VOAL

Plani i Putinit për të krijuar krizën më të madhe të urisë dhe një valë të jashtëzakonshme të refugjatëve

July 15, 2022

Thithni rrezet e verës sa të mundeni por një dimër i plotë rus po shkon drejt Evropës.

Edhe pse luftimet vazhdojnë të ndezen në Ukrainë, lufta tashmë po ndihet në të gjithë kontinentin, në formën e rritjes së çmimeve të ushqimeve, frikës nga mungesa e gazit dhe shqetësimeve për ekonominë.

Dhe me presidentin rus Vladimir Putin që tregon gatishmëri për të përdorur ushqimin, karburantin dhe plehrat si armë lufte kundër demokracive perëndimore që po armatosin Ukrainën dhe po sanksionojnë Moskën, gjërat mund të përkeqësohen me shpejtësi.

“Ishin dimrat e ashpër rusë që ndaluan Napoleonin”, tha shkencëtari politik Ivan Krastev. “Ishin dimrat e ashpër rus që në 1941 ndaluan Hitlerin. Tani ideja e [Putinit] është ta bëjë dimrin të ashpër brenda Evropës”.

Ndërsa lufta zvarritet – apo edhe përshkallëzohet në egërsi – ekspertët parashikojnë se qeveritë evropiane do të jenë nën presionin e votuesve më të varfër, më të uritur dhe më të ftohtë.

Shtojini kësaj një fluks të mundshëm të mprehtë të refugjatëve nga një krizë globale ushqimore, valët e të nxehtit që thajnë pjesë të tokës bujqësore të Evropës dhe rrezikun e infeksioneve të reja COVID dhe ndërprerjen e zinxhirëve të furnizimit këtë dimër – dhe nuk është çudi që disa po pyesin se sa do të zgjasin qeveritë perëndimore të jenë në gjendje të ruajnë unitetin dhe vendosmërinë e tyre.

“Do të shihni shumë më tepër presion për evropianët që të thonë, ‘Ta ndalojmë luftën tani’,” tha Krastev, i cili kryeson qendrën për strategjitë liberale.

Një sondazh këtë pranverë i porositur nga Parlamenti Evropian zbuloi se gati 60 për qind e qytetarëve të BE-së thanë se nuk ishin gati të përballeshin me rritje të kostos së ushqimit ose energjisë. Rreth 59 për qind ranë dakord se “vlerat evropiane si liria dhe demokracia duhet të jenë prioritet, edhe nëse kjo ndikon në çmimet dhe koston e jetesës”. Por raporti vuri në dukje se mbështetja ishte më e larta në mesin e më të sigurtëve ekonomikisht – dhe ra nën 50 për qind në mesin e atyre që ndonjëherë ose rregullisht kishin vështirësi për të paguar faturat.

“Ju mund të përfundoni me shumë njerëz të pafavorizuar në një mënyrë serioze plus një sasi të caktuar njerëzish në rrugë që protestojnë kundër humbjes së vendeve të punës ose goditjes me gurë ndaj politikanëve në ngjyrë të verdhë [dhe] protesta të tipit të rebelimit të zhdukjes”, tha Tim Benton, drejtor i programit të shoqërisë dhe mjedisit në Chatham House.

Pyetja është, deri në çfarë mase janë gati qeveritë evropiane për t’i bërë ballë një sulmi ekonomik rus?

“Energjia si një armë”

Si një eksportues i madh i ushqimit, plehrave, naftës dhe gazit, Rusia gëzon ndikim të rëndësishëm mbi ekonominë evropiane. Kjo do të bëhet më e theksuar, pasi temperaturat bien dhe familjet me frikë fillojnë të konkurrojnë me prodhuesit për gaz natyror.

Tashmë, 12 vende të BE-së kanë pësuar mbyllje të plotë ose të pjesshme nga gazi rus. Dhe këtë javë, Rusia mbylli gazsjellësin Nord Stream 1 që furnizon me gaz Gjermaninë – si dhe Francën, Italinë dhe Austrinë – duke frustruar përpjekjet evropiane për të krijuar rezerva për dimër.

Mirëmbajtja e planifikuar supozohet të zgjasë deri më 21 korrik, por ka shqetësime në rritje në kryeqytetet kombëtare se Moska do të gjejë një justifikim për të zgjatur mbylljen, ndoshta për një kohë të pacaktuar.

Robert Habeck, ministri i ekonomisë i Gjermanisë, paralajmëroi këtë muaj për një “makth politik” që do të kërcënonte kohezionin social nëse furnizimet me gaz janë aq të pakta sa duhet të racionalizohen nga qeveria. Dhe të dielën, Ministri i Ekonomisë i Francës, Bruno Le Maire tha se ai beson se një “ndërprerje totale e gazit rus” është “opsioni më i mundshëm”.

Në Gjermani, politikanët kanë përgatitur planet emergjente të emergjencës së gazit që mund të diktojnë se cilat kompani duhet të ndërpriten më parë. Autoritetet lokale po errësojnë dritat e rrugëve dhe po ulin temperaturat në pishinat e hapura. Berlini po konsideron gjithashtu një paketë shpëtimi mbresëlënëse prej 9 miliardë eurosh për gjigantin e shërbimeve komunale Uniper, importuesi më i madh i gazit në Gjermani.

Disa politikanë të BE-së kanë dhënë një notë sfiduese. “Putini përdor energjinë si armë dhe ai do të përpiqet të na ndajë, pa sukses”, tha komisioneri i tregut të brendshëm të bllokut, Thierry Breton.

BE-ja ka miratuar rregulla të reja, duke u kërkuar vendeve të ngarkojnë gazin në kohë për dimër, me rezerva aktualisht në 62 përqind. Por me tubacionet alternative tashmë të plota dhe importet e gazit natyror të lëngshëm të ngjeshur nga objektet e kufizuara portuale, ka pak kapacitet për të kompensuar një mungesë të mundshme – që do të thotë se qeveritë do të detyrohen t’u kërkojnë konsumatorëve të ulin kërkesën ose të bëjnë shkurtime drastike sektoriale.

Në rast të një ndërprerjeje ruse, politikanët ka të ngjarë të fillojnë duke ndërprerë sektorët jothelbësorë si sektori i automobilave, të ndjekur nga industritë e tjera, më pas shërbimet sociale dhe në fund ngrohja e banesave, sipas Simone Tagliapietra, një analist i lartë i energjisë në institutin e mendimit Bruegel. “Ky do të jetë një triazh politik shumë i vështirë,” thotë ai. “Unë mendoj se do të ishte shumë sfiduese për qeveritë tona”.

Ata që do të jenë në vendin më të vështirë për të paguar faturat e tyre të energjisë do të jenë në mënyrë të pashmangshme “më të cenuarit”, tha Kieran Pradeep, bashkëkoordinator në grupin mbrojtës të koalicionit Right to Energy. Por shumë evropianë të klasës së mesme gjithashtu mund të shtyhen në varfëri energjetike për herë të parë.

