The person lives twice who lives the first life well.
Robert Herrick
Jeton dy herë njeriu që jeton mirë jetën e parë.
Robert Herrick
The person lives twice who lives the first life well.
Robert Herrick
Jeton dy herë njeriu që jeton mirë jetën e parë.
Robert Herrick
DASHI **
Mund të ndiheni pak të lodhur fizikisht dhe mendërisht, por në një kontekst profesional do të jeni në kushtet ideale për të përfunduar një negociatë interesante. Kushtojini pak kohë trupit dhe pamjes suaj, pa harruar të dashurin tuaj.
DEMI**
Nëse ndiheni të pavendosur, përpiquni të përqendroheni në peshimin e të mirave dhe të këqijave e të gjitha situatave me të cilat përballeni. Me pak durim do ta gjeni gjithmonë zgjidhjen. Këshillat e të tjerëve mund të jenë të dobishme, por mos lejoni që ato të ndikojnë tek ju.
BINJAKËT***
Do të jeni në gjendje të nxirrni ide të reja nga çdo situatë falë një shpirti të shkëlqyer vëzhgimi. Në çështjet sentimentale, ju merrni iniciativën: një mesazh i butë dhe i qartë do të mjaftojë për të zhbllokuar një situatë të pasigurt.
GAFORRJA**
Lëreni mënjanë drojën dhe hutimin tuaj dhe deklarojuni personit për të cilin keni rënë kokë e këmbë dhe që ju ngroh zemrën: ai nuk pret asgjë tjetër! Kur përballeni me një intervistë pune, ji vetvetja: do të jetë arma fituese!
LUANI **
Hëna nuk do jua bëjë shumë të thjeshtë ditën, por do ju bëjë më tërheqëse anët që lidhen me jetën në çift. Drejtoni axhendën tuaj dhe përkushtojuni aktiviteteve që ju tërheqin më shumë: më në fund do të ndiheni të shpërblyer.
VIRGJËRESHA**
Jeni vërtet të lehtësuar në kontakte të reja, në pushtime dashurie dhe mbi të gjitha në miqësi të frymëzuara nga shijet e përbashkëta, interesat kulturore dhe krijuese. Kreativiteti dhe biseda do t’ju ndihmojnë të kapni momentin dhe vendin e duhur për të biseduar me partnerin.
PESHORJA*
Shmangni ta mundoni partnerin tuaj me skenat tuaja të pabaza të xhelozisë: nëse keni dyshime për besnikërinë e tij, flisni drejtpërdrejt me të. Sapo gjithçka të sqarohet, do të mund t’i përkushtoheni më lehtë vetes dhe angazhimeve tuaja.
AKREPI **
Është mirë ta shfrytëzoni ditën për të përgatitur disa projekte që kanë rezultuar të paarritshme deri më tani, pavarësisht shkathtësisë tuaj të njohur. Një zgjedhje vendimtare do të jetë në gjendje të zhbllokojë një situatë që ka qenë në rërë të gjallë për një kohë të gjatë.
SHIGJETARI***
Sot do të keni në dorë të tre kupat: bukurinë, miqësinë dhe sharmin. Është turp që xhelozia do të ketë një dorë në të: nëse nuk e bëni çështje shteti dhe shmangni shfaqjen e supozimeve tuaja të pasakta përreth, do të jetë një ditë e bukur plot kreativitet.
BRICJAPI**
Një seri kundërshtimesh planetare do të zbuten vetëm pjesërisht nga Venusi pozitiv. Nëse ju ka mbetur ndjenja se nuk keni kuptuar gjithçka që ishte e mundur që nga kjo ditë, mos e fajësoni veten. Rrota po rrotullohet dhe së shpejti do të jetë radha juaj!
UJORI**
Dita nuk premton shumë në dashuri, përveç të lindurve në shkurt që mund të kenë disa takime interesante. Nga pikëpamja profesionale, kini kujdes që të mos dilni kundër njerëzve që janë më me ndikim se ju: mund të paguani pasojat!
PESHQIT **
Intoleranca dhe kritikat thumbuese rrezikojnë të prishin shumë marrëdhënie ndërpersonale. Nëse jeni në një fazë të pushtimit të dashurisë, mos e ulni vigjilencën, sepse një rival mund t’ju vjedhë prenë. Disa gabime në gjykim mund t’ju bëjnë të bëni një gabim.
Matt Gaetz ka njoftuar se është tërhequr nga nominimi për postin e prokurorit të Përgjithshëm të Shteteve të Bashkuara.
Ai u nominua për këtë post nga republikani, Donald Trump, i cili fitoi zgjedhjet presidenciale amerikane të 5 nëntorit.
