Përfaqësuesja e lartë e Bashkimit Evropian (BE) për politikë të jashtme dhe siguri, Kaja Kallas, do të duhet të vendosë këto ditë në mes të dy kandidatëve për pasardhësin e Miroslav Lajçakut në postin të dërguarit të posaçëm të BE-së për dialogun mes Kosovës dhe Serbisë.

Radio Evropa e Lirë mëson se diplomati nga Danimarka, Peter Sorensen, dhe ish-ministri i Jashtëm i Finlandës, Pekka Haavisto, janë të vetmit kandidatë të cilët janë paraqitur për këtë rol deri të premten e kaluar, kur edhe skadoi afati për dorëzimin e aplikimeve.

Ndërkohë, në BE nuk japin ndonjë hollësi për këtë dhe vetëm konfirmojnë se “procesi i zgjedhjes është në vazhdim e sipër”.

“Mandate i përfaqësuesit të lartë Miroslav Lajçak mbetet në fuqi deri në fund të janarit. Zgjedhja e pasardhësit të tij është momentalisht në vazhdim e sipër dhe në do të japim njoftime të reja me kohë”, ka thënë Annita Hipper, zëdhënëse e BE-së për politikë të jashtme dhe siguri.

Nëse BE-ja dëshiron të sigurojë që të mos ketë vakum, atëherë procedura e caktimit të dërguarit të ri të posaçëm për dialogun, do të duhej të përmbyllej para fundit të këtij muaji, kur Lajçakut do t’i përfundojë mandati zyrtarisht.

Por, përveç vendimit të përfaqësueses së lartë Kallas për emërimin e pasardhësit të Lajçakut, duhet të pajtohen edhe vendet anëtare të BE-së. Grupet punuese në Këshillin e BE-së janë duke u marr me këtë çështje tani.

Burimet diplomatike në Bruksel i kanë thënë Radios Evropa e Lirë se, që të dy kandidatët, do të konsideroheshin si një zgjedhje e duhur, por mes tyre ka disa dallime.

Këto burime thonë se, nëse Kallas do të vendose të ketë në atë postë një person me një peshë më të madhe politike, atëherë përparësi do të kishte ish-ministri i Jashtëm i Finlandës, Pekka Haavisto. Edhe në rastin kur Lajçak kur ishte zgjedhur në këtë postë para pesë vjetësh, si përparësi ishte përmendur fakti se ai kishte qenë ministër i Jashtëm i një vendi anëtar të bllokut.

Por, në anën tjetër, thonë këto burime, nëse Kallas dëshiron që vetë të merret më shumë më procesin e dialogut në aspektin politikë, atëherë Sorensen konsiderohet si kandidat më i përshtatshëm, sepse ka shumë vite që punon në strukturat e Shërbimit të Vlerësimi të Jashtëm të BE-së (EEAS) dhe mbi vete do të merrte më shumë ndërmjetësimin në çështjet teknike në dialog.

Burimet diplomatike nga vendet anëtare të BE-së vlerësojnë se Sorensen ka pak më shumë gjasa sesa Haavisto.

Kush janë Peter Sorensen dhe Pekka Haavisto?

Si Sorensen, ashtu edhe Haavisto kanë përvojë dhe njohuri rreth Ballkanit Perëndimor.

Peter Sorensen nga Danimarka, ka më shumë përvojë diplomatike në strukturat e Bashkimit Evropian sesa karrierë politike në vendin e tij.

Në Kosovë, Haavisto ka qenë nënkryetar i “Shtyllës IV” (Rindërtimi dhe Zhvillimi Ekonomik) të Misionit të Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK), nga viti 2002 deri në vitin 2006, si dhe këshilltar i lartë i përfaqësuesit të Posaçëm të Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së në Kosovë nga viti 2001 deri më 2002.

Ai ka mbi 15 vjet përvojë në rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Gjatë karrierës së tij diplomatike në BE, Sorensen ka shërbyer si përfaqësues i posaçëm i BE-së për Bosnje e Hercegovinë dhe shef i zyrës së BE-së në Sarajevë, ndërsa ka qenë edhe përfaqësues special i përfaqësuesit të lartë të BE-së në Serbi. Në rajonin e Ballkanit ka punuar edhe në misionin e OSBE-së në Kroaci.

Po ashtu ka qenë edhe shef i delegacionit të Bashkimit Evropian në Shkup.

Ai aktualisht është këshilltar në EEAS për diplomaci digjitale.

