VOAL

VOAL

Ngjyrat e vjeshtës në brigjet e liqenit Jack London në Siberi

October 4, 2016

Komentet

“NATO po përpiqet të përgatitet për të dy skenarët”, Evropa përgatitet qetësisht për Luftën e Tretë Botërore

Me paralajmërimet që qarkullojnë për një luftë të mundshme me Rusinë brenda disa viteve, vendet evropiane të NATO-s kanë filluar tashmë të vendosin bazat për mbrojtje, në rast se trupat ruse shkelin në territorin e Aleancës.

“Rusia po përgatitet për një luftë me Perëndimin”, tha Bruno Kahl, kreu i shërbimit të inteligjencës së jashtme të Gjermanisë, në fund të muajit nëntor.

Megjithatë, sipas paralajmërimit të kreut të inteligjencës, nuk është e mundshme që të ndodhë një sulm në shkallë të gjerë në territorin e NATO-s. Moska mund të zgjedhë një inkursion të kufizuar ose intensifikimin e taktikave të saja të luftës hibride për të testuar vendosmërinë e aleancës, tha Kahl.

NATO po përpiqet të përgatitet për të dy skenarët: një luftë të plotë dhe teknika më pak të dukshme të dizajnuara për të destabilizuar vendet anëtare të aleancës.

“Ka disa opsione që Rusia mund të përdorë për të testuar kohezionin e aleancës”, përfshirë aneksimin e kufizuar të territoreve, tha ish-kreu i Korpusit Shumëkombësh të NATO-s në Verilindje, me bazë në Poloninë veriperëndimore, Gjeneral Leitnant Jurgen-Joachim von Sandrart, për Newsweek pak para se të largohej nga posti në muajin nëntor.

Urgjenca tani është e qartë nga zyrtarët e lartë ushtarakë dhe politikë. Andrius Kubilius, komisioneri për mbrojtjen në Bashkimin Evropian, tha në muajin shtator se ministrat e mbrojtjes dhe komandantët e NATO-s “bien dakord që [presidenti rus] Vladimir Putin mund të jetë i gatshëm për një përballje me NATO-n dhe BE-në brenda gjashtë deri tetë viteve”.

Shërbimi i inteligjencës së jashtme të Estonisë paralajmëroi në muajin shkurt se NATO mund të përballet me një ushtri masive të stilit sovjetik në dekadën e ardhshme, nëse Rusia arrin të reformojë ushtrinë e saj. Ushtria do të ishte “teknologjikisht inferiore” ndaj forcave të NATO-s në fusha të tjera përveç luftës elektronike dhe goditjeve me rreze të gjatë, tha shërbimi, por “potenciali i saj ushtarak do të ishte i konsiderueshëm”.

“Nëse i marrim këto vlerësime seriozisht, atëherë ky është momenti për t’u përgatitur siç duhet, dhe koha është e shkurtër”, tha Kubilius, ish-kryeministër i Lituanisë, për agjencinë e lajmeve reuters dhe shtoi se “kjo do të thotë se duhet të marrim vendime të shpejta dhe ambicioze”.

Katalizatori kryesor është pushtimi i plotë i Ukrainës nga Rusia, i cili shtyu Suedinë dhe Finlandën të braktisin politikat e tyre të gjatë të mos-angazhimit dhe të anëtarësohen në NATO, duke zgjeruar kufirin e Rusisë me aleancën.

Në mbarë Evropën, NATO tani po lufton për të rritur shpenzimet për mbrojtjen mbi dhe përtej dy përqindëshit të GJDP-së të kërkuar – por jo të detyruar – nga aleanca. Shumë vende historikisht kanë mbetur larg këtij standardi gjatë dekadave që nga fundi i Luftës së Ftohtë.

Por, kohët po ndryshojnë. Kombet evropiane kanë premtuar të përmbushin ose të tejkalojnë objektivin, dhe zyrtarët e ekspertët presin gjerësisht që administrata e ardhshme e presidentit të zgjedhur, Donald Trump, të rrisë presionin ndaj Evropës për të shtuar më tej shpenzimet ushtarake.

Vendet që shtrihen përgjatë krahut lindor të NATO-s janë shumë përpara. Megjithatë, sa shpejt Evropa do të jetë në gjendje të rrisë shpenzimet dhe të mbështesë kompanitë që prodhojnë më shumë pajisje mbetet për t’u parë. Zyrtari më i lartë ushtarak i NATO-s, Admirali Rob Bauer, tha në fund të muajit nëntor se bizneset “duhet të jenë të përgatitura për një skenar lufte dhe të përshtatin linjat e tyre të prodhimit dhe shpërndarjes përkatësisht”.

“Ndërsa ushtria mund të fitojë beteja, ekonomitë janë ato që fitojnë luftëra”, tha Bauer.

Tashmë, ka shenja të dukshme të përgatitjeve në të gjithë Evropën, veçanërisht në vendet më pranë kufijve të Rusisë, transmeton Telegrafi.

Gjermania ka nisur të hartojë plane për mënyrën se si Berlini do të mbrojë ndërtesa dhe instalime të rëndësishme në rast të një sulmi, si dhe për mënyrën se si shteti gjerman do të shërbente si kanal për qindra mijëra ushtarë që shkojnë drejt lindjes së Evropës, raportoi në nëntor gazeta e përditshme gjermane, Frankfurter Allgemeine Zeitung.

Versioni i parë i dokumentit strategjik, i titulluar “Operationsplan Deutschland,” është 1000 faqe i gjatë.

Linja e mbrojtjes baltike
Tre shtetet baltike, Letonia, Lituania dhe Estonia, nënshkruan një marrëveshje në muajin janar të këtij viti për të forcuar mbrojtjen përgjatë kufijve të tyre tokësorë me Rusinë dhe Bjellorusinë.

Bjellorusia është një aleate kryesore e Rusisë, dhe Kremlini përdori territorin bjellorus për të nisur pushtimin e plotë të Ukrainës në shkurt të vitit 2022. Ky vend gjithashtu lidh Rusinë me enklavën e izoluar të Kaliningradit, të vendosur midis dy vendeve anëtare të NATO-s, Polonisë dhe Lituanisë.

“Po ndërmarrim këtë përpjekje që qytetarët e Estonisë të ndihen të sigurt, por nëse shfaqet edhe rreziku më i vogël, do të jemi më të gatshëm për zhvillime të ndryshme”, tha ministri i Mbrojtjes së Estonisë, Hanno Pevkur.

Tallinni njoftoi se do të krijohet një “rrjet bunkerësh, pika mbështetëse dhe linja shpërndarjeje” përgjatë kufirit.

Ministria e Mbrojtjes e Lituanisë deklaroi në fillim të shtatorit se kishte “vendosur një bllokadë” në dhe afër urës në Panemune, vendbanim kufitar lituanez që lidh vendin e NATO-s me Kaliningradin.

Vilniusi raportoi se kishte vendosur mina dhe masa të tjera mbrojtëse, si “dhembë dragoi,” kundër tankeve dhe automjeteve të blinduara.

Dhembët e dragoi, blloqe betoni të dizajnuara për të ndalur përparimin e tankeve, janë fortifikime kundër tankeve të përhapura edhe në Ukrainë.

“Kjo është një masë paraprake për të siguruar një mbrojtje më efektive”, deklaroi qeveria lituaneze.

Fqinji i saj në veri, Letonia, ka vendosur masa të ngjashme. Qeveria letoneze njoftoi se rreth 303 milionë euro (318 milionë dollarë) do të investohen gjatë pesë viteve për të ndërtuar mbrojtje në kufirin lindor me Rusinë. Aty do të ndërtohen pika mbështetëse për personelin, struktura të fortifikuara, hendekë kundër tankeve dhe depo për municione dhe mina, tha qeveria në Riga.

“Do të mund të ngadalësojmë dhe bllokojmë në mënyrë më efikase lëvizjen e agresorëve të mundshëm”, tha ministri letonez i mbrojtjes, Andris Spruds, në një deklaratë në muajin janar.