Gaetz tha se këtë vendim e ka marrë për shkak të një hetimi federal për trafikim të qenieve njerëzve për shfrytëzim seksual.
Republikani nga Florida e bëri këtë njoftim më 21 nëntor.
Njoftimi erdhi një ditë pasi ai u takua me senatorët në përpjekje për të fituar mbështetjen e tyre për konfirmimin që të udhëheqë Departamentin amerikan të Drejtësisë.
“Përderisa momentumi është i fuqishëm, është e qartë që konfirmimi im padrejtësisht do të ishte shpërqendrim nga puna kritike e tranzicionit të Trumpit dhe [nënpresidentit të zgjedhur amerikan, JD] Vance”, tha Gaetz në një deklaratë për media.
“Nuk ka kohë për të humbur në përplasjen e stërzgjatur në Uashington, prandaj unë tërheq emrin tim nga nominimi për të shërbyer si prokuror i Përgjithshëm”, tha ai.
Tërheqja e tij paraqet një goditje për përpjekjet e Trumpit për të vendosur në krye të departamenteve njerëzit e tij besnikë, teksa ai më 20 janar do të rikthehet në Shtëpinë e Bardhë. Po ashtu, ky rast është sinjali i parë se Trumpi mund të përballet me rezistencë nga anëtarët e partisë së tij. REL
Gazetarja Klodiana Lala tregon detaje nga vrasja e 14-vjeçarit, Martin Cani, pranë shkollës Fan Noli në mes të ditës në Tiranë.
Gazetarja Klodiana Lala tha sot në studion e News 24 se babai i Martinit punonte si kamarier në një lokal përballë Prokurorisë së Posaçme (SPAK).
Ajo tregoi se babai i 14-vjeçarit kishte plane për të shkuar familjarisht në SHBA në janar të vitit që vjen.
Klodia Lala: Kam patur rastin që në 5 vitet e fundit jam takuar pothuajse çdo ditë me babanë e Martinit sepse ai punon kamarier në një lokal përballë prokurorisë së posaçme, ku aty ne shkojmë çdo ditë për shkak se ndjekim procese gjyqësore. Babai i Martinit kishte thënë se ‘bashkë me Martinin dhe familjen do të largohemi në Amerikë në muajin janar sepse kam bërë bashkimin familjar’, kështu më zbuloi një mikeshë e imja që i kishte thënë babai i Martinit. GSH
Drejtuesi Politik i PD për Qarkun e Fierit, Gazment Bardhi ka reaguar pas dhunës së ushtruar nga punonjësit dhe kryetarja e Bashkisë Roskovec ndaj gazetarëve të emisionit investigativ “Piranjat” në Syri Tv.
Në reagimin e tij Bardhi thekson se sjellja e dhunshme ndaj gazetarëve është provë se investigimi i kryer është i vërtetë.
Reagimi i plotë:
Dhuna e nxitur në mënyrë të përsëritur nga Kryebashkiakja e Roskovecit Majlinda Bufi, ndaj gazetarëve në krye të detyrës, është një akt kriminal që meriton ndëshkimin dhe reagimin e duhur ligjor dhe pa asnjë vonesë nga institucionet ligjzbatuese.
Investigimi profesional i emisionit “Piranjat” që ka provuar disa herë abuzimet me detyrën të Kryebashkiakes Bufi, nuk janë arsye për të urdhëruar vartësit që të ushtrojnë dhunë ndaj gazetarëve që i shërbejnë interesit publik dhe transparencës.
Sjellja e dhunshme veçse provon vërtetësinë e investigimit të kryer. Fshehja nga gazetarët, dhunimi i tyre, apo mbyllja e institucionit ndaj medias, janë akte që i kryen vetëm një zyrtar që i trembet transparencës, të vërtetës dhe që ka abuzuar me detyrën.
Duke dënuar me forcë dhunën ndaj gazetarëve, ri-apeloj institucionet përgjegjëse që të veprojnë menjëherë. Media e lirë dhe ushtrimi i pafrikësuar i profesionit nga gazetarët janë themelore për demokracinë në vend. sn
Një deklaratë e kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, rreth përdorimit të gjuhës shqipe në Maqedoninë e Veriut, u bë një tjetër shkas për të ridrejtuar fokusin mbi këtë çështje, e cila diskutohet prej dekadash. Ku qëndron problemi?
Historia e rregullimit të përdorimit të gjuhës shqipe në Maqedoninë e Veriut është më e vjetër se Kushtetuta e vendit.
Le të kthehemi mbrapa në kohë.