Në anën tjetër, Pekka Haavisto ka qenë ministër i jashtëm i Finlandës. Në atë cilësi ai e kishte vizituar edhe Kosovën edhe Serbinë.

Haavisto ka mbështetur fuqishëm procesin e dialogut dhe ka kritikuar Serbinë për lobimin kundër njohjes së pavarësisë së Kosovës, ndërsa Kosovën e ka kritikuar kur kishte vendosur tarifa ndaj importit të mallrave nga Serbia vite më parë.

Si ministër i Jashtëm i Finlandës, Haavisto ka qenë mbështetës i madh i procesit të zgjerimit të BE-së dhe avancimit të raporteve me vendet e Ballkanit Perëndimor.

Haavisto, në kohën e pas luftës në Kosovë, ka punuar edhe në strukturat a Administratës së UNMIKU-ut, që janë marrë me pasojat ekologjike pas luftës. Ai ka garuar tri herë në zgjedhjet për president të Finlandës. Gjithmonë ka përfunduar në pozitën e dytë. Haavisto në karrierën e tij politike ka qenë edhe ministër i Mjedisit i Finlandës.

Roli i të dërguarit të posaçëm

Burimet diplomatike të BE-së thonë se pritet që pasardhësi i Lajçakut të jetë vetëm i dërguar i posaçëm për dialog mes Kosovës dhe Serbisë dhe të mos ketë detyrime tjera lidhur me rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Lajçak në titullin e tij ka edhe detyrat për “çështje tjera rajonale” përveç angazhimit si lehtësues në dialogun mes Kosovës dhe Serbisë.

Për këtë rol më herët është përmendur edhe emri i ish-presidentit dhe ish-kryeministrit të Sllovenisë, Borut Pahor.

Pahor gjatë verës vet e kishte konfirmuar se ishte i interesuar për këtë postë dhe e kishte edhe mbështetjen e Qeverisë së vendimit të tij. Por, ai njoftoi të premten se ai nuk do të garonte për të dërguar të posaçëm të BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, pasi ka kuptuar se kërkohet më shumë një nivel diplomatikë sesa politikë.

Dialogu mes Kosovës dhe Serbisë është duke u zhvilluar me lehtësimin e Bashkimit Evropian për më shumë se 13 vjet.

BE-ja vazhdon të ngul këmbë se zbatimi i të gjitha marrëveshjeve të arritura deri tani është detyrim për Kosovën dhe Serbinë, dhe se ky mbetet edhe kusht për avancimin e tyre në procesin e integrimeve evropian.

Burimet diplomatike në BE thonë se ky qëndrim i BE-së nuk do të ndryshojë as në të ardhmen, pa marrë parasysh se kush do të jetë lehtësues në dialog. REL

Jean-Marie Le Pen, themeluesi i partisë së ekstremit të djathtë në Francë, Fronti Kombëtar – i cili njihej për retorikën e ashpër kundër imigracionit dhe multikulturalizmit – ka vdekur të martën në moshën 96-vjeçare.

Le Pen, i cili ndodhej prej javësh nën kujdes shëndetësor, vdiq të martën “i rrethuar nga më të dashurit e vet”, tha familja e tij.

Le Pen, një mohues i Holokaustit dhe kundërshtar i zëshëm i imigracionit, racës dhe gjinisë, e themeloi partinë e ekstremit të djathtë në vitin 1972.

Në vitin 2002, ai shkoi në balotazh në zgjedhjet presidenciale ku humbi ndaj Jacques Chirac.

Vajza e tij, Marine Le Pen, e përjashtoi atë nga partia dhe ia ndryshoi emrin partisë së tij Fronti Kombëtar në Tubimi Kombëtar, duke e bërë atë njërën prej forcave më të fuqishme politike në vend teksa e distancoi veten nga imazhi ekstremist i babait të vet.

Jordan Bardella, presidenti i partisë Tubimit Kombëtar, siç njihet tani kjo parti, konfirmoi vdekjen e Jean-Marie Le Pen në një postim në platformën sociale X të martën.

Nderimet e ngrohta dhe pazakonta të Bardellas nënvizojnë të kaluarën polemike të Le Penit, duke përfshirë lidhjet e tij me Luftën e Algjerisë. Ai e përshkroi Le Penin si një “mbrojtës të popullit” që “gjithmonë i shërbeu Francës” dhe shprehu ngushëllimet e tij për familjen, përfshirë të bijën, Marine Le Pen.

Me gjithë përjashtimin e tij nga partia në vitin 2015, trashëgimia përçarëse e Jean-Marie Le Pen vazhdon të ketë ndikim, duke shënuar dekada të historisë politike franceze dhe duke formësuar trajektoren e së djathtës ekstreme.