Në muajin korrik, Riga njoftoi se pengesat për të penguar lëvizjet ushtarake ishin “blerë dhe transportuar në zona të përkohshme pranë kufirit lindor të Letonisë”. Rusia ndodhet në lindje të Letonisë.

Transmetuesi estonez ERR raportoi në tetor se ushtria letoneze po testonte barrierat që përbëjnë Linjën e Mbrojtjes Baltike, përfshirë dhembët e dragoi.

Kaspars Lazdins nga forcat e armatosura të Letonisë tha se ushtria kishte përdorur një tank T-55 për të “simuluar kushte të ngjashme me ato që mund të paraqesin fqinjët tanë lindorë”. Tanku T-55 është një tank luftarak kryesor i epokës sovjetike.

“Barrierat kundër tankeve u mbajtën mirë”, tha Lazdins për transmetuesin, duke shtuar se “blloqet e betonit mbrojtën me sukses njerëzit dhe infrastrukturën nga zjarri i drejtpërdrejtë”.

Më në jug, duke përballuar Kaliningradin dhe Bjellorusinë, Polonia ka nisur ndërtimin e asaj që ka quajtur “Mburoja Lindore,” një projekt që kushton mbi 2.5 miliardë dollarë dhe është përshkruar nga Varshava si “operacioni më i madh për forcimin e kufirit lindor të Polonisë, krahut lindor të NATO-s, që nga viti 1945”.

Kryeministri polak, Donald Tusk vizitoi kufirin polak me Kaliningradin gjatë fundjavës për të inspektuar fortifikimet që po ndërtohen në territorin e Polonisë.

“Investimet e Polonisë janë një përzierje e forcimit të aftësive mbrojtëse dhe atyre sulmuese, të dizajnuara për të zmbrapsur Rusinë duke i bindur ata se çdo sulm nuk do të arrijë objektivat dhe do të ketë një kosto shumë të lartë”, tha William Freer, studiues i sigurisë kombëtare pranë institutit të mendimit strategjik britanik Council on Geostrategy.

“Fortifikimet e ‘Mburojës Lindore’ të Polonisë bazohen në mësimet e luftës në Ukrainë, që kanë treguar sesa e vështirë është të depërtosh në mbrojtje të fortifikuara”, tha Freer për Newsweek. “Në kombinim me fortifikime tradicionale si ‘dhembët e dragoi’, ‘Mburoja Lindore’ do të përdorë një gamë të gjerë sistemesh të luftës elektronike dhe mbikëqyrjes”, pohoi ai.

Plane për evakuime masive
Përgatitjet nuk janë vetëm ushtarake, por edhe civile. Në mes të muajit nëntor, anëtari më i ri i NATO-s, Suedia, publikoi një broshurë për të ndihmuar banorët e vendit të “mësojnë si të përgatiten dhe të veprojnë në rast të një krize ose lufte”. Broshura përshkruan se çfarë do të thotë një gjendje e lartë alarmi, si mund të kontribuojë çdo qytetar gjatë një përpjekjeje lufte dhe si të dallohen sinjalet e ndryshme të alarmit.

“Nivelet e kërcënimit ushtarak janë në rritje”, paralajmëron broshura për qytetarët e vendit skandinav. “Ne duhet të jemi të përgatitur për skenarin më të keq – një sulm të armatosur mbi Suedinë”.

Norvegjia, gjithashtu, ka publikuar një broshurë për mënyrën se si të përballohen “moti ekstrem, pandemitë, aksidentet, sabotazhi – dhe në rastin më të keq aktet e luftës”.

Finlanda ka udhëzime publike mbi mënyrën se si përgatitet për “kërcënimin më të keq të mundshëm, luftën”.

Në Baltik, ministrja e Brendshme e Lituanisë, Agnė Bilotaite, tha në muajin shtator se secila prej autoriteteve lokale të vendit duhej të hartonte me shpejtësi plane evakuimi që janë “të gatshme” për zbatim.

“Është e rëndësishme të theksojmë se jemi në vijën e parë, prandaj sot mbrojtja civile është bërë prioritet në agjendën tonë”, tha Bilotaite. Ministrja lituaneze ka kërkuar nga vendet fqinje të bëjnë të njëjtën gjë.

Ministri i Brendshëm i Letonisë, Rihards Kozlovskis, tha në muajin shtator se shteti baltik kishte rreth 5000 ndërtesa nëntokësore që Riga shpresonte t’i kishte “gati për përdorim si strehimore deri në muajin nëntor”.

Bilotaite deklaroi në tetor se Vilniusi do të shpenzojë 12 miliardë euro në vitin 2025 për të ndërtuar dhe përmirësuar strehimoret.

“Po të jetë e nevojshme, mund të strehojmë dy qytete si Vilniusi nën tokë”, tha kryetari i Bashkisë së Vilniusit, Valdas Benkunskas, në komente të raportuara nga media vendase.

Qeveria e Gjermanisë ka njoftuar gjithashtu se po harton një listë të strehimoreve nga bombat, që do të jenë të disponueshme për qytetarët për të parë se ku ndodhet strehimorja më e afërt e tyre.

Mbrojtja ajrore
Në muajin janar, shtetet baltike theksuan nevojën e ndjerë për të forcuar mbrojtjen ajrore të NATO-s në krahun lindor, sipas një deklarate të qeverisë letoneze.

Ministri i Mbrojtjes së Hungarisë, Kristof Szalay-Bobrovniczky, tha në muajin nëntor se Budapest do të vendosë një sistem mbrojtjeje ajrore në rajonin verilindor të vendit.

“Ne ende shpresojmë që paqja të vijë sa më shpejt të jetë e mundur, përmes diplomacisë dhe jo një zgjidhjeje ushtarake”, tha Szalay-Bobrovniczky në një video-adresim dhe shtoi se “megjithatë, për t’u përgatitur për të gjitha mundësitë, urdhërova që sistemet e sapo blera të kontrollit ajror dhe mbrojtjes ajrore, si dhe aftësitë e ndërtuara mbi to, të instalohen në verilindje”.

Evropa përballet me një mungesë kronike të mbrojtjes ajrore, megjithëse zyrtarët ushtarakë dhe politikë kanë shmangur dhënien e detajeve specifike.

Lindja kundrejt Perëndimit
Ndërsa Polonia, shtetet baltike, Finlanda dhe Suedia, si dhe Rumania që kufizohet me Ukrainën perëndimore, kanë rritur ndjeshëm investimet në mbrojtje, Evropa Perëndimore është më e ngadalshme në këtë drejtim.

“Nuk është rastësi që rritjet më të mëdha në shpenzimet për mbrojtje në NATO vijnë nga ata që janë më afër Rusisë”, tha William Freer dhe shtoi se “pas krahut lindor të NATO-s, aleatët e tjerë po veprojnë me më pak urgjencë dhe kanë treguar shumë më pak gatishmëri për të rritur investimet në të njëjtin nivel”.

Admirali Sir Tony Radakin, shefi i forcave të armatosura britanike, pranoi në muajin nëntor se Mbretëria e Bashkuar ishte në një pozicion “pak më të dobët” sesa shumë vende më pranë kufirit me Rusinë.

“Ne nuk kemi disa nga aspektet civile ose ato të planifikimit që vende të tjera brenda NATO-s i kanë si pjesë e traditave të tyre”, tha Radakin.

Mbretëria e Bashkuar është angazhuar për të rritur shpenzimet për mbrojtje në 2.5 për qind të GJDP-së. Franca pritet të arrijë objektivin e NATO-s prej 2% këtë vit, ashtu si edhe Gjermania.

Shpenzimet për mbrojtje të Estonisë janë rreth 3.4 për qind të GJDP-së, me plane për t’i rritur në 3.7 për qind deri në vitin 2026. Lituania tha në muajin mars se do të rrisë shpenzimet për mbrojtje në 3 për qind nga viti 2025 dhe ministri i saj i mbrojtjes ka sugjeruar se mund të arrijë deri në 4 për qind, për të financuar sisteme të reja të mbrojtjes ajrore me rreze të gjatë dhe pajisje të tjera. Polonia ka njoftuar se do të shpenzojë 5 për qind të GJDP-së për ushtrinë në vitin 2025.