Në rastin më të mirë, shpenzimi i një sasie joproporcionale të të ardhurave për shërbimet komunale mund të shkaktojë “ankth të rëndë mendor”, tha Pradeep. Por gjithashtu mund të çojë në shkëputjen e njerëzve nga njehsorët në disa vende si Britania e Madhe – dhe të vënë veten në rrezik ngrirjeje deri në vdekje.

Rreziku që Putini të mbyllë plotësisht gazin për BE-në është “shumë i mundshëm”, sipas Alexander Gabuev, një bashkëpunëtor i lartë në think tank Carnegie. “Shpresa e [Putinit] është se do të ketë më shumë protesta politike dhe më pas uniteti rreth mbështetjes për Ukrainën do të shpërbëhet”.

“Plani i urisë i Putinit”

Në frontin e ushqimit, çmimet u rritën ndjeshëm pas bllokadës së Rusisë ndaj Ukrainës – një furnizues kryesor i drithërave dhe vajit të lulediellit. Çmimet globale të ushqimeve kanë rënë paksa, por janë ende jashtëzakonisht të larta krahasuar me këtë periudhë të vitit të kaluar. Dhe më e keqja mund të vijë ende nëse çmimi i plehrave – i lidhur me koston e gazit natyror – mbetet i lartë në sezonet e ardhshme.

Çmimet globale të bujqësisë janë rritur me 30 për qind që nga pushtimi i Rusisë, me inflacionin e çmimit të ushqimeve dhe pijeve joalkoolike në 10 për qind në maj, sipas një raporti të tregut të BE-së. Kostot më të larta të plehrave do të thotë që fermerët në mbarë botën do t’i përdorin ato me kursim, dhe për këtë arsye do të gjenerojnë rendimente më të ulëta, duke përshkallëzuar potencialisht një krizë përballueshmërie në një emergjencë furnizimi të plotë.

Çmimet e ushqimeve nuk pritet të bien nga nivelet e tyre aktuale të larta deri në dhjetor 2023, tha Beata Javorcik, kryeekonomiste e Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim.

Si një eksportues neto i ushqimit, Evropa është më e izoluar se vendet më të varfra në Afrikë dhe Lindjen e Mesme, ku qeveritë janë më të varura nga importet ruse dhe ukrainase të produkteve kryesore si gruri, dhe konsumatorët shpenzojnë një përqindje shumë më të lartë të pagave të tyre për të qëndruar të ushqyer.

“Sigurisht që nuk do të parashikoja apo argumentoja se do të shohim urinë [në Evropë], por sigurisht që çmimet mund të shkojnë edhe më lart”, tha John Baffes, një ekonomist i lartë në Bankën Botërore.

Në nivel global, sistemi ushqimor po shkon në teh të thikës: Shifrat e fundit të OKB-së tregojnë se numri i njerëzve që vuajnë nga uria u rrit me 50 milionë në vitin 2021 krahasuar me vitin 2020 dhe ky numër do të rritet vetëm për shkak të shpërthimit të luftës midis dy koshave të bukës.

Rreth 17 për qind e kalorive të tregtuara në botë janë bllokuar për shkak të kontrolleve të eksportit të vendosura nga qeveritë e frikshme ose oportuniste, tha Javorcik i BERZH-it. Nëse Rusia ndjek shembullin dhe vendos një ndalim të rreptë të eksportit të grurit në një vit kur ajo pret një korrje të fortë, kjo mund t’i përkeqësojë gjërat në mënyrë të konsiderueshme. Sipas disa raporteve, Rusia ka shkatërruar qëllimisht fushat e grurit në Ukrainë këtë muaj ndërsa korrja po fillon.

Skenari më i keq nga perspektiva evropiane është nëse kriza ushqimore shkakton një valë të re të migrimit masiv, duke ushtruar presion të mëtejshëm mbi sistemet politike. Analistët, duke përfshirë kreun e Programit Botëror të Ushqimit, David Beasley, kanë tërhequr paralele mes tani dhe trazirave mbi çmimet e bukës që i paraprinë Pranverës Arabe në 2011.

“Plani i urisë i Putinit ka për qëllim të gjenerojë refugjatë nga Afrika e Veriut dhe Lindja e Mesme, zona që zakonisht ushqehen nga Ukraina”, shkroi historiani i Yale Timothy Snyder në fillim të këtij muaji. “Kjo do të gjeneronte paqëndrueshmëri në BE.”

“Kriza shumëvjeçare”

Presioni rus nuk mund të vinte në një kohë më të keqe për kontinentin.

Evropa është ende e tronditur nga efektet e pandemisë, kur mbylljet ekonomike shkaktuan kërdi në ekonominë globale. Pas dy vitesh trazira, rikthimi – në masën që kishte – është zhdukur në fillim nga ndërprerjet e zinxhirit të furnizimit dhe shqetësimet mbi efektet e luftës. Një tjetër efekt zbutës pritet nga Banka Qendrore Evropiane, e cila po përgatitet të rrisë normat e interesit javën e ardhshme – rritja e parë në më shumë se një dekadë – për të luftuar inflacionin e furishëm të eurozonës.

Shenjat e një ngadalësimi ekonomik janë tashmë të dukshme, me kontraktimin e prodhimit për herë të parë në dy vjet në qershor, dhe sektorin e shërbimeve gjithashtu ngadalësuar, sipas një sondazhi kryesor të biznesit. “Rritja ekonomike e eurozonës po tregon shenja të lëkundjes pasi era e kërkesës së ndrydhur nga pandemia tashmë po zbehet”, tha ekonomisti Chris Williamson në S&P Global.

Për momentin, Komisioni Evropian këmbëngul se BE-ja mund të shmangë një recesion, por ai pranon se rritja është e brishtë dhe kryesisht e nxitur nga inercia nga viti 2021. Një mbyllje totale e gazit ka të ngjarë ta shtyjë bllokun në një recesion, pranon Komisioni.

Së bashku, ofensiva e Rusisë për ushqimin dhe karburantin parashikon kohë të vështira përpara për politikanët që kërkojnë të mbajnë linjën ndaj Ukrainës, edhe pse sfiduesit e tyre i fajësojnë ata për vuajtjet e zgjedhësve të tyre.

Edhe përpara se inflacioni dhe mungesat të fillonin, një sondazh në 10 vende nga Këshilli Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë në fillim të këtij muaji sugjeroi se evropianët janë të ndarë mbi kursin e preferuar të veprimit, me 35 për qind që favorizojnë paqen sa më shpejt që të jetë e mundur edhe me kostot e Ukrainës dhe 22 për qind besojnë se humbja e Rusisë është e vetmja rrugë drejt paqes.

Sfida për ata që kërkojnë të ruajnë kursin e tanishëm do të jetë të bëjnë atë që munden për të zbutur presionin e Putinit, duke u shpjeguar votuesve se mund të bëjnë vetëm kaq shumë.

