Fortifikata janë duke u ndërtuar vazhdimisht afër një tende kampi të grupit mercenar, Wagner, në fshatin Tsel në Bullgarinë lindore, vendin ku besohet se janë vendosur trupat e kompanisë së Yevgeny Prigozhinit, pas kryengritjes së dështuar në Rusi në fund të qershorit.

Imazhe nga shërbimi Planet Labs, të siguruara nga Radio Evropa e Lirë, shfaqin hapjen e llogoreve në territorin e fushave testuese të ushtrisë në Repishcha të Bjellorusisë, rreth 15 kilometra larg kampit të dyshuar të Wagner-it. Buldozerët dhe minibusët UAZ mund të shihen pranë zona të ndërtimit.

Pamjet e mëhershme të Planet Labs kanë shfaqur një numër të madhe të pajisjeve, si kamionë dhe automjetet të tjera në Tsel.

Fundjavën e kaluar, Ministria e Mbrojtjes e Bjellorusisë tha se synon të kryejë ushtrime ushtarake me një brigadë të artilerisë në Repishcha, në të cilin do të marrin pjesë edhe instruktorë të Wagner-it. Në manovra do të përfshihen edhe dronët.

Së fundmi, Wagner-i e publikoi një video atë asaj që e quajti “ndërtimi i kampit të vet të fortifikuar në mal”.

Llogoret e shfaqura në video ishin të pajisur me ngrohëse për përdorim dimëror. Lokacioni i saktë i xhirimit të kësaj videoje ka qenë i pamundur të verifikohet.

Muajin e kaluar, Prigozhini, lideri dhe themeluesi i Wagner-it, u duk se ndodhej në Bjellorusi në një video ku i mirëpriste luftëtarët e vet dhe ku thoshte se ata do të ndihmonin ta shndërronin ushtrinë e këtij vendi në ushtrinë e dytë më të mirë në botë.

Fati i Prigozhinit dhe trupave të tij ka qenë i paqartë që prej rebelimit të tyre jetëshkurtër më 23-24 qershor, kur ata përbënë kërcënimin më të madh ndaj sundimit 23-vjeçar të presidentit rus Vladimir Putin.

Prigozhini është parë në Rusi një herë dhe thuhet se lëviz vazhdimisht mes Rusisë dhe Bjellorusisë.

Sunduesi autoritar i Bjellorusisë dhe aleati i ngushtë i Putinit, Alyaksandr Lukashenka, ishte përfshirë në bisedime për t’i dhënë fund kryengritjes duke u pajtuar me Prigozhinin dhe Putinin për t’i strehuar trupat e Wagner-it, dhe liderin e tyre, në Bjellorusi.

Pak ditë pas deklaratës së Lukashenkas, një kamp nisi të ndërtohet në Tsel.

Trupat e Wagner-it luajtën rol kyç në pushtimin e Ukrainës nga Rusia, duke i ndihmuar ushtrisë ruse t’i marrë nën kontroll pjesët kryesore të qytetit Bahmut, pas gati 10 muajve luftimesh intensive.

Prigozhin ka thënë se i ka humbur 20 mijë ushtarë gjatë operacionit në Bahmut.

Ministria e Mbrojtjes e Polonisë ka thënë se helikopterët luftarakë të Bjellorusisë që kryen ushtrime ushtarake afër kufirit, e kanë shkelur hapësirën ajrore të Polonisë më 1 gusht.

Ministria tha në një komunikatë se i ngarkuari me punë i Bjellorusisë do të thirret në Ministrinë e Jashtme të Polonisë për t’i shpjeguar rrethanat e incidentit.

Në komunikatë thuhej se helikopterët bjellorusë kaluan në hapësirën ajrore polake në një lartësi shumë të ulët, duke e bërë të vështirë detektimin e tyre.

Ministri i Mbrojtjes i Polonisë, Mariusz Blaszczak, e mblodhi në një takim Komitetin e Sigurisë Kombëtare dhe Mbrojtjes, për të biseduar për këtë çështje, ku edhe urdhëroi rritjen e numrit të ushtarëve në kufi, përfshirë edhe helikopterët luftarakë.

Polonia tha se NATO-ja është njoftuar për këtë incident.

Ministria e Mbrojtjes e Bjellorusisë tha se akuzat për shkelje të hapësirës ajrore nga dy helikopterë të ushtrisë bjelloruse “janë të fabrikuara”.

Kjo Ministri tha në Telegram se ato u shpikën nga lidershipi politiko-ushtarak i Polonisë “për ta arsyetuar shtimin e forcave dhe resurseve afër kufirit me Bjellorusinë”.

Polonia, Lituania dhe vendet e tjera në pjesën lindore të NATO-s, kanë shprehur shqetësimin e tyre për një kërcënim të mundshëm nga Bjellorusia, e cila tani strehon mijëra trupa të grupit mercenar, Wagner.

Mijëra mercenarë të Wagner-it kanë mbërritur në Bjellorusi që nga rebelimi jetëshkurtër i këtij grupi në qershor.

Kryeministri i Polonisë, Mateusz Morawiecki, tha më 29 korrik se një grup prej “100 mercenarëve të Wagner-it” në Bjellorusi janë zhvendosur më afër kufirit polak, duke e quajtur këtë “hap tjetër drejt sulmit hibrid në territorit polak”.rel

Luftëtarët e grupit mercenar rus Wagner, që tani janë në Bjellorusi, mund të paraqiten si emigrantë dhe të hyjnë në Bashkimin Evropian, ka thënë kryeministri polak, Mateusz Morawiecki.

Sipas tij, Wagneri edhe mund të ndërmjetësojë migrim të paligjshëm nga Bjellorusia në bllokun evropian, veprim që Polonia e përshkruan si “luftë hibride”.

Kryeministri polak ka thënë se rreth 100 trupa të Wagnerit kanë lëvizur afër qytetit Grodni, i cili gjendet afër kufijve të Polonisë dhe Lituanisë.

Disa pjesëtarë të Wagnerit kanë shkuar në Bjellorusi, në kuadër të marrëveshjes për t’i dhënë fund rebelimit të grupit në Rusi, në muajin qershor.