Vendet e Evropës Perëndimore po marrin “disa hapa domethënës”, shtoi Freer. Vendet e aleancës po shqyrtojnë mënyrat për të përmirësuar aftësitë e integruara të mbrojtjes ajrore dhe raketore të NATO-s, duke mësuar nga sulmet e Rusisë ndaj Ukrainës.

SHBA përshëndet vendimin e Seulit për heqjen e gjendjes së jashtëzakonshme

VOA REUTERS

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken tha të martën se ai mirëpret vendimin e presidentit të Koresë së Jugut, Yoon Suk Yeol për të anuluar vendimin për shpalljen e gjendjes së jashtëzakonshme në vend.

“Ne vazhdojmë të presim që mosmarrëveshjet politike të zgjidhen në mënyrë paqësore dhe në përputhje me sundimin e ligjit”, tha sekretari Blinken përmes një deklarate të martën vonë.

Uashingtoni po ndjek “me shqetësim të thellë” situatën në Korenë e Jugut

Më herët zyrtarët amerikanë thanë se po ndjekin “me shqetësim të thellë” situatën në Korenë e Jugut, ku presidenti Yoon Suk Yeol shpalli gjendjen e jashtëzakonshme të martën vonë, duke përmendur nevojën për të mbrojtur vendin nga forcat komuniste të Koresë së Veriut dhe për të eliminuar elementët anti-shtetërorë.

Disa orë më vonë, zoti Yoon hoqi gjendjen e jashtëzakonshme pasi ligjvënësit e Koresë së Jugut votuan kundër vendimit të tij dhe protestuesit u mblodhën jashtë parlamentit.

Të befasuar, zyrtarët amerikanë po angazhohen në mënyrë aktive me homologët e tyre koreano-jugor në Uashington dhe Seul, duke mbledhur fakte dhe duke vlerësuar situatën në terren.

“Ne nuk u njoftuam paraprakisht për vendimin e Presidentit Yoon”, u tha në një konferencë për shtypin zëdhënësi i Departamentit të Shtetit Vedant Patel të martën.

“Nuk kam asnjë vlerësim mbi kërcënimin nga Koreja e Veriut në kontekstin e kësaj situate”, tha zoti Patel për Zërin e Amerikës kur u pyet nëse Shtetet e Bashkuara kishin marrë informacion për kërcënime specifike në 24 orët e fundit nga Koreja e Veriut.

Ndërkohë, Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Seul njoftoi anulimin e takimeve të zakonshme konsullore me qytetarët amerikanë dhe aplikantët për viza të mërkurën.

Ambasada u kërkoi gjithashtu qytetarëve amerikanë në Korenë e Jugut që të ndjekin lajmet lokale, udhëzimet zyrtare, të shmangin zonat, ku po zhvillohen protesta dhe të kenë kujdes pranë tubimeve të mëdha ose protestave, sepse edhe protestat paqësore mund të përshkallëzohen papritur.

Zëvendës Sekretari amerikan i Shtetit, Kurt Campbell, tha më herët të martën se Shtetet e Bashkuara po ndjekin “me shqetësim të thellë” zhvillimet në Korenë e Jugut dhe shpreson dhe pret që “çdo mosmarrëveshje politike të zgjidhet në mënyrë paqësore dhe në përputhje me sundimin e ligjit”.

Presidenti Joe Biden, këshilltari për sigurinë kombëtare i Shtëpisë së Bardhë, Jake Sullivan dhe Sekretari i Shtetit, Antony Blinken, janë informuar mbi zhvillimet në Seul, sipas zotit Campbell.

Presidenti Biden u informua për zhvillimet më të fundit në Korenë e Jugut, ndërsa ai po udhëtonte drejt hotelit të tij në Luanda, kryeqyteti i Angolës. Ai ndodhet në udhëtimin e tij të parë në Afrikë si president.

Në Pentagon, zëdhënësi Patrick Ryder u tha gazetarëve gjatë një konference për shtypin se ai nuk besonte se shpallja e gjendjes së jashtëzakonshme do të ndikonte ndjeshëm në rreth 28,500 trupat amerikane të dislokuara në Korenë e Jugut.

Zoti Ryder shtoi se ushtaritë e dy vendeve aleate janë “në kontakt”, por nuk ka patur asnjë kërkesë për ndihmë nga Seuli.

Presidenti i Koresë së Jugut, Yoon Suk Yeol shpalli gjendjen e jashtëzakonshme të martën vonë, duke u zotuar se do të eliminonte forcat “anti-shtetërore” ndërsa lufton kundër një opozite që kontrollon parlamentin e vendit, duke e akuzuar atë për simpati ndaj Koresë së Veriut komuniste.

Më pak se tre orë më vonë, parlamenti votoi kundër shpalljes së gjendjes së jashtëzakonshme. Kryetari i Parlamentit të Koresë së Jugut, Woo Won Shik pas votimit e shpalli “të pavlefshëm” vendimin për gjendjen e jashtëzakonshme dhe theksoi se ligjvënësit “do të mbrojnë demokracinë bashkë me popullin”.

Presidenti Yoon kishte thënë më herët se partitë opozitare kishin marrë peng procesin parlamentar. Ai u zotua se do të çrrënjosë “forcat e paturpshme anti-shtetërore pro-koreane të Veriut” dhe tha se nuk kishte zgjidhje tjetër veçse të merrte masën për të mbrojtur rendin kushtetues.

Presidenti i Koresë së Jugut shpall gjendje lufte

Ushtria e Koresë së Jugut brenda Parlamentit të shtetit, pas shpalljes së gjendjes së luftës.

 

Presidenti i Koresë së Jugut, Yoon Suk Yeol, ka shpallur gjendje lufte, duke e akuzuar opozitën se është “forcë antishtetërore” dhe duke thënë se po vepron për të mbrojtur vendin nga “kërcënimet” që paraqet Koreja e Veriut.

Asambleja Kombëtare u mbyll mbrëmjen e 3 dhjetorit dhe helikopterët u panë duke bërë ulje në çatinë e Parlamentit, teksa shefi i ushtrisë, gjenerali Park An-su, mori përsipër komandën sipas vendimit për shpalljen e gjendjes së luftës dhe menjëherë lëshoi dekretin që ndalon “të gjitha aktivitetet politike”.

Qindra protestues u mblodhën para Parlamentit duke kërkuar që të lejohen të hyjnë brenda, teksa Policia ruajti ndërtesën dhe forcat speciale tentuan të hynin.

Qytetarët duke protestuar para portës së Parlamentit të Koresë së Jugut.

Qytetarët duke protestuar para portës së Parlamentit të Koresë së Jugut.

Koreja e Jugut është aleate e madhe e Shteteve të Bashkuara në Azi dhe një zëdhënës i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të SHBA-së tha se Uashingtoni “po monitoron nga afër situatën”.

Njoftimi i befasishëm i Yoonit – kjo është hera e parë në mbi 40 vjet që Koreja e Jugut shpall gjendje lufte – erdhi në kohën kur partia e tij dhe opozita po përplasen për buxhetin.

“Për të ruajtur Korenë e Jugut si vend liberal nga kërcënimet që paraqesin forcat komuniste të Koresë së Veriut dhe për të eliminuar elementet antishtetërore që rrëmbejnë lumturinë dhe lirinë e njerëzve, shpall gjendje emergjente lufte”, tha Yoon gjatë adresimi drejtuar kombit.

Ai nuk dha detaje lidhur me kërcënimet sa i përket Veriut, por Jugu teknikisht është në luftë me Phenianin që ka armë bërthamore.

“Duke shpërfillur jetën e njerëzve, partitë opozitare kanë paralizuar qeverisjen vetëm për shkak të qëllimit për shkarkime, hetime speciale dhe për të mbrojtur liderët e tyre nga drejtësia”, tha Yoon.

“Asambleja jonë Kombëtare është bërë strehë për kriminelët, një strofull e diktaturës që kërkon të paralizojë sistemin gjyqësor dhe administrativ dhe të përmbysë rendin tonë liberal e demokratik”, shtoi ai.