Komisioni Evropian ka theksuar rëndësinë e kursimit të energjisë “në të gjitha aspektet e jetës së përditshme”, por thekson se përgjegjësia është mbi qeveritë kombëtare që t’ua komunikojnë këtë qytetarëve të tyre.

“Ju nuk do të dëgjoni Komisionin Evropian duke u thënë njerëzve se sa kohë duhet të kalojnë në dush, kjo do të ishte një sfidë për zbatimin tonë”, tha zëdhënësi i BE-së Tim McPhie këtë javë.

Për shumë evropianë, ulja e konsumit nuk do të jetë një zgjedhje, pasi rritja e çmimeve i detyron ata të zgjedhin midis ushqimit dhe ngrohjes së shtëpive të tyre. Në Belgjikë, faturat e shërbimeve u rritën ndër më të shpejtat në BE – me 65.5 për qind – krahasuar me majin 2021. Pjesërisht si rezultat i kësaj, njerëzit po i drejtohen bankave ushqimore në nivele “të paprecedentë”, tha Jozef Mottar, një koordinator i Belgjikës. Federata e Bankave Ushqimore.

Javorcik nga BERZH tha se është e domosdoshme që politikëbërësit “të zbutin goditjen për më pak të mirën”, në vend që thjesht të ndërmarrin masa të përgjithshme që ndihmojnë të gjithë në mënyrë të barabartë – si ulja e TVSH-së për ushqimin ose karburantin – sepse kjo mund të grumbullojë më shumë borxhe të qeverisë në afatgjatë.

Kjo do të thotë se pak do t’i kalojnë muajt dhe vitet e ardhshme pa bërë disa ndryshime në stilin e tyre të jetesës. “Çështja e madhe, qoftë për ushqim apo për karburant, në sferën evropiane është se askush nuk po mendon mjaftueshëm për ndryshimet nga ana e kërkesës, apo rregullimet në sjelljen e konsumatorit, tha Tim Benton nga Chatham House, duke shtuar se ai priste që kjo të të jetë një “krizë shumëvjeçare”.

Nëse sulmi i Putinit do të durohet, evropianët ka të ngjarë të mësojnë të udhëtojnë më pak, të hanë më me kursim dhe të veshin një triko shtesë në vend që të rrotullohen me termostatin. Dimri rus, kur të vijë, ka të ngjarë të zgjasë.

Politico.eu.

twitter
Follow
facebook
linkedin

Fjalë kyçe: armë lufte, dimrat e ashpër rus

Komentet

Cancel reply

Lajme të ngjashëm

Scholz i kërkon Putinit t’i tërheqë trupat nga Ukraina gjatë një bisede telefonike

Kancelari i Gjermanisë, Olaf Scholz, e dënoi luftën në Ukrainë gjatë një bisede telefonike me presidentin e Rusisë, Vladimir Putin, të premten, njoftoi Qeveria gjermane.

Kjo ishte biseda e parë telefonike mes tyre në dy vjetët e fundit.

Zëdhënësi i Qeverisë gjermane, Steffen Hebestreit, tha se Scholzi e dënoi “luftën agresore të Rusisë” kundër Ukrainës, gjatë bisedës së tyre telefonike, dhe i kërkoi Putinit t’i japë fund asaj duke i tërhequr trupat ruse që e pushtuan vendin fqinj në shkurt 2022.

“Kancelari i bëri thirrje Rusisë të tregojë gatishmëri për të negociuar me Ukrainën, me qëllim të arritjes së një paqeje të drejt dhe afatgjate. Ai e theksoi vendosmërinë e palëkundur të Gjermanisë për ta mbështetur Ukrainën në luftën e saj kundër agresionit rus sa të jetë e nevojshme”, tha Hebesreit.

Scholz kishte biseduar paraprakisht me presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky, dhe pastaj i kishte telefonuar Putinit, tregoi Hebesreit.

Lideri gjerman i dënoi sulmet ajrore ruse ndaj infrastrukturës civile në Ukrainë dhe paralajmëroi se dërgimi i trupave koreanoveriore në Rusi për të luftuar në luftë kundër Ukrainës, shënon përshkallëzim serioz të konfliktit.

Shtetet e Bashkuara, Koreja e Jugut dhe Ukraina thonë se Koreja e Veriut i ka dërguar mijëra ushtarë në Rusi për ta mbështetur luftën e saj kundër Ukrainës.

Qeveria gjermane nuk tregoi se sa kohë zgjati biseda telefonike me Putinin, por agjencia gjermane e lajmeve, DPA, tha se zgjati një orë.

Kievi dhe Moska në kërkim të avantazhit para bisedimeve të mundshme për paqe

Në fushëbetejën në Ukrainë, Rusia ka marrë iniciativën dhe dëshiron që të çimentojë fitoret e saj para mbajtjes së mundshme të bisedime për paqe me Kievin.

Forcat ruse, që janë në ofensivë që të paktën nga mesi i verës, kanë intensifikuar përparimin e tyre, duke shkatërruar trupat ukrainase përgjatë vijës së frontit të gjatë 1.100 kilometra: në jug afër Vuhledarit dhe Pokrovskut, më në veri afër Çasiv Jarit dhe Kujanskut, dhe madje edhe në Kursk, rajonin rus ku Ukraina nisi një ofensivë të befasishme në gusht.

Moska po ashtu ka marrë deri në 12.000 trupa nga Koreja e Veriut dhe ka nisur dislokimin e tyre në perëndim të Rusisë, si pjesë e asaj që zyrtarët amerikanë dhe ukrainas thonë se është përgatitje për një ofensivë të re për të larguar forcat ukrainase krejtësisht nga territori rus.

“Ne të gjithë e dimë, unë nuk do të zbuloja asnjë sekret ushtarak nëse them se fronti jonë ka kolapsuar”, tha gjeneralmajori ukrainas, Dmytro Marchenko, gjatë një vlerësimi të bërë publikisht më 29 tetor. Ai më vonë njoftoi për dorëheqjen e tij, dorëheqje që shumë e panë si ndëshkim për sinqeritetin e tij.

Gjatë fundjavës, Ukraina shfaqi zotësinë e saj, duke lëshuar dhjetëra dronë ndaj Moskës dhe dhjetëra rajoneve të tjera ruse. Sulmi, që pengoi disa fluturime, por që nuk shkaktoi ndonjë dëm të madh, ishte sulmi më i madh i këtij lloji që kur Rusi nisi pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

E gjithë kjo nënkupton se lufta e Rusisë kundër Ukrainës po i afrohet një tjetër momenti kritik, me rritjen e presionit për arritjen e një armëpushimi apo marrëveshjeje të paqes që do të ndalohet plotësisht luftimet që kanë nisur gati 33 muaj më parë.

Presioni po rritet në masë të madhe për shkak të fitores së Donald Trumpit, i cili ka qenë kritik i zëshëm i volumit të ndihmës së SHBA-së për Ukrainën. Trump vazhdimisht është zotuar se do t’i japë fund luftës shumë shpejt edhe pse ka dhënë pak detaje se si do ta arrijë këtë.