Jean-Marie Le Pen, i dënuar disa herë për antisemitizëm dhe i akuzuar rregullisht për ksenofobi dhe racizëm, mbrohej shpesh duke pretenduar se ishte thjesht një patriot që mbronte identitetin e “Francës së përjetshme”.

Kohët e fundit, Le Pen u përjashtua nga ndjekja penale për arsye shëndetësore në një gjyq të profilit të lartë që filloi në shtator, ku partia e tij dyshohej për përvetësim të fondeve të Parlamentit Evropian. Autoritetet gjyqësore franceze e vendosën Le Penin nën kujdestari ligjore në shkurt, me kërkesë të familjes së tij, pasi gjendja e tij shëndetësore u përkeqësua, raportuan mediat franceze.

Ai kishte qenë me shëndet të dobët për një kohë të gjatë.

Le Pen u dënua në vitin 1990 për një deklaratë të bërë në radio në vitin 1987, ku ai i quajti dhomat naziste të gazit “thjesht një detaj në historinë e Luftës së Dytë Botërore”. REL

Presidenti francez Emmanuel Macron i bëri thirrje Evropës të hënën që të mos jetë “e dobët dhe disfatiste” përballë një presidence tjetër të Donald Trump dhe të përshpejtojë zgjimin e saj strategjik.

Duke folur me ambasadorët francezë të mbledhur në Pallatin Elysée në Paris për të përshkruar prioritetet e tij të politikës së jashtme për vitin, Macron tha se frika se një presidencë e dytë e SHBA-së Trump do të ndikojë negativisht në Evropë është e tepruar.

“Ishin pikërisht të njëjtat pyetje tetë vjet më parë. Na thanë më e keqja: Presidenti Trump u zgjodh, Brexit ishte këtu, Evropa ishte një e keqe,” tha ai.

“Ne e kemi çuar Evropën tonë përpara gjatë shtatë viteve të fundit. Me vendosmëri. Dhe tani ajo është në gjendje të përballojë sfidat me të cilat përballet,” shtoi ai.

Franca dhe Evropa ishin në gjendje të punonin me administratën e parë Trump dhe vendimin e presidentit të zgjedhur për të bërë udhëtimin e tij të parë ndërkombëtar në Paris muajin e kaluar , ku një “diskutim strategjik filloi” midis dy liderëve është provë se Kontinenti i Vjetër mbetet një partner kyç për Uashingtonin. , vazhdoi Macron.

Por ai paralajmëroi se “nëse vendosim të jemi të dobët dhe disfatës, ka pak shanse të respektohemi nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës të Presidentit Trump”.

Ai i kërkoi Evropës “të ecë shumë më shpejt dhe shumë më e fortë” në përpjekjen e saj për t’u bërë më sovrane në fusha duke përfshirë mbrojtjen dhe tregtinë.

Në të parën, Macron përshëndeti vendimet e fundit të BE-së për të ngritur një kapacitet të shpejtë vendosjeje deri në 5,000 trupa dhe për të rritur kapacitetin industrial ndër të tjera, por ai tha se “një program masiv investimesh evropiane me një preferencë evropiane” tani është i nevojshëm.

“Pyetja është nëse evropianët duan të prodhojnë atë që u nevojitet për sigurinë e tyre gjatë 20 viteve të ardhshme, apo jo. Është një bast i sigurt që në 15 deri në 20 vjet, prioriteti amerikan do të jetë mbrojtja e tyre, dhe shumë më tepër. Pra, përreth dhe në Detin e Kinës sesa në Evropë, nëse varemi nga baza industriale dhe teknologjike e mbrojtjes amerikane, atëherë do të përballemi me dilema mizore dhe varësi të turpshme strategjike.

Për sa i përket ekonomisë dhe tregtisë, Macron deklaroi se Evropa “përballet me një rrezik real për të rënë në hap me SHBA-në dhe Kinën” dhe se edhe ajo duhet të heqë dorë nga rregullat e vendosura që tani po i respekton vetëm, me Uashingtonin dhe Pekinin shumë më proteksionistë. me industritë e tyre.

“Unë ende nuk e kuptoj, në një kohë kur rregullat e OBT-së nuk respektohen më as nga Kina dhe as nga Shtetet e Bashkuara, (pse) ne vazhdojmë ta bëjmë atë, por vetë. Nuk po funksionon. Pra, le të zgjohemi dhe të shikojmë në atë që po bëhet”, tha ai.

