Presidenti i sapozgjedhur çek, Petr Pavel, i ka thënë BBC-së se Ukraina duhet të lejohet që t’i bashkohet NATO-s “sapo të përfundojë lufta”.

Pavel, një gjeneral në pension, tha se Ukraina do të ishte “moralisht dhe praktikisht e gatshme” për t’u bashkuar me aleancën perëndimore pas përfundimit të konfliktit.

“Ushtria ukrainase do të jetë ndoshta ushtria më me përvojë në Evropë. Ukraina meriton të jetë pjesë e një komuniteti të vendeve demokratike”, tha ai.

Në intervistën e tij të parë të transmetuar me media ndërkombëtare që nga zgjedhja e tij, Pavel i dha mbështetje të fortë ndihmës ushtarake perëndimore për Kievin.

Duke folur nga Praga, ai tha se dërgimi i avionëve luftarakë perëndimorë si F-16 nuk është temë “tabu” për të, por tha se nuk ishte i sigurt se ata mund të dorëzoheshin në një afat kohor që mund të ishte i dobishëm për Kievin.

Presidenti i SHBA-së, Joe Biden, e ka përjashtuar mundësinë e dërgimit të F-16 në Ukrainë, megjithëse presidenti francez, Emmanuel Macron, ka thënë se asgjë nuk përjashtohet.

“Jam krenar që vendi im është një nga të parët që i ka ofruar Ukrainës ndihmë të konsiderueshme ushtarake”, tha ai për BBC.

Republika Çeke ishte vendi i parë perëndimor që dërgoi tanke dhe automjete luftarake të këmbësorisë – T72 dhe BMP1 të dizajnuara nga sovjetikët – në Kiev, pjesë e një serie dërgesash të armëve të rënda që thuhet se filluan që në mars të vitit 2022.

Pothuajse një vit më vonë, pas shumë kërkesash nga Ukraina, vendet si Britanina e Madhe, Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Gjermanina, janë pajtuar për të dërguar tanke moderne, të prodhimit perëndimor si Leopard 2, Challenger dhe M1 Abrams.

“Ndoshta shumë pak njerëz mund të imagjinonin se vendet perëndimore do të ishin të gatshme t’i siguronin Ukrainës tanke moderne luftarake ose sisteme artilerie me rreze të gjatë”, tha ai.

Ukraina ka kërkuar 300 tanke të tilla dhe thotë se Perëndimi deri më tani ka premtuar se do t’ia dërgojë të paktën 120.

Rusia – që ka nisur pushtimin e Ukrainës më 24 shkurt 2022 – ka më shumë tanke sesa Ukraina, por modelet që Moska ka janë shumë inferiore krahasuar me tanket perëndimore.

Rezultatet preliminare të zgjedhjeve presidenciale çeke tregojnë se me rreth 80 për qind të votave të numëruara, ish-gjenerali i NATO-s, Petr Pavel, ka fituar 56.45 për qind të votave, kundrejt ish-kryeministrit, Andrej Babish, i cili ka marrë 43.54 për qind të votave, sipas Zyrës çeke të Statistikave.

Çekët votuan sot për të zgjedhur pasuesin e presidentit aktual, Milos Zeman, mandati i dytë i të cilit përfundon në mars.

Rezultatet e plota nga balotazhi dy-ditor priten të bëhen publike mbrëmjen e së shtunës.

Qendrat e votimit ishin hapur të premten në orën 14:00 dhe u mbyllën sot në të njëjtën orë.

Të drejtë vote kishin 8.3 milionë banorë.

Në Republikën Çeke, roli i presidentit është ceremonial, mirëpo presidenti i jep mandat qeverisë dhe është komandant i përgjithshëm i forcave të armatosura.

Tema dominuese në zgjedhje ka qenë lufta e Rusisë në Ukrainë.

Babish, 68-vjeçar, ka tentuar të portretizojë kundërshtarin e tij si luftënxitës dhe ka bërë thirrje për organizimin e një konference të paqes në Pragë.

Pavel, i cili është 61-vjeçar, ka qenë në favor të dërgimit të ndihmës në Kiev.

Në rundin e parë të zgjedhjeve, rezultati mes tyre ka qenë i ngushtë – të dy kanë fituar rreth 35 për qind të votave.

Sekretari i Përgjithshëm i Bashkimit Evropian për Veprim të Jashtëm, Stefano Sannino, ka thënë të premten se Rusia e ka çuar luftën e saj në Ukrainë “në një nivel tjetër”, duke kryer sulme ndaj civilëve dhe shënjestrave joushtarake.

Ai po ashtu e ka kritikuar Moskën për nxitje të vendimeve që kanë marrë Shtetet e Bashkuara dhe Gjermania, për të dërguar tanke të avancuara në Ukrainë.

Duke folur në një konferencë në Tokio, Sannino ka thënë se Putin “ka lëvizur nga koncepti i operacionit special në konceptin e luftës kundër NATO-s dhe Perëndimit”.

Ai ka thënë se tanket gjermane dhe amerikane pritet t’iu ndihmojnë ukrainasve që të mbrojnë veten në luftë dhe nuk do t’i kthejnë ata në sulmues.

“Mendoj se zhvillimet e fundit, sa u përket furnizimeve me armë, janë përgjigje ndaj situatës dhe mënyrës se si Rusia e ka çuar luftën në nivel tjetër”, ka thënë Sannino.

Shtetet e Bashkuara dhe Gjermania kanë bërë të ditur të mërkurën se do të dërgojë tanke të avancuara në Ukrainë për t’i ndihmuar Kievit që të luftojë forcat ruse.

Komandantët e ushtrisë ukrainase kanë thënë se këto armë do të ndihmojnë në kundërofensiva, dhe do të zvogëlojnë numrin e ushtarëve ukrainas të vrarë në luftë.

Presidenti amerikan, Joe Biden ka thënë se shteti i tij do të dërgojë 31 tanke M1 Abrams, pavarësisht qëndrimeve fillestare të Uashingtonit se ato janë shumë sfiduese që të përdoren nga ushtarët ukrainas.