Lideri bjellorus, Alexander Lukashenko, e ka mohuar më parë që ka provokuar krizë të migrantëve në Evropë, duke i nxitur migrantët që të nisen drejt kufijve të saj me BE-në.

“Tani situata është duke u bërë edhe më e rrezikshme”, ka thënë ai në një konferencë për media, pasi vizitës në një fabrikë armësh në jug të Polonisë.

“Ky është sigurisht një hap drejt një sulmi hibrid ndaj territorit polak”, ka shtuar ai.

Kryeministri polak ka thënë se këtë vit janë regjistruar 16.000 tentime për të kaluar kufirin nga Bjellorusia në Poloni.

Sipas Agjencisë së BE-së për Kufij, në periudhën janar-qershor janë regjistruar 2.312 kalime ilegale të kufirit.

Polonia dhe Lituania kanë vendosur tela gjemborë nëpër vijat e tyre kufitare me Bjellorusinë, për të kufizuar numrin e njerëzve që kalojnë ilegalisht në tokat e tyre.

Ato janë duke e konsideruar edhe mbylljen e tërësishme të kufirit me këtë shtet.rel

Mijëra mercenarë të grupit të lidhur me Rusinë, Wagner, kanë mbërritur në Bjellorusi që nga rebelimi jetëshkurtër i këtij grupi, ka thënë të hënën një grup vëzhgues ushtarak.

Besohet se 3.450 deri në 3.650 ushtarë kanë shkuar në një kamp afër Asipovichy, një qytet 230 kilometra në veri të kufirit ukrainas, sipas Belaruski Hajun, grupit i cili i gjurmon lëvizjet e trupave ushtarake brenda vendit.

Presidenti i Bjellorusisë, Alexander Lukashenko, i mirëpriti forcat e Wagner-it në vendin e tij, pasi e kishte ndërmjetësuar një marrëveshje mes Kremlinit dhe shefit mercenar Yevgeny Prigozhin muajin e kaluar, duke i dhënë fund rebelimit të dështuar të grupit kundër liderëve të ushtrisë ruse.

Shefi i Wagner-it e quajti rebelimin “marshi i drejtësisë” për t’i rrëzuar liderët kryesorë ushtarakë. Mercenarët u përballën me qëndresë të vogël dhe i rrëzuan të paktën gjashtë helikopter ushtarakë dhe një aeroplan luftarak, duke i vrarë një numër ushtarësh rusë.

Kjo kryengritje ishte kërcënimi më serioz ndaj presidentit rus Vladimir Putin gjatë sundimit të tij 23-vjeçar, duke ia dobësuar autoritetin dhe duke ia nxjerr në pah dobësitë e Qeverisë.

Imazhet satelitore tregojnë se rreth 700 automjete dhe pajisje ndërtimi kanë mbërritur në autokolona të Wagner-it në Bjellorusi, tha Belaruski Hajun.

Prigozhini e ka regjistruar një “kompani për menaxhimin e patundshmërisë” në Bjellorusi javën e kaluar me emër Concord Management and Consulting in Belarus. Dokumentet e analizuara nga mediumi i pavarur bjellorus reform.by, tregojnë se kompania është regjistruar në adresën e njëjtë të fshatit ku është i vendosur kampi mercenar Wagner.

Ndërkohë, zyrtarët vendorë thanë të hënën se mercenarët po vazhdojnë të punojnë me trupat bjelloruse, përfshirë në qendrat stërvitore afër kufirit polak.

“Luftëtarët e Wagnerit, të cilët kanë qenë në zjarrin e luftës, po u japin informacione dhe përvojë të vlefshme ushtarëve tanë”, tha Ministria e Mbrojtjes e Bjellorusisë në një komunikatë.

Pas një takimi me presidentin rus të dielën, Lukashenko tha se trupat e Wagner-it po e “stresonin atë” duke i kërkuar ta bëjnë një “ekskursion” në Poloni.

Këto deklarata janë hedhur poshtë nga ekspertët, me Institutin Amerikan për Studimin e Luftës që tha se trupat e Wagner-it nuk mund ta kërcënojnë Ukrainën dhe Poloninë.

“Nuk ka indikacione se luftëtarët e Wagner-it në Bjellorusi kanë armatim të rëndë, që është i nevojshëm për të ndërmarrë ofensivë serioze kundër Ukrainës apo Polonisë, pa riarmatim serioz”, tha Instituti amerikan të dielën.

Nënkryetari i Drejtorisë Kryesore të Inteligjencës së Ukrainës, Vadym Skibitsky, tha se nuk ka “kërcënim direkt” nga mercenarët rusë në Bjellorusi, por se Kievi do t’i mbajë nën vëzhgim luftëtarët e Wagner-it.

“Vlerësimi ynë është shumë i thjeshtë: Sot nuk ka kërcënim direkt (nga Bjellorusia), por ne jemi gati. Ne po vëzhgojmë çdo gjë që lidhet me të ashtuquajturin sistemin e mbrojtjes raketore Wagner”, tha ai./REL

Spanja mund të përballet me javë, madje edhe muaj të bllokimit politik dhe ndoshta me një palë zgjedhje të reja, por votimet e së dielës prodhuan një rezultat që do të përshëndetet me lehtësim në kryeqytetet kontinentale që sikurse Madridi mbështesin fort Bashkimin Evropian.

Partia Vox e Spanjës, me prirjen e saj ultra-nacionaliste, humbi mbështetjen mes votuesve në zgjedhjet e së dielës, duke rrënuar shpresat e saj për të qenë një “lojtare e fortë” dhe për t’u bërë pjesë e një koalicioni qeverisës, që do t’i kishte dhënë të djathtës ekstreme pjesën e saj të parë të pushtetit në Spanjë që nga diktatura e shekullit të kaluar të Francisco Frankos.

Partia Popullore konservatore fitoi zgjedhjet, por doli shumë më poshtë sesa parashikimet e anketave sipas të cilave ajo do ta rrëzonte kryeministrin socialist Pedro Sánchez, nëse formonte një qeveri me Vox-in.