Para Kushtetutës së vitit 1991, në atë që sot njihet si Maqedoni e Veriut, parashiheshin të drejta për shtetasit e të gjitha kombësive që jetonin brenda shtetit.
Por më 1991 pati përpjekje për të krijuar një Kushtetutë me fokus në shtet-komb, ndërsa gjuha maqedonase, me alfabetin e vet cirilik, u përcaktua gjuhë e vetme zyrtare.
Diçka e tillë rezultoi e papërshtatshme për një shtet shumëkombësh sikurse Maqedonia e Veriut.
Kësisoj, përdorimi i gjuhës shqipe dhe aspekte të tjera, si përdorimi i simboleve kombëtare, përfaqësimi në Parlament dhe në institucione tjera, patën nxitur konflikt të armatosur më 2001, mes shqiptarëve dhe maqedonasve, i cili përfundoi me Marrëveshjen e Ohrit.
Me këtë Marrëveshje, Kushtetuta u ndryshua përmes 15 amendamenteve, të cilat rregulluan edhe përdorimin e gjuhëve të tjera në vend, përveç asaj maqedonase.
U vendos që gjuhë zyrtare në Maqedoninë e Veriut janë gjuha maqedonase dhe gjuhët e tjera që fliten nga mbi 20 për qind e qytetarëve të vendit.
Kështu, shqiptarëve dhe komuniteteve tjera iu dha mundësia e integrimit në shoqëri.
Sipas regjistrimit të popullsisë më 2022, Maqedonia e Veriut i ka rreth 2 milionë banorë, nga të cilët 54 për qind janë maqedonas, 29 për qind shqiptarë, ndërsa pjesa tjetër janë pjesëtarë të komuniteteve më të vogla.
Përdorimi i gjuhës shqipe është rregulluar ndërkohë edhe me ligje të tjera, përfshirë një të vitit 2008, ndonëse ai, sipas njohësve të drejtësisë, përfshinte një interpretim të ngushtë.
Ligji i ri, ai për përdorim të gjuhëve, i shumëpërfolur viteve të fundit, i cili nisi të diskutohet qysh më 2017 dhe u miratua më 2018, parasheh përdorim të zgjeruar të gjuhës shqipe, dhe e përmend atë në mënyrë specifike në nenin 2.
Ndryshimet kryesore që solli ligji i ri ishin: përdorimi i gjuhës shqipe edhe në procese gjyqësore, në bankënota dhe në uniforma policore.
Partia VMRO-DPMNE, e cila më 2018 ishte në opozitë, ndërsa sot në pushtet, e kundërshtoi ashpër miratimin e Ligjit, nuk mori pjesë në votim dhe e dërgoi këtë dokument menjëherë në Gjykatën Kushtetuese.
Përveç Ligjit për gjuhët, në Gjykatë u paraqitën edhe konteste tjera – dhe, tani, të gjitha ankesat e parashtruara, 13 sosh, pritet të marrin epilog me një vendim që do të bëhet publik në dhjetor.
Profesoresha e së Drejtës në Universitetin e Evropës Juglindore në Maqedoninë e Veriut, Besa Arifi, nuk është shumë optimiste për vendimin që do të merret.
“Duke u nisur nga vendimi paraprak që e sollën për ‘Balancuesin’, unë nuk besoj se do të jenë tërësisht objektivë, sepse, me sa e shoh, qëllimi është që të interpretohen në mënyrë restriktive të drejtat që dalin nga marrëveshjet e kaluara”, thotë ajo për Radion Evropa e Lirë.
“Balancuesi”, tashmë i shfuqizuar, ishte një mekanizëm që rregullonte përfaqësimin “e drejtë dhe adekuat” të komuniteteve në institucionet shtetërore në këtë vend.
VMRO DPMNE-ja e ka kundërshtuar vazhdimisht ligjin dhe është zotuar se do të bëjë “korrigjime”, kur të fitojë pushtetin.
Disa besojnë se ndërkohë janë ndërtuar narrativë se shqiptarët kanë siguruar më shumë të drejta sesa u takojnë.
Së fundmi, kryeministri maqedonas, Hristijan Mickoski, ka thënë se nuk po kontestohet i gjithë ligji, por “vetëm dy-tri dispozita”.
Disa besojnë se ai po aludon në gjyqësor, në bankënota dhe në uniforma.
Kreu i Bashkimit Demokratik për Integrim (BDI) në opozitë, Ali Ahmeti, ka shprehur shqetësim për, siç ka thënë, “rrezikim të arritjeve historike të shqiptarëve”, dhe për këtë u ka nisur letër edhe krerëve të shteteve perëndimore.