Me shpalljen e gjendjes së luftës, të gjitha njësit ushtarake në Jug janë urdhëruar që të forcojë gatishmërinë e tyre emergjente dhe të reagimit, raportoi agjencia e lajmeve Yonhap.

Kina, aleate e Koresë së Veriut, u bëri thirrje shtetasve të saj që gjenden në Jug që të rrinë të qetë dhe të jenë të kujdesshëm.

Shefi i ushtrisë, Park, po ashtu ndaloi “veprimet që nuk e pranojnë apo kërkojnë përmbysjen e sistemit demokratik liberal, përfshirë përmes përhapjes së lajmeve të rreme, manipulimit të opinionit publik dhe propagandës së rremë”.

Presidenti e cilësoi opozitën, që ka shumicën në Parlamentin prej 300 ulësesh, si “forcë antishtetërore që synon të përmbysë regjimin”.

Yoon e përshkroi vendimin për shpalljen e gjendjes së luftës “si të pashmangshme për të garantuar vazhdimësinë e Koresë së Jugut si shtet liberal”, duke shtuar se vendimi nuk do të ketë ndikim në politikën e jashtme të shtetit.

“Do ta rikthej shtetin në normalitet duke hequr qafe forcat antishtetërore sa më shpejt që të jetë e mundur”, tha ai.

Ai tha se situata aktuale në Korenë e Jugut “është buzë kolapsit, me Asamblenë Kombëtare që po vepron si një përbindësh që synon rrëzimin e demokracisë liberale”.

Partia Fuqia e Popullit e Yoonit dhe partia kryesore opozitare, Partia Demokratike, janë duke u përplasur për buxhetin e vitit të ardhshëm.

Deputetët opozitarë javën e kaluar miratuan zvogëlimin e buxhetit, përmes Komisioneve parlamentare.

Opozita ka shkurtuar afër 2.8 miliardë dollarë nga buxheti i propozuar nga Yooni. Yoon propozoi që buxheti të ishte në vlerë prej 677 trilionë dollarësh. Por, opozita ka shkurtuar fondet e Qeverisë dhe për aktivitetet e zyrës së Yoonit, të prokurorisë, Policisë dhe agjencisë shtetërore të auditimit.

Yoon, ish-prokuror, ka akuzuar deputetët opozitarë se kanë shkurutar “të gjitha shpenzimet thelbësore për funksionimin e shtetit, sikurse është lufta kundër trafikimit të drogës dhe siguria publike… duke e kthyer shtetin në një strehë për trafikantët e drogës dhe kaos sa i përket sigurisë publike”. REL

Hamasi dhe Fatahu afër marrëveshjes për qeverisjen e Gazës pas luftës

Palestinezët duke u larguar nga Qyteti i Gazës. 12 nëntor 2024.

 

Zyrtarët palestinezë thanë se Fatahu dhe Hamasi – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – janë afër arritjes së një marrëveshjeje për caktimin e një komiteti politik të teknokratëve të pavarur për të administruar me Rripin e Gazës pasi të përfundojë lufta.

Nëse arrihet një marrëveshje e tillë, atëherë në mënyrë efektive do t’i jepte fund sundimit të Hamasit në Gazë dhe do të mund të ndihmonte në avancimin e bisedimeve për armëpushim me Izraelin.

Fraksionet rivale kanë bërë disa tentime të dështuara për t’u pajtuar që kur Hamasi mori pushtetin në Gazë më 2007. Izraeli ndërkaq ka hedhur poshtë mundësinë që Hamasi apo Fatahu të kenë ndonjë rol në Gazën e pasluftës.

Fatahu dominon në Autoritetin Palestinez, që mbështetet nga Perëndimi.

Një zyrtar i Autoritetit Palestinez konfirmoi më 3 dhjetor se një marrëveshje është arritur pas bisedime disajavore në Kajro. Zyrtari tha se komiteti do të kishte 12-15 anëtarë, shumica nga ta nga Gaza.

Ky komitet do t’i raportonte Autoritetit Palestinez, i cili ka selinë në Bregun e pushtuar Perëndimor, dhe do të punonte me palët lokale dhe ndërkombëtare për të lehtësuar ndihmën humanitare dhe rindërtimin e Gazës.

Një zyrtar i Hamasit tha se grupi radikal dhe Fatahu janë pajtuar për termat e përgjithshëm, por ende po negociojnë për disa detaje dhe për individët që do të ishin pjesë e komitetit. Ky zyrtar tha se marrëveshja do të bëhet publike pas një takimi të të gjitha fraksioneve palestineze në Kajro, pa dhënë një afat se kur do të mund të ndodhë kjo.

Dy zyrtarët folën në kushte anonimiteti, pasi nuk ishin të autorizuar që të flisnin me gazetarët për këto negociata.

Izraeli ende nuk ka reaguar për këto raportime.

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, është zotuar se shteti i tij do të vazhdojë luftën në Gazë derisa Hamasi të zhbëhet dhe dhjetëra pengje të lirohen. Ai ka thënë se Izraeli do të mbajë për një afat të pacaktuar kontrollin e Gazës, teksa çështjet civile do të administrohen nga palestinezët që nuk janë të lidhur me Autoritetin Palestinez apo Hamasin.

SHBA-ja ka bërë thirrje për revitalizimin e Autoritetit Palestinez në mënyrë që të qeverisë me Bregun Perëndimor dhe Gazën para formimit të një shteti të mundshëm. Qeveria izraelite, që kundërshton një shtet palestinez, raportohet se ka diskutuar për planet e pas luftës me Emiratet e Bashkuara Arabe, me të cilën ka normalizuar raportet më 2020. Emiratet mbështesin një fraksion rival të Fatahut.

Zyrtari i Hamasit tha se marrëveshja do të përmbushte një nga qëllimet e luftës të Izraelit, që është dhënia fund e sundimit të Hamasit në Gazë.

Autoriteti Palestinez, që administron me pjesë të Bregut Perëndimor, njeh Izraelin dhe bashkëpunon për çështje të sigurisë, një politikë që nuk është popullore në mesin e palestinezëve, pasi shumë prej tyre e shohin si ndihmës të pushtimit.

Lufta në Gazë nisi në tetor të vitit 2023, pasi Hamasi sulmoi Izraelin, duke vrarë afër 1.200 persona – shumica civilë – dhe duke rrëmbyer afër 250 të tjerë. Edhe afër 100 pengje besohet se janë në Gazë dhe të paktën një e treta e tyre besohet se kanë vdekur.

Si pasojë e ofensivës hakmarrëse izraelite, në Gazë janë vrarë më shumë se 44.000 palestinezë, shumica gra dhe fëmijë. REL

Shtetet me numrin më të madh të miliarderëve për 2024

Paraja vazhdon të jetë motor i zhvillimit ekonomik, dhe në vitin 2024, ka më shumë pasuri në qarkullim se kurrë më parë. Sipas listës më të fundit të miliarderëve të botës nga Forbes, janë regjistruar një numër rekord prej 2,781 miliarderësh, me një pasuri totale që arrin në 14.2 trilionë dollarë, gjithashtu një tjetër rekord historik. Miliarderët vijnë nga 78 vende, duke shënuar një rritje krahasuar me 77 vende që figuronin në listën e vitit të kaluar.

Shtetet e Bashkuara mbeten vendi që udhëheq me numrin më të madh të miliarderëve, me 813 qytetarë miliarderë që disponojnë së bashku një pasuri prej 5.7 trilionë dollarësh, të dyja shifra rekord. Klasa miliardere amerikane është 1.2 trilion dollarë më e pasur se vitin e kaluar, për shkak të 97 personave të rinj që u bashkuan ose u rikthyen në listë. Disa prej emrave të njohur që u përfshinë janë Taylor Swift, Magic Johnson dhe Sam Altman, CEO i OpenAI.

Nga 20 më të pasurit në botë, 14 janë amerikanë, përfshirë 8 nga 10 më të pasurit. Sidoqoftë, Bernard Arnault, CEO i LVMH, mbetet njeriu më i pasur në botë me një pasuri të vlerësuar prej 233 miliardë dollarësh.