SHBA-ja e ka bërë të ditur këtë vendim, pasi Gjermania është pajtuar për të dërguar 14 tanke Leopard 2 nga inventari i saj.

Rusia e ka kritikuar vendimin e shteteve perëndimore dhe është zotuar se do t’i shkatërrojë këto tanke në fushëbetejë.

Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt 2022.

Presidenti rus, Vladimir Putin, e quan luftën si “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre.

Suedia aktualisht nuk ka në plan të dërgojë tanke ”Leopard 2” në Ukrainë, por nuk përjashton dërgimin e tyre në të ardhmen.

“Aktualisht nuk ka përgatitje për një dhurim tankesh nga Suedia, por nuk përjashtohet që kjo të ndodhë në një fazë të mëvonshme”, theksoi ministri i Mbrojtjes, Pal Jonson për gazetën ”Svenska Dagbladet”.

Gjermania dorëzoi sot 14 tanke ”Leopard 2” në Ukrainë.

Ushtria suedeze ka rreth 120 tanke ”Leopard 2”, të cilat në Suedi quhen ”Stridsvagn 122”.

Sipas raportimeve të mediave, Norvegjia po shqyrton gjithashtu dërgimin e tankeve ”Leopard 2” në Ukrainë.

Sipas gazetës ”Aftenposten”, qeveria e Oslos aktualisht është duke e vlerësuar çështjen, por ende nuk është marrë një vendim.

Gazeta ”Dagens Næringsliv” shkroi se do të ishte e mundur që Norvegjia të furnizonte Ukrainën me deri në tetë nga 36 tanket e saj ”Leopard 2”.

E përditshmja spanjolle El Pais raportoi se Spanja pritet të dërgojë tanke luftarake Leopard 2 në Ukrainë.

Qeveria e kryeministrit Pedro Sanchez kishte rënë dakord më herët të dërgonte tanke luftarake të prodhimit gjerman për sa kohë që ekzistonte një plan i koordinuar në nivel evropian, shkruante e përditshmja.

Detajet e kontributit spanjoll janë ende duke u vlerësuar nga Ministria e Mbrojtjes dhe e Jashtme, si dhe zyra e Sanchez.

El Pais raporton se ushtria spanjolle ka 108 tanke kryesore luftarake Leopard 2, modeli që Ukraina dëshiron të ndalojë avancimin e Rusisë. syri.net

Bashkimi Evropian po shqyrton përdorimin e aseteve të ngrira të Bankës Qendrore të Rusisë, me vlerë prej 300 miliardë dollarësh, për të gjeneruar fitime për rindërtimin e insfrastrukturës së shkatërruar të Ukrainës.

Presidenti i Këshillit Evropian Charles Michel u ka bërë thirrje qeverive të Bashkimit Evropian që të vazhdojnë me konsultime se si mund të përdoren këto asete të ngrira, raportoi Financial Times më 23 janar.

Michel tha se do që të analizohet mundësia për të gjeneruar fitime, të cilat më pas mund të drejtohen drejt përpjekjeve për rindërtim, raportoi gazeta britanike.

Sipas Michel, asetet do t’i kthehen shtetit rus nëse nënshkruhet një marrëveshje paqeje.

Blloku evropian, i përbërë prej 27 shteteve anëtare, ngriu fondet ruse në përgjigje të pushtimit të paprovokuar të Ukrainës nga Moska.

Gazetari shqiptar në Itali, Arbër Agalliu, ka dhënë detaje interesante në lidhje me arrestimin e bosit të Cosa Nostras, Matteo Messina Denaro.

Agalliu tha se me arrestimin e superbosit, një tjetër person duhet të jetë zgjedhur me siguri në krye të kupolës së Cosa Notras.

Sipas gazetarit emri i drejtuesit të ri nuk dihet ende, por me shumë gjasa mund të jetë një person i afërt me Matteo Messina Denaron, si p.sh. kunati, por mund të jetë edhe nga klani i korleonezëve.

Agalliu zbuloi se gjatë arrestimit Denaros iu gjetën dy telefona.

Ndërkohë që në portofol mbante fotografinë e nipit të vdekur një vit më parë në aksident.

“Siç ka thënë dhe prokurori se kemi arrestuar numëin 1 të mafias, por kjo nuk do të thotë që kemi mposhtur mafian.

Struktura dhe kupola e Cosa Nostras drejtohet tashmë nga dikush tjetër, të cilin nuk e dimë se kush është.

Matteo Messina Denaro në momentin e arrestimit ka patur dy telefona celularë dhe në telefonin e tij është gjetur fotografia e nipit të tij të vdekur. Bëhet fjalë për Gaspare Alegra 37-vjeç që humbi jetën vjet në një aksident shumë të çuditshëm vitin e kaluar. Vetë Gaspere Alegra që ka qenë djali i motrës së Matteo Messina Denaro, ka qenë i proceduar për veprimtari të paligjshme të kumarit dhe lojërave të fatit.

Ndërkohë kunati i Matteo Messina Denaros, babai i Gaspera Alegra, ka qenë dhe njeriu më i afërt me të.  Por ende nuk e dimë ende se kush është pasardhësi i superbosit. Matteo Messina Denaro vepronte në zonën e Trappanit ndërkohë që edhe korleonezët vijojnë të kenë një peshë goxha të rëndë Brenda Cosa Nostras”, tha gazetari. syri.net

“Respekt i përjetshëm për të gjithë ata që vdiqën në mbrojtje të atdheut” shkroi sot kryetari i Parlamentit të Ukrainës, Ruslan Stefanchu në Facebook krahas fotografive prekëse të funeralit që u mbaj për zyrtarët e lartë të Ministrisë së Mbrojtjes që humbën jetën në një rrëzim tragjik me helikopter afër Kievit, më i rëndë akoma nga fakti se u rrëzua mbi një çerdhe fëmijësh.