Administrata në largim e presidentit Joe Biden – që i dërgoi Ukrainës gati 60 miliardë dollarë armë dhe pajisje të tjera dhe po ashtu ndihmë tjetër – ka treguar shenja padurimi me presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, dhe “planin e fitores” që ai ka promovuar si rrugë drejt një “paqeje të drejtë”.

“Rusia po tenton të avancojë sa më shumë që të mundet dhe të tregojë se ka aftësi që të mbajnë intensitetin e luftimeve për një të ardhme të parashikuar, për të krijuar edhe një realitet të ri në terren dhe për të pasur më shumë leva ndikim mbi çështje sikurse mundësia e anëtarësimit të Ukrainës në NATO”, tha Mykola Byelyeskov, hulumtues në Institutin Kombëtar për Studime Strategjike, që udhëhiqet nga Qeveria ukrainase.

“S’ka mundësi për kthim në normalitet”

Si Moska, ashtu edhe Kievi, po pësojnë humbje të mëdha të trupave. Rusia ka rimbushur radhët, duke zëvendësuar ushtarët e vrarë apo të plagosur – që vlerësohet se ka arritur në 600.000 – duke joshur rekrutët e rinj përmes pagave të larta dhe përfitimeve të tjera. Admirali Ton Radakin, shefi i shtabit të mbrojtjes së Britanisë, i tha transmetuesit britanik, BBC, se tetori ishte muaji më i keq për Rusinë, sa i përket humbjes së ushtarëve, pasi brenda ditës Moskës i ishin vrarë afër 1.500 ushtarë.

Ukraina, të cilës vlerësohet se i janë vrarë 80.000 ushtarë, po përballet me vështirësi për rekrutimin e ushtarëve të rinj dhe mbushjen e radhëve.

Përderisa objektivat më të mëdha të Kremlinit janë më të gjera, një qëllim konstant është marrja e territorit ukrainas. Këtu përfshihet tërësia e rajoneve të Donjeckut dhe Luhanskut, që njihen si Donbas.

Pavarësisht se është mposhtur disa herë, trupat ruse aktualisht mbajnë kontrollin e rreth 20 për qind të territorit ukrainas dhe po vazhdojnë të marrin nën kontroll territor për çdo ditë.

Qëllimet më të gjera politike të Rusisë përfshijnë rrëzimin e Qeverisë ukrainase, diçka që ka pak të ngjarë të ndodhë të ndodhë në një të ardhme të afërt. Po ashtu, top-prioritet për Moskën është që ta pengojë anëtarësimin e Kievit në NATO.

Po ashtu, ka pak gjasa që në të ardhmen e afërt Ukraina të arrijë qëllimin e saj që të rimarrë kontrollin në mbarë shtetin, përfshirë Krimenë. Por, Kievi po synon që të pengojë Moskën që të bëjë përparime të tjera brenda Ukrainës dhe të mbajë nën kontroll territorin rus në rajonin e Kurskut.

“Të dyja palët duan të kenë sa më shumë leva ndikimi para ndonjë negociate të mundshme”, tha Eric Ciaramella, ish-zyrtar për Rusinë dhe Ukrainën në Këshillin për Siguri Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë. “Për ukrainasit, Kursku është pjesë e rëndësishme e kësaj përpjekjeje, edhe pse në fund nuk i dha aq ndikim sa priste Kievi dhe tani pozicionet e Ukrainës atje po duken gjithnjë e më të dobëta”.

Komandanti i ushtrisë ukrainas, gjenerali Oleksandr Syrskiy, tha më 12 nëntor se ka udhëtuar për në rajonin e Kurskut, rajon që presidenti ukrainas Zelensky ka thënë se mund të përdoret për të nxjerrë koncesione në negociatat eventuale me Rusinë.

Ai duket se ka mbrojtur vendimin për të sulmuar Kurskun, që disa vëzhgues të huaj kanë vënë në pikëpyetje këtë lëvizje të Kievit, pasi atje u dërguan disa nga njësitë më me përvojë, që paraprakisht kishin luftuar në pjesë të tjera të Ukrainës, veçmas në tri lokacione që po përballen me presion të madh rus.

“Këta dhjetëra mijëra armiq nga njësitë më të mira sulmuese ruse do të kishin sulmuar pozicionet tona në drejtim të Pokrovskut, Kurakovës apo Toretskut, gjë që do të përkeqësonte ndjeshëm situatën në front”, tha Syrskiy.

Çmimi për paqen

Si Trump, ashtu edhe nënpresidenti i ri, JD Vance, kanë sinjalizuar se do të shtyjnë më fortë Ukrainën për të negociuar. Ata nuk kanë bërë publik ndonjë plan specifik për të sjellë palët në tryezën e bisedimeve, dhe zyrtarët e lartë rusë, përfshirë Putinin, kanë sinjalizuar se nuk ka zbutje të qëndrimeve të Kremlinit.

Personi që Trump njoftoi se do të jetë këshilltari i tij i ri për siguri kombëtare, ndërkaq ka sugjeruar një mënyrë se si ta shtyjë Kremlinin që të negociojë.

“Amerika mund të përdorë levën ekonomike, përfshirë heqjen e pauzës ndaj eksporteve të gazit të lëngshëm natyror dhe goditjen e shitjeve të paligjshme të naftës së Rusisë, në mënyrë që të sjellë në tavolinën e bisedimeve zotin Putin”, tha Michael Waltz, bashkautor i një opinioni të publikuar në revistën Economist më 2 nëntor.

“Ky plan është më superior sesa qasja aktuale e Shtëpisë së Bardhë, të cilës i mungon një qëllim i deklaruar, por do të përfundojë në një ngërç me Rusinë që pushton disa territore ukrainase”, shkroi ai. “Rruga aktuale do të marrë më shumë kohë, gjak dhe pasuri për të arritur deri te qëllimi”.

Oleksandr Danylyuk, ish-këshilltari kryesor ushtarak dhe i inteligjencës në Ukrainë, sugjeroi se është naive të mendohet se Rusia synon që të negociojë.

“Synimi i tyre politik është që të shkatërrojë, ose të paktën, të ndryshojë arkitekturën e sigurisë botërore”, tha ai. “Parashikimi im: Rusia do t’i shfrytëzojë negociatat për të ulur mbështetjen perëndimore për Ukrainën dhe do të vazhdojë luftën e saj kundër Perëndimit”.

“Nuk ka mundësi për kthim në ‘normalitet’”, tha ai. “Kjo është një luftë botërore në të cilën Perëndimi ose mund të fitojë ose do të mposhtet”.

Në anën tjetër, Ukraina ka frikë se do të rritet padurimi në mesin e mbështetësve të saj perëndimorë dhe shumë zyrtarë janë të shqetësuar se prirja e administratës së Trumpit për të reduktuar mbështetjen e saj do të nënkuptojë që do të hiqet dorë nga Kievi.

