VOAL- U deshën 16 vjet negociata, dhe vetëm kjo shpjegon pse Këshilli Federal e përcaktoi atë si “një moment historik i rëndësishëm në politikën tregtare zvicerane”. Vendet e EFTA-s (Zvicra, Lihtenshtajni, Norvegjia dhe Islanda) në fakt kanë lidhur një marrëveshje të tregtisë së lirë (MTL) me Indinë.

Në dërgimin e mesazhit përkatës në Kuvend, Qeveria nënvizon se Konfederata dhe shtetet e tjera të Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë “më në fund kanë arritur të bëhen partneri i parë europian” që kanë lidhur një marrëveshje të këtij lloji me vendin më të populluar të botë. Vendimi i miratuar nga Ekzekutivi më 4 shtator zyrtarizon marrëveshjen e cila u nënshkrua më 10 mars të kaluar në Nju Delhi nga këshilltari federal Guy Parmelin. Dhomat federale do ta diskutojnë atë në sesionin e dimrit të 2024-ës ose në seancën e pranverës të vitit 2025.

Me hyrjen në fuqi të MTL-së, 94.7% e eksporteve aktuale zvicerane drejt Indisë do të përfitojnë ulje të tarifave, në disa raste me periudha kalimtare. RSI

VOAL- Studiuesit nga Universiteti Politeknik i Lozanës kanë zhvilluar një mikroçip që i shndërron mendimet në tekste të shkruara. Është jë mikroçip i vogël, me përmasa 2.46. Arritja e grupit kërkimor i Universitetit Politeknik të Lozanës (EPFL) qëndron mbi të gjitha në krejt tërësinë e tij. Normalisht, thekson njoftimi për shtyp, “këto sisteme janë të mëdha, të uritur për energji dhe të kufizuara në aplikimet e tyre praktike. Ky MiMBI, i përshkruar në një studim nga Instituti i Inxhinierëve Elektrikë dhe Elektronikë, përfaqëson pra një zhvillim të rëndësishëm për ndërfaqet nervore. RSI

VOAL- Memoriali kushtuar Henri Guisan në kalanë San Gotard është inauguruar sot, të shtunën, me rastin e 150-vjetorit të lindjes së gjeneralit. Në ceremoni morën pjesë kreu i ushtrisë Thomas Süssli dhe këshilltari i shtetit Ticino, Norman Gobbi.

Për të festuar përvjetorin, Muzeu i Kalasë Gotthard instaloi memorialin në dyert e hyrjes të blinduara në formën e një murale shumëngjyrëshe disa metra të lartë.

Përpara qëndron një kullë e verdhë. Ky simbol i trupave të kalasë na kujton se fortifikata u ndërtua si pjesë e “Reduktimit” kombëtar të aplikuar nga gjenerali si bastion qendror i mbrojtjes në Alpe. ATS/RSI

VOAL- Konventat e Gjenevës. 75 vjet më parë, më 12 gusht 1949, në qytetin e vendosur në njërin skaj të liqenit, katër Konventat e Gjenevës, shtyllat e së drejtës ndërkombëtare humanitare (DNH), u miratuan gjatë një konference ndërkombëtare të kryesuar nga Këshilltari Federal Max Petitpierre. Qëllimi i tyre ishte të vendosnin kufij në luftëra për të mbrojtur viktimat e tyre.

Me rastin e këtij përvjetori, më 26 gusht, këshilltari federal Ignazio Cassis mori pjesë në një moment simbolik në Place des Nations organizuar nga DEA, ku ishin të pranishëm edhe autoritetet e Gjenevës dhe anëtarët e Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Aktorët kryesorë në zbatimin e DNH-së ishin protagonistë, së bashku, të një gjesti simbolik të fortë, konkret.

Historia e Konventave të Gjenevës është e lidhur ngushtë me Zvicrën. Pika e nisjes: Gjenevasi Henry Dunant. Platforma e EDA-s kushtuar këtyre traktateve themelore gjurmon origjinën e teksteve përkatëse, duke ilustruar gjithashtu sfidat që duhen përballur. Sepse, siç nënvizon në një intervistë Franz Perrez, drejtor i Drejtorisë së të Drejtës Ndërkombëtare Publike të EDA-s: “Sfida më e madhe në lidhje me Konventat e Gjenevës dhe DNH në përgjithësi është respektimi dhe zbatimi i tyre”.

VOA- Këshilli Federal i Zvicrës ka rishikuar qëndrimin e tij për atomin. Për të siguruar një furnizim afatgjatë dhe në çdo kohë me energji, qeveria ka ngritur mundësinë e vazhdimit të përdorimit të termocentraleve ekzistuese bërthamore, duke modifikuar ndalimin e krijimit të tyre të miratuar në vitin 2017. Këtë e bëri të ditur vetë ekzekutivi të mërkurën, duke u shprehur kundër Nisma “Stop errësirës”.