Ndër 14 viktimat, ishte edhe vetë Ministri i Brendshëm, Denys Monastyrsky, 42 vjeç. Zyrtarët ukrainas thanë se në bordin e helikopterit ishin gjashtë zyrtarë të ministrisë dhe tre anëtarë të ekuipazhit. Zëvendësministri i parë Yevhen Yenin vdiq së bashku me Sekretarin e Shtetit Yuriy Lubkovych, detyra e të cilit ishte të organizonte punën e ministrisë. Edhe Tetiana Shutiak, një ndihmëse e z. Monastyrskyi, gjithashtu vdiq në aksident.

“Ceremonia e lamtumirës…shumë e vështirë .. – shkroi ai. Ukraina ka humbur njerëz të ndershëm dhe të denjë që punuan për vendin e tyre dhe që e donin vendin e tyre. I përjetshëm kujtimi për ju miq. Nuk është e drejtë kur vdesin të rriturit, dhe nuk mund ta kuptosh kur vdesin fëmijë të pafajshëm…Ngushëllimet më të sinqerta familjes dhe miqve të të gjithë atyre që u vranë në rrëzimin e helikopterit në Brovary. Respekt i përjetshëm për të gjithë ata që vdiqën në mbrojtje të atdheut,” përfundon mesazhi i kryetarit të “Verkhovna Rada” të Ukrainës, Ruslan Stefanchuk.

Po ashtu, në ceremoninë shtetërore të përcjelljes së këtyre figurave të larta mori pjesë edhe Presidenti Volodymir Zelenskyy, i cili po ashtu publikoi pamjet dhe një mesazh.

“Dhimbja po mbush zemrën. Trishtimi i papërshkruar po mbulon shpirtin. Ukraina po humb çdo ditë bijtë dhe bijat më të mira. Faleminderit për punën tuaj të rëndësishme dhe të denjë në dobi të Ukrainës. Jeni pergjithmonë në zemrat tona. I përjetshëm kujtimi!”

Ministrat e Jashtëm të tre vendeve baltike (Letoni, Estoni, Lituani) i kanë bërë thirrje Gjermanisë që të dërgojë menjëherë në Ukrainë tanket “Leopard”.

“Ne, ministrat e jashtëm të Letonisë, Estonisë dhe Lituanisë, po i kërkojmë Gjermanisë që t’i dërgojë Ukrainës sa më shpejt tanke Leopard ,” tha në Twitter ministri i Jashtëm letonez Edgars Rinkevics.

“Kjo është e nevojshme për të ndaluar sulmin rus, për të ndihmuar Ukrainën dhe për të rikthyer paqen në Europë”, shtoi ai, duke nënvizuar se “Gjermania, si fuqia e parë europiane, ka një përgjegjësi të veçantë në këtë drejtim”.

Aleatët e Ukrainës u takuan të premten në Ramstein, Gjermani për të diskutuar dërgesat e armëve megjithatë nuk arritën  të binin dakord për dorëzimin e armëve të rënda. syri.net

Ish-ministri i Brendshëm i shtetit gjerman të Saksonisë së Ulët, Boris Pistorius, do të bëhet ministri i ri federal i Mbrojtjes.

Pistorius pason Christine Lambrecht, e cila dha dorëheqjen të hënën pas disa muajsh kritikash në lidhje me dërgimin e armëve në ushtrinë ukrainase, shkruan Reuters .

Boris Pistorius ka qenë Ministër i Brendshëm dhe Sporteve të Saksonisë së Ulët që nga viti 2013.

Para kësaj, ai mbajti poste në nivel lokal, duke përfshirë si kryebashkiak i Osnabrück, një qytet në provincën veriperëndimore të Saksonisë së Ulët. syri.net

Autoritetet ukrainase njoftojnë se numri i viktimave pas sulmit me raketa ruse gjatë fundjavës në qytetin Dnipro ka arritur në 40, një nga sulmet më të rënda kundër civilëve që nga fillimi i agresionit të Moskës kundër Kievit pothuajse 11 muaj më parë. Ndërkohë, një raport i ri nga disa ekspertë perëndimorë thotë se ka disa tregues që lënë të kuptohet se Kremlini po synon një luftë të zgjatur në Ukrainë.

Ishte sulmi më vdekjeprurës për nga numri i viktimave civile, që para verës, sipas një projekti për ndjekjen e krimeve të luftës të agjencisë së lajmeve Associated Press.

Ekipet e kërkim-shpëtimit po vazhdojnë punën për gjetjen e viktimave dhe të mbijetuarve nën rrënoja.

Administrata rajonale tha se deri tani janë shpëtuar 39 persona, ndërsa 30 të tjerë rezultojnë të zhdukur. Autoritetet thonë se të paktën 75 persona janë plagosur.

Rreth 1 mijë e 700 njerëz jetonin në ndërtesën shumëkatëshe. Banorët thonë se godina që u sulmua nuk i përkiste ushtrisë ukraianse.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelenskyy në një fjalim të dielën vonë iu drejtua shtetasve rusë kudo që ndodhen.

“Ju që ende nuk keni thënë asnjë fjalë për ta dënuar terrorin, edhe pse e dini se çfarë po ndodh. Heshtja juaj frikacake, pritja për të parë se si do të rrjedhin gjërat, do të përfundojë kur një ditë po këta terroristë do të vijnë pas jush”, tha ai.

Shefi i politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell e quajti këtë dhe sulmet e ngjashme “agresion çnjerëzor”, sepse siç tha ai janë vënë në shënjestër drejtpërdrejt civilët.

“Këto krime nuk do të mbeten pa u ndëshkuar”, shkroi ai në Twitter.

Zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov tha se ushtria ruse nuk vë në shënjestër ndërtesa banimi, ndërsa pretendoi se ndërtesa në Dnipro është goditur si rezultat i veprimeve të mbrojtjes ajrore të Ukrainës.

Sulmi në këtë ndërtesë erdhi mes një breshërie të raketave ruse në Ukrainë. Ushtria ukrainase tha dje se nuk arriti të gjurmonte llojin e raketës ruse që goditi ndërtesën e banimit në Dnipro.