Në vendin e dytë për numrin e miliarderëve është Kina, me 406 individë, por kjo është një rënie në krahasim me vitin e kaluar, kur numri ishte 496, kryesisht për shkak të dobësimit të tregut të pronave dhe aksioneve. Pasuria totale e miliarderëve kinezë është 1.3 trilionë dollarë.

India, vendi më i populluar në botë, ka arritur një rekord prej 200 miliarderësh, duke shënuar një rritje prej 40% në pasuri, që tani kapin vlerën e 954 miliardë dollarëve. Dy indianë renditen në 20 më të pasurit në botë: Mukesh Ambani (numri 9) dhe Gautam Adani (numri 17).

Gjermania është renditur në vendin e katërt, me 132 miliarderë që zotërojnë së bashku 644 miliardë dollarë, ndërsa Rusia, pavarësisht ndikimit të luftës, ka parë një rimëkëmbje, me 120 miliarderë dhe një pasuri totale prej 537 miliardë dollarësh.

Nga risitë e këtij viti, është Luksemburgu, i cili ka tani miliarderin e tij të parë, Michael Gans, bashkëpronar i Supreme Group, si dhe Uruguai, që është rikthyer me dy miliarderët e tij të parë, Andres Bzurovski Bay dhe Sergio Fogel, themelues të dLocal.

Ky vit ka sjellë rritje të pasurisë për shumë individë dhe shtete, duke pasqyruar fuqizimin e ekonomive të ndryshme dhe rritjen e mundësive të biznesit në mbarë botën.

Vendet me më shumë miliarderë në 2024 (shifrat e pasurisë deri më 8 mars 2024):
-Shtetet e Bashkuara: 813 miliarderë | $5.7 trilionëMë i pasuri: Elon Musk ($195 miliardë)
-Kina: 406 miliarderë | $1.3 trilionëMë i pasuri: Zhong Shanshan ($62.3 miliardë)
-India: 200 miliarderë | $954 miliardëMë i pasuri: Mukesh Ambani ($116 miliardë)
-Gjermania: 132 miliarderë | $644 miliardëMë i pasuri: Klaus-Michael Kuehne ($39.2 miliardë)
-Rusia: 120 miliarderë | $537 miliardëMë i pasuri: Vagit Alekperov ($28.6 miliardë)
-Italia: 73 miliarderë | $302 miliardëMë i pasuri: Giovanni Ferrero ($43.8 miliardë)
-Brazili: 69 miliarderë | $231 miliardëMë i pasuri: Eduardo Saverin ($28 miliardë)
-Kanadaja: 67 miliarderë | $315 miliardëMë i pasuri: David Thomson & familja ($67.8 miliardë)
-Hong Kongu: 67 miliarderë | $330 miliardëMë i pasuri: Li Ka-shing ($37.3 miliardë)
-Mbretëria e Bashkuar: 55 miliarderë | $225 miliardëMë i pasuri: Michael Platt ($18 miliardë) sn

Guterres thotë se situata në Gazë është apokaliptike

Palestinezët ecin mes rrënojave të ndërtesave në Xhabalia, Rripi i Gazës.

 

Shefi i Kombeve të Bashkuara, Antonio Guterres, ka thënë të hënën se situata në Gazë është “apokaliptike” dhe ka paralajmëruar se kushtet me të cilat përballen palestinezët në atë territor, mund të përbëjnë “krimet me të rënda ndërkombëtare”.

Duke e lëshuar një deklaratë në konferencën në Kajro, me qëllim të rritjes së ndihmës humanitare, Guterres i ka bërë thirrje komunitetit ndërkombëtar të “ndërtojë themelet për një paqe të qëndrueshme në Gazë, dhe përgjatë Lindjes së Mesme”.

Lufta në Gazë ka shpërthyer pas sulmeve të Hamasit – grupit të shpallur terrorist nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – në jug të Izraelit, në tetor të vitit të kaluar, duke vrarë mbi 1.200 njerëz dhe duke marrë peng mbi 240 të tjerë.

Si pasojë e ofensivës hakmarrëse të Izraelit në Gazë janë vrarë më shumë se 44.000 njerëz, sipas të dhënave të autoriteteve shëndetësore palestineze.

“Kequshqyerja është në kulm. Sistemi shëndetësor është shembur”, ka thënë ai.

Shefi i OKB-së ka thënë se Gaza tani e ka “numrin më të madh të fëmijëve me gjymtyrë të amputuara”, dhe që “shumë prej fëmijëve po iu nënshtrohen operacioneve pa anestezion”.

Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së ka qenë kritik edhe për kufizimet e ashpra në dërgim të ndihmës.

Sipas Agjencisë së OKB-së për Refugjatë Palestinezë (UNRWA) vetëm 65 kamionë me ndihma në ditë kanë arritur të hyjnë në Gazë muajin e kaluar, në krahasim me rreth 500 para luftës.

Organizatat ndërkombëtare të ndihmës kanë përsëritur vazhdimisht se situata është alarmante dhe rrezikon të përkeqësohet edhe më shumë në Gazë, dhe që civilët po vuajnë më së shumti.

Sipas Guterresit, bllokadat për hyrje të ndihmave në Gazë nuk janë pasojë e “krizës logjistike”, por e “mungesës së vullnetit politik për respektim të parimeve themelore të ligjit ndërkombëtar”.

Disa përpjekje të Shteteve të Bashkuara dhe fuqive tjera për dhënie fund të kësaj lufte, kanë dështuar. REL

Një e treta e buxhetit- Shpenzimet ruse të mbrojtjes rriten në një rekord të lartë

Presidenti rus Vladimir Putin ka miratuar planet e reja buxhetore, duke rritur shpenzimet ushtarake për vitin 2025 në nivele rekord, ndërsa Moska kërkon të mbizotërojë në luftën në Ukrainë.

Rreth 32.5% e buxhetit të postuar në një faqe interneti qeveritare të dielën është ndarë për mbrojtjen kombëtare, duke arritur në mbi 137 miliardë euro, nga 28.3% e raportuar këtë vit.

Ligjvënësit në të dy dhomat e parlamentit rus, Duma e Shtetit dhe Këshilli i Federatës, kishin miratuar tashmë planet në 10 ditët e fundit.

Lufta e Rusisë me Ukrainën, e cila filloi në shkurt 2022, është konflikti më i madh në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore dhe po shteron burimet e të dyja palëve.

Kievi merr miliarda dollarë ndihmë nga aleatët e tij perëndimorë, por forcat e armatosura të Rusisë janë më të mëdha dhe të pajisura më mirë, dhe në muajt e fundit ushtria ruse gradualisht po i shtyn forcat ukrainase në Ukrainën lindore.

Ukraina dhe Rusia shkëmbejnë sulme vdekjeprurëse me dron

Ndërkohë, në terren në Ukrainë, tre persona vdiqën në qytetin jugor Kherson kur një dron rus goditi një minibus të dielën në mëngjes, tha guvernatori rajonal Oleksandr Prokudin. Shtatë të tjerë u plagosën në sulm.

Dhe numri i të plagosurve në sulmin raketor të së shtunës në Dnipro në Ukrainën qendrore u rrit në 24, me shtatë në gjendje të rëndë, tha guvernatori i Dnipropetrovsk, Serhiy Lysak. Në sulm u vranë katër persona.

Moska dërgoi 78 dronë në Ukrainë gjatë natës së të dielës, thanë zyrtarët ukrainas. Sipas forcave ajrore të Ukrainës, 32 dronë u shkatërruan dhe 45 të tjerë dronë u humbën, me gjasë të jenë bllokuar në mënyrë elektronike.

Në Rusi, një fëmijë u vra në një sulm ukrainas me dron në rajonin Bryansk në kufi me Ukrainën, sipas guvernatorit rajonal Alexander Bogomaz.

Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se 29 dronë ukrainas u rrëzuan gjatë natës së së dielës në katër rajone të Rusisë perëndimore: 20 mbi rajonin Bryansk, shtatë mbi rajonin e Kaluga dhe nga një mbi rajonet Smolensk dhe Kursk./.Euronews – Syri.Net

“Kapitullojnë” forcat qeveritare në Siri, rebelët marrin qytetin e dytë më të madh në vend

Forcat rebele në Siri kanë marrë nën kontroll “gjysmën” e qytetit të dytë më të madh të vendit, Aleppo, sipas grupit të monitorimit me bazë në Mbretërinë e Bashkuar, Observatori Sirian për të Drejtat e Njeriut (SOHR).

SOHR tha se 277 njerëz – duke përfshirë më shumë se 20 civilë – janë vrarë që nga fillimi i ofensivës të mërkurën.

Ofensiva është më e madhja kundër qeverisë siriane në vite dhe hera e parë që rebelët që luftojnë forcat e presidentit Bashar al-Assad kanë arritur në Aleppo që kur u detyruan të largoheshin nga ushtria në vitin 2016.

Aeroporti i Alepos dhe të gjitha rrugët që të çojnë në qytet janë mbyllur, thanë burime ushtarake për agjencinë e lajmeve Reuters.

Rebelët ishin në gjendje të kapnin “gjysmën e Aleppos” pa hasur rezistencë të konsiderueshme, tha drejtori i SOHR Rami Abdel Rahman për agjencinë e lajmeve AFP herët të shtunën.

“Nuk ka pasur luftime, nuk është gjuajtur asnjë e shtënë, pasi forcat e regjimit u tërhoqën”, shtoi ai.

Më shumë se gjysmë milioni njerëz janë vrarë në luftën civile që shpërtheu pasi qeveria shtypi protestat pro-demokratike në 2011.

Një grup grupesh të armatosura kundër qeverisë së Asadit – duke përfshirë xhihadistët – përfituan nga trazirat për të pushtuar një pjesë të territorit.

Qeveria siriane – me ndihmën e Rusisë dhe aleatëve të tjerë – më vonë rimori shumicën e zonave që kishte humbur.

Idlibi, bastioni i fundit i mbetur i opozitës, kontrollohet kryesisht nga HTS, por fraksionet rebele të mbështetura nga Turqia dhe forcat turke janë gjithashtu të vendosura atje. bw

Rusia mbyll muzeun e njohur që dokumenton mizoritë e Gulagut

VOA/Marrë nga AFP

Për punonjësin e Muzeut të Historisë së Gulagut, Mikhail, mbyllja e këtij muzeu nga autoritetet ruse është një humbje e madhe.

“Është një humbje shumë e madhe. Shpresoj që mos jetë e përhershme. Njerëzit duhet ta vizitojnë, të kuptojnë dhe ta dinë se çfarë ka ndodhur gjatë periudhës së Gulagut ngaqë nuk duhet të përsëritet dhe kjo është arsyeja se përse ekziston muzeu”, thotë ai.

Muzeu dokumenton vuajtjet e miliona njerëzve të shpallur tradhtarë dhe armiq të shtetit nga regjimi sovjetik, që u dërguan në kampe pune të detyruar në mbarë Bashkimin Sovjetik, të njohura si Gulag. Muzeu ekspozon dokumentet zyrtare shtetërore dhe fotografitë e sendet personale të viktimave të Gulagut, një periudhë që historianët e njohin si epoka e represionit të gjerë politik.

Muzeu është themeluar në vitin 2001 dhe ai gjendet në qendër të Moskës.

Autoritetet ruse urdhëruan mbylljen e muzeut me arsyetimin se ai nuk përmbush rregullat e sigurisë nga zjarri. Por vendimi për mbylljen e tij vjen në një kohë kur Kremlini po shtyp disidentët nga radhët e shoqërisë civile dhe po bën fushatë intensive kundër atyre që vënë në mëdyshje interpretimin që shteti i bën historisë.

Gjatë 24 viteve që Presidenti Putin ka qëndruar në pushtet, ai ka bërë përpjekje për të rishikuar historinë e Rusisë dhe marrëdhënien e saj me Bashkimin Sovjetik.

Ndonëse ndonjëherë ai e ka kritikuar shtypjen e Stalinit gjatë viteve 1930, zoti Putin e konsideron atë kryesisht si një udhëheqës të jashtëzakoshëm në kohë lufte.

Për banoren e Moskës Yulia, një muzikante, mbyllja e muzeut është vendim i duhur.

“Përse t’i jepet kaq hapësirë kësaj historie? Unë jam mbështetëse e Stalinit. Ka kaq shumë shpifje ndaj qeverisë sovjetike dhe kaq shumë dokumente të falsifikuara. Jam kundër institucioneve të tilla. Njerëzit kanë vdekur në çdo periudhë dhe në çdo kohë, sikurse edhe tani. Nganjëherë ata vdesin për diçka, e nganjëherë për asgjë. Diçka ndodh gjithmonë. Nuk mund të ndërtojmë monumente për secilën epokë”, thotë ajo.

Në vitin 2021, ky muze u shpërblye nga Këshilli i Evropës, për të cilin u tha se punon për “të ekspozuar historinë dhe për të mbajtur gjalë kujtesën me qëllim që të forcojë rimëkëmbjen e shoqërisë civile dhe rezistencën e saj ndaj represionit politik dhe shkeljes së të drejtave të njeriut tani dhe në të ardhmen”.

Në tetor, muzeu organizoi një aktivitet të titulluar “Kthimi i Emrave”, ku u lexuan emrat e të vrarëve gjatë terrorit sovjetik.

Për dallim nga muzeu që kujton këtë periudhë, librat shkollorë i kushtojnë pak vëmendje miliona viktimave të periudhës së Terrorit të Madh, duke e konsideruar si temë të papërshtatshme krahas promovimit të Bashkimit Sovjetik si një fuqi që mundi Gjermaninë naziste.

Autoritete ruse gjithnjë e më shumë po i vënë në shënjestër individët dhe grupet që kundërshtojnë këtë qasje, sidomos që kur filloi lufta e Rusisë në Ukrainë.

Në vitin 2021, autoritetet ruse urdhëruan likuidimin e organizatës “Memoriali”, një organizatë joqeveritare laureate e çmimit Nobel, që dokumenton viktimat e represionit sovjetik dhe shkeljet e të drejtave të njeriut nga regjimi aktual.

Hyn në fuqi armëpushimi Izrael-Hezbollah në Liban

VOA

Një armëpushim midis Izraelit dhe grupit militant Hezbollah me seli në Liban hyri në fuqi të mërkurën herët në mëngjes, duke çuar në ndalimin e luftimeve që udhëheqësit amerikanë dhe francezë thanë se mund të hapin rrugën për një armëpushim edhe në Rripin e Gazës.

Ndërsa armëpushimi hyri në fuqi, një valë makinash po shkonin drejt Libanit jugor, ku disa muaj luftimesh të ngjeshura dhe urdhrat izraelitë për evakuim i detyruan banorët të largoheshin nga shtëpitë e tyre.

Ushtria izraelite paralajmëroi banorët të qëndrojnë larg fshatrave në të cilat kishte urdhëruar më parë evakuime.

Shtetet e Bashkuara, së bashku me Francën, luajtën një rol thelbësor në ndërmjetësimin e zgjidhjes, të cilën Kabineti i Sigurisë i Izraelit e miratoi të martën vonë.

Presidenti amerikan Joe Biden e quajti armëpushimin “një hap kritik … për t’i dhënë fund dhunës” në Lindjen e Mesme. Ai tha se Irani dhe përfaqësuesit e tij, Hezbollahu në Liban dhe militantët e Hamasit në Gaza, “kanë paguar një çmim të rëndë” në më shumë se një vit luftime ndaj forcave izraelite.

Ai tha se marrëveshja “është hartuar për të siguruar një ndërprerje të përhershme të armiqësive”.

Por, Presidenti Biden paralajmëroi që “nëse Hezbollahu ose dikush tjetër thyen marrëveshjen dhe përbën një kërcënim të drejtpërdrejtë për Izraelin, atëherë Izraeli ruan të drejtën për vetëmbrojtje në përputhje me ligjin ndërkombëtar, ashtu si çdo vend, në përballjen me një grup terrorist që synon shkatërrimin e atij vendi”.