Edhe pse socialistët e Pedro Sánchezit përfunduan në vendin e dytë, ata dhe partitë aleate e festuan rezultatin si një fitore pasi forcat e tyre të kombinuara fituan pak më shumë vende se Partia Popullore dhe Vox-i. Blloku që ka të ngjarë të mbështesë Sánchezin ka gjithsej 172 vende, ndërsa e djathta 170.

“Ishte një fitore e Pirros për Partinë Popullore, e cila nuk është në gjendje të formojë një qeveri”, tha analistja politike Verónica Fumanal, duke shtuar se “shoh një skenar bllokimi në parlament”.

Rezultati më i ngushtë nga sa pritej, ka të ngjarë të prodhojë javë të tëra lojërash politike dhe pasigurie mbi udhëheqjen e ardhshme të Spanjës.

Votuesja socialiste Delphine Fernández tha se shpreson që zoti Sánchez të mund të qëndrojë në pushtet. Ajo po lutej që bashkë me 37 milionë spanjollët me të drejtë vote të mos duhet ta bëjnë çdo gjë nga e para si në vitin 2019, kur zoti Sanchez iu desh të shënonte dy fitore radhazi në zgjedhje përpara se të ishte në gjendje të krijonte një qeveri koalicioni.

“Gjithmonë do të jetë e vështirë. Tani jemi (praktikisht) duarlidhur, por le të shohim nëse mund të qeverisim akoma”, tha Fernández, një avokat. “Nuk dua të votoj më pas disa javësh. Ose tani ose kurrë”.

Por, shanset që zoti Sanchez të fitojë mbështetjen e nevojshme të 176 ligjvënësve për të siguruar një shumicë absolute në Dhomën e Ulët të parlamentit në Madrid, nuk janë të mëdha.

Rezultatet e ngushta e kanë bërë partinë separatiste katalanase Junts (Së bashku) thelbësore për formimin e qeverisë së zotit Sánchez. Por nëse Junts do të kërkonte një referendum mbi pavarësinë për Katalonjën verilindore, ka të ngjarë të ishte një çmim shumë i lartë për Pedro Sanchezin.

“Nuk do ta bëjmë Pedro Sánchezin kryeministër në këmbim të asgjëje”, tha Miriam Nogueras nga partia Junts.

Me 98 për qind të votave të numëruara, Partia Popullore ishte në rrugën e duhur për të siguruar 136 mandate. Edhe me 33 vendet e Vox-it të së djathtës së skajshme dhe një vend që do t’i shkonte një partie aleate, Partia Popullore do të ishte ende shtatë vende larg shumicës.

Socialistët siguruan 122 vende, dy më shumë se sa kishin më parë. Zoti Sánchez ka të ngjarë të llogaris në 31 vendet e partnerit të tij të vogël të koalicionit Sumar (Forcat e Bashkuara) dhe disa parti më të vogla, por mund të ketë katër vende me pak për të siguruar shumicën nëse Junts nuk do t’i bashkohej atij.

“Spanja dhe të gjithë qytetarët që kanë votuar e kanë bërë të qartë. Blloku me pikëpamje të prapambetur që donte të zhbënte gjithçka që ne kemi bërë, ka dështuar”, i tha Sanchez një turme që po kremtonte në selinë e socialistëve në Madrid.

Pasi partia e tij u mund në zgjedhjet rajonale dhe lokale në maj, zoti Sanchez mund të kishte pritur deri në dhjetor për t’u përballur me një palë zgjedhje kombëtare. Në vend të kësaj, ai i habiti rivalët e tij duke shpallur zgjedhjet me shpresën për të fituar një shtysë më të madhe nga mbështetësit e tij.

Udhëheqësi i Partisë Popullore, Alberto Núñez Feijóo, pretendoi të drejtën për t’u përpjekur të formojë një qeveri si partia më e votuar në zgjedhje, megjithëse duket e pamundur të sigurojë një shumicë.

“Ne i kemi fituar zgjedhjet. Na takon të formojmë një qeveri siç ka ndodhur gjithmonë në demokracinë spanjolle,” tha ai.

Parlamenti i ri i Spanjës do të mblidhet brenda një muaji. Mbreti Felipe VI më pas emëron një nga udhëheqësit e partive për ta formuar një qeveri të re. Ligjvënësit kanë një periudhë maksimale prej tre muajsh për të arritur një marrëveshje. Përndryshe, vendi duhet të shkojë në zgjedhje të reja.

Thomas Waitz, deputet austriak i Parlamentit Europian u shpreh se i dërguari i BE-së për dialogun, Miroslav Lajçak po e mbështet hapur Serbinë kundër Kosovës.

Në një intervistë për emisionin “Balkan Talks” në Euronews Albania, ai nënvizoi se qeveria e Kosovës është disi e ngopur me situatën e uljes në një tryezë negociatash me këtë negociator.

“Lajçak ka një histori që nuk po e bën atë kandidatin më të mundshëm për një negocim të paanshëm. Ai ishte ministër i Jashtëm i Sllovakisë, i një vendi që ende nuk e ka njohur Kosovën si shtet te pavarur dhe ishte ministër i Jashtëm pikërisht në këtë kohë. Pra, si mund të jesh negociator midis dy palëve nëse ju dhe historia juaj në fakt nuk e keni njohur njërin nga dy partnerët e negociatave në tryezë?”, tha Waitz.

“E kuptoj që qeveria e Kosovës është disi e ngopur me situatën e uljes në një tryezë negociatash me negociatorin nga ana tjetër as nuk të pranon si negociator legjitim. Në thelb, pala serbe thotë: “Çfarë po negocioni me ne? Vendi juaj është yni gjithsesi”.

Watiz nënvizoi se është i zemëruar pasi të gjithë po drejtojnë gishtin nga Kosova, ndërkohë që sipas tij shkaqet kryesore të kësaj dhune dhe gjithë këtyre polarizimeve shumë të rënda janë të drejtuara qartë nga pala serbe.

