Analizë: lufta është rritur në intensitet, por askush nuk mbizotëron dhe për këtë arsye fronti diplomatik është në ngërç – Gjermania: historia dhe koalicioni i çuditshëm në qeveri shpjegojnë hezitimin për furnizim me armë
VOAL- Kievi së shpejti do të marrë tanke të reja perëndimore. Por a do të mjaftojnë këto furnizime për të ndryshuar rrjedhën e luftës, duke qenë se bombardimet ruse të Ukrainës vazhdojnë dhe se edhe në terren, pavarësisht kundërsulmimeve, ushtria ukrainase duket të jetë në vështirësi? A po përballemi vërtet me një pikë kthese në konflikt që do të bëjë të mundur zmbrapsjen e sulmeve gjithnjë e më të mprehta të Federatës Ruse? Si mund ta shpjegojmë edhe hezitimin e Berlinit për të furnizuar me tanke Leopard vendin e pushtuar? Dhe përsëri: a do të rezistojë me kalimin e kohës fronti perëndimor, tani për tani i bashkuar me sa duket në mbështetjen e Kievit?
Pyetjet, këto dhe të tjera, që revista radiofonike analitike Modem ua bëri sot – të hënën – dy ekspertëve: Luciano Bozzo, profesor i marrëdhënieve ndërkombëtare dhe studimeve strategjike në Universitetin e Firences dhe Beda Romano, korrespondente e Brukselit e Sole 24 Hours dhe autore e disa veprave për marrëdhëniet midis Berlinit dhe pjesës tjetër të Evropës.
“Tanket nuk do të bëjnë dallim”
“Është absolutisht e mundshme që Rusia po përgatit një ofensivë të re në Ukrainë, në të vërtetë… nuk ka asnjë dyshim për këtë. Rrjedhimisht, është gjithashtu e qartë se forcat e armatosura të Ukrainës kanë nevojë për armatim të përshtatshëm për të përballuar këtë ofensivë të re, – shpjegon Luciano Bozzo – Megjithatë, furnizimi afatshkurtër me disa dhjetëra tanke dhe disa armatime të tjera, nëse flasim për një periudhë kohore prej disa muajsh, nuk do të bëjë dallim për sa i përket realitetit aktual të luftës. Duke supozuar se dhjetëra tanke si ato të përmendura (British Challenger 2, US Abrams ose German Leopard 2, ed.) mund të mbërrijnë në Ukrainë, në anën tjetër të frontit ka një Federatë Ruse që ka ende rezerva mijëra tankesh. Prandaj, nuk besoj se furnizimi me tanke në Kiev është një hap vendimtar në zhvillimin e luftës”.
“Jemi përballë një përshkallëzimi”
Profesori kujton gjithashtu se kur nuk arrihet zgjidhja në një konflikt, lufta “rritet në intensitet”. Ndaj shkaktohet një përshkallëzim: “Të dyja palët rezistojnë dhe kundërsulmojnë për të mbizotëruar në përballje dhe kjo e shtyn konfliktin thellë nëse askush nuk arrin qëllimin e tij”.
Rritja e intensitetit është aktualisht e dukshme. Kievi, pasi ka marrë tanket, tani po kërkon raketa me rreze të gjatë dhe madje edhe avionë luftarakë: a nuk do të ndalet përshkallëzimi? “Kjo luftë po vazhdon prej një viti: rusët nuk kanë qenë në gjendje të arrijnë shpejt dhe efektivisht rezultatet që synonin të arrinin; ukrainasit nga ana e tyre rezistojnë por edhe kundërsulmojnë: natyrisht duan të rimarrin territoret e humbura”, shpjegon Bozzo sërish.
Për më tepër, të dyja palët kanë “burime dhe rezerva të mjaftueshme për të vazhduar këtë përpjekje dhe për këtë arsye lufta tenton të përshkallëzohet”. Konflikti – vazhdon Bozzo – ka tendencë të rritet në intensitet edhe sepse “me rritjen e humbjeve, në veçanti njerëzore, por edhe ekonomike dhe materiale, secila nga të dy palët duhet të justifikojë para publikut dhe elektoratit të vet përpjekjet e ndërmarra dhe humbjet e pësuara: po bëhet fjalë për t’u paraqitur para prindërve të atyre djemve që vdiqën në fushë, në të dy frontet, duke u përpjekur t’i bindin se ajo sakrificë nuk ishte e kotë”. Në përmbledhje, “aksionet, me rritjen e humbjeve, rriten edhe ato”.
Marrëdhëniet Rusi-Gjermani: pesha e historisë
Për sa i përket çështjes së “Leopardit”, Berlini hezitoi shumë përpara se t’i dorëzohej presionit të aleatëve dhe të pranonte të dërgonte disa tanke (të pakta) dhe mbi të gjitha të lejonte vendet e tjera që i zotërojnë të rieksportonin tanke të prodhimit gjerman në Ukrainë. Kancelari gjerman Olaf Scholz ka thënë disa herë se dëshiron të shmangë këtë përshkallëzim. Por a është kjo arsyeja e vetme e këtij ngurrimi gjerman? “Unë do të thosha po – përgjigjet nga ana e tij Beda Romano – kjo është arsyeja kryesore”. Megjithatë, gazetarja shton se: “Natyrisht, pas paqartësive në javët e fundit qëndron edhe prania në Qeveri e një koalicioni jashtëzakonisht të veçantë, që nuk ka ndodhur kurrë më parë, i cili bashkon socialdemokratët, liberalët dhe të gjelbërt”. Këto janë parti që “kanë qëndrime të ndryshme në fronte të ndryshme, veçanërisht në atë të luftës”.