Partia e tij e ka konsideruar “të pavërtetë dhe të papranueshme” edhe deklaratën e fundit të kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, lidhur me Ligjin për gjuhët.
Kurti, në një konferencë për media me homologun e tij maqedonas, më 18 nëntor, në Prishtinë, tha se “në Maqedoni të Veriut nuk ka ligj për përdorim të gjuhës shqipe dhe nuk ka pasur as në të kaluarën. Ekziston Ligji për përdorim të gjuhëve”.
Kryeministri kosovar tha se pret vendim të drejtë nga Gjykata Kushtetuese e Maqedonisë së Veriut, që nuk bën përjashtime dhe respekton shumëgjuhësinë.
Profesoresha Arifi e sheh deklaratën e Kurtit si të papërmbajtur dhe në kundërshtim me faktet.
Ajo bën thirrje që të mos relativizohen arritjet e së kaluarës, sepse “këto të drejta nuk janë fituar brenda natës”.
“Këto janë çështje juridike shumë të qarta dhe ato shkruhen në Kushtetutë dhe në ligje. Një lexim pak më i thjeshtë i vendimeve të Gjykatës tregon një degradim të dukshëm që po ndodh në muajt e fundit, lidhur me këto të drejta të shqiptarëve”.
Shqetësimet në rritje i ka adresuar zëvendëskryeministri i parë i Maqedonisë së Veriut, Izet Mexhiti, nga koalicioni shqiptar VLEN, i cili ka thënë se gjuha shqipe nuk cenohet nga Qeveria, dhe se të drejtat e qytetarëve nuk do të degradohen, por do të avancohen.
Ndonëse është dërguar në Kushtetuese, Ligji për gjuhët është zbatuar në pjesën më të madhe.
Në institucionet qendrore, të gjitha tabelat janë në dy gjuhë, ndërsa dokumentet publikohen në gjuhën maqedonase dhe atë shqipe.
Njoftohet se Ukraina ka përdorur për herë të parë raketa britanike të tipit “Storm Shadow” me rreze të gjatë veprimi për të goditur objektiva brenda Rusisë. Siç njofton korrespondenti i Zërit të Amerikës Henry Ridgwell nga Londra, sulmi ukrainas vjen pas njoftimeve se Presidenti Joe Bien vendosi në fillim të javës që ta lejojë Kievin të përdor raketa amerikane me rreze të gjatë veprimi për të goditur objektiva në brendësi të Rusisë.
Mediat britanike njoftuan të mërkurën se Ukraina kishte përdorur për herë të parë raketa të tipit “Storm Shadow”, të furnizuara nga Britania, për të goditur objektiva brenda territorit rus. Raketa të tilla janë përdorur në të kaluarën kundër forcave ruse në territoret e pushtuara të Ukrainës, si vitin e kaluar, kur u godit shtabi i flotës ruse të Detit të Zi në Krime.
Londra dhe Kievi nuk e kanë konfirmuar sulmin e djeshëm.
Në fillim të kësaj jave, ushtria ukrainase përdori raketa me rreze të gjatë veprimi, të furnizuara nga Shtetet e Bashkuara, për të goditur në thellësi të territorit rus, pas miratimit nga Uashingtoni.
Franca gjithashtu e ka furnizuar Ukrainën me raketa me rreze të gjatë veprimi. Por raketat evropiane dallojnë nga ato amerikane, thotë për Zërin e Amerikës analisti Patrick Bury nga Universiteti Bath.
“Ato janë raketa që lëshohen nga ajri dhe kanë një rreze veprimi prej 250 kilometrash. Raketat amerikane kanë një rreze më të gjatë veprimi dhe nuk lëshohen nga ajri, ndaj janë më të vështira që të eliminohen, të paktën në teori”.
Dy sistemet e raketave ofrojnë mundësi për objektiva të reja.
“Rrezja e veprimit të dy llojeve të raketave është e mjaftueshme për të depërtuar brenda territorit dhe goditur infrastrukturën ruse, duke ndërprerë furnizimet për frontin e luftës. Rrezja e veprimit nuk është aq e rëndësishme sa fakti që Ukraina ka nevojë për sasi të mëdha raketash dhe sa më shpejt të jetë e mundur”, thotë për Zërin e Amerikës, James Nixey, i cili drejton programin Ruso-Euroaziatik në Institutin Mbretëror për Çështjet Ndërkombëtare që njihet edhe si Chatham House.
Ukraina duhet të zgjedhë me kujdes objektivat e saj, thotë analisti Bury.
