi Rusia nisi pushtimin në fund të shkurtit. Vizitat e diplomatëve dhe liderëve kanë pasur për qëllim të shprehin mbështetjen për Ukrainën, por edhe për të parë nga afër dëmin e shkaktuar nga lufta.

Evropa vazhdon të sfidohet me një të ardhme të paqartë sa i përket furnizimit me gaz. Një pjesë e vendeve anëtare të BE-së po përballen me sasi të reduktuara të gazit që vjen nga Rusia. Pasiguria dhe mundësitë që Moska të ndërpresë furnizimin me gaz në dimër, nxiti thirrjet e Bashkimit Evropian drejtuar vendeve anëtare që të ulin konsumin e gazit me 15 për qind.

Bashkimi Evropian shpalosi sot (e mërkurë) planet që vendet anëtare të bllokut të shkurtojnë konsumin e gazit me 15 për qind deri në mars të vitit të ardhshëm. BE-ja paralajmëroi se pa këto shkurtime të thella që duhen kryer tani, vendet mund të përballen me mungesa gjatë dimrit, nëse Rusia ndërpret furnizimin.

“Rusia po na shantazhon, duke përdorur energjinë si armë. Në çdo rast, qoftë për një ndërprerje të pjesshme, të madhe, apo ndërprerje totale të gazit rus, Evropa duhet të jetë gati”, tha Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen në një konferencë për shtyp.

Komentet e saj vijnë ndërsa Evropa po mundohet të sigurojë rezerva të mjaftueshme të gazit para futjes në sezonin e dimrit dhe të krijojë një mburojë në rast se Moska kufizon më tej furnizimet e saj si hakmarrje për mbështetjen që Brukseli i ka dhënë Ukrainës.

Një pjesë e vendeve anëtare të Bashkimit Evropian tashmë po përballen me furnizime të reduktuara ruse, ndërsa zyrtarët e BE-së paralajmërojnë se ka të ngjarë të ndodhë një ndalim i plotë i furnizimit me gaz nga Rusia.

Komisioni Evropian propozoi sot një objektiv për të gjitha vendet anëtare të BE-së, për uljen e përdorimit të gazit me 15 për qind nga gushti në mars, krahasuar me konsumin mesatar të këtyre vendeve në të njëjtën periudhë, nga viti 2016 e deri më 2021.

Propozimi i mundëson Brukselit ta bëjë këtë objektiv të detyrueshëm, në rast të ndonjë urgjence, nëse BE-ja deklaron rrezikun e konsiderueshëm për mungesë të madhe të gazit.

Rregullorja duhet të miratohet nga një shumicë e cilësuar e vendeve anëtare, të cilat së bashku duhet të përfaqësojë 65 për qind të popullsisë së Bashkimit Evropian.

Diplomatët e vendeve të BE-së pritet të diskutojnë mbi këtë çështje të premten, ndërsa miratimi i rregullores pritet të bëhet në një takim urgjent të ministrative të energjisë më 26 korrik.

Para se ta sulmonte Ukrainën, Moska siguronte 40 për qind të nevojave të BE-së për gaz. Por pas fillimit të luftës, sasia e gazit rus që transportohet në Evropë kanë rënë nën 30 për qind të mesatares së viteve 2016-2021.

Liderët e Bashkimit Evropian kanë përshëndetur votimin e Kuvendit maqedonas në favor të propozimit francez, duke paralajmëruar se në javën e ardhshme do të zhvillohen konferencat e para ndërqeveritare të BE-së me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë, duke hapur formalisht negociatat e anëtarësimit.

“Urime Maqedonisë së Veriut për votimin i cili tash shtron rrugën për hapjen e shpejtë të negociatave të anëtarësimit. Ishte një rast historik dhe ju e shfrytëzuat atë. Një hap i madh drejt të ardhmes suaj, të ardhmes evropiane”, tha presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen.

Ngjashëm ka reaguar edhe presidenti i Këshillit Evropian, Charles Michel.

“E ardhmja jonë është e përbashkët dhe ne ju mirëpresim me duar të hapura”, shkroi ai në rrjetet sociale, duke shtuar se votimi i 16 korrikut ishte një hap i madh i Maqedonisë së Veriut drejt BE-së.

Pritet që në të njëjtën kohë negociatat e anëtarësimit të nisin edhe për Maqedoninë e Veriut dhe për Shqipërinë.