“Absolutisht, dhe më ka shkaktuar goxha zemërim; pasi pas këtyre shkeljeve dhe ngjarjeve të dhunshme kundër ushtarëve të KFOR-it, të gjithë po i drejtonin gishtin qeverisë së Kosovës, edhe pse, duke marrë parasysh gabimin politik, ishte një hap absolut legjitim për të siguruar një përfaqësim politik në territorin e Kosovës. Shkaqet kryesore të kësaj dhune dhe gjithë këtyre polarizimeve shumë të rënda janë të drejtuara qartë nga pala serbe. Domethënë, si mund t’u kërkoni… le të themi, kolegëve tuaj në anën kosovare të mos futen në zgjedhje dhe pastaj të ankoheni për rezultatin? Si mund të drejtoni dhunën, të drejtoni polarizimin dhe më pas të habiteni që ka një situatë të polarizuar? Ndaj, Komuniteti Ndërkombëtar u mësua kaq shumë me z. Vuçiç, që firmos, ose më saktë, s’firmos marrëveshjen. Ose të paktën t’i pranon marrëveshjet. Një ditë më pas, bëri të kundërtën. Askush s’habitet më me këtë”, tha ai.

Rusia vazhdoi sulmet në portet ukrainase të Detit të Zi për të katërtën ditë me radhë, duke goditur objektet e magazinimit të grurit në rajonin e Odesës dhe duke shkaktuar dëme e lëndime.

Agresioni erdhi pasi Rusia refuzoi të vazhdonte marrëveshjen e lehtësuar nga Organizata e Kombeve të Bashkura, përmes së cilës ishte lejuar eksporti i sigurt i grurit të Ukrainës në vende tjera.

Guvernatori rajonal, Oleh Kiper, tha se Rusia lëshoi raketa të tipit Kalibër nga anijet në Detin e Zi, duke shkatërruar një terminal të drithërave dhe duke plagosur dy persona.

“Fatkeqësisht, u godit një terminal drithërash i një prej ndërmarrjeve bujqësore të rajonit të Odesës. Armiku shkatërroi 100 tonë bizele dhe 20 tonë elb. Dy persona u plagosën nga shpërthimi”, tha Kiper.

Kiper tha se fillimisht dy raketa goditën hambarin, duke shkaktuar zjarr, më pas një raketë e tretë goditi të njëjtin vend në kohën kur zjarrfikësit po përpiqeshin të shuanin flakët.

“Një raketë tjetër goditi të njëjtën ndërmarrje, duke dëmtuar pajisjet bujqësore dhe të shpëtimit. Një zjarr në një sipërfaqe prej më shumë se 200 metra katrorë u shua shpejt”, tha Kiper.

Në Moskë, Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se marina e saj kreu një “ushtrim” me zjarr të drejtpërdrejtë në veriperëndim të Detit të Zi më 21 korrik, vetëm disa ditë pasi Kremlini tha se anijet e ngarkesave që shkojnë në drejtim të porteve të Ukrainës në Detin e Zi do të konsideroheshin si objektiva të mundshëm ushtarakë.

Rusia shënjestron depot ushqimore

Më 20 korrik, raketat ruse goditën rajonet Odesa dhe Mikolaiv, duke vrarë dy persona dhe duke plagosur 20 të tjerë, në mesin e tyre pesë fëmijë, dhe duke shkaktuar dëme të mëdha në instalimet portuale.

Raketat ruse goditën edhe zonat e banuara në qendër të Odesës dhe Mikolaivit.

Ministria e Energjisë e Ukrainës tha se terminalet e grurit dhe infrastruktura portuale në portet e Odesa dhe Çornomorsk ishin në shënjestër. Në Çornomorsk, 60,000 ton grurë u shkatërruan, tha ministria.

Ministria e Mbrojtjes e Rusisë ka thënë se seria e sulmeve në Ukrainën jugore kishte në shënjestër objektet ku pretendonte se Ukraina po ndërtonte dronë që Moska thotë se i përdori për të dëmtuar urën që lidh këtë vend me gadishullin e aneksuar të Krimesë.

Por presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha se sulmet ruse kishin shënjestruar “qëllimisht” portet në rajonin e Odesës që përdoren për të eksportuar grurë, pasi Rusia refuzoi të zgjasë marrëveshjen.

“Rreth një milion ton ushqim ruhen në portet që u sulmuan sot. Saktësisht vëllimi që duhet të ishte dorëzuar në vendet e konsumit në Afrikë dhe Azi shumë kohë më parë”, tha Zelenskiy në një video-mesazh.

“E gjithë bota duhet ta mbajnë Rusinë përgjegjëse për terrorin”, shtoi ai.

Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres kritikoi sulmet pranë qyteteve portuale të Detit të Zi.

“Këto sulme kanë një ndikim shumë përtej Ukrainës. Ne tashmë po shohim efektin negativ në çmimet globale të grurit dhe misrit që i dëmton të gjithë, veccanërisht kategoritë e varfra në botë”, tha zëdhënësja e Guterres, Stephane Dujarriq.

Situata në fushëbetejë

Përshkallëzimi i Detit të Zi vjen pasi Kievi raporton një përpjekje të re të Rusisë për t’u kthyer në ofensivën në verilindje.

“Armiku vazhdon të përqendrojë përpjekjet e tij kryesore në Kupiansk [në rajonin e Harkivit], Liman, Bahmut, Avdivka dhe Marinka [në rajonin e Donjeckut], ku u zhvilluan 32 beteja të ngushta luftarake gjatë ditës së kaluar”, tha Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë së Ukrainës më 21 korrik.

Sipas tyre, mbrojtësit ukrainas në Kupiansk zmbrapsën sulmet e trupave ruse në jugperëndim të Masiutivkës.

Në të njëjtën kohë, Shtetet e Bashkuara thanë se bombat thërrmuese të furnizuara nga SHBA po vendosen në terren.

Zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby, tha se municionet kanë një ndikim në formacionet dhe manovrat mbrojtëse.

“Ne kemi marrë disa reagime fillestare nga ukrainasit dhe ata po i përdorin ato në mënyrë mjaft efektive”, tha Kirby në një konferencë shtypi.

Gjithashtu më 20 korrik, Valeriy Zaluzhniy, komandanti i përgjithshëm i forcave ukrainase, pati një telefonatë për situatën operacionale përgjatë gjithë vijës së frontit me gjeneralin amerikan Mark Milley, kryetar i Shefave të Shtabit të Përbashkët.