Kthimi në energjinë bërthamore diktohet veçanërisht nga rritja e pritshme e kërkesës për energji elektrike në Zvicër. Rritja demografike dhe synimi i emetimeve zero deri në vitin 2050 janë arsyet kryesore që e shtynë Këshillin Federal të merrte në konsideratë rikthimin e energjisë bërthamore.

Nisma “Elektriciteti në çdo kohë për të gjithë (Stop ndërprerjes)” kërkon që Kushtetuta federale të sigurojë që furnizimi me energji elektrike të jetë i garantuar në çdo kohë. Nisma, një pikë thelbësore, parashikon gjithashtu që energjia elektrike të prodhohet duke respektuar mjedisin dhe klimën dhe se për këtë qëllim të gjitha llojet e prodhimit të energjisë elektrike miqësore me klimën janë të pranueshme.

Për Këshillin Federal, megjithatë, është e paqartë nëse zhvillimi dhe zbatimi i energjisë së rinovueshme do të ndodhë mjaft shpejt për të mbuluar humbjen e kapacitetit dhe kërkesën në rritje për energji elektrike me kalimin e kohës. RSI

Sergio Ermotti fiton 267 herë më shumë se punonjësi me pagën më të ulët të UBS

VOAL- Drejtorët ekzekutivë të kompanive më të mëdha zvicerane po fitojnë gjithnjë e më shumë. Vasant Narasimhan, kreu i Novartis, e ka parë pagën e tij pothuajse të dyfishuar, me të ardhura vjetore prej 16.2 milionë në 2023, sipas Unia. Pagat më të ulëta, megjithatë, nuk lëvizin.

Shefi i UBS, Sergio Ermotti, i cili ka pagën e dytë më të lartë pas Narasimhanit, ka marrë 14.4 milionë franga për nëntë muaj punë. Sipas një studimi të sindikatës Unia të publikuar të hënën, ai fitonte 84,000 franga në ditë – e barabartë me 267 herë pagën më të ulët në kompani.

Ai ndjek shefin e Nestlé, Ulf Mark Schneider, paga e të cilit u rrit nga 10.3 në 11.2 milionë franga midis 2022 dhe 2023. Dhjetë pagat më të larta në Zvicër u rritën mesatarisht me 3.5%. ATS/RSI

VOAL- Mia dhe Noah ishin emrat më të njohur që iu dhanë të porsalindurve në Zvicër në vitin 2023. Kjo u njoftua nga Zyra Federale e Statistikave, duke nënvizuar se në vitet e mëparshme që të dy ishin vazhdimisht ndër të preferuarit e prindërve. Mes djemve, Noah ruan vendin e parë që ka mbajtur pothuajse vazhdimisht që nga viti 2010, sipas renditjes vjetore të UST. Në mesin e motrave, Mia rifiton vendin e parë pasi u rrëzua nga froni nga Ema në 2022.

Podiumin për vajzat e plotësojnë Ema dhe Sofia, ndërsa për djemtë Liam dhe Matteo. Për sa i përket jugut të Alpeve, emri më i zakonshëm mashkullor ishte Leonardo dhe Ema ishte femra. Në Grisons, Elin dhe Leano shkëlqejnë.

Për t’u rikthyer në renditjen kombëtare, Zyra Federale e Statistikave thekson gjithashtu se emrat Vera për vajzat dhe Kiyan për djemtë kanë shënuar rritjen më të madhe të numrit të pozicioneve. Midis 2022 dhe 2023 ata fituan përkatësisht 114 dhe 186 vende. Në të njëjtën kohë, Thea dhe Maxime paraqesin humbjen më të madhe të konsensusit. Gjithashtu vini re se Amaya, Lily, James dhe Jaro shfaqen në “top 100” të emrave të foshnjave për herë të parë.ATS/RSI

Popullsia rezidente e përhershme në Konfederatë u rrit me 1.7% krahasuar me vitin 2022, duke treguar rritjen më të madhe demografike që nga fillimi i viteve 1960, zviceranët janë 73%

VOAL- Në fund të vitit të kaluar, popullsia rezidente e përhershme e Zvicrës numëronte 8,962,300 njerëz, që është 1,7% më shumë se në vitin 2022. Kjo është rritja më e madhe e popullsisë e regjistruar që nga fillimi i viteve 1960. Për më tepër, midis 2022 dhe 2023, trendi i emigracionit u rrit ndjeshëm, veçanërisht për shkak të përfshirjes në numërimin e njerëzve nga Ukraina me statusin e mbrojtjes S.