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka mirëpritur vendimin e Shkupit dhe po ashtu ka paralajmëruar se javën e ardhshme Shqipëria do të nisë negociatat e anëtarësimit.

Më 16 korrik, Kuvendi i Maqedonisë së Veriut miratoi propozimin francez, që i hap rrugën integrimit të vendit në Bashkimin Evropian.

Bullgaria, si shtet anëtar i BE-së, për më shumë se dy vjet kishte mbajtur në fuqi veton ndaj nisjes së negociatave të Shkupit me Brukselin, për shkak të mosmarrëveshjeve sa i përket gjuhës dhe historisë.

Presidenti i shtetit Italian, Sergio Mattarella refuzoi të enjten dorëheqjen e kryeministrit Mario Draghi dhe i kërkoi atij që t’i drejtohej parlamentit për të marrë një panoramë të qartë të situatës politike, sipas një deklarate zyrtare nga Presidenca e Italisë.

Mario Draghi konfirmoi se do të jepte dorëheqjen si kryeministër i Italisë të enjten, pasi një prej partive në koalicionin e tij qeverisës nuk mori pjesë në votëbesimin ndaj qeverisë së drejtuar nga ai.

Lajmi për largimin erdhi pavarësisht se më herët gjatë ditës qeveria i mbijetoi një votëbesimi në Senat, gjatë një seance që u bojkotua nga senatorët e partisë “Lëvizja 5 Yjet”.

“Unë do t’i paraqes dorëheqjen time presidentit të republikës këtë mbrëmje,” i tha Draghi kabinetit, sipas një deklarate të lëshuar nga zyra e tij.

“Koalicioni i unitetit kombëtar që mbështeti këtë qeveri nuk ekziston më,” shtoi Draghi, ish-presidenti i Bankës Qendrore Evropiane, i cili ka qenë kryeministër i një koalicioni të gjerë që nga shkurti 2021.

Votbesimi ishte bërë një pikë qendrore për tensionet brenda qeverisë së Draghit, ndërsa partitë e saj përgatiten të luftojnë njëra-tjetrën në zgjedhjet kombëtare që duhet të zhvillohen në fillim të vitit 2023.

Vendimi i partisë “5-Yjet” për të bojkotuar votbesimin të enjten e kishte zhytur Italinë në pasiguri politike dhe rrezikoi të minonte përpjekjet për të siguruar miliarda euro nga fondet e Bashkimit Evropian, për të menaxhuar një thatësirë të dëmshme dhe për të zvogëluar varësinë e saj nga gazi rus.

Draghi deklaroi se nuk do të dëshironte të drejtonte një qeveri pa partinë “5-Yjet”, të cilët u konfimuan si partia më e madhe në zgjedhjet e mëparshme në 2018-n, por që atëherë kanë pësuar dezertime dhe një humbje të mbështetjes publike.

Kjo mund të çojë në zgjedhje kombëtare që në shtator ose tetor pasi partitë e tjera të koalicionit thanë se duhet të ketë zgjedhje nëse “5-Yjet” nuk e mbështesin më qeverinë.

73 vjeçari Draghi kur ishte në krye të Bankës Qendrore është cilësuar si figura që luajti një rol kyç në shpëtimin e monedhës së përbashkët europiane, euro.

Zëvendës Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s hodhi dyshime mbi mundësinë se do të gjendej një zgjidhje diplomatike për luftën në Ukrainë, gjatë një interviste me Euronews Romania.

“Me siguri, fati dhe përfundimi i luftës do të vendoset në fushën e betejës,” tha Mircea Geoană.

“Situatat politike midis dy palëve janë shumë larg njëra-tjetrës sot që ne të shohim kushte politike për një zgjidhje diplomatike, për momentin. Pra, më shumë luftë, për fat të keq, më shumë shkatërrim.”

Geoană shtoi megjithatë se ata shpresojnë që në fund ” të plotësohen kushtet për të gjetur një zgjidhje politike.”

Vërejtjet e tij vijnë mes luftimeve intensive në Ukrainë, si në Donbas ashtu edhe në zonën jugore të Khersonit.

Shumica e luftës, megjithatë, ka të bëjë me kontrollin e detit të Zi, nënvizoi Geoană.

Deti është jetik për tregtinë e Ukrainës, ku qeveria e vendit akuzon Rusinë se i ka bllokuar hyrjen  për të penguar eksportin e drithërave drejt vendeve në zhvillim.

