Një tubacion i ri i gazit natyror nga Greqia në Bullgari është funksionalizuar më 1 tetor. Futja në funksion e këtij gazsjellësi shënon një hap të rëndësishëm drejt largimit nga varësia e importeve ruse të energjisë.

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, që ishte në Sofje për këtë ngjarje, tha se tubacioni i gazit i Ndërlidhjes Greqi-Bullgari do të ndihmojë në kufizimin e aftësisë së Moskës për të ushtruar presion ndaj anëtarëve të Bashkimit Evropian dhe shteteve të tjera.

“Ky gazsjellës ndryshon situatën e sigurisë energjetike për Evropën”, tha ajo. “Ky projekt do të thotë liri”, shtoi von der Leyen.

Ceremonia inauguruese u organizua nga presidenti bullgar, Rumen Radev, dhe në të morën pjesë edhe presidenti i Azerbajxhanit, Ilham Aliyev, dhe kryeministri grek, Kyriakos Mitostakis. Po ashtu të pranishëm ishin edhe presidenti i Serbisë dhe i Maqedonisë së Veriut, por edhe kryeministri i Rumanisë.

Projekti fillimisht u konceptua më 2009, kur Rusia në mënyrë të njëanshme ndërpreu transportimin e gazit përmes Ukrainës, duke e lënë Bullgarinë dhe shtetet e tjera të rajonit pa gaz për një javë.

Ky projekt u bë edhe më i rëndësishëm në fund të prillit, kur Moska ndërpreu furnizimet me gaz për Bullgarinë, pasi Sofja refuzoi kërkesën që të paguante për dërgesat e gazit me rubla ruse.

“Qytetarët në Bullgari dhe në mbarë Evropën po përjetojnë pasojat e luftës së Rusisë [kundër Ukrainës]”, tha von der Leyen. “Por, falë projekteve si ky, Evropa do të ketë gaz të mjaftueshëm për dimër”.

“Evropa ka gjithçka që i duhet për t’u shkëputur nga varësia ruse”, shtoi ajo dhe tha se “por, kjo është çështje e vullnetit politik”.

Gazsjellësi prej 182 kilometrash lidhet me tubacionin e Trans-Adriatikut, që transporton gaz natyror nga Azerbajxhani. Fillimisht ishte planifikuar që të ofronte deri në 3 miliardë metër kub gaz në vit, por kjo sasi mund të zgjerohet deri në 5 miliardë në të ardhmen.

“Furnizimet me gaz natyror nga Azerbajxhani në Bullgari do të shkatërrojë kontrollin e fortë rus në rajon”, tha Mitsotakis. Ai i bëri thirrje BE-së që të ngrihet “kundër shantazhit me gazin rus”.

Drejtori bullgar i projektit, Teodor Georgieva, tha se tubacioni i ri do t’i mundësojë Bullgarisë që të ndihmojë me furnizimin “me gaz të Ballkanit Perëndimor” dhe “të sigurojë edhe furnizime për Moldavinë dhe Ukrainën”.

Rusia njoftoi se ka tërhequr trupat nga qyteti i Limanit, pas një kundërofensive të Ukrainës që synon të rimarrë territoret e pushtuara nga Moska.

Njoftimi u bë nga agjencitë ruse të lajmeve Tass dhe RIA, që citonin ministrinë ruse të Mbrojtjes. Limani shtrihet 160 kilometra në juglindje të Kharkivit, qyteti i dytë më i madh i Ukrainës.

Qyteti konsiderohej si një pikë e rëndësishme për trupat ruse, si për komunikimet tokësore ashtu dhe për logjistikën. Tashmë Ukraina ka gjasa të vazhdojë të përparojë më tej, potencialisht në rajonin e pushtuar të Luhanskut, i cili është një nga katër rajonet që Rusia shpalli aneksoi të premten.

Forcat ukrainase mbërritën të shtunën në Liman duke rrethuar me mijëra trupa ruse, që sipas një zëdhënësi të forcave lindore të Ukrainës llogariteshin në rreth 5.500 (trupa).

Marrja e Limanit konsiderohet një goditje e fortë për Rusinë.

Të shtunën, kanali Telegram i ministrisë publikoi një seri mesazhesh urimi, përfshirë një nga presidenti Putin, për të shënuar Ditën e Forcave ushtarake Tokësore.

Sot Ministria britanike e Mbrojtjes bëri të ditur se raketa e përdorur për të goditur ndaj një autokolonë humanitare në Ukrainë “ka të ngjarë të ishte një raketë ruse me rreze të gjatë veprimi”.

Në raportin e zbulimit britanik të postuar në Twitter, shtohej se përdorimi i një “burimi të tillë me vlerë të madhe” në sulmin pranë Zaporizhias “është nxitur pothuajse me siguri të plotë, nga mungesa e përgjithshme e municioneve, veçanërisht raketave me saktësi të lartë, me rreze të gjatë veprimi”.

Në raport thuhej gjithashtu se sulmi i së premtes në ditën kur presidenti rus Vladimir Putin shpalli aneksimin e katër rajoneve të Ukrainës, rezultoi “në vrasjen nga trupat ruse të civilëve që Moska pretendon tashmë se janë qytetarë të saj”.

Sulmi ndodhi pranë qyteteve të Zaporizhias dhe Mikolaivit. Si pasojë u vranë rreth 26 persona dhe u plagosën rreth 40 të tjerë. Në aumjetet e goditura udhëtonin njerëz që ishin nisur drejt zonave të pushtuara, për të shpëtuar familjarë të tyre.

Në një mesazh në rrjetin social Telegram Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyy, shkruante se: Do të përgjigjemi patjetër për çdo jetë të humbur ukrainase!”.

Të premten në mbledhjen e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara, Rusia i vendosi veton një projektrezolute e cila i cilësonte referendumet ruse në Ukrainë si “të paligjshme”.

Dhjetë vende e mbështetën rezolutën, mes tyre Shtetet e Bashkuara dhe Shqipërinë, vende që paraqitën rezolutën në Këshillin e Sigurimit.

Kina, Gaboni, India dhe Brazili abstenuan ndërsa Rusia ishte i vetmi vend që votoi kundër rezolutës.

Ambasadorja amerikane në OKB Linda Thomas-Greenfield tha se nëse Rusia zgjedh t’i shmanget përgjegjësisë, do të ndërmarrim hapa të mëtejshëm në Asamblenë e Përgjithshme për t’i dërguar një mesazh Moskës se bota është ende në anën e mbrojtjes së sovranitetit dhe integritetit territorial”.

Shefi i Grupit Ndërkombëtar të Krizave Richard Gowan, tha se diplomatët perëndimorë e dinin se Rusia do të vendoste veton ndaj rezolutës, por ai shtoi se dokumenti ishte menduar si një prelud për të mbajtur një votim në Asamblenë e Përgjithshme për të dënuar veprimet e Rusisë.

Ai tha se Shtetet e Bashkuara “punuan shumë për të siguruar ambstenimin e Kinës”, një veprim që ai tha se ishte i rëndësishëm për Shtetet e Bashkuara “për të treguar se Pekini nuk e mbështet Moskës”.

Në komentet para votimit, ambasadori rus Vassily Nebenzia tha se rezoluta nuk ishte “asgjë më shumë se një provokim i ulët” duke shtuar se banorët e rajoneve ku u mbajtën referendumet “kanë bërë një zgjedhje të informuar dhe të lirë”.

Forcat ukrainase kanë rrethuar trupat ruse në zonën e Limanit – që është qendra kryesore hekurudhore – tha më 1 tetor një zëdhënës i grupit lindor të forcave ukrainase.

“Grupi rus në Liman është rrethuar”, tha zëdhënësi Serhiy Cherevatiy. “Vendbanimet në Jampil, Novoselivka, Shandriholov, Drobishev dhe Stavki janë çliruar dhe po ndërmerren masa për stabilizimin e situatës”, shtoi ai.

Cherevatiy vlerësoi se numri i trupave ruse që janë rrethuar është afër 5.000, dhe shtoi se forcat ruse po tentojnë që ta thyejnë rrethimin.

Luftimet e ashpra përreth Limanit, që gjendet në rajonin e Donjeckut, mund të paraqesin për Rusinë një humbje të madhe ushtarake në një prej rajoneve që Moska paligjshëm pretendon se është territor i saj.

Rusia nuk ka komentuar këto raportime.