Nga njëra anë, “është Partia Socialdemokrate që dëshiron të shmangë përshkallëzimin dhe dëshiron të përpiqet të mbrojë një lloj marrëdhënieje me Rusinë”, dhe nga ana tjetër “të Gjelbrit që janë shumë më të qartë në mbrojtjen e Ukrainës dhe shumë më të përkushtuar për mbrojtjen e të drejtave”. Nga ky këndvështrim “prania në Berlin e një koalicioni kaq të veçantë dhe të larmishëm nuk i ndihmon pozicionit gjerman në politikën ndërkombëtare”.
Për më tepër, jo më pak e rëndësishme, është edhe pesha e historisë: “Nga pala gjermane ka një hezitim për të ndërhyrë në fushën ushtarake, një faktor që është rishfaqur gjatë dekadave në rrethana të ndryshme, dhe ideja për të parë tanke. Gjermanët e armatosur në Lindjen e Largët të Evropës sjell në kujtesën e shumë njerëzve pushtimin gjerman të Bashkimit Sovjetik në fillim të viteve 1940”. Më pas ka një aspekt tjetër që, sipas Romanos, shpesh harrohet, por që në realitet ka rëndësinë e vet edhe në këtë situatë: “Rusia dhe Gjermania kanë marrëdhënie historike që shkojnë prapa në shekuj: mjafton të kujtojmë praninë e gjermanëve në shekullin e tetëmbëdhjetë në territore të ndryshme të Rusisë, të tërhequr atje nga Katerina e Madhe (me origjinë prusiane, red.) për të punuar”. Këto marrëdhënie midis Rusisë dhe Gjermanisë kanë gjithashtu “në një farë mënyre një lidhje romantike dhe historike që nuk mund të nënvlerësohet në këtë moment dhe pjesërisht mund të na ndihmojë të kuptojmë pozicionin e diskutueshëm të Partisë Social Demokrate”.
Romano pastaj u shpreh mbi pozicionin e NATO-s dhe gjendjen e Aleancës Atlantike, pasi Ukraina tani po kërkon gjithashtu raketa dhe avionë luftarakë. NATO, shpjegon gazetari, “është në një pozicion të veçantë: nga njëra anë kjo luftë e ka forcuar atë, ka rigrupuar vendet anëtare dhe ka forcuar unitetin e tyre”. Ndërkohë, megjithatë, diskutimet e vazhdueshme se si të trajtohet çështja ukrainase, “kanë dalë në sipërfaqe: dje kishte shumë pasiguri për furnizimin me armë të rënda, përfshirë tanket, nesër me shumë gjasa do të ketë diskutime nëse dhe si për të furnizuar avionët luftarakë të Ukrainës. Tashmë sot Gjermania ka deklaruar se nuk dëshiron ta bëjë këtë, sigurisht që nuk përjashtohet që të ndryshojë mendje, por sot qëndrimi gjerman tregon një formë tjetër çarjeje në frontin e NATO-s”.
Fronti i fortë diplomatik: frontet fokusohen në faktorin kohë
Ndërkohë, fronti diplomatik është praktikisht në ngërç. Kancelari gjerman Olaf Scholz thotë se dëshiron të telefonojë Putinin dhe presidenti francez Emmanuel Macron gjithashtu ka deklaruar se do të vazhdojë të flasë me Moskën, duke shtuar se edhe Kina duhet të thotë fjalën e saj. Megjithatë, tani për tani, duket se vetëm armët po flasin. Arsyeja, shpjegon profesori Luciano Bozzo për RSI, qëndron në faktin se “dimensionet ushtarake dhe diplomatike janë dy anët e një medalje, ajo që bashkon politikën e jashtme dhe politikën e sigurisë”. Nëse në frontin e luftës “asgjë nuk po lëviz, si në këtë moment në të cilin jemi dëshmitarë të një ngërçi, me sulmet ruse në Bakhmuh, por me ukrainasit që vazhdojnë të mbrohen dhe madje nisin kundërsulm, është shumë e vështirë të rikuperohet kështu funksioni diplomatik: kjo sepse secila nga dy palët mendon se koha mund të funksionojë në favor të tyre. Kievi shpreson në një kolaps të Federatës Ruse, nën embargo dhe e cila ka humbur mijëra automjete të blinduara dhe të blinduara, por Rusia po mbështet në madhësinë e saj: nga njëra anë demografike, me 150 milionë banorët e saj, kundrejt pak më shumë se 40′. Ukrainë. Të dy palët mendojnë se me kalimin e kohës kundërshtari do të shembet: nga ky këndvështrim, Rusia dhe Ukraina nuk kanë asnjë nxitje për t’u ulur në një tryezë bisedimesh, ku domosdoshmërisht do të merrej diçka, por në të njëjtën kohë do të duheshin bërë lëshime palës tjetër”.
Rreziku i frakturave në Frontin Perëndimor
Faktori kohë, megjithatë, mund të krijojë edhe thyerje në frontin perëndimor: sa më gjatë të vazhdojë lufta, aq më shumë vazhdon përshkallëzimi. Pa harruar se kërcënimi bërthamor është ende i pranishëm në sfondin e konfliktit, me Rusinë, e cila mund të përdorë armë jokonvencionale (koka bërthamore taktike), siç u frikësuan muajt e fundit nga disa skifterë të Kremlinit.
Uniteti i shfaqur nga vendet e Bashkimit Evropian në fakt tregon disa përjashtime, kujton Beda Romano: “Duke filluar nga Hungaria, për shembull, e cila është një vend shumë i veçantë dhe që muajt e fundit i ka lënë Rusisë të kuptojë se nuk e ka një ide aq të qartë në pozicionin e kundërshtimit ndaj pushtimit rus të Ukrainës”.
Prandaj, uniteti i frontit perëndimor do parë dita-ditës dhe duket gjithnjë e më delikat. RSI/Elida Buçpapaj