Ukraina e rimori Ishullin e Gjarpërinjve

Ukraina e rimori ishullin e njohur si “Ishulli i Gjarpërinjve” në fund të muajit qershor. Ishulli u pushtua nga Rusia në ditën e parë të pushtimit, në shkurt.

“Kjo është gjithashtu shumë e rëndësishme për gjithë detin e Zi. Është vetëm 40 kilometra jashtë portit të Konstancës dhe grykëderdhjes së Danubit. Ky është një territor strategjik,” tha Geoană.

Për Zv/Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Rusia “u detyrua ta braktisë ishullin për shkak të sulmeve masive dhe të fuqishme nga Ukraina” diçka që “është një shenjë shumë e mirë”.

Kurse Rusia ka argumentuar se e “përmbushi objektivat e saj” atje dhe u tërhoq si “shenjë vullneti të mirë”.

Por Geoană beson se ishte një “fitore taktike edhe për moralin e ukrainasve. Kjo është shumë. Dhe sigurisht, për lundrimin, për lirinë e lundrimit, në detin e Zi.”

syri.net

Zyrtarët ukrainas njoftuan se forcat ajrore ruse shkatërruan një shkollë dhe një ndërtesë banimi në Kharkiv të hënën herët në mëngjes, duke vrarë të paktën tre persona e plagosur 28 të tjerë. Kharkivi është qyteti i dytë më i madh i vendit.

Në një postim në rrjetin social “Telegram”, guvernatori i rajonit Oleh Syneihubov shkruante se sulmet me raketa, përfshirë gjithashtu dhe një raketë që ra pranë disa ndërtesave për magazinim, kishin në shënjestër civilë. Ai i quajti sulmet si “terrorizëm i pastër”.

Këto zhvillime vijnë ndërsa në qytetin lindor të Chasiv Yar-it vazhdojnë kërkimet për të gjetur të mbijetuar pas një sulmi me raketa të shtunën ndaj një ndërtesë pesëkatëshe banimi, ku si pasojë u vranë të paktën 15 persona.

Autoritetet thonë se mbi 20 persona mund të jenë të bllokuar nën rrënoja dhe se ata kishin arritur t’i dëgjonin e kontaktonin me disa prej tyre.

Chasiv Yar-i shtrihet rreth 20 kilometra në juglindje të Kramatorsk-ut, një qytet që pritet të jetë një objektiv kryesor i forcave ruse, ndërsa ato po përpiqen të përparojnë më tej drejt perëndimit, në provincën Donetsk. Një një javë më parë Moska pretendoi se kishte marrë kontrollin e provincës fqinje të Luhansk-ut.

Sulmi në Chasiv Yar është më i fundit që ka shkaktuar një numër të madh viktimash mes popullatës civile, por Rusia vijon të pretendojë se po synon vetëm objektiva ushtarake.

Gjatë një sulmi në fund të muajit qershor, në një qendër tregtare në Kremenchuk, u vranë të paktën 19 persona ndërsa këtë muaj, në tjetër sulm ndaj një blloku apartamentesh dhe zone argëtimi në rajonin jugor të Odesës, u vranë 21 të tjerë.

Personi i akuzuar për shpërthimin e eksplozivëve të vendosur në makinën e gazetares malteze Daphne Caruana Galizia, në vrasjen e vitit 2017, ka rrëfyer krimin në një intervistë me një reporter të Reuters.

Teksa ka bërë me dije se së shpejti do të zbulojë të tjerët që u përfshinë në komplotin për ta vrarë gazetaren, George Degiorgio tha se nëse do të kishte ditur më shumë për Galizian atëherë ai do të kishte kërkuar më shumë para për të kryer vrasjen.

“Po ta dija, do të kisha kërkuar 10 milionë. Jo 150 mijë euro”, theksoi ai, duke iu referuar shumës që tha se është paguar për vrasjen e gazetares. “Për mua ishte vetëm një punë. Po. E njëjta gjë këtu!”, i tha ai gazetarit të Reuters. Dhe më pas shtoi: “Sigurisht që më vjen keq”.

Intervista me Degiorgio u krye gjatë hulumtimit për një podcast mbi rastin e Caruana Galizia, të titulluar “Kush e vrau Dafnen?”

