Pas një debati të ashpër, Parlamenti suedez ka miratuar një pakt të diskutueshëm në fushën e mbrojtjes me Shtetet e Bashkuara. Marrëveshja, e kontestuar nga opozita e majtë dhe nga një pjesë e shoqërisë civile, parashikon vendosjen e trupave amerikane në tokën e vendit skandinav. Por mbi të gjitha, kritikët sulmojnë paktin se ai do të hapte dyert e Suedisë për armët bërthamore të Uashingtonit, duke rrezikuar sigurinë e të gjithë rajonit.
Bashkëpunimi ushtarak
Me 266 nga 349 deputetë që votuan pro, 37 kundër dhe 46 mungonin, Marrëveshja e Bashkëpunimit për Mbrojtjen (DCA) e nënshkruar dhjetorin e kaluar midis Uashingtonit dhe Stokholmit u miratua nga Riksdag, Parlamenti me një dhomë i Suedisë, pas një debati të gjatë. Teksti kaloi pavarësisht se nevojitej një shumicë e kualifikuar prej dy të tretash, pasi DCA mbështetet nga forcat politike që mbështesin ekzekutivin e qendrës së djathtë të kryeministrit Ulf Kristersson, por edhe nga jashtë koalicionit qeveritar, si në rastin e ekstremit të djathtë. Të vetmit kundër ishin deputetët e të Gjelbërve dhe të Majtës, të cilët megjithatë kanë vetëm 42 mandate nga 349 gjithsej.
DCA lejon trupat amerikane të hyjnë në 17 baza ushtarake suedeze dhe të lëvizin lirshëm nëpër vend, si dhe të ruajnë pajisje, armë dhe municione në objektet e ushtrisë skandinave. Pas dy shekujsh neutraliteti, Suedia u bashkua me NATO-n marsin e kaluar. Dhe tani kjo marrëveshje dypalëshe me Shtetet e Bashkuara e bën atë të rreshtohet edhe më shumë në kampin perëndimor ose anti-rus.
Fuqia bërthamore amerikane në Suedi?
Debati rreth marrëveshjes ushtarake është ndezur kohët e fundit, me opozitën që e denoncoi formulimin si shumë të paqartë. Sipas zëdhënësit të ambientalistit Daniel Heldén, “marrëveshja nuk vendos kufizime” në bashkëpunimin ushtarak me Uashingtonin dhe, mbi të gjitha, “hap rrugën për praninë e armëve bërthamore në territorin suedez”. Pakti u konsiderua si nënshtrim efektiv i Stokholmit ndaj politikës së jashtme amerikane.
Ajo e kokave bërthamore amerikane është çështja më e diskutueshme në të gjithë DCA: sipas kritikëve, dokumenti është hartuar në terma kaq të paqarta saqë qeveria e Stokholmit mund të autorizojë praninë e tyre në tokën kombëtare jo vetëm në kohë lufte (siç deklaroi Kryeministri majin e kaluar) por edhe në kushte paqeje.
Nga ana e tij, ekzekutivi i Stokholmit po përpiqet t’i hedhë ujë zjarrit: “Suedia është një komb sovran dhe do të jetë gjithmonë në dorën e Suedisë të vendosë se çfarë lloj armësh do të lejojë” në territorin e saj, siguroi Ministri i Mbrojtjes Pal Jonson, duke shtuar se “Parlamenti tashmë ka miratuar faktin se ne nuk do të kemi nevojë kurrë për një bazë të përhershme apo armë bërthamore në territorin suedez, dhe kjo u bë e qartë kur ne u bashkuam me NATO-n”.
Ndryshe nga paktet e ngjashme të bëra nga Shtetet e Bashkuara me Norvegjinë dhe Danimarkën, “marrëveshja suedeze nuk përmban asnjë rezervë kundër futjes ose vendosjes së armëve bërthamore në Suedi,” tha Kerstin Bergea, presidente e Shoqatës Suedeze për paqen dhe arbitrazhin, një shoqatë e shoqërisë civile, shumë kritike ndaj DCA. bw