“A do të lejohen ata (Ukraina) që ta shtojnë trysninë dhe të godasin infrastrukturën energjetike, ushtarake, rafineritë e naftës, objektiva që do të fillonin me të vërtetë të dëmtonin ekonominë ruse? Kjo është pyetja.”
Por Gjermania, furnizuesi i dytë më i madh i Ukrainës me armë, e përjashtoi këtë javë mundësinë që t’i ofronte Kievit raketa me rreze të gjatë veprimi. Berlini druhet se mund të përfshihet në luftë.
“Asgjë nuk ka ndryshuar për ne, situata dhe rrethanat janë të njëjta. Raketat gjermane nuk janë si ato amerikane apo britanike. Këndvështrimi ynë për këtë çështje është i njëjtë”, tha shefi i mbrojtjes gjermane, Boris Pistorius.
E ardhmja e ndihmës ushtarake perëndimore për Kievin mbetet e pasigurt. Presidenti i zgjedhur amerikan, Donald Trump, është zotuar t’i japë fund luftës në ditën e parë që merr detyrën. Kievi i druhet tërheqjes së mbështetjes amerikane. Analisti Bury thotë se Britania dhe Franca mund të vendosin që të vazhdojnë furnizimin e Ukrainës me raketa.
“Dy vendet kanë armë bërthamore dhe mund të rrezikojnë nëse duan. Mund të gjenden dallime mes NATO-s evropiane dhe asaj amerikane për disa çështje politike lidhur me Ukrainën”.
Pas vendimit të Uashingtonit për ta lejuar Ukrainën që të godasë territorin rus me raketa amerikane, Moska uli kufizimet për përdorimin e armëve bërthamore.
Gjykata Ndërkombëtare Penale (GJNP) ka lëshuar të enjten fletarrestime për kryeministrin e Izraelit, Benjamin Netanyahu, ish-ministrin e tij të Mbrojtjes, si dhe për zyrtarët e Hamasit, duke i akuzuar ata për krime lufte dhe për krime kundër njerëzimit për luftën në Rripin e Gazës, dhe për sulmet e tetorit 2023 në Izrael.
Netanyahu e dënoi fletarrestimin e lëshuar ndaj tij, duke thënë se Izraeli “kundërshton me neveri veprimet absurde dhe të rreme”. Në deklaratën e lëshuar nga zyra e tij, ai tha se “nuk ka asgjë më të drejtë sesa lufta që Izraeli po kryen në Gazë”.
Vendimi i GJNP-së nënkupton se Netanyahu dhe të tjerët tani kërkohen ndërkombëtarisht si të dyshuar dhe ka të ngjarë t’i izolojë ata edhe më shumë.
Njëkohësisht, ky vendim ka mundësi t’i ndërlikojë përpjekjet për arritjen e një armëpushimi për t’i dhënë fund luftës mbi njëvjeçare mes Izraelit dhe Hamasit – grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian.
Megjithatë, këto fletarrestime mund të jenë të kufizuara në praktikë, duke qenë se Izraeli dhe aleati i tij kryesor, Shtetet e Bashkuara, nuk janë anëtarë të kësaj gjykate, ndërsa disa zyrtarë të Hamasit janë vrarë tashmë në këtë luftë.
Netanyahu dhe liderët e tjerë izraelitë e kanë dënuar kërkesën e kryeprokurorit të GJNP-së, Karim Khan, për lëshimin e fletarrestimeve për ta, duke e cilësuar si antisemitike.
Edhe presidenti amerikan, Joe Biden, e kishte kritikuar kërkesën e Khanit dhe kishte shprehur përkrahje për të drejtën e Izraelit për ta mbrojtur veten kundër Hamasit. Edhe Hamasi e kishte kritikuar kërkesën e kryeprokurorit.
“Gjykata konsideron se ka arsye të bazuara për të besuar se të dy individët, qëllimshëm dhe me dijeni, ia mohuan popullsinë civile në Gazë qasjen në objektet e domosdoshme për mbijetesën e tyre, duke përfshirë ushqimin, ujin, ilaçet dhe furnizimet mjekësore, si dhe karburantin dhe energjinë elektrike”, shkroi paneli prej tre gjyqtarësh në vendimin e tyre për të lëshuar fletarrestime për Netanyahun dhe ish-ministrin izraelit të Mbrojtjes, Yoav Gallant.
Gjykata lëshoi fletarrestim edhe për Mohammed Deif, njërin nga liderët e Hamasit. Kryeprokurori i GJNP-së kishte kërkuar fletarrestime edhe për dy figurat e larta të Hamasit, Yahya Sinwar dhe Ismail Haniyeh, por që të dy janë vrarë në luftën në Gazë.