Rrëfimi i tij erdhi pas disa përpjekjeve nga avokatët e Degiorgio që nga viti 2021 për të siguruar një falje në këmbim të dëshmisë për rolin e tij në vrasjen e Caruana Galizia dhe krime të tjera të supozuara që përfshijnë figura të shquara në Maltë.

Më 22 qershor, Gjykata e Apelit Malteze hodhi poshtë ankesat e mbetura ligjore të Degiorgio kundër akuzave për vrasje kundër tij dhe vëllait të tij Alfred, i cili është i bashkëakuzuar. Vendimi hap rrugën për vazhdimin e gjykimit.

Vrasja me bombë në makinë e gazetares investigative tronditi Evropën. Autoritetet malteze akuzojnë Degiorgio dhe dy burra të tjerë, vëllain e tij Alfred dhe një bashkëpunëtor, të quajtur Vince Muscat për vrasjen e Caruana Galizia në tetor 2017 me urdhër të një biznesmeni shumë të njohur në vend.

Degiorgio i tha Reuters se do të deklarohej fajtor përpara çdo gjyqi të jurisë. “Unë do të flas me gjyqtarin,” tha ai. Ai la të kuptohej se do të dëshmonte për të implikuar të tjerë në vrasje dhe një komplot të mëparshëm për të vrarë gazetaren, i cili nuk u realizua. Motivi i tij, tha ai, është të kërkojë një ulje të dënimit për veten dhe Alfredin dhe të sigurojë që “ne të mos dalim fajtorët e vetëm!”

Deri më tani, të dy vëllezërit Degiorgio kishin mohuar përfshirjen në vrasje. Muscat u deklarua fajtor për akuzat për vrasje në vitin 2020 dhe mori një dënim të reduktuar me 15 vjet burg në këmbim të dëshmisë për atë rast dhe disa krime të tjera.

Një nga biznesmenët më të pasur të ishullit, Jørgen Fenek, u akuzua gjithashtu në nëntor 2019 se kishte udhëzuar Degiorgio dhe dy bashkëpunëtorët e tij për të kryer ekzekutimin. Fenech i ka mohuar akuzat, por ende nuk ka paraqitur mbrojtjen e tij. Në një deklaratë, avokati i tij, Gianluca Caruana Curran, tha se Fenech ka në plan të provojë në gjykatë se ai “në asnjë mënyrë nuk donte, kërkoi ose financoi në mënyrë aktive” vrasjen e Caruana Galizia.

“Ndërsa deklarohet kategorikisht i pafajshëm, Fenech pohon se me provat e disponueshme, hetimet e pavarura dhe serioze mund të çojnë në arrestimin dhe ngritjen e aktakuzës së autorëve të vërtetë pas vrasjes”.

Fenech u identifikua si organizatori nga një ndërmjetës i dyshuar, shoferi i taksisë Melvin Teuma, i cili i shpëtoi ndjekjes penale për rolin e tij në këtë çështje në këmbim të dëshmisë. Teuma deklaroi se ai e organizoi vrasjen me vëllezërit Degiorgio në emër të Fenekut. Ai dëshmoi se nuk ia zbuloi kurrë identitetin e Fenech bandës Degiorgio.

Në intervistë, Degiorgio tha se ishte i gatshëm të dëshmonte se një figurë e lartë politike malteze ishte përpjekur të organizonte një goditje ndaj Caruana Galizia në një komplot të veçantë dy vjet më parë. Degiorgio theksoi gjithashtu se do të ofrohej të dëshmonte për përfshirjen e dy ish-ministrave të lartë në një grabitje të armatosur.

Reuters nuk po jep detaje të mëtejshme të akuzave në këtë fazë ose nuk po përmend personat e akuzuar nga Degiorgio, të cilët të gjithë mohojnë çdo përfshirje në ndonjë krim. Caruana Galizia u vra pasi ekspozoi një sërë akuzash për korrupsion kundër njerëzve të shquar, duke përfshirë ministra në qeverinë e Partisë Laburiste të ishullit. Vrasja e saj ngriti dyshime se disa nga njerëzit që ajo po hetonte mund të ishin të përfshirë në planet e saj të vrasjes.