“Ne duhet të mbrojmë politikën tonë tregtare dhe të sigurojmë një nivel konkurrence që është i drejtë dhe i barabartë, dhe ne duhet të mbrojmë përmbajtjen evropiane.”

Ai tha se Bashkimi Evropian duhet të përdorë ende tregun e vetëm me potencialin e tij të plotë, duhet të nxisë investimet, duke përfshirë huamarrjen e përbashkët, dhe duhet të thjeshtojë rregullat e tij në mënyrë që të bëhet më e lehtë për të investuar dhe për të inovuar kompanitë vendase.

Blloku 27-vendesh ndonjëherë ka “tepërligjur”, tha Macron, dhe tani duhet të marrë një “pushim masiv rregullator” dhe “të rishqyrtojë rregulloret” që po pengojnë aftësinë tonë për të inovuar.

Udhëheqësi francez tha se do të mbledhë disa nga homologët e tij të BE-së në shkurt për të diskutuar çështjen me synimin për të paraqitur propozime në mars.

Se çfarë do të thotë një presidencë e dytë e Trump për luftën e vazhdueshme në Ukrainë, Macron theksoi se “nuk do të ketë zgjidhje të shpejtë dhe të lehtë në Ukrainë”.

Ardhja e afërt e Trump në Zyrën Ovale – dhe pretendimi i tij i fushatës se ai mund të sillte paqe brenda disa ditësh pas kthimit në Shtëpinë e Bardhë – ka ngjallur frikën se Kievit mund t’i bëhet presion për të bërë lëshime të dhimbshme territoriale.

Por sipas Macron, “vetë presidenti i ri amerikan e ka bërë të qartë se Shtetet e Bashkuara nuk kanë asnjë shans për të fituar asgjë nëse Ukraina humbet”.

Uashingtoni, vazhdoi ai, “duhet të na ndihmojë të ndryshojmë natyrën e situatës dhe të bindë Rusinë të vijë në tryezën e negociatave”.

“Ukrainasit duhet të zhvillojnë diskutime realiste mbi çështjet territoriale dhe vetëm ata mund t’i udhëheqin ato. Evropianët duhet të ndërtojnë garanci sigurie, që do të jetë përgjegjësia e tyre kryesore. Ky është një realitet gjeografik dhe gjeopolitik,” shtoi ai./ Euronews – Syri.Net

Revista Travel publikoi një listë të vendeve europiane që ofrojnë cilësinë më të mirë të jetës, me theks të veçantë në balancën midis detyrimeve të biznesit dhe atyre private.

Në krye të listës është Luksemburgu, ndërsa Austria dhe Danimarka zunë vendin e dytë dhe të tretë.

Lista është krijuar në bazë të kritereve të tilla si kohëzgjatja e pushimeve, numri mesatar i orëve të punës, cilësia e gjumit, jetëgjatësia dhe kënaqësia e përgjithshme e jetës.

Luksemburgu është i pari falë standardit të lartë të jetesës dhe përfitimeve interesante për punëtorët. Sistemi që u siguron punonjësve të moshuar ditë shtesë pushimi vjetor është veçanërisht i rëndësishëm – punëtorët mbi moshën 55 vjeç gëzojnë mesatarisht 36 ditë pushimi me pagesë në vit.

Paga mesatare në vend është rreth pesë mijë euro, dhe më shumë se dy të tretat e banorëve posedojnë automjet, gjë që flet më tej për stabilitetin e tyre financiar. Edhe pse ka vetëm 600,000 banorë, Luksemburgu është bërë sinonim i cilësisë më të lartë të jetës në Europë.

Austria dhe Danimarka ndajnë karakteristika të përbashkëta që i bëjnë ato vende të dëshirueshme për të jetuar dhe punuar – minimumi 25 ditë pushim vjetor dhe kushte të rregulluara mirë të punës.

Nga ana tjetër, interesant është fakti se Shtetet e Bashkuara të Amerikës janë në fund të listës, në vendin e 87-të. Shkak për këtë është mungesa e pushimit vjetor të garantuar me ligj, gjë që shkakton pakënaqësi dhe stres te shumë punonjës.

Kjo listë është një kujtesë e rëndësisë së balancës punë-jetë, me Europën që vazhdon të udhëheqë rrugën në ofrimin e kushteve që mundësojnë një jetë të gjatë dhe cilësore. sn

Prokuroria e Palermos ka regjistruar procedimin ndaj të dyshuarve, të lidhur me mafian, që dyshohet se janë vrasësit e Piersanti Mattarella, në atë kohë presidenti i Rajonit të Siçilisë, i cili u ekzekutua më 6 janar 1980 në Palermo.