“Forcat e armatosura të Ukrainës, pavarësisht nga fushat e minuara dhe jashtëzakonisht komplekse të armikut, po shkatërrojnë në mënyrë metodike forcat e armikut dhe vazhdojnë të kryejnë veprime sulmuese për të çliruar territorin tonë. Ne jemi të suksesshëm në disa fusha. Ushtarët tanë janë heronj”, tha Zaluzhniy në Facebook.

Raportet nga fushëbeteja nuk mund të verifikoheshin në mënyrë të pavarur.REL

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka bërë thirrje për vazhdimin e zbatimit të marrëveshjes për eksportin e grurit përmes Detit të Zi, pas vendimit të Rusisë për ta pezulluar atë.

Ai tha se ka rënë dakord me sekretarin e Përgjithshëm të OKB-së, Antonio Guterres, për të punuar me “shtetet përgjegjëse për të rivendosur sigurinë ushqimore dhe furnizimin me ushqime”, përmes rrugëve të Detit të Zi.

Në video-mesazhin e tij të mbrëmjes, Zelensky theksoi se marrëveshja e drithërave që kalon përmes Detit të Zi, nga e cila Rusia u tërhoq të hënën, ka potencial të funksionojë në mënyrë efektive edhe pa përfshirjen e Moskës.

Ai tha se vendimi i Rusisë paraqet një mundësi për komunitetin ndërkombëtar që të tregojë se “shantazhi” nuk mund të përcaktojë se kush ka ushqim të mjaftueshëm.

Më herët, përmes një zëdhënësi, u tha se Ukraina është e gatshme të vazhdojë eksportet e saj të grurit, edhe pa pjesëmarrjen ruse. Sipas tij, Ukraina ka marrë qasje nga kompanitë pronare të anijeve që shprehin gatishmërinë e tyre për të marrë pjesë në proces.

Ministri i Punëve të Jashtme i Ukrainës, Dmytro Kuleba, kritikoi vendimin e Rusisë pas takimeve në Nju Jork me diplomatë amerikanë dhe evropianë, duke thënë se marrëveshja ka qenë “jetike” për të parandaluar rritjen e çmimeve të ushqimeve në nivel global.

“Ukraina dhe [SHBA] nuk do të kursejnë asnjë përpjekje për të siguruar eksportin e drithërave ukrainase në Afrikë, Azi dhe më gjerë”, shkroi Kuleba në Twitter.

Zëdhënësi i Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby, kritikoi gjithashtu Moskën për tërheqjen nga marrëveshja dhe tha se vendimi do të “dëmtonte miliona njerëz në mbarë botën”.

Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të punojnë me vendet e tjera për të siguruar lëvizjen e grurit nga Ukraina, por nuk po e shqyrtojnë përdorimin e aseteve ushtarake të SHBA-së për të ndihmuar në mbrojtjen e dërgesave të grurit, tha Kirby.

Ai tha, gjithashtu, se përdorimi i anijeve turke për të lehtësuar lëvizjen e grurit ukrainas nuk ishte një zgjidhje e mundshme.

Presidenti turk, Recep Tayyip Erdogan, tha se po zhvillohen diskutime me zyrtarët rusë dhe shprehu optimizëm për zgjatjen e marrëveshjes.

Nga ana tjetër, sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Guterres, përcolli zhgënjimin e tij për tërheqjen e Rusisë, duke theksuar se marrëveshja kishte shërbyer si një mbështetje jetike për sigurinë globale të ushqimit dhe një simbol i “shpresës në një botë të trazuar”.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, iu bashkua diplomatëve të tjerë perëndimorë në kritikimin e vendimit të Rusisë, duke e quajtur atë “të pandërgjegjshëm”.

Blinken tha se Rusia po e “përdor ushqimin si armë”.

Një ditë më parë, Rusia njoftoi pezullimin e marrëveshjes që lehtësoi transportin e grurit nga Ukraina për në vendet e Afrikës, Lindjes së Mesme dhe Azisë, marrëveshje kjo e arritur në kohë lufte që kishte për qëllim lejimin e kalimit të sigurt të drithërave nëpër vendet në zhvillim.

Sipas Organizatës së OKB-së për Ushqimin dhe Bujqësinë, 45 vende kanë nevojë për ndihmë të jashtme për ushqim.

Marrëveshja për drithërat që kalon përmes Detit të Zi ka mundësuar që nga tri porte të Ukrainës të eksportohen 32.9 milionë tonelata grurë dhe produkte të tjera ushqimore në botë, me mbi gjysmën e eksporteve që shkojnë në vendet në zhvillim, siç raportohet nga Qendra e Përbashkët Koordinuese në Stamboll.

Megjithatë, që kur marrëveshja u ndërmjetësua nga OKB-ja dhe Turqia, ka pasur sfida. Rusia u tërhoq shkurtimisht nga marrëveshja në nëntor, por më vonë u ribashkua dhe zgjati pjesëmarrjen e saj.

Në mars dhe maj, Rusia ra dakord të zgjaste marrëveshjen vetëm për 60 ditë në vend të 120 ditëve.rel

Forcat ukrainase po vazhdojnë ofensivën e tyre në zonat Melitopol dhe Berdiansk të rajonit jugor të Zaporizhjas, tha ushtria ukrainase mëngjesin e 17 korrikut, e cila raportoi se ka rifituar disa territore në rajonin lindor të Donjeckut.

“Gjatë javës së kaluar, si rezultat i veprimeve sulmuese në total (në lindje dhe jug), u çliruan pothuajse 18 kilometra katrorë”, tha zëvendësministrja e Mbrojtjes Hanna Malyar në Telegram, duke shtuar se në zonën Bahmut të Donjeckut, forcat ukrainase arritën të rimarrin disa territore.

Malyar tha se territori i përgjithshëm i rimarrë nga trupat ukrainase që nga fillimi i kundërsulmit të tyre arrin në më shumë se 210 kilometra katrorë.

Forcat ruse, të kryesuara nga ushtarët e grupit mercenar Wagner, pushtuan qytetin Bahmut në muajin maj pas disa muaj luftimesh të rënda, por trupat ukrainase, të armatosura nga Perëndimi, kanë arritur të depërtojnë në veri dhe jug të qytetit të shkatërruar.