Moska ka përdorur Limanin si qendër logjistike për operacionet e saj në pjesën veriore të rajonit të Donjeckut. Nëse Kievi arrin të rimarrë këtë qytet, atëherë do të ishte humbja më e madhe për ushtrinë ruse që nga nisja e kundërofensivës ukrainase muajin e kaluar, që ka dëbuar forcat e Moskës nga rajoni i Harkivit.

Cherevatiy shtoi se çlirimi i Limanit do të mundësonte që forcat ukrainase të hyjnë në rajonin e Luhanskut “drejt Kreminës dhe Severodonjeckut”.

Një lëvizje e tillë do të turpëronte edhe më shumë Kremlinin, që në korrik tha se rajoni i Luhanskut është i pushtuar plotësisht.

Presidenti rus, Vladimir Putin, më 30 shtator paligjshëm aneksoi katër rajonet pjesërisht të okupuara ukrainase: Luhansk, Donjeck, Herson dhe Zaporizhja. Putin tha se këto tani janë territore ruse, teksa Perëndimi tha se një vendim i tillë përbën një përshkallëzim të luftës.

Të katër këto rajone, së bashku me Krimenë – që Moska aneksoi më 2014 – përbëjnë rreth 20 për qind të territorit të Ukrainës dhe në to përfshihen disa prej zonave më të industrializuara.

Kievi ka thënë se nuk do të negociojë me Moskën për aq kohë sa Putin është në pushtet.

Çdo ditë, kolona njerëzish mbërrijnë në një parking makinash të një supermarketi në qytetin e Zaporizhzhia, të shoqëruar nga automjetet e policisë.

Ata kanë bërë udhëtimin e rrezikshëm jashtë territorit të pushtuar nga Rusia në Ukrainën jugore, duke mbërritur më në fund në sigurinë relative të këtij kryeqyteti rajonal ende nën kontrollin e Ukrainës.

E megjithatë ky është një nga katër rajonet ukrainase që Rusia po e anekson zyrtarisht, pas një votimi 5-ditor me detyrim që e quajti referendum , të cilin Ukraina dhe vendet e Perëndimit e  dënuan si mashtrim.

Midis atyre që i dorëzojnë dokumentet e tyre në polici është Anton Osenev, i cili thotë se rusët u përpoqën ta mobilizojnë dy herë për të luftuar kundër vendit të tij në qytetin e lindjes, Melitopol.

“Ne nuk ishim në shtëpi herën e parë që erdhën,” thotë ai. “Herën e dytë kanë pritur ca kohë në shtëpinë time”.

Po të mos ishte gruaja e tij shtatzënë në dhomë, do ta kishin marrë, beson ai. Babai i tij është në ushtrinë ukrainase. “Unë ende nuk e kuptoj se çfarë po ndodh, kemi nevojë të mbledhim veten.”

Pakkush këtu kujdeset për deklaratën e aneksimit nga Moska. Ajo që ata kanë frikë është se çfarë do të bëjnë pushtuesit tani për të mbrojtur atë që kanë marrë – nëse kjo është që t’i detyrojnë të luftojnë për Rusinë apo Moska do të përdorë armë më vdekjeprurëse.

Javën e kaluar Vladimir Putin kërcënoi se do të përdorte të gjitha burimet që kishte në dispozicion, madje edhe armët bërthamore. Për Kremlinin, kjo është pikërisht çështja – të krijojë pasiguri mbi atë që vjen më pas.

Ndërsa ecni në jug drejt vijës së frontit nga qyteti i Zaporizhzhia, rrugët duket se po zbrazen. Më pak njerëz ecin përgjatë rrugës. Një makinë ose mjet ushtarak herë pas here kalon me shpejtësi.

Ajo që sheh më shumë janë pikat e kontrollit ushtarak. Forcat ukrainase i përdorin ato për të kontrolluar se kush kalon, për të gjetur se kush vjen nga drejtimi i territorit të pushtuar nga Rusia.

Pasi na parakalon eskorta jonë ushtarake, i takojmë një rrugë të hapur dhe të drejtë. Gjysmë ore më vonë arrijmë në fshatin Komyshuvakha, një vendbanim i vogël në periferi të Ukrainës.

Një grusht ndërtesash të dëmtuara përqafojnë një autostradë të gjerë e të drejtë. Shumica e dritareve janë të mbyllura. Në këtë pasdite vjeshte është pothuajse heshtje.

Nëse do të vazhdonim të ngismim makinën edhe 11 milje, do të hasnim në një pikë kontrolli rus. Një zonë që Moska e sheh tani si “kufirin” e saj të ri me Ukrainën.

Pavarësisht se kryeqyteti i rajonit qëndron nën kontrollin e Ukrainës, forcat ruse kontrollojnë pjesën më të madhe të rajonit të Zaporizhzhia.

Njoftimi i aneksimit sot është një vazhdimësi e përpjekjeve të tyre për ta bërë praninë e tyre të duket e drejtë.

Ama, për ata që ne  takojmë në Komyshuvakha, asgjë nuk duket e drejtë.

Një prej tyre është Liubov Smyrnova. Ajo na tregon me lot një shtëpi të shkatërruar, e cila dikur ishte e saj. Shtëpia u godit nga një raketë në maj.

“Mendoj se politika e Putinit është të na shkatërrojë, është një gjenocid ndaj popullit tonë”, më thotë ajo. “Ne jemi nën presion të vazhdueshëm. Nuk mund ta përshkruaj as me fjalë. Komyshuvakha granatohet pothuajse çdo ditë.”

Shumica e njerëzve rrinë brenda sepse bombardime priren të ndodhin në mes të ditës, siç na thuhet. Tani për tani, zhurma e zërave të shpendëve dhe lehja e herëpashershme e një qeni maskojnë atë që i ka ndodhur këtij fshati të vogël.

Mësojmë se këtu kanë mbetur kryesisht femra. Burrat e Komyshuvakha janë kryesisht duke luftuar, ose thjesht diku tjetër.

Afër qoshes, ne flasim me tre gra jashtë ndërtesës ku ato kanë jetuar për 70 vjet. Sytë e tyre lagen nga lotët  ndërsa stresi i jetës shfaq flluska në sipërfaqe.

“Dimri po vjen dhe nuk ka asnjë dritare në shtëpi”, shpjegojnë ato, duke folur shpesh për njëra-tjetrën. “Është sikur jemi ulur në një fuçi baruti”.

Pra, çfarë bëjnë ata me pretendimin e Rusisë për aneksimin e gjysmës së rajonit ku jetojnë?

“Duhet të jetë një Ukrainë të lirë dhe të pavarur”, thonë ato. “Ne nuk sulmuam askënd, nuk lënduam askënd dhe nuk donim asgjë. Ne duam të jetojmë ashtu siç kemi jetuar më parë.”

Pas një dere shpëtimi nga zjarri në një kopsht fëmijësh bosh, ka gjallëri. Aty janë tri gra që lajnë patate dhe gatuajnë petulla.

Ato nuk e dinë se për kë po gatuajnë, thonë ato, i udhëzon ushtria ukrainase.

Teksa e trazon brumin në një tas të madh, unë e pyes Anxhelën nëse i intereson që Rusia tani e sheh fshatin e saj si afër “kufirit” të ri.

“Ne nuk e duam këtë,” thotë ajo. “Ne duam të jetojmë ashtu siç kemi jetuar. Gjithçka ishte mirë, gjithçka ishte në rregull.”

Ajo e rreh brumin pak më fort. “Ne u rritëm në këtë mënyrë. Fëmijët tanë por edhe nipërit tanë.”/SYRI.NET

Gjermania tha të enjten se do të investojë 200 miliardë euro për të mbrojtur familjet dhe bizneset nga rritja e kostove të energjisë, në vazhdën e pushtimit rus të Ukrainës.

“Qeveria gjermane do të bëjë gjithçka që çmimet të bien”, tha kancelari Olaf Scholz.

Ai njoftoi se paketa përfshin vendosjen e një çmimi tavan për gazin dhe një plan për të hequr fitimet e papritura të kompanive të energjisë, të cilat janë goditur pak nga rritja e çmimeve të gazit.

Fondi prej 200 miliardë eurosh, sipas Scholzit, është krijuar për t’u siguruar që Gjermania mund të përballet me pasojat e rritjes së çmimeve “këtë vit, vitin e ardhshëm dhe atë pas tij”.

Gjermania, e cila ka qenë shumë e varur nga importet e lëndëve fosile djegëse nga Rusia për të plotësuar nevojat e saj energjetike, është vënë nën stres pasi furnizimet nga Moska po pakësohen.