“Ka pasur shumë diskutime për nevojën për t’iu nënshtruar Putinit, për t’u tërhequr, për të bërë disa koncesione”, tha Zelensky gjatë fjalimit në mbledhjen e Komitetit Evropian Politik më 7 nëntor. “Kjo është e papranueshme për Ukrainën dhe vetëvrasëse për gjithë Evropën”.

Radio Evropa e Lirë

Përgatiti: Mimoza Sadiku

“Po punon për zbutjen e raporteve me Teheranin”, New York Times: Elon Musk u takua fshehurazi me ambasadorin e Iranit në OKB

Miliarderi i njohur Elon Musk u takua me ambasadorin iranian në OKB në fillim të kësaj jave, raportoi të enjten New York Times, duke cituar dy zyrtarë iranianë të paidentifikuar.

Sipas NYT, takimi i Musk me Amir Saeid Iravani u zhvillua në Nju Jork të hënën dhe u përshkrua nga burimet iraniane të gazetës si një përpjekje për të “zbutur tensionet” midis SHBA-së dhe Iranit. Biseda ishte “pozitive”, thanë burimet iraniane.

Musk, i cili zotëron SpaceX, Tesla dhe platformën e mediave sociale X, nuk ka komentuar mbi këtë çështje. Zëdhënësi i Trump, Steven Cheung tha për NYT se presidenti i zgjedhur nuk do të komentonte mbi “raportet e takimeve private që kanë ndodhur ose nuk kanë ndodhur”. Misioni iranian në OKB gjithashtu nuk pranoi të komentojë, sipas Washington Post.

Biznesmeni me origjinë nga Afrika e Jugut shihet gjithnjë e më shumë si një nga njerëzit më të rëndësishëm në rrethin e ngushtë të Trump. Presidenti i ardhshëm njoftoi së fundmi se Musk do të drejtojë një departament ekstraqeveritar të sapokrijuar, i ngarkuar me rritjen e efikasitetit të qeverisë.

Trump ka zgjedhur disa persona të linjës së ashpër ndaj Iranit dhe mbështetës të vendosur të Izraelit për poste të larta qeveritare si pjesë e doktrinës së tij ‘paqe përmes forcës’, duke përfshirë senatorin Marco Rubio për sekretarin e shtetit dhe kongresmenin Mike Waltz për këshilltarin e sigurisë kombëtare. bw

Elon Musku po mundohet që të gjithë fëmijët e tij (përveç njërit) dhe nënat e tyre të jetojnë së bashku

Elon Musku, miliarderi që kontribuoi në fitoren e Donald Trump në zgjedhjet presidenciale amerikane, vazhdon të ëndërrojë.

Këtë herë, ai është i vendosur të realizojë një dëshirë personale: të bashkojë të gjithë fëmijët e tij dhe nënat e tyre për të jetuar së bashku. Sipas disa burimeve të mirinformuara, Musk po kërkon një shtëpi në Bel Air, lagjen luksoze të Los Angeles.

Ai ka shëtitur për të parë disa vila në shitje bashkë me Grimes, me të cilën ka fëmijët X Æ A-Xii (4 vjeç), Exa Dark Sideræl (3 vjeç e gjysmë) dhe Techno Mechanicus (2 vjeç), megjithëse nuk kanë më një lidhje romantike. Vila që mund të blejë mund të jetë vendi i përshtatshëm për të bashkuar të gjitha nënat dhe fëmijët.

Kjo nuk është një ide e re, pasi Musk tashmë ka blerë në Teksas, në Austin, një hapësirë të madhe toke ku ndodhen shtëpi të ndara. Disa kilometra larg selisë qendrore të Tesla-s, zona është përshkruar nga New York Times si një “kompleks” me dy rezidenca ngjitur, njëra prej të cilave në stil toskan. Çmimi: 35 milionë dollarë. Në këtë vend banon partnerja aktuale e Musk, Shivon Zilis, dhe tre fëmijët e tyre. Vetë miliarderi nuk banon atje, duke zgjedhur një shtëpi të largët rreth dhjetë minuta me makinë.

Duket se ëndrra për të bashkuar së paku një pjesë të fëmijëve të tij mund të realizohet. Grimes dhe Shivon Zilis duket se shkojnë mirë me njëra-tjetrën. Në fillim mendohej se mes tyre kishte një marrëdhënie të tensionuar, sepse shumë mendonin se drejtuesja e Neuralink ishte shkaku i ndarjes së Musk dhe Grimes. Ishte vetë Grimes ajo që u shpjegoi ndjekësve të saj në X se nuk është kështu: “Nuk ishte faji i saj, mos u zemëroni me të. Kemi respekt të ndërsjellë, jemi të lumtura që jemi shoqe dhe të rrisim fëmijët së bashku.” Ajo shtoi gjithashtu: “Gratë shpesh përballen me njëra-tjetrën pa arsye. Duke biseduar me të, kuptova që është një person i jashtëzakonshëm dhe të dyja duam vetëm më të mirën për fëmijët tanë.”

Të njëjtin mendim ka edhe Shivon Zilis, e cila pasi u takua për herë të parë me Grimes, komentoi në X: “Jam shumë e lumtur që pata mundësinë të bisedoj kaq mirë me ty pas gjithë kësaj kohe duke e pritur këtë takim. Je një femër e fortë dhe të respektoj shumë. Mezi pres që fëmijët tanë të luajnë bashkë.”

Ndërsa pret të kolonizojë Marsin, siç e imagjinon me planin e tij Space X, Musk është afër realizimit të ëndrrës për t’i parë fëmijët e tij të rriten së bashku, qoftë në vilën në Bel Air apo në kompleksin në Teksas.

Nuk dihet si ndihen për këtë ish-bashkëshortja e tij e parë Justine Wilson dhe fëmijët Griffin, Kai, Saxon dhe Damian. Por është e qartë se ëndrra familjare e Musk është e destinuar të mbetet e paplotësuar, për shkak të armiqësisë së hapur dhe për momentin të papajtueshme me vajzën e tij transgjinore, Vivian Jenna Wilson. sn

Drejtoresha ruse e teatrit dënohet me 8 vjet burgim pasi postoi kundër Putinit

Gjykata ushtarake e qarkut në Moskë.

Anastasia Berezhinskaya, drejtoreshë teatri, është dënuar të enjten me tetë vjet burgim nga një gjykatë në Moskë, për shkak të shkrimeve dhe komenteve që i kishte bërë në rrjetin social Vkontakte më 2022, ku e kishte dënuar pushtimin e paprovokuar të Ukrainës nga Rusia dhe kishte bërë thirrje për “vrasjen” dhe “eliminimin” e presidentit Vladimir Putin.

Gjykatësi Andrei Pluzhnikov nga gjykata ushtarake e qarkut në Moskë e shpalli Berezhinskayan fajtore për “arsyetimin e terrorizmit”, për “përhapjen e të dhënave të rrejshme për ushtrinë ruse” si dhe për “përçmimin e Forcave të Armatosura të Rusisë”.