Malyar tha se gjatë javës së kaluar, rreth shtatë kilometra katrorë u çliruan rreth Bahmutit, ku gjithsej më shumë se 30 kilometra katrorë u rimorën nga forcat e Kievit.

Shtabi i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura të Ukrainës tha në raportin e tij ditor në fillim të 17 korrikut se trupat ruse po përqendrojnë operacionet e tyre kryesore ushtarake në drejtimet Bahmut, Avdivka, Kupiansk dhe Marinka, në rajonin e Donjeckut.

Ai tha se trupat ukrainase kundërshtuan përpjekjet e forcave ruse për të sulmuar pozicionet e tyre në Donjeckt dhe se 28 beteja të ashpra u zhvilluan në lindje të rajonit gjatë 24 orëve të fundit.

Luftimet e fundit erdhën pasi forcat ruse sulmuan tre herë rajonin lindor të Ukrainës, Harkivin, më 16 korrik.

Oleh Synehubov, kreu i administratës ushtarake rajonale të Harkivit, u tha njerëzve të qëndronin brenda pasi një alarmi për sulme ajrore u lëshua gjatë natës.

Më herët në Telegram, Synehubov raportoi se gjatë sulmit të dytë, një civil, një burrë i lindur në vitin 1999, humbi jetën tragjikisht. Kryetari i bashkisë së Harkivit, Ihor Terekhov tha se incidenti ndodhi rreth orës 19:00 të kohës lokale.

Synehubov tha se tre burra ishin shtruar në spital me plagë të marra nga predhat, dhe një person u trajtua në vendngjarje.

Sipas ushtrisë ukrainase, katër raketa S-300 u hodhën nga ushtria ruse nga rajoni Belgorod në Rusi. Ndër këto raketa, dy u shpërthyen në ajër, ndërsa dy të tjerat goditën objektivat e tyre. Njëra raketë goditi një stadium, ndërsa tjetra ra në një rrugë brenda qytetit. REL

Impiantet e shkripëzimit po ofrojnë ujë të pijshëm, thelbësor për banorët e Barcelonës, të lodhur nga thatësira.

Por ekspertët paralajmërojnë se teknologjia është e shtrenjtë dhe se duhet të zhvillohen burime të tjera uji.

Vija bregdetare e Barcelonës është tërheqëse për turistët dhe vendasit.

Por edhe pse uji është ngado që të sheh, qyteti është mbërthyer nga thatësira.

Për Mohammed Ilaiwi, i cili kohët e fundit u transferua në Barcelonë, qyteti nuk ishte ashtu siç ai e imagjinonte.

“Jam habitur sepse është një qytet turistik dhe të gjithë vijnë këtu për t’u argëtuar, por nuk ka ujë. Kështu që është disi zhgënjyese,” thotë ai.

Por qyteti i dytë i Spanjës po përdor teknologjinë për t’i mbijetuar thatësirës.

Barcelona tani mbështetet në një rrjetë me tuba jeshile, blu dhe vjollcë brenda një fabrike industriale për të shkripëzuar ujin e detit.

Impianti më i madh i shkripëzimit në Evropë për ujin e pijshëm po funksionon me shpejtësi të plotë për të ndihmuar zonën më të madhe të Barcelonës dhe rreth pesë milionë banorët të përshtaten me ndikimin e ndryshimeve klimatike.

“Gjatë viteve të para, nivelet e prodhimit ishin të ulëta, sepse rezervuarët ishin plot me ujë. Kështu që kishim mjaft burime natyrore. Por në dy vitet e fundit, sidomos nga viti i kaluar, janari 2022, niveli i prodhimit ka qenë shumë i lartë sepse jemi në një thatësirë prej shumë muajsh. Prandaj, për të plotësuar mungesën e ujit në rezervuarë kemi rritur prodhimin e këtij impianti”, thotë Carlos Miguel, menaxher i uzinës së shkripëzimit të Llobregatit.

Rajoni i Mesdheut po nxehet me një ritëm më të shpejtë se shumë zona të tjera të globit, duke çuar në një vit të nxehtë rekord në Spanjë në 2022-shin dhe një thatësirë të përhapur që po dëmton bujqësinë.

Autoritetet parashikojnë se zona e Barcelonës po shkon drejt një “emergjence thatësire”, e cila do të nënkuptojë kufizime më të forta, deri në shtator.

Impiantet e shkripëzimit janë një mënyrë për të trajtuar krizën.

Uji pompohet dy kilometra në brendësi të detit Mesdhe dhe çohet deri në impiantin e shkripëzimit të Llobregatit, në një zonë të izoluar plazhi.

Kapaciteti i shkripëzimit është rritur në mënyrë të vazhdueshme në mbarë botën në dekadën e fundit, me teknologjinë që po përdoret gjithnjë e më shumë në Evropë dhe Afrikë.

“Tani po prodhojmë 180 mijë metra kub ujë në ditë, që është kapaciteti maksimal që mund të mbajmë për aq kohë sa të jetë e nevojshme”, thotë zoti Miguel.

Në prill 2021, para thatësirës, lumenjtë siguronin 63% të ujit të pijshëm të Barcelonës, burimet siguronin 34% dhe shkripëzimin vetëm 3%.

Procesi i shkripëzimit kërkon gjithashtu shumë energji që ende nuk vjen tërësisht nga burimet e rinovueshme.

Xavier Sánchez-Vila, profesor i inxhinierisë civile dhe ekspert i ujërave nëntokësore për Universitetin “Politecnica de Catalunya”, thotë se ndërsa impiantet e shkripëzimit si ai në Barcelonë kanë ofruar një shpëtim në një kohë krize, autoritetet duhet të vazhdojnë të diversifikojnë strategjitë e tyre dhe të përqëndrohen në përmirësimin e pastrimit të ujit dhe ripërdorimit të tij.

“Ka zgjidhje të tjera. Për mendimin shkripëzimi duhet të përdoret vetëm për nevojat shumë, shumë thelbësore, si për të sjellë ujë për popullsinë. Sepse ka burime të tjera uji që mund të përdoren. E rëndësishme është rigjenerimi, ripërdorimi dhe riciklimi. Në aspektin ekonomik, nuk jam plotësisht i sigurt nëse ka kuptim të vazhdojmë t’i ndërtojmë ato. Ndoshta edhe disa, por duke e ditur që këto janë një zgjidhje vërtet e shtrenjtë”.

