Po, o nanë, po,
N’emën të ligjit jam arrestue,
E duert m’i kthyen prapa policët e zi,
N’hekur me tutjus m’i kanë ngujue!
Me gazin 69 u pamë sy ndër sy,
Si me keqardhje m’u ba se më vështroi,
E kur lëshova kambën mbrenda me hy,
M’u ba se psherëtiu, m’u ba se rënkoi!
Ndoshta e ndjeu veten fajtor,
Pse erdhi e më mori përsëri!
Ndoshta i gjori ishte lodhë,
Gjithkah n’udhtim nëpër Shqipni.
Gjithkund tue shkue nëpër atdhe,
Sa djem nanash kështu po i merr!
Si nji kuçedër në “Shqipnin’ e re”
Emni i tij ka futun tmerr!
Ti mos u druej, o Nana ime,
Sido të bahet jam pa faj,
Qëndro malsore, mbahu trime,
Mos e mbyll jetën me vaj!
Djali yt s’ka me t’turpnue,
Gjinin tand s’do ta tradhtojë,
Shqiptar i ndershëm ka me qëndrue,
Po prehnin tand do ta kërkojë.
Ka me dasht me t’pasun pranë,
Ta vështrosh, ta ledhatosh,
E nji fjalë t’ambël me ia thanë,
Plagët zemrës t’ia shërosh!
Pusho, mos qaj, o nanë e mjerë,
Ti me mue s’je kënaqun kurrë.
N’merak e mall ke qenë përherë,
Qysh i vogël dhe sot burrë!
Qysh nand’ vjeç m’ke nxjerrë prej shpie,
Jetim, pa babë, bukën me nxjerrë ;
M’shkule nga prehni prej vorfnie,
Vetë jam rritun derë më derë!
Tri ditë bashkë s’i bamë në votër,
Shtëpia jonë nuk qeshi kurrë ;
Kurrë s’u ulëm në nji sofër,
Kurrë, o Nana ime, kurrë!
—
Më 10 gusht 1988, diktatura gjakatare vari në litar poetin disident HAVZI NELA. Ky akt i përbindshëm, i pashoq në llojin e tij, ndodhte në Shqipërinë e martirizuar vetëm një vit para përmbysjes së komunizmit në Evropën Lindore!
Kryetari i trupit gjykues – krimineli Fehmi Avdiu – e quante të pamjaftueshëm dënimin me pushkatim të poetit atdhetar dhe insistoi që ai të varej në litar, gjë që u bë realitet 11 vjet e gjysmë para fillimit të shekullit XXI ! Për këtë meritë të spikatur, duarpërgjakuri Fehmi Avdiu u emërua në «demokraci» kryetar i Gjykatës Kushtetuese dhe ka dalë rishtas në pension si anëtar i kësaj gjykate, me një shpërblim mujor që familja e shumëvuajtur e Havzi Nelës aktualisht nuk e siguron dot për një vit. DEMOKRACI E KRIMIT !
Në birucë (Rrëshen), pa laps e letër, Havzi Nela thuri, më 1975, një poezi për Nënën titulluar “Po, o Nanë, po”. Ai s’kishte mundësi ta shikonte të shtrenjtën Nënë, por e përfytyronte duke zhvilluar një dialog mjerimi me të, shumë prekës. Poezia është e gjitha thellësisht e ndier, por të tërheq veçanërisht vëmendjen metafora e goditur e poetit në strofën e dytë, ku edhe gazi 69 del më i ndjeshëm nga oficeri i Sigurimit dhe policët që e shoqëronin duarlidhur. Vargu përmbyllës i poezisë «Kurrë, o Nana ime, kurrë», kumbon si akuzë e përjetshme ndaj krimit komunist, që e shkretoi Shqipërinë deri në atë shkallë sa nuk po e merr dot më veten.
Dhimbje e paane