Udhëheqësi në largim i SHBA-së, me më pak se dy muaj të mbetur në mandatin e tij katërvjeçar, tha se tani kur Hezbollahu ka rënë dakord për t’i dhënë fund sulmeve të tij ndaj Izraelit, “Hamasi ka një zgjedhje për të bërë. E vetmja rrugëdalje e tyre është lirimi i pengjeve (që po mban në Gaza), përfshirë qytetarët amerikanë”.

Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu tha se ai mbështet një armëpushim me Hezbollahun, në mënyrë që Izraeli të përqendrojë vëmendjen e tij në kërcënimin më të gjerë që paraqet Irani, të rifreskojë forcat e tij dhe të izolojë Hamasin në luftën e tij të vazhdueshme kundër Izraelit në Gaza.

Kryeministri Netanyahu u zotua se nëse Hezbollahu ripërtërinë sulmet e tij ndaj Izraelit ose riarmatoset, Izraeli do të rifillojë menjëherë bombardimet ndaj militantëve në Liban.

Lëvizja e kryeministrit Netanyahu drejt përfundimit të luftimeve gati 14 muajshe me Hezbollahun, pasoi një ditë sulmesh izraelite ndaj objektivave militantë në Liban.

Sulmi izraelit kishte në shënjestër 20 ndërtesa për të cilat ushtria tha se ishin fortesa të Hezbollahut, duke paralajmëruar banorët civilë që jetonin atje të largoheshin dhe të mbanin një distancë prej të paktën 500 metrash. Ky ishte numri më i madh i ndërtesave të shënjestruara në një ditë të vetme.

Sulmet dukej se ishin një përpjekje e fundit e Izraelit për të siguruar përparësi në luftën e tij me Hezbollahun. Militantët filluan të sulmojnë Izraelin në tetor të vitit 2023 në mbështetje të militantëve të Hamasit, që luftojnë me Izraelin në Gaza.

Marrëveshja e armëpushimit, e ndërmjetësuar nga diplomatët amerikanë dhe francezë, përfshin një ndërprerje luftimesh dhe një periudhë 60-ditore gjatë së cilës Izraeli dhe Hezbollahu do të tërhiqen nga Libani jugor.

Sipas marrëveshjes, forcat izraelite janë të detyruara të tërhiqen në jug të kufirit Liban-Izrael, ndërsa Hezbollahu të lëvizë në veri të lumit Litani. Plani kërkon që ushtria libaneze, e cila nuk është e përfshirë në luftimet Izrael-Hezbollah, të patrullojë rajonin midis dy palëve ndërluftuese.

Luftimet në Liban kanë shkaktuar një krizë humanitare, duke zhvendosur qindra mijëra njerëz.

Të hënën, Programi Botëror i Ushqimit i Kombeve të Bashkuara njoftoi se ka ofruar ndihmë urgjente për më shumë se gjysmë milioni njerëz në Liban që nga fillimi i konfliktit.

Në sulmin e tetorit 2023 ndaj Izraelit që shkaktoi luftën në Lindjen e Mesme, militantët e Hamasit vranë 1200 njerëz dhe kapën rreth 250 pengje. Izraeli thotë se beson që Hamasi po mban ende 101 pengje, duke përfshirë 35 që ushtria thotë se janë të vdekur.

Kundërsulmi i Izraelit në Gaza ka vrarë më shumë se 44,235 palestinezë, sipas ministrisë së Shëndetësisë të territorit, e cila nuk bën dallim midis luftëtarëve dhe civilëve në numërimin e saj. Ushtria izraelite thotë se numri i të vdekurve përfshin mijëra luftëtarë të Hamasit, ndërsa ministria e Shëndetësisë thotë se më shumë se gjysma janë gra dhe fëmijë.

Hamasi dhe Hezbollahu janë cilësuar si grupe terroriste nga Shtetet e Bashkuara, Mbretëria e Bashkuar dhe vende të tjera perëndimore.

Vatikani do të botojë një revistë të re mujore, Papa do t’u përgjigjet pyetjeve të lexuesve

Vatikani ka njoftuar nismat e ndërmarra nga Bazilika e Shën Pjetrit në dritën e Vitit Jubilar 2025, duke përfshirë një revistë të re të quajtur “Piazza San Pietro”.  

Do të botohet në italisht, anglisht dhe spanjisht.

Një tipar i rregullt i të përmuajshmes së re do të jetë rubrika “Letra për redaktorin”, në të cilën Papa Françesku do t’u përgjigjet letrave të lexuesve.

Numri i parë i revistës së re ka 86 faqe dhe në kopjen e shpërndarë në shtyp, Papa Françesku i përgjigjet një gjysheje që ankohet se një nga nipërit e saj nuk është pagëzuar nga prindërit.

“Të pagëzosh një fëmijë do të thotë të besosh në Zotin, në Frymën e Shenjtë, por pagëzimi nuk mund t’u imponohet prindërve që nuk e duan atë për fëmijët e tyre”, shkruan Papa, i cili rekomandon vazhdimin e dialogut “me shpresë, butësi dhe me bamirësi.”

Në një fjalim që prezantoi periodikun, kryeprifti i Bazilikës së Shën Pjetrit, Kardinali Mauro Gambetti e quajti botimin e tij “një zgjedhje të guximshme, të cilën krijimtaria dhe energjia e At Enzo-s [Fortunato – drejtor komunikimi për Bazilikën e Shën Pjetrit] na shtyu ta bëjmë… ”

Fortunato vuri në dukje ftesën e Papa Françeskut drejtuar gazetarëve që “të veshin thembra të këpucëve”, duke e quajtur atë një “kujtues të fortë të gazetarisë tradicionale, për zhytje më të thellë në realitet, për kontakt të drejtpërdrejtë me vendet, por mbi të gjitha me njerëzit”.

“Kjo është ideja jonë e komunikimit, kjo është strategjia jonë, thelbi i planit të komunikimit”, tha ai duke folur për Bazilikën e Shën Pjetrit.

Abonimi mujor për “Piazza San Pietro” kushton 30 € dhe 4 € për një kopje të vetme. At Fortunato tha se “ata që nuk mund ta përballojnë do ta marrin falas”.

Përveç kësaj, është njoftuar se do të ketë gjithashtu një transmetim të drejtpërdrejtë të varrit të Shën Pjetrit në shpellat e Vatikanit dhe të Derës së Shenjtë të bazilikës, për të lejuar ata që nuk mund të bëjnë udhëtimin në Romë të shohin vendet gjatë Jubileut.

Papa Françesku do të inaugurojë ueb-kamerën e drejtpërdrejtë të varrit të apostullit dhe Papës së parë më 2 dhjetor.

Bazilika e Shën Pjetrit planifikon gjithashtu të përdorë rrjetet sociale për të “ndarë dashurinë për këtë vend të shenjtë dhe për të ofruar informacione të dobishme në funksion të jubileut të ardhshëm”.

Jubileu i vitit 2025 në Kishën Katolike do të festohet nga 24 dhjetor 2024 deri më 6 janar 2026. Është një ngjarje çdo çerek shekulli që pritet të tërheqë 32 milionë pelegrinë në Romë./ Euronews – Syri.Net

“Armët janë funksionale dhe të gatshme për betejë”, dezertori rus zbulon sekretet e luftës për ruajtjen e bazës bërthamore

Në ditën e pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022, Anton thotë se baza e armëve bërthamore ku ai shërbente ishte vënë në gatishmëri të plotë luftarake.

“Para kësaj kishim vetëm ushtrime. Por në ditën kur filloi lufta, armët ishin plotësisht në vend”, thotë ish-oficeri në forcat bërthamore ruse. “Ne ishim gati të nisnim forcat në det dhe ajër dhe, në teori, të kryenim një sulm bërthamor.”

E takova Antonin në një vend sekret jashtë Rusisë. Për mbrojtjen e tij, BBC nuk do të zbulojë se ku. I kemi ndryshuar edhe emrin dhe nuk po ia tregojmë fytyrën.