Prokuroria kishte kërkuar 10 vjet burgim për Berezhinskayan.

Berezhinskaya, 43-vjeçare, e cila nuk pranoi të dëshmonte gjatë gjykimit, e pranoi fajësinë pjesërisht.

Në fjalinë e saj përfundimtare para gjykatës, Berezhinskaya tha: “I nderuar, nuk kam asgjë të të them, asgjë për të shtuar. Do ta pranoj secilin vendim tuaj”.

Pasi gjykatësi e mori vendimin, Berezhinskaya u arrestua në vend.

Para dhe gjatë gjykimit, ajo ishte urdhëruar të mos largohej nga Moska.

Berezhinskaya, e cila është nënë e dy fëmijëve të moshës 8 dhe 10-vjeçare, është diagnostikuar me çrregullime të personalitetit, por gjykata tha se ajo nuk ka nevojë të shtohet në spital.

Zyrtarët ruse i kanë përdorur dukshëm akuzat si përçmimi i Forcave të Armatosura të vendit apo përhapja e informatave të rrejshme për ushtrinë, për t’ua mbyllur gojën qytetarëve që e kundërshtojnë agresionin e Moskës në Ukrainë, prej se nisi pushtimi i plotë i shtetit fqinj në shkurt 2022. REL

Shkencëtarët zbulojnë koralin më të madh në botë

Shkencëtarët thanë se kanë zbuluar koralin më të madh në botë afër Ishujve Solomon në Paqësor, duke thënë se ai është “plot jetë dhe me ngjyra”.

Korali i zbuluar është aq i madh saqë hulumtuesit, që po bënin kërkime në ujërat e kristalta të arkipelagut të Solomonit, fillimisht menduan se hasën në një anije të fundosur.

“Kur ne menduam se nuk ka mbetur asgjë tjetër për t’u zbuluar në planetin Tokë, ne gjetëm një koral masiv të bërë nga gati 1 miliard polipe të vogla, që pulson me jetë dhe ngjyra”, tha ekologu detar, Enriv Sala.

Struktura besohet se është rritur për rreth 300 vjet, thanë shkencëtarët, dhe është krijuar nga një “rrjet i ndërlikuar” i polipeve të vogla koralesh.

Ky koral dallon nga një koral shkëmbor, i cili përbëhet nga koloni të dallueshme koralesh, shpjeguan shkencëtarët.

I gjerë 34 metra dhe 32 metra i gjatë, ky “mega-koral”, thanë hulumtuesit, është tri herë më i madh sesa korali më i madh i zbuluar paraprakisht në Samoan amerikane, i quajtur “Big Momma”.

“Përderisa ‘Big Momma’ duket si një lugë e madhe me akullore e vendosur poshtë një shkëmbi, ky koral i sapozbuluar është sikurse akullorja kur fillon të shkrihet, dhe shtrihet përgjatë shtratit të detit”, tha shkencëtarja kryesore e ekipit që e zbuloi koralin, Molly Timmers.

Korali është më i gjatë sesa një balenë blu dhe besohet se është “aq kolosal” sa mund “të shihet nga hapësira”.

Korali u zbulua në cepin juglindor të Ishujve Solomon, në një zonë që njihet si Tri Motrat.

Ai u pikas nga një ekip i National Geographic, që po kryente një ekspeditë shkencore në rajon.

Oqeanet më të nxehta dhe acidet kanë shkatërruar jetën e koraleve në shumë zona të ujërave tropikale. Por, zbulimi i fundit ofron shpresë, tha ekipi që e zbuloi koralin.

“Përderisa shkëmbinjtë e cekët që gjenden afër u degraduan për shkak të deteve të ngrohta, të gjesh një koral kaq të shëndetshëm në ujëra pak më të thella është një fije shprese”, tha shkencëtari i koraleve, Eric Brown.

Ujërat e pastër të Ishujve Solomon njihen prej kohësh për diversitetin e tyre ekologjik.

Shkencëtarët besojnë se korali është 300-vjeçar.

“Ka shumë ende për të mësuar për pasuritë e jetës detare dhe të ekosistemit të oqeanit, por ky zbulim hap dyert për dije”, tha zyrtari kryesor i Ishujve Solomon, Collin Beck.

“Duhen kërkime të tjera për të kuptuar më mirë biodiversitetin tonë të pasur dhe të planetit tonë”, shtoi ai. REL

Kuzhinieri rus Zimin gjendet i vdekur në Beograd

Kuzhinieri rus Aleksey Zimin, i cili drejtonte një restorant në qendër të Londrës dhe ishte kritik i luftës ruse në Ukrainë, është gjetur i vdekur në Beograd në moshën 53-vjeçare.

Prokuroria e Lartë Publike në Beograd ka thënë për Radion Evropa e Lirë (REL) se është njoftuar nga policia për vdekjen e Aleksej Zimin.

“Është urdhëruar autopsi me toksikologji për të përcaktuar shkakun e vdekjes”, tha prokuroria për REL-in.

Vdekjen e Zimin e ka konfirmuar edhe restoranti i tij në Londër, Zima.

Zimin jetoi në Londër viteve të fundit dhe nuk pajtohej me politikën zyrtare të Rusisë.

Postimi i fundit i Ziminit në Instagram ishte i datës 4 nëntor, në të cilin ai njoftoi se më 7 nëntor do të përgatiste një darkë speciale në një klub në Beograd dhe do ta paraqiste projektin e publikuar së fundmi Anglomania – një vështrim personal mbi historinë kulturore të Britanisë së Madhe.

Ai drejtoi një emision gatimi në kanalin rus NTV, i cili u ndërpre pasi ai postoi mesazhe kundër luftës në mediat sociale kur Moska e nisi pushtimin e Ukrainës në shkurt 2022.

“Njëmbëdhjetë vjet. Gjatë 22 sezoneve televizive kam pasur një program të shtunën në mëngjes në prime time në NTV. Që nga maji s’është më… Nuk do të ketë episode të reja për shkak të qëndrimit kundër luftës të drejtuesit të tij. A jam penduar? Jo, më vjen keq që përfunduam duke marrë pjesë në luftë”, shkroi ai në Instagram asokohe.

Portali i pavarur rus Meduza e citoi gazetarit Mihail Fishman, i cili tha se Zimin ishte shumë më shumë se një kuzhinier dhe letrar i talentuar.

“Ai gatuante, këndonte, shkruante, fliste dhe mishëroi vetë jetën. I zgjuar, qesharak, i hareshëm. E njoh për rreth 30 vjet, ndoshta më shumë, dhe ndoshta nuk njoh shumë njerëz të tjerë si ai me të cilët ishte shumë e këndshme”, tha Fishman.

Në Londër, Zimin drejtonte restorantin rus Zima dhe botoi një revistë me të njëjtin emër.

Zimin qenë zëvendëskryeredaktor i revistës gastronomike Afisha, dhe kryeredaktor i Afisha Food.