Sipas La Repubblica, kjo do të kishte një pikë kthese në hetimet e rihapura për vrasjen e vëllait të kreut aktual të shtetit italian, Sergio Mattarella.

Bëhet fjalë për persona të lidhur me mafien që qëndron pa vrasësjes së vëllatit të Presidentit aktual të Italisë, Sergio Mattarella .

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka thënë se zgjedhjet parlamentare dhe presidenciale mund të mbahen këtë vit, nëse bisedimet i japin fund “fazës së nxehtë” të luftës me Rusinë, duke e mundësuar heqjen e gjendjes së luftës.

Duke folur në një intervistë të transmetuar në televizionin ukrainas më 2 janar, Zelensky tha se mbajtja e zgjedhjeve të shtyra për kohë të gjatë do të varet nga pozita në të cilën do ta gjejë veten Ukraina pas ndonjë marrëveshjeje për përfundimin e luftës për zmbrapsjen e trupave pushtuese ruse.

“Sa i përket vitit 2025, nëse ia dalim t’i japim fund fazës së nxehtë të luftës për Ukrainën; nëse e arrijmë këtë së bashku me një ushtri të fuqishme, me një paketë të madhe armatimi dhe me garanci të forta për sigurinë, atëherë ato [zgjedhjet] do të mbahen”, tha Zelensky.

“Pas kësaj, në parim, ne mund ta mendojmë shfuqizimin e gjendjes së luftës në Ukrainë. Sapo kjo të ndodhë, topi do të jetë në fushën e Parlamentit, i cili mund ta caktojë pastaj një datë për zgjedhje. Mendoj se nuk ka nevojë të presim me vite [për zgjedhje] kur të hiqet gjendja e luftës”, shtoi ai.

Mandati pesëvjeçar i Zelenskyt përfundoi më 20 maj 2024.

Zelensky, 46-vjeçar, nuk tregoi nëse do të kërkojë ndonjë mandat tjetër si lider i vendit.

“Nëse bëj më shumë se çfarë mundem, atëherë mbase do ta marrë ketë vendim më me pozitivitet. Sot, ky nuk është synimi im”, theksoi ai.

Zgjedhjet presidenciale duhej të mbaheshin në mars apo prill 2024, por ato u shtynë për shkak se vendi është ende në gjendje lufte.

Sipas Kushtetutës së Ukrainës, Zelensky duhet patjetër të vazhdojë t’i kryejë detyrat e presidentit derisa të zgjidhet lideri i ri i shtetit.

Zgjedhjet parlamentare duhej të mbaheshin më 29 tetor 2023, por edhe ato u shtynë për shkak të zbatimit të gjendjes së luftës.

Ukraina është në gjendje lufte prej se Rusia e nisi pushtimin e saj në shkurt të vitit 2022. Zbatimi i saj është zgjatur për periudha prej 90 ditësh plot 13 herë nga Parlamenti.

Ligjvënësit duhet ta ndryshojnë ligjin për ta mundësuar mbajtjen e zgjedhjeve gjatë gjendjes së luftës.

Shumë analistë dhe politikanë kanë ngritur shqetësime mbi sigurinë, zhvendosjen e votuesve dhe infrastrukturën si pengesa kryesore për mbajtjen e zgjedhjeve legjitime në Ukrainë në rrethanat e tanishme.

Derisa Rusia e ka vënë në pikëpyetje legjitimitetin e Zelenskyt për shkak të shtyrjes së zgjedhjeve, Bashkimi Evropian ka deklaruar se nuk ka asnjë dyshim për statusin e tij si lider i Ukrainës, ndërsa Kombet e Bashkuara e kanë mbështetur duke thënë se Zelensky “mbetet… personi me të cilin sekretari i Përgjithshëm komunikon kur ka nevojë të kontaktojë udhëheqësin ukrainas”. REL

Shefja e Komisionit Evropioan, Ursula von Der Leyen, ka publikuar dje një video në profilin e saj zyrtar në “X”, ku paraqitet harta e Evropës dhe dy vendet e reja që janë shtuar në Zonën Schengen, Bullgaria dhe Rumania, shkruan Gazeta Express.

Ajo që bie në sy në këtë hartë është fakti se Kosova nuk figuron si shtet dhe paraqitet si pjesë e Serbisë.

Kjo ka nxitur reagime të shumta në postimin e shefes së Komisionit Evropian.