Ndërkohë, vazhdojnë luftimet e ashpra në provincën lindore të Donetskut, ku ekspertët ushtarakë parashikojnë se të dyja palët do të pësojnë humbje të mëdha.

Donetsku dhe provinca fqinje e Luhanskut përbëjnë Donbasin, një rajon industrial që shtrihet përgjatë kufirit me Rusinë, përparësi e presidentit rus Vladimir Putin që nga fillimi i luftës.

Në atë rajon, separatistët e mbështetur nga Moska luftojnë kundër forcave të Kievit që nga viti 2014.

Forcat ajrore ruse dhe bjelloruse filluan të hënën stërvitje të përbashkëta në Bjellorusi, e cila kufizohet me Ukrainën dhe shërbeu si terren për nisjen e sulmit rus kundër Ukrainës më 24 shkurt.

Stërvitjet do të zgjasin deri më 1 shkurt, tha ministria bjelloruse e Mbrojtjes. Pjesë e stërvitjes në Bjellorusi janë edhe avionët luftarakë rusë.

Instituti për Studimin e Luftës me bazë në Uashington publikoi një raport mbi treguesit se Kremlini po ndërmerr hapa për ta kthyer sulmin kundër Ukrainës në një luftë konvencionale, muaj pas disfatave ushtarake.

Ajo që Moska e quan “operacion special ushtarak” synonte kapjen e kryeqytetit ukrainas brenda pak javësh dhe vendosjen e një regjimi të afërt me Kremlinin, por forcat ruse u tërhoqën përfundimisht nga rrethina e Kievit, tha instituti i ekspertëve.

Kjo u pasua me një kundërofensivë të suksesshme ukraianse në muajt e fundit, para se fillimi i dimrit të ngadalësonte përparimet ushtarake.

“Kremlini ka të ngjarë të bëhet gati për veprime vendimtare strategjike në gjashtë muajt e ardhshëm, për të rifituar epërsinë dhe t’i japë fund serisë aktuale të sukseseve operacionale të Ukrainës”, thuhet në raportin e publikuar të dielën vonë.

Raporti vë në dukje “përgatitjet serioze” të komandës ushtarake ruse për të zgjeruar mobilizimin, duke ruajtur trupat e moblizuar për përdorim në të ardhmen, ndërsa kërkon rritjen e prodhimit industrial ushtarak dhe riorganizimin e strukturës së saj komanduese.

Kjo do të thotë se aleatët perëndimorë “duhet të vazhdojnë të mbështesin Ukrainën në periudhë afatgjate”, shtoi grupi i ekspertëve.

Ditët e fundit, vendet anëtare të NATO-s po sigurohen që Ukraina të ketë kapacitetet e nevojshme për të mbrojtur veten.

Mbretëria e Bashkuar ka premtuar tanke, ndërsa ushtria amerikane filloi stërvijet e zgjeruara të forcave ukrainase në Gjermani të dielën.

Ministria e Mbrojtjes e Bjellorusisë tha të mërkurën se forcat e përbashkëta ruso-bjelloruse të mbrojtjes ajrore ishin përforcuar me njësi të reja raketore të vendosura në pozicion.

“Njësitë e raketave kundërajrore përparuan në zonat e përcaktuara dhe e morën detyrën luftarake”, tha ministria në një deklaratë të shkurtër.

Udhëheqësi i fortë i Bjellorusisë, Alexander Lukashenka është një aleat i ngushtë i Kremlinit, duke i lejuar Presidentit Vladimir Putin të përdorë territorin e tij si një nga pikat e nisjes për pushtimin e Ukrainës më 24 shkurt.

Të dy vendet planifikojnë të mbajnë stërvitje të përbashkëta të aviacionit në gjysmën e dytë të janarit, duke filluar nga e hëna e ardhshme.

Ukraina ka paralajmëruar vazhdimisht se Putini mund të përpiqet të përdorë Bjellorusinë për të nisur një pushtim të ri të Ukrainës nga veriu, një hap që do të hapte një front të ri të madh në luftë.

Duke rihapur vijën e frontit verior, Rusia do të zgjerojë forcat për Kievin, që janë fokusuar për muaj të tërë në betejat që po zhvillohen në lindje dhe jug, që e detyruan t’i devijojë trupat.

Bashkimi Evropian ka dënuar vendimin e Republikës Sërpska të Bosnje e Hercegovinës dhe autoriteteve të saj për t’i dhënë presidentit rus Vladimir Putin ‘Urdhrin e Republikës Sërpska’, tha zëdhënësi i BE-së, Peter Stano.

“Në Bashkimin Evropian nuk ka vend për nderimin dhe shpërblimin e politikanëve që urdhërojnë shkatërrimin e një vendi fqinj dhe vrasjen e popullit të tij. Kjo duhet të jetë e qartë për të gjithë dhe ky vendim i udhëheqjes së Republikës Sërpska është për keqardhje dhe i gabuar”, tha zëdhënësi i BE-së në një konferencë të rregullt për shtyp.

Stano ka kujtuar se presidenti rus është drejtpërdrejt përgjegjës për agresionin e paligjshëm në Ukrainë dhe se civilët ukrainas po vriten dhe po shkatërrohet infrastruktura civile ukrainase.

Presidenti i entitetit të Bosnje dhe Hercegovinës Republikës Sërpska, Milorad Dodik, ndau çmimin me 8 janar për sic u tha “kujdesin patriotik dhe dashurinë [e Putinit] për Republikës Sërpska”.

Autoritetet e Republikës Sërpska festojnë 9 janarin, datën kur në Sarajevë në vitin 1992 Kuvendi i atëhershëm i Popullit Serb, miratoi Deklaratën për Shpalljen e Republikës së Popullit Serb të Bosnje e Hercegovinës si entitet i pavarur brenda Bosnjë-Hercegovinës.

Qëllimi ishte që ajo pjesë e Bosnjë-Hercegovinës t’i aneksohej Jugosllavisë, e cila në atë kohë po shpërbëhej.