Hamasi, që asnjëherë zyrtarisht nuk e ka pranuar vdekjen e Deifit, e cilësoi lëshimin e fletarrestimeve kundër Netanyahut dhe Gallantit si “hap i rëndësishëm drejt drejtësisë”.
Pas njoftimit të GJNP-së, Shtetet e Bashkuara thanë se “kundërshtojmë tërësisht” vendimin e gjykatës.
“Ne jemi thellësisht të shqetësuar nga nxitimi i prokurorëve për të kërkuar fletarrestime dhe gabimet që çuan në këtë vendim. SHBA-ja ka qenë e qartë se GJNP-ja nuk ka juridiksion mbi këtë çështje”, tha një zëdhënës i Këshillit amerikan për Siguri Kombëtare.
Edhe Argjentina ka shprehur “keqardhje të thellë” me vendimin, pasi sipas presidentit argjentinas, Javier Milei, ai “injoron të drejtën legjitime të Izraelit për vetëmbrojtje kundër sulmeve të vazhdueshme nga organizatat terroriste sikurse Hamasi dhe Hezbollahu”.
Shefi për politikë të jashtme i Bashkimit Evropian, Josep Borrell, tha se vendimi për fletarrestime është “i detyrueshëm” dhe duhet të zbatohet.
“Nuk është vendim politik. Është vendim i një gjykate, një gjykate të drejtësisë, të një gjykate ndërkombëtare të drejtësisë. Vendimet e gjykatës duhet të respektohen dhe zbatohen”, tha ai gjatë një vizite në Jordani.
Ministri i Jashtëm i Italisë, Antonio Tajani, tha se shteti i tij mbështet GJNP-në dhe kjo gjykatë “duhet të luajë një rol ligjor dhe jo politik”.
“Ne do ta vlerësojmë [vendimin] së bashku me aleatët tanë se çfarë do të bëjmë dhe si ta interpretojmë këtë vendim”, tha ai.
Ndërkaq, ministri i Drejtësisë së Turqisë, Yilmaz Tunc, shteti i së cilit kritikon ashpër luftën e Izraelit në Gazë tha se vendimi është pozitiv “për të ndalur gjakderdhjen” dhe për të ndalur luftën në territorin palestinez, duke kërkuar që të gjithë përgjegjësit për vrasjen e civilëve palestinezë duhet të përballen me drejtësinë për “krime lufte dhe krime kundër njerëzimit”.
Edhe organizatat për të drejtat e njeriut kanë reaguar pas vendimit të GJNP-së. Human Rights Watch tha se me këto fletarrestime “më në fund ka një shtytje për komunitetin ndërkombëtar që të adresojë këto mizori dhe të ofrojë drejtësi për të gjithë viktimat në Palestinë dhe Izrael”.
Amnesty International tha se tani Netanyahu “është njeri i kërkuar”.
“Anëtarët e GJNP-së dhe i gjithë komuniteti ndërkombëtar nuk duhet të ndalet derisa këta individë të përballen me gjykim në GJNP”, tha sekretarja e përgjithshme e Amnesty International, Agnes Callamard.
Yael Vias Gvirsman, që përfaqëson 300 viktimat izraelite të sulmit të 7 tetorit të vitit të kaluar, u tha gazetarëve jashtë GJNP-së se “fletarrestimi ndaj Deifit ka një rëndësi të madhe. Nënkupton se zërat e të gjithë viktimave po dëgjohen”.
Ajo tha se klientët e saj kanë pasur “reagime të përziera” sa u përket fletarrestimeve të lëshuara kundër udhëheqësve izraelitë.
GJNP-ja është themeluar më 2002, si gjykatë e përhershme e nivelit më të lartë për ndjekjen penale të individëve përgjegjës për krimet më të rënda në botë – krimet e luftës, krimet kundër njerëzimit, gjenocidin dhe krimin e agresionit.
Statuti i Romës, i cili ka paraparë krijimin e GJNP-së, është miratuar më 1998, dhe ka hyrë në fuqi kur ka arritur 60 ratifikime, më 1 korrik të vitit 2002. Asambleja e Përgjithshme e Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) e ka mbështetur GJNP-në, por gjykata është e pavarur.
Shtetet anëtare të GJNP-së, gjithsej 124, e kanë nënshkruar Statutin e Romës. Dhjetëra vende nuk e kanë nënshkruar dhe nuk e pranojnë juridiksionin e gjykatës për krime lufte, gjenocid dhe krime të tjera. Ndër to janë Izraeli, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Rusia dhe Kina.