S’ka qëndruar pa reaguar as politikania gjermane, Doris Pack, e cila e ka pyetur bashkëkombasen e saj për Kosovën.

“Ku është shteti i Kosovës”, ka komentuar Pack në postimin e Von Der Leyen.

Von Der Leyen postimin e ka bërë dje në orën dy pasdite dhe videoja ka marrë rreth 2 milionë shikime./GazetaExpress/

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky ka thënë më 1 janar se dhënia e fund e furnizimeve me gaz rus në Evropë, përmes një gazsjellësi që kalon në tokën ukrainase, përbën humbje për presidentin rus, Vladimir Putin.

“Kur Putin është bërë president i Rusisë më shumë se 25 vjet më parë, sasia e gazit natyror që ka kaluar përmes Ukrainës në Evropë, ka qenë më shumë se 130 miliardë metra kub në vit. Tani është zero”, ka thënë Zelensky në X – platormë e njohur më parë si Twitter.

“Kjo është një prej humbjeve më të mëdha të Moskës. Si rezultat i shfrytëzimit të energjisë si armë, nga ana e Rusisë, dhe shantazhimit të partnerëve, Moska e ka humbur një prej tregjeve më profitabile dhe të qasshme gjeografikisht”, ka thënë ai.

Komentet e Zelenskyt kanë ardhur pasi gjiganti shtetëror rus, Gazprom, ka thënë se i ka pezulluar furnizimet me gaz në Evropë përmes gazsjellësit që kalon nëpër Ukrianë, pasi Kievi ka refuzuar të vazhdojë kontratën e nënshkruar para se Moska të niste luftën në Ukrainë, në shkurt të vitit 2022.

Kjo do të thotë se Ukraina do të humbë 800 milionë dollarë në vit që i siguronte nga tarifat e transitit.

Gazpromi, në anën tjetër, do të humbë gati 5 miliardë dollarë, në mungesë të shitjes së gazit.

Zelensky ka thënë se shumica e shteteve evropiane u janë përshtatur ndryshimeve, por ka përmendur që Ukraina dhe aleatët duhet ta mbështesin Moldavinë në periudhën e transformimit energjetik.

Moldavia është ende pjesërisht e varur prej gazit rus.

Zelensky ka thënë se Ukraina shpreson në rritjen e furnizimeve me gaz amerikan në Evropë, dhe që presidenti i zgjedhur amerikan, Donald Trump, veçse e ka përmendur këtë mundësi.

“Sa më shumë gaz i qasshëm në tregje për partnerët e vërtetë të Evropës, aq më shpejt do të eliminohet varësia ndaj Rusisë”, ka thënë ai.

Ky vendim i Gazpromit, i bërë publik më 1 janar përmes një postimi në Telegram, nuk pritet të shkaktojë probleme të mëdha te konsumatorët evropianë, për shkak të përpjekjeve të tyre afatgjata që t’i shmangen varësisë nga gazi rus.

Sllovakia, Hungaria, Austria, dhe disa vende të Ballkanit kanë vazhduar të blejnë gazin rus përmes Ukrainës – ndonëse të sasi të zvogëluara – edhe pas nisjes së luftës.

Shumë vende evropiane u janë kthyer burimeve alternative, duke përfshirë blerjen e gazit të lëngshëm natyror nga Shtetet e Bashkuara, Katari dhe Norvegjia.

Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt të vitit 2022.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre. REL

Polonia për herë të dytë, prej kur është bërë anëtare e Bashkimit Evropian, ka marrë përsipër Presidencën e BE-së, duke filluar nga dita e parë e vitit 2025. Ky vend merr kryesimin e radhës nga Hungaria, ndërsa pas gjashtë muajsh do t’ia dorëzojë këtë Danimarkës, e cila do të kryesojë bllokun evropian në gjysmën e dytë të vitit.

Krahas prioriteteve tjera, sikurse siguria e bllokut evropian, ruajtja e kufijve të BE-së, energjia dhe emigracioni, për Poloninë do të jetë prioritet edhe zgjerimi i Bashkimit Evropian. Këtë e kanë thënë shumë zyrtarë të lartë të Polonisë nëpër takime në të cilat i kanë shpalosur prioritetet e kryesimit të tyre gjashtëmujor.

Edhe Hungaria, e cila përmbylli kryesimin e saj në fund të vitit 2024, konsideron se ka arritur një sukses të konsiderueshëm në procesin e zgjerimit, gjë që e kanë pranuar edhe disa diplomatë të Bashkimit Evropian.