Kryeministri i Ukrainës, Denys Shmyhal, ka thënë se si rezultat i luftës, Ukraina ka territor të madh të minuar – përkatësisht bëhet fjalë për 250 mijë kilometra katrorë (96,526 milje katrorë).

“Bëhet fjalë për territorin më të madh në botë të mbushur me mina”, shtoi Shmyhal – duke theksuar se mina janë vendosur nga ushtria ruse e Vladimir Putinit.

Sipas tij, këto fusha të minuara, janë një ekuivalent prej më shumë se 40 për qind të tërë territorit të Ukrainës.

“Kjo jo vetëm që e vështirëson udhëtimin e njerëzve, por gjithashtu shkakton pengesa për bujqësinë që është një nga industritë tona kryesore”, tha ndër tjera kryeministri ukrainas.

Kujtojmë që nga fillimi i luftës në Ukrainë, janë vrarë qindra mijëra ushtarë nga të dyja palët, kurse minat e vendosura nga rusët kanë bërë që numri i viktimave të rritet akoma më shumë. syri.net

Ushtria ukrainase ka paralajmëruar se presidenti rus Vladimir Putin planifikon të mobilizojë gjysmë milioni ushtarë të rinj – duke synuar përgatitjen e një ofensive të re në Ukrainë.

Duke folur për agjencinë gjermane të lajmeve T-Online, Andriy Chernyak, përfaqësues i inteligjencës ushtarake të Ukrainës, ka thënë se besojnë se mobilizimi do të kryhet më 15 janar, pas festës.

Chernyak ka vlerësuar se do të mobilizohen 500 mijë njerëz, e më së shumti do të goditen ata që jetojnë në qytet si Moska dhe Shën Petersburgu.

Vadym Skibitsky, zëvendës-shef i inteligjencës ushtarake të Ukrainës, ka thënë se rekrutët do të përdoren për sulme që do të fillojnë në pranverë në lindje dhe jug të Ukrainës.

Në anën tjetër, ushtria ruse po vazhdon me sulmet ajrore mbi infrastrukturën energjetike të Ukrainës, derisa Putin vazhdimisht deklaron se kanë për objektiv infrastrukturën ushtarake.

Madje rusët nga fillimi i luftës nuk kanë kursyer as edhe një objekt civil, pasi pothuajse çdo natë bombardohen dhe nga këto sulme humbin jetën shumë civilë. syri.net

Lideri autoritar bjellorus, Alyaksandr Lukashenka, vizitoi një bazë ushtarake ku janë të stacionuara trupat ruse, bëri të ditur Ministria e Mbrojtjes.

Gjatë takimit, Lukashenka dhe përfaqësues të paspecifikuar të ushtrisë ruse, diskutuan për stërvitjet e përbashkëta ushtarake që po zhvillojnë këto shtete, tha ministria.

“Në këtë fazë, njësitë e forcave të armatosura të Federatës Ruse janë të gatshme të kryejnë detyrat e parashikuara”, tha një përfaqësues i ushtrisë ruse.

Bjellorusia është aleate e ngushtë e Rusisë. Minsku tha të enjten se do të marrë më shumë armë dhe pajisje nga Rusia, teksa dy shtetet po forcojnë bashkëpunimin ushtarak.

Rritja e bashkëpunimit ushtarak midis Rusisë dhe Bjellorusisë ka rritur frikën se Moska mund të përdorë territorin e Bjellorusisë për të nisur sulme ndaj Ukrainës nga pjesa veriore.

Minsku ka mohuar se dëshiron të hyjë në luftën kundër Ukrainës, por Rusia kishte përdorur territorin e Bjellorusisë për të nisur pushtimin më 24 shkurt. Moska vazhdon ta përdorë hapësirën ajrore bjelloruse për të kryer sulme me dronë dhe me raketa, ka thënë Kievi.

Pas situatës së fundit të krijuar në veri të Republikës së Kosovës, Serbia edhe zyrtarisht i ishte drejtuar NATO-s me kërkesë për vendosjen e 1 mijë trupave në Kosovë me pretekstin se populli serb që jeton në veri “ka nevojë për mbrojtje”.

Nga KFOR-i dje i kanë thënë se ende janë duke e shqyrtuar atë kërkesë të Serbisë, ndërkohë nga Ambasada e Gjermanisë në Kosovës në një përgjigje për Express kanë thënë se shefja e diplomacisë gjermane, Annalena Baerbock ka potencuar qysh në dhjetor se një kërkesë e tillë e Serbisë për dërgimin e forcave ushtarake në Kosovës është krejtësisht e papranueshme.

“Siç ka deklaruar publikisht Ministrja e Jashtme Baerbock në Twitter më 11 dhjetor 2022: “Propozimi për dërgimin e forcave serbe në Kosovë është plotësisht i papranueshëm…”, kanë thënë nga Ambasada e Gjermanisë në Prishtinë.

Tutje, Ambasada gjermane në Prishtinë thekson se qëndrimi i Berlinit zyrtar është se e vetmja rrugë për të shmangur tensionet dhe për të normalizuar përfundimisht raportet në mes të Kosovës dhe Serbisë është dialogu.

Gjithashtu theksojnë se normalizimi i raporteve është parakusht për anëtarësimin në Bashkim Evropian për të dyja, Kosovën dhe Serbinë. Për këtë arsye, potencojnë se Gjermania përkrah plotësisht përpjekjet e emisarit sllovak Miroslav Lajçak për lehtësim të mëtejshëm të dialogut Prishtinë-Beograd.

“Vazhdimi i dialogut është e vetmja rrugë për të shmangur tensionet dhe për të normalizuar përfundimisht marrëdhëniet në mes Kosovës dhe Serbisë. Ai gjithashtu është një parakusht për anëtarësimin e tyre të ardhshëm në BE. Prandaj Gjermania i mbështet plotësisht të gjitha përpjekjet e Përfaqësuesit Special të BE-së Lajçak në lehtësimin e mëtejmë të dialogut”, përfundon përgjigja.