Njoftimi i së enjtes u bë pasi inflacioni u rrit në nivelin më të lartë në 70 vjetët e fundit, në 10 për qind në shtator, i nxitur nga rritja e çmimeve të energjisë.

“Ne e gjejmë veten në një luftë energjetike mbi mirëqenien dhe lirinë”, tha ministri gjerman i Financave, Christian Lindner.

Vendosja e kufirit për çmimin e gazit duhet të mbulojë “të paktën një pjesë” të gazit të përdorur nga familjet dhe bizneset, duke “ruajtur thirrjen për të reduktuar përdorimin e gazit” gjatë dimrit, pasi furnizimet janë të kufizuara, tha qeveria në një deklaratë.

Në të njëjtën kohë, qeveria do të punojë për të kufizuar çmimin e energjisë elektrike për konsumatorët, duke hequr fitimet e marra nga kompanitë energjetike që kanë përfituar nga rritja e çmimeve të gazit, por që nuk përdorin burimin e energjisë për të prodhuar energji.

Njoftimi pasoi vendimin vendimin e Qeverisë gjermane për ta shtetëzuar kompaninë më të madhe importuese të gazit në vend, Uniper.

Gjermania ka thënë gjithashtu se ka në plan të mbajë në funksion dy centralet bërthamore edhe në çerekun e parë të vitit 2023, për të mbështetur rrjetin elektrik.

Gjermania pati planifikuar që t’i ndalë të gjitha centralet bërthamore në fund të këtij viti, mirëpo lufta në Ukrainë ka rritur shqetësimet se shtetit do t’i duhet të shfrytëzojë të gjitha burimet e energjisë për të kaluar dimrin.

Perëndimi e ka ndëshkuar Rusinë me sanksione të ashpra për shkak të luftës së nisur në Ukrainë.

Për pasojë, Rusia e ka zvogëluar sasinë e gazit që çon në Evropë, duke rritur shqetësimet për dimër të vështirë.

Para shpërthimit të luftës, Bashkimi Evropian ka siguruar nga Rusia 40 për qind të gazit që përdor brenda një viti.

Parlamenti Evropian (PE) pritet të kërkojë që vazhdimi i bisedimeve të anëtarësimit mes Serbisë dhe Bashkimit Evropian (BE) të kushtëzohet me vendosjen e sanksioneve nga Beogradi ndaj Rusisë.

Kjo kërkesë është pjesë e një draft-raporti për strategjinë e zgjerimit të BE-së të përgatitur nga Tonino Piculla, deputet socialdemokrat nga Kroacia, i cili është raportues i PE-së për këtë strategji.

Në propozime po ashtu thuhet se duhet “të bëhet prioritet përshtatja e vendeve nga procesi i zgjerimit me politikën e përbashkët të jashtme dhe të sigurisë së BE-së dhe të vazhdohen negociatat e anëtarësimit me Serbinë, vetëm nëse ky vend i bashkohet sanksioneve të BE-së ndaj Rusisë”.

Serbia ka votuar disa rezoluta të Kombeve të Bashkuara që dënojnë pushtimin rus të Ukrainës, por deri më tani nuk u është bashkuar sanksioneve të bllokut evropian ndaj Moskës.

Edhe më herët, PE-ja ka kërkuar nga Serbia që t’i vendosë sanksione Moskës. Por, në këtë draft-raport për herë të parë përmendet kushtëzimi i bisedimeve për anëtarësim me vendosjen e masave ndëshkuese ndaj Rusisë.

Serbia, së bashku me Turqinë, janë shtetet e vetme që bëjnë pjesë në procesin e zgjerimit, që deri më tani nuk kanë mbështetur sanksionet e Perëndimit ndaj Rusisë për shkak të pushtimit të Ukrainës.

Ditëve të fundit, në disa qarqe të BE-së është shprehur zhgënjim me sjelljen e Serbisë, pasi Beogradi javën e kaluar nënshkroi një marrëveshje për konsultime në fushën e politikës së jashtme me Federatën Ruse.

Edhe Shtetet e Bashkuara shprehën shqetësim për këtë marrëveshje, teksa ambasadori amerikan në Beograd, Christopher Hill, tha se në kohën kur pushtimi i Ukrainës po vazhdon, askush nuk do të duhej “të nënshkruante diçka me Rusinë”.

Por, Serbia ka thënë se një marrëveshje të tillë, Ministria e Jashtme serbe ka nënshkruar me Rusinë që nga viti 1996, çdo dy vjet.

Mbështetje për liberalizimin e vizave për Kosovën

Në draft-raportin e PE-së, për të cilin do të debatohet në tetor në Komisionin e Politikës së Jashtme, kërkohet që sa më shpejt të përmbyllet liberalizimi i vizave për Kosovën.

Po në tetor, Këshilli Evropian ka vendosur në agjendë çështjen e liberalizimit të vizave për Kosovën.

Sipas dokumentit, kërkohet që BE-ja të angazhohet më shumë me autoritetet e Kosovës dhe Serbisë që përmes dialogut të ndërmjetësuar nga blloku, shtetet të arrijnë një marrëveshje gjithëpërfshirëse, ligjërisht të obligueshme për normalizimin e raporteve.

Aty po ashtu theksohet mbështetja për aspiratat evropiane të shteteve të Ballkanit Perëndimor, por edhe për Ukrainën, Moldavinë dhe Gjeorgjinë.

Përmes dokumentit të përgatitur nga PE-ja po ashtu bëhet thirrje që “të përshpejtohet procesi i integrimit i atyre vendeve që dëshmojnë orientim strategjik dhe përkushtim të palëkundur ndaj reformave evropiane, konsolidimit të demokracisë dhe harmonizimin me politikën e jashtme të BE-së”.

PE-ja kërkon që të shpërblehet përparimi i shteteve kandidate që kanë harmonizuar politikat e tyre me ato të BE-së dhe të sanksionohet çdo regres.

“Duhet siguruar që hapat e përkohshëm të integrimit të mos e zëvendësojnë, por ta ndihmojnë qëllimin përfundimtar që duhet të jetë anëtarësimi i plotë në BE”, thuhet në draft-raport.

Dokumenti i hartuar nga raportuesi Piculla kërkon që të pezullohet procesi i negociatave të anëtarësimit mes BE-së dhe Turqisë në përputhje me kornizën negociuese, derisa Ankaraja të mos angazhohet përsëri me Brukselin dhe të dëshmojë përparim të qartë në reforma. Por, Parlamenti Evropian kërkon që me Turqinë të ketë “partneritet thelbësor në fushat e interesit të përbashkët”.

Strategjia e zgjerimit, sipas PE-së, duhet të propozojë edhe një “partneritet të posaçëm” me ato shtetet që nuk e kanë qëllim të anëtarësohen në bllokun evropian apo nuk përmbushin kriteret për anëtarësim.

PE-ja po ashtu përsërit se procesi i zgjerimit duhet të jetë një proces ku secili shtet vlerësohet në bazë të meritave individuale në të cilin mbetet në fuqi politika e kushtëzimit. Ky kushtëzim duhet të përqendrohet sidomos në respektimin e parimeve të demokracisë, pavarësinë e gjyqësorit, luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, respektimin e të drejtave themelore të njeriut dhe lirinë e mediave.

Nga gjashtë shtetet e Ballkanit Perëndimor, vetëm Serbia dhe Mali i Zi janë më të avancuar në procesin e anëtarësimit. Këto dy shtete kanë hapur disa kapituj në procesin e negociatave të anëtarësimit. Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria këtë vit kanë hapur procesin e bisedimeve, ndërkaq Kosova dhe Bosnjë e Hercegovina mbeten të fundit në rajon në rrugën e tyre drejt BE-së, pasi asnjëra prej tyre nuk kanë marrë ende statusin e vendit kandidat.

Bashkimi Evropian beson se rrjedhjet në dy tubacionet nënujore të gazit rus që ndodhën gjatë kësaj jave, “nuk janë rastësi”, por ka tregues se janë “akte të qëllimshme”, tha shefi i diplomacisë së bllokut, Josep Borrell.

Duke shprehur “shqetësim të thellë” për rrjedhjet në Rrjedhën Veriore 1 dhe 2, ai bëri thirrje për hetim. Borrell shtoi se “të gjitha informacionet e deritanishme lënë të kuptohet se këto rrjedhje janë si rezultat i akteve të qëllimshme”.