Në të njëjtën kohë, plakja demografike vazhdoi ecurinë e saj. Këto janë rezultatet përfundimtare të statistikave të popullsisë dhe familjeve të Entit Federal të Statistikave (FSO). Nga më shumë se 8.9 milionë banorë të regjistruar, 73% janë shtetas zviceranë dhe 27% të huaj. Krahasuar me vitin 2022, imigracioni u rrit me 37,8% dhe emigracioni me 1,5%.

Popullsia e huaj rezidente e përhershme u rrit me 5.3%, ose 121.300 persona; në vitin 2023, 59,500 prej tyre ishin shtetas ukrainas (7,600 në 2022). Ata përbëjnë 2.5% të popullsisë së huaj dhe aktualisht janë kombësia e nëntë më e përfaqësuar.

Krahasuar me vitin 2022, Valais paraqiti rritjen më të fortë të popullsisë në vitin 2023 (+2,4%), e ndjekur nga Schaffhausen dhe Aargau (+2,2% secili). Vaud është kantoni në të cilin popullsia zvicerane u rrit më shumë (+1,2%). Kantonet Uri (+549; +10.8%), Valais (+7376; +8.7%) dhe Appenzell Innerrhoden (+160; ​​+8.4%) shënuan normat më të larta të rritjes së popullsisë së huaj. RSI

Saint-Prex (VD): një shfaqje e mundësuar nga një serum i biodegradueshëm, sekretin e të cilit shpikësi e ruan me xhelozi.

VOAL- Pak para fishekzjarreve tradicionale më 1 gusht, në Saint-Prex, në kantonin Vaud, u organizua një shfaqje krejtësisht e ndryshme: qindra lule dhe bimë të ndezura.

Një skenë thuajse magjike që emocionoi publikun dhe ngriti pikëpyetje për origjinën e saj, transmeton RTS. Jo magji, por një serum i shpikur nga një sipërmarrëse franceze, i zhytur nga kërcelli i bimëve të cilat më pas ekspozohen ndaj dritës ultravjollcë. “Është një formulë me origjinë organike dhe të biodegradueshme, dhe për këtë arsye krejtësisht neutrale për bimën”, nënvizon Sophie Hombert.

Themeluesja e Aglaé shpjegon se ajo u frymëzua nga biolumineshenca, një fenomen natyror i pranishëm në shtratin e detit dhe te xixëllonjat, për shembull, por ajo dëshiron ta mbajë të fshehtë recetën dhe shpreson që shpikja e saj mund të shërbejë për qëllime të tjera, si ndriçimi i qyteteve tona.

François Feix, krijuesi i shfaqjes, ka një vizion të ngjashëm: “Shkëlqimi i bimëve është mjaft intensiv. Mendoj se mund të bëjmë një hap të madh përpara në reduktimin e ndotjes nga drita.” Sipërmarrësi gjithashtu bleu konceptin Hombert për ta zhvilluar atë në Zvicër.

Me këtë teknikë, lumineshenca e bimëve mund të zgjasë deri në gjashtë muaj. Megjithatë, problemi i varësisë nga drita ultravjollcë për të krijuar luminescencë mbetet për t’u zgjidhur. Një sfidë tjetër është çmimi: Feix shpenzoi mbi 10,000 franga për t’i ofruar Saint-Prex disa orë në këtë botë të çudirave floreale. /Yoan Rithner, Doreen Enssle (RTS)/sf

Ajo ekziston prej 85 vjetësh dhe është e vetmja në zonën gjermanishtfolëse që mbeti e hapur gjatë epokës së nacionalsocializmit.

VOAL- Biblioteka e komunitetit hebre të Zyrihut ekziston për 85 vjet dhe është e vetmja bibliotekë hebraike në zonën gjermanishtfolëse që mbeti e hapur gjatë epokës së nacionalsocializmit. Ajo përmban rreth 80 mijë vepra – të lidhura me temën e hebraizmit – në gjuhë të ndryshme: nga hebraishtja në gjermanisht, nga jidishja në anglisht. Ju mund të gjeni libra me trillime, ese, vepra shkencore, libra për fëmijë, libra të lashtë dhe modernë. Një bibliotekë jo vetëm për komunitetin më të madh hebre në Zvicër, por për të gjithë të interesuarit.

Sot katalogohet ndër trashëgiminë kulturore me rëndësi kombëtare. Jo shumë njerëz e dinë atë, por brenda tij strehon gjithashtu një koleksion të rëndësishëm prej gjashtë mijë librash (gjithashtu që datojnë në shekullin e 16-të) që i mbijetuan masakrave naziste.