Qëndrimi gjerman për kërkesën serbe e ka penguar lidershipin e Serbisë të cilët s’kanë nguruar që të sulmojnë zyrtarët gjermanë, përfshirë ambasadorin e Gjermanisë në Prishtinë, Jorn Rohde. Presidenti i Serbisë, Aleksander Vuçiç e kishte quajtur diplomatin gjerman si “anti-serb”.

Situata në veri të Republikës së Kosovës aktualisht është e qetë meqë pas një marrëveshje politike të ndërmjetësuar nga Brukseli dhe Washingtoni është arritur pajtim për heqje të barrikadave, meqë Kosova u ka dhënë garanci ndërkombëtarëve se s’ka listë të njerëzve të barrikadave për t’u arrestuar.

Ndërkohë edhe KFOR-i kishte dalë me një komunikatë se Forca e Sigurisë së Kosovës mund të shkojë në veri të Republikës së Kosovës vetëm pas miratimit paraprak nga komandanti i KFOR-it.

Për të rinisur dialogun në mes të Kosovës dhe Serbisë përgjatë këtij muaji pritet që në Kosovë të zbarkojnë këshilltarët e Scholz dhe Macron bashkë me të dërguarin e Departamentit Amerikan të Shtetit për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar.

Shqetësimet e Bashkimit Evropian për reduktime të rrymës – si pasojë e zvogëlimit të eksporteve ruse pas shpërthimit të luftës së Rusisë në Ukrainë – janë ulur falë fatit të mirë, motit jo të ftohtë dhe veprimeve të shpejta.

Moti i mirë i tetorit dhe nëntorit, i ka mundësuar Bashkimit Evropian që të kursejë më shumë energji për muajt e dimrit.

Ndërkohë rënia e kërkesës për energji në Kinë, si pasojë e kufizimeve të vëna për shkak të pandemisë së koronavirusit, ka mundësuar që sasi të mëdha të gazit të lëngshëm natyror, të destinuara për në Azi, të marrin drejtim drejt bllokut evropian.

Rol kanë luajtur edhe thirrjet e zyrtarëve evropianë për të zvogëluar konsumin, për të përmirësuar efiçencën dhe për të zgjeruar alternativat e furnizimit me energji.

Mirëpo fatit nuk i dihet. Analistët besojnë se një rikthim i motit të ftohtë, në kombinim me mungesë të eksporteve të gazit nga Rusia, mund ta lë Evropën pa furnizime të mjaftueshme dhe ta përballë atë me çmime tejet të larta.

“Nëse importet përmes gazsjellësve nga Rusia për në Bashkimin Evropian bien në zero më 2023, dhe nëse Kina sërish do të ketë nevojë për gaz të lëngshëm natyror, sikurse në kohën para pandemisë, atëherë Bashkimi Evropian do të përballet me krizë serioze të furnizimit”, ka thënë Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë një një raport të publikuar më 12 dhjetor.

“Thënë shkurt, nuk ekzistojnë shumë parashikime të mira për Evropën”, ka thënë Agathe Demarais, udhëheqëse në Economist Intelligence në një kolumnë të publikuar në Politico në muajin nëntor, duke shtuar se situata mund të përkeqësohet dimrin e ardhshëm.

“Megjithatë në periudhë afatgjatë, Rusia nuk mund ta fitojë këtë luftë të energjisë”, ka shkruar ajo.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë ka vlerësuar se deficiti i gazit në BE më 2023 mund të shkojë në 57 miliardë metra kub, apo rreth 15 për qind e kërkesës së parashikuar, ani pse është thënë se masat që janë duke u zbatuar aktualisht – sikurse projektet e reja solare dhe ato të erës – mund të ulin mungesën në 27 miliardë metra kub.

Bashkimi Evropian mund ta mbulojë këtë mungesë nëse investon edhe 100 miliardë euro shtesë në zgjerim të projekteve në fushën e energjisë dhe avokon në energji efiçente, ka thënë Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë.

Në BE, gazi natyror përdoret kryesisht për të ngrohur shtëpitë dhe ndërtesat, për të aktivizuar fabrikat si dhe për procese tjera industriale siç është prodhimi i plehrave.

Mungesa e energjisë do të mund të ndikojë në rritje të madhe të çmimit të energjisë në BE, duke nxitur kështu vështirësi në shumë procese të përditshmërisë.

Disa shtete veçse kanë krijuar plane në rast se do të ketë krizë të energjisë.

Shumë gjëra varen në atë që bën ose jo Kremlini.

Nga 60 në 0

Rusia ka qenë furnizuesja më e madhe e Bashkimit Evropian me gaz natyror, duke mbuluar rreth 40 për qind të nevojave të bllokut më 2021.

Këtë fuqi e ka përdorur Kremlini, pas nisjes së luftës në Ukrainë më 24 shkurt.

Përmes uljes së furnizimeve, Rusia ka tentuar të përçajë unitetin e Perëndimit në mbështetjen që i ka ofruar Ukrainës, pas nisjes së luftës.

Eksportet e gazit natyror rus në BE besohet se do të zvogëlohen për gati 60 miliardë metra kub më 2023 në krahasim me 140 miliardë metra kub vitin e kaluar dhe gati 200 miliardë metra kub në nivelet para pandemisë së koronavirusit.

Pavarësisht se marrëdhëniet në mes të Moskës dhe Perëndimit janë më të këqijat në dekada, Rusia ende furnizon BE-në me gaz përmes gazsjellësve që kalojnë nëpër Ukrainë dhe Turqi.

Megjithatë, sipas ekspertëve, eksportet mund të zvogëlohen edhe më shumë sesa tani, apo edhe të ndalen tërësisht më 2023, duke detyruar Evropën që të gjurmojë për gaz, në një botë me opsione të limituara.

Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë, Rusia është duke furnizuar BE-në me rreth 25 miliardë metra kub gaz dhe dy të tretat e kësaj sasie kalojnë përmes Ukrainës, ku janë duke u zhvilluar luftime të ashpra.