Por problemi më urgjent për planetin është energjia e përfshirë në shkripëzimin.

Spanja prodhoi 42% të energjisë elektrike nga burimet e rinovueshme të energjisë në vitin 2022 dhe shpreson të arrijë në 50% këtë vit, por ende përdor sasi të mëdha gazi natyror.

Energjia elektrike e prodhuar nga panelet diellore në impiantin e Llobregatit shkon në rrjetin elektrik, jo drejtpërdrejt në funksionimin e impiantit.

Një delegacion nga Parlamenti Federal i Belgjikës në NATO, sot ka takuar delegacionin e Kuvendit të Kosovës në Asamblenë e Përgjithshme të NATO-s.

Në një konferencë për media pas takimit, udhëheqësi i delegacionit belg në Parlamentin e NATO-s, Theo Francken tha se Kosova duhet të bëhet pjesë e Asamblesë Parlamentare të NATO-s.

“Belgjika çdo herë e ka mbështetur vendin tuaj. Nga dita e parë e Pavarësisë, dua ta theksoj se Belgjika çdo herë do ta mbështesë Kosovën si vend të pavarur dhe sovran dhe integritetin territorial të saj. Ka shumë tension në Ballkan dhe në vend, kur flasim për Asamblenë Parlamentare të NATO-s, Kosova mund të bëhet dhe duhet të bëhet pjesë e saj”, ka thënë Francken.

Gjithashtu ai ka theksuar se është me rëndësi që të ketë paqe dhe stabilitet në Ballkanin Perëndimor.

Rusia kreu një tjetër sulm me dronë për të dytën natë radhazi në kryeqytetin ukrainas të Kievit, por mbrojtja ajrore e Ukrainës i rrëzoi me sukses të gjithë ata, tha administrata ushtarake e Ukrainës, më 12 korrik.

“Pas një pushimi prej më shumë se një jave, armiku lëshoi dronë të prodhuar nga Irani mbi Kiev për të dytën ditë radhazi. Alarmi ajror zgjati për më shumë se dy orë”, tha kreu i administratës ushtarake, Serhiy Popko, në Telegram.

“Të gjithë [dronët] në hapësirën ajrore rreth Kievit u shkatërruan nga mbrojtja jonë ajrore”, shtoi ai. Popko nuk raportoi për dëme apo lëndime.

Koloneli ukrainas Serhiy Cherevatiy raportoi se trupat ukrainase të përfshira në luftime pranë qytetit të Bahmutit në rajonin lindor të Donjeckut po bëjnë përparim me një “ritëm të moderuar”.

Që nga 11 korriku, Cherevatiy deklaroi se forcat ruse kanë krijuar rezistencë të ashpër, duke u përpjekur të pengojnë avancimin e trupave ukrainase.

Cherevatiy shpjegoi më tej në një televizion ukrainas se në rajonet e Liman dhe Kupiansk, forcat ruse po përpiqen në mënyrë aktive të fitojnë epërsinë duke nisur vazhdimisht sulme kundër njësive ukrainase.

Sipas raporteve të inteligjencës britanike dhe Institutit për Studimin e Luftës (ISW) me bazë në SHBA, më 8 korrik, në Bahmut, pas një periudhe relativisht të qetë në qershor, qyteti është bërë sërish një pikë qendrore e luftimeve intensive.

Raportet konfirmuan se forcat ukrainase kanë bërë përparim të vazhdueshëm si në pjesën veriore, ashtu edhe në atë jugore të qytetit, i cili më parë ishte plotësisht i pushtuar nga forcat ruse.

Gjatë një interviste me transmetuesin amerikan ABC News, Oleksandr Syrskiy, komandanti i forcave tokësore të Ukrainës, shprehu besimin në aftësinë e Ukrainës për të rimarrë Bahmutin, duke thënë: “Po, sigurisht. Jam i sigurt”.

Në një rajon tjetër të Ukrainës, gjenerali Oleksandr Tarnavskiy, kreu i komandës jugore të Ukrainës, raportoi se trupat ukrainase shkatërruan me sukses shtatë depo municionesh ruse brenda një dite të vetme.

Trupat ruse sulmuan pozicionet e forcave ukrainase 27 herë dhe gjuajtën 668 fishekë gjatë 24 orëve paraprake, tha ai në mbrëmjen e 11 korrikut.

Shpërthime u dëgjuan dy herë më 11 korrik në qytetin e pushtuar të Berdianskut në rajonin e Zaporizhjas, sipas administratës ushtarake të qytetit.

Autoritetet në qytetin e pushtuar nga Rusia pohuan se sistemi i tyre i mbrojtjes ajrore kapi me sukses një tentativë për sulm nga pala ukrainase, duke rrëzuar një numër të papërcaktuar raketash Storm Shadow.

Ministri rus i Mbrojtjes Sergei Shoigu iu përgjigj më 11 korrik njoftimit të SHBA-së për dërgimin e bombave thërrmuese në Ukrainë. Shoigu deklaroi se nëse Ukraina i merr këto municione, edhe ushtria ruse do t’i përdorë ato në fushëbetejë, duke e quajtur atë një masë “të detyruar” dhe “reciproke”.

Megjithatë, ai pohoi se Rusia aktualisht përmbahet nga përdorimi i bombave thërrmuese për shkak të kërcënimit që ato paraqesin për popullsinë civile.

Autoritetet ukrainase dhe Shtetet e Bashkuara kanë akuzuar ushtrinë ruse për përdorimin e bombave thërrmuese, akuza këto që Moska i mohon. Vëzhguesi Human Rights Watch raportoi më 6 korrik se forcat ruse dhe ukrainase kanë përdorur bomba thërrmuese, duke shkaktuar vdekjen e civilëve ukrainas.

Qeveria britanike njoftoi më 11 korrik se do të sigurojë një paketë mbështetjeje me vlerë 50 milionë funta për riparimet e pajisjeve dhe ngritjen e një qendre rehabilitimi ushtarake në Ukrainë.