Pa një forcë policore, GJNP-ja varet nga shtetet anëtare për arrestimin e të dyshuarve, gjë që është dëshmuar të jetë pengesë e madhe për ndjekje penale.
GJNP-ja përfshihet kur vendet nuk munden apo nuk shprehin vullnet t’i ndjekin penalisht krimet e kryera në territorin e tyre.
Ministria e Jashtme e Izraelit tha në shtator se kishte paraqitur dy dokumente ligjore që sfidojnë juridiksionin e Gjykatës Ndërkombëtare Penale (GJNP) dhe argumentojnë se gjykata nuk i kishte dhënë Izraelit mundësinë për t’i hetuar vetë akuzat, para se të kërkonte fletarrestime.
“Asnjë demokraci tjetër me një sistem ligjor të pavarur dhe të respektuar, si ai i Izraelit, nuk është trajtuar në këtë mënyrë paragjykuese nga prokurori”, shkroi zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme të Izraelit, Oren Marmorstein, në X.
Ai tha se Izraeli mbetet “i palëkundur në angazhimin e tij për sundimin e ligjit dhe drejtësinë” dhe do të vazhdojë të mbrojë qytetarët e tij kundër militantizmit.
GJNP-ja është gjykatë e instancës së fundit që ndjek penalisht rastet vetëm kur autoritetet vendore të zbatimit të ligjit nuk munden, ose nuk duan t’i hetojnë. Izraeli nuk është shtet anëtar i GJNP-së. Vendi ka pasur vështirësi të hetojë vetveten në të kaluarën, thonë grupet për të drejtat e njeriut.
Pavarësisht fletarrestimeve, asnjë nga të dyshuarit nuk pritet të dalin para gjyqtarëve në Hagë së shpejti. Vetë gjykata nuk ka politikë për të zbatuar fletarrestimet, por mbështetet në bashkëpunimin e shteteve anëtare.
Megjithatë, rreziku për t’u arrestuar mund ta bëjë të vështirë për Netanyahun dhe Gallantin të udhëtojnë jashtë vendit, edhe pse presidenti rus, Vladimir Putin, i cili kërkohet nga GJNP-ja për krime të dyshuara lufte në Ukrainë, tregoi kur e vizitoi Mongolinë, vend anëtar i gjykatës, rishtazi se ai mund të udhëtojë jashtë vendit, dhe të mos arrestohet prapëseprapë.
Khan bëri kërkesë për fletarrestime në maj, duke i akuzuar Netanyahun dhe Gallantin për krime, duke përfshirë vrasje, sulme të qëllimshme ndaj civilëve dhe përndjekje.
Në lidhje me liderët izraelitë, Khan në mënyrë specifike i nënvizoi si arsye për fletarrestime “shkaktimin e urisë tek civilët si mjet lufte”, “shkaktimin e vuajtjeve të mëdha me qëllim”, “udhëheqjen e qëllimshme të sulmeve ndaj popullsisë civile” dhe “veprimet e tjera çnjerëzore”.
Khan i akuzoi tre liderët e Hamasit se janë përgjegjës për “shfarosje”, “rrëmbim”, “përdhunim dhe vepra të tjera të dhunës seksual “, “torturë” dhe “vepra çnjerëzore”, gjatë sulmit të Hamasit në jug të Izraelit më 7 tetor 2023, ku u vranë 1.200 njerëz dhe u rrëmbyen 250 të tjerë.
Sulmi i Hamasit e nxiti luftën e Izraelit në Gazë.
Prej atëherë, hakmarrja e Izraeli e ka shkatërruar Gazën, si dhe i ka vrarë mbi 44.000 njerëz, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gazë, e cila udhëhiqet nga Hamasi. REL
Po mbahet sot protesta e qytetarëve në lidhje me vrasjen e 14-vjeçarit Martin Cani.
Një nga protestueset ka lexuar një sms që pretendon se i është dërguar nga nëna e viktimës.
Me fjalë dhimbjeje, nëna e vogëlushit tashmë të ndjerë shkruan se i biri ishte i mbushur me ëndrra të cilat ia morën, ndërsa shton se nuk ka fund mirënjohja për personat që iu gjendën të birit në momentet e tij të fundit në këtë jetë.
“Na ka lënë pas një boshllëk që nuk do të mbushet kurrë. Falenderoj popullin shqiptar për mbështetjen në këto momente të vështira. S’di sa mirënjohëse jam për ata që ju gjenden aty Martinit në momentet e tij të fundit.
Martini ishte i mbushur me ëndrra dhe jetë, ja morën të dyja. Si nënë që jam uroj që askush të mos provohet më një dhimbje të tillë. Me respekt Florina dhe Angel Cani”, shkruan e ëma e 14-vjeçarit në mesazh.