“Besoj se ekziston rreziku që në gazsjellësin ukrainas të ndodhë dëm aksidental apo i qëllimshëm”, ka thënë Nadia Kazakova, analiste në organizatën Renaissance Energy Advisors me seli në Londër.

Ajo i ka thënë Radios Evropa e Lirë se eksportet ruse përmes Turqisë do të vazhdojnë, derisa Kremlini të vërtetojë se një ndalje e plotë e gazit në BE i përshtatet në aspektin ekonomik dhe atë ushtarak.

Chris Weafer, ekspert i energjisë në organizatën Macro Advisory me bazë në Moskë, ka thënë se nuk pret që Moska të ndalë më shumë furnizimet në Evropë, sepse ka nevojë për para dhe nuk mund të shesë menjëherë gaz diku tjetër për shkak të infrastrukturës.

Rusia ka përfituar nga rritja e çmimeve të energjisë më 2022, ndonëse pjesa më e madhe ka shkuar në financim të luftës në Ukrainë, të cilës nuk po i shihet fundi.

Për më shumë, parashikimet për të hyrat nga eksportet e gazit rus më 2023 nuk duken aq mirë.

Naftës, njërës prej burimeve që Rusia eksporton më shumë, i ka rënë vlera nga 130 dollarë në mars në vetëm 80 dollarë muajve të fundit.

Por Moska është e detyruar të zbresë çmimin e naftës për shkak të sanksioneve që i ka vënë Perëndimi.

Ndryshim në matematika

Eksportet e naftës dhe produkteve të rafinuara ia kanë siguruar Rusisë rreth 34 për qind të buxhetit federal më 2022 dhe vetëm gazi e ka mbuluar 10 për qind të kësaj shifre, sipas Elina Ribakovas, ekonomiste në Insitutin International Finance me bazë në Uashington.

Rusia “do të ketë nevojë që të paktën të sigurojë nivelet e eksportit të këtij viti për të mbajtur deficitin buxhetor sa më të vogël”, ka thënë Weafer për Radion Evropa e Lirë.

Mirëpo të dy anët nuk janë në situatë të mirë, të paktën tani për tani.

Evropa dhe Rusia “kanë arritur të zvogëlojnë gazin ndaj njëra-tjetrës këtë vit, mirëpo nivelet janë në shkallë kritike”, ka thënë Weafer.

“Asnjëra nuk mund të përballojë që nivelet e furnizimit me gaz rus në Evropë të zvogëlohen edhe më shumë më 2023 dhe 2024”.

Në fakt, BE-ja ka importuar më shumë gaz të lëngshëm natyror të Rusisë më 2022 sesa në vitin paraprak, teksa ka tentuar të gjejë alternativa për gazin rus që e siguron përmes gazsjellësve.

“Gazi i lëngshëm natyror i Rusisë është politikisht më i pranueshëm në Evropë, ia mundëson Brukselit të thotë se ka më shumë opsione dhe nuk është e bllokuar me rrezikun rus. Por, realiteti nuk është aq i pastër”, ka thënë Weafer.

BE-ja e ka mbuluar pjesën më të madhe të gazit rus duke importuar më shumë gaz të lëngshëm natyror nga Shtetet e Bashkuara dhe Lindja e Mesme, si dhe duke rikthyer përdorimin e thëngjillit.

Gara me Kinën për gazin e lëngshëm natyror

Për të ulur varësinë ndaj gazit rus, BE-ja ka importuar rreth 50 miliardë metra kub të gazit të lëngshëm natyror më 2022.

Diçka e tillë do të ishte shumë e vështirë nëse Kina nuk do të mbyllte ekonominë për të luftuar pandeminë e koronavirusit.

Në periudhën 2016-2021, Kina ka trefishuar blerjet e gazit të lëngshëm natyror, duke e kthyer këtë shtet në importuesin më të madh të këtij burimi të energjisë.

Ka pasur parashikime që Kina do të importonte edhe më shumë gaz të lëngshëm natyror më 2022, mirëpo izolimet e kanë bërë punën e vet dhe pjesa më e madhe e këtij gazi është drejtuar kah BE-ja.

Mirëpo Evropa mund të mos jetë kaq me fat më 2023.

Kina është duke hequr kufizimet për luftim të pandemisë dhe kërkesa për gaz të lëngshëm natyror mund t’iu rikthehet niveleve të vitit 2021, çka mund të nxisë garën me Evropën sa u përket furnizimeve.

“Ka mundësi që Evropa të përballet me vështirësi në sigurim të sasisë së mjaftueshme të gazit të lëngshëm natyror ashtu që të ketë rezerva për dimrin e ardhshëm”, ka thënë Carlos Diaz, analist në Institutin Rystan Energy me bazë në Oslo, në disa përgjigje për Radion Evropa e Lirë.

Për të përkeqësuar situatën, më 2023 nuk pritet të ndërtohen gazsjellës jorusë, ka thënë Diaz.

Norvegjia, Azerbajxhani dhe shtetet e Afrikës Veriore – eksportuesit kyçë të gazit në BE – janë duke vepruar me kapacitete të njëjta sikurse në të kaluarën.

As Shtetet e Bashkuara dhe Katari nuk pritet të lansojnë projekte të reja për eksport të gazit të lëngshëm natyror në dy vjetët e ardhshëm.

BE-ja mund të mos ketë nevojë për sasi të gazit të lëngshëm natyror që i duhen tani për shkak të rritjes së prodhimit të energjisë nga hidrocentralet, ndonëse shpresat për energji bërthamore mund të mos materializohen asnjëherë, ka thënë Diaz.

Sipas tij, konsumi në BE varet shumë nga moti, prandaj sesa e vështirë do të jetë situata, varet kryesisht nga ajo sesa i ftohtë do të jetë dimri.

BE-ja ka pasur rezerva të mëdha të gazit natyror në dhjetor, falë një vjeshte me mot të ngrohtë të pazakonshëm, ndonëse disa ditë të ftohta afër fundvitit i kanë ndryshuar matematikat.