Kjo mbështetje, do të përfshijë mijëra municione shtesë dhe mbi 70 automjete luftarake dhe logjistike, të ofruara nga Britania dhe anëtarët e tjerë të G7-ës.

Në 28-vjetorin e gjenocidit në Srebrenicë, Bashkimi Evropian ka tërhequr vërejtjen se nuk mund të tolerohet mohimi i gjenocidit, revizionizmit të historisë dhe madhërimit të kriminelëve të luftës.

Kështu u tha në një deklaratë të përbashkët të përfaqësuesit të lartë të BE-së për politikë të jashtme dhe siguri, Josep Borrell, dhe komisionari për zgjerim, Oliver Varhelyi.

“Para 28 vjetësh një prej faqeve më të errëta të historisë së Evropës u shkrua. Ne ndajmë ngushëllimin dhe dhimbjen e familjeve dhe miqve të viktimave dhe të mbijetuarve të gjenocidit në Srebrenicë. Evropa kujton përgjegjësinë e saj dhe dështimin që të mbrojë. Sot, kur lufta po zhvillohet përsëri në kontinentin e Evropës, ne zotohemi që të veprojmë më mirë për të mbrojtur paqen dhe mbrojmë jetën e njerëzve”, thuhet në deklaratë.

Dy zyrtarët e lartë të BE-së shprehën mbështetjen për aspiratat evropiane të Bosnje e Hercegovinës dhe sovranitetin e saj.

“Në shënimin e përvjetorit të pasojave të konfliktit të armatosur, Bashkimi Evropian përsërit përkushtimin e vet për sovranitetin dhe integritetin territorial të Bosnje e Hercegovinës. Si vend kandidat, e ardhmja e Bosnje e Hercegovinës është në BE”, u tha në deklaratën e përbashkët të Borrellit dhe Varhelyit.

Ata bënë thirrje për pajtim dhe ndërtimin e paqes, bazuar në të vërtetën.

“Pajtimi mund të ndërtohet vetëm mbi të vërtetën, paqen dhe drejtësinë. Nuk mund të ketë tolerancë për mohimin e gjenocidit, revizionimit historik dhe madhërimit të kriminelëve të luftës. Liderët, qytetarët e Bosnje e Hercegovinës kanë përgjegjësi për të punuar së bashku për të ndërtuar një të ardhme më të mirë bazuar në dialog dhe mirëkuptim të ndërsjellë, të forcojnë dhe mbrojnë paqen dhe dinjitetin njerëzor në të mirë të të gjitha gjeneratave”, thanë Borrell dhe Varhelyi.

Në Srebrenicë në korrik të vitit 1995, forcat e ushtrisë së serbëve në Bosnje, të udhëhequr nga gjenerali Ratko Mlladiq, kanë vrarë rreth 8.000 burra dhe djem.

Gjykata për krime të luftës në ish-Jugosllavi i ka cilësuar këto vrasje si gjenocid. Por në Serbi dhe në entitetin e Republikës Sërpska në Bosnje e Hercegovinë, nga nivele më të larta shtetërore vazhdojnë të mos e pranojnë se në Srebrenicë ka ndodhur gjenocid. rel

Presidenti turk Recep Tayyip Erdogan tha të hënën se Bashkimi Evropian duhet të hapë rrugën për anëtarësimin e Ankarasë në bllokun evropian, përpara se parlamenti i Turqisë të miratojë aplikimin e Suedisë për t’u bashkuar me aleancën ushtarake të NATO-s.

Duke folur përpara nisjes së tij për samitin e NATO-s në Vilnius të Lituanisë, Erdogan tha se pranimi i Suedisë varet nga zbatimi i një marrëveshjeje të arritur verën e kaluar gjatë samitit të aleancës në Madrid, duke shtuar se askush nuk duhet të presë që Ankaraja të bëjë kompromise.

Qëndrimi i Turqisë për Suedinë mbetet i njëjtë, duke u shprehur se Stokholmi nuk e ka trajtuar sigurinë e Ankarasë me seriozitet.

Ndër vite, Suedia e ka akuzuar dhe kritikuar Turqinë për abuzim dhe shkelje të të drejtave themelore të njeriut dhe standardeve demokratike të jetesës, gjë që ka irrituar politikanët në Ankara.

Ndërsa, në anën tjetër, Turqia pretendon se Suedia është duke strehuar anëtarë të grupeve që autoritetet turke i konsiderojnë terroriste.

Në këmbim të anëtarësimit të Suedisë në NATO, Qeveria turke ka kërkuar ekstradimin – apo dorëzimin e personave të kërkuar.

Suedia thotë se ka zbatuar marrëveshjen e Madridit – duke përfshirë ligje më të ashpra kundër terrorizmit – dhe se disa nga kërkesat e tjera të Ankarasë janë të pamundura për t’u përmbushur.

Turqia ka hapur negociatat për anëtarësim në Bashkimin Evropian në vitin 1999.rel

Profesori amerikan që ligjëron në shkollën për studime të avancuara ndërkombëtare në Universitetin “John Hopkins” në Uashington, Edward Joseph, ka kërkuar nga presidenti amerikan, Joe Biden, bashkë me ekipin e tij, duhet ta bindin Ukrainën që ta njohin pavarësinë e Kosovës.

Kjo deklaratë e tij vjen përpara samitit të NATO’s që do të mbahet në Vilnius të Lituanisë, më 11 dhe 12 korrik të këtij viti.

Aty do të merr pjesë edhe presidenti amerikan, Joe Biden, por temë kryesore do të jetë lufta në Ukrainë.

E prej aty Joseph kërkon nga Biden që ta bindë Ukrainën të reflektojë në këtë drejtim.

Ai thotë se Joe Biden e njehë nga dora e parë historinë e fundit të Ballkanit – mbi këtë, ai e dinë rëndësinë që ka Ballkani Perëndimor ka për stabilitetin e kontinentit evropian.

”Biden e njeh nga dora e parë historinë e fundit të Ballkanit. Ai dhe ekipi i tij duhet të mbajnë një perspektivë të gjerë ndërsa diskutojnë komunikatën përfundimtare të Vilnius. Ndër të tjera, ata duhet të inkurajojnë #Ukrainë që të njohë Kosovën“, ka shkruar Joseph në Twitter.