Në fund të Presidencës së saj, Hungaria arriti të ndërmjetësojë në Këshillin Evropian një pajtueshmëri për hapjen e disa kapitujve në negociatat e anëtarësimit me Shqipërinë, dhe mbylljen e disa kapitujve në negociatat e Malit të Zi për anëtarësim në BE.

Kjo u konsiderua si sukses dhe dëshmi se procesi i zgjerimit po hyn në një fazë më dinamike dhe se, nëse vendet kandidate do të shënojnë progres në përmbushjen e kritereve, do të ketë avancim konkret në këtë proces.

Përkundër përpjekjeve, Hungaria nuk arriti të sigurojë hapjen e një grup kapitulli në negociatat e anëtarësimit të Serbisë në BE, sepse me këtë nuk u pajtuan disa vende anëtare. Në procesin e zgjerimit vendimet për të hapur apo mbyllur kapituj miratohen vetëm me konsensusin e të gjitha 27 vendeve anëtare.

Në këtë proces të diskutimeve vendi që ka kryesimin e radhës e luan rolin e një ndërmjetësi të sinqertë dhe të paanshëm.

Tash pritet që Polonia të vazhdojë aty ku kanë mbetur disa dosje nga Hungaria, përfshirë edhe hapjen e kapitujve me Serbinë. Këtë e kishte premtuar edhe kryeministri i Polonisë, Donald Tusk gjatë një vizite në Beograd në vjeshtën e vitit të shkuar.

Se zgjerimi do të jetë prioritet i BE-së gjatë kryesimit të Polonisë është shkruar edhe në programin e Qeverisë polake për kryesimin e saj gjatë gjashtë muajve të ardhshëm. Polonia beson se paralelisht me hapat konkretë me vendet kandidate, në formën e hapjes apo mbylljes së kapitujve, gjatë këtyre muajve do të ketë avancim edhe në reformat e brendshme të BE-së për t’u bërë gati për të pranuar vende të reja anëtare.

“Zgjerimi është instrumenti më i mirë i mundshëm për Bashkimin Evropian për të forcuar dhe promovuar paqen, demokracinë, sundimin e ligjit dhe prosperitetin në Evropë. Vendet e reja anëtare forcojnë potencialin konkurrues dhe të rritjes në tregun unik, krijojnë mundësi të reja ekonomike për qytetarët dhe bizneset. Zgjerimi është, po ashtu, edhe kanali më efikas për promovimin e vlerave evropiane, me në krye demokracinë dhe sundimin e ligjit, dhe forcimin e stabilitetit në fqinjësinë tonë”, thuhet në programin e Presidencës polake të BE-së.

“Qëllimi i Presidencës polake është të bëjmë progres në procesin e zgjerimit, edhe në drejtim të lindjes edhe me Ballkanin Perëndimor, në përputhje me angazhimin e vendeve që synojnë anëtarësimin në BE, dhe në bazë të parimit të meritave individuale. Duhet të konsolidojmë procesin e reformave në vendet kandidate, të ruajmë besueshmërinë në Bashkimin Evropian dhe të forcojmë sigurinë e Evropës”, thuhet në këtë dokument që është bazë për veprimin e Presidencës polake në krye të BE-së.

Polonia është një ndër vendet më aktive të BE-së në thirrjet për sanksione ndaj Rusisë dhe për ndihmë ndaj Ukrainës. Ky vend promovon edhe avancimin e Ukrainës në procesin e integrimit në BE, sikurse edhe të Moldavisë. Këto dy shtete, krahas Gjeorgjisë, u janë bashkuar vendeve të Ballkanit Perëndimor dhe Turqisë në procesin e zgjerimit në BE. Nga të gjitha dhjetë vendet e përfshira në proces, vetëm Kosova nuk ka status kandidati. Kosova ka aplikuar për anëtarësim në BE në fund të vitit 2022, kur kryesimin e BE-së e kishte Çekia.

Por, aplikimi i Kosovës nuk është shqyrtuar akoma nga Këshilli i BE-së. Diplomatët evropianë në Bruksel thonë se nuk mund të parashihet nëse në rastin e Kosovës do të ketë lëvizje nga ana e BE-së gjatë Presidencës së Polonisë, sepse kjo do të varet edhe nga procesi i dialogut për normalizimin e raporteve me Serbinë. Në anën tjetër, gjithnjë e më shumë po flitet për suspendimin e procesit të zgjerimit me Gjeorgjinë, pasi Qeveria e këtij vendi ka ndërmarrë disa hapa dhe ka miratuar ligje që shkojnë në kundërshtim me parimet e BE-së.

Krahas avancimit të vendeve nga procesi i zgjerimit pritet që pikërisht gjatë Presidencës polake të nisin edhe diskutimet politike për reformat e Bashkimit Evropian që janë të nevojshme për zgjerim.

“Presidenca do të vazhdojë punën në procesin e reformave të brendshme të BE-së për të realizuar prioritetet afatgjate, për të siguruar funksionimin e duhur të politikave të BE-së dhe për të siguruar kapacitetet e nevojshme për veprim në realitetin e ri gjeopolitik dhe duke pasur parasysh zgjerimin në të ardhmen. Ne do të fokusohemi në nevojat për t’u bërë gati për anëtarë të rinj duke përmbushur edhe ambiciet e përmendura në agjendën strategjike”, thuhet në programin e Polonisë për kryesimin me BE-në.

Presidenca polake pret që edhe Komisioni Evropian të dalë me një analizë të hollësishme të para-anëtarësimit, dhe që për këtë të ketë edhe debat në Këshillin Evropian. Shumë liderë të BE-së kanë thënë se procesi i zgjerimit duhet të shkojë paralelisht edhe me procesin e reformave të brendshme të unionit, pasi me strukturën e tashme ligjore BE-ja do ta kishte të vështirë të funksionojë me më shumë se 30 vende anëtare në të ardhmen. Por, pos debateve joformale deri tash nuk ka pasur nisma zyrtare në këtë drejtim.

Mundësia që në mandatin e ardhshëm pesëvjeçar të Komisionit të ri Evropian të ketë zgjerim, ka bërë që tash të nisin edhe diskutimet në BE për t’u bërë gati për arritjen e këtij qëllimi.

Zgjerimi i fundit i BE-së kishte ndodhur në vitin 2013 me anëtarësimin e Kroacisë. Kroacia pati nënshkruar Traktatin e anëtarësimit në BE në pjesën e dytë të vitit 2011, pikërisht kur kryesimin e radhës e kishte Polonia. Edhe atëherë kryeministër i Polonisë ishte Donald Tusk, i cili përsëri është kthyer në atë post. Ndërkohë pas anëtarësimit të Kroacisë në BE nga blloku është larguar Britania e Madhe, duke e kthyer numrin e vendeve anëtare në 27 sa ka sot. REL

Më shumë se 10.000 emigrantë humbën jetën në përpjekje për të mbërritur në Spanjë përmes detit, sipas një raporti të publikuar të enjten nga një grup spanjoll për të drejtat e imigrantëve.

Kjo shifër nënkupton se 30 imigrantë kanë vdekur mesatarisht çdo ditë në vitin 2024 në tentim për të shkuar në Spanjë përmes anijeve, tha grupi Caminando Fronteras.

Numri i të vdekurve u rrit për 58 për qind, krahasuar me vitin e kaluar, thuhet në raport.

Dhjetëra mijëra imigrantë u larguan nga Afrika Perëndimore më 2024 në drejtim të Ishujve Kanarie të Spanjës, të cilët ndodhen në afërsi të bregdetit afrikan, që është përdorur bujshëm si pikënisje drejt kontinentit të Evropës.

Caminando Fronteras tha se shumica e 10.457 vdekjeve të regjistruara deri më 15 dhjetor ndodhën përgjatë të ashtuquajturës rruga atlantike, e cila cilësohet si njëra prej më të rrezikshmeve në botë.

Kjo organizatë i mbledh shifrat nga familjet e imigrantëve dhe nga të dhënat zyrtare të atyre që shpëtohen.

Në mesin e të vdekurve ishin 1.538 fëmijë dhe 421 gra. Prilli dhe maji ishin muajt më vdekjeprurës, sipas raportit.

Caminando Fronteras gjithashtu theksoi një “rritje të madhe” më 2024 të imigrantëve që nisen nga Mauritania, e cila është bërë pikënisja kryesore në rrugën drejt Ishujve Kanari.

Në shkurt, Spanja ia dha Mauritanisë 210 milionë euro për ta ndihmuar t’i luftojë trafikantët me imigrantë dhe të mos i lejojë anijet me imigrantë të nisen drejt ishujve të saj.

Ministria e Brendshme e Spanjës thotë se më shumë se 57.700 imigrantë mbërritën në Spanjë përmes anijes deri më 15 dhjetor këtë vit, që është një rritje prej rreth 12 për qind krahasuar me vitin e kaluar. Shumica e tyre erdhën përmes rrugës atlantike. REL