Deklaratat e Borrellit vijnë pasi sizmologët nga Suedia dhe Danimarka thanë se kanë regjistruar shpërthime të fuqishme në zonat afër ku ka pasur rrjedhje nga tubacionet e Rrjedhës Veriore në Detin Baltik. Policia suedeze ka nisur hetim për një sabotim të mundshëm.

“BE-ja është thellësisht e shqetësuar lidhur me dëmin që kanë shkaktuar rrjedhjet nga gazsjellësit Rrjedha Veriore 1 dhe 2 në ujërat ndërkombëtare të Detit Baltik”, tha Borrell.

“Këto incidente nuk janë aspak të rastësishme dhe na prekin të gjithë ne”, shtoi ai.

Sipas shefit të politikës së jashtme të bllokut, çdo ndërhyrje e qëllimshme në infrastrukturën e energjisë evropiane është e papranueshme dhe do të pasohet me “përgjigje të fuqishme dhe të unifikuar”.

Një zëdhënës tha se Policia suedeze ka “krijuar një raport dhe ky krim është cilësuar si sabotim”.

Rrjedhjet në tubacionet ruse kanë rritur frikën sa i përket krizës në rritje energjetike, teksa shtetet perëndimore po largohen nga furnizimet energjetike ruse pas pushtimit të Ukrainës nga Moska.

Ndërkaq, këshilltari presidencial ukrainas, Mikhaylo Podolyak, tha se rrjedhjet e gazit ka të ngjarë që janë shkaktuar “nga një akt terrorist” i kryer nga Moska.

Moska kishte ulur furnizimet me gaz për në Evropë përmes gazsjellësit Rrjedha Veriore 1. Ndërkaq, në gusht ndërpreu të gjitha furnizimet nga ky tubacion, duke thënë se sanksionet perëndimore kanë shkaktuar probleme teknike.

Gazsjellësi Rrjedha Veriore 2 është i kompletuar, por Gjermania hoqi dorë nga plani për ta funksionalizuar këtë tubacion, pak ditë para se Rusia të niste pushtimin e Ukrainës më 24 shkurt.

Megjithatë, të dy këta gazsjellës kanë gaz nën presion.

Kryeministrja e zgjedhur e Italisë, Giorgia Meloni i është përgjigjur ashpër komenteve të manjatit amerikan, George Soros, pas zgjedhjeve parlamentare në Itali. 

Soros ka shprehur keqardhje që italianët votuan koalicionin e djathtë dhe për kryeministre kryetaren e partisë ‘Vëllezërit e Italisë’, Meloni. Ndër vite marrëdhëniet e Soros me Melonin kanë qenë të tensionuara dhe shoqëroheshin ne replika në distancë.

Së fundmi, Meloni ka reaguar përmes një video të shpërndarë në rrjetet sociale, duke e quajtur Soros spekulant që synon të dobësojë sovranitetin e shteteve ku ai vepron, përmes politikave që promovon.

Ajo paralajmëron se qeveria e re italiane e kryesuar nga ‘Vëllezërit e Italisë’ do të miratojnë një ligj anti-Soros për të mbrojtur kombin.

“Në Itali ka akoma persona që ftojnë të flasë në publik George Soros. Dhe e quajnë filantrop, por po flasim për një spekulant, i cili në vitin 1992 na kushtoi disa miliardë lira për t’u pasuruar. Dhe çfarë do të na mësonte ai? George Soros tani vazhdon duke thënë se ai është i shqetësuar për mënyrën se si votuan italianët dhe ne shpresojmë që në të ardhmen të jetë edhe më shumë. Nëse qeveria bën punën e saj, ashtu sicc do, ligji i Vëllezërve të Italisë do të miratohet për të parandaluar njerëz si ai të financojnë organizatat joqeveritare (të njohura edhe si OJQ), të cilat favorizojnë emigracionin e parregullt. Sepse qëllimi që kanë është të dobësojnë sovranitetin, shtetet dhe për të fituar spekulantët. Soros, shpresojmë shumë që të bëhesh merak sepse ne do kalojmë ligjin anti-Soros në Parlament“, u shpreh Meloni.

***

Giorgia Meloni dhe koalicioni i djathtë në Itali, fituan bindshëm zgjedhjet e të dielës.

Ajo do të jetë kryemi‏nistrja e parë grua e Italisë.

BBC shkruante dy ditë më parë se Giorgia Meloni priti gjithë jetën e saj për këtë moment.

Që nga vitet e saj të adoleshencës si një aktiviste e zjarrtë politike në një lagje të klasës punëtore të Raomës, ajo ka qenë gati që të bëhet kryeministrja e ardhshme e Italisë.

Meloni premton se do të ngrejë Italinë sërish në këmbë, në emër të të gjithë italianëve, jo vetëm atyre që e votuan.

syri.net

Eurodeputetja italiane Ana Cinzia Bonfrisco, komentoi në edicionin e pasdites me Armela Ferkon në Syri Tv fitoren e së djthatës në zgjedhjet e së dielës në Itali. Bonfrisco deklaroi se prej shumë kohësh Italia ka zhvilluar zgjedhje por duke pasur qeveri teknike dhe jo politike. Sipas Bonfriscos, tashmë italianët zgjodhën udhëheqësit e tyre për të rritur ekonominë e vendit dhe për të dalë nga kriza e pandemisë apo për të përballuar dimrin e vështirë ashtu siç është paralajmëruar.

“Më në fund italianët kanë zgjedhur se cilën qeveri donin të kishin dhe e bënë duke dhënë një mazhorancë shtypëse për qendrën e djathtë në mënyrë që këta të qeverisin me idetë dhe propozimet e saj, për të dalë nga emergjenca e pandemisë, për të ngritur ekonominë dhe për të përballuar këtë kohë lufte të vështirë që na ka krijuar probleme në furnizimet me gaz për të gjithë familjet. Dimri ynë do jetë problematik, duhet të jemi të fortë dhe të aftë për të ndihmuar italianët.”-tha eurodeputetja Bonfrisco.

Eurodeputetja Bonfrisco u shpreh se reflektimi më i madh që duhet të bëjnë është pikërisht si të gjejnë një ekuilibër mes autonomisë që kërkojnë rajonet e veriut në raport me projektin kombëtar.

“Lega duhet të gjejë një përgjigje të qartë për çështjen dhe duhet të përballojë sfidat aktuale që s’janë ato të 20 viteve më parë. Sfida më e rëndësishme, bëhet fjalë për Europën. Meloni dhe Salvini në raport me Europën duhet të kenë të njëjtin pozicion. Ne s’është se sjemi kritikë ndaj një burokracie europiane. Kjo Europë kaq burokratike dhe kaq pak politike, duhet të përballen me sfidat globale, duhen politika mbrojtje dhe sigurie. Duam një Europë të fortë dhe jo një Europë burokracie”-deklaroi Bonfrisco.

Komenteve se Georgia Meloni është një ekstremiste e djathtë, Bonfrisco deklaroi se kushdo që jeton në Itali dhe kush e njeh realitetin e vendit, e dinë shumë mirë që nuk kanë aspak hijen e fashizmit.

“Meloni përfaqëson një ide shumë konservatore. Lidere europiane e konservatorëve. Duhet të bindim më shumë kritikë ndërkombëtarë që do bëjmë më të mirën tonë dhe për ta bërë e për të qenë korrekt me të gjithë.”-tha Bonfrisco. syri.net

Fituesja e zgjedhjeve në Itali, Giorgia Meloni, është një nga politikanet që ka sulmuar jo pak herë miliarderin ultramajtist, George Soros.

Ajo e ka akuzuar për ndërhyrje në politikën italiane, ndërkohë që miliarderi kontrovers ka reaguar duke thënë se Meloni është një armike e BE-së.

Në një përgjigje, Meloni pati deklaruar se nuk është armike e Europës, por e Sorosit.

“Për Sorosin, unë do isha armike e BE-së. Nga ana tjetër, mendoj se armiqtë e vërtetë të Evropës janë ata që spekulojnë me fatkeqësitë e njerëzve, ata që financojnë emigracionin masiv dhe që destabilizojnë shoqërinë dhe kulturën e popujve të tërë. Siç ndodh, të gjitha këto karakteristika që vlerëson ky ‘filantrop’, janë të vlerësuara nga e majta jonë globaliste lokale. Nëse luftimi i këtyre devijimeve do të thotë të jesh armik për Sorosin, atëherë unë jam krenare për këtë”, pati deklaruar ajo.

Po ashtu, Meloni e pati sulmuar Sorosin kur u mësua që ai ka dhënë mbi 200 mijë euro për të majtën.

“Mbajini paratë e këtij fajdexhiu, forca jonë është populli italian”.

“Ai zgjodhi të majtën si aleate dhe ne sovranistët si armiq,” akuzonte Meloni. syri.net

Çështja e liberalizimit të vizave për Kosovën do të jetë në rend të ditës në takimin e grupit punues të Këshillit Evropian, më 13 tetor, konfirmojnë burimet diplomatike të BE-së në Bruksel.

Presidenca çeke e BE-së tashmë u ka dërguar letër vendeve anëtare si paralajmërim për diskutimet për këtë temë.

Radio Evropa e Lirë ka siguruar qasjen në këtë dokument dhe aty shprehet qartë dëshira e Çekisë që të gjitha vendet anëtare të BE-së të arrijnë konsensus të brendshëm për të mbështetur liberalizimin e vizave për Kosovën.

Në këtë letër, Çekia thirret edhe në, siç thuhet, arsyet e politikës së jashtme për liberalizimin e vizave për Kosovën, duke rikujtuar se edhe Komisioni Evropian ka konfirmuar dhe pritet të përsërisë se Kosova i ka përmbushur kushtet.

“Pasi Presidenca Çeke mendon se arsyet e lidhura me politikën e jashtme për liberalizimin e vizave për Kosovën janë bindëse, ajo shpreson se të gjitha shtetet anëtare të BE-së do të arrijnë pajtim të brendshëm politik për këtë çështje”, thuhet në këtë dokument.

“Qasja gjeopolitike e BE-së ndaj Ballkanit Perëndimor është e domosdoshme. Rajoni ka nevojë për sinjal të qartë se procesi i zgjerimit të BE-së është i besueshëm dhe se BE-ja është e gatshme t’i shpërblejë përpjekjet për reforma që bëjnë vendet e Ballkanit Perëndimor”, thuhet në këtë letër.

Presidenca Çeke përmend aty pikërisht liberalizimin e vizave për Kosovën si shembull se si BE-ja mund të rrisë besueshmërinë në rajon.

“Liberalizimi i vizave është element kyç në procesin e integrimeve të Kosovës në BE, që është shumë i vonuar tashmë. Kosova është i vetmi vend i Ballkanit Perëndimor (dhe një prej pak vendeve në Evropë) që akoma nuk e ka siguruar regjimin pa viza me BE-në. Ky fakt ka një ndikim të konsiderueshëm negativ në atmosferën në vend dhe në qëndrimet e qytetarëve të Kosovës rreth korrektësisë dhe kredibilitetit të BE-së”, thuhet në letër.

Aty, po ashtu, rikujtohet rrugëtimi i Kosovës drejt përmbushjes së kushteve për lëvizjen e lirë të qytetarëve të saj.

“Komisioni Evropian ka nisur dialogun për liberalizimin e vizave me Kosovën në vitin 2012, ndërsa në korrik të vitit 2018 ka konfirmuar se Kosova i ka përmbushur të gjitha kriteret. Parlamenti Evropian, në vazhdimësi, ka konfirmuar se mbështet liberalizimin e vizave për Kosovën”, thuhet në letër.

Presidenca Çeke e BE-së thekson se pret që Komisioni Evropian të konfirmojë mendimin pozitiv për liberalizimin e vizave për Kosovën.

“Presidenca Çeke është në kontakt të ngushtë me Komisionin Evropian. Jemi pajtuar për një përditësim teknik të udhërrëfyesit për liberalizimin e vizave që do të mbulonte periudhën nga raporti i publikuar në vitin 2018. Ky përditësim teknik supozohet se do t’i paraqitet grupit punues për vizat në muajin tetor”, thuhet po ashtu letër.

Sipas saj, Presidenca Çeke beson se ky përditësim do të jetë pozitiv dhe se do t’i konfirmojë rezultatet e gjetjeve të Komisionit në vitin 2018.

“Ambicie e Presidencës Çeke është që të ndërtojë mbështetje mes shteteve anëtare dhe të nisë procedurën relevante legjislative, që do të rezultojë me relaksimin e regjimit të vizave për Kosovën”, thekson letra.

Përmes saj, Çekia thotë se i kupton edhe shqetësimet e disa vendeve anëtare të BE-së për implikimet që mund t’i ketë liberalizimi i vizave për Kosovën për sigurinë e brendshme të tyre.

Për këtë arsye, ministritë e Punëve të Brendshme të vendeve anëtare janë më shumë të rezervuara për të miratuar liberalizimin e vizave, sesa ministritë e Punëve të Jashtme.

Çekia, megjithatë, thirret në vlerësimin e Komisionit Evropian për adresimin e këtyre shqetësimeve.

“Komisioni Evropian është i bindur se dhënia e liberalizimit të vizave për Kosovën nuk paraqet rrezik për vendet anëtare në formën e valës së imigrimit”, thotë Presidenca Çeke, duke shtuar se edhe Kosova ka marrë masa për t’i adresuar këto shqetësime.

“Vlen po ashtu të theksohet se Kuvendi i Republikës së Kosovës ka miratuar më 3 gusht rezolutën për liberalizimin e vizave. Me këtë rezolutë, institucionet e Kosovës zotohen t’i zbatojnë të gjitha reformat, për të garantuar sundimin e ligjit, përfshirë edhe ato që kanë të bëjnë me luftën kundër korrupsionit dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Presidenca Çeke e vlerëson lart miratimin e kësaj rezolute, e cila është një dëshmi e rëndësishme e përkushtimit nga ana e Kosovës”, thuhet në letër.

Diskutimi i parë në grupin punues të Këshillit për liberalizimin e vizave për Kosovën pritet të zhvillohet vetëm një ditë pasi Komisioni Evropian të miratojë dhe publikojë paketën vjetore të zgjerimit, e cila do të shoqërohet edhe me raportet individuale të progresit për vendet e përfshira në këtë proces.

Edhe nga Komisioni Evropian është konfirmuar se do të raportojë pozitivisht për përmbushjen e kritereve nga ana e Kosovës, sa i përket çështjes së liberalizimit të vizave.

Burimet diplomatike në Bruksel e shohin qëllimin e Çekisë që të nisë procedurën për vendimin për liberalizimin e vizave si dëshmi se tashmë ekziston një mbështetje e madhe për këtë në Këshill.

Por, pavarësisht kësaj, ato hezitojnë të përmendin afate se kur do të miratohej vendimi dhe kur do të hynte në fuqi liberalizimi i vizave për qytetarët e Kosovës.

Nga gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor që mbeten jashtë BE-së, vetëm qytetarët e Kosovës nuk mund të lëvizin lirshëm në vendet evropiane, apo në atë që njihet si zona Shengen.

Kosova, ashtu si edhe Bosnje e Hercegovina, ka vetëm Marrëveshje Stabilizimi me BE-në, që është hapi i parë drejt anëtarësimit në bllok.

Mali i Zi, Serbia, Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut, ndërkaq, i kanë hapur negociatat për anëtarësim në BE.

Raportuesja për Kosovën në Parlamentin Evropian, Viola von Cramon e ka cilësuar një skandal të rëndë marrëveshjen e nënshkruar midis Rusisë dhe Serbisë për “konsultime” të ndërsjellta mbi çështjet e politikës së jashtme.

Përmes një postimi në rrjetet sociale, von Cramon thotë se në mes të luftës në Ukrainë, Serbia nënshkruan marrëveshje me agresorin.

Sipas saj, ky është një sinjal për ngrirjen e bisedimeve me Serbinë, pasi hyrja në Bashkimin Evropian nuk kalon përmes Moskës.

Por, ministri i Punëve të Jashtme të Serbisë, Nikola Selakoviç, është munduar të arsyetojë mbi marrëveshjen për konsultim mes Serbisë dhe Rusisë.

Ai ka theksuar se marrëveshja për konsultim me Rusinë daton që nga viti 1996 dhe se është “çështje teknike e nuk ka për temë edhe konsultimin në politikën e sigurisë”.syri.net

Udhëheqësja e partisë |Vëllezërit e Italisë” Giorgia Meloni ka shpallur fitoren në zgjedhjet e Italisë dhe është në rrugën e duhur për t’u bërë kryeministrja e parë femër në vend, njofton BBC.

Zonja Meloni pritet gjerësisht të formojë qeverinë më të djathtë të Italisë që nga Lufta e Dytë Botërore. Duke folur pas votimit, zonja Meloni tha se partia e saj Vëllezërit e Italisë do të “qeveriste për të gjithë” dhe nuk do të tradhtonte besimin e njerëzve.

“Italianët kanë dërguar një mesazh të qartë në favor të një qeverie të krahut të djathtë të udhëhequr nga Vëllezërit e Italisë,” u tha ajo gazetarëve në Romë, duke mbajtur lart një tabelë ku shkruhej “Faleminderit Itali”.

Ajo parashikohet të marrë deri në 26% të votave, bazuar në rezultatet e përkohshme, përpara rivalit të saj më të afërt Enrico Letta nga qendra e majtë.

Aleanca e krahut të djathtë të zonjës Meloni – e cila përfshin gjithashtu Ligën e ekstremit të djathtë të Matteo Salvinit dhe qendrën e djathtë të ish-Kryeministrit Silvio Berlusconi, Forza Italia – tani duket të ketë kontrollin e Senatit dhe të Dhomës së Deputetëve, me rreth 44% të votave.

Suksesi i partisë së saj në votim maskoi faktin se aleatët e saj performuan dobët, me partinë e Salvinit që ra nën 9%, dhe Forza Italia edhe më poshtë.

Vendimi se kush do të bëhet lideri i ardhshëm i Italisë i takon presidentit Sergio Mattarella dhe kjo do të kërkojë kohë.

Italia voton sot për të zgjedhur qeverinë e re në zgjedhjet e përgjithshme parlamentare.

Sytë e botës, jo vetëm të vendeve evropiane, janë përqendruar te rezultati i këtyre zgjedhjeve, të cilat zhvillohen  në mes të një krize ndërkombëtare të paprecedentë.

Në orën 07:00 qendrat e votimit u hapën rregullisht në mbi 61,000 zona zgjedhore të shpërndara në të gjithë Italinë dhe do të mbyllen në orën 23:00.

Janë pothuajse 51 milionë qytetarë që do të votojnë, 46 milionë në Itali dhe më shumë se 4 milionë jashtë vendit.

Heshtja zgjedhore

Pas një fushate të shkurtër (por intensive) zgjedhore, të zhvilluar për herë të parë në verë, gjithçka u ndal në ditën tradicionale të heshtjes elektorale në të cilën, pas disa tubimeve në rrugë dhe në TV dhe polemikave në mediat sociale, qytetarët kanë mundur të ndalojnë për disa orë dhe të zgjedhin preferencën për t’u shprehur në qendrat e votimit.

Asnjë ndërhyrje publike, siç e kërkon ligji.

Çfarë thonë sondazhet?

Nëse ato janë të sakta, italianët do të zgjedhin qeverinë më të djathtë të vendit të tyre që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore.

Në krye të koalicionit që duket se do të sigurojë shumicën e vendeve në parlamentin italian është Giorgia Meloni, liderja e partisë “Fratelli d’Italia”, Vëllezërit e Italisë, e cila kryeson sondazhet me 36.5% të votave.

Nëse koalicioni i saj arrin të fitojë, ajo gjithashtu do të bëjë histori duke u bërë kryeministrja e parë grua e Italisë. Meloni, 45 vjeçe, u rrit në një lagje në Romë, e cila njihet më shumë për kultivimin e aktivistëve të majtë sesa për prodhimin e politikanëve të zjarrtë të djathtë. syri.net

Kievi tha se ka vendosur të zvogëlojë praninë diplomatike të Iranit në Ukrainë, në shenjë proteste ndaj dërgesave të dronëve në Rusi.

“Furnizimi i Rusisë me armë për të luftuar kundër Ukrainës është një akt jomiqësor që i jep një goditje të rëndë marrëdhënieve midis Ukrainës dhe Iranit”, tha ministria e Jashtme e Ukrainës në një deklaratë, më 23 shtator.

“Në përgjigje të një akti të tillë jomiqësor, pala ukrainase ka vendosur t’ia heqë akreditimin ambasadorit të Iranit dhe gjithashtu të zvogëlojë ndjeshëm numrin e stafit diplomatik të Ambasadës iraniane në Kiev”, vazhdon njoftimi.

Irani në të kaluarën ka hedhur poshtë akuzat e SHBA-së dhe Ukrainës se po furnizon me dronë Rusinë.

Më 14 shtator, ushtria ukrainase publikoi imazhe që të një droni të Iranit, i njohur me emrin Shahed-136. Ukraina tha se për herë të parë ka hasur në një dron vetëvrasës iranian, që është përdorur nga Rusia në fushëbetejë.

Në korrik, inteligjenca amerikane paralajmëroi se Irani po planifikonte të dërgonte qindra dronë në Rusi për t’i përdorur në luftën në Ukrainë.

Irani fillimisht kishte mohuar akuzat, por kreu i Gardës Revolucionare Islamike së fundmi është mburrur se shteti i tij po armatos fuqitë kryesore botërore.

Në mesin e shtatorit, presidenti rus, Vladimir Putin vizitoi Iranin dhe u takua me homologun e tij, Ebrahim Raisi. Ky ishte takimi i dytë me tyre në dy muajt e fundit, pasi presidenti rus ka vizituar Teheranin edhe më 19 korrik.

Anëtarët e parlamentit francez thanë të shtunën se i kishin kërkuar kryetares së dhomës së ulët të legjislativit që të ngrejë një komision hetimor për të shqyrtuar mbi dyshimet për financimin e partive politike nga Rusia.

Në një letër drejtuar kryetares Yael Braun-Pivet, që u nda me gazetarët, deputetët thanë se masa ishte nxitur nga raporti i fundit i zbulimit amerikanët sipas së cilit Rusia kishte paguar qindra milionë euro për të financuar parti politike të huaja “me synimin për të ndikuar në zgjedhje”.

Tetë deputetët, të cilët i përkasin partisë En Marche të presidentit francez Emmanuel Macron, përmendën gjithashtu faktin se partia e ekstremit të djathtë Bashkimi Kombëtare e drejtuar nga Marine Le Pen është ende duke shlyer një kredi të dhënë nga bankat ruse.

“Këto fakte sugjerojnë qartë një vullnet rus për të ndërhyrë në debatin publik francez. Ato e bëjnë të nevojshme ngritjen e një komisioni hetimor për të përcaktuar nëse partitë politike franceze – dhe cilat prej tyre – kanë përfituar nga financimi rus,” shkruajnë deputetët.

Duke cituar informacioni zbulimi të deklasifikuar, një zyrtar i lartë i administratës Biden tha më 13 shtator se Shtetet e Bashkuara presin që Rusia të përdorë gjithnjë e më shumë financimet e fshehta politike në muajt e ardhshëm për të minuar sanksionet ndërkombëtare për luftën në Ukrainë dhe për të ruajtur ndikimin e Moskës jashtë vendit.

Nga 19 shtatori, shumica e qytetarëve rusë nuk do të mund të hyjnë në territoret e Polonisë, Estonisë, Letonisë dhe Lituanisë.

Shtetasit rusë me vizë Shengen, të cilët duan të lëvizin për qëllime turizmi, biznesi, sporti ose arsye kulturore nuk do të mund të hyjnë në territoret e këtyre vendeve.

Shtetet që ndajnë kufirin me Rusinë – vendet baltike, Polonia dhe Finlanda – kanë bërë thirrje të parat për masa kufizuese në vizat turistike për rusët.

Nga e njëjta ditë edhe Zvicra tha se do të pezullojë procedurat e thjeshtuara të vizave për rusët.

Polonia dhe shtetet Baltike thanë se ndalimi nuk përfshinë disidentët politikë, rastet humanitare dhe një sërë rrethanash të tjera, duke përfshirë misionet diplomatike ruse dhe lidhjet familjare.

Më 31 gusht, BE pezulloi marrëveshjen për viza me Rusinë si një “hap i parë i domosdoshëm”.

Për pasojë, rusët do ta kenë më të vështirë sigurimin e një vize dhe procesi do t’iu kushtojë më shtrenjtë.

Vendet e BE-së nuk kanë arritur të pajtohen për një ndalesë totale për vizat turistike për rusët, meqë vendet anëtare janë të ndara në këtë çështje.

Gjermania dhe Franca, kanë qenë në anën tjetër të debatit, duke thënë se kufizimi i vizave për rusët, do të rezultojë si masë joproduktive, teksa BE-ja tenton të luftojë për “zemrat dhe mendjet” e atyre rusëve që nuk përkrahin luftën në Ukrainë.

Kievi i ka bërë thirrje BE-së që të ndalojë lëshimin e vizave për të gjithë rusët, përveç disidentëve politikë.

Dhjetëra mijëra rusë janë larguar nga vendi i tyre që nga fillimi i pushtimit të Ukrainës në fund të shkurtit, ndoshta për t’iu shmangur kufizimeve zyrtare ose për t’i shpëtuar sanksioneve financiare, të hapësirës ajrore, tregtare dhe sanksioneve të tjera ndërkombëtare të vendosura nga Perëndimi.

Aktivistët mjedisorë nga organizata Greenpeace kanë bllokuar shkarkimin e dërgesës me gaz të lëngshëm natyror rus (LGN) në një terminal në veri të Finlandës.

“Anija kishte gaz të lëngshëm natyror që vinte nga Rusia”, tha për AFP-në, Olga Vaisanen, zëdhënëse e kompanisë shtetërore finlandeze, Gasum – kompani që po transportonte gazin.

Aktivistët kërkuan nga Finlanda që të ndalojë importin e gazit rus për shkak të vendimit të Rusisë që të pushtojë Ukrainën në fund të shkurtit.

“Është krejtësisht e papranueshme që gazi rus ende të lejohet të dërgohet në Finlandë, gjashtë muaj pasi [presidenti rus, Vladimir] Putin nisi pushtimin e tij”, tha aktivisti i Greenpeace, Olli Tiainen përmes një deklarate.

“Qeveria finlandeze dhe kryeministrja Sanna Marin duhet të ndalojnë menjëherë të gjitha importet e karburanteve fosile nga Rusia”, tha ky grup në një postim në Twitter.

Zyrtarët thanë se anija e Greenpeace dhe aktivistët që po lundronin me kajakë bllokuan që cisterna që bartte gaz të mund të shkarkonte në port ngarkesën. Aktivistë të tjerë u ngjitën në pajisjen që përdoret për shkarkimin e dërgesave të gazit.

Më 8 shtator, Greenpeace parandaloi një cisternë që të shkarkonte ngarkesën me gaz të lëngshëm natyror rus në një port në Suedi.

Aktivistët i bën thirrje Qeverisë suedeze që menjëherë të ndalonte importet e gazit rus.

Bashkimi Evropian dhe Suedia nuk kanë vendosur sanksione ndaj importeve të gazit nga Rusia, por vetëm ndaj naftës dhe qymyrit.

Në maj, Rusia ndërpreu dërgesat me gaz që shkonin përmes një tubacioni në Finlandë. Moska tha se arsyeja e ndërprerjes së furnizimeve ishte për shkak të problemeve me pagesat, por furnizimet me gaz përmes detit kanë vazhduar.

Gjermania është e gatshme të marrë rol udhëheqës në garantimin e sigurisë së Evropës, ka thënë kancelari gjerman, Olaf Scholz.

Ai është zotuar për ta bërë ushtrinë e shtetit “më të pajisurën” në kontinent.

Duke e konsideruar Rusinë si “kërcënimin më të madh” të NATO-s, Scholz ka thënë se Evropa duhet të jetë e përgatitur për përballje.

“Ne po e bëjmë shumë të qartë: Gjermania është e gatshme të marrë përgjegjësi për sigurinë e kontinentit tonë”, ka thënë ai në një kongres për armët.

“Si shteti më i populluar, me ekonominë më të madhe, dhe si shtet që gjendet në mes të kontinentit, ushtria jonë duhet të jetë gurëthemel i mbrojtjes tonë konvencionale në Evropë, duhet të jetë forca më e pajisur në Evropë”.

E përfshirë në dy luftëra botërore, Gjermania shpesh ka qenë e heshtur në skenën botërore, kur është diskutuar për ushtri dhe çështje tjera ushtarake.

Scholz ka thënë se ushtria gjermane për shumë kohë është angazhuar në “sigurim të ndihmës humanitare, në ofrim të ndihmës pas vërshimeve, dhe në përpjekjet për vaksinim kundër pandemisë”.

“Mirëpo ai nuk është misioni kryesor. Qëllimi kryesor është mbrojtja e lirisë në Evropë”.

Lufta e nisur në Ukrainë nga ana e Rusisë, ka nxitur Qeverinë e Scholzit që të heqë dorë nga disa politika për mbrojtje dhe çështje të jashtme.

Duke e pranuar se “boshllëqet” e ushtrisë, sa u përket kapaciteteve, janë të “mëdha”, Scholz është zotuar se do t’i mbushë ato shpejt.

Disa ditë pas nisjes së luftës në Ukrainë, Scholz ka ndarë 100 miliardë dollarë për avancim të mbrojtjes gjermane.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre.

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, mbajti fjalimin e saj vjetor “Gjendja e Bashkimit Evropian”, më 14 shtator, para deputetëve të Parlamentit Evropian – Radio Evropa e Lirë hedh një vështrim mbi gjashtë pikat kryesore nga fjalimi që do t’i japë formë vjeshtës politike në Bashkimin Evropian.

“Dua ta bëj shumë të qartë, sanksionet janë këtu për të qëndruar. Kjo është koha që ne të tregojmë vendosmëri, jo luhatje”.

Megjithatë, në fjalimin e presidentes Von der Leyen ishte e qartë mospërmendja e masave të reja kundër Kremlinit.

Më shumë ndihma dhe roaming falas për Ukrainën?

Premtimi për zgjerim

Ishte një kohë kur presidentët e Komisionit Evropian shmangnin diskutimet për zgjerimin e ardhshëm të unionit në mënyrë që të mos i mërzisnin disa vende anëtare të BE-së, veçanërisht ato në pjesën perëndimore, të cilat dëshironin të dëgjonin më tepër për reformat dhe “thellimin” e unionit. Por jo më.

“Rruga drejt demokracive të forta dhe rruga drejt Bashkimit Evropian janë një dhe të njëjta. Kështu që unë dua që njerëzit e Ballkanit Perëndimor, të Ukrainës, Moldavisë dhe Gjeorgjisë të dinë që: Ju jeni pjesë e familjes sonë, e ardhmja juaj është në Bashkësinë tonë dhe Unioni ynë nuk është i plotë pa ju”, tha Von der Leyen mes brohoritjesh të shumta nga deputetët e Parlamentit Evropian – institucioni më i zëshëm evropian lidhur me idenë e një BE-je të zgjeruar.

Natyrisht, disa vende janë ende mjaft skeptike dhe rruga është ende e gjatë – Von der Leyen nuk përmendi asnjë afat kohor dhe për një arsye të mirë. Mjafton të shihni Ballkanin Perëndimor. Kjo ishte fjalia e vetme, në të cilën përmendej rajoni gjatë fjalimit të saj 60-minutësh.

Vendet e këtij rajoni e nisën rrugën e tyre drejt anëtarësimit në BE më shumë se një dekadë më parë dhe këtu u trajtuan njësoj me vendet e shpallura kandidate disa muaj më parë, Ukrainën dhe Moldavinë. Ndoshta ky nuk është grupimi në të cilin vendet e Ballkanit Perëndimor dëshirojnë të jenë, por ky është realiteti pas vitesh kur dera e BE-së nuk është mbajtur vërtet e hapur për ta.

“Mea Culpa” për vendet e Evropës Qendrore dhe Lindore

Për vite me radhë shumë prej vendeve në pjesët qendrore dhe lindore të kontinentit evropian kanë paralajmëruar homologët e tyre perëndimorë për Rusinë e Putinit, ndërsa shpeshherë ata janë kritikuar si histerikë dhe rusofobë.

Ndoshta fjalia më e veçantë në të gjithë fjalimin e Von der Leyenit ishte kur ajo pranoi se ata kishin pasur të drejtë gjatë gjithë kohës. Presidentja e Komisionit Evropian dhe ish-ministrja gjermane e Mbrojtjes ishte mjaft e drejtpërdrejtë në fjalën e saj:

“Një mësim që nxjerrim nga kjo luftë është që ne duhej t’i kishim dëgjuar ata që e njohin Putinin. Për Anna Politkovskayan dhe të gjithë gazetarët rusë që i publikuan krimet dhe e paguan çmimin në kurrizin e tyre. Miqve tanë në Ukrainë, Moldavi, Gjeorgji dhe opozitës në Bjellorusi. Ne duhej t’i kishim dëgjuar zërat brenda unionit tonë – në Poloni, në Baltik dhe në të gjithë Evropën Qendrore dhe atë Lindore. Ata na kanë thënë prej vitesh se Putini nuk do të ndalet. Dhe, ata vepruan në përputhje me rrethanat”.

Edhe pse mund të jetë rasti i “pak më vonë sesa që duhej”, ky ishte një nga pohimet më të sinqerta nga një politikan perëndimor për dështimin që nga koha kur shpërtheu lufta.

Kufizime apo jo ndaj gazit rus?

Ndoshta pika më e nxehtë e bisedimeve gjatë javëve të fundit ka qenë nëse BE-ja do të vendosë apo jo një limit për gazin rus (ose mbi të gjithë gazin) që vjen në Bashkimin Evropian. Shtetet anëtare të BE-së mbeten të ndara për këtë çështje.

Është e drejtë të thuhet se debati për këtë çështje do të vazhdojë deri në vjeshtë.

Një akt i detyrueshëm Magnitsky?

BE-ja përdori për herë të parë regjimin e saj të sanksioneve mbi shkeljen e të drejtave të njeriut në vitin 2021, kur vendosi të ngrijë asetet dhe ndaloi vizat për një numër njerëzish nga Kina, Eritrea, Libia, Koreja e Veriut, Sudani i Jugut dhe Rusia.

Përgatiti: Besmir Nenaj

Ministri i Jashtëm i Ukrainës, Dmytro Kuleba, akuzoi Gjermaninë, më 13 shtator, se ka injoruar lutjet e Kievit për furnizim me tanke Leopard dhe automjete luftarake të këmbësorisë Marder.

Ai tha se Berlini u ka ofruar vetëm “justifikime dhe frikë abstrakte” për mosdhënien e pajisjeve të tilla ushtarake.

“Sinjale zhgënjyese nga Gjermania, ndërkohë që Ukraina ka nevojë për Leopardët dhe Marderët tani – për të çliruar njerëzit dhe për t’i shpëtuar ata nga gjenocidi”, shkroi Kuleba në Twitter.

“Asnjë argument i vetëm racional se pse nuk mund të furnizohemi me këto armë, vetëm frikë abstrakte dhe justifikime. Prej çka ka frikë Berlini që Kievi nuk ka?” shkroi ai.

Rusia e ka nisur pushtimin e Ukrainës më 24 shkurt.

Që atëherë, Qeveria gjermane ka furnizuar Kievin me pajisje ushtarake dhe municion e tanke, por jo edhe aeroplanë luftarakë, të cilët i ka kërkuar Ukraina.

Berlini e ka cituar historinë e saj në luftëra, si arsye për veprime të kujdesshme, kur është fjala për furnizim të Kievit me armë të rënda.

Ukraina ka nisur një kundër-ofensivë për të rimarrë territorin në lindje dhe në jug nga forcat pushtuese ruse.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky tha më 12 shtator se ushtria ukrainase ka rikthyer 6.000 kilometra katrorë territor të pushtuar nga forcat ruse, që prej nisjes së kundërofensivës në fillim të muajit shtator.

Ai i bëri thirrje Perëndimit të vendosë më shumë sanksione ndaj Rusisë dhe të përshpejtojë dërgesat e armëve për të lejuar trupat ukrainase të konsolidojnë kontrollin mbi territorin e rifituar.

Presidenti slloven, Borut Pahor, ka thënë se, përderisa nuk ekziston ndonjë alternativë për Asociacionin e komunave serbe, Kosova duhet ta zbatojë marrëveshjen e arritur në Bruksel.

Ai i ka bërë këto deklarata në një konferencë për media me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani në Prishtinë.

“Kosova dhe Sllovenia kanë shumë këndvështrime të njëjta për çështjet problematike në botë, por kemi edhe dallime, dhe një prej tyre është për zbatimin e marrëveshjeve të arritura. Një nga marrëveshjet është për Asociacionin. Presidentes Osmani i kam thënë që, ndonëse mbështes Gjykatën Kushtetuese, pres të gjendet një zgjidhje për zbatimin e kësaj marrëveshjeje. Përderisa nuk ka propozime dhe alternativa, vlen marrëveshja e arritur më parë”.

Kosova dhe Serbia kanë arritur marrëveshje për Asociacionin më 2013 dhe më pas më 2015 mbi parimet për themelimin e tij.

Po më 2015, Gjykata Kushtetuese e Kosovës ka gjetur se marrëveshja nuk është në harmoni të plotë me Kushtetutën.

Serbia kërkon që Kosova të zbatojë marrëveshjet e arritura, por Qeveria e Kosovës është deklaruar kundër një asociacioni njëetnik.

Osmani, në anën tjetër, ka thënë se Kosova ka zbatuar 99 për qind të marrëveshjeve të arritura me Serbinë në Bruksel, por për çështjen e Asociacionit vlen vendimi i Gjykatës Kushtetuese.

“Ne nuk mund të krijojmë entitet mono-etnik, përderisa bazamenti në të cilin është ndërtuar Kushtetuta jonë është multi-etniciteti”.

Sipas saj, Serbia ka shumë marrëveshje të pazbatuara.

“Serbia në vitin 2013 ka nënshkruar obligimin që t’i zhbëjë të gjitha struktura ilegale, kriminale që i ka ndërtuar në Kosovë. Ajo, jo vetëm që nuk e ka bërë këtë, jo vetëm që nuk ia ka zhbërë këto struktura, udhëheqësit e të cilave janë në listën e zezë amerikane, por përkundrazi, vazhdon t’i fuqizojë, financojë dhe urdhërojë ato që ta destabilizojnë Kosovën dhe gjithë rajonin”.

Sipas autoriteteve në Kosovë, Millan Radoiçiq, është një prej krerëve të strukturave ilegale në veri të Kosovës.

Ai aktualisht është në arrati.

Radoiçiq është nënkryetar i Listës Serbe, parti kryesore e serbëve në Kosovë.

Radoiçiq është edhe në listën e zezë të Shteteve të Bashkuara nën dyshimet se, së bashku me biznesmenin nga veriu i Kosovës, Zvonko Veselinoviq dhe dhjetëra serbë të tjerë, i përkasin një rrjeti të lidhur me krimin e organizuar ndërkombëtar.

Përgjatë konferencës, Osmani ka thënë se autoritetet në Kosovë kanë gatishmëri për vazhdim të dialogut me Serbinë, me qëllim të arritjes së marrëveshjes përfundimtare, të bazuar në njohje reciproke.

“Njohja reciproke duhet të bëhet në kufijtë aktualë të Kosovës, duke respektuar sovranitetin e vendit tonë dhe duke respektuar kushtetutshmërinë dhe funksionalitetin tonë të brendshëm”.

Edhe Pahor ka bërë thirrje për dialog të sinqertë mes dy vendeve.

Dialogu mes Kosovës dhe Serbisë, me ndërmjetësim të Bashkimit Evropian, ka nisur më 2011.

“Serbia nuk mund të flasë për të drejtën ndërkombëtare”

Të dy presidentët janë pyetur edhe për deklaratën e presidentit serb, Aleksandar Vuçiq, se Sllovenia, sikurse edhe shtetet e tjera që e njohin Kosovën, ka shkelur integritetin territorial të Serbisë.

Vuçiq i ka bërë këto deklarata pas takimit që ka zhvilluar me Pahorin ditë më parë në Beograd.

“Serbia është shteti i fundit në botë, së bashku me Rusinë, që mund të na flasin për të drejtën ndërkombëtare. Një shtet që ka kryer gjenocid kundër fqinjëve të vet, nuk mund të flasë për të drejtën ndërkombëtare. Në momentin kur Serbia ka vendosur të kryejë gjenocid kur Bosnjës, kundër Kosovës, të kryejë krime të llahtarshme në ish-Jugosllavi, ka humbur çdo të drejtë ndërkombëtare”, ka thënë Osmani.

“Sllovenia dhe Serbia, kanë mendime të ndryshme sa i përket Kosovës, Ne e kemi pranuar është shtet, Serbia jo. Mendoj se ajo deklaratë është e papranueshme, tendencioze dhe ripërsëritje e dallimeve që ekzistojnë”, ka thënë Pahor.

Pas deklaratave të presidentit serb, Ministria e Punëve të Jashtme e Sllovenisë ka ftuar në bisedë ambasadoren serbe, Zorana Vlatkoviq.