Sa më shumë që do të zvogëlohen rezervat në pranverë, aq më shumë do të pritet presioni që BE-ja të bëjë përgatitjet për dimrin 2023-24, ka thënë ai.

“Vetëvrasje me gaz”

Megjithatë, analistët besojnë se ndonëse BE-ja mund të vuajë në periudhë afatshkurtër nga përkeqësimi i marrëdhënieve Bruksel – Moskë, si pasojë e luftës në Ukrainë, është Moska ajo që do të humbë në periudhë afatgjatë.

“Shantazhi i Moskës i ka bindur të gjitha vendet e BE-së që Moska nuk është furnizuese e qëndrueshme e energjisë”, ka shkruar Demarais.

Teksa Evropa tenton të lirohet nga varësia prej Moskës, “duket se brenda tre vjetëve Evropa nuk do të ketë më nevojë për gazin dhe naftën ruse”.

Ky ndryshim i madh ka qenë pak i parashikuar para se presidenti rus, Vladimir Putin të niste luftën në Ukrainë, dhe pas shumë vjetëve tensione mes Moskës dhe Perëndimit.

“Biznesi me gaz rus në Evropë është gjithçka përveçse i vdekur”, ka thënë Thane Gustafson, profesor në Universitetin Georgetoën dhe autor I shumë librave për industrinë ruse të energjisë.

Rusia ka eksportuar gaz në Evropë prej viteve 1960 dhe marrëdhënia mes tyre i ka mbijetuar edhe Luftës së Ftohtë, edhe shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik më 1991, dhe krizave pasuese.

Në fillim të viteve 2000, pozicioni i Rusisë si furnizuese lidere e gazit natyror në Evropë është dukur i konsoliduar për dekadat në ardhje.

Putin, i cili ka fituar pushtetin në fund të vitit 1999, është pajtuar atëbotë për investim të mbi 200 miliardë dollarëve për të zhvilluar projekte të reja të gazit natyror në Gadishullin Yamal në pjesën e largët veriore, në mënyrë që të rrisë eksportet në Evropë.

Për të shitur gazin duke shmangur transitin nëpër Ukrainë, ai ka urdhëruar ndërtimin e shumë gazsjellësve tjerë, përfshirë Rrjedhën Veriore 1 dhe 2 drejt Gjermanisë, si dhe TurkStream në Turqi.

Këto investime i kanë ndihmuar Rusisë të gjenerojë të hyra në mbi 50 miliardë dollarë viteve të fundit.

Gustafson ka thënë se parashikimet kanë qenë që kërkesa për gazin rus në Evropë të rritet në dekadën e ardhshme, mirëpo vendimi i Putinit për të pushtuar Ukrainën dhe ndalja e furnizimeve me gaz në Evropë, e kanë thyer besimin e BE-së për Kremlinin “për një gjeneratë”.

Lufta i ka përshpejtuar planet e BE-së për alternativa më të pastra të energjisë, dhe ka mundësi që brenda pjesë vjetëve, Turqia të mbetet “blerësja e vetme” e gazit rus në Evropë, ka thënë ai.

“Rezultati final është i qartë… Putin jo vetëm që ka kryer vetëvrasje me gaz”, ka shkruar Gustafson.

“Ai e ka mbytur gjysmë shekullin e fundit të marrëdhënieve me atë vendim”.

Përgatiti: Krenare Cubolli

Sulmuesi që vrau tre persona më 23 dhjetor në Paris, e pranon se ishte racist.

Francezi 69-vjeçar, i cili hapi zjarr në një qendër kulturore të komunitetit kurd në Paris, u tha hetuesve se ishte racist, tha të shtunën një burim i afërt me rastin.

Të shtënat shkaktuan panikë në rrugët e mbushura me dyqane dhe kafene, në lagjen e 10-të të modës të kryeqytetit francez.

Arma të cilën e kishte përdorur sulmuesi, ishte një pistoletë “shumë e përdorur” e ushtrisë amerikane Colt 1911.

Presidenti francez Emmanuel Macron tha se “kurdët në Francë kanë qenë objektiv i një sulmi në zemër të Parisit” dhe urdhëroi shefin e policisë së Parisit të takohet me udhëheqësit e komunitetit kurd të shtunën.

Sipas Këshillit Demokratik Kurd në Francë (CDK-F), të vdekur janë dy burra dhe një grua.

Pas sulmit, në Paris u mbajtën edhe protesta.

Prokuroria në Paris tha se i dyshuari, 69 vjeç, së fundi ishte liruar nga paraburgimi teksa po priste nisjen e gjyqit për një sulm me shpatë në një qendër të migrantëve. Sulmi kishte ndodhur vitin e kaluar dhe ishin plagosur disa persona.

Disa orë pas sulmit, protestuesit kurdë u përleshën me policinë, e cila përdori gaz lotsjellës për të shpërndarë protestuesit.

Protestuesit hodhën në drejtim të policisë gjësende të forta, përfshirë kosha të plehrave dhe dëmtuan tavolinat e restoranteve.

Ata thanë se po shprehnin zemërimin lidhur me sulmin, duke shtuar se forcat e sigurisë franceze bën pak për ta parandaluar atë. syri.net

Eurodeputetja greke Eva Kaili e cila u arrestua pas skandalit Katar-Gate do të qëndrojë në burg, kështu ka vendosur gjykata në Bruksel.

Gjyqtarët belgë kanë refuzuar kërkesën e bërë nga avokati i Kailit, i cili kërkoi masën arrest shtëpie.

Avokati ka kërkuar nga Prokuroria që Eva Kaili të vendoset në arrest shtëpie dhe të pajiset me një telefon që përgjohet nga autoritetet, dhe si të vetmin kontakt të ketë me fëmijën e saj.

Por kjo kërkesë ka qenë e papranueshme për prokurorët belg, të cilët thanë se rrezikon që Eva Kaili të arratiset jashtë vendit.

Madje, sipas avokatit, një prej prokurorëve ka thënë se shërbimet sekrete të Katarit mund të rrëmbejnë ish-eurodeputeten. syri.net