Ai hapi disa restorante të famshme në Moskë dhe shkroi për gazetat Komersant dhe Vedomosti.

Zimin u lind në Dubna në vitin 1971. REL

Irani thotë se “ende ekzistojnë” kanale të komunikimit me SHBA-në

Kryediplomati i Iranit tha se kanalet e komunikimit me Shtetet e Bashkuara janë ende të hapura.

Këtë deklaratë Abbas Araghchi e bëri një javë pasi republikani, Donald Trump, fitoi zgjedhjet presidenciale në SHBA.

“Kanalet e komunikimit mes nesh dhe amerikanëve ende ekzistojnë”, tha ai, pas takimit javor të Qeverisë iraniane.

“Ne kemi dallime me amerikanët, që nganjëherë janë shumë thelbësore dhe nuk mund të zgjidhen, por ne kemi arritur t’i menaxhojmë ato për të ulur kostot e tyre dhe për të ulur tensionet”, shtoi ai.

Muajin e kaluar, Araghchi tha se nuk ka bazë për mbajtjen e bisedimeve indirekte me SHBA-në për çështjet bërthamore.

“Nuk shohim se ka ndonjë bazë për bisedime të tilla, derisa ta kalojmë krizën aktuale”, tha Araghchi më 14 tetor gjatë një vizite në Oman.

Omani për një kohë të gjatë ka ndërmjetësuar mes Iranit dhe SHBA-së, që shkëputën raportet pas revolucionit islamik të vitit 1979, që rrëzoi nga pushteti shahun e mbështetur nga Perëndimi, Mohammed Reza Pahlavi.

Këto deklarata të kryediplomatit iranian u përsëritën të martën edhe nga presidenti i vendit.

“Sa i përket Amerikës, na pëlqeu ose jo, ne dikur do të përballemi me këtë shtet në skenën rajonale dhe ndërkombëtare dhe është më mirë që ta menaxhojmë vetë këtë çështje”, tha presidenti Masoud Pezeshkian.

Irani, subjekt i sanksioneve të ashpra ndërkombëtare, më 2015 kishte arritur një marrëveshje me fuqitë botërore, përfshirë SHBA-në, për të frenuar programin e tij bërthamor në këmbim të heqjes graduale të sanksioneve.

Por pakti u zhbë tre vjet më vonë, pasi Trumpi tërhoqi shtetin e tij nga marrëveshja dhe rivendosi sanksionet ndaj Teheranit.

Më 13 nëntor, në Teheran do të qëndrojë shefi i Agjencisë Ndërkombëtare për Energji Bërthamore, Rafael Grossi, i cili do të zhvillojë bisedime me zyrtarët e lartë iranianë lidhur me programin bërthamor të Teheranit.

“Ka probleme dhe mospajtime se si duhet të bashkëpunojmë” me agjencinë, tha Araghchi.

Ai shtoi se shpreson se gjatë kësaj vizite të Grossit, të dyja palët “mund të arrijnë marrëveshje sa i përket disa dallimeve që janë dhe si të bashkëpunohet në të ardhmen”. REL

Trumpi zgjedh ish-guvernatorin e Arkansasit për ambasador në Izrael

Presidenti i zgjedhur amerikan, Donald Trump, do të nominojë ish-guvernatorin e Arkansasit, Mike Huckabee, për postin e ambasadorit të Izraelit.

Huckabee është një mbrojtës i vendosur i Izraelit dhe nominimi i tij për këtë post vjen pasi Trump ka premtuar se do të rreshtojë politikën e jashtme të SHBA-së më afër me interesat e Izraelit.

Izraeli aktualisht është duke zhvilluar luftëra në Gazë dhe Liban kundër dy grupeve të shpallura organizatë terroriste nga SHBA-ja.

“Mike ka qenë një shërbyes i mrekullueshëm publik, guvernator dhe udhëheqës për shumë vite të tëra”, tha Trump në njoftimin e publikuar më 12 nëntor.

“Ai e do Izraelin, popullin e Izraelit dhe po ashtu populli i Izraelit e do atë. Mike do të punojë pa pushim për të sjellë paqe në Lindjen e Mesme”, shtoi republikani Trump.

Për vite të tëra, Huckabee ka udhëhequr vizitat e grupeve turistike në Izrael, duke i reklamuar shpesh këto udhëtime në mediat me prirje konservatore.

David Friedman, i cili kishte shërbyer ambasador i SHBA-së në Izrael gjatë mandatit të parë presidencial të Trumpit, tha se është i gëzuar me zgjedhjen e Huckabee për postin e ambasadorit në Izrael.

Trump, i cili fitoi zgjedhjet presidenciale të 5 nëntorit, do të marrë detyrën e presidentit më 20 janar 2025. REL

U denoncua nga një paciente për komente kundër luftës, mjekja në Moskë dënohet me mbi 5 vjet burg

Një gjykatë ruse ka dënuar një pediatre nga Moska me 5 vjet e 6 muaj burgim, pasi një prej pacientëve të saj e denoncoi publikisht për komentet që dyshohet se bëri për ushtarët rusë në Ukrainë gjatë një konsultimi privat.

Nadezhda Buyanova, 68 vjeçe, u akuzua në janar nga e veja e një ushtari të vrarë në Ukrainë. Sipas denoncueses, mjekja e moshuar e konsideroi ushtarin e vrarë si një “shënjestër legjitime të Ukrainës” dhe se Rusia ishte “fajtore” për luftën në vazhdim.

Buyanova u burgos me akuzën e “përhapjes së informacionit të rremë” në lidhje me fushatën ushtarake të Rusisë në Ukrainë. Që nga fillimi i pushtimit të plotë të Ukrainës nga Vladimir Putin në shkurt 2022, Moska ka përdorur një ligj të miratuar me nxitim kundër përhapjes së gjerë të informacionit “të rremë”.

Çështja e profilit të lartë kundër Bujanovës, e lindur në Lviv, Ukrainë, por një banore e Rusisë prej shumë vitesh, nxjerr në pah represionin në rritje nga regjimi i Putin, ndërsa trupat e tij vazhdojnë luftën në Ukrainë.

Në deklaratën përfundimtare, Buyanova e përlotur, këmbënguli në pafajësinë e saj, duke pohuar se ajo nuk kishte diskutuar për luftën me askënd.

Mbrojtja e Bujanovës argumentoi se ajo ishte vënë në shënjestër për shkak të origjinës së saj ukrainase, duke vënë në dukje se prokurorët nuk kishin prova të forta për të provuar se ajo kishte folur kundër luftës.

Nuk ka asnjë regjistrim audio nga dhoma e konsultimit dhe prokurorët u mbështetën në dëshminë e djalit shtatëvjeçar dhe nënës së tij, Anastasia Akinshina.

Akinshina bëri fillimisht denoncimet kundër Bujanovës në një video që u kap shpejt nga mediat pro-Kremlinit.