Marilyn Monroe i tha Albert Einsteinit, me ndershmëri simpatike: “Ti dhe unë mund të kishim fëmijë: Do të kishin bukurinë time dhe inteligjencën tënde.” Babai i relativitetit dhe bombës atomike u përgjigj: “Ndoshta do të kishin bukurinë time dhe inteligjencën tuaj”. Dihet (testet u bënë më vonë), se IQ-ja (Koeficenti i Inteligjencës) e Marilyn Monroes ishte 165, pesë pikë mbi “gjeniun më të madh të të gjitha kohërave”.
Marilyn Monroe (Norma Jeane Baker, 1926-1962), ishte një lexuese e shkëlqyer. Ajo kishte një bibliotekë në shtëpinë e saj me rreth një mijë libra. Ajo kalonte orë të tëra duke lexuar vepra letrare, poezi, teatër, filozofi, sepse shpirti i saj, përveç vullnetit të madh për të jetuar, kishte një kureshtje dhe etje të pashuar për dije.
Disa thënie të bukura nga kjo grua e madhe janë:
1. Një nga gjërat më të mira që më ka ndodhur ndonjëherë është se jam femër. Kështu duhet të ndjehen të gjitha femrat.
2. Qentë nuk kafshojnë. Vetëm njerëzit.
3. Nuk ndihem si pranverë. Ndihem si një vjeshtë e nxehtë e kuqe.
4. Qesh kur je i trishtuar. Të fitosh është shumë e lehtë.
5. Dua të plakem pa një lifting të fytyrës. Dua të kem guximin të jem e sinqertë me fytyrën që kam.
6. Askush nuk më tha se isha e bukur kur isha e vogël. Çdo fëmije duhet t’i thuhet se është i pashëm, edhe nëse nuk është.
7. Simbolet e seksit janë diçka. E urrej të jem diçka.
8. Të qenit një simbol seksi është një barrë e rëndë për t’u mbajtur, veçanërisht kur dikush është i lodhur, i lënduar dhe konfuz.
9. Është më mirë të jesh vetëm se sa me dikë dhe i pakënaqur.
10. Papërkryerja është bukuri, marrëzia është gjenialitet. Është më mirë të jesh budalla sesa i mërzitshëm.
11. Zhgënjimi hap sytë dhe mbyll zemrat.
12. Unë jam një vajzë e vogël në një botë të madhe duke u përpjekur të gjej dikë që ta dashurojë.
14. Seksi është pjesë e natyrës. Dhe unë kaloj një kohë të mrekullueshme me natyrën.
15. Nuk e lë kurrë askënd që i besoj.
16. Unë kurrë nuk mashtroj askënd. Ndonjëherë i lë burrat të mashtrojnë veten.
17. Nëse do të ndiqja të gjitha rregullat, nuk do të arrija askund.
18. Është më e lehtë të duash një burrë sesa të jetosh me të.
19. Mbani kokën lart, mjekrën lart, vazhdoni të buzëqeshni, sepse jeta është një gjë e bukur dhe ka shumëçka për të buzëqeshur./Elida Buçpapaj
(Nga faqja e fb Rumi Is Rumi)
Prindërit dhe nxënësit kanë hedhur bojë në asfaltin para Ministrisë së Arsimit te Rruga e Durrës në shenjë proteste pas vrasjes së 14-vjeçarit Martin Cani.
Me pankarta të shumta në duar, me mesazhe për institucionet, shoqërinë, por edhe për 14-vjeçarin e vrarë, qytetarët kanë kërkuar drejtësi dhe siguri.BW
Qindra qytetarë kanë mbushur sot rrugët e Tiranës në shenjë protestë pas vrasjes së 14-vjeçarit Martin Cani duke kërkuar siguri.
Prindërit janë mbledhur fillimisht te shkollë “Fan Noli” dhe më pas kanë marshuar drejt sheshit “Skënderbej” me një pankartë gjigande në krye “Institucionet e papërgjegjshme vrasin” dhe bënë apel për marrjen e masave.
“Nuk ka dhimbje më të madhe. Ai ishte si djali im se ishte shoku i djalit tim. Nuk di çfarë të them, jam shumë i prekur. Ai i ka fut thikën të gjithëve”, tha një prind.
“Apel shtetit shqiptar të mos flejë gjumë, mjaft më. Nuk durohet”, tha një prind tjetër. BW
Botues:
Elida Buçpapaj dhe Skënder Buçpapaj
Moto:
Mbroje të vërtetën - Defend the Truth
Copyright © 2022
Komentet