Ato u gjetën në fund të Luftës së Dytë Botërore dhe u sollën në Zvicër falë ndërmjetësimit të filozofit të famshëm me origjinë hebreje Hannah Arendt.

Janë libra shumë të çmuar sepse kanë ardhur nga seminari rabinik i Wroclaw, i shkatërruar nga nazistët në vitin 1938. Në atë kohë ishte një nga qendrat më të rëndësishme arsimore hebreje në Evropë. Ata janë dëshmitarë të rëndësishëm të kulturës hebreje evropiane.

Dhe edhe sot, në librat e bibliotekës, ne zbulojmë shënime dhe objekte që flasin për jetën (dhe vuajtjet) e shumë njerëzve: si një yll prej pëlhure të verdhë, Judensterni i imponuar nga nazistët, i gjetur kohët e fundit midis faqeve të një libri.RSI

Presidentja e Konfederatës flet për sigurinë, bashkëpunimin ndërkombëtar dhe ndryshimet klimatike në intervistën tradicionale të 1 gushtit. Ajo mbetet e paqartë për të ardhmen e saj politike

VOAL- Përpara kalasë Stockalper në Brig, presidentja e Konfederatës i është përgjigjur intervistës tradicionale me rastin e festës kombëtare të Zvicrës. Sipas Viola Amherd, vendi ynë po ecën mirë, pavarësisht situatës së vështirë politike në mbarë botën: “Zvicra nuk ka pse të ketë frikë nga një sulm i drejtpërdrejtë, por ndikohet nga paqëndrueshmëria e përgjithshme”, deklaroi ajo, duke nënvizuar se në varësi të asaj që ndodh në Ukrainë, konflikti mund të afrohet dhe ne duhet të jemi të përgatitur.

Gjithashtu për këtë arsye, Viola Amherd kërkon të forcojë bashkëpunimin me NATO-n, ndërkohë që një pjesë e Parlamentit po ngadalësohet. Një situatë që megjithatë nuk e zemëron, pasi beson në shkëmbimin mes dy organeve dhe në lirinë e shprehjes: “Megjithatë, jam e sigurt që Zvicra nuk mund të mbrohet e vetme”, saktëson ajo, duke shtuar gjithashtu se nëse nuk bashkëpunojmë me askënd “ne rrezikojmë të izolohemi”.

Për paqen, “nuk është një garë për të parë se kush bën më shumë”

Zvicra, e cila për presidentin mbetet neutrale, e besueshme dhe ruan rolin e vendit ndërmjetësues, pavarësisht se vendet e tjera (si Kina, Katari dhe Turqia) janë vënë përpara për të gjetur zgjidhje për konfliktet e vazhdueshme: “Nëse doni të veproni si ndërmjetës, ndonjëherë është më mirë të punosh prapa skenave”, u përgjigj Amherd, duke nënvizuar se megjithatë është mirë që vendet e tjera janë të përkushtuara për paqen, sepse “nuk është një garë për të parë se kush bën më shumë dhe e rëndësishme është të ndihmosh popullsinë civile. “.

Shqetësim për dukuritë ekstreme të motit

Ndër temat që u trajtuan gjatë intervistës ishte edhe ajo e klimës dhe çuditshmërive të saj, të cilat janë shfaqur së fundmi në Valais, Ticino dhe Grisons: “Ka pasur gjithmonë ngjarje të tilla, por frekuenca e tyre po rritet dhe kjo më shqetëson. Do të jetë e nevojshme të diskutohen masat infrastrukturore, por edhe si të rritet angazhimi për mbrojtjen e klimës”. Më pas këshilltarja siguroi popullatën e prekur, duke garantuar se nuk do të lihen vetëm, por e pyetur nëse do të ketë më shumë burime financiare nga Konfederata ajo u përgjigj se pyetja është e hapur dhe se “së pari duhet të vlerësohen dëmet, pastaj do të shikoni se kush do të duhet të paguajë dhe ku”.

“Më pëlqen shumë puna ime”

Më pas kaluam në një vlerësim të aktivitetit të tij në Qeveri, i cili filloi me shumë lëvdata e më pas shumë kritika: “Kush ekspozohet duhet të merret me të dyja anët e medaljes”, deklaroi Amherd “Kam nisur mirë dhe kam punuar gjithmonë me entuziazëm. Në një pozicion të ngjashëm, duhet pranuar edhe kritika”. E për të ardhmen e saj si këshilltare, ajo është përgjigjur në mënyrë të turbullt: “Do të vijë koha e dorëheqjes dhe po plakem. Megjithatë, për momentin, më pëlqen shumë puna”. RSI