Çështja fitoi shpejt rëndësi, pas së cilës Alexander Bastrykin, kreu i linjës së ashpër të Komitetit Hetues të Rusisë, u zotua ta merrte atë nën kontrollin e tij personal.

20241112081136 20241112081136 673359e6472ac208ebc12d2fjpeg

Vëzhguesit thonë se presioni i shtetit ka krijuar një atmosferë frike dhe denoncimi – me fqinjët, miqtë dhe madje edhe anëtarët e familjes që raportojnë për njëri-tjetrin, shpesh në mënyrë anonime – që të kujton represionet më të errëta të Jozef Stalinit. Një sondazh i fundit tregoi se deri 30% e rusëve kishin frikë të shprehnin mendimet e tyre për luftën, madje edhe te miqtë dhe familjarët.

Rasti ka tërhequr një dënim të gjerë nga grupet e të drejtave të njeriut, me Memorial, organizata e shquar ruse për të drejtat e njeriut, e cila liston Bujanovën si të burgosur politike. Një grup mjekësh rusë shkroi një letër të hapur në mbrojtje të Bujanovës duke e quajtur denoncimin një turp.

Memorial, tashmë i ndaluar në Rusi, liston rreth 800 të burgosur politikë, shumë prej të cilëve kanë kritikuar pushtimin e Rusisë. Organizata beson se numri aktual është shumë më i lartë pasi numërimi përjashton ata që përballen me gjyqe sekrete.

Gazeta investigative e lajmeve Proekt ka vlerësuar se autoritetet ruse kanë ndjekur penalisht më shumë se 116,000 aktivistë në gjashtë vitet e fundit, duke tejkaluar nivelet e represionit politik të parë gjatë sundimit të liderëve sovjetikë Nikita Hrushov dhe Leonid Brezhnev. bw

Shefi i NATO-s ngre alarmin gjatë takimit me Macronin: Lidhjet e Rusisë me Korenë e Veriut, Iranin dhe Kinën kërcënojnë paqen në botë

Lidhjet e Rusisë me Korenë e Veriut, Iranin dhe Kinën “kërcënojnë paqen” në mbarë botën, ka thënë shefi i NATO-s, Mark Rutte.

Sipas mediave të huaja, komentet Rutte i bëri në një konferencë shtypi me presidentin francez Emmanuel Macron.

Sekretari i Përgjithshëm tha se Rusia po vazhdonte “sulmin e saj kundër Ukrainës”, ndërkohë që është “duke u afruar gjithnjë e më shumë me aleatët e saj – Kinën, Iranin dhe Korenë e Veriut”.

“Pas dorëzimit të municioneve dhe raketave, Koreja e Veriut tani ka dërguar trupa për të luftuar dhe për të vdekur përkrah Rusisë në luftën e saj të paligjshme”, tha ai.

“Në këmbim, Rusia i siguron Koresë së Veriut financim dhe teknologji raketore. Kjo është shumë shqetësuese”, shtoi shefi i NATO-s.

“Këto raketa paraqesin një kërcënim të drejtpërdrejtë për SHBA-të, Evropën, rajonin Indo-Paqësor dhe për gjithë Euro-Atlantikun”, tha Rutte.

Rutte tha gjithashtu se ukrainasit plagosen dhe vriten çdo ditë nga dronët Shahed “të siguruar nga Irani”.

“Në të njëjtën kohë, Kina mbështet ekonominë e Rusisë, mundëson industrinë e saj të mbrojtjes dhe përforcon narrativën e saj në skenën botërore,” shtoi ai.

“Rusia duke punuar së bashku me Korenë e Veriut, Iranin dhe Kinën jo vetëm që kërcënon Evropën, ajo kërcënon paqen dhe sigurinë edhe në Indo-Paqësor dhe në Amerikën e Veriut”.

Ai vazhdoi duke thënë se mbështetja për Kievin duhet të vazhdojë pasi “Ukraina përgatitet të përballet me atë që mund të jetë dimri i tyre më i ashpër që nga viti 2022” sn

Zelensky thotë se Rusia i ka 50.000 ushtarë në Kursk

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, ka thënë se inkursioni i ushtrisë së tij në rajonin rus, Kursk, është duke zmbrapsur 50.000 ushtarë rusë.

Në adresimin e tij ditor para kombit, Zelensky ka thënë se operacioni është duke zvogëluar kapacitetet e Moskës për të kryer sulme brenda Ukrainës.

Presidenti ukrainas ka thënë që një kohë se ky është synimi kryesor i ofensivës, pavarësisht skepticizmit të disa aleatëve perëndimorë.

Sipas Institutit për Studime të Luftës, organizatë joqeveritare me seli në Shtetet e Bashkuara, Rusia i ka pasur rreth 11.000 ushtarë në Kursk kur Ukraina e ka nisur inkursionin e befasishëm në fillim të gushtit.

Megjithatë, në raportimet e të përditshmes amerikane New York Times, sugjerohet se Moska ka arritur të pozicionojë ushtarë në Kursk, pa pasur nevojë që t’i lëvizë ushtarët që ka në Ukrainë.

Sipas atyre raportimeve, ushtarët koreanoveriorë janë të angazhuar në Kursk, në kuadër të kundërofensivës ruse.

Në fjalimin e tij, Zelensky ka thënë se është informuar të hënën edhe nga komandantë të lartë ushtarakë për situatën në Kursk dhe njësitet ukrainase që janë pozicionuar aty.

“Burrat tanë kanë bllokuar 50.000 ushtarë të pushtuesit, i cili, për shkak të operacionit në Kursk, nuk mund të kryejë ofensiva tjera ruse në territorin tonë”, ka thënë Zelensky.

Komandanti i ushtrisë ukrainase, Oleksandr Syrskiy, ka thënë ndaras se, nëse nuk do të ishin forcat ushtarake ukrainase në Kursk, “dhjetëra mijëra armiq do të niseshin” në pozicionet ukrainase në rajonin e Donjeckut, zonë konflikti në të cilën luftohet që një dekadë.

Ukraina dhe Shtetet e Bashkuara vlerësojnë që më shumë se 10.000 ushtarë koreanoveriorë janë dërguar në Rusi.

Moska, as nuk e konfirmon, dhe as mohon që trupat ushtarake prej Koresë së Veriut janë në Kursk.

Në Korenë e Veriut, lideri i shtetit, Kim Jong Un, është thënë të ketë nënshkruar një dekret për të ratifikuar një traktat të mbrojtjes me Rusinë.

Koreja e Veriut dhe Rusia janë afruar shumë prej nisjes së luftës së Rusisë në Ukrainë, më 2022.

SHBA-ja e ka akuzuar vazhdimisht Phenianin se po i dërgon armatim Rusisë, përfshirë raketa balistike dhe lansuese raketash.

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte ka sugjeruar se Pheniani është duke pranuar teknologji ushtarake dhe mbështetje tjetër ushtarake prej Moskës, duke i ndihmuar që t’iu shmanget sanksioneve. REL