Fenech, i cili akuzohet për urdhrin e vrasjes së gazetares, u identifikua për herë të parë në lidhje me Caruana Galizia në artikujt e nëntorit 2018 nga Reuters dhe Times of Malta. Raportet e cilësonin atë si pronar të një kompanie të njohur si “17 Black” që Caruana Galizia pretendoi se, pa dhënë prova, ishte përdorur për të korruptuar politikanë. Fenech drejtoi gjithashtu një projekt të diskutueshëm termocentrali në Maltë.

Sipas provave të prokurorisë të paraqitura në gjykatë në disa seanca paraprake që nga viti 2018, George Degiorgio dhe banda e tij e ndoqën reporteren gjatë gjithë verës së vitit 2017. Në orët e para të 16 tetorit 2017, prokurorët pretendojnë se banda vendosi një bombë poshtë njërës prej sediljeve në makinën e saj.

Atë pasdite, Degiorgio thuhet se ishte në një jaht në Grand Harbour të ishullit kur vëllai i tij Alfred, i cili po shikonte shtëpinë, i telefonoi për të thënë se gazetarja hipi në makinën e saj dhe u largua. Degiorgio më pas dërgoi një mesazh me tekst nga jahti në një pajisje celulare që aktivizoi bombën, thanë prokurorët në gjykatë.

Pasi makina shpërtheu, djali i Caruana Galizia, Matthew, dëgjoi shpërthimin, vrapoi nga shtëpia e familjes dhe gjeti trupin e nënës së tij. Që atëherë ai ka bërë fushatë për drejtësi për nënën e tij. I pyetur në lidhje me komentet e Degiorgio-s, ai i tha Reuters: “Vetë fjalët e George Degiorgio-s tregojnë se ai është një vrasës gjakftohtë që nuk meriton asnjë falje”./ Reuters

Një zyrtar turk dhe kompania operuese e portit konfirmuan më 4 korrik se autoritetet kanë ndaluar një anije ruse mallrash dhe po hetojnë pretendimet e Ukrainës se ajo po transportonte grurë të vjedhur.

“Sipas kërkesës, anija e quajtur Zhibek Zholy u ndalua në Karasu”, tha një zyrtar i lartë për Reuters.

“Akuzat janë duke u hetuar tërësisht. Nuk shkruhet se kujt i përket gruri”.

Më 3 korrik, Vasyl Bodnar, ambasadori i Ukrainës në Turqi, tha se Zhibek Zholy u ndalua nga autoritetet doganore turke.

Ukraina i kishte kërkuar Ankarasë ta ndalonte atë, duke akuzuar Moskën për vjedhjen e grurit nga territoret që forcat ruse kanë kapur që nga fillimi i pushtimit të tyre më 24 shkurt. Kiev tha se anija u nis nga Berdjansk, një port ukrainas i pushtuar nga forcat ruse.

Kremlini ka mohuar se Rusia ka vjedhur drith ukrainas.

Më 30 qershor, Evgeny Balitsky, kreu i administratës së emëruar nga Moska në rajonin Zaporizhzhja të Ukrainës, tha në Telegram se anija ishte larguar nga porti Berdjansk dhe ishte nisur për në “vendet mike”.

Ai tha se anija ishte e ngarkuar me 7,000 ton grurë, por ai nuk specifikoi se cilat vende konsideroheshin “miqësore” dhe as nuk dha ndonjë detaj mbi origjinën e grurit.
Bodnar tha se hetuesit do të takohen në Turqi më 4 korrik për të përcaktuar fatin e anijes dhe se Ukraina po kërkonte kthim e grurit.

Ukraina ka akuzuar Rusinë për vjedhjen e grurit të saj gjatë pushtimit dhe bllokimin e porteve të saj për të parandaluar largimin e grurit nga vendi, gjë që ka ndihmuar në një mungesë globale të ushqimit.

Moska e ka mohuar marrjen e grurit ukrainas, por imazhet satelitore dhe të dhënat GPS janë përdorur për të mbështetur pretendimet se Rusia ka transportuar grurë nga Ukraina përmes portit të Krimesë të Sevastopolit. Rusia aneksoi ilegalisht Krimenë në vitin 2014.

Drithërat janë një nga industritë kryesore të Ukrainës. Eksportet arritën në 12.2 miliardë dollarë vitin e kaluar dhe përbënin gati një të pestën e eksporteve të vendit. Portet e Detit të Zi të Ukrainës, duke përfshirë Berdjansk, trajtonin rreth 6 milionë tonë drithëra dhe kultura të tjera çdo muaj përpara luftës.