Anton ishte një oficer në një objekt të armëve bërthamore top-sekret në Rusi. Ai na ka treguar dokumente që konfirmojnë njësinë, gradën dhe bazën e tij. BBC nuk është në gjendje të verifikojë në mënyrë të pavarur të gjitha ngjarjet që ai përshkroi, megjithëse ato tingëllojnë me deklaratat ruse në atë kohë.

Tre ditë pasi trupat u derdhën mbi kufijtë e Ukrainës, Vladimir Putin njoftoi se forcat e parandalimit bërthamor të Rusisë ishin urdhëruar në një “mënyrë të veçantë shërbimi luftarak”.

Rusi
Rusi

Anton thotë se alarmi luftarak ishte vendosur në ditën e parë të luftës dhe pretendon se njësia e tij ishte “mbyllur brenda bazës”.
“Gjithçka që kishim ishte televizioni shtetëror rus,” thotë ish-oficeri, “nuk e dija se çfarë do të thoshte e gjithë kjo. Unë kam kryer automatikisht detyrat e mia. Ne nuk po luftonim në luftë, ne po ruanim vetëm armët bërthamore.”

Gjendja e alarmit u anulua, shton ai, pas dy deri në tre javë.
Dëshmia e Antonit ofron një pasqyrë të funksioneve të brendshme top-sekret të forcave bërthamore në Rusi. Është jashtëzakonisht e rrallë që pjesëtarët e shërbimit të flasin me gazetarë.

“Ka një proces shumë të rreptë përzgjedhjeje atje. Të gjithë janë ushtarë profesionistë, pa rekrutë”, shpjegon ai.
“Ka kontrolle të vazhdueshme dhe teste të zbulimit të gënjeshtrës për të gjithë. Paga është shumë më e lartë dhe trupat nuk dërgohen në luftë. Ata janë atje ose për të zmbrapsur, ose për të kryer një sulm bërthamor”.

Ish-oficeri thotë se jeta ishte e kontrolluar fort.
“Ishte përgjegjësia ime të sigurohesha që ushtarët nën mua të mos merrnin asnjë telefon në bazën bërthamore”, shpjegon ai.
“Është një shoqëri e mbyllur, nuk ka të huaj atje. Nëse dëshironi që prindërit tuaj t’i vizitojnë, duhet t’i paraqisni një kërkesë Shërbimit të Sigurisë FSB tre muaj përpara”.

Baza Berthamore
Baza Berthamore

Anton ishte pjesë e njësisë së sigurisë së bazës, një forcë e reagimit të shpejtë që ruante armët bërthamore.
“Kemi pasur stërvitje të vazhdueshme. Koha jonë e reagimit ishte dy minuta”, thotë ai me një nuancë krenarie.

Rusia ka rreth 4,380 koka bërthamore operacionale, sipas Federatës së Shkencëtarëve Amerikanë, por vetëm 1,700 janë “të dislokuara” ose të gatshme për përdorim. Të gjitha shtetet anëtare të NATO-s së bashku kanë një numër të ngjashëm.

Ekzistojnë gjithashtu shqetësime nëse Putini mund të zgjedhë të vendosë armë “jostrategjike”, të quajtura shpesh taktike, bërthamore. Këto janë raketa më të vogla që në përgjithësi nuk shkaktojnë pasoja të përhapura radioaktive.

Përdorimi i tyre megjithatë do të çonte në një përshkallëzim të rrezikshëm të luftës. Kremlini ka bërë gjithçka mundet për të testuar nervat e Perëndimit.
Vetëm javën e kaluar Putin ratifikoi ndryshimet në doktrinën bërthamore, rregullat zyrtare që diktojnë se si dhe kur Rusia mund të lëshojë armë bërthamore.

Doktrina tani thotë se Rusia mund të nisë nëse goditet nga një “sulm masiv” nga raketat konvencionale nga një shtet jo-bërthamor, por “me pjesëmarrjen ose mbështetjen e një shteti bërthamor”.

Zyrtarët rusë thonë se doktrina e përditësuar “eliminon në mënyrë efektive” mundësinë e humbjes së saj në fushën e betejës.

Por a është plotësisht funksional arsenali bërthamor i Rusisë?
Disa ekspertë perëndimorë kanë sugjeruar se armët e tij datojnë kryesisht nga epoka sovjetike dhe madje mund të mos funksionojnë.
Ish-oficeri i forcave bërthamore e hodhi poshtë këtë opinion si një “pamje shumë të thjeshtuar nga të ashtuquajturit ekspertë”.

“Mund të ketë disa lloje armësh të modës së vjetër në disa zona, por vendi ka një arsenal të madh bërthamor, një sasi të madhe kokash, duke përfshirë patrullën e vazhdueshme luftarake në tokë, det dhe ajër.”

Armët bërthamore të Rusisë ishin plotësisht funksionale dhe të gatshme për betejë, pohoi ai. “Puna për ruajtjen e armëve bërthamore kryhet vazhdimisht, nuk ndalet as për një minutë”.

Menjëherë pas fillimit të luftës në shkallë të gjerë, Anton tha se atij iu dha ajo që ai e përshkruan si një “urdhër kriminal”, të mbante leksione me trupat e tij duke përdorur udhëzime të shkruara shumë specifike.

“Ata thanë se civilët ukrainas janë luftëtarë dhe duhet të shkatërrohen!” – thërret ai. “Kjo është një vijë e kuqe për mua – është një krim lufte. Unë thashë se nuk do ta përhap këtë propagandë.”

Oficerët e lartë e qortuan Antonin duke e transferuar në një brigadë të rregullt sulmi në një pjesë tjetër të vendit. I thanë se do të dërgohej në luftë.

Këto njësi shpesh dërgohen në betejë si “vala e parë” dhe një numër dezertorësh rusë i kanë thënë BBC-së se “ngatërrestarët” që kundërshtojnë luftën janë përdorur si “ushqim për top”.

Ambasada ruse në Londër nuk iu përgjigj një kërkese për koment.
Para se të dërgohej në vijën e parë, Anton nënshkroi një deklaratë që refuzonte të merrte pjesë në luftë dhe kundër tij u hap një çështje penale. Ai na tregoi dokumente që konfirmonin transferimin e tij në brigadën e sulmit dhe detaje të çështjes penale.

Më pas ai vendosi të largohej nga vendi me ndihmën e një organizate vullnetare për dezertorët.
“Nëse do të kisha ikur nga baza e forcave bërthamore, atëherë Shërbimi lokal i Sigurisë FSB do të kishte reaguar me vendosmëri dhe ndoshta nuk do të kisha mundur të largohesha nga vendi”, tha ai.

Por ai beson se, për shkak se ai ishte transferuar në një brigadë të zakonshme sulmi, sistemi i pastrimit të nivelit të lartë të sigurisë dështoi.

Anton tha se donte që bota të dinte se shumë ushtarë rusë ishin kundër luftës.
Organizata vullnetare që ndihmon dezertorët, “Idite Lesom” [‘Go by the Forest’, në anglisht, ose ‘Get Lost’] i ka thënë BBC-së se numri i dezertorëve që kërkojnë ndihmë është rritur në 350 në muaj.

Rreziqet për ata që ikin po rriten gjithashtu. Të paktën një dezertor është vrarë pasi ka ikur jashtë vendit dhe ka pasur disa raste të burrave që janë kthyer me forcë në Rusi dhe janë hedhur në gjyq.

Edhe pse Anton është larguar nga Rusia, ai thotë se shërbimet e sigurisë janë ende në kërkim të tij atje: “Unë marr masa paraprake këtu, i punoj librat dhe nuk paraqitem në asnjë sistem zyrtar”.

Ai thotë se ka ndaluar së foluri me miqtë e tij në bazën bërthamore sepse mund t’i vërë në rrezik: “Ata duhet të bëjnë teste të detektorit të gënjeshtrës dhe çdo kontakt me mua mund të çojë në një çështje penale”.

Por ai nuk ka asnjë iluzion për rrezikun në të cilin ndodhet vetë duke ndihmuar ushtarët e tjerë të ikin. “Unë e kuptoj sa më shumë ta bëj këtë, aq më të larta janë shanset që ata të përpiqen të më vrasin.